Giáo trình trắc địa - chương 8: Đo vẽ bản đồ địa chính bằng phương pháp toàn đạc

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

707
lượt xem 241
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bản đồ địa chính cơ sở là tên gọi chung cho bản đồ gốc được đo vẽ bằng các phương pháp đo vẽ trực tiếp ở thực địa, đo vẽ bằng các phương pháp có sử dụng ảnh chụp từ máy bay kết hợp với đo vẽ bổ sung ngoài thực địa hay đ-ợc thành lập trên cơ sở biên tập, biên vẽ từ bản đồ địa hình cùng tỷ lệ đã có.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình trắc địa - chương 8: Đo vẽ bản đồ địa chính bằng phương pháp toàn đạc

PhÇn thø 4 §o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh Ch−¬ng 8 §o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh b»ng ph−¬ng ph¸p toμn ®¹c I. Kh¸i niÖm c¬ b¶n I.1. B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tªn gäi chung cho b¶n ®å gèc ®−îc ®o vÏ b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë thùc ®Þa, ®o vÏ b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p cã sö dông ¶nh chôp tõ m¸y bay kÕt hîp víi ®o vÏ bæ sung ngoµi thùc ®Þa hay ®−îc thµnh lËp trªn c¬ së biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n ®å ®Þa h×nh cïng tû lÖ ®· cã. B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së ®−îc ®o vÏ kÝn ranh giíi hµnh chÝnh vµ kÝn khung, m¶nh b¶n ®å. B¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tµi liÖu c¬ b¶n ®Ó biªn tËp, biªn vÏ vµ ®o vÏ bæ sung thµnh b¶n ®å ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, ph−êng thÞ trÊn, ®−îc lËp phñ kÝn mét hay mét sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh c¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh ®Ó thÓ hiÖn hiÖn tr¹ng vÞ trÝ, diÖn tÝch, h×nh thÓ cña c¸c « thöa cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi dÔ x¸c ®Þnh ë thùc ®Þa cña mét hoÆc mét sè thöa ®Êt cã lo¹i ®Êt theo chØ tiªu thèng kª kh¸c nhau hoÆc cïng mét chØ tiªu thèng kª. I.2. B¶n ®å ®Þa chÝnh B¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tªn gäi cho b¶n ®å ®−îc biªn tËp, biªn vÏ tõ b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së theo tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh x·, ph−êng, thÞ trÊn (cÊp x·) ®−îc ®o vÏ bæ sung ®Ó vÏ trän thöa ®Êt, x¸c ®Þnh lo¹i ®Êt cña mçi thöa theo chØ tiªu thèng kª cña tõng chñ sö dông trong mçi m¶nh b¶n ®å vµ ®−îc hoµn chØnh phï hîp víi c¸c sè liÖu trong hå s¬ ®Þa chÝnh. B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc lËp cho tõng ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·, lµ tµi liÖu quan träng cña hå s¬ ®Þa chÝnh, trªn b¶n ®å ph¶i thÓ hiÖn vÞ trÝ, h×nh thÓ, diÖn tÝch, sè thöa vµ loai ®Êt cña tõng thöa theo tõng chñ sö dông hoÆc ®ång sö dông ®¸p øng ®−îc yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai cña nhµ n−íc ë tÊt c¶ c¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh vµ trung −¬ng. I.3. B¶n trÝch ®o B¶n ®å trÝch ®o lµ tªn gäi cho b¶n vÏ cã tû lÖ lín h¬n hoÆc nhá h¬n tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh, trªn ®ã thÓ hiÖn chi tiÕt tõng thöa ®Êt trong c¸c «, thöa cã tÝnh æn ®Þnh l©u dµi hoÆc thÓ hiÖn c¸c chi tiÕt theo yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai. http://www.ebook.edu.vn 39
I.4. Thöa ®Êt Thöa ®Êt lµ tªn gäi cña ph¹m vi trong ranh giíi sö dông ®Êt cña tõng chñ sö dông vµ ph¶i tån t¹i, x¸c ®Þnh ®−îc trªn thùc ®Þa ®Þa vÒ vÞ trÝ, h×nh thÓ, diÖn tÝch. Trong mçi thöa ®Êt cña tõng chñ sö dông cã thÓ cã mét hoÆc mét sè lo¹i ®Êt. Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh tÊt c¶ c¸c thöa ®Êt ®Òu ®−îc x¸c ®Þnh vÞ trÝ, ranh giíi (h×nh thÓ), diÖn tÝch, lo¹i ®Êt d−íi d¹ng h×nh khÐp kÝn vµ ®−îc ®¸nh sè thø tù. NÕu tr−êng hîp thöa ®Êt qu¸ nhá kh«ng ®ñ chç ghi chó sè thø tù, diÖn tÝch lo¹i ®Êt th× ®−îc lËp b¶ng trÝch ®o hoÆc thÓ hiÖn b»ng ghi chó ngoµi khung b¶n ®å. I.5. HÖ thèng tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh - B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc thµnh lËp ë c¸c tû lÖ 1:500, 1:1000, 1: 2000, 1:5000, 1:10 000, 1:25 000, viÖc chän tû lÖ b¶n ®å ®Þa chÝnh c¨n cø vµo c¸c yÕu tè c¬ b¶n sau ®©y: + §¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña viÖc ®o vÏ c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å, ®¸p øng ®−îc yªu cÇu nhiÖm vô cña c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai. + Lo¹i ®Êt vµ kinh tÕ gi¸ trÞ sö dông ®Êt. + Møc ®é khã kh¨n cña tõng khu vùc. + MËt ®é thöa trung b×nh trªn 1 ha. + TÝnh chÊt quy hoÆch cña tõng khu vùc. - Trong mçi ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x· kh«ng nhÊt thiÕt thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh cïng mét tû lÖ nh−ng ph¶i x¸c ®Þnh mét tû lÖ c¬ b¶n cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh ë mçi ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·. - Quy ®Þnh chung vÒ chän tû lÖ b¶n ®å nh− sau: + Khu vùc ®Êt n«ng nghiÖp tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n lµ 1:2000, 1:5000, ®èi víi miÒn nói, nói cao cã ruéng bËc thang hoÆc ®Êt n«ng nghiÖp xen kÏ trong khu vùc ®« thÞ, trong khu vùc ®Êt ë cã thÓ chän tû lÖ ®o vÏ 1:500, 1:1000. + Khu vùc ®Êt ë: C¸c thµnh phè lín ®«ng d©n cã c¸c thöa ®Êt nhá hÑp, x©y dùng ch−a cã quy ho¹ch râ rÖt chän tû lÖ c¬ b¶n 1:500. C¸c thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn lín, x©y dùng theo quy ho¹ch, c¸c khu d©n c− cã ý nghÜa kinh tÕ v¨n ho¸ quan träng cña khu vùc chän tû lÖ c¬ b¶n 1:1000. C¸c khu d©n c− n«ng th«n, khu d©n c− cña c¸c thÞ trÊn n»m tËp trung hoÆc r¶i r¸c trong khu vùc ®Êt n«ng nghiÖp chän tû lÖ ®o vÏ lín h¬n mét hoÆc hai bËc so víi tû lÖ ®o vÏ ®Êt n«ng nghiÖp cïng khu vùc, hoÆc chän tû lÖ ®o vÏ cïng tû lÖ ®o vÏ ®Êt n«ng nghiÖp. Khu vùc ®Êt l©m nghiÖp ®· quy hoÆch, khu vùc c©y trång cã ý nghÜa c«ng nghiÖp chän tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n 1:1000 hay 1:5000. Khu vùc ®Êt ch−a sö dông: §èi víi khu vùc ®åi nói, khu duyªn h¶i cã diÖn tÝch ®Êt ch−a sö dông lín chän tû lÖ ®o vÏ c¬ b¶n 1:10 000 hoÆc 1:25 000. http://www.ebook.edu.vn 40
+ §Êt chuyªn dïng: Th−êng n»m xen kÏ trong c¸c lo¹i ®Êt nªu trªn nªn ®−îc ®o vÏ vµ biÓu thÞ trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh cïng tû lÖ ®o vÏ cña khuvùc. I.6. C¸c yÕu tè cÇn ®o vÏ §Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh, c¸c yÕu tè cÇn ®o vÏ bao gåm: - §iÓm khèng chÕ to¹ ®é, ®é cao c¸c cÊp. - §Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp, mèc ®Þa giíi hµnh chÝnh. - Mèc quy ho¹ch, chØ giíi quy hoÆch, ranh giíi hµnh lang an toµn giao th«ng. - Ranh giíi thöa ®Êt, c¸c lo¹i ®Êt vµ c¸c yÕu tè nh©n t¹o tù nhiªn cã trªn ®Êt: C«ng tr×nh d©n dông, x©y dùng, hÖ thèng giao th«ng, hÖ thèng thuû v¨n. - D¸ng ®Êt. I.7. C¸c ph−¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh Theo quy ®Þnh cña quy ph¹m hiÖn hµnh th× b¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc thµnh lËp b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p sau: - Thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë ngoµi thùc ®Þa, sö dông c¸c lo¹i m¸y kinh vÜ quang häc, kinh vÜ ®iÖn tö, m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö ®Ó ®o vÏ chi tiÕt b¶n ®å. - Thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh chôp tõ m¸y bay kÕt hîp víi ph−¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp ë ngoµi thùc ®Þa. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc giíi thiÖu trong bµi gi¶ng tr¾c ®Þa ¶nh. - Thµmh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p biªn tËp, biªn vÏ vµ ®o vÏ bæ sung chi tiÕt trªn nÒn b¶n ®å ®Þa h×nh cïng tû lÖ. Ph−¬ng ph¸p nµy ®−îc giíi thiÖu trong bµi gi¶ng b¶n ®å ®Þa chÝnh. Ph−¬ng ph¸p nµy chØ ®−îc ¸p dông ®Ó bæ sung c¸c yÕu tè ë khu vùc ®Êt l©m nghiÖp, khu vùc trång c©y c«ng c«ng nghiÖp, ®Êt ch−a sö dông ë khu vùc ®åi nói, duyªn h¶i ë tû lÖ 1:5000, 1:10000, 1:25000. I.8. Tr×nh tù c¸c b−íc c«ng viÖc khi ®o vÏ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh. 1. X¸c ®Þnh khu vùc thµnh lËp b¶n ®å. 2. Thµnh lËp l−íi khèng chÕ ®o vÏ hoÆc l−íi khèng chÕ ¶nh. 3. X¸c ®Þnh ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp theo hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh, ®èi chiÕu thùc ®Þa vµ lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh ®Þa giíi hµnh chÝnh ë cÊp x·. 4. X¸c ®Þnh néi dung ®o vÏ (hoÆc ®iªu vÏ ¶nh), ranh giíi sö dông ®Êt, lo¹i ®Êt vµ chñ sö dông (ë khu vùc ®Êt ë ®« thÞ vµ khu vùc ®Êt cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao ph¶i lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh ranh giíi thöa ®Êt). 5. Thµnh lËp l−íi tr¹m ®o (hoÆc t¨ng dµy ®iÓm ®o vÏ ¶nh), ®o vÏ chi tiÕt néi dung b¶n ®å, vÏ b¶n ®å, vÏ b¶n trÝch ®o (nÕu cÇn thiÕt), ®¸nh sè thöa, tÝnh diÖn tÝch. KiÓm tra diÖn tÝch theo m¶nh b¶n ®å. 6. KiÓm tra, söa ch÷a vµ hoµn chØnh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së. 7. Hoµn chØnh c¸c tµi liÖu, kiÓm tra nghiÖm thu b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së. http://www.ebook.edu.vn 41
8. Biªn tËp b¶n ®å ®Þa chÝnh theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp x·. KiÓm tra diÖn tÝch theo b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së. 9. LËp b¶ng thèng kª theo hiÖn tr¹ng gåm diÖn tÝch, lo¹i ®Êt, chñ sö dông cña tõng thöa ®Êt vµ giao nhËn diÖn tÝch theo hiÖn tr¹ng cho chñ sö dông hoÆc chñ qu¶n lý. 10. LËp b¶ng tæng hîp sè thöa, sè chñ sö dông, diÖn tÝch cña tõng m¶nh b¶n ®å vµ theo ®¬n vÞ hµnh chÝnh. 11. LËp b¶ng thèng kª diÖn tÝch ®Êt (hiÖn tr¹ng sö dông) néi dung vµ thèng kª diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp (theo hiÖn tr¹ng sö dông) nãi riªng theo mÉu. X¸c nhËn diÖn tÝch tù nhiªn cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh. 12. Hoµn chØnh c¸c tµi liÖu, c¸c thñ tôc ph¸p lý. KiÓm tra, nghiÖm thu. 13. §ãng gãi, chuyÓn tµi liÖu sang kh©u ®¨ng ký xÐt cÊp giÊy chøng nhËn sö dông ®Êt (hoÆc giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u nhµ vµ quyÒn sö dông ®Êt ®èi víi khu vùc ®« thÞ) vµ thèng kª ®Êt ®ai. 14. Hoµn chØnh b¶n ®å ®Þa chÝnh theo kÕt qu¶ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, nh©n b¶n, giao nép ®Ó l−u tr÷, b¶o qu¶n vµ khai th¸c. II. §¸nh sè chia m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh II.1. Chia m¶nh ®¸nh sè phiªn hiÖu m¶nh vµ ghi tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së II.1.1. Chia m¶nh b¶n ®å II.1.1.1. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 Dùa theo l−íi km cña hÖ to¹ ®é vu«ng gãc, theo kinh tuyÕn trôc vµ xÝch ®¹o quy ®Þnh chung cho tõng tØnh chia thµnh c¸c « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 12x12km, mçi « vu«ng t−¬ng øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000, kÝch th−íc h÷u Ých cña b¶n vÏ lµ 48 x 48 cm t−¬ng øng víi 14400 ha. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000 gåm 8 ch÷ sè: hai sè ®Çu lµ 25, tiÕp theo lµ dÊu g¹ch ngang (-), 3 sè tiÕp lµ sè ch½n km to¹ ®é X, 3 ch÷ sè sau lµ 3 sè ch½n km to¹ ®é Y cña ®iÓm gãc tr¸i trªn cña m¶nh b¶n ®å (gãc T©y B¾c). VÝ dô: 25 - 728 488 (h×nh 8-1) II.1.1.2. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000 Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 25000 thµnh 4 « vu«ng, mçi « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 6 x 6km t−¬ng øng víi diÖn tÝch 3600 ha, kÝch th−íc khung b¶n vÏ lµ 60x60cm. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®¸nh theo nguyªn t¾c t−¬ng tù nh− ®¸nh sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 nh−ng thay sè 25 b»ng sè 10. VÝ dô: 10-722 494 (h×nh 8-1) http://www.ebook.edu.vn 42
II.1.1.3 M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 5000 Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:10000 thµnh 4 « vu«ng, mçi « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ lµ 3 x 3km t−¬ng øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 5000, kÝch th−íc h÷u Ých cña m¶nh b¶n vÏ lµ 60 x 60 cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch lµ 900 ha. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®¸nh theo nguyªn t¾c t−¬ng tù nh− ®¸nh sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:25000 vµ 1:10000 nh−ng kh«ng ghi sè 25 hay sè 10. VÝ dô: 719 497 (h×nh 8-1) Giíi h¹n tØnh 1728 1725 Tê b¶n ®å 1:25000: 25-728488 1722 Tê b¶n ®å 1:10000: 10-722494 1719 Tê b¶n ®å 1:5000: 719497 1716 1713 Ghi chó: 1710 Trôc to¹ ®é X lÊy tõ xÝch ®¹o. Trôc to¹ ®é Y cã gi¸ trÞ 500km 1707 trïng víi kinh tuyÕn trôc cña tØnh. 1704 488 497 500 503 506 509 512 491 494 H×nh 8-1 II.1.1.4. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 thµnh 9 « vu«ng, mçi « 2 3 1 vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 1 x 1 km t−¬ng øng víi mét m¶nh 4 5 6 b¶n ®å tû lÖ 1: 2000. KÝch th−íc h÷u Ých cña b¶n vÏ lµ 50x50cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch 100 ha. 8 7 9 C¸c « vu«ng ®−îc ®¸nh sè thø tù b»ng sè ¶ rËp tõ 1, 2,...,9 H×nh 8-2 theo nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 bao gåm cã sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 g¹ch nèi vµ sè thø tù « vu«ng. VÝ dô: 719 497-9 (h×nh 8-2) II.1.1.5. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000 a b Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 thµnh 4 « vu«ng, mçi « c d vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 0,5 x 0,5km t−¬ng øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000. H×nh 8-3 KÝch th−íc h÷u Ých cña m¶nh b¶n vÏ lµ 50 x 50cm t−¬ng http://www.ebook.edu.vn 43
øng víi diÖn tÝch lµ 25 ha. C¸c « ®−îc ®¸nh sè thø tù b»ng c¸c ch÷ c¸i a, b, c, d theo nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:1000 bao gåm sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000, g¹ch nèi vµ sè thø tù « vu«ng. VÝ dô: 497 719-9 - d (h×nh 8-3) II.1.1.6. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1: 500 Chia m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000 thµnh 16 « vu«ng. 2 3 1 4 Mçi « vu«ng cã kÝch th−íc thùc tÕ 0,25 x 0,25km. T−¬ng 5 8 6 7 øng víi mét m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500. KÝch th−íc h÷u Ých 10 12 9 11 cña b¶n vÏ lµ 50 x 50cm t−¬ng øng víi diÖn tÝch 6,25 ha. C¸c « vu«ng ®−îc ®¸nh sè thø tù tõ 1, 2,..., 16 theo 14 16 13 15 nguyªn t¾c tõ tr¸i sang ph¶i tõ trªn xuèng d−íi. Sè hiÖu H×nh 8-4 m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500 bao gåm sè hiÖu m¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:2000, g¹ch nèi vµ sè thø tù « vu«ng trong ngoÆc ®¬n. VÝ dô: 719 497-9-(16) (h×nh 8-4) II.1.1.2. Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ tªn gäi cña ®¬n vÞ hµnh chÝnh (tØnh – huyÖn – x· ) ®o vÏ b¶n ®å. II.1.3. Ph¸ khung b¶n ®å Khi lËp b¶n ®å trong tr−êng hîp biÓu, phÇn l·nh thæ cña n−íc l¸ng giÒng hoÆc ®¬n vÞ hµnh chÝnh bªn c¹nh chiÕm phÇn lín diÖn tÝch cña m¶nh b¶n ®å mµ phÇn ®Êt liÒn (hoÆc phÇn l·nh thæ ViÖt Nam) hay phÇn diÖn tÝch cña ®¬n vÞ cÇn ®o vÏ b¶n ®å chØ chiÕm kho¶ng 1/5 diÖn tÝch hoÆc nhá h¬n th× cho phÐp ghÐp vµo m¶nh b¶n ®å kÒ s¸t nã. M¶nh b¶n ®å kÒ s¸t ®−îc phÐp më réng kÝch th−íc khung (gäi lµ ph¸ khung), nh−ng ®−êng khung më réng ph¶i lÊy ch½n 10 cm trªn b¶n ®å (ch½n 4cm nÕu tû lÖ 1:25000). II.2. Chia m¶nh ®¸nh sè hiÖu m¶nh vµ ghi tªn 1722 2 3 1 4 gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh 1719 5 8 6 7 B¶n ®å ®Þa chÝnh ®−îc ph©n m¶nh theo nguyªn 1716 t¾c mét m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ mét m¶nh b¶n 10 9 11 ®å ®Þa chÝnh. 1713 13 12 14 KÝch th−íc khung m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh lín h¬n 1710 kÝch th−íc khung m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së lµ 10 506 494 503 497 500 hoÆc 20 cm. H×nh 8-5 Tªn gäi cña m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh lµ tªn gäi cña §−êng giíi h¹n ®¬n vÞ hµnh chÝnh (tØnh - huyÖn - x·) lËp b¶n ®å. hµnh chÝnh cÊp x· Sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh gåm sè hiÖu cña http://www.ebook.edu.vn 44
m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së vµ sè ¶ rËp ®¸nh theo ®¬n vÞ x·. VÝ dô: Theo h×nh vÏ sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së tØ lÖ 1: 5000 lµ 719 497, cßn cã sè hiÖu m¶nh b¶n ®å ®Þa chÝnh : Tê sè 6 (719 497). II.3. L−íi km trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh Trªn b¶n ®å ®Þa chÝnh c¬ së, b¶n ®å ®Þa chÝnh ph¶i kÎ giao ®iÓm cña l−íi km ch½n tõng 10cm mét (ch½n tõng 4cm mét ®èi víi b¶n ®å tû lÖ 1:25000). III. L−íi khèng chÕ thμnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh C¬ së khèng chÕ to¹ ®é, ®é cao trong ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh lµ: L−íi khèng chÕ to¹ ®é ®é cao Nhµ n−íc c¸c h¹ng vµ l−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh. L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh lµ cÊp khèng chÕ t¨ng dÇy theo hÖ to¹ ®é thèng nhÊt trong c¶ n−íc phôc vô ®o vÏ B§§C. L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh bao gåm: +L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh c¬ së t−¬ng ®−¬ng ®iÓm to¹ ®é h¹ng III nhµ n−íc. +L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II, l−íi ®é cao kü thuËt. +L−íi khèng chÕ ®o vÏ, ®iÓm khèng chÕ ¶nh. III.1. L−íi ®Þa chÝnh c¬ së §−îc bè trÝ cè ®Þnh bao trïm c¶ n−íc, ®iÓm khëi tÝnh ®Ó bè trÝ l−íi ®Þa chÝnh c¬ së lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é nhµ n−íc h¹ng I, II. Ph−¬ng ph¸p x©y dùng l−íi ®Þa chÝnh c¬ së. Ph−¬ng ph¸p tam gi¸c chÌn ®iÓm. Ph−¬ng ph¸p ®−êng chuyÒn. Ph−¬ng ph¸p ®Þnh vÞ toµn cÇu (c«ng nghÖ GPS). C¸c yªu cÇu kü thuËt theo quy ph¹m hiÖn hµnh cña Tæng côc §Þa chÝnh. III.2. L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II ®−îc x©y dùng chñ yÕu b»ng ph−¬ng ph¸p l−íi ®−êng chuyÒn, nÕu thµnh lËp b»ng ph−¬ng ph¸p l−íi tam gi¸c ®o gãc, c¹nh b»ng ph−¬ng ph¸p GPS hoÆc ph−¬ng ph¸p kh¸c th× ph¶i tr×nh bµy râ trong luËn chøng kinh tÕ kü thuËt. §−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II ®−îc thiÕt kÕ d−íi d¹ng phï hîp hoÆc theo d¹ng l−íi ®−êng chuyÒn nót, bè trÝ gÇn duçi th¼ng, c¸c c¹nh ®−êng chuyÒn kh«ng ®−îc c¾t chÐo nhau, ®é dµi c¹nh liªn tiÕp chªnh nhau kh«ng qu¸ 1,5 lÇn, gãc ®o nèi ph−¬ng vÞ ®iÓm ®Çu ®−êng chuyÒn trong kho¶ng tõ 200- 3400. C¸c ®iÓm khëi tÝnh ®Ó bè trÝ ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é nhµ n−íc h¹ng III vµ ®Þa chÝnh c¬ së trë lªn, c¬ së ®Ó bè trÝ ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh CÊp II lµ c¸c ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I vµ to¹ ®é nhµ n−íc h¹ng IV trë lªn. http://www.ebook.edu.vn 45
MËt ®é ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, cÊp II theo c¸c tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp nh− sau: + Tû lÖ 1: 5000 ÷ 1: 25000: 5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, 1km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II. + Tû lÖ 1: 500 ÷ 1: 2000 tõ 3 ÷ 5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, tõ 0,7 ÷ 1km2 cã ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II. + ë khu c«ng nghiÖp, ®« thÞ cã c¸c thöa ®Êt nhá, khu ®Êt cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao th× trung b×nh 0,5km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I trë lªn, 0,1km2 cã mét ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn. Nh÷ng yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh cÊp I, II quy ®Þnh ë b¶ng (8-1). Ghi chó : + ë khu vùc chØ ®o vÏ b¶n ®å ®Þa chÝnh tû lÖ 1: 1000 vµ nhá h¬n, ë khu vùc n«ng th«n, khu d©n c− miÒn nói th× c¸c yÕu tè 1, 2, 3 trong b¶ng ®−îc t¨ng lªn 1,5 lÇn. Sai sè khÐp t−¬ng ®èi giíi h¹n cña ®−êng chuyÒn lµ 1: 10000 ®èi víi cÊp I vµ 1: 5000 ®èi víi cÊp II. Khi chiÒu dµi ®−êng chuyÒn cÊp I ng¾n h¬n 600m, cÊp II ng¾n h¬n 400m th× sai sè khÐp tuyÖt ®èi kh«ng lín h¬n 0,04 m. - §o gãc ngang: + Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 1” ÷ 2” th× ®−êng chuyÒn cÊp I ®o 4 lÇn, cÊp II ®o 2 lÇn. + Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 3” ÷ 5” th× ®−êng chuyÒn cÊp II ®o 6 lÇn, cÊp II ®o 4 lÇn. VÞ trÝ bµn ®« ®Æt trong c¸c lÇn ®o theo c«ng thøc: 180 0 βi= ( i-1) n C¸c h¹n sai trong ®o gãc quy ®Þnh trong b¶ng 8-2. - §o c¹nh: C¨n cø vµo chØ tiªu kü thuËt cña l−íi chän dông cô ®o c¹nh cho phï hîp. Sè lÇn ®o c¹nh ®−êng chuyÒn cÊp I, cÊp II lµ ®o 3 lÇn riªng biÖt. - TÝnh to¸n: L−íi to¹ ®é ®Þa chÝnh cÊp I, II ®−îc b×nh sai chÆt chÏ khi tÝnh to¸n vµ trong kÕt qu¶ cuèi cïng gãc lÊy ch½n ®Õn gi©y, to¹ ®é, ®é cao lÊy ch½n ®Õn 0,001m. http://www.ebook.edu.vn 46
B¶ng 8-1: Yªu cÇu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn ®Þa chÝnh c©p I, cÊp II ChØ tiªu kü thuËt STT C¸c yÕu tè cña l−íi ®−êng chuyÒn CÊp I CÊp II 1 2 3 4 1 ChiÒu dµi ®−êng chuyÒn kh«ng lín h¬n 4 km 2,5 km 2 Sè c¹nh kh«ng lín h¬n 10 15 3 ChiÒu dµi tõ ®iÓm khëi tÝnh ®Õn ®iÓm nót hoÆc 2,5 km 1 km gi÷a 2 ®iÓm nót kh«ng lín h¬n 4 ChiÒu dµi c¹nh ®−êng chuyÒn + Lín nhÊt 1000 m 400 m + Nhá nhÊt 200 m 60 m +Trung b×nh 400 m 200 m 5 Sai sè trung ph−¬ng ®o gãc kh«ng lín h¬n 5” 10” 6 Sai sè trung ph−¬ng ®o c¹nh sau b×nh sai kh«ng 1:50000 lín h¬n §èi víi c¹nh d−íi 500 m 0,012 m 0,012 m 7 Sai sè giíi h¹n khÐp gãc ®−êng chuyÒn 10” n 20” n n- Sè gãc trong ®−êng chuyÒn hoÆc vßng khÐp fS 8 1:15000 1:10000 Sai sè khÐp giíi h¹n t−¬ng ®èi ®−êng chuyÒn [s] B¶ng 8-2: C¸c h¹n sai trong ®o gãc: C¸c yÕu tè trong ®o gãc H¹n sai STT (’’) 1 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c lÇn ®o 8 2 Sè chªnh trÞ gi¸ gãc gi÷a c¸c nöa lÇn ®o 8 3 Dao ®éng 2C trong 1 lÇn ®o (®èi víi m¸y kh«ng cã bé phËn tù c©n b»ng) 12 4 Sai sè khÐp vÒ h−íng më ®Çu 8 5 Chªnh lÖch trÞ h−íng c¸c lÇn ®o ®· quy “0” 8 III.3. L−íi khèng chÕ ®é cao III.3.1. Quy ®Þnh chung C¸c ®iÓm ®Þa chÝnh c¬ së x¸c ®Þnh ®é cao h¹ng IV, c¬ së ®Ó ph¸t triÓn ®é cao h¹ng IV lµ c¸c ®iÓm ®é cao nhµ n−íc h¹ng III trë lªn. C¸c ®iÓm ®Þa chÝnh cÊp I, II ®−îc x¸c ®Þnh ®é cao kü thuËt, c¬ së ®Ó ph¸t triÓn ®é cao kü thuËt lµ c¸c ®iÓm ®é cao nhµ n−íc h¹ng IV trë lªn. ChiÒu dµi ®−êng ®é cao h¹ng IV vµ kü thuËt kh«ng v−ît qu¸ quy ®Þnh ë b¶ng 8-3. Tr−êng hîp ®Æc biÖt cã thÓ bè trÝ ®−êng “ treo”. http://www.ebook.edu.vn 47
ChiÒu dµi ®−êng treo kh«ng qu¸ 8 km ®èi víi h¹ng IV vµ 4 km ®èi víi ®é cao kü thuËt ®−êng treo ph¶i ®o ®i vµ ®o vÒ. §èi víi ®−êng chuyÒn “treo” ph¶i ®o theo hai chiÒu “ ®o ®i” vµ “®o vÒ”, chªnh cao lµ gi¸ trÞ trung b×nh cña “®o ®i” vµ “®o vÒ”. B¶ng 8-3: ChiÒu dµi ®−êng (km) Sè Lo¹i ®−êng ®é cao thø tù IV KT 1 §−êng ®¬n 16-20 8 2 Gi÷a ®iÓm gèc vµ ®iÓm nót 9-15 6 3 Gi÷a 2 ®iÓm nót 6-10 4 III.3.2. §o ®é cao cÊp IV vµ kü thuËt III.3.2.1. §o theo ph−¬ng ph¸p thuû chuÈn h×nh häc M¸y ®o ®é cao ph¶i cã ®é cao 20X trë lªn, dïng mia hai mÆt sè, ®èi víi ®o cao h¹ng IV, nÕu ®o cao kü thuËt cã thÓ dïng mia mét mÆt sè, m¸y vµ mia ®−îc kiÓm nghiÖm tr−íc khi ®o. Khi ®o mia ®Æt trªn ®Õ mia hay cäc ®ãng xuèng ®Êt, chiÒu dµi tia ng¾m tõ 100m-150m ®èi víi h¹ng IV, tõ 120m-200m ®èi víi ®é cao kü thuËt. ChiÒu cao tia ng¾m so víi mÆt ®Êt hoÆc ®Þa vËt mµ tia ng¾m ®i qua ph¶i lín h¬n 0,2m ®èi víi h¹ng IV. Sè chªnh kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn hai mia kh«ng qu¸ 5m, tÝch luü trªn mét ®o¹n gi÷a hai mèc kh«ng qu¸ 10m ®èi víi h¹ng IV vµ 50m ®èi víi ®o cao kü thuËt. HiÖu sè ®é chªnh cao mÆt ®en, mÆt ®á hoÆc chªnh cao hai lÇn ®o (mia mét mÆt) trªn mét tr¹m m¸y kh«ng qu¸ 7 mm. • Sai sè khÐp ®é cao tÝnh theo c«ng thøc: fh= ± 20mm L - §é cao cÊp IV: fh= ± 50mm L - §é cao kü thuËt: Trong ®ã: L lµ chiÒu dµi ®−êng ®o cao tÝnh b»ng km. • Ngoµi ra sai sè khÐp ®é cao cßn tÝnh theo c«ng thøc: fh= ± 5mm n - §é cao cÊp IV: fh= ± 10mm n - §é cao kü thuËt: Trong ®ã n - lµ sè tr¹m cña ®−êng ®o. http://www.ebook.edu.vn 48
III.3.2.2. §o theo ph−¬ng ph¸p thuû chuÈn l−îng gi¸c C¸c ®iÓm ®é cao ®Þa chÝnh cÊp I, II cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng ph−¬ng ph¸p thuû chuÈn l−îng gi¸c. Gãc ®øng ®−îc ®o 3 lÇn, sè chªnh trÞ gãc ®øng gi÷a c¸c lÇn ®o d−íi 15”. §é chÝnh x¸c ®o c¹nh nªu trong b¶ng 8-1. Chªnh cao ®o ®i ®o vÒ mét c¹nh: fh= ± 100mm l Trong ®ã l lµ chiÒu dµi c¹nh tÝnh theo km. Sai sè khÐp ®é cao cña ®−êng ®o kh«ng v−ît qu¸ ®¹i l−îng tÝnh theo c«ng thøc: fh= ± 75mm ∑ S Trong ®ã: ∑ S - lµ sè km ®é dµi ®−êng chuyÒn. TÝnh to¸n: B×nh sai l−íi ®é cao cho phÐp ¸p dông ph−¬ng ph¸p gÇn ®óng. III.4. L−íi khèng chÕ ®o vÏ III.4.1. Quy ®Þnh chung L−íi khèng chÕ ®o vÏ lµ cÊp khèng chÕ nh»m t¨ng dµy c¸c ®iÓm to¹ ®é, ®é cao, lµm c¬ së ®Ó t¨ng dµy l−íi tr¹m ®o. §é chÝnh x¸c cña l−íi khèng chÕ ®o vÏ quy ®Þnh nh− sau: Sai sè trung ph−¬ng vÒ vÞ trÝ mÆt ph¼ng cña c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ sau b×nh sai so víi ®iÓm khèng chÕ to¹ ®é Nhµ n−íc gÇn nhÊt kh«ng qu¸ 0,1 mm tÝnh theo tû lÖ b¶n ®å thµnh lËp, ë vïng Èn khuÊt kh«ng qu¸ 0,15 mm, ®èi víi khu vùc ®« thÞ sai sè nµy kh«ng v−ît qu¸ 6 cm trªn thùc ®Þa ¸p dông chung cho c¸c tû lÖ. Sai sè trung ph−¬ng vÒ ®é cao cña ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ ®é cao sau b×nh sai so víi ®iÓm ®é cao Nhµ n−íc gÇn nhÊt kh«ng qu¸ 1/10 kho¶ng cao ®Òu ®−êng b×nh ®é c¬ b¶n. L−íi khèng chÕ ®o vÏ gåm cã l−íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 1 vµ cÊp 2. L−íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 1 ®−îc bè trÝ dùa vµo c¸c ®iÓm täa ®é ®Þa chÝnh cÊp 2 trë lªn. L−íi khèng chÕ ®o vÏ cÊp 2 trë lªn ®−îc bè trÝ dùa vµo c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ tõ cÊp 1 trë lªn. Ph−¬ng ph¸p thµnh lËp: + §−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1, cÊp 2. + L−íi tam gi¸c nhá. + Giao héi. + C«ng nghÖ GPS. III.4.2. L−íi ®−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1, cÊp 2 ThiÕt kÕ d−íi d¹ng phï hîp hoÆc hÖ thèng cã mét hay nhiÒu ®iÓm nót. Tr−êng hîp ®Æc biÖt ®−êng chuyÒn kinh vÜ 2 ®−îc thiÕt kÕ ®−êng chuyÒn treo, sè c¹nh ®−êng chuyÒn treo kh«ng v−ît qu¸ bèn c¹nh. http://www.ebook.edu.vn 49
C¸c chØ tiªu kü thuËt c¬ b¶n cña l−íi ®−êng chuyÒn gåm: ChiÒu dµi lín nhÊt ®−êng chuyÒn ®¬n ( [S]max ) Sai sè trung ph−¬ng ®o gãc ( m β ). fs Sai sè khÐp t−¬ng ®èi giíi h¹n ®−êng chuyÒn ( ) ®−îc quy ®Þnh trong b¶ng 8-4: [s] B¶ng (8-4): mβ ” [s]max (m) fs/[s] Tû lÖ b¶n ®å STT KV-1 KV-2 KV-1 KV-2 KV-1 KV-2 1 Khu vùc ®« thÞ 1:500; 1:1000; 1:2000 600 300 15 15 1:4000 1:2500 2 Khu vùc n«ng th«n 1:1000 900 500 15 15 1:4000 1:2000 1:2000 2000 1000 15 15 1:4000 1:2000 1:5000 4000 2000 15 15 1:4000 1:2000 1:10000 ÷ 1:25000 8000 6000 15 15 1:4000 1:2000 - §èi víi l−íi ®−êng chuyÒn chiÒu dµi lín nhÊt tõ ®iÓm gèc ®Õn ®iÓm nót, gi÷a c¸c ®iÓm nót ph¶i nhá h¬n 2/3 chiÒu dµi ®· quy ®Þnh trong b¶ng (8- 4). C¹nh dµi nhÊt ®−êng chuyÒn kh«ng qu¸ 400 m, ng¾n nhÊt kh«ng d−íi 20 m. Riªng ë ®« thÞ ®−êng chuyÒn cÊp 2 cho phÐp c¹nh ng¾n kh«ng d−íi 5 m. ChiÒu dµi hai c¹nh kÒ nhau kh«ng chªnh nhau qu¸ 2,5 lÇn, sè c¹nh trong ®−êng chuyÒn kh«ng qu¸ 15 c¹nh cho tû lÖ 1:500 - 1:5000; kh«ng qu¸ 25 c¹nh cho tû lÖ 1:10000 – 1:25000. Sai sè trung ph−¬ng ®o c¹nh sau b×nh sai kh«ng lín h¬n 0,015m. Sai sè khÐp gãc ®−êng chuyÒn kh«ng v−ît qu¸ ®¹i l−îng: f β = 2m β n Trong ®ã: m β - sai sè trung ph−¬ng ®o gãc n - sè gãc III.4.3. Ph−¬ng ph¸p tam gi¸c nhá §−îc bè trÝ ë vïng quang ®·ng, vïng ®åi nói, trong l−íi ph¶i cã Ýt nhÊt 3 ®iÓm gèc tõ ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn. ChiÒu dµi chuçi tam gi¸c hoÆc chiÒu dµi c¹nh gi÷a c¸c ®iÓm khëi tÝnh kh«ng ®−îc v−ît qu¸ chiÒu dµi ®−êng chuyÒn kinh vÜ cÊp 1 t−¬ng øng víi tõng lo¹i tû lÖ ®−îc quy ®Þnh ë b¶ng (8-4 ). Sè tam gi¸c gi÷a hai c¹nh khëi tÝnh ≤ 10 . C¹nh tam gi¸c nhá nhÊt lµ 150 m, gãc trong tam gi¸c kh«ng nhá h¬n 200. Sai sè trung ph−¬ng ®o gãc m′′β ≤ 15′′ . http://www.ebook.edu.vn 50
Sai sè khÐp gãc trong tam gi¸c fβ ≤ 26′′ . L−íi tam gi¸c nhá ®−îc ph¸t triÓn l−íi kinh vÜ cÊp 2. III.4.4. Ph−¬ng ph¸p giao héi §−îc ¸p dông ë khu vùc quang ®·ng, ®åi nói, c¬ së ®Ó bè trÝ giao héi lµ c¸c ®iÓm to¹ ®é tõ ®Þa chÝnh cÊp II trë lªn. Giao héi thuËn vµ giao héi kÕt hîp ph¶i cã Ýt nhÊt 3 ®iÓm khëi tÝnh trë lªn. Giao héi nghÞch ph¶i cã Ýt nhÊt 4 ®iÓm khëi tÝnh. Gãc giao héi kh«ng nhá h¬n 30”, kh«ng lín h¬n 1500. III.4.5. C«ng t¸c ®o ®¹c vµ tÝnh to¸n l−íi khèng chÕ ®o vÏ - §o gãc ngang : + Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c tõ 1” – 5” ®o 1 lÇn. + Dïng m¸y cã ®é chÝnh x¸c 6” – 10” ®o 2 lÇn, c¸c lÇn ®o thay ®æi bµn ®é 900. - §o c¹nh: + C¹nh ®−êng chuyÒn kinh vÜ vµ c¹nh ®¸y trong l−íi tam gi¸c nhá ®−îc ®o víi ®é chÝnh x¸c 1:3000. + NÕu lµ ®−êng chuyÒn kinh vÜ “treo” th× gãc vµ c¹nh ®−îc ®o theo chiÒu “thuËn, nghÞch”. + Gi¸ trÞ gãc, c¹nh ®−a vµo tÝnh to¸n lµ gi¸ trÞ trung b×nh cña lÇn ®o “thuËn, nghÞch”. + §o ®é cao l−íi khèng chÕ ®é cao ®o vÏ: Tuú thuéc vµo kho¶ng cao ®Òu, l−íi khèng chÕ ®é cao ®o vÏ cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p: + Thuû chuÈn tia ng¾m ngang ( sö dông m¸y kinh vÜ). + Thuû chuÈn l−îng gi¸c. + Giao héi ®é cao ®éc lËp. Quy ®Þnh cô thÓ xem b¶ng (8-5). §iÓm khëi tÝnh ®Ó ph¸t triÓn l−íi khèng chÕ ®o vÏ ®é cao lµ c¸c ®iÓm ®é cao kü thuËt trë lªn. B¶ng 8-5: Kho¶ng cao Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é cao §iÓm khëi tÝnh ®Òu Thuû chuÈn tia ng¾m ngang m¸y 1,0 m §é cao nhµ n−íc vµ KT kinh vÜ 2,0 m; 5,0 m; Thuû chuÈn l−îng gi¸c giao héi ®é §é cao nhµ n−íc vµ KT 10 m; 20 m cao ®éc lËp http://www.ebook.edu.vn 51
IV. C«ng t¸c chuÈn bÞ tr−íc khi ®o vÏ chi tiÕt IV.1. Kh¶o s¸t thu thËp tµi liÖu chuÈn bÞ b¶n vÏ IV.1.1. Kh¶o s¸t §iÒu tra ®Ó n¾m t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, ®Þa lý tù nhiªn, ranh giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp, hiÖn tr¹ng ®Êt ®ai, diÖn tÝch trung b×nh c¸c « thöa, yªu cÇu qu¶n lý ®Êt ®ai ë c¬ së. IV.1.2. Thu thËp tµi liÖu Ph¶i cã s¬ ®å l−íi ®Þa chÝnh cÊp I, II l−íi khèng chÕ ®o vÏ vµ b¶ng thèng kª to¹ ®é, ®é cao cña c¸c ®iÓm thuéc c¸c l−íi kÓ trªn. C¸c lo¹i giÊy tê cho phÐp ®i l¹i vµ thi c«ng trªn c¸c ®Þa bµn cã liªn quan. IV.1.3. ChuÈn bÞ b¶n vÏ §èi víi b¶n vÏ: dïng b¶n nhùa (®ia m¸t) cã ®é co d·n 0,1 mm trªn 1m chiÒu dµi lµm b¶n gèc ®Ó thÓ hiÖn néi dung b¶n ®å. Dùng l−íi « vu«ng b»ng th−íc th¼ng: m m c b a H×nh 8-6 Trªn vËt liÖu vÏ dïng th−íc th¼ng kÎ 2 ®−êng chÐo bÊt kú (h×nh 8-6-a) vµo gi÷a b¶n vÏ. Dïng th−íc ®o 4 ®o¹n b»ng nhau tõ M ra 4 h−íng, nèi c¸c ®iÓm ®ã l¹i ta ®−îc h×nh ch÷ nhËt (h×nh 8-6-b). Dïng th−íc th¼ng ®¸nh dÊu theo mçi c¹nh ë vÞ trÝ cã kÝch th−íc 10 cm, sau ®ã nèi vÞ trÝ ®iÓm t−¬ng øng 2 c¹nh ®èi diÖn ta ®−îc l−íi « vu«ng (h×nh 8-6-c). KiÓm tra l−íi « vu«ng theo ®−êng chÐo, nÕu c¸c ®Ønh l−íi « vu«ng n»m lÖch khái ®−êng chÐo 0,2 mm lµ ®¹t yªu cÇu. Ghi trÞ sè to¹ ®é cña l−íi « vu«ng: dùa vµo s¬ ®å ph©n chia m¶nh b¶n vÏ ghi gi¸ trÞ to¹ ®é cña l−íi « vu«ng theo mÉu khung b¶n ®å ®Þa chÝnh. IV.2. TriÓn ®iÓm khèng chÕ ∆YMA y2 Gi¶ cÇn triÓn ®iÓm A cã to¹ ®é XA, YA lªn b¶n vÏ A x1 x2 ta lµm nh− sau: ∆XMA ∆XMA Dùa vµo XA, YA t×m ra « vu«ng chøa ®iÓm A. LÊy hiÖu to¹ ®é cña ®iÓm A vµ to¹ ®é gãc M ∆YMA y1 T©y Nam « vu«ng ( ký hiÖu lµ M). ΔX MA = X A − X M : ΔYMA = Y A − YM H×nh 8-7 http://www.ebook.edu.vn 52
Thu nhá ΔX MA theo tû lÖ b¶n ®å, lÊy gãc T©y Nam vµ gãc §«ng Nam « vu«ng lµm chuÈn, theo h−íng trôc X x¸c ®Þnh ®−îc x1, x2. Thu nhá ΔYMA theo tû lÖ b¶n ®å, lÊy gãc T©y Nam vµ T©y B¾c « vu«ng lµm chuÈn theo h−íng trôc Y ta x¸c ®Þnh ®−îc y1, y2. Nèi y1 vµ y2, x1 vµ x2 ®−îc giao ®iÓm lµ ®iÓm A cÇn t×m. VÏ ®iÓm A theokÝ hiÖu cña b¶n ®å ®Þa chÝnh. C¸c ®iÓm kh¸c lµm t−¬ng tù, tõ ®iÓm thø 2 t×m ®−îc ta kiÓm tra b»ng c¸ch ®o kho¶ng c¸ch gi÷a chóng trªn b¶n ®å råi so s¸nh kho¶ng c¸ch t−¬ng øng ngoµi thùc ®Þa thu theo tû lÖ b¶n ®å, nÕu chªnh nhau kh«ng qu¸ 0,2mm lµ ®−îc. IV.3. ChuÈn bÞ vËt t−, m¸y mãc thiÕt bÞ ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c lo¹i vËt t−, thiÕt bÞ m¸y mãc, c¸c lo¹i sæ s¸ch cÇn thiÕt. KiÓm tra vµ kiÓm nghiÖm thiÕt bÞ m¸y mãc theo yªu cÇu cña quy ph¹m. V. C¸c ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®iÓm chi tiÕt V.1. Ph−¬ng ph¸p to¹ ®é cùc To¹ ®é cùc gåm 1 ®iÓm cè ®Þnh lµm ®iÓm cùc vµ mét h−íng cè ®Þnh lµm h−íng cùc A OA. β1 Mét ®iÓm nµo ®ã ®−îc x¸c ®Þnh trªn 1 β2 mÆt ph¼ng to¹ ®é b»ng hai yÕu tè gãc cùc β d1 β β4 3 d2 vµ c¹nh cùc d. ( h×nh 8-8) 2 VÝ dô muèn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm chi tiÕt O d3 d4 1, 2, 3, 4 cña thöa ®Êt gÇn c¹nh ®−êng 3 chuyÒn OA ta lµm nh− sau: 4 §Æt m¸y t¹i O (®iÓm cùc) ng¾m h−íng H×nh 8-8 chuÈn vÒ A (h−íng cùc) ®Ó sè ®äc khëi ®Çu 00 00’ 00” råi lÇn l−ît ng¾m ®Õn c¸c ®iÓm 1, 2, 3, 4 ®o kho¶ng c¸ch di ( i = 1, 2, 3, 4) vµ c¸c gãc n»m ngang βi (i = 1, 2, 3, 4). Trªn b¶n vÏ (h×nh 8-9) nèi O víi A råi ®Æt th−íc ®o ®é cho t©m th−íc trïng víi O, c¨n cø vµo h−íng cùc (®−êng nèi OA) trªn b¶n vÏ xoay th−íc c¾t ®óng trÞ sè gãc β 1 trªn th−íc, thu kho¶ng c¸ch 0-1 theo tû lÖ b¶n ®å lÊy O lµm chuÈn theo c¹nh th−íc ®o ®é ta ®−îc vÞ trÝ ®iÓm 1. C¸c ®iÓm kh¸c lµm t−¬ng tù. H×nh 8-9 http://www.ebook.edu.vn 53
V.2. Ph−¬ng ph¸p dùng gãc vu«ng (to¹ ®é vu«ng gãc) VÝ dô: CÇn x¸c ®Þnh ®iÓm 1 vµ 2 gÇn c¹nh ®−êng chuyÒn AB (h×mh 8-10), dïng Eke tr¾c ®Þa x¸c ®Þnh ch©n ®−êng vu«ng gãc 1’, 2’ cña ®iÓm 1 vµ 2 trªn AB, ®o trùc tiÕp c¸c kho¶ng c¸ch 2 1 A-1’, A-2’, 1-1’, 2-2’. Trªn b¶n vÏ nèi A víi B , lÊy A lµm chuÈn, theo B A 2 1 h−íng AB thu kho¶ng c¸ch A-1’, A-2’ theo tû lÖ ®−îc ’ ’ 1’ vµ 2’. Tõ 1’ vµ 2’ trªn AB theo h−íng vu«ng gãc vÏ ë H×nh 8-10 s¬ ®å ®o vÏ, thu kho¶ng c¸ch 1-1’ vµ 2-2’ theo tû lÖ sÏ ®−îc ®iÓm 1 vµ 2. §Ó cã sè liÖu kiÓm tra ta ®o gi¸ trÞ kho¶ng c¸ch 1-2 ë thùc ®Þa. V.3. Ph−¬ng ph¸p giao héi 1 V.3.1. Giao héi gãc 3 2 d1’ d Gi¶ sö cÇn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm d2’ 1, 2, 3 (h×nh 8-11) d d3’ tõ c¸c ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é A vµ β2’ β β3’ d β B b»ng giao héi gãc ta lµm nh− sau. β β1’ §Æt m¸y kinh vÜ t¹i A vµ B ®o c¸c gãc β i va β i ′ (i = 1,2,3) nh− h×nh b A B vÏ. Trªn b¶n vÏ dùa vµo c¹nh b, th−íc ®o ®é vµ c¸c gãc β i va β i ′ vÏ H×nh 8 -11 ®iÓm cÇn ®o. V.3.2. Ph−¬ng ph¸p giao héi c¹nh Gi¶ sö cÇn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm 1, 2, 3 tõ c¸c ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é AB b»ng giao héi c¹nh (h×nh 8-11) ta lµm nh− sau. ë ngoµi thùc ®Þa ta ®o c¸c cÆp c¹nh t−¬ng øng di vµ di’ (i = 1, 2, 3). Trªn b¶n vÏ dïng Com- pa dùng c¸c cung trßn cã b¸n kÝnh di vµ di’ ®· thu theo tû lÖ, hai cung trßn t−¬ng øng c¾t nhau lµ ®iÓm chi tiÕt cÇn t×m. VI. §o vÏ chi tiÕt b»ng ph−¬ng ph¸p toμn ®¹c VI.1. §−êng chuyÒn toµn ®¹c vµ ®iÓm ch¹m phô VI.1.1. §−êng chuyÒn toµn ®¹c §−êng chuyÒn toµn ®¹c ®−îc bè trÝ nh»m ®¶m b¶o mËt ®é ®iÓm tr¹m ®o, ®iÓm khëi tÝnh cña ®−êng chuyÒn toµn ®¹c lµ c¸c ®iÓm cã ®é chÝnh x¸c tõ l−íi http://www.ebook.edu.vn 54
khèng chÕ ®o vÏ trë lªn, c¸c chØ tiªu kü thuËt cña ®−êng chuyÒn toµn ®¹c ®−îc quy ®Þnh trong quy ph¹m nh− sau: (B¶ng 8-6) B¶ng 8-6: Tû lÖ ChiÒu dµi lín nhÊt ChiÒu dµi lín Sè c¹nh ®o vÏ cña ®−êng chuyÒn nhÊt cña c¹nh tèi ®a (m) (m) 1:500 200 100 4 1:1000 300 150 6 1:2000 600 200 8 1:5000 1200 300 10 1:10000 3000 400 15 1:25000 5000 400 20 VI.1.1.1. C«ng t¸c ®o ®¹c + §o c¹nh: B¶n ®å tû lÖ 1:500, 1:1000 chiÒu dµi c¹nh ®o ®i ®o vÒ b»ng th−íc thÐp hay dông cô cã ®é chÝnh x¸c t−¬ng ®−¬ng víi ®é chÝnh x¸c 1:2000. B¶n ®å tû lÖ 1:2000 ÷ 1:25000 chiÒu dµi c¹nh ®o ®i vµ ®o vÒ b»ng l−íi chØ cña m¸y vµ lÊy sè ®äc ®Õn 0,1 m, ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh lµ 1:300. + §o gãc: Gãc ngang ®o hai lÇn ®äc sè ®Õn 0’,1 hay ch½n gi©y. Gãc ®øng ®o hai lÇn theo h−íng ®o ®i ®o vÒ. Mçi h−íng (®o ®i hoÆc ®o vÒ) ®o hai lÇn, chªnh lÖch chªnh cao gi÷a hai lÇn ®o cho phÐp nh− sau: Δhcp = ± 0,04.S (cm) Trong ®ã: S – chiÒu dµi c¹nh ngang tÝnh b»ng m. + Sai sè ®Þnh t©m m¸y kh«ng qu¸ 3 mm. VI.1.1.2. C«ng t¸c tÝnh to¸n + TÝnh kho¶ng c¸ch ngang, chªnh cao mçi c¹nh, gãc ngang t¹i mçi tr¹m ®o. NÕu ®¹t yªu cÇu th× tiÕn hµnh b×nh sai. + TiÕn hµnh b×nh sai ®−êng chuyÒn toµn ®¹c nh− b×nh sai ®−êng chuyÒn kinh vÜ, chØ kh¸c lµ sai sè cho phÐp trong ®−êng chuyÒn toµn ®¹c kh«ng v−ît qu¸ gi¸ trÞ theo c«ng thøc: f β cp = ± 60’’ n (8-1) Trong ®ã n - sè gãc trong ®−êng chuyÒn. + Sai sè khÐp sè gia to¹ ®é tÝnh theo c«ng thøc: http://www.ebook.edu.vn 55
[S ] fS = ± (8-2) 400 n + Sai sè khÐp ®é cao kh«ng v−ît qu¸: f h = ± 0,04 [S ] (cm) (8-3) n Trong ®ã [S] – chiÒu dµi ®−êng chuyÒn tÝnh b»ng m. n- sè c¹nh ®−êng chuyÒn. VI.1.2. §iÓm tr¹m phô §iÓm tr¹m phô lµ tr−êng hîp ®−êng chuyÒn B toµn ®¹c chØ cã mét ®iÓm nh−ng kh«ng ®o khÐp vÒ P ®iÓm ®· biÕt kh¸c. S¬ ®å bè trÝ ®iÓm tr¹m phô nh− h×nh 8-12. Trong ®ã A, B lµ ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é. P lµ ®iÓm A cÇn t×m to¹ ®é. Gãc ngang BAP, chiÒu dµi vµ chªnh H×nh 8-12 cao c¹nh AP ®o nh− trong ®−êng chuyÒn toµn ®¹c. VI.2. C«ng t¸c trªn tr¹m m¸y ®o chi tiÕt §o vÏ chi tiÕt b»ng m¸y kinh vÜ th−êng cã tõ 4-5 ng−êi, mét ng−êi ®øng m¸y, mét ng−êi ghi sæ, mét ng−êi vÏ, tõ mét ®Õn hai ng−êi ®i mia. ChiÒu dµi tõ m¸y tíi mia ®−îc quy ®Þnh trong quy ph¹m. VI.2.1. Ng−êi ®øng m¸y §Æt m¸y t¹i ®iÓm tr¹m ®o, sai sè ®Þnh t©m kh«ng qu¸ 5 mm cho c¸c tû lÖ, tiÕn hµnh c©n b»ng, ®o chiÒu cao m¸y, kiÓm tra l¹i trÞ sè MO, lÊy h−íng khëi ®Çu, thèng nhÊt víi ng−êi ®i mia c¸ch lÊy ®iÓm mia. Sau ®ã quay m¸y lÇn l−ît ng¾m ®Õn c¸c ®iÓm ®Æt mia vµ lÊy sè ®äc nh− : §äc chiÒu dµi b»ng d©y ®o kho¶ng c¸ch, ®äc chiÒu cao mia, c©n b»ng bät thuû trªn bµn ®é ®øng (nÕu m¸y cã èng thuû nµy), ®äc gãc nghiªng V, ®äc sè trªn bµn ®é ngang; gãc nghiªng, gãc ngang ®o ë mét vÞ trÝ bµn ®é tr¸i lµm trßn ®Õn phót. VI.2.2. Ng−êi ®i mia Dùng mia th¼ng ®øng vµ trùc tiÕp trªn ®iÓm chi tiÕt cÇn ®o. C¸ch ®Æt mia, lÊy ®iÓm chi tiÕt xem môc II. VI.2.3. Ng−êi ghi sæ Ghi c¸c sè liÖu do ng−êi ®øng m¸y ®äc, ghi chó tªn ®iÓm mia, thø tù nèi ®iÓm mia do ng−êi ®i mia b¸o vµo ®óng mÉu sæ. http://www.ebook.edu.vn 56
VI.2.4. Ng−êi vÏ l−îc ®å VÏ l−îc ®å cã tû lÖ kh«ng nhá h¬n tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp, trªn b¶n l−îc ®å ghi sè thø tù ®iÓm chi tiÕt, sè ®o (nÕu chiÒu dµi ®o b»ng th−íc d©y), lo¹i ®Êt, chñ sö dông ®Êt, ®iÓm ®Æt m¸y, ®iÓm ®Þnh h−íng, ®Þa danh, c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c, l−îc ®å ®ãng thµnh quyÓn theo thø tù, cã môc lôc kÌm theo cho tõng m¶nh b¶n ®å. Chó ý: Khi ®o tõ 10 ®Õn 15 ®iÓm chi tiÕt cÇn kiÓm tra l¹i h−íng khëi ®Çu sai sè cho phÐp lÖch lµ 1’ 30”. KÕt thóc mét tr¹m cÇn ®èi so¸t sù t−¬ng quan thø tù vµ h×nh d¸ng, ngoµi ®Êt víi s¬ ®å, sæ ghi chÐp. Tr−íc khi ®o tr¹m tiÕp theo ph¶i kiÓm tra l¹i mét ®iÓm mia ë tr¹m tr−íc nÕu trïng hoÆc chªnh kh«ng qu¸ 0,5 mm th× tiÕp tôc ®o vÏ nÕu sai qu¸ ph¶i kiÓm tra l¹i. VI.2.5. §o gi¸p biªn §Ó c¸c ®Þa vËt vµ d¸ng ®Êt hai biªn b¶n vÏ kÒ nhau khíp víi nhau, ®o gi¸p biªn ®−îc quy ®Þnh ë thùc ®Þa nh− sau: M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:500 ÷ 1:2000 ®o chêm ngoµi khung 1,0 cm. M¶nh b¶n ®å tû lÖ 1:5000 ÷ 1:25000 ®o chêm ngoµi khung 1,5 cm. http://www.ebook.edu.vn 57
VI.2.6. MÉu sæ ®o chi tiÕt b»ng m¸y toµn ®¹c M¸y ®o: 3T 5Kπ Tr¹m ®o: C MO: 00 02’ 00” §é cao mÆt mèc tr¹m ®o: 5,24 m ChiÒu cao m¸y:1,35 m. V = TR - MO H−íng khëi ®Çu: 0000’00”: B. Ngµy ®o: ........................................ H−íng kiÓm tra: E Ng−êi ®o: ...................................... Ng−êi ghi sæ: .................................. Sè ®äc trªn Bµn ®é §é cao C¹nh Gãc TT mia ®øng Ghi ®iÓm K/c K.c ngang ®èi gãc ngang ®iªm S=S’Cos2V mia S’=k.n chó V Sè Gãc β DD ®o DG H’=S.tgV H(m) DT ®äc ®øng 1 1000 1174 34,8 248.29 -0.44 -0.46 34,8 -0,46 4,96 1nèi 2 1348 2 1800 1968 33,6 264.21 0.27 0.25 33,6 0,24 4,86 2nèi 3 2136 3 1600 1790 38,0 290.46 -0.01 -0.03 38,0 -0,03 4,77 3nèi 4 1980 4 1800 2039 47,8 286.26 0.12 0.10 47,8 0,14 4,69 4nèi 5 2278 5 1600 1819 43,8 264.24 0.02 0.00 43,8 0 4,77 5nèi 6 2038 5nèi 2 6 1600 1827 45,4 253.04 0.01 -0.01 45,4 -0,11 4,75 6nèi 7 2054 6nèi 1 7 1400 1659 51,8 254.04 0.05 0.03 51,8 0,04 4,97 7nèi 8 1918 8 2000 2275 55,0 284.09 0.23 0.21 55,0 0,34 4,65 8nèi 4 2550 E - C«ng thøc tÝnh trong b¶ng mÉu sæ ®o chi tiÕt. 8 7 + ChiÒu dµi ngang: S = S’cos2v Lóa + Chªnh cao: 5 6 4 h = h’ + i – l = Stgv + i – l Lóa Lóa + §é cao ®iÓm ®Æt mia: 3 2 1 HchitiÕt = Htr¹m ®o + h C B B¶n l−îc ®å tr¹m m¸y C. (h×nh 8-13) H×nh 8-13 VI.3. §o chi tiÕt ë khu vùc ®« thÞ Tr×nh tù ®o. − §o vÏ ®−êng phè, ngâ phè, c¸c yÕu tè ë mÆt ngoµi phè, ngâ phè. − §o vÏ ë trong « phè (sau khi ®o vÏ ®−êng phè vµ chuyÓn vÏ c¸c ®Þa vËt ®· ®o vÏ ë ®−êng phè lªn b¶n vÏ). http://www.ebook.edu.vn 58