Giáo trình Điện cơ bản (Nghề: Điện tử công nghiệp - CĐ/TC): Phần 1 - Trường Cao đẳng Nghề Đồng Tháp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Điện cơ bản với mục tiêu giúp các bạn có thể đọc được các ký hiệu điện, các ký hiệu mặt bằng xây dựng trên sơ đồ điện và sơ đồ cung cấp điện cho một xí nghiệp. Nắm được cấu tạo, công dụng, nhiệm vụ các hệ thống nối đất. Phân tích được các sơ đồ điện như: sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt, sơ đồ nối dây, sơ đồ đơn tuyến. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung phần 1 giáo trình!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Điện cơ bản (Nghề: Điện tử công nghiệp - CĐ/TC): Phần 1 - Trường Cao đẳng Nghề Đồng Tháp

UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG THÁP TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ ĐỒNG THÁP GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/ MÔ ĐUN: ĐIỆN CƠ BẢN NGÀNH/ NGHỀ: ĐIỆN TỬ CÔNG NGHIỆP TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG, TRUNG CẤP (Ban hành kèm theo Quyết định Số: 257 /QĐ-TCĐNĐT ngày 13 tháng 7 năm 2017 của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Đồng Tháp) Đồng Tháp, năm 2017
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Việc tổ chức biên soạn giáo trình Điện cơ bản để phục vụ cho đào tạo chuyên ngành Điện điện tử công nghiệp của trường Cao Đẳng Nghề Tháp là một sự cố gắng rất lớn của nhà trường. Nội dung của giáo trình đã được xây dựng trên cơ sở thừa kế những nội dung đang giảng dạy ở nhà trường, kết hợp với những nội dung mới nhằm đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo phục vụ cho đội ngũ giáo viên và học sinh – sinh viên trong nhà trường. Giáo trình được biên soạn ngắn gọn đề cập những nội dung cơ bản theo tính chất của các ngành nghề đào tạo mà nhà trường tự điều chỉnh cho thích hợp và không trái với quy định của chương trình khung đào tạo của Tổng Cục Dạy Nghề đã ban hành.
LỜI GIỚI THIỆU Giáo trình “ Điện cơ bản ” nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản về lắp đặt điện. Tài liệu gồm 19 bài. Yêu cầu đối với học sinh sau khi học xong mô đun này học sinh phải, phân tích được các vẽ và lắp đặt được hệ thống điện dân dụng. Giáo trình này là tài liệu tham khảo cho học sinh, sinh viên chuyên ngành Điện tử công nghiệp, điện dân dụng, kỹ thuật điện. Đồng tháp, ngày 01 tháng 10 năm 2017 Biên soạn
MỤC LỤC  BÀI 1: MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 16 1. Giới thiệu về môn lắp đặt điện ........................................................................ 16 1.1. Vai trò, vị trí của lắp đặt điện ....................................................................... 16 1.1.1. Vai trò ......................................................................................................... 16 1.1.2. Vị trí ........................................................................................................... 16 1.2. Đặc điểm và yêu cầu .................................................................................... 17 1.2.1. Đặc điểm.................................................................................................... 17 1.2.2. Yêu cầu: ...................................................................................................... 18 1.3. Giới thiệu nội dung chính của môn học ........................................................ 18 2. Hướng dẫn các quy định xưởng thực hành ...................................................... 19 2.1. Hướng dẫn các nội quy xưởng thực hành: .................................................... 20 2.2. Hướng dẫn nội quy an toàn lao động, an toàn điện ...................................... 21 2.2.1. Nội quy an toàn lao động: ......................................................................... 22 2.2.2. Nội quy an toàn điện ................................................................................. 23 2.3. Học tiêu chuẩn 5S......................................................................................... 23 BÀI 2: SỬ DỤNG DỤNG CỤ THIẾT BỊ LẮP ĐẶT ĐIỆN…………..,,,,,,,,,,,,,,…..24 1. Sử dụng các đồ bảo hộ lao động...................................................................... 24 1.1. Dây bảo hiểm (dây đai an toàn).................................................................... 24 1.2. Giày bảo hộ. ................................................................................................. 26 1.3. Mũ bảo hộ..................................................................................................... 28 1.4. Quần áo bảo hộ lao động .............................................................................. 29 1.5. Găng tay bảo hộ............................................................................................ 30 1.6. Một số đồ bảo hộ lao động khác................................................................... 32 2. Sử dụng các dụng cụ, thiết bị lắp đặt và đo khiểm tra .................................... 33 2.1. Sử dụng các dụng cụ, thiết bị lắp đặt điện ................................................... 33 2.2. Sử dụng các dụng cụ, thiết bị đo kiểm tra .................................................... 34 BÀI 3: NỐI DÂY – HÀN MỐI NỐI ......................................................................... 48 3
1. Nối dây ............................................................................................................ 48 1.1. Đọc thông số dây dẫn điện và dây cáp điện ................................................. 48 1.1.1. Dây cáp điện .............................................................................................. 48 1.1.2. Dây điện .................................................................................................... 49 1.2. Nối dây đơn cứng ......................................................................................... 50 2. Hàn mối nối bằng thiếc ................................................................................... 50 2.1. Sử dụng thiết bị, dụng cụ, vật tư hàn thiếc................................................... 51 2.2. Yêu cầu mối hàn ........................................................................................... 52 2.3. Các bước mối nối hàn thiếc .......................................................................... 52 BÀI 4: LẮP ĐẶT CÁC KHÍ CỤ ĐIỆN TRONG CHIẾU SÁNG ............................ 56 1. Công tắc ........................................................................................................... 56 1.1 Công dụng ..................................................................................................... 56 1.2 Phân loại ........................................................................................................ 57 1.3 Cấu tạo ........................................................................................................... 55 1.4. Nguyên lý hoạt động .................................................................................... 55 1.5. Lựa chọn ....................................................................................................... 55 1.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 55 1.7. Hư hỏng thường gặp ..................................................................................... 55 2. Nút nhấn .......................................................................................................... 56 2.1 Công dụng ..................................................................................................... 56 2.2 Phân loại ........................................................................................................ 56 2.3. Cấu tạo.......................................................................................................... 56 2.4. Nguyên lý hoạt động .................................................................................... 56 2.5. Lựa chọn ....................................................................................................... 57 2.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 57 2.7. Hư hỏng thường gặp ..................................................................................... 58 3. Cầu chì ............................................................................................................. 59 3.1 Công dụng ..................................................................................................... 59 3.2 Phân loại ........................................................................................................ 59 3.3 Cấu tạo ........................................................................................................... 59 4
3.4 Nguyên lý làm việc ....................................................................................... 59 3.5 Lựa chọn ........................................................................................................ 59 2.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 59 2.7. Hư hỏng thường gặp. .................................................................................... 59 4. Cầu dao ............................................................................................................ 60 4.1 Công dụng ..................................................................................................... 58 4.2 Phân loại ........................................................................................................ 58 4.3 Cấu tạo ........................................................................................................... 59 4.4 Nguyên lý hoạt động ..................................................................................... 59 4.5 Lựa chọn ........................................................................................................ 59 4.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 60 4.7. Hư hỏng thường gặp. .................................................................................... 61 5. Áp tô mát (CB) ................................................................................................ 62 5.1. Công dụng………………………………………………………………….60 5.2 Phân loại ........................................................................................................ 61 5.3 Cấu tạo ........................................................................................................... 61 5.4 Nguyên lý hoạt động ..................................................................................... 62 5.4.1. Aptomat bảo vệ dòng cực đại: .................................................................. 62 5.4.2. Aptomat bảo vệ sụt áp ............................................................................... 63 5.5 Lựa chọn ........................................................................................................ 64 5.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 65 5.7. Hư hỏng thường gặp. .................................................................................... 65 6. Ổ cắm .............................................................................................................. 66 6.1. Công dụng .................................................................................................... 66 6.2. Phân loại ....................................................................................................... 66 6.3. Cấu tạo.......................................................................................................... 67 6.5. Lựa chọn ....................................................................................................... 67 6.6. Lắp đặt. ......................................................................................................... 67 6.7. Hư hỏng thường gặp. .................................................................................... 67 BÀI 5: LẮP ĐẶT ĐÈN SỢI ĐỐT ............................................................................. 68 5
1. Đèn sợi đốt. .................................................................................................... 68 1.1. Cấu tạo.......................................................................................................... 69 1.2. Nguyên lý làm việc ……………………………………………………….69 1.3. Hư hỏng thường gặp………………………………………………………70 2. Lắp đặt các mạch đèn thông dụng sử dụng đèn sợi đốt…………………….73 1.3. Lắp đặt bảng điện 1 cầu chì, 1 công tắc, 1 bóng đèn, 1 ổ cắm .................... 69 1.3.1. Cách bố trì bảng điện................................................................................ 69 1.3.2. Lắp đặt mạch điện 1 cầu chì, 1 công tắc, 1 bóng đèn, 1 ổ cắm................. 70 1.4. Lắp đặt mạch đèn song song ........................................................................ 73 1.5. Lắp đặt mạch đèn nối tiếp. ........................................................................... 75 1.6. Lắp đặt mạch đèn sáng tỏ, sáng mờ ................................................................78 1.7. Lắp đặt mạch đèn sáng luân phiên ............................................................... 81 1.8. Lắp đặt mạch đèn điều khiển 2 vị trí (mạch đèn cầu thang) ........................ 83 1.9. Lắp đặt mạch đèn sáng theo thứ tự .............................................................. 84 BÀI 6: LẮP ĐẶT MẠCH ĐIỆN ĐÈN HUỲNH QUANG ....................................... 85 1. Đèn huỳnh quang ............................................................................................ 85 1.1. Cấu tạo:......................................................................................................... 86 1.2. Nguyên lý làm việc ..................................................................................... 87 1.3. Các sai hỏng thường gặp ............................................................................. 88 2. Lắp đặt mạch đèn huỳnh quang....................................................................... 90 2.1. Đo và kiểm tra .............................................................................................. 90 2.2. Sơ đồ đấu dây: .............................................................................................. 91 3. Đèn huỳnh quang compact. ............................................................................. 92 BÀI 7: LẮP ĐẶT ĐÈN TRANG TRÍ ....................................................................... 93 1. Đèn chùm, đèn mâm, đèn thả .......................................................................... 88 1.1. Đèn chùm ...................................................................................................... 88 1.2. Đèn mâm ....................................................................................................... 89 1.3. Đèn thả .......................................................................................................... 90 2. Đèn Downlight. ............................................................................................... 91 2.1. Hình ảnh ....................................................................................................... 91 6
2.2. Hương dânlắp đăt đèn downlight ....................................................................... 91 3. Đèn áp trần ...................................................................................................... 93 4. Đèn tường ........................................................................................................ 96 5. Đèn pha............................................................................................................ 97 6. Một số đèn trang trí gia dụng khác.................................................................. 99 BÀI 8: LẮP ĐẶT CHUÔNG ĐIỆN ........................................................................ 101 1. Cấu tạo. .......................................................................................................... 101 2. Phân loại ........................................................................................................ 102 3. Nguyên lý hoạt động ..................................................................................... 102 4. Lắp đặt. .......................................................................................................... 103 4.1. Lắp đặt 1 chuông điện dùng 1 nút nhấn ..................................................... 103 4.2. Lắp đặt 1 chuông điện dùng 2 nút nhấn ..................................................... 103 4.3. Lắp đặt 2 chuông điện dùng 1 nút nhấn ..................................................... 104 4.4. Lắp đặt 1 chuông điện dùng 1 nút nhấn nối tiếp 1 công tắc ...................... 105 4.5. Lắp đặt chuông điện không dây ................................................................. 106 5. Một số hệ thống gọi cửa khác ....................................................................... 107 5.1. Chuôn điện bằng điện thoại (gọi cửa bằng điện thoại)............................... 108 5.2. Một số hệ thống gọi cửa thông minh: ........................................................ 109 BÀI 9: LẮP ĐẶT QUẠT TRẦN............................................................................. 110 1. Lựa chọn quạt trần......................................................................................... 110 2. Lắp đặt quạt trần: .......................................................................................... 112 3.Tháo bỏ quạt trần cũ ....................................................................................... 113 BÀI 10: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG ĐIỆN CHIẾU SÁNG ......................................... 115 1. Khái niệm chung về chiếu sáng.................................................................... 115 2. Các yêu cầu cơ bản ........................................................................................ 116 3. Các hình thức chiếu sáng .............................................................................. 119 3.1. Hệ thống chiếu sáng làm việc .................................................................... 119 3.2. Hệ thống chiếu sáng ngoài trời.................................................................. 119 3.3. Hệ thống chiếu sáng sự cố. ......................................................................... 120 7
4. Phân loại chiếu sáng ..................................................................................... 120 5. Các phương thức lắp đặt. ............................................................................... 120 5.1. Phương thức lắp đặt nổi .............................................................................. 121 5.2. Phương thức lắp đặt âm tường .................................................................... 121 5.3. Đặt dây dẫn điện bằng thang cáp, máng cáp………………………….. 121 6. Phương pháp đi dây ....................................................................................... 121 6.1. Đi dây rẻ nhánh từ đường dây chính .......................................................... 121 6.2. Đi dây tập trung tại tủ điện chính (hình tia) ............................................... 122 6.3. Đi dây hỗn hợp. ......................................................................................... 123 BÀI 11: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG ĐI NỔI BẰNG NẸP VUÔNG CHO MỘT PHÒNG KHÁCH ................................................................................. 124 1. Nguyên tắc bố trí đường dây, khí cụ, thiết bị điện khi đặt nổi ...................... 124 1.1. Nguyên tắc bố trí đường dây khi đặt nổi .................................................... 124 1.2. Nguyên tắc bố trí khí cụ, thiết bị điện khi đặt nổi ..................................... 125 2. Phương pháp đặt dây nổi sử dụng nẹp vuông............................................... 125 3. Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi nổi sử dụng nẹp vuông cho một phòng khách. . ................................................................................................................... 126 3.1. Đọc bản vẽ ......................................................................................................126 3.2. Tính chọn vật tư, thiết bị............................................................................. 127 3.3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây ....................................... 127 3.4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị.............................................................. 128 3.5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng ......................................................... 128 3.6. Kiểm tra, hiệu chỉnh ................................................................................... 129 3.7. Cấp nguồn vận hành thử ............................................................................. 129 BÀI 12: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG ĐI NỔI BẰNG NẸP VUÔNG CHO MỘT CĂN HỘ ...................................................................................................130 1. Đọc bản vẽ .........................................................................................................131 2. Tính chọn vật tư, thiết bị ................................................................................ 131 3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây .......................................... 131 4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị................................................................. 131 5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng cho một căn hộ ....................................131 8
6. Kiểm tra, hiệu chỉnh ...................................................................................... 132 7. Cấp nguồn vận hành thử ................................................................................ 133 BÀI 13: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG ĐI NỔI BẰNG ỐNG TRÒN MỀM CHO MỘT PHÒNG KHÁCH ................................................................................. 134 1. Phương pháp đặt dây nổi bằng ống tròn mềm ...............................................134 2. Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi nổi sử dụng ống tròn mềm cho một phòng khách ................................................................................................................. 136 1.1. Đọc bản vẽ ......................................................................................................136 1.2. Tính chọn vật tư, thiết bị............................................................................. 136 1.3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây ....................................... 137 1.4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị.............................................................. 137 1.5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng ......................................................... 137 1.6. Kiểm tra, hiệu chỉnh ................................................................................... 137 1.7. Cấp nguồn vận hành thử ............................................................................. 138 BÀI 14: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG ĐI ÂM BẰNG ỐNG RUỘT GÀ CHO MỘT PHÒNG KHÁCH ................................................................................. 139 1. Nguyên tắc bố trí đường dây, khí cụ, thiết bị điện khi đặt âm ...................... 139 1.1. Nguyên tắc bố trí đường dây khi đặt âm..................................................... 139 1.2. Nguyên tắc bố trí khí cụ, thiết bị điện khi đặt âm .................................... 139 9
2. Phương pháp đặt dây âm sử dụng ống ruột gà ................................................140 3. Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi âm sử dụng ống ruột gà cho một phòng khách. ................................................................................................................... 140 2.1. Đọc bản vẽ ......................................................................................................141 2.2. Tính chọn vật tư, thiết bị............................................................................. 141 2.3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây ....................................... 142 2.4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị.............................................................. 142 2.5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng ......................................................... 143 2.6. Kiểm tra, hiệu chỉnh ................................................................................... 143 2.7. Cấp nguồn vận hành thử ............................................................................. 143 BÀI 15: LẮP ĐẶT HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG ĐI ÂM BẰNG ỐNG TRÒN CỨNG CHO MỘT CĂN HỘ ...................................................................................................144 1. Đọc bản vẽ .........................................................................................................144 2. Tính chọn vật tư, thiết bị (bóc tách bản vẽ) ................................................... 145 3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây .......................................... 145 4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị................................................................ 147 5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng ............................................................ 149 6. Thí nghiệm kiểm tra và hiệu chỉnh............................................................... 150 7. Vận hành thử hệ thống ................................................................................. 150 BÀI 16: SỬA CHỮA BẾP ĐIỆN ............................................................................ 151 1. Khái quát về thiết bị gia nhiệt ....................................................................... 151 2. Định luật Jun – Lenxơ .................................................................................. 151 3. Sửa chữa bếp điện ........................................................................................ 153 3.1 Phân loại ...................................................................................................... 153 3.2 Cấu tạo và nguyên lý làm việc .................................................................... 153 3.2.1 Bếp điện từ dùng dây may so ................................................................... 153 3.2.2 Bếp điện từ ............................................................................................... 15 3.2.3 Bếp hồng ngoại......................................................................................... 154 3.3 Các hư hỏng thường gặp nguyên nhân và cách khắc phục .......................... 154 3.3.1 Bếp điện từ dùng dây may so ................................................................... 155 3.3.2 Bếp điện từ ............................................................................................... 155 10
3.3 Bếp hồng ngoại............................................................................................ 156 3.4 Sử dụng........................................................................................................ 156 3.4.1. Bếp điện từ dùng dây may so .................................................................. 157 3.4.2 Bếp điện từ ...................................................................................................... 157 3.3 Bếp hồng ngoại .................................................................................................. 157 BÀI 17: SỬA CHỮA BÀN LÀ ĐIỆN .................................................................... 158 1. Phân loại ........................................................................................................ 158 2. Cấu tạo ........................................................................................................... 158 3. Nguyên lý làm việc ....................................................................................... 193 4. Các hư hỏng thường gặp, nguyên nhân và cách sửa chữa ........................... 194 5. Sử dụng.......................................................................................................... 194 BÀI 18: SỬA CHỮA NỒI CƠM ĐIỆN .................................................................. 162 1. Phân loại ........................................................................................................ 162 2. Cấu tạo ........................................................................................................... 162 3. Nguyên lý làm việc ....................................................................................... 163 4. Các hư hỏng thường gặp, nguyên nhân và cách sửa chữa ........................... 164 5. Sử dụng.......................................................................................................... 165 BÀI 19: LẮP ĐẶT MÁY NÓNG LẠNH ............................................................... 166 1. Phân loại ........................................................................................................ 166 2. Cấu tạo. .......................................................................................................... 166 2.1. Máy nước nóng trực tiếp ............................................................................ 167 2.2. Máy nước nóng gián tiếp............................................................................ 168 3. Nguyên lý làm việc ....................................................................................... 169 4. Lắp đặt máy nóng lạnh gia dụng ................................................................... 171 5. Sử dụng máy nóng lạnh gia dụng .................................................................. 172 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 174 11
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/ MÔ ĐUN TÊN MÔN HỌC/MÔ ĐUN: KỸ THUẬT LẮP ĐẶT ĐIỆN Mã môn học/ mô đun: MĐ-30 Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun: Vị trí : - Mô-đun này học sau các môn học: An toàn lao động; Kỹ thuật điện, Vẽ điện; Đo lường điện; Cung cấp điện. Tính chất: - Là mô đun kỹ thuật chuyên nghành, thuộc mô đun đào tạo nghề bắt buộc. Mục tiêu của mô đun/ Môn học: Sau khi hoàn tất mô-đun này, học viên có năng lực: - Đọc được các ký hiệu điện, các ký hiệu mặt bằng xây dựng trên sơ đồ điện và sơ đồ cung cấp điện cho một xí nghiệp. - Nắm được cấu tạo, công dụng, nhiệm vụ các hệ thống nối đất. - Phân tích được các sơ đồ điện như: sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt, sơ đồ nối dây, sơ đồ đơn tuyến. - Trình bày cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các loại khí cụ điện sử dụng trong dân dụng và các thiết bị gia nhiệt gia dụng. - Chọn được các khí cụ điện phù hợp với điều kiện làm việc, mục đích sử dụng của hệ thống điện dân dụng. - Chọn được phương án và lắp đặt được hệ thống điện dân dụng phù hợp yêu cầu kỹ thuật theo tiêu chuẩn. - Chọn và dự tính số lượng các vật tư, thiết bị, các dụng cụ phục vụ cho lắp đặt hệ thống điện dân dụng. - Sử dụng và sửa chữa được các loại khí cụ điện sử dụng trong hệ thống điện dân dụng. - Lắp đặt, sửa chữa được hệ thống chiếu sáng dân dụng. - Lắp đặt, vận hành được tủ động lực và tủ phân phối. - Sữa chữa được các thiết bị gia nhiệt gia dụng. Nội dung của mô đun: Số Tên các bài trong modul Thời gian (giờ) TT Tổng Lý Thực hành, Kiểm tra số thuyết thí nghiệm, (th ờng uyên, thảo luận, định kỳ) bài tập 1 Bài mở đầu. 4 4 1. Giới thiệu về môn lắp đặt điện. 2. Hướng dẫn các quy định xưởng thực 12
hành. 2 Bài 1: Sử dụng dụng cụ, thiết bị lắp đặt 4 1 3 điện 1. Sử dụng các đồ bảo hộ lao động. 2. Sử dụng các dụng cụ, thiết bị lắp đặt và đo khiểm tra 3 Bài 2: Nối dây – hàn mối nối. 4 1 3 1. Nối dây. 2. Hàn mối nối bằng thiếc. 4 Bài 3: Lắp đặt khí cụ điện trong chiếu 4 1 3 sáng. 1. Công tắc. 2. Nút nhấn. 3. Cầu chì. 4. Cầu dao. 5. Áp tô mát (CB). 6. Ổ cắm. 5 Bài 4: Lắp đặt mạch điện đèn sợi đốt. 4 1 3 1. Đèn sợi đốt. 2. Lắp đặt các mạch đèn thông dụng sử dụng đèn sợi đốt. 6 Bài 5: Lắp đặt mạch điện đèn huỳnh 4 1 3 quang. 1. Đèn huỳnh quang. 2. Lắp đặt mạch đèn huỳnh quang. 3. Đèn huỳnh quang compact. 7 Bài 6: Lắp đặt đèn trang trí. 4 1 3 1.Đèn chùm, đèn mâm, đèn thả. 2. Đèn Downlight. 3. Đèn áp trần. 4. Đèn tường. 5. Đèn pha. 6. Một số đèn trang trí gia dụng khác. 8 Bài 7: Lắp đặt chuông điện. 4 1 3 1. Cấu tạo. 2. Phân loại. 3. Nguyên lý hoạt động. 4. Lắp đặt. 9 Bài 8: Lắp đặt quạt trần. 4 1 3 1. Lựa chọn quạt trần. 2. Lắp quạt trần. 10 Bài 9: Hệ thống chiếu sáng và phương 8 8 thức lắp đặt. 1. Khái niệm chung về hệ thống chiếu sáng. 2. Các yêu cầu. 3. Các hình thức chiếu sáng. 4. Phân loại. 5. Các phương thức lắp đặt. 6. Phương pháp đi dây. 11 Bài 10: Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi 8 1 7 nổi bằng nẹp vuông cho một phòng khách 1. Nguyên tắc bố trí đường dây, khí cụ, thiết bị điện khi đặt nổi. 13
2. Phương pháp đặt dây nổi sử dụng nẹp vuông. 3. Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi nổi sử dụng nẹp vuông cho một phòng khách. 13 Bài 11: Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi 8 8 nổi bằng nẹp vuông cho một căn hộ 1. Đọc bản vẽ. 2. Tính chọn vật tư, thiết bị. 3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây. 4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị 5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng 6. Kiểm tra, hiệu chỉnh. 7. Cấp nguồn vận hành thử. Kiểm tra 4 4 14 Bài 12: Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi 8 8 âm bằng ống ruột gà cho một phòng khách. 1. Nguyên tắc bố trí đường dây, khí cụ, thiết bị điện khi đặt âm. 2. Phương pháp đặt dây âm sử dụng ống ruột gà. 3. Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi âm sử dụng ống ruột gà cho một phòng khách. 15 Bài 13: Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi 8 8 âm bằng ống tròn cứng cho một căn hộ 1. Đọc bản vẽ. 2. Tính chọn vật tư, thiết bị. 3. Khảo sát hiện trường, thiết lập phương án đi dây. 4. Dự trù dụng cụ, máy móc, thiết bị 5. Thi công lắp đặt hệ thống chiếu sáng 6. Kiểm tra, hiệu chỉnh. 7. Cấp nguồn vận hành thử. Kiểm tra 4 4 16 Bài 14: Sửa chữa bếp điện. 4 1 3 1. Khái quát thiết bị gia nhiệt. 2. Định luật Jun – Lenxơ. 3. Sửa chữa bếp điện. 17 Bài 15: Sửa chữa bàn là điện 4 1 3 1. Phân loại. 2. Cấu tạo. 3. Nguyên lý làm việc. 4. Các hư hỏng thường gặp, nguyên nhân và cách sửa chữa. 5. Sử dụng. 18 Bài 16: Sửa chữa nồi cơm điện 4 4 1. Phân loại. 2. Cấu tạo. 3. Nguyên lý làm việc. 4. Các hư hỏng thường gặp, nguyên nhân và cách sửa chữa. 5. Sử dụng. 19 Bài 17: Lắp đặt bình nước nóng 5 5 1. Phân loại. 14
2. Cấu tạo. 3. Nguyên lý làm việc. 4. Lắp đặt máy nóng lạnh gia dụng. 5. Sử dụng máy nóng lạnh gia dụng. Thi hết môn 4 4 Cộng 105 15 78 12 15
BÀI 1: BÀI MỞ ĐẦU MÃ BÀI: MĐ19-1 GIỚI THIỆU: Giới thiệu vệ vị trí, vai trò, đặc điện và yêu cầu của nghề lắp đặt điện. và các nội quy, quy định về xưởng thực hành, nguyên tắc làm việc MỤC TIÊU CỦA BÀI: - Biết được vai trò đặc điểm và yêu cầu của môn học lắp đặt điện. - Định hình được các nội dung chính của môn học. - Nắm được nội quy, quy định của xưởng thực hành và tiêu chuẩn 5S. - Ý thức, trách nhiệm trong học tập cũng như công việc. NỘI DUNG CHÍNH: 1. Giới thiệu về môn lắp đặt điện. 1.1. Vai trò, vị trí của lắp đặt điện. 1.1.1. Vai trò - Một công trình muốn có điện sử dụng trƣớc hết phải lắp đặt mạng điện. - Nghề lắp đặt điện rất đa dạng bao gồm tất cả các công việc lắp đặt các thiết bị về điện. - Nghề lắp đặt điện rất quan trọng: điện năng phục vụ cho đời sống sinh hoạt và lao động sản xuất. Góp phần đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Ngừời thợ lắp đặt điện có mặt hầu hết ở các cơ quan, xí nghiệp, nhà máy, trường học, bệnh viện, công trường...để làm công tác về lắp đặt các thiết bị về điện. 1.1.2. Vị trí - Làm những công việc về điện ở các hộ tiêu dùng điện, các xí nghiệp, cơ quan, đơn vị kinh doanh - Tự tổ chức và làm chủ những cơ sở lắp đặt, sản xuất, sửa chữa về điện - Hợp tác với nước ngoài, lắp đặt những công trình về điện - Những công việc của nghề điện ở các hộ gia đình, trong các cơ quan, xí nghiệp, bệnh viện, trường học, nông nghiệp, giao thông vận tải, điều khiển tự động... 16
1.2. Đặc điểm và yêu cầu. 1.2.1. Đặc điểm:  Đối tượng lao động của nghề: - Các công trình lắp đặt về điện. - Thiết bị, khí cụ điện bảo vệ đóng cắt và lấy điện. - Nguồn điện một chiều và xoay chiều. - Thiết bị đo lường điện, đường dây, mạch điện. - Vật liệu và dụng cụ làm việc của nghề điện. - Các loại đồ dùng điện.  Nội dung lao động của nghề điện dân dụng. - Lắp đặt, sữa chữa, bảo dƣỡng thiết bị, thiết bị, đồ dùng điện và mạng điện. - Phán đoán, phát hiện những hiện tượng hư hỏng của mạng điện, khí cụ điện, đồ dùng điện, thiết bị điện. - Kiểm tra, xác định nguyên nhân hư hỏng về điện và cơ. - Tiến hành sửa chữa, khôi phục chức năng của mạch điện và thiết bị điện, đảm bảo sự cung cấp liên tục điện năng và sử dụng tốt điện năng. - Bảo dưỡng và điều chỉnh thiết bị điện, bảo dưỡng mạng điện.  Điều kiện làm việc của nghề. - Thường được tiến hành trong nhà, tĩnh tại, trong môi trường thông thường, đôi khi nặng nhọc. - Có những công việc cần vận động, di chuyển, leo cao như lắp đặt mạng điện hoặc di chuyển nhiều nơi như đi theo các công trình. 1.2.2. Yêu cầu:  Yêu cầu của nghề đối với người lao động: - Kiến thức: Tiếp thu được các kiến thức về kỹ thuật điện. Hiểu biết những kiến thức cơ bản về kỹ thuật điện và quy trình kĩ thuật trong nghề điện. - Kỹ năng: Thao tác nhanh, chắc chắn và chính xác, có kỹ năng đo lƣờng, sử dụng, bảo dưỡng, sữa chữa, lắp đặt những thiết bị điện và mạng điện. - Thái độ: yêu thích công việc, có óc quan sát và chịu tìm hiểu, có ý thức bảo vệ môi trường và an toàn lao động. Làm việc khoa học, kiên trì, thận trọng và chính xác. - Sức khỏe: có sức khỏe trung bình, không mắc bệnh tim mạch, huyết áp và 17
thấp khớp, thần kinh, loạn thị, điếc, run tay…Những người sợ độ cao không nên làm nghề lắp đặt điện.  Công cụ lao động: - Đồ dùng bảo hộ lao động: mũ, quần áo, giầy… - Dụng cụ cơ khí: búa, kìm, tuốc-nơ-vít, khoan… - Thiết bị chuyên dùng: mỏ hàn, đồng hồ vạn năng - Tài liệu tham khảo về kỹ thuật điện.  Triển vọng của nghề: - Cần phát triển để phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. - Tương lai của nghề điện gắn liền với sự phát triển điện năng, công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. - Có nhiều điều kiện để phát triển không những ở khu công nghiệp, thành phố mà kể cả nông thôn, miền núi. - Do sự phát triển của cách mạng khoa học kĩ thuật nên thiết bị điện mới có nhiều tính năng hiện đại.  Người thợ điện phải luôn cập nhật, nâng cao kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp. 1.3. Giới thiệu nội dung chính của môn học. Giáo trình lăp đặt điện 1 sẽ trang bị cho học sinh, sinh viên những kiến thức và kỹ năng cơ bản, cần thiết về lắp đặt điện dân dụng. Gồm các nội dung chính sau: 1 Sử dụng dụng cụ, thiết bị lắp đặt điện. 2 Nối dây – hàn mối nối. 18
3 Lắp đặt khí cụ điện trong chiếu sáng. 4 Lắp đặt mạch điện đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang và đèn trang trí 5 Lắp đặt chuông điện, quạt trần. 6 Hệ thống chiếu sáng và phƣơng thức lắp đặt Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi nổi bằng nẹp vuông , ống tròn mềm và 7 ống tròn cứng. 8 Lắp đặt hệ thống chiếu sáng đi âm bằng ống ruột gà và ống tròn cứng 9 Sửa chữa bếp điện, bàn là điện, nồi cơm điện và lắp đặt bình nƣớc nóng 2. H ớng dẫn các quy định ởng thực hành. 2.1. Hướng dẫn các nội quy xưởng thực hành: - Chấp hành đúng giờ thực tập, quần áo, tóc gọn gàng, bảo hộ lao động đủ trước khi vào xưởng. Tuân thủ theo sự hướng dẫn của giáo viên. - Tuân thụ các quy tắc an toàn của giáo viên hướng dẫn đề ra. - Không tự ý sử dụng các dụng cụ, thiết bị trong xưởng khi chưa có sự đồng ý của giáo viên. - Không gây mất trật tự trong xưởng, khi vào xưởng không có mùi bia rượu, không hút thuốc lá trong xưởng. - Tổ chức hợp lý nơi làm việc. - Có ý thức trách nhiệm bảo quản với dụng cụ, thiết bị thực tập, nếu mất, hỏng phải đền bù. - Đầu buổi phân công nhận dụng cụ, thiết bị, cuối buổi kiểm tra trả lại đúng số lƣợng, tình trạng và phân công trực nhật cuối buổi 2.1. H ớng dẫn nội quy an toàn lao động, an toàn điện. 2.1.1. Nội quy an toàn lao động: - Học sinh phải được huấn luyện an toàn lao động trước khi sử dụng máy móc, thiết bị và tuyệt đối tuân theo sự hướng dẫn của giáo viên phụ trách. - Máy móc, thiết bị, dụng cụ phải được kiểm tra đạm bảo an toàn trước khi sử dụng, nếu thấy không an toàn thì không sự dụng. Khi sử dụng nếu thấy có triệu chứng bất thường phải dừng lại và báo cáo cho giáo viên hướng dẫn kiểm tra và sữa chữa. 19