KINH TẾ QUẢN LÝ
KINH TẾ QUẢN LÝ
Chương 1 – Giới thiệu môn Kinh tế Quản lý
2
MỤC LỤC
Chương I GIỚI THIỆU MÔN KINH TẾ QUẢN LÝ 3
Chương II PHÂN TÍCH CẦU 16
Chương III SẢN XUẤT-CHI PHÍ: LÝ THUYẾT VÀ ƯỚC
LƯỢNG
28
Chương IV CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG VÀ VIỆC ĐỊNH GIÁ48
Chương V PHÂN TÍCH RỦI RO VÀ CÁC QUYẾT ĐỊNH
ĐẦU TƯ
116
Chương VI CẠNH TRANH PHI GIÁ VÀ CƠ CẤU
MARKETING
146
Chương VII CÔNG TY ĐA QUỐC GIA 169
KINH TẾ QUẢN LÝ
Chương 1 – Giới thiệu môn Kinh tế Quản lý
3
Chương I
GIỚI THIỆU MÔN KINH TẾ QUẢN LÝ
I. BẢN CHẤT VÀ PHẠM VI CỦA KINH TẾ QUẢN LÝ
Trong phần này chúng ta xác định bản chất, chức năng của kinh tế quản lý và xem xét
mối quan hệ của nó với lý thuyết kinh tế, khoa học ra quyết định và các lĩnh vực chức năng của
hoạt động quản trị kinh doanh.
1. Khái niệm kinh tế quản lý
Kinh tế quản lý là môn khoa học về vận dụng lý thuyết kinh tế và các công cụ phân
tích của khoa học ra quyết định để xem xét cách thức một tổ chức đạt được mục tiêu với
hiệu quả cao nhất.
Các vấn đề ra quyết định quản lý luôn xuất hiện ở bất cứ tổ chức nào dù cho nó là
doanh nghiệp, tổ chức phi lợi nhuận (bệnh viện, trường học) hoặc một cơ quan của chính phủ
khi chúng ta tìm cách đạt được mục tiêu đề ra. Thí dụ, một doanh nghiệp tìm cách tối đa lợi
nhuận trong điều kiện các yếu tố đầu vào là hạn chế và các quy định về pháp luật. Một bệnh
viện tìm cách chữa cho nhiều bệnh nhân nhất trong điều kiện các nguồn lực có sẵn. Một trường
đại học có mục tiêu đào tạo nhiều nhất số lượng sinh viên với sự sẵn có về các điều kiện giảng
dạy. Một tổ chức của chính phủ có thể tìm cách cung cấp một loại dịch vụ cụ thể nào đó cho
nhiều người tiêu dùng nhất với mức chi phí thấp nhất. Như vậy có thể thấy rằng trong tất cả
mọi trường hợp các tổ chức đều có các vấn đề quản lý là tìm cách đạt được các mục tiêu nào
đó trong điều kiện các nguồn lực có hạn.
KINH TẾ QUẢN LÝ
Chương 1 – Giới thiệu môn Kinh tế Quản lý
4
Mục tiêu và các hạn chế có thể khác nhau song quá trình ra quyết định là giống nhau.
Hình 1.1 Bản chất của kinh tế quản lý
2. Mối quan hệ của kinh tế quản lý với lý thuyết kinh tế
Một tổ chức có thể ra quyết định quản lý bằng cách vận dụng lý thuyết kinh tế và các
công cụ phân tích của khoa học ra quyết định. Lý thuyết kinh tế bao gồm kinh tế học vi mô và
kinh tế học vĩ mô. Kinh tế học vi mô nghiên cứu hành vi kinh tế của các cá thể ra quyết định
Lý thuyết kinh tế
Kinh tế học vi mô
Kinh tế học vĩ mô
Các vấn đề về việc ra
quyết định quản lý
Khoa học ra quyết định
Toán kinh tế
Kinh tế lượng
KINH TẾ QUẢN LÍ
Vận dụng lý thuyết kinh tế và công
cụ của khoa học ra quyết định để
giải quyết các vấn đề ra quyết định
quản lý
GIẢI PHÁP TỐI ƯU
ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ
RA QUYẾT ĐỊNH
QUẢN LÍ
KINH TẾ QUẢN LÝ
Chương 1 – Giới thiệu môn Kinh tế Quản lý
5
như là người tiêu dùng, người chủ các nguồn lực, các doanh nghiệp trong nền kinh tế mở. Kinh
tế học vĩ mô nghiên cứu các vấn đề kinh tế tổng hợp như là tăng trưởng, tổng sản lượng, tiêu
dùng, lạm phát, đầu tư giá cả chung cho cả nền kinh tế. Như vậy ta thấy rằng lý thuyết doanh
nghiệp là phần trọng tâm của kinh tế quản lý, còn các điều kiện kinh tế vĩ mô của nền kinh tế
trong đó các doanh nghiệp hoạt động cũng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Các lý thuyết kinh tế tìm cách dự đoán và giải thích các hành vi kinh tế. Các lý thuyết
kinh tế thường được xây dựng trên cơ sở các mô hình. Các mô hình là sự trừu tượng thực tế
bằng cách loại bỏ các chi tiết không quan trọng, chỉ giữ lại các đặc điểm quan trọng nhất của
thực tế.
Quá trình xây dựng và kiểm định một mô hình kinh tế có thể được mô tả ở hình 1.2
dưới đây. Đầu tiên là xây dựng các khái niệm và các giả định về thực thể mà chúng ta sẽ mô
hình hoá. Đó có thể là thị trường cho một sản phẩm nào đó, toàn bộ nền kinh tế hoặc là một
doanh nghiệp. Sau đó là phần phân tích về lý thuyết, hay là suy luận logic dựa trên các giả định
đã đưa ra. Đây là một công việc rất khó khăn vì rằng các suy luận logic từ các giả định có thể
là cực kỳ khó và các suy luận đó có thể thay đổi đáng kể khi có sự thay đổi rất nhỏ của các chi
tiết của giả định đó. Kết quả là bước này thường chiếm tỷ trọng lớn nhất của mọi nỗ lực của
các nhà kinh tế khi xây dựng mô hình. Sau đó mô hình sẽ được kiểm định so với thực tế. Nếu
mô hình xây dựng giải thích được thực thể được mô hình hoá thì mô hình đó là có nghĩa và
được sử dụng như công cụ để giải thích và dự đoán hành vi của thực thể. Còn trong trường
hợp ngược lại, phải xây dựng lại mô hình từ đầu.
Hình 1.2: Xây dựng và kiểm định mô hình kinh tế
Khái niệm và giả định
Phân tích lý thuyết
Dự đoán
Kiểm định các dự đoán với
th
ực tế
Dự đoán phù hợp --> Mô
hình có nghĩa
Dự đoán khung phù hợp --> Loại
b
ỏ mô h
ình