Giáo án trọn bộ Vật lý 9

Chia sẻ: Vu Manh Cuong Cuong | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:208

Thêm vào BST

Báo xấu

2.920
lượt xem 392
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo về giáo án giảng dạy môn vật lý lớp 9

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án trọn bộ Vật lý 9

PHÒNG GIÁO D Ụ C TR ƯỜ NG T.H.C.S. -------- ---------- GIÁO ÁN VẬT LÍ 9 HỌ VÀ TÊN:. TỔ: TOÁN-LÍ NĂM HỌ C 2007-2008 Ngày so ạ n: Ngày gi ả ng:. Tiế t 1: CHƯƠ NG I: ĐIỆN HỌ C. M Ụ C TIÊU C Ủ A CH ƯƠ NG : Kiên th ư c: ́ -Phat biêu đ ươ c đinh luât Ôm. ́ ̉ ̣ ̣ -Nêu đươ c điên tr ơ cua môt dây dân co ́ gia ́ tri ̣ hoan toan xac đinh, ̣ ̉ ̣ ̃ ̀ ̀ ́ ̣ đ ươ c tinh băng th ươ ng sô ́ gi ư hiêu điên thê ́ đăt vao hai đâu dây dân và ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ̃ c ươ ng đô ̣ dong điên chay qua no. Nhân biêt đươ c đơ n vị cua điên trơ . ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ̣ 1
-Nêu đươ c đăc điêm vê ̀ c ươ ng đô ̣ dong điên, về hiêu điên thế và điên ̣ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ tr ơ t ươ ng đ ươ ng đôi vơ i đoan mach nôi tiêp va ̀ đoan mach song song. ́ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̣ -Nêu đươ c môi quan hê ̣ gi ư a điên trơ cua dây dân vơ i chiêu dai, tiêt ́ ̣ ̉ ̃ ̀ ̀ ́ diên va ̀ vât liêu lam dây dân. ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ -Nêu đươ c biên tr ơ la ̀ gi ̀ va ̀ cac dâu hiêu nhân biêt điên tr ơ trong ky ̃ ́ ́ ́ ̣ ̣ ́ ̣ thuât. ̣ -Nêu đươ c y ́ nghia cac tri ̣ sô ́ vôn va ̀ oat ghi trên thiêt bi ̣ tiêu thu ̣ điên ̃ ́ ́ ́ ̣ năng. -Viêt đ ươ c cac công thư c tinh công suât điên và điên năng tiêu thụ cua ́ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ môt đoan mach.̣ ̣ ̣ Nêu đ ươ c môt sô ́ dâu hiêu ch ư ng to ̉ dong điên có năng lươ ng. ̣ ́ ̣ ̀ ̣ -Chi ̉ ra đ ươ c s ư chuyên hoa cac dang năng lươ ng khi đen điên, bêp ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ điên, ban la, nam châm điên, đông cơ điên hoat đông. ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ Ky ̃ năng: -Xac đinh đươ c điên tr ơ cua môt đoan mach băng vônkế và ampekê. ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ -Nghiên cư a băng thư c nghiêm môi quan hê ̣ giư a điên tr ơ t ươ ng đươ ng ̀ ̣ ́ ̣ cua đoan mach nôi tiêp hoăc song song vơ i cac điên tr ơ thanh phân và ̉ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ xacρ lâp đ ươ c cac công th ư c: Rtđ = R 1 +R 2 +R 3: ; ́ ̣ ́ 1 1 1 1 R tđ R1 R2 R3 -So sanh đ ươ c điên tr ơ tươ ng đ ươ ng cua đoan mach nôi tiêp hoăc song ́ ̉ ̣ ̣ ́ ́ ̣ song v ơ i môi điên tr ơ thanh phân. ̃ ̣ ̀ ̀ -Vân dung đươ c đinh luât Ôm cho đoan mach gôm nhiêu nhât ba điên ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ tr ơ thanh phân. ̀ ̀ - Xac đinh đươ c băng th ư c nghiêm môi quan hệ giư điên trơ cua dây ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ dân v ơ i chiêu dai, tiêt diên va ̀ v ơ i vât liêu lam dây dân. ̃ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̃ l - Vân dung đươ c công th ư c R= ρ đê ̉ tinh môi đai l ươ ng khi biêt cac ̣ ̣ ́ ̃ ̣ ́ ́ S đai l ươ ng con lai va ̀ giai thich đươ c cac hiên tươ ng đ ơ n gian liên quan ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̉ đên điên tr ơ cua dây dân. ́ ̣ ̉ ̃ -Giai thich đ ươ c nguyên tăc hoat đông cua biên tr ơ con chay. Sư dung ̉ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̣ đ ươ c biên tr ơ đê ̉ điêu chinh c ươ ng đô ̣ dong điên trong mach. ́ ̀ ̉ ̀ ̣ ̣ l -Vân dung đươ c đinh luât Ôm va ̀ công th ư c R= ρ đê ̉ giai bai toan vê ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ S mach điên đ ươ c sư dung v ơ i hiêu điên thê ́ không đôi, trong đó có măc ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ biên tr ơ . ́ -Xac đinh đươ c công suât điên cua môt đoan mach băng vôn kế và ́ ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ampekê. Vân dung đ ươ c cac công thư c ́ ̣ ̣ ́ = U.I ; A = t = U.I.t để p p. tinh đươ c môt đai l ươ ng khi biêt cac đai l ươ ng con lai đôi v ơ i đoan mach ́ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣ ̣ tiêu thu ̣ điên năng. ̣ -Vân dung đươ c đinh luât Jun- Len-x ơ đê ̉ giai thich cac hiên t ươ ng đơ n ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ gian co ́ liên quan. ̉ 2
-Giai thich đ ươ c tac hai cua hiên tươ ng đoan mach va ̀ tac dung cua câu ̉ ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ ̉ ̀ chi ̀ đê ̉ đam bao an toan điên. ̉ ̉ ̀ ̣ -Giai thich va ̀ thư c hiên đươ c cac biên phap thông thươ ng để sư dung an ̉ ́ ̣ ́ ̣ ́ ̣ toan điên va ̀ s ư dung tiêt kiêm điên năng. ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ Bài 1: SỰ PHỤ THUỘ C CỦ A CƯỜ NG ĐỘ DÒNG ĐIỆ N VÀO HIỆ U ĐIỆ N THẾ GIỮ A HAI ĐẦ U DÂY DẪ N. A.M Ụ C TIÊU : 1.Ki ế n th ư c: -Nêu đươ c cách bố trí và ti ế n hành thí nghiệ m khả o sát sư phụ thuộ c củ a c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n vào hi ệ u đi ệ n thế giư a hai đầ u dây dẫ n. -V ẽ và s ư d ụ ng đ ươ c đ ồ th ị bi ể u di ễ n m ố i quan hệ I, U từ số li ệ u thư c nghi ệ m. -Nêu đươ c k ế t lu ậ n v ề sư ph ụ thu ộ c c ủ a c ươ ng độ dòng điệ n vào hiệ u đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u dây d ẫ n. 2. Kĩ năng: -Mắ c m ạ ch đi ệ n theo sơ đ ồ . -S ư d ụ ng các d ụ ng c ụ đo: Vôn k ế , ampek ế . -S ư d ụ ng m ộ t s ố thu ậ t ng ư khi nói v ề hi ệ u đi ệ n th ế và cươ ng độ dòng đi ệ n. -Kĩ năng v ẽ và sư lí đ ồ thị . 3. Thái đ ộ : -Yêu thích môn họ c. B. Đ Ồ DÙNG D Ạ Y H Ọ C: 1. Giáo viên: B ả ng ph ụ ghi n ộ i dung bả ng 1(tr4-SGK), bả ng 2(tr5- SGK) B ả ng 1: B ả ng 2: Kq đo Hi ệ u đi ệ n C ươ ng đ ộ Kq đo Hi ệ u đi ệ n C ươ ng đ ộ th ế (V) dòng thế dòng L ầ n đo đi ệ n(A). L ầ n đo (V) đi ệ n(A). 1 0 0 1 2,0 0,1 2 2,7 0,1 2 2,5 3 5,4 0,2 3 0,2 4 8,1 0,28 4 0,25 5 10,8 0,38 5 6,0 ( B ả ng 1: Giáo viên làm thí nghi ệ m trướ c ở phòng thự c hành-So sánh vớ i k ế t qu ả làm c ủ a họ c sinh). 2. M ỗ i nhóm họ c sinh: -M ộ t dây dẫ n b ằ ng nicrôm chi ề u dài 1800mm, đươ ng kính 0,3mm, dây này đ ươ c quấ n sẵ n trên tr ụ sư (g ọ i là đi ệ n trơ m ẫ u) -1 ampe k ế có gi ơ i h ạ n đo 1A. 1 vôn k ế có gi ơ i hạ n đo 6V, 12V. -1 công tắ c. -1 ngu ồ n đi ệ n m ộ t chi ề u 6V. -các đo ạ n dây n ố i. 3
C. PH ƯƠ NG PHÁP : Tr ư c quan, th ư c nghi ệ m. Thông báo d ạ ng đ ồ th ị từ k ế t quả TN vơ i mộ t dây dẫ n khác. D. T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. * H. Đ. 1: Ổ N Đ Ị NH T Ổ CH Ứ C L Ớ P-YÊU C Ầ U MÔN H Ọ C. GV: -Ki ể m tra sĩ s ố l ơ p. -Nêu yêu c ầ u đố i v ơ i môn h ọ c v ề sách vơ , đồ dùng họ c tậ p. -Gi ơ i thi ệ u ch ươ ng trình V ậ t lí 9. -Th ố ng nhấ t cách chia nhóm và làm vi ệ c theo nhóm trong lơ p. *H.Đ.2: KI Ể M TRA BÀI CŨ-T Ổ CH Ứ C TÌNH HU Ố NG H Ọ C T Ậ P. Ho ạ t độ ng c ủ a th ầ y Ho ạ t độ ng c ủ a trò -GV yêu c ầ u: V ẽ s ơ đ ồ m ạ ch đi ệ n g ồ m: -HS: V ẽ s ơ đ ồ m ạ ch đi ệ n và giả i thích 1 ngu ồ n đi ệ n, 1 bóng đèn, 1 vôn k ế , 1 cách m ắ c vôn k ế , ampe k ế . ampe k ế , 1 công t ắ c K. Trong đó vôn k ế đo hi ệ u đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u bóng đèn, ampe k ế đo c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n qua đèn. Gi ả i thích cách m ắ c vôn k ế , ampe kế A trong mạ ch đi ệ n đó. V (G ọ i HS xung phong) K + - -GV ĐVĐ: Ở l ơ p 7 ta đã bi ế t khi hi ệ u K đi ệ n th ế đ ặ t vào bóng đèn càng l ơ n thì c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n qua bóng đèn càng l ơ n và đèn càng sáng. V ậ y c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n ch ạ y qua dây d ẫ n có t ỉ l ệ v ơ i hi ệ u đi ệ n th ế đ ặ t vào hai đ ầ u dây hay không? Mu ố n tr ả l ơ i câu h ỏ i này , theo em chúng -HS đ ư a ra ph ươ ng án thí nghi ệ m ta ph ả i ti ế n hành thí nghi ệ m nh ư th ế nào? ki ể m tra s ư ph ụ thu ộ c c ủ a c ươ ng -Trên c ơ s ơ ph ươ ng án ki ể m tra HS nêu đ ộ dòng đi ệ n qua dây d ẫ n vào hiệ u ( n ế u có) GV phân tích đúng, sai→Ti ế n đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u dây d ẫ n. hành thí nghi ệ m. *H. Đ.3: TÌM HI Ể U S Ự PH Ụ THU Ộ C CỦ A CƯỜ NG Đ Ộ DÒNG ĐI Ệ N VÀO HI Ệ U ĐI Ệ N TH Ế GJ Ữ A HAI Đ Ầ U DÂY D Ẫ N. -GV: yêu c ầ u HS tìm hi ể u m ạ ch I.Thí nghi ệ m: Đo ạ n dây đi ệ n Hình 1.1(tr4-SGK), k ể tên, nêu 1.S ơ đồ m ạ ch đi ệ n. dẫ n đang xét công d ụ ng, cách mắ c các b ộ phậ n 2 trong s ơ đ ồ , bổ xung ch ố t (+), (-) vào các d ụ ng c ụ đo trên sơ đ ồ m ạ ch đi ệ n. 6 5 1 -Yêu c ầ u HS đ ọ c m ụ c 2-Ti ế n hành A V TN, nêu các bươ c ti ế n hành TN. 3 -GV: H ươ ng d ẫ n cách làm thay đ ổ i 2. Ti ế n hành thí nghi ệ m.- K + hi ệ u đi ệ n th ế đặ t vào hai đầ u dây -M ắ c m ạ ch đi ệ n 4 theo s ơ đồ hình d ẫ n b ằ ng cách thay đổ i số pin dùng 1.1. làm ngu ồ n đi ệ n. (Cách 1: +Dây 1: T ừ c ư c âm đ ế n -Yêu c ầ u HS nh ậ n d ụ ng c ụ TN ti ế n đo ạ n dây d ẫ n đang xét. hành TN theo nhóm, ghi k ế t qu ả vào +Dây 2: T ừ đoạ n dây dẫ n đang xét b ả ng 1. đ ế n núm (-) c ủ a ampe k ế . 4
-GV ki ể m tra các nhóm ti ế n hành thí +Dây 3: T ừ núm (+) c ủ a ampe k ế nghi ệ m, nh ắ c nh ơ cách đ ọ c ch ỉ số đ ế n khoá K. trên d ụ ng c ụ đo, ki ể m tra các đi ể m +Dây 4: T ừ khoá K tr ơ v ề c ư c ti ế p xúc trên m ạ ch. Khi đ ọ c xong d ươ ng c ủ a nguồ n. k ế t qu ả ph ả i ng ắ t mạ ch đ ể tránh +Dây 5, dây 6: Từ các núm (-), (+) sai s ố cho k ế t qu ả sau. c ủ a vôn k ế mắ c vào hai đ ầ u đoạ n dây d ẫ n đang xét). -GV g ọ i đạ i đi ệ n nhóm đ ọ c k ế t qu ả -Đo c ươ ng độ dòng đi ệ n I t ươ ng thí nghi ệ m, GV ghi lên b ả ng ph ụ . ư ng v ơ i mỗ i hi ệ u đi ệ n th ế U đ ặ t -G ọ i các nhóm khác tr ả lơ i câu C1 vào hai đầ u dây. t ừ k ế t qu ả thí nghi ệ m c ủ a nhóm. -Ghi k ế t qu ả vào b ả ng 1→Tr ả lơ i câu C1. -GV đánh giá k ế t qu ả thí nghi ệ m *Nh ậ n xét : Khi tăng (ho ặ c gi ả m) c ủ a các nhóm. Yêu c ầ u HS ghi câu hi ệ u đi ệ n th ế đặ t vào hai đầ u dây tr ả l ơ i C1 vào vơ . d ẫ n bao nhiêu l ầ n thì c ươ ng độ dòng đi ệ n ch ạ y qua dây d ẫ n đó cũng tăng (ho ặ c gi ả m) b ấ y nhiêu l ầ n. *H. Đ.4: V Ẽ VÀ S Ử D Ụ NG Đ Ồ TH Ị Đ Ể RÚT RA K Ế T LU Ậ N. -Yêu c ầ u HS đ ọ c ph ầ n thông báo II. Đ ồ th ị bi ể u di ễ n s ư ph ụ thu ộ c m ụ c 1-D ạ ng đồ th ị , trả l ơ i câu h ỏ i: c ủ a c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n vào hi ệ u +Nêu đ ặ c đi ể m đ ươ ng bi ể u di ễ n sư đi ệ n th ế . ph ụ thu ộ c c ủ a I vào U. 1. D ạ ng đ ồ th ị . +D ư a vào đ ồ th ị cho bi ế t: Đ ặ c đi ể m đ ồ th ị bi ể u di ễ n sư U = 1,5V→I = ? ph ụ thu ộ c c ủ a I vào U là đ ươ ng U = 3V → I = ? th ẳ ng đi qua g ố c to ạ độ . U = 6V → I =? C2: -GV h ươ ng d ẫ n l ạ i cách v ẽ đồ th ị I (A) và yêu c ầ u từ ng HS tr ả lơ i câu C2 0,4 vào v ơ . -G ọ i HS nêu nhậ n xét v ề đồ th ị c ủ a 0,3 mình, GV gi ả i thích: K ế t qu ả đo còn m ắ c sai s ố , do đó đ ươ ng bi ể u 0,2 di ễ n đi qua g ầ n t ấ t c ả các đi ể m 0,1 bi ể u di ễ n. 0 2,7 5,4 8,1 10,8 U(V) ,7 ,7 K ế t lu ậ n: Hi ệ u đi ệ n th ế gi ư a hai -Nêu k ế t lu ậ n v ề m ố i quan h ệ gi ư a đ ầ u dây d ẫ n tăng (ho ặ c gi ả m) bao I và U. nhiêu l ầ n thì c ươ ng độ dòng đi ệ n ch ạ y qua dây dẫ n đó cũng tăng (ho ặ c gi ả m) b ấ y nhiêu l ầ n. 5
*H. Đ.5: V Ậ N D Ụ NG -C Ủ NG C Ố -H ƯỚ NG DẪ N V Ề NHÀ. -Yêu c ầ u cá nhân HS hoàn thành câu C3: U=2,5V→I=0,5A C3. U=3,5V→I=0,7A -G ọ i HS tr ả l ơ i câu C3-HS khác →Mu ố n xác đ ị nh giá tr ị U, I ư ng nh ậ n xét→Hoàn thành câu C3. v ơ i mộ t đi ể m M b ấ t kì trên đ ồ th ị ta làm nh ư sau: +K ẻ đ ươ ng th ẳ ng song song vơ i tr ụ c hoành, c ắ t tr ụ c tung t ạ i đi ể m có c ươ ng đ ộ I t ươ ng ư ng. +K ẻ đ ươ ng th ẳ ng song song vơ i tr ụ c tung, c ắ t tr ụ c hoành t ạ i đi ể m có hi ệ u đi ệ n th ế U tươ ng ư ng. -Cá nhân HS hoàn thành câu C4 theo C4: nhóm, g ọ i 1 HS lên b ả ng hoàn thành Kq đo Hi ệ u đi ệ n C ươ ng đ ộ trên b ả ng ph ụ . th ế (V) dòng đi ệ n L ầ n đo (A) 1 2 0,1 2 2,5 0,125 3 4 0,2 *C ủ ng c ố : -Yêu c ầ u phát bi ể u k ế t lu ậ n v ề : +S ư ph ụ thu ộ c c ủ a c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n vào hi ệ u đi ệ n th ế giư a hai đ ầ u dây d ẫ n. +D ạ ng đ ồ th ị bi ể u di ễ n s ư ph ụ thu ộ c c ủ a I vào U gi ư a hai đ ầ u dây d ẫ n. -Yêu c ầ u m ộ t HS đọ c l ạ i ph ầ n ghi nh ơ cu ố i bài. *H.D.V.N: +H ọ c thuộ c phầ n ghi nh ơ . +Đọ c thêm mụ c “Có thể em chư a biế t” +Họ c bài và làm bài tậ p 1 SBT. RÚT KINH NGHI Ệ M: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:04/9/2007 Ngày gi ả ng: 10/9/2007 Tiế t 2: ĐIỆ N TRỞ CỦ A DÂY DẪ N-ĐỊ NH LUẬ T ÔM. 6
A.M Ụ C TIÊU: 1.Ki ế n th ư c: -Nh ậ n bi ế t đ ươ c đ ơ n vị đi ệ n tr ơ và v ậ n dụ ng đươ c công thư c tính điệ n tr ơ đ ể gi ả i bài t ậ p. -Phát bi ể u và vi ế t đươ c h ệ th ư c c ủ a đ ị nh luậ t Ôm. -V ậ n d ụ ng đ ươ c đ ị nh lu ậ t Ôm đ ể gi ả i m ộ t số d ạ ng bài tậ p đơ n giả n. 2.Kĩ năng: -S ư d ụ ng m ộ t s ố thu ậ t ng ư khi nói v ề hi ệ u đi ệ n th ế và cươ ng độ dòng đi ệ n. -V ẽ s ơ đồ m ạ ch đi ệ n s ư dụ ng các d ụ ng c ụ đo để xác đị nh điệ n trơ củ a m ộ t dây d ẫ n. 3. Thái đ ộ : -C ẩ n thậ n, kiên trì trong h ọ c t ậ p. B.CHU Ẩ N B Ị C Ủ A GIÁO VIÊN VÀ H Ọ C SINH. U GV: K ẻ s ẵ n b ả ng ghi giá tr ị thươ ng số I C.PH ƯƠ NG PHÁP: -D ư a vào k ế t qu ả số li ệ u trong b ả ng 1 và 2 ơ bài U 1, HS tính th ươ ng s ố →Nh ậ n xét. I -Thu th ậ p thông tin: D ư a vào số li ệ u thu đươ c t ừ TN ơ bài trươ c. D. T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. *H. Đ.1: KI Ể M TRA BÀI CŨ-T Ổ CH Ứ C TÌNH HU Ố NG H Ọ C TẬ P. Ki ể m tra bài cũ: 1. Nêu k ế t luậ n v ề mố i quan h ệ 1.C ươ ng đ ộ dòng đi ệ n ch ạ y qua gi ư a hi ệ u đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u dây m ộ t dây d ẫ n t ỉ l ệ thuậ n v ơ i hi ệ u d ẫ n và c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n chạ y đi ệ n th ế đ ặ t vào haiđ ầ u dây dẫ n đó. qua dây dẫ n đó. Trình bày rõ, đúng 3 đi ể m. 2.T ừ bả ng k ế t qu ả số li ệ u ơ bài U 2.Xác đ ị nh đúng thươ ng số U I tr ươ c hãy xác đ ị nh thươ ng số . I (4 đi ể m) T ừ k ế t quả thí nghi ệ m hãy nêu -Nêu nh ậ n xét k ế t qu ả : Th ươ ng số nh ậ n xét. U có giá tr ị g ầ n nh ư nhau vơ i dây -GV g ọ i HS nhậ n xét câu tr ả l ơ i I c ủ a b ạ n→GV đánh giá cho đi ể m d ẫ n xác đ ị nh đ ươ c làm TN ki ể m tra HS. ơ b ả ng 1. (2 ĐVĐ: V ơ i dây d ẫ n trong TN ơ bả ng 1 ta đi ể m) U th ấ y n ế u b ỏ qua sai s ố thì th ươ ng s ố I có giá tr ị nh ư nhau. V ậ y v ơ i các dây d ẫ n khác k ế t qu ả có nh ư vậ y không?→Bài m ơ i. *H.Đ.2: TÌM HI Ể U KHÁI NI Ệ M ĐI Ệ N TRỞ . -Yêu c ầ u t ừ ng HS, dư a vào b ả ng 2, I. Đi ệ n tr ơ c ủ a dây d ẫ n. 7
U U xác đ ị nh th ươ ng số v ơ i dây 1. Xác đ ị nh thươ ng số đối vơi I I d ẫ n→Nêu nh ậ n xét và tr ả lơ i câu m ỗ i dây d ẫ n. C2. U +V ơ i m ỗ i dây dẫ n thì th ươ ng số -GV h ươ ng d ẫ n HS th ả o lu ậ n đ ể I tr ả l ơ i câu C2. có giá tr ị xác đ ị nh và không đổ i. +v ơ i hai dây d ẫ n khác nhau thì U th ươ ng s ố có giá trị khác nhau. I -Yêu c ầ u HS đ ọ c ph ầ n thông báo 2. Đi ệ n tr ơ . c ủ a m ụ c 2 và tr ả lơ i câu hỏ i: Nêu U Công thư c tính đi ệ n tr ơ : R= công th ư c tính đi ệ n trơ . I -GV gi ơ i thi ệ u kí hi ệ u đi ệ n tr ơ -Kí hi ệ u đi ệ n tr ơ trong mạ ch đi ệ n: trong s ơ đ ồ mạ ch đi ệ n, đơ n v ị tính ho ặ c đi ệ n tr ơ . Yêu c ầ u HS v ẽ sơ đ ồ -S ơ đ ồ m ạ ch đi ệ n: m ạ ch đi ệ n xác đ ị nh đi ệ n tr ơ c ủ a m ộ t dây d ẫ n và nêu cách tính đi ệ n tr ơ . A -G ọ i 1 HS lên bả ng v ẽ sơ đồ m ạ ch V đi ệ n, HS khác nhậ n xét, GV sư a K + - ch ư a n ế u c ầ n. U V Khoá K đóng: R= I A -H ươ ng d ẫ n HS cách đổ i đ ơ n v ị -Đ ơ n v ị đi ệ n tr ơ là Ôm, kí hi ệ u Ω. đi ệ n tr ơ . 1V 1Ω = . -So sánh đi ệ n tr ơ c ủ a dây d ẫ n ơ 1A b ả ng 1 và 2→Nêu ý nghĩa củ a đi ệ nKilôôm; 1kΩ=1000Ω, tr ơ . Mêgaôm; 1MΩ=1000 000Ω. -Ý nghĩa c ủ a đi ệ n trơ : Bi ể u th ị mư c đ ộ c ả n tr ơ dòng đi ệ n nhi ề u hay ít c ủ a dây dẫ n. *H. Đ.3: PHÁT BI Ể U VÀ VI Ế T BI Ể U TH Ứ C Đ Ị NH LU Ậ T ÔM. II. Đ ị nh lu ậ t Ôm. 1. H ệ th ư c c ủ a đ ị nh lu ậ t. -GV h ươ ng d ẫ n HS t ừ công th ư c I= U U U R R= →I = và thông báo đây chính I R trong đó: U đo bằ ng vôn (V), là bi ể u th ư c c ủ a đ ị nh lu ậ t Ôm. Yêu I đo b ằ ng ampe (A), R đo bằ ng ôm (Ω). c ầ u d ư a vào bi ể u th ư c đ ị nh luậ t Ôm hãy phát bi ể u đ ị nh lu ậ t Ôm. 2. Phát bi ể u đ ị nh lu ậ t. C ườ ng đ ộ dòng đi ệ n ch ạ y qua dây dẫ n t ỉ l ệ thu ậ n v ớ i hi ệ u đi ệ n th ế đặ t vào hai đ ầ u dây và t ỉ l ệ ngh ị ch v ớ i đi ệ n tr ở c ủ a dây . *H. Đ.4: V Ậ N D Ụ NG-C Ủ NG C Ố -H ƯỚ NG D Ẫ N V Ề NHÀ. 8
-GV yêu c ầ u HS trả l ơ i câu h ỏ i: 1.Câu C3: 1. Đ ọ c, tóm t ắ t C3? Nêu cách gi ả i? Tóm Bài gi ả i tắt Áp d ụ ng bi ể u thư c đị nh R=12Ω U lu ậ t Ôm: I = ⇒ U = I .R I=0,5A R U=? Thay s ố : U=12Ω.0,5A=6V Hi ệ u đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u dây tóc đèn là 6V. U Trình bày đ ầ y đ ủ các bươ c, đúng 2. T ừ công thư c R = , mộ t HS phát I (8 điể m) bi ể u nh ư sau: “Đi ệ n tr ơ c ủ a m ộ t U 2. Phát bi ể u đó là sai vì t ỉ số là dây d ẫ n t ỉ l ệ thu ậ n v ơ i hi ệ u đi ệ n I th ế đ ặ t vào hai đ ầ u dây d ẫ n và t ỉ l ệ không đ ổ i đ ố i v ơ i m ộ t dây d ẫ n do ngh ị ch v ơ i c ươ ng độ dòng đi ệ n đó không th ể nói R t ỉ l ệ thuậ n vơ i ch ạ y qua dây dẫ n đó”. Phát bi ể u đó U, t ỉ l ệ ngh ị ch v ơ i I. (2 đúng hay sai? T ạ i sao? đi ể m) -Yêu c ầ u HS tr ả l ơ i C4. C4: Vì cùng 1 hi ệ u đi ệ n th ế U đ ặ t vào hai đầ u các dây dẫ n khác nhau, I t ỉ l ệ ngh ị ch v ơ i R. Nên R 2 =3R 1 thì I 1 =3I 2 . *H.D.V.N: -Ôn l ạ i bài 1 và h ọ c kĩ bài 2. -Chu ẩ n b ị mẫ u báo cáo thư c hành (tr10-SGK) cho bài sau vào vơ . -Làm bài t ậ p 2 SBT. RÚT KINH NGHI Ệ M: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:09/9/2007. Ngày gi ả n:13/9/2007-9C; 14/9-9E. Tiế t 3: THỰ C HÀNH: XÁC Đ Ị NH ĐIỆ N TRỞ CỦ A MỘ T DÂY DẪ N BẰ NG AMPE KẾ VÀ VÔN KẾ . A.M Ụ C TIÊU: 1. Ki ế n th ư c: -Nêu đươ c cách xác đ ị nh đi ệ n trơ t ừ công thư c tính điệ n trơ . -Mô t ả đươ c cách bố trí và ti ế n hành TN xác đị nh điệ n trơ củ a mộ t dây d ẫ n bằ ng vôn k ế và ampe kế . 2. Kĩ năng: -Mắ c m ạ ch đi ệ n theo sơ đ ồ . -S ư d ụ ng đúng các d ụ ng c ụ đo: Vôn k ế , ampe kế . -Kĩ năng làm bài thư c hành và vi ế t báo cáo thư c hành. 9
3. Thái đ ộ : -C ẩ n thậ n,kiên trì, trung th ư c, chú ý an toàn trong sư dụ ng điệ n. -H ơ p tác trong ho ạ t độ ng nhóm. -Yêu thích môn họ c. B.CHU Ẩ N B Ị : GV Phô tô cho m ỗ i HS mộ t m ẫ u báo cáo TH. Đ ố i v ơ i m ỗ i nhóm HS: -1 đi ệ n tr ơ ch ư a bi ế t tr ị s ố (dán kín tr ị số ). -1 nguồ n đi ệ n 6V. -1 ampe k ế có GHĐ 1A. -1 vônkế có GHĐ 6V, 12V. -1 công tắ c đi ệ n. -Các đoạ n dây nố i. C.PH ƯƠ NG PHÁP : Thư c nghi ệ m. 1.Ki ể m tra phầ n chu ẩ n b ị lí thuy ế t c ủ a HS cho bài TH. 2. Chia HS thành các nhóm, mỗ i nhóm TH trên m ộ t bộ dụ ng cụ TN. 3. Đ ạ i di ệ n nhóm nêu rõ m ụ c tiêu và các bươ c tiế n hành, sau đó mơ i tiế n hành. 4. Ho ạ t độ ng nhóm. 5. HS hoàn thành ph ầ n báo cáo TH. 6. Cu ố i giơ h ọ c: GV thu báo cáo TH, nêu nhậ n xét về ý thư c, thái độ và tác phong. D.T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. *H. Đ.1: KI Ể M TRA BÀI CŨ. -Yêu c ầ u l ơ p phó họ c tậ p báo cáo tình hình chu ẩ n b ị bài c ủ a các bạ n trong lơ p. -G ọ i HS lên bả ng tr ả lơ i câu hỏ i: +Câu hỏ i c ủ a m ụ c 1 trong m ẫ u báo cáo TH Đo ạ n dây +V ẽ s ơ đồ m ạ ch đi ệ n TN xác đ ị nh d ẫ n đang xét đi ệ n tr ơ củ a mộ t dây d ẫ n b ằ ng vôn 3 k ế và ampe k ế . -GV ki ể m tra ph ầ n chu ẩ n bị c ủ a HS trong vơ . 6 5 4 -G ọ i HS nh ậ n xét câu tr ả l ơ i củ a A V b ạ n→Đánh giá ph ầ n chu ẩ n bị bài 2 K + - c ủ a HS c ả l ơ p nói chung và đánh giá cho đi ể m HS đ ươ c ki ể m tra trên 1 b ả ng. *H. Đ.2: TH Ự C HÀNH THEO NHÓM. -GV chia nhóm, phân công nhóm -Nhóm tr ươ ng c ư đ ạ i di ệ n lên nhậ n tr ươ ng. Yêu c ầ u nhóm tr ươ ng c ủ a d ụ ng c ụ TN, phân công b ạ n thư kí các nhóm phân công nhi ệ m v ụ c ủ a ghi chép k ế t quả và ý ki ế n thả o các b ạ n trong nhóm c ủ a mình. lu ậ n c ủ a các bạ n trong nhóm. -GV nêu yêu c ầ u chung củ a ti ế t TH v ề thái đ ộ h ọ c t ậ p, ý thư c kỉ lu ậ t. -Giao d ụ ng c ụ cho các nhóm. 10
-Yêu c ầ u các nhóm ti ế n hành TN -Các nhóm ti ế n hành TN. theo n ộ i dung m ụ c II tr9 SGK. -GV theo dõi, giúp đ ỡ HS mắ c -T ấ t c ả HS trong nhóm đ ề u tham m ạ ch đi ệ n, ki ể m tra các đi ể m ti ế p gia m ắ c ho ặ c theo dõi, ki ể m tra xúc, đ ặ c bi ệ t là cách m ắ c vôn kế , cách m ắ c c ủ a các b ạ n trong nhóm. ampe k ế vào m ạ ch tr ươ c khi đóng công t ắ c. L ư u ý cách đ ọ c kế t quả đo, đ ọ c trung thư c ơ các lầ n đo khác nhau. -Đ ọ c k ế t qu ả đo đúng quy tắ c. -Yêu c ầ u các nhóm đ ề u ph ả i tham gia TH. -Cá nhân HS hoàn thành b ả n báo cáo -Hoàn thành báo cáo TH. Trao đổ i TH m ụ c a), b). nhóm đ ể nh ậ n xét v ề nguyên nhân -Trao đ ổ i nhóm hoàn thành nh ậ n xét gây ra s ư khác nhau c ủ a các tr ị số c). đi ệ n tr ơ vừ a tính đ ươ c trong m ỗ i l ầ n đo. *H. Đ.3: T Ổ NG K Ế T, ĐÁNH GIÁ THÁI Đ Ộ H Ọ C T Ậ P C Ủ A H Ọ C SINH. -GV thu báo cáo TH. -Nh ậ n xét rút kinh nghi ệ m v ề : +Thao tác TN. +Thái đ ộ h ọ c t ậ p củ a nhóm. +Ý thư c k ỉ lu ậ t. *H. Đ.4: H ƯỚ NG D Ẫ N V Ề NHÀ: Ôn l ạ i ki ế n thư c v ề mạ ch mắ c n ố i ti ế p, song song đã họ c ơ lơ p 7. RÚT KINH NGHIÊM: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:09/9/2007. Ngày gi ả ng:17/9/2007. Tiế t 4: ĐOẠ N MẠ CH NỐI TI Ế P. A. M Ụ C TIÊU: 1. Ki ế n th ư c: -Suy lu ậ n đ ể xây d ư ng đ ươ c công thư c tính điệ n tr ơ tươ ng đươ ng củ a U1 R1 đo ạ n mạ ch gồ m hai đi ệ n trơ m ắ c n ố i ti ế p: R tđ =R 1 +R 2 và h ệ thư c U = R 2 2 t ừ các ki ế n th ư c đã h ọ c. -Mô t ả đươ c cách bố trí TN ki ể m tra l ạ i các h ệ th ư c suy ra t ừ lí thuyế t. -V ậ n d ụ ng đ ươ c như ng ki ế n th ư c đã h ọ c để gi ả i thích m ộ t số hi ệ n t ươ ng và gi ả i bài tậ p v ề đoạ n m ạ ch n ố i ti ế p. 2. Kĩ năng: 11
-Kĩ năng TH s ư d ụ ng các dụ ng c ụ đo đi ệ n: Vôn kế , ampe kế . -Kĩ năng bố trí, ti ế n hành l ắ p ráp thí nghi ệ m. -Kĩ năng suy lu ậ n, l ậ p lu ậ n lôgic. 3. Thái đ ộ : -V ậ n d ụ ng ki ế n th ư c đã h ọ c đ ể gi ả i thích mộ t số hi ệ n tươ ng đơ n giả n có liên quan trong th ư c t ế . -Yêu thích môn họ c. B. CHU Ẩ N B Ị Đ Ồ DÙNG. Đ ố i v ơ i m ỗ i nhóm HS: -3 đi ệ n tr ơ lầ n l ươ t có giá tr ị 6 Ω, 10Ω, 16Ω. -Ngu ồ n đi ệ n mộ t chi ề u 6V. -1 ampe k ế có GHĐ 1 A. -1 vôn kế có GHĐ 6V. -1 công tắ c đi ệ n. -Các đoạ n dây nố i. C. PH ƯƠ NG PHÁP: Phươ ng pháp th ư c nghi ệ m. M ơ r ộ ng thêm cho đo ạ n m ạ ch g ồ m 3 đi ệ n tr ơ →Rèn tư duy khái quát cho HS. D. T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. *H. Đ.1: KI Ể M TRA BÀI CŨ-T Ổ CH Ứ C TÌNH HU Ố NG H Ọ C T Ậ P. Ki ể m tra bài cũ: 1. Phát bi ể u và vi ế t đúng bi ể u th ư c HS1: đ ị nh lu ậ t Ôm: 1. -Phát bi ể u và vi ế t bi ể u th ư c c ủ a C ươ ng đ ộ dòng đi ệ n ch ạ y qua dây đ ị nh lu ậ t Ôm? d ẫ n t ỉ l ệ thu ậ n vơ i hi ệ u đi ệ n th ế đ ặ t vào hai đ ầ u dây d ẫ n và t ỉ l ệ ngh ị ch v ơ i đi ệ n trơ c ủ a m ỗ i dây. U Bi ể u thư c c ủ a đ ị nh luậ t Ôm: I = R (4 điể m) 2. Ch ư a bài tậ p 2-1 (SBT) 2. bài 2.1 (tr.5-SBT) -HS c ả lơ p chú ý lắ ng nghe, nêu a)T ừ đ ồ th ị xác đ ị nh đúng giá tr ị nh ậ n xét àGV đánh giá cho đi ể m c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n ch ạ y qua mỗ i HS. dây d ẫ n khi hi ệ u đi ệ n th ế đ ặ t gi ư a -ĐVĐ: Trong ph ầ n đi ệ n đã h ọ c ơ hai đ ầ u dây d ẫ n là 3V: l ơ p 7, chúng ta đã tìm hi ể u v ề đo ạ n I 1 =5mA; I 2 =2mA; I 3 =1mA m ạ ch n ố i ti ế p. Li ệ u có th ể thay th ế (3 điể m) hai đi ệ n tr ơ mắ c nố i ti ế p b ằ ng m ộ t b) R 1 >R 2 >R 3 đi ệ n tr ơ đ ể dòng đi ệ n ch ạ y qua Gi ả i thích b ằ ng 3 cách, m ỗ i cách 1 m ạ ch không thay đ ổ i không? àBài đi ể m. (3 điể m) m ơ i. *H. Đ.2: ÔN L Ạ I KI Ế N TH Ứ C CÓ LIÊN QUAN Đ Ế N BÀI M Ớ I. -HS2: Trong sđo ạ n m ạ ch g ồ m 2 I.C ươ ng đ ộ dòng đi ệ n và hi ệ u đi ệ n bóng đèn m ắ c n ố i ti ế p, c ươ ng độ th ế trong đo ạ n mạ ch nố i ti ế p. dòng đi ệ n ch ạ y qua mỗ i đèn có m ố i 1. Nh ơ l ạ i ki ế n thư c cũ. quan h ệ như th ế nào vơ i c ươ ng độ Đ 1 nt Đ 2 : I 1 =I 2 =I (1) 12
dòng đi ệ n m ạ ch chính? U 1 +U 2 =U (2) Hi ệ u đi ệ n th ế giư a hai đầ u đo ạ n 2.Đo ạ n m ạ ch g ồ m 2 đi ệ n tr ơ m ắ c m ạ ch liên h ệ nh ư th ế nào v ơ i hi ệ u n ố i ti ế p. đi ệ n th ế gi ư a hai đ ầ u m ỗ i bóng Hình 4.1: R 1 nt R 2 nt (A) đèn? I 1 =I 2 =I (1) -Yêu c ầ u HS tr ả l ơ i C1. U 1 +U 2 =U (2) -GV thông báo các h ệ thư c (1) và C2:Tóm t ắ t: R 1 nt R 2 (2) v ẫ n đúng đ ố i v ơ i đo ạ n m ạ ch U R C/m: U = R 1 1 g ồ m 2 đi ệ n tr ơ m ắ c n ố i ti ế p. 2 2 -Yêu c ầ u cá nhân HS hoàn thành C2. Gi ả i: Cách 1: U U I .R I= → U = I .R → 1 = 1 1 . Vì R U 2 I 2 .R2 U R I1 = I 2 → 1 = 1 (đccm) U 2 R2 U1 U 2 U1 R1 Cách 2: I1 = I 2 → R = R hay U = R 1 2 2 2 (3) *H. Đ.3: XÂY D Ự NG CÔNG TH Ứ C TÍNH ĐI Ệ N TR Ở T ƯƠ NG Đ ƯƠ NG C Ủ A ĐO Ạ N M Ạ CH N ỐI TI Ế P. II. Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n m ạ ch n ố i ti ế p. -GV thông báo khái ni ệ m đi ệ n trơ 1. Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng. t ươ ng đươ ng →Đi ệ n trơ t ươ ng 2. Công thư c tính đi ệ n tr ơ tươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n mạ ch gồ m 2 đi ệ n đ ươ ng c ủ a đo ạ n mạ ch gồ m 2 tr ơ m ắ c n ố i ti ế p đ ươ c tính nh ư th ế đi ệ n tr ơ m ắ c n ố i ti ế p . nào? C3: Tóm t ắ t: R 1 nt R 2 -Yêu c ầ u cá nhân HS hoàn thành C3. C/m: R tđ =R 1 +R 2 Gi ả i: Vì R 1 nt R 2 nên: U AB =U 1 +U 2 →I AB .R tđ =I 1 .R 1 +I 2 .R 2 mà I AB =I 1 =I 2 →R tđ =R 1 +R 2 (đccm) (4). *Chuy ể n ý: Công th ư c (4) đã đ ươ c 3. Thí nghi ệ m ki ể m tra. c/m b ằ ng lí thuy ế t→đ ể kh ẳ ng đ ị nh M ắ c m ạ ch đi ệ n theo s ơ đ ồ hình công th ư c này chúng ta ti ế n hành 4.1, trong đó: TN ki ể m tra. -L ầ n 1: M ắ c R 1 =6Ω; R 2 =10Ω vào -V ơ i như ng d ụ ng c ụ TN đã phát cho U=6V, đ ọ c I 1 . các nhóm, em hãy nêu cách ti ế n -L ầ n 2: M ắ c R 3 =16Ω vào U=6V, hành TN ki ể m tra công th ư c (4). đ ọ c I 2 . So sánh I1 và I 2 . -Yêu c ầ u HS làm TN ki ể m tra theo 4. K ế t lu ậ n: nhóm và g ọ i các nhóm báo cáo kế t R 1 nt R 2 có R tđ =R 1 +R 2 qu ả TN. -Qua k ế t qu ả TN ta có th ể k ế t lu ậ n gì? -GV thông báo: các thi ế t b ị đi ệ n có 13
th ể m ắ c n ố i ti ế p nhau khi chúng ch ị u đ ươ c cùng m ộ t c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n. -GV thông báo khái ni ệ m giá tr ị c ươ ng đ ộ đị nh m ư c. *H. Đ.4: C Ủ NG C Ố -V Ậ N D Ụ NG-H ƯỚ NG DẪ N V Ề NHÀ. -Yêu c ầ u cá nhân hoàn thành câu C4:... C4. Qua câu C4: GV m ơ rộ ng, ch ỉ c ầ n 1 công t ắ c đi ề u khi ể n đoạ n m ạ ch m ắ c n ố i ti ế p. C5: + Vì R 1 nt R 2 do đó đi ệ n tr ơ -T ươ ng tư yêu c ầ u HS hoàn thành t ươ ng đươ ng R 12: câu C5. R 12 =R 1 +R 2 =20Ω+20Ω=40Ω -T ừ k ế t qu ả câu C5, mơ r ộ ng: Đi ệ n M ắ c thêm R 3 vào đo ạ n m ạ ch trên tr ơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n m ạ ch thì đi ệ n tr ơ t ươ ng đươ ng R AC c ủ a g ồ m 3 đi ệ n tr ơ m ắ c n ố i ti ế p bằ ng đo ạ n m ạ ch m ơ i là: t ổ ng các đi ệ n tr ơ thành ph ầ n: R AC =R 12 +R 3 =40Ω+20Ω=60Ω R tđ =R 1 +R 2 +R 3 →Trong đo ạ n mạ ch + R AC l ơ n h ơ n mỗ i đi ệ n trơ có n đi ệ n tr ơ R gi ố ng nhau m ắ c nố i thành ph ầ n. ti ế p thì đi ệ n tr ơ t ươ ng đươ ng b ằ ng n.R. -Yêu c ầ u HS y ế u đ ọ c l ạ i ph ầ n ghi nh ơ cu ố i bài. *H.D.V.N: -H ọ c bài và làm bài t ậ p 4 (SBT). -Ôn l ạ i ki ế n thư c về mạ ch mắ c song song đã họ c ơ lơ p 7. RÚT KINH NGHI Ệ M: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:16/9/2007. Ngày gi ả ng:20/9/2007. Tiế t 5: ĐOẠ N MẠ CH SONG SONG. A.M Ụ C TIÊU: 1. Ki ế n th ư c: -Suy lu ậ n đ ể xây d ư ng đươ c công thư c tính điệ n trơ tươ ng 1 1 1 đ ươ ng c ủ a đo ạ n m ạ ch g ồ m hai đi ệ n tr ơ m ắ c song song: R = R + R và hệ td 1 2 I1 R2 thư c I = R từ các ki ế n th ư c đã h ọ c. 2 1 -Mô t ả đươ c cách bố trí TN ki ể m tra l ạ i các h ệ th ư c suy ra t ừ lí thuyế t. 14
-V ậ n d ụ ng đ ươ c như ng ki ế n th ư c đã h ọ c để gi ả i thích m ộ t số hi ệ n t ươ ng và gi ả i bài tậ p v ề đoạ n m ạ ch song song. 2. Kĩ năng: -Kĩ năng thư c hành sư d ụ ng các dụ ng cụ đo điệ n: vôn kế , ampe k ế . -Kĩ năng bố trí, ti ế n hành l ắ p ráp TN. -Kĩ năng suy lu ậ n. 3. Thái đ ộ : -Vậ n d ụ ng ki ế n th ư c đã h ọ c để giả i thích m ộ t số hiệ n tươ ng đơ n gi ả n có liên quan trong th ư c t ế . -Yêu thích môn họ c. B. CHU Ẩ N B Ị Đ Ồ DÙNG: Đ ố i v ơ i m ỗ i nhóm HS: -3 đi ệ n tr ơ mẫ u: R 1 =15Ω; R 2 =10Ω; R 3 =6Ω. -1 ampe k ế có GHĐ 1A. -1 vônkế có GHĐ 6V. -1 công tắ c. -1 nguồ n điệ n 6V. -Các đoạ n dây nố i. C.PH ƯƠ NG PHÁP : Thông qua bài t ậ p, mơ r ộ ng cho đoạ n mạ ch gồ m 3 đi ệ n tr ơ m ắ c song song và có tr ị số đi ệ n tr ơ b ằ ng nhau và bằ ng R 1 thì R1 Rtd = 3 D.T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. *H. Đ.1: KI Ể M TRA BÀI CŨ-T Ổ CH Ứ C TÌNH HU Ố NG H Ọ C TẬ P. -Trong đo ạ n m ạ ch gồ m 2 bóng đèn m ắ c song song, Đ 1 //Đ 2 : hi ệ u đi ệ n th ế và c ươ ng đ ộ dòng đi ệ n củ a đoạ n mạ ch U=U 1 =U 2 có quan h ệ th ế nào v ơ i hi ệ u đi ệ n thế và cươ ng độ I=I 1 +I 2 dòng đi ệ n các m ạ ch r ẽ ? ĐVĐ: Đ ố i v ơ i đo ạ n mạ ch m ắ c n ố i ti ế p, chúng ta đã bi ế t R tđ b ằ ng tổ ng các đi ệ n tr ơ thành ph ầ n. Vơ i đoạ n m ạ ch song song đi ệ n trơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n m ạ ch có b ằ ng t ổ ng các đi ệ n tr ơ thành phầ n không?→Bài mơ i *H. Đ.2: NH Ậ N BI Ế T ĐO Ạ N M Ạ CH G Ồ M HAI ĐI Ệ N TRỞ MẮ C SONG SONG. -Yêu c ầ u HS quan sát sơ đ ồ mạ ch I.C ươ ng độ dòng đi ệ n và hi ệ u đi ệ n đi ệ n hình 5.1 và cho bi ế t đi ệ n tr ơ th ế trong đo ạ n mạ ch song song. R 1 và R 2 đ ươ c m ắ c vơ i nhau như -Hình 5.1: R 1 //R 2 th ế nào? Nêu vai trò củ a vôn k ế , (A) nt (R 1 //R 2 )→(A) đo c ươ ng đ ộ ampe k ế trong s ơ đ ồ ? dòng đi ệ n m ạ ch chính. (V) đo HĐT -GV thông báo các h ệ thư c v ề mố i gi ư a hai đi ể m A, B cũng chính là quan h ệ giư a U, I trong đoạ n m ạ ch HĐT gi ư a hai đ ầ u R 1 và R 2 . có hai bóng đèn song song v ẫ n đúng U AB =U 1 =U 2 (1) cho tr ươ ng h ơ p 2 đi ệ n trơ R 1 // I AB =I 1 +I 2 (2) R 2 →Vi ế t h ệ th ư c v ơ i hai đi ệ n trơ C2: Tóm t ắ t: R 1 //R 2 R 1 //R 2 . I1 R2 C/m: I = R -H ươ ng d ẫ n HS th ả o lu ậ n C2. 2 1 -Có th ể đ ư a ra nhi ề u cách ch ư ng Gi ả i: Áp d ụ ng bi ể u th ư c đ ị nh luậ t minh→GV nh ậ n xét b ổ sung. Ôm cho m ỗ i đo ạ n m ạ ch nhánh, ta 15
có: U1 I1 R U .R = 1 = 1 2 . Vì R 1 //R 2 nên I 2 U 2 U 2 .R1 -T ừ bi ể u th ư c (3), hãy phát bi ể u R2 thành l ơ i mố i quan h ệ giư a cươ ng I1 R2 đ ộ dòng đi ệ n qua các mạ ch rẽ và U 1 =U 2 → I = R (3)→ Trong đoạ n 2 1 đi ệ n tr ơ thành phầ n. m ạ ch song song c ươ ng độ dòng đi ệ n qua các m ạ ch r ẽ t ỉ l ệ nghị ch v ơ i đi ệ n tr ơ thành ph ầ n. *H. Đ.3: XÂY D Ự NG CÔNG TH Ứ C TÍNH ĐI Ệ N TR Ở T ƯƠ NG Đ ƯƠ NG C Ủ A ĐO Ạ N M Ạ CH G Ồ M HAI ĐI Ệ N TRỞ M Ắ C SONG SONG. II. Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng củ a đoạ n m ạ ch song song. 1. Công thư c tính đi ệ n tr ơ tươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n mạ ch gồ m 2 đi ệ n tr ơ m ắ c song song. -Yêu c ầ u cá nhân HS hoàn thành câu C3: Tóm t ắ t: R 1 //R 2 C3. 1 1 1 C/m R = R + R td 1 2 -G ọ i 1 HS lên bả ng trình bày, GV Gi ả i: Vì R 1 //R 2 →I=I 1 +I 2 → ki ể m tra ph ầ n trình bày c ủ a m ộ t số U AB U1 U 2 = + mà HS d ươ i lơ p. Rtd R1 R2 -GV g ọ i HS nhậ n xét bài làm củ a 1 1 1 U AB = U1 = U 2 → = + (4) b ạ n trên b ả ng, nêu cách chư ng minh Rtd R1 R2 khác→GV nh ậ n xét, sư a ch ư a. R1.R2 → Rtd = R + R (4 ’ ). 1 2 -Hãy nêu cách ti ế n hành TN ki ể m 2. Thí nghi ệ m ki ể m tra. tra công th ư c (4)-Ti ế n hành ki ể m M ắ c m ạ ch đi ệ n theo s ơ đ ồ hình 5.1: tra→K ế t lu ậ n. +L ầ n 1: M ắ c R //R vào U=6V, đ ọ c 1 2 -GV thông báo: Ng ươ i ta th ươ ng dùng các d ụ ng c ụ đi ệ n có cùng HĐT đ ị nh m ư c và I 1 =?, R 1 =15Ω; R 2 =10Ω. m ắ c chúng song song vào m ạ ch đi ệ n. Khi +L ầ n 2: M ắ c R 3 vào U=6V, R 3 =6Ω, đó chúng đ ề u ho ạ t đ ộ ng bình th ươ ng và đ ọ c I 2 =? có th ể s ư d ụ ng đ ộ c l ậ p v ơ i nhau, n ế u +So sánh I1 vơ i I 2 . HĐT c ủ a m ạ ch đi ệ n b ằ ng HĐT đ ị nh 3. K ế t lu ậ n: m ư cc ủ a các d ụ ng c ụ . *H. Đ.4: V Ậ N D Ụ NG-C Ủ NG C Ố -H ƯỚ NG D Ẫ N V Ề NHÀ. -Yêu c ầ u HS phát bi ể u thành l ơ i m ố i quan h ệ gi ư a U, I, R trong đo ạ n m ạ ch song song. -Yêu c ầ u HS th ả o lu ậ n nhóm nh ỏ C4: +Vì qu ạ t tr ầ n và đèn dây tóc có tr ả l ơ i câu C4. cùng HĐT đ ị nh mư c là 220V→Đèn và qu ạ t đươ c m ắ c song song vào ngu ồ n 16
220V đ ể chúng ho ạ t đ ộ ng bình thươ ng . +Sơ đ ồ m ạ ch đi ệ n: M +N ế u đèn không ho ạ t đ ộ ng thì qu ạ t v ẫ n hoạ t đ ộ ng và qu ạ t v ẫ n đ ươ c m ắ c vào HĐT đã cho (chúng hoạ t -Yêu c ầ u cá nhân hoàn thành câu độ ng đ ộ c l ậ p nhau). C5. C5: +Vì R 1 //R 2 do đó đi ệ n tr ơ t ươ ng -GV m ơ r ộ ng: đ ươ ng R 12 là: 1 1 1 1 1 1 +Trong đo ạ n m ạ ch có 3 đi ệ n trơ = + = + = → R12 = 15Ω m ắ c song song thì đi ệ n trơ t ươ ng R12 R1 R2 30 30 15 đ ươ ng: +Khi m ắ c thêm đi ệ n tr ơ R 3 thì đi ệ n 1 1 1 1 tr ơ t ươ ng đ ươ ng R AC c ủ a đo ạ n mạ ch = + + Rtd R1 R2 R3 m ơ i là: 1 1 1 1 1 3 1 +N ế u có n đi ệ n tr ơ giố ng nhau = + = + = = ⇒ RAC = 10. R RAC R12 R3 15 30 30 10 m ắ c song song thì Rtd = . R AC nhỏ h ơ n m ỗ i đi ệ n tr ơ thành n ph ầ n. H.D.V.N: -Làm bài t ậ p 5 (SBT). -Ôn l ạ i ki ế n thư c bài 2, 4, 5. RÚT KINH NGHI Ệ M: .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:22/9/2007. Ngày gi ả ng:24/9/2007 Tiế t 6: BÀI TẬ P VẬ N DỤ NG Đ Ị NH LUẬ T ÔM. A.M Ụ C TIÊU : 1. Ki ế n th ư c: V ậ n dụ ng các ki ế n th ư c đã họ c để giả i đươ c các bài tậ p đơ n gi ả n v ề đo ạ n m ạ ch g ồ m nhi ề u nh ấ t là 3 đi ệ n tr ơ . 2. Kĩ năng: -Gi ả i bài t ậ p v ậ t lí theo đúng các b ươ c gi ả i. -Rèn kĩ năng phân tích, so sánh, t ổ ng hơ p thông tin. -S ư d ụ ng đúng các thu ậ t ng ư . 3. Thái đ ộ : C ẩ n th ậ n, trung th ư c. B. Đ Ồ DÙNG D Ạ Y H Ọ C . B ả ng ph ụ . 17
C.PH ƯƠ NG PHÁP : Các b ươ c gi ả i bài t ậ p: -B ươ c 1: Tìm hi ể u tóm tắ t đ ề bài, v ẽ sơ đồ m ạ ch đi ệ n ( n ế u có). -B ươ c 2: Phân tích m ạ ch đi ệ n, tìm công th ư c liên quan đế n các đạ i l ươ ng c ầ n tìm. -B ươ c 3: V ậ n d ụ ng công th ư c đã h ọ c để gi ả i bài toán. -B ươ c 4: Ki ể m tra k ế t qu ả , tr ả l ơ i. D. T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. *H. Đ.1: KI Ể M TRA BÀI CŨ-T Ổ CH Ứ C TÌNH HU Ố NG H Ọ C T Ậ P. -Phát bi ể u và vi ế t bi ể u th ư c đ ị nh lu ậ t Ôm. -Vi ế t công th ư c bi ể u di ễ n m ố i quan h ệ gi ư a U, I, R trong đo ạ n mạ ch có 2 đi ệ n tr ơ mắ c n ố i ti ế p, song song. ĐVĐ:... Treo b ả ng ph ụ các b ươ c chung để gi ả i bài t ậ p điệ n. *H. Đ.2: GI Ả I BÀI T Ậ P 1. -G ọ i 1 HS đ ọ c đ ề bài bài 1. Tóm tắ t: R 1 =5Ω; U v =6V; I A =0,5A. -G ọ i 1 HS tóm t ắ t đ ề bài. a)R td =? ; R 2 =? -Yêu c ầ u cá nhân HS gi ả i bài t ậ p 1 Bài gi ả i: ra nháp. Phân tích m ạ ch đi ệ n: R 1 nt R 2 -H ươ ng d ẫ n: (A)nt R 1 nt R 2 → I A =I AB =0,5A +Cho bi ế t R 1 và R 2 đ ươ c m ắ c v ơ i U v =U AB =6V. nhau nh ư th ế nào? Ampe k ế , vôn U AB 6V a) Rtd = I = 0,5 A = 12Ω k ế đo nh ư ng đ ạ i l ươ ng nào trong AB m ạ ch đi ệ n? Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n +V ậ n d ụ ng công th ư c nào đ ể tính m ạ ch AB là 12Ω. đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng R td và R 2 ? b) Vì R 1 nt R 2 →R td =R 1 +R 2 → →Thay s ố tính R td →R 2 . R 2 =R td - R 1 =12Ω-5Ω=7Ω. -Yêu c ầ u HS nêu cách giả i khác, V ậ y đi ệ n tr ơ R 2 b ằ ng 7Ω. ch ẳ ng h ạ n: Tính U 1 sau đó tính U 2 →R 2 và tính R td =R 1 +R 2 . *H. Đ.3: GI Ả I BÀI T Ậ P 2: -G ọ i 1 HS đ ọ c đ ề bài bài 2. Tóm t ắ t: -Yêu c ầ u cá nhân giả i bài 2 theo R 1 =10Ω; I A1 =1,2A; I A =1,8A đúng các b ươ c gi ả i. a) U AB =?; b)R 2 =? -Sau khi HS làm bài xong, GV thu Bài gi ả i: m ộ t s ố bài c ủ a HS đ ể ki ể m tra. a) (A)nt R 1 →I 1 =I A1 =1,2A -G ọ i 1 HS lên chư a phầ n a); 1 HS (A) nt (R 1 // R 2 ) →I A =I AB =1,8A ch ư a ph ầ n b) T ừ công th ư c: -G ọ i HS khác nêu nh ậ n xét; Nêu các I = U → U = I .R → U = I .R = 1, 2.10 = 12(V ) cách gi ả i khác ví dụ : Vì R 1 1 1 I1 R2 R1 // R2 → U1 = U2 = U AB = 12V R1 // R2 → = → Cách tính R 2 v ơ i I 2 R1 Hi ệ u đi ệ n th ế gi ư a hai đi ể m AB là R 1 ; I 1 đã bi ế t; I 2 =I - I 1 . 12V. 18
Ho ặ c đi tính R AB : b) Vì R 1 //R 2 nên I=I 1 +I 2 →I 2 =I- U 12V 20 I 1 =1,8A-1,2A=0,6A→ RAB = AB = = Ω I AB 1,8 A 3 U 2 12V R2 = = = 20Ω 1 1 1 1 1 1 R2 0, 6 A = + → = − RAB R1 R2 R2 RAB R1 V ậ y đi ệ n tr ơ R 2 b ằ ng 20Ω. 1 3 1 1 = − = → R2 = 20Ω R2 20 10 20 Sau khi bi ế t R 2 cũng có th ể tính U AB =I.R AB . -G ọ i HS so sánh cách tính R 2 . *H. Đ.4: GI Ả I BÀI T Ậ P 3: -T ươ ng tư h ươ ng d ẫ n HS giả i bài Tóm tắ t: (1 đi ể m) t ậ p 3. R 1 =15Ω; R 2 =R 3 =30Ω; U AB =12V. -GV ch ư a bài và đua ra bi ể u đi ể m a)R AB =? b)I 1 , I 2 , I 3 =? ch ấ m cho t ừ ng câu. Yêu c ầ u HS Bài gi ả i: đ ổ i bài cho nhau đ ể ch ấ m đi ể m a) (A)nt R 1 nt (R 2 //R 3 ) (1 đi ể m) cho các b ạ n trong nhóm. Vì R 2 =R 3 →R 2,3 =30:2=15(Ω) (1 đi ể m) -L ư u ý các cách tính khác nhau, (Có th ể tính khác k ế t quả đúng cũng n ế u đúng v ẫ n cho đi ể m t ố i đa. cho 1 đi ể m) R AB =R 1 +R 2,3 =15Ω+15Ω=30Ω (1đi ể m) đi ệ n tr ơ củ a đoạ n m ạ ch AB là 30Ω (0,5 đi ể m) b) Áp d ụ ng công th ư c đ ị nh lu ậ t Ôm U U 12V I= → I AB = AB = = 0, 4 A R RAB 30Ω (1,5đi ể m) I1 = I AB = 0, 4 A U1 = I1.R1 = 0, 4.15 = 6V (1 đi ể m) U 2 = U 3 = U AB − U1 = 12V − 6V = 6V (0,5đi ể m ) U2 6 I2 = = = 0, 2( A) (1 đi ể m) R2 30 I 2 = I 3 = 0, 2 A (0,5đi ể m) V ậ y c ươ ng độ dòng đi ệ n qua R1 là 0,4A; C ươ ng đ ộ dòng đi ệ n qua R2 ; R 3 b ằ ng nhau và b ằ ng 0,2A. (1 điể m). *H. Đ.5: C Ủ NG C Ố -H ƯỚ NG D Ẫ N V Ề NHÀ. -GV củ ng c ố l ạ i: Bài 1 v ậ n d ụ ng v ơ i đoạ n m ạ ch gồ m 2 điệ n tr ơ mắ c nố i ti ế p; Bài 2 v ậ n d ụ ng vơ i đo ạ n m ạ ch g ồ m 2 đi ệ n tr ơ m ắ c song song. Bài 3 v ậ n dụ ng cho đoạ n m ạ ch h ỗ n h ơ p. Lư u ý cách tính điệ n trơ tươ ng đươ ng vơ i m ạ ch h ỗ n h ơ p. -V ề nhà làm lài t ậ p 6 (SBT). RÚT KINH NGHI Ệ M : 19
.................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... Ngày so ạ n:23/9/2007 Ngày gi ả ng:27/9/2007. Tiế t 7: SỰ PHỤ THUỘ C CỦ A ĐIỆ N TRỞ VÀO CHI Ề U DÀI DÂY DẪ N. A. M Ụ C TIÊU: 1. Ki ế n th ư c: -Nêu đươ c đi ệ n trơ c ủ a dây d ẫ n phụ thu ộ c vào chiề u dài, tiế t diệ n và vậ t li ệ u làm dây d ẫ n. -Bi ế t cách xác đ ị nh sư ph ụ thu ộ c c ủ a đi ệ n tr ơ vào 1 trong các yế u tố (chi ề u dài, ti ế t di ệ n, v ậ t li ệ u làm dây dẫ n). -Suy lu ậ n và ti ế n hành TN ki ể m tra sư ph ụ thu ộ c c ủ a đi ệ n tr ơ dây dẫ n vào chi ề u dài. -Nêu đươ c đi ệ n trơ c ủ a các dây d ẫ n có cùng tiế t diệ n và đươ c làm từ cùng m ộ t v ậ t li ệ u thì t ỉ l ệ v ơ i chi ề u dài c ủ a dây. 2. Kĩ năng: M ắ c m ạ ch đi ệ n và sư d ụ ng dụ ng cụ đo để đo điệ n trơ củ a dây d ẫ n. 3. Thái đ ộ : Trung th ư c, có tinh th ầ n hơ p tác trong hoạ t độ ng nhóm. B. Đ Ồ DÙNG D Ạ Y H Ọ C. Đ ố i v ơ i m ỗ i nhóm HS: -1 ngu ồ n đi ệ n 3V. -1 công t ắ c. -1 ampe kế có GHĐ là 1A -1 vôn k ế có GHĐ là 6V. -3 điệ n trơ : S1 =S 2 =S 3 cùng lo ạ i v ậ t li ệ u. l 1 =900mm; l 2 =1800mm; l 3 =2700mm. Các đi ệ n tr ơ có Ф=0,3mm. C.PH ƯƠ NG PHÁP: Thu th ậ p thông tin → d ư đoán → suy lu ậ n di ễ n d ị ch t ừ tr ươ ng h ơ p chung cho m ộ t tr ươ ng hơ p riêng → Kiể m tra bằ ng thư c nghi ệ m → Kh ẳ ng đị nh tính đúng đắ n. D.T Ổ CH Ứ C HOẠ T Đ Ộ NG D Ạ Y H Ọ C. -HS1: Ch ư a bài t ậ p 6.2 ph ầ n a) Bài 6.2 ph ầ n a) (SBT) a) Vì 2 cách m ắ c đ ề u đ ươ c m ắ c HS có th ể không c ầ n tính c ụ th ể vào cùng mộ t hi ệ u đi ệ n th ế nh ư ng gi ả i thích đúng đ ể đi đ ế n U=6V. cách m ắ c (5 đi ể m) C 1 : Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n V ẽ s ơ đồ đúng (5 đi ể m). U 6V m ạ ch là: R td = I → Rtd 1 = 0, 4 A = 15Ω 1 C 2 : Đi ệ n tr ơ t ươ ng đ ươ ng c ủ a đo ạ n 20