Giáo trình Điện tử Công nghiệp - Nxb. Giáo dục

Chia sẻ: Zhang Zhang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:293

Thêm vào BST

Báo xấu

2.299
lượt xem 1.370
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung của giáo trình Điện tử Công nghiệp gồm 11 chương. Theo trình tự, giáo trình giới thiệu các phần tử rời rạc, các mạch điều khiển và thiết bị cũng như phạm vi ứng dụng của chúng trong thực tế sản xuất mà người học có thể gặp trong thực tế sản xuất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Điện tử Công nghiệp - Nxb. Giáo dục

Vl,J GIAO Dl,JC CHUYEN NGHI~P TU Ci N6HI~P • sAcH DUNG CHO cAc TRUONG flAo T"'O H~ TRUNG HOC CHUYEN NGHI~P NHA XUAT BAN GlAo DI,IC
vO QUANG HOI Giao trinh BIEN 'n) CONG • (Stich dung cho ctic tnlimg dao kJo h~ Trung h9C chuyen nghi¢p) (Tali b3n Ian Ihu nbii'l) NHA XUAT BAN GlAo DI,IC
LUi gibi thifu _ _ _ _ _ _~_ _ _ _ _ __ Ni1m 2002, \/!J Giao dl!c Chuyen nghi¢p - 89 Giao dlJc va DaD ttjo da phl/i hflP vdi Nlul xu(i'r ball Ohio dlJ.c XUli't ban 21 giao tn'nh phl!-C v~/ clio dao ttJo II¢ THeN. Cae giao trlnh tren da dll(lc nhie'u truang sli dlj.lIg va hoan nglienh. Df fiip tl!-C bd sung ngu6n giao tfinll dang C01l thii'u, VI!- Giao dlj.c Chuyen IIghi¢p phd /i(fP cling Nha xuii't bdn Giao dl!-c fiip tlj.C bien S09" m¢t s6' giao trillh, stich tham khdo ph!!c VI:' cho dao tt;lO a cae nganh : Difn - Di¢1l rtf, Tin hoc, Khai thac C(f khi. Nhiillg giao trinh fl{ZY tnfUc khi bien SO{lIl, VI! Ghio dl!-c Chuyen nghi¢p d5 gEii de' C/I(fflg ve" trell 20 (Tlfilng va 16 eMir h¢i Ihda, lily y kiln dong gop ve IJ¢i dung de c/long cae giao trinl! noi tretl. Tren C(f sa ughien cUu y kiln dong gop eua cae trttimg, nh6m fae gid d5 dieu cMllh Il¢i dung cae giao tn'nh cho phil h{fJJ vaj yeu cau thl!c tiin han. VOi kinh nghi¢m gidng d(lY, kiln thuc tich luy qua "hitu !lam, cac lac gid dO' c(; g611g di nhullg Il~i dung du9'c tdull bay ia nhung kiln thue C(/ bun "luff . nll/lllg van c~p nh~t du9'c vai nhullg tiell b(J cua kllOa h9C ky thu~t, WJ7 tlll!c teO sdll xUdt. N(Ji dung cua giao trillll COil t(lO Sl( liell thOng tit D(lY nghelell THe N. Cac giao trinh dUifC bibj SD(l1l theo huang ma, hell thuc r(Jflg va co' gdng chi ra tinh ling dyng cua n{ii dung dUifc trlnh bay. Trbj ca Sd d6 t(lO dieu ki¢1I di cac truang su d/Jng m~t cach phu hifP vai ddu ki¢n ca sJ v~t chdt ph,!c V/J thl!C hanh, thllc t~p va d(jc diim eua cac ligan", chuyen Ilganh dao t{lo. 01 vi¢c d6i mai phuong phap d{lY va hrc thea chi d{lo cua 8{i Giao d,!c va Dao t(lO nAdm nang cao chat IUifng d9Y va h9C, cac truang can trang bi du sach cho thu vi¢n va t(lO dieu ki¢n dl glao vien va hqc sinh co dii sach thea Ilganh daD Igo. Nhung giao trinh nay ciing Ja tai li¢u tham khao t6't cho h9C sinh do 16't nghi¢p can dao t{1o i(li, nhon vien ky thu~t dang trl!C tilp sdn xua't. Cac giao Irinh dtJ xua't bdn khOng thl tranh khoi nhilng sai s6t. Rat mong CaG 'hay. co giao, b(ln d9C g6p y di Idn xuiit ban sau dUifC tot han. M9i g6p y' xin gu; ve': Cong ty co' phan sach d{!i h9C - d{!y n'ghe, 25 Han Thuyen, Ha N(Ji. VI) GIAO DI)C CHuvtN NGHItp - NXB GIAO DI)C 3
-0 Tietl b¢ cua khoa h9C ky thUt;it dii tung ngay ddi mal clie.phan til, cac mgch diiu khie'n trong tung may rieng Ii (UIIg nhll cong IIgh¢ sail .wilt ella nhie'u /fnh vlfe klu1C nhau. Di¢tI til C6ng IIghifP ngay !lay Hong chi b6 IlfP frong ti,,11 I'W Cong a nghi¢p rna con co m
Chllt1ngl V~T Lieu DUNG TRONG KiTHU~T9~N TliCONG NGHlep 1.1. V~T LI~U DAN IllfN V~t lieu dAn di¢n dung trong ki th~t dien tu cOng D~P thOOng ill kim lo,p va c4c bQp kim. CAe thOpg s6 ki Uiu~t chu y6u d6i voi v~t li¢u din dieD Ill: 2 2 _ Di¢n tro sua't p a20°C, dan vi Om bay Omm ; 10m = 10' nmm m m - H¢ s6 nhi¢t di¢n tra a de trob dieD tra acae nhi¢t d¢ kMc 20°C: R, = Ro(l + atO) - Nbi¢t d¢ n6ng chay, Unh ra °c - Kb6i 1 _ rieng, dan vi ~ bay !, BagU o{t.c'Jl4ONG a6 Ki1M\l~TCMiJ ~u eUA Y~T J,J(iu DAA'" "12I"a eu.o ........... "Ifn ......h.lt (QIn) "'i6 .. (~) .......~ ...g ,",y reI ..611111fog -e(tgl..~ _e(c.) ',72. '0"' 0,8940 1083 8,89.10' Nh6m (AI) 2,82.10"' 0,804' 860 2,7.10' sA. (Fe) 9,8.10"' 0,1062 1535 7,8.10 3 Yang (Au) 2,42.10-8 D,0036 1063 19,3.10' BliIC (Ag) 1.62.10-11 0,0038 961 10,5.10' Tht4'c (Sn) 1,15.10-8 D,lI042 230 8,8.10 3 Chi (Pb) 2.1.10-11 0,0040 330 11,4.10"
-. 1.2. V~T LI~U CACH al~N V~t li¢u each di¢n dung trong ki thu*t di¢n til rit da d~ng. Cac-thOng s6 ki thu3t chu yt!u d6i vOi v~t 1i¢u each di¢n ia: - DQ Mn v~ di¢n : lA mue di¢n tp chlu dJ!Ilg dugc ella v3t li¢u treo mOt dC1n vi chi~u dAy rna khOng b! ph6ng dien thung. DC1n vi thuang dUDg 1A kY/mm. - Nhi¢t dQ chiu dU'Q'c rna khOng bi hong (0C) • HAng s6 di¢n mOi E - Goe ,6n hao ('go) - Kh6i luqng rieng (kg/m 3 ) BdR,I.2 cAc THONG s6 CHUV€U CUA Vf!.T LI~U CACH DI~N THUONG DUNG v.t li,ll DI) b'n v, Nhltl d~ Hllng so G6c tan ha~ KhOlluqng each di;n cr.,n chlu d!Jng d1tn mol E (1.6) rling (kg/m3) (kV/mm) ('C) KhOng khi 3 81 1,29.10.3 Mi ca 50+100 600 6+8 0,0004 2.8.10 3 sa 20 + 28 150.;. 170 6+7 0,03 (2.5.;. 3,3).10 3 Thuy tinh, 20 + 30 500 + 1700 4.;. 10 0,0005+0,001 (2,2.;. 4).10 3 Ba-kll-lit 10.;. 40 4 + 4,6 0,05.;. 0,12 1,2.10 3 e.-bO-nit 20+ 30 50 + 60 2.7.+ 3 0,01.;. 0,015 (1,2+ 1.4).103 Bia each di+n 9,+ 12 100 3 •• 0,15 1,6.10 3 Pret-xCJ-pan • Cao su 20 55 3 0.15 1,6.103 ll,la cach 8 + 60 105 3,8 + 4,5 0.04 + 0,08 1,5.10 3 di~n SOp 20.;. 25 65 2,5 0,0002 0,95.10 3 Paraphin 20 + 30 49.;. 55 1,9 + 2,2 Nhl,latMng 10 + 15 60 + 70 3.5 0,01 1,1.10 3 £-p6-xi 18 + 20 ,.0 3,7 + 3,9 0,013 (1,1 + 1,2).10 3 6
1. 3. V~T LI~U n) Trang ki thu~t di~n tii. v~t li¢u tit dugc sir dQng r~t nhi~u troDg clic thil!t bi nhu cul)n hut. may bil!n lip. nam cham, loa, micrO ... cae v4t li~u tll d~u thul)e nh6m eha't sit tll. Cac cha't sat tit c6 : sAt (Fe), kt1n (Ni), Coban (Co) va cic hgp kim clla chung. Khi e6 til tnrbng ngoiti., cac ch~t sat tit se nhi~m tit m~nh va r~t B m~nh (bang trAm, hang ngan ho~c han nO'a so v6i til' tIuang ngoai). Thay d6i cuang dQ til truOng ngo~i , thi sl,l nhh~m tit clla ch~t sAt tit cfing thay dOL Quan M phQ thul)e bh~u thi Sl! , H thay dOi clla cam Ung tit B ella tit , , , , .B. truang ella cha:t dt tlt theo cuimg , dl) til truang ngoai (tiI truang tll' b ",'"""CC ·B.. hoi) duge bieu thi boi ml)t duang cong gc;>i HI. duang eong tit hoa (hlob l.lJ. Hlnlr 1.1: DI/tmg cong III hoa cMI 541 Iii Bat dAU tang cuang dl) tiI truang ngoai H thl ciun Ung tit B tAng nhanh tll' 0 r6i d~t biio hoa (di8m a). Giam H thi B giltm (dol;lll.aBd ). Khi H = 0 thi B khOng giam v~ 0 rna con c6 gia trj Bd • Nguyen nhAn la chat sat tiI da hi tiI hoa. Lugng Bd gc;>i a. cam Ung tiI duo De knit tiI du oay, cin mQt tll' truemg ngoai ngugc l~i vai cuang dl) H k • Sao d6 1a til' hoi ngugc l~i... B B .) b) Hlnh 1.2: V ollg /11 trl CUll v4t lif" : a) TilclOlg " b) Til mim. 7
DuiJng l1i hoo khep kiD aB,( -H.)b( -B,)lI.a gQi l~ VODg til .re. V~t li¢u tv chia lAm 2 lo,i: 1. V$t Ii~u tv eng: \long tft tr~ c6 di¢n tich Ian (blob 1.2a), tv du cua v~t li¢u Ian. V~t Ii¢u tft cllng thuang dung lam cae Wi Dam ch4m,loa, micro. nam cham vinb cw.v.v... 2. V.tll~u til m~m : VODg ti) tr~ c6 di~D tfeb Dhi> (blob I.2b). ti) du cua v4t li¢u nho. V4-t li¢u tfr m~m thUOng dung lam cae loi cu¢n hut (ro Ie, cOng lac to ... ), loi may biln cip.v .. v ... CAU H61 CHUONG I 1. Kh8c nhau co bAn ella v4t li¢u dAn di¢n va "'4t li¢u ctS.ch di¢n 18 gi? 2. C6 m.!l'y l~i "'4t li¢u tir? 'Ihlg d\lng cU8 chung c6 gl khac nbau? ChUng c6 dung d~ dan di¢n thOng? 8
, Chutfngll KHAI QUAT v~ cAe LINH KI~N £)I~N TlI TUONG TV 2.1. cAe LlNH KI~N ~N Til THI,I iI¢NG Trong mfCh di~D. n-4ng thai di~D cua mQt, lioh ki~n (hay ph4n tir) dugc tM hi¢n hoi 2 thOng s6 tr~g tb.!1i 11\ di¢n lip u d~t (hay wi) tren li.nh ki~n va dc)ng di¢n i ch~y qua 06. C4c ph.tn tir t':l' t~o ra u hay i gqi lit ngu6n di~D lip (ngu6n ap) hay ngu6n dong di¢n (nguOn dc)ng). CAe ph.d:n tir thOng t40 duqc di¢n apbay dc)ng di¢n la cae pMn tir tieu thl} di¢n (cac phI} tlii). Tuy yeu du sir d\log, c.!1c linh ki¢n dug
- Sai s6 eua di~n trO (doh theo %) bay dl) ebinh de eua di~n trO; - COng sua't t6i da ebo pb6p (rnA di~n tra tieu tbl).) ; - G1e tbam s6 v~ d4e die'm ea'u t~o, v~t li~u ebe' t~o. d) Di¢n tra duge ebia lam 2 lo~i tbeo sl! tbay dOi gi
e) V~ clfu t~o, di~n tra c6 nbi~u lOlJi : - Di¢n tea tban- tr"n : B(!t than te"n v6i keo duqc 6p thAob tboi, hai dliu c6 dAy d.in ra_ Lo~i nay re nbung d" chfnh dc thlp (h\ob 2.1a). - Di¢n tra tban phun : B"t than dUQ'c pbun theo rinh teen 6ng sll'. LO(li nay dung pbO bie'"n bon VI d" cbfnh dc caa hem (blnb 2.1c) - Di¢n tra day qul'fn : DAy kim lO{li eo di¢n tra sulft cao dU\1C quaD tren 6ng cacb di¢n r6i lrang men pbu toan b" (blnb 2.1b) bo~c cbua m"t khoang d(!; dtch m"t con cb
h) each dQC tri s6 (hay gi' tri) di~n tri1 CO nhi~u cAch ghi tri 56 di~n tra treo thAn di~n tra. PbO bi~n lit quy lll4t ghi theo mllo. Tren than di~n tri1 thuang c6 4 vong mau (hlob 2.3), Vong tht1' nh«'t chi con s6 c6 nghia thu nha:t. Yang thu hai chi con s6 c6 nghia tht1' haL Vong tht1' ba chi s6 56 0 tilp theo (ho~c chi s6 rno luy thCra ctk 10). Voog tht1' ttr chi sai s6. Con s6 ttrang Ihtg vai 3 vong mau d4u nhu bang 2.1. Bing 2.1 . MIIu Con so ".u Con so Den 0 Xanh Ie clIy 5 Nilu 1 XanhlO' 6 Do 2 TIm 7 Cam VlIng 3 4 Xam Tr'ng • 9 Vong .tht1' tu c6 mall chi % nhu sau: - Mall cua thAn di¢n tra (khOng vong) - sai 56 20% - Vong ngAn nhU (nhn b~c) - sai s610%' - Yang kim nha (ohu YAng) - sai s6 5% - Vong do -sais62% - Vong nAu -5ais61% each dQc mQt ga tri di~o tra nhu hlnh 2.4 vA hinh 2.5. Trm..g hQp chi c6 3 . WIng mA v c6a47OOD: R-42100 • .51700 vong nga.u nh- : xI , "_ u - 100 Ngubi ta cung sir d~g each ghi t.I"\lc tilp tren ch4.n di¢n tnJ gi' tri di~n tra tinh theo n voi chfi" ci1i chi bQi s6 cua n (R lOon; K = 103.0; M = = 1O'n), eM ti!p theo chi sai ,6 (M = 20%; K = 10%; J = 5%; H = 2,5%; G = 2%; F = 1%). Vi dy : 4K7J lit 4,7kn ± 5% cua 4,7kn. Di~n trl14K7J c6 gis tri til 44650 d(n 49350. 12
i) Tri s6 di¢n tro vol cOng su,"t tieu tan cua di¢n tra thuOng dllQC ghi tren bin ve di¢n nha hlnh 2.7. ~ GUi tri di¢n trlt dnh b.!ng n, ghi con s6. ~ Gi4 tei di¢n trlt tinh bAng kO, ghi chu k sau con s6. Nlu Cam DO Kimnhil ===11 Ii 1-- 11=== ==!I.l~ 01- 10 R_1O.I0 3 ±2O% = lOOXln ±.2O'l. cUR lOOXln R = 8.0000" 12.000Cl R = 20 x 1/10 = 20 ",811;n .. Inn Hill. 2.5: Cach d9c difn trokhi co 3 vOlIg mall Hillh 2.6: Cach dlJCdi4n trunho Irdn lOil ~ Gia tri di~n tra tinh bing MO, ghi chit M sau con s6. ~COng sua""t tieu t4n tinh bAng W. ghi chu s6 La mii. Khi cOng suort nho han 1W thi g~ch ngang hay g~ch cbeo trong .ki hi¢u di~n tra .. k) Di¢n tra ella m¢t day d4n phI). thu¢c VElO kich thuae da.y dAn: I R=p- [nj (2.1) , s 1k 2M Trong d6 : --CD- --CD- -DO- ~ b) 0) P - di~n tro su,"t eua 470 5,1'" O,8M v~t li~u lam da.y, Om ----c::J--- ---c::::J- ---c::::J- d) d) 1 - chi~u doli day. m 0) s - thi~t di¢n d4y. m 2 • HINI 2.7: Cdc/l glti gid tr; difn tro lid c6ng sudt til~ tan tren Di~n tra con thay d6i di/ntrrl:a) 5il· lOW; b) 1 tD· 5W; c) 2 Mil· 2W; d) theo nhi¢t dQ: 470il·lJ2W;~) 5,ll:.il·lI4W;e) 0,8 Mil·l18W R, = Ro(l +
2.1.2. T~ di~n a) Hai v~t dAn (thuang la hai ta:m kim lo~i) d~t gAD nhall vll each di¢n nhau t~o thanh m¢t tl,l di¢n (hlnh 2.8). cae ta'm kim io,i gQi ia ban cl,I'c ella tl,l di¢n. s b) Tuy thee cha:t each di¢n (di¢n 'm6i) giiia hai him Cl,I'C rna 11,1 di¢n chia ra nhi~u lo~i : tl,l khOng khf, t1,l gia'y. tl,l mi ca, tl,l ddu, tl,l g6m, tl,l SU, 1l,l hoa hay 11,1 di¢n pMn (tl,l c6 di¢n mOi Hinh 2.8: Ngu.yen Ii cau tgo m¢z la dung dtch hoa hQc)v.v ... (hloh 2.9). 'If dj~n ,) .) b) CI}I:: Am (..0 Ong). d) Blish 2.9~Cac 1000i 11;1 dif-n : aJ r". gidy .. b) TIJ mi ca .. c) Til ddu .. d) r". gdm .. d) T'! hod .. eJ Cdu. t(!O 11;1 hoa. c) Di¢n dung ella Il,1 di¢n tAng theo di¢n tfeh d6i di¢n giua hai ban Cl:rc nen de tang di¢n dung phai tllng di¢n tf~h ban c\I'c. Khi d6. kfch thuoc se t;\JIg. De kich thuoc gQD l{li, nguoi ta lam hai ban C\IC 10. hai hi kim lo~i d~t xen ke: giua hai ban 'gia:y each di¢n r6i cu¢n tron l~i (nhu blnh 2.10). d) Theo gici tri di¢n dung. tl,l di¢n con chia ra : - Tl,I co di¢n dung c6 dinh ; 14
- T~ c6 di¢n dung thay dOi du
d) Khi sit d~ng t~ di¢n; cAn quan t4m Un eate thOng s6 sau : - Giat tri di¢n dung; - Sai s6 eua di¢n dung (%) ; - Di¢n ap lAm vi¢e ; - Die tham s6 kha1e ciing nbu lo~i tl,l (xoay cbi4!u bay mOt cbi4!u). e) T~ di¢n duqe ki hi¢u tren ban vir di¢n nhu hlnh 2.13. g) Gia tri di¢n dung clla tl,l di¢n duqc ghi tren t\}. di¢n cOng c6 hai catch wong t1! nhu di¢n tro: - Bang cac chB:m mAu ho~c vang mau (bang 2.1). - BAng s6 ghi tr1!e ti~p. .j b) oj dj Luu y : Cae ty. thong thub-ng IA lo~i khOng pUo CIIC. Ty. hoc1 IA ty. c6 el!c dnh vA khi lAm vi¢c phii n6i Hud, 2.13: Ki hit" til di¢n " dung cl!e (ioh. Nl!u n6i nguc;rc cl!c a)T¥ tM"s thWns,' b) Til hod " c) Til :way .. d)T~ tinh chinh. tfoh. ty. hoa si! bj bOng. b) Qua trlnh n~p di¢n vA ph6ng di¢n clla t~ di¢n D6ng khoa K v4! VI trf 1 (hlnh 2.148), t~ di¢n C dlIQ'c n~p.di¢n III ngu6n di¢n ap D qua di¢n tra R. Luc diu Dc = 0 nen dong di¢n n~p ie la l(m nh6t: .. U lc=lg=R' Trong qua trlnh n~p thi Uc tilng dl'in va dang n~p gicim dan vi; DuOng bi~u di~n ic vA u" theo bAm mO nhu tren hlnb 2.14b va p~'1 thuQc c4c thOng .6 R. C. . I, U, u, -u, • u u -- ----------------- 2 C R u, 0 o , 0) b) 0) HW. 2.14: Snddmpc..ll (a) vddd thi rrqp 4;p, (b),~4ip. (e) c~" 4l~n. 16
Thai gian n~p dity coa tl,J (khi U = U) tAng kbi R titng (VI dong n~p nha) c va C tiing (vi phai n",p la.u). Tfch RC gQi la hlng s6 thai gian cua m",ch. t=RC (2.3) [s]=[n].[F] Thqc te, co the coi gia td n~p d-'y cua tl,J III 5'[. Khi d6ng khoa K v~ vi tri 2, tl,J di~n C se ph6ng di~n qua di~n tra R til ban cqc dlWIlg (+) sang bim cV'c am (~). Dong ph6ng c6 chieu ngugc v6i chi~u dong n",p. Luc diu, dong ph6ng co trj s61trn nhit: . U 1 , =- R Trong qua tclnh ph6ng di~n, di~n ap U giam dan va dong phong cOng c giam (hinh 2.14c). Thai gian ph6ng se lau neu '[ = RC 16'n. ThV'c te, c6 th~ coi thai gian ph6ng hc!t coa t\lla 5'[. 2.1.3. Cuqn cam a) CUQn cam la cuQn day dan di~n colOi bang chlft sat til hay khOng c6 15i (lei khOng khi). b) Khi c6 dong di~n ch~y qua, cUQn cam tra thanh mQt nam cham di~n. Tit tnrong coa cu~n cam m?nh hay y!u tuy thea s6 vong dAy cu!)n cam nhieu hay it, dong di~n chc;.y qua cu!)n cam Ibn hay M va cUQn cam c615i sAt til hay khOng. c) Dbng m¢t chi~u khOng dOi chc;.y qua cu¢n cam se sinh ra mQt tit truang khOng d6i. . Dong m!)t chi~u bi!n thien ho~c dong xoay chi~u qua cu¢n cam se sinh ra m(>t tit trllCmg bi!n thien, Tit trllang nay gay ra suc di~n dQng cam ling (sUe di~n dQng tV' cam) trong cUQn cam. Dong tV' cam co xu hlltrng ch6ng I?i sl! bi!n thien clla dong di~n chinh da: sinh ra n6. Khi dong di~n trong cu!)n cam tang 1M, dong tV' cam ngtn;1c chi~u lAm dong di¢n cu¢n cam tang ,ch,,-m. Khi dong di~n trong cUQn cam giam xu6ng, dong tl! cam cung chi~u lam dong di¢n co!)n cam giam ch~m. d) Do c6 suc di~n d¢ng tV' cam khi dong xoay chi~u ho~c dong mOt chi~u bi!n thien ch~y qua cUQn dm nen d6i vai dong xoay chi~u -hay dong mOt chi~u bi!n thien, cu!)n cam ngolli tra khAng do di¢n lrb R clla dtly quin t
X,~21tfL (2.4) Trong d6: f - utn s6 ella dbng di~n. Hz L - dQ t11 cam ella eUQn da.y. H Xl. - cam khang ella e.uQn dAy. n T6ng tra to~n bQ ella eUQn cam se ta: - (2.5) Vcri dong mQt ehi~ll khOng d6i (f = O) thi Xl. = 0 v~ Z = R. Nhu v~y. d6i vai dong m.:)t ehi~u va dong bi6n d6i tin s6 tha'p thi eu.:)n cam e6 t6ng tra nho. ebn d6i vai dong bi€n d6i tAn s6 eao thi eu(m cam e6 t6ng tra Wn. d} cae tham s6 cAn quan tAm khi sit dl,lDg eu.:)n cam Ill: - Gja tri d!) tv cam L - Dbng di~n lllm vi~e ella eu!)n cam - 56 vbng dAy eu!)ncam ~ ~ ~ - cae tham s6 .J oj v~ ea'u tl;lo e} Kihi~u ell!)n Hinh 2.15: Ki hi?u CU(JII cdm : cam tr~n sa d6 di¢n a) KMng co loi sat til .. b) Co loi s&t til; c) 1.o9i diiu chinh dll(1C d(J tlf cdm. ohu hloh 2.15. 2.2. cAc LlNH KleN f)1~N Tir TicH CI,fC Hi¢n nay. cae linh ki¢n di~n tit deh cqe d~u duqe san xua't tu cac cha't ban dAn. Chlft ban dAn dugc ehia thllnb bai lo~.i theo pUn tit mang di¢n dleb ebuyen : - &n dAn N (Negative) : con gQi l~ ban din Am bay ban dAn di~n tir, Ban dAn N e6 pMn tit mang di¢n III di~n tit (electron) 11m. - BaD dAn P (Positive) : cbn gQi Iil ban dAn duang hay 1mn dAn "10 tr6ng" (hole). Ban dAn P e6 ph'n tir mang di¢n Iil "10 tr6ng" duong, Khi hai mi€ng ban dAn P vil N gbep 1.,i vai nbau tbi tl;li ebb hai m~t gh6p nhau se hinh tbanh m!)t 16p titp xl1e P-N. L6p ti6p x6c nlly e6 dnh ehlft d~e bi¢t III chi eho dong di¢n ehi;ly qua tbeo ehi~u tu P sang N mll khOng ebo ebn qua theo ehi~u nguqc IlJi. Hnh ehlft d~e bi~t cua 16p ti6p x'llc P-N duqc Il'og dl:1ng trong cae linh ki¢n di¢n tir tich elfc. 18
2.2.1. BI61 a) Dio! ta d",ng elf bun dan g6m A1 p I N ~K hai lOp ban d4n P vA N gbep il)i v6i ~ nhau (blob 2.16). Diu n6i v6i blin din A .. K P gQi HI. an6t (A). DAu n6i voi ban din N gqi Ja ca.6. (K). .) Hinh 2.17 tcloh bay rn"t s6 di6r Il!c Hlllh 2.16: Nguyen Ij cdu t~ (a) va ki hifU (con gQi hI di6t th!p m~t). (b) clio didt. K A • K Hlnh 2.17 " H;nh d(Jng rMI.J~ dj~t h!e b) Nguyen Ii Mm vi~c ella didt khd dun gian. Khi di6t dUQ'c phAo ap thu4n (bloh 2.18a) rUe Ia C\rc ducrng cua ngu6n mt>t chi~u n6i v6i an6t. cllC Am cua ngu6n n6i v6i cat6t thi di6t se thOng vA din di~n qua phq tai. Trj s6 dong di¢n phl;l thut>c vilo di~n tro cua tii va cua ml)ch. Khi di6t dl1Q'C phAn oip ngugc (bloh 2.18b), tlie Ia cgc duong cua ngu6n n6i v6i cat6t. C\rc Am cil8 ngu6n n6i v6'i an.6t thi di6t se kbrni va kbOng cho 19
dong di~n qua ph~ Iii (I = 0). Th1!c te', troDg , , , , • • truang hgp nAy. van c6 m"t dong di~n rat nhb qua di6t thea chi~u til K sang A . ..... .j -- .bj gQi lA dong di~n nguQ'c hay HIIlIt 2.18: OJ,,, tMng (a) kh.i ph.dn up thugn va khoti (b) khi phdn tip ngJI't!C. .dong di¢n roo V~y, di6t chi cho dong di¢n chlJ.Y qua ti:r A sang K khi phan ap thu~n vA khOng cho dong di~n chlJ.Y qua ti:r K sang A khi pha.n ap nguQ'c. c) D¢c tuyen Von-Ampe cua di~t lA dutrng bieu thi quan h~ I (U) giua dong di¢n qua di6t va di¢n ap d~t vao hai qrc di6t (blnh 2.19). v Vng_ Vngcp u~ 4 -.• "j" o L ;U u. , u~ l~ HUiIt 2.19: Mc tl.lyen V OII-Ampe clla did, .0