Giáo trình hướng dẫn thăm dò chức năng nguyên tử và ghi hình đồng vị nguyên tử bằng phóng xạ p10
Thêm vào BST
Báo xấulượt xem 6
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Hiểu được nguyên tắc chung của chẩn đoán bệnh bằng đồng vị phóng xạ. 2. Nắm được một số phương pháp đánh giá chức năng v ghi hình bằng đồng vị phóng xạ đối với các cơ quan như: tuyến giáp, thận, tiết niệu, n o, tim mạch, phổi, xương..
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình hướng dẫn thăm dò chức năng nguyên tử và ghi hình đồng vị nguyên tử bằng phóng xạ p10
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k D−íi ®©y giíi thiÖu mét sè h×nh ¶nh ghi h×nh gan b×nh th−êng v bÖnh lý. H×nh 4.72: Mét sè t− thÕ ghi h×nh gan H×nh 4.73: Chôp h×nh gan A P b×nh th−êng Tc-99m-phytate (A: MÆt tr−íc, P: mÆt sau, RL: MÆt bªn ph¶i) RL Hoa Sóng SantÐ
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k H×nh 4.74: - H×nh bªn tr¸i:H×nh ¶nh tæn th−¬ng gan ë bÖnh nh©n bÞ nhiÔm khuÈn huyÕt do E - Coli. Ghi h×nh b»ng m¸y Scanner víi chÊt keo sulphur Tc - 99m - H×nh bªn ph¶i: H×nh ¶nh ung th− ®−êng mòi häng di c¨n v o gan ë bÖnh nh©n n÷ 78 tuæi. Ghi h×nh víi chÊt keo sulfur – 99m Tc b»ng m¸y SPECT. H×nh 4.75: H×nh ¶nh apxe gan do amip ë bÖnh nh©n nam 20 tuæi. Ghi h×nh víi keo sunphur – 99mTc. H×nh 4.76: H×nh ¶nh khèi tô m¸u trong H×nh 4.77: H×nh ¶nh x¹ h×nh hÖ thèng gan ë bÖnh nh©n nam 51 tuæi (vïng khuyÕt gan - mËt ë ng−êi b×nh th−êng víi 99mTc- H§PX). Ghi h×nh víi keo sulphur – 99mTc. Mebrofenin. Hoa Sóng SantÐ
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k C©u hái «n tËp 01. Nªu nguyªn t¾c chung cña chÈn ®o¸n bÖnh b»ng ®ång vÞ phãng x¹ (§VPX) ? 02. Tr×nh b y nguyªn lý, h¹n chÕ v chèng chØ ®Þnh cña ph−¬ng ph¸p ®« ®é tËp trung 131 I t¹i tuyÕn gi¸p ? 03. Nªu c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p ®o ®é tËp trung 131I t¹i tuyÕn gi¸p ? 04. Tr×nh b y nghiÖm ph¸p h m cña Werner ? 05. H y tr×nh b y nghiÖm ph¸p kÝch thÝch cña Querido ? 06. Tr×nh b y nguyªn lý, chØ ®Þnh cña ph−¬ng ph¸p ghi h×nh tuyÕn gi¸p ? 07. Nªu mét sè lo¹i ®ång vÞ phãng x¹ v thiÕt bÞ dïng trong ghi h×nh tuyÕn gi¸p ? 08. KÓ tªn mét sè ph−¬ng ph¸p th¨m dß chøc n¨ng v ghi h×nh thËn – hÖ thèng tiÕt niÖu ? 09. H y nªu nguyªn lý, d−îc chÊt phãng x¹ dïng trong thËn ®å ®ång vÞ ? 10. Nªu chØ ®Þnh v lo¹i thiÕt bÞ dïng trong thËn ®å ®ång vÞ ? 11. Tr×nh b y c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p thËn ®å ®ång vÞ ? 12. Nªu chØ ®Þnh v thiÕt bÞ dïng trong x¹ h×nh thËn ? 13. Nªu nguyªn lý, d−îc chÊt phãng x¹ dïng trong x¹ h×nh thËn ? 14. H y nªu c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×n thËn ? 15. Tr×nh b y nguyªn lý cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh n o ? 16. Nªu mét sè lo¹i d−îc chÊt phãng x¹ dïng trong x¹ h×nh n o ? 17. Nªu mét sè ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh n o ? 18. H y nªu c¸ch ®¸nh gi¸ chung ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh n o ? 19. Tr×nh b y c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ x¹ h×nh n o trong bÖnh u n o v t−íi m¸u n o ? 20. Nªu ph−¬ng ph¸p ghi h×nh n o trong bÖnh ®éng kinh v sa sót trÝ tuÖ, x¸c ®Þnh chÕt n o ? 21. H y nªu mét sè lo¹i kü thuËt YHHN øng dông trong lÜnh vùc tim m¹ch ? 22. Tr×nh b y kü thuËt pha t−íi m¸u ®Çu tiªn (first pass study) ? 23. Nªu ph−¬ng ph¸p x¹ t©m thÊt ký ? 24. H y nªu nguyªn lý chung cña ph−¬ng ph¸p ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim ? 25. Tr×nh b y c¸ch ph©n tÝch kÕt qu¶ trong ghi h×nh t−íi m¸u c¬ tim ? 26. Nªu nguyªn t¾c chung cña ph−¬ng ph¸p ghi h×nh æ nhåi m¸u c¬ tim ? 27. Tr×nh b y ph−¬ng ph¸p ghi h×nh v c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p ghi h×nh æ nhåi m¸u c¬ tim ? 28. H y nªu nguyªn lý, d−îc chÊt phãng x¹ dïng trong ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh x−¬ng ? 29. Nªu chØ ®Þnh cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh x−¬ng ? 30. Tr×nh b y c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh x−¬ng ? 31. Nªu nguyªn lý cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh phæi ? 32. Nªu mét sè lo¹i d−îc chÊt phãng x¹, thiÕt bÞ v chØ ®Þnh trong x¹ h×nh phæi ? 33. Tr×nh b y c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh phæi (t−íi m¸u phæi v th«ng khÝ phæi) ? 34. Nªu mét sè ph−¬ng ph¸p th¨m dß chøc n¨ng ®−êng tiªu ho¸ b»ng §VPX ? 35. KÓ tªn mét sè ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh ®−êng tiªu ho¸ ? 36. Tr×nh b y nguyªn lý cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh gan ? 37. H y nªu chØ ®Þnh, d−îc chÊt phãng x¹ dïng trong x¹ h×nh gan ? Nªu c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh gan? Hoa Sóng SantÐ
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ch−¬ng 4 - PhÇn II: Ghi h×nh khèi u b»ng ®ång vÞ phãng x¹ Môc tiªu: 1. N¾m ®−îc nguyªn lý chung cña c¸c ph¸p ghi h×nh khèi u. 2. HiÓu ®−îc c¸c øng dông l©m s ng v c¸ch ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña c¸c ph−¬ng ph¸p ghi h×nh khèi u b»ng §VPX. Ph−¬ng ph¸p ghi h×nh b»ng §VPX (DCPX - x¹ h×nh) cã vai trß quan träng trong viÖc ph¸t hiÖn c¸c khèi u, ®Æc biÖt c¸c khèi u ¸c tÝnh, còng nh− theo dâi ung th− t¸i ph¸t v ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu trÞ. HiÖn nay cã thÓ xÕp c¸c ph−¬ng ph¸p x¹ h×nh khèi u theo 3 nhãm chÝnh nh− sau: - Ghi h×nh khèi u kh«ng ®Æc hiÖu, lo¹i n y gåm 2 lo¹i x¹ h×nh: + X¹ h×nh (lªn h×nh) b»ng t−¬ng ph¶n ©m tÝnh (-). + X¹ h×nh (lªn h×nh) b»ng t−¬ng ph¶n d−¬ng tÝnh (+). Cã thÓ ghi h×nh khèi u b»ng c¸c m¸y Scanner, Gamma Camera, SPECT. - Ghi h×nh khèi u ®Æc hiÖu (ghi h×nh miÔn dÞch phãng x¹: Radio Immuno Scintigraphy - RIS). - Ghi h×nh khèi u theo nguyªn t¾c chuyÓn ho¸ (b»ng kü thuËt PET). ThiÕt bÞ ghi h×nh: ®Ó ghi h×nh khèi u, hiÖn nay ng−êi ta cã thÓ sö dông nhiÒu lo¹i m¸y nh−: Scanner, Gamma Camera, SPECT, PET, PET - CT, SPECT - CT. 1. Mét sè nguyªn t¾c chung cña ghi h×nh khèi u kh«ng ®Æc hiÖu 1.1. Ghi h×nh khèi u theo nguyªn t¾c t−¬ng ph¶n ©m tÝnh §©y l ph−¬ng ph¸p ghi h×nh cæ ®iÓn v sím nhÊt. Trªn h×nh ghi (Scintigram), n¬i t−¬ng øng víi khèi u, ta thÊy cã mét vïng khuyÕt hoÆc gi¶m ho¹t ®é phãng x¹ so víi tæ chøc xung quanh. NghÜa l chÊt phãng x¹ chØ tËp trung chñ yÕu trong tæ chøc l nh v do ®ã khèi u kÐm ho¹t ®é phãng x¹ h¬n. Nguyªn nh©n l do cã sù thay ®æi vÒ mÆt chuyÓn ho¸, ph©n bè m¹ch, tæn th−¬ng ho¹i tö cña tÕ b o ung th− nªn l m cho tæ chøc ung th− gi¶m (hoÆc mÊt h¼n) kh¶ n¨ng b¾t, gi÷ c¸c chÊt phãng x¹. 1.1.1. Ung th− tuyÕn gi¸p: Nh©n ung th− l mét nh©n l¹nh (cold nodule). Dùa v o chuyÓn ho¸, ho¹t ®éng chøc n¨ng cña tÕ b o ung th− kÐm h¬n b×nh th−êng, do vËy chóng mÊt kh¶ n¨ng b¾t ho¹t ®é phãng x¹ nªn t¹o ra nh©n l¹nh. Tuy nhiªn còng cÇn l−u ý l cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra nh©n l¹nh nh−: nang gi¸p, viªm tuyÕn gi¸p... 1.1.2. U gan: NÕu dïng Rose Bengal - 131I hoÆc BSP - 131I… th× nh÷ng chÊt m u n y sÏ v o ®−îc c¸c tÕ b o nhu m« gan. Khi tÕ b o gan bÞ ung th− th× chóng mÊt hoÆc gi¶m h¼n kh¶ n¨ng b¾t gi÷ c¸c chÊt m u ®¸nh dÊu phãng x¹, do vËy sÏ t¹o ra c¸c vïng "gi¶m" hoÆc khuyÕt ho¹t ®é phãng x¹ v t¹o ra c¸c vïng "l¹nh". NÕu dïng c¸c chÊt ®¸nh dÊu v o hÖ liªn vâng néi m« th× t¹i vïng cã u gan, hÖ liªn vâng néi m« bÞ ph¸ huû, kÕt qu¶ l t¹o ra c¸c vïng l¹nh (khuyÕt hoÆc mÊt ho¹t ®é phãng x¹). Tuy nhiªn, cÇn l−u ý l dï ung th− gan nguyªn ph¸t hoÆc di c¨n n¬i kh¸c v o gan ®Òu xuÊt hiÖn vïng "l¹nh" hay cßn gäi l tæn th−¬ng "cho¸n chç trong kh«ng gian". Ngo i ung th− gan cßn cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra c¸c tæn th−¬ng "cho¸n chç trong kh«ng gian" nh− ¸p xe gan do amÝp, nang, kÐn...
- h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu Y Häc H¹t Nh©n 2005 to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 1.1.3. Ung th− phæi: Khi bÞ ung th−, c¸c tÕ b o ung th− sÏ ph¸ huû hÖ mao m¹ch chøc n¨ng cña phæi, do vËy c¸c h¹t keo thÓ tô tËp cña albumin huyÕt thanh ng−êi (Macroaggregate Serum Albumin 131I: MASA - 131I hoÆc Macrosphere - 131I) kh«ng tíi ®−îc nh÷ng vïng tæ chøc phæi bÞ ph¸ huû, v kÕt qu¶ l t¹i vïng tæn th−¬ng do tÕ b o ung th− sÏ xuÊt hiÖn mét vïng "l¹nh" hay mét vïng tæn th−¬ng "cho¸n chç". Tuy nhiªn cã nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ t¹o ra mét vïng "l¹nh" ho¹t ®é phãng x¹, do vËy nÕu chØ dùa v o h×nh ¶nh trªn Scintigram th× kh«ng ®−îc phÐp ghi chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh l cã ung th− hay kh«ng. 1.2. Ghi h×nh khèi u theo nguyªn t¾c t−¬ng ph¶n d−¬ng tÝnh (Positive contrast) Ph−¬ng ph¸p ghi h×nh n y ng y c ng ®−îc øng dông réng r i h¬n. ë n¬i t−¬ng øng víi khèi u cã vïng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ cao h¬n tæ chøc xung quanh. 1.2.1. U n·o: ë ng−êi b×nh th−êng: H ng r o m¸u n o nguyªn vÑn nªn c¸c chÊt phãng x¹ nh− pertechnetat: TcO4−... kh«ng lät qua ®−îc, do ®ã hai b¸n cÇu ®¹i n o gÇn nh− kh«ng cã ho¹t ®é phãng x¹. Khi cã khèi u: t¹i ®ã, h ng r o m¸u n o bÞ tæn th−¬ng, c¸c d−îc chÊt phãng x¹ dïng ®Ó ghi h×nh n o sÏ lät qua, v o ®−îc vïng tæn th−¬ng v t¹o ra mét vïng tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ cao h¬n tæ chøc n o xung quanh, nghÜa l t¹o th nh mét vïng "nãng" trªn Scintigram. 1.2.2. U x−¬ng T¹i c¸c vïng x−¬ng bÞ c¸c tÕ b o ung th− ph¸ huû (ung th− nguyªn ph¸t hoÆc di c¨n tõ n¬i kh¸c v o x−¬ng) sÏ tËp trung ho¹t ®é phãng x¹ cao h¬n c¸c tæ chøc x−¬ng xung quanh. V× t¹i n¬i ung th− x−¬ng ®Òu cã sù huû x−¬ng v xung quanh vïng bÞ huû x−¬ng sÏ cã sù t¸i t¹o x−¬ng míi nªn d−îc chÊt phãng x¹ (c¸c chÊt cã chuyÓn ho¸ t−¬ng ®ång nh− calci...) sÏ tËp trung nhiÒu h¬n b×nh th−êng. 1.2.3. C¸c khèi u ë n«ng: - Ung th− da, ung th− vó - U nh n cÇu… 1.2.4. §ång vÞ phãng x¹ ®Ó lªn h×nh khèi u theo nguyªn t¾c ghi h×nh d−¬ng tÝnh: HiÖn cã nhiÒu, trong sè ®ã cã Galium - 67 (67Ga) d−íi d¹ng citrat tiªm tÜnh m¹ch, l mét chÊt ®−îc dïng rÊt réng r i, do 67Ga tËp trung t−¬ng ®èi ®Æc hiÖu ë mét sè lo¹i ung th− v cho h×nh ¶nh d−¬ng tÝnh nöa ®Æc hiÖu. T¹i c¸c khèi u: 67Ga sÏ tËp trung v tÝch tô cao ®Æc biÖt víi carcinoma, nã tËp trung ë trong b o t−¬ng, nhÊt l trong nh©n tÕ b o, n¬i cã nhiÒu phosphotase acid. 67Ga tÝch tô trong carcinoma nguyªn ph¸t ë phæi, vó, tuyÕn gi¸p, gan, tôy, d¹ d y, ruét, ®−êng tiÕt niÖu, tö cung, tÝch tô trong c¸c di b o carcinoma, melanom ¸c tÝnh, sarcoma x−¬ng, sarcoma phÇn mÒm, lymphoblastome v tÝch tô c¶ trong u l nh, trong viªm cÊp tÝnh v ¸p xe do vi khuÈn. Nh− vËy, nÕu ta dïng 67Ga - nitrat, n¬i cã khèi u sÏ cã sù tÝch tô v tËp trung chÊt n y, v sÏ cho mét h×nh ghi "d−¬ng tÝnh" t−¬ng ®èi ®Æc hiÖu. HiÖn nay, ng−êi ta coi 67Ga nh− l mét chÊt truy t×m khèi u (tumor seeking agent). 2. øng dông l©m s ng cña ph−¬ng ph¸p Ghi h×nh Kh«ng ®Æc hiÖu (ghi h×nh b»ng Gamma Camera v SPECT) 2.1. Khèi u hÖ thÇn kinh trung −¬ng: Mét sè lo¹i khèi u trong n o nh− u thÇn kinh ®Öm (Gliomas), u m ng n o (Meningiomas), c¸c khèi u ë hè sau (Posterior fossa tumors), c¸c khèi u di c¨n trong
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p5
9 p | 
214
| 
72
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p3
9 p | 158
| 53
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p9
9 p | 151
| 49
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p4
9 p | 128
| 43
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p7
9 p | 136
| 39
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p6
9 p | 140
| 39
-
Giáo trình hướng dẫn sử dụng phương pháp điểu khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều bằng biến tần p8
9 p | 115
| 35
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p1
5 p | 72
| 6
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p6
5 p | 55
| 5
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p5
5 p | 71
| 5
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p3
5 p | 68
| 5
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p7
5 p | 83
| 5
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p9
5 p | 48
| 4
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích thăm dò chức năng nguyên tử đồng vị bằng phóng xạ p5
5 p | 75
| 4
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p4
5 p | 59
| 4
-
Giáo trình hướng dẫn thăm dò chức năng nguyên tử và ghi hình đồng vị nguyên tử bằng phóng xạ p5
5 p | 60
| 4
-
Giáo trình hướng dẫn phân tích dòng nhiệt riêng do làm lạnh nước châm p8
5 p | 58
| 3
-
Giáo trình Hướng dẫn thực tập môi trường Đồ Sơn
77 p | 25
| 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.
