Hẹp các nhánh của quai động mạch chủ: Chẩn đoán và điều trị ngoại khoa

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br /> <br /> HEÏP CAÙC NHAÙNH CUÛA QUAI ÑOÄNG MAÏCH CHUÛ:<br /> CHAÅN ÑOAÙN VAØ ÑIEÀU TRÒ NGOAÏI KHOA<br /> Ñoã Kim Queá<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Ñaët vaán ñeà: Heïp caùc nhaùnh cuûa cung ñoäng maïch chuû laø moät beänh lyù khaù hieám gaëp chaån ñoaùn vaø xöû trí<br /> coøn nhieàu khoù khaên.<br /> Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa chuùng toâi nhaèm ñaùnh giaù ñaëc ñieåm cuûa heïp caùc nhaùnh cuûa quai ñoäng maïch<br /> chuû vaø caùc phöông phaùp chaån ñoaùn cuõng nhö keát quaû ñieàu trò cuûa beänh lyù naøy.<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu: Toaøn boä beänh nhaân bò heïp caùc nhaùnh cuûa quai ñoäng maïch chuû ñöôïc ñieàu trò taïi<br /> Beäïnh vieän Chôï raãy vaø beänh vieän Thoáng nhaát trong thôøi gian 5 naêm töø 1997 – 2002.<br /> Phöông phaùp nghieân cöùu: Tieàn cöùu. Ñaùnh giaù caùc ñaëc ñieåm veà tuoåi, giôùi tính, bieåu hieän laâm saøng. Chaån<br /> ñoaùn thöông toån döïa treân sieâu aâm Doppler vaø X quang ñoäng maïch.<br /> Chæ ñinh’ ñieàu trò ngoaïi khoa cho nhöõng tröôøng hôïp coù trieäu chuùng laâm saøng. Nong ñoäng maïch cho<br /> nhöõng tröôøng hôïp heïp ñoàng truïc döôùi 3 cm. Phaãu thuaät cho nhöõng tröôøng hôïp taéc hoaøn toaøn hoaëc heïp<br /> khoâng ñoàng truïc.<br /> Keát quaû: Trong thôøi gian töø 10 / 97 ñeán 12 / 2002 chuùng toâi ñaõ ñieàu trò cho 24 tröôøng hôïp BN bò heïp caùc<br /> nhaùnh cuûa cung ñoäng maïch chuû. 13 tröôøng hôïp toån thöông ñoäng maïch döôùi ñoøn traùi, 5 tröôøng hôïp toån<br /> thöông ñoäng maïch döôùi ñoøn phaûi. 1 tröôøng hôïp heïp thaân ñoäng maïch tay ñaàu. 4 tröôøng hôïp heïp ñoäng maïch<br /> caûnh traùi vaø ñoäng maïch döôùi ñoøn traùi; 1 tröôøng hôïp heïp ñoäng maïch caûnh T, döôùi ñoøn traùi vaø thaân ñoäng<br /> maïch tay ñaàu. 9 beänh nhaân coù trieäu chöùng thieáu maùu naõo, 21 beänh nhaân coù daáu hieäu thieáu maùu nuoâi tay<br /> maïn tính. 8 tröôøng hôïp heïp do Takayashu, 12 tröôøng hôïp toån thöông do xô vöõa ñoäng maïch, 2 tröôøng hôïp<br /> heïp do xöông söôøn coå cheøn eùp vaø 2 taéc ñoäng maïch döôùi ñoøn sau chaán thöông.<br /> 3 BN ñöôïc ñieàu trò baèng phöông phaùp taïo hình ñoäng maïch qua loøng maïch (PTA = Percutaneous<br /> Transluminal Angioplasty) 21 tröôøng hôïp ñöôïc moå vôùi caùc phöông phaùp phaãu thuaät: baéc caàu noái caûnh – döôùi<br /> ñoøn cuøng beân: 8; caàu noái döôùi ñoøn – döôùi ñoøn 2; Boùc lôùp trong ñoäng maïch 4; Caàu noái chuû caûnh döôùi ñoøn 4;<br /> gheùp baèng tónh maïch hieån 1; caét haïch sao 1, giaûi phoùng cheøn eùp 1.<br /> Khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû vong, 1 tröôøng hôïp nhieãm truøng veát moå, 1 chaûy maùu veát moå. Theo doõi töø 7<br /> thaùng – 43 thaùng chöa coù tröôøng hôïp naøo heïp taùi phaùt.<br /> Keát luaän: Taéc / heïp caùc nhaùnh cuûa cung ñoäng maïch chuû laø moät toån thöông khaù hieám gaëp. Ñieàu trò ngoaïi<br /> khoa ñem laïi keát quaû toát cho ngöôøi beänh.<br /> <br /> SUMMARY<br /> stenosis of the branches of the aortic arch: diagnosis and treatment<br /> Do Kim Que * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 – Supplement of No 1 - 2003: 101 - 107<br /> <br /> Background: The purpose of this study was review our experience with diagnosis and treatment for<br /> stenosis of the branches of the aortic arch.<br /> Methods: Prospective. Eveluate the clinical characteristics of stenosis of the branches of the aortic<br /> arches. Diagnosis was based on Dupplex scanning and angiography. PTA was indecated for concentric<br /> * Tieán só, Khoa Ngoaïi– Beänh vieän Thoáng nhaát<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br /> <br /> 101<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> stenosis, surgical intervention was indicated for the others.<br /> Result: From 10/1997 to 12/2002, twenty - four patients with stenosis of the branches of the aortic arch<br /> were treated in Choray hospital and Thong nhat hospital. 13 of them involved left subclavian artery. 5 cases<br /> had stenosis the right suclavian 4 case stenosis the carotid and the subclavian artery; 1 case have stenosis<br /> the branchiocephalic artery and 1 had stenosis all of the branches of the aortic arch. 21 cases admission<br /> because of chronic upper extremity ischemia.8 cases had TIA. Takayashu’s disease affected in 8 cases,<br /> atherosclerosis was the cause of 12 patients, 2 cases had cervical rib and 2 due to trauma.<br /> All of patients were diagnosed by Duplex scan and arteriography. 6 cases had 99 percent stenosis, the<br /> others had completely occlusion.<br /> 3 patients underwent PTA. 21 cases were operated with methods: ipsilateral carotidosuclavian bypass in<br /> 8 cases; subclaviosubclavian bypass in 2 cases, endarterectomy in 4 cases; aorto carotido subclavian bypass<br /> in 4 cases; stella ganglion resection in 1 case and decompression 1 case, 1case with saphenous vein<br /> grafting.<br /> Result: No procedure-related mortality was observed. There are 1 wound infection, 1 bleeding in the<br /> incision among 21 operations. No restenosis after 7 –43 months follow up.<br /> Conclusions: Early diagnosis and treatment will take good result for stenosis of subclavian artery.<br /> PTA and ipsilateral carotido-subclavian bypass are the simple and effective methods for treatment<br /> stenosis of subclavian artery.<br /> <br /> MÔÛ ÑAÀU<br /> So vôùi taéc ñoäng maïch chi döôùi, taéc ñoäng maïch<br /> maïn tính chi treân ít gaëp hôn nhieàu. Maëc duø ít gaây<br /> hoaïi töû chi song beänh nhaân bò taéc ñoäng maïch maïn<br /> tính chi treân thöôøng bò haïn cheá trong hoaït ñoäng caàn<br /> söû duïng söùc cô baép cuõng nhö trong sinh hoaït.<br /> <br /> Ngoaøi ra beänh nhaân heïp caùc nhaùnh cuûa<br /> cung ñoäng maïch chuû thöôøng coù caùc trieäu chöùng<br /> thieáu maùu naõo gaây aûnh höôûng khoâng nhoû tôùi<br /> sinh hoaït. Chaån ñoaùn chính xaùc vaø choïn löïa<br /> phöông phaùp ñieàu trò thích hôïp seõ traû laïi cuoäc<br /> soáng bình thöôøng cho beänh nhaân.<br /> Caùc nguyeân nhaân chính cuûa taéc ñoäng maïch<br /> chi treân bao goàm xô vöõa ñoäng maïch, vieâm ñoäng<br /> maïch khoâng ñaëc hieäu, caùc baát thöôøng veà giaûi<br /> phaãu vuøng neàn coå(5, 7).<br /> Ñieàu trò ngoaïi khoa heïp / taéc caùc nhaùnh cuûa<br /> cung ñoäng maïch chuû ñaõ coù nhöõng thay ñoåi lôùn<br /> trong thôøi gian gaàn ñaây. Naêm 1957, DeBakey ñaõ<br /> baùo caùo nhöõng tröôøng hôïp phuïc hoài löu thoâng<br /> ñoäng maïch thaân tay ñaàu vaø ñoäng maïch döôùi<br /> ñoøn qua ñöôøng môû ngöïc. Naêm 1967 Diethrich<br /> <br /> 102<br /> <br /> ñaõ laàn ñaàu tieân giôùi thieäu phöông phaùp phaãu<br /> thuaät caàu noái ñoäng maïch caûnh döôùi ñoøn(1,4).<br /> Bachman vaø Kim baùo caùo tröôøng hôïp taïo<br /> hình ñoäng maïch döôùi ñoøn xuyeân loøng maïch qua<br /> da (PTA) ñaàu tieân vaøo naêm 1980, töø ñoù tôùi nay<br /> phöông phaùp naøy ñaõ ñöôïc xem nhö moät phöông<br /> phaùp lyù töôûng trong ñieàu trò heïp/taéc caùc nhaùnh<br /> cuûa cung ñoäng maïch chuû(1,2).<br /> Trong thôøi gian hôn 3 naêm qua chuùng toâi ñaõ<br /> ñieàu trò cho 24 tröôøng hôïp taéc caùc nhaùnh cuûa<br /> cung ñoäng maïch chuû maïn tính.<br /> Nhaèm ñaùnh giaù ñaëc ñieåm laâm saøng, phöông<br /> phaùp chaån ñoaùn vaø ñieàu trò, cuõng nhö keát quaû<br /> ñieàu trò cuûa nhöõng beänh nhaân bò heïp caù nhaùnh<br /> cuûa cung ñoäng maïch chuû chuùng toâi ñaõ tieán<br /> haønh nghieân cöùu naøy.<br /> PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:<br /> Chuùng toâi nghieân cöùu tieàn cöùu taát caû nhöõng<br /> beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn heïp / taéc caùc nhaùnh cuûa<br /> cung ñoäng maïch chuû ñöôïc ñieàu trò taïi beänh vieän<br /> Chôï raãy vaø beänh vieän Thoáng nhaát TP. Hoà Chí Minh<br /> trong thôøi gian töø 10/1997 – 12/ 2002.<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br /> <br /> Chuùng toâi loaïi tröø nhöõng tröôøng hôïp taéc ñoäng<br /> maïch döôùi ñoøn caáp tính vaø baùn caáp do huyeát khoái,<br /> nhöõng tröôøng hôïp chaán thöông daäp hoaëc ñöùt ñoäng<br /> maïch.<br /> Taát caû beänh nhaân ñeàu ñöôïc chuùng toâi xaùc ñònh<br /> chaån ñoaùn baèng sieâu aâm Duplex maïch maùu vaø chuïp<br /> X quang ñoäng maïch soá hoaù xoaù neàn (DSA).<br /> Chuùng toâi tieán haønh nong ñoäng maïch cho<br /> nhöõng tröôøng hôïp heïp ñoäng maïch ñoàng truïc ><br /> 90%.<br /> Toån thöông ñoäng maïch döôùi ñoøn ñôn thuaàn: taéc<br /> hoaøn toaøn treân 2 cm, heïp khoâng ñoàng truïc chuùng<br /> toâi chæ ñònh phaãu thuaät baéc caàu noái ñoäng maïch<br /> ngoaøi loàng ngöïc.<br /> <br /> tröôøng hôïp. 50% caùc tröôøng hôïp heïp ñoäng maïch<br /> döôùi ñoøn coù bieåu hieän thieáu maùu naõo thoaùng qua.<br /> Baûng 1: Trieäu chöùng laâm saøng.<br /> Trieäu chöùng<br /> Ñau caùch hoài<br /> Hoai töû ñaàu ngoùn<br /> Choùng maët<br /> Maát maïch<br /> Aâm thoåi<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 22<br /> 4<br /> 14<br /> 24<br /> 4<br /> <br /> %<br /> 91.6<br /> 16.6<br /> 58.3<br /> 100<br /> 16.6<br /> <br /> Vò trí vaø möùc ñoä thöông toån:<br /> Chuùng toâi ñaùnh giaù möùc ñoä thöông toån döïa treân<br /> X quang ñoäng maïch vaø ñoái chieáu vôùi ñaùnh giaù toån<br /> thöông trong moå.<br /> <br /> Tröôøng hôïp toån thöông 2 nhaùnh ñoäng maïch trôû<br /> leân chuùng toâi baéc caàu noái trong ngöïc töø ñoäng maïch<br /> chuû ngöïc.<br /> <br /> SOÁ LIEÄU VAØ KEÁT QUAÛ:<br /> Tuoåi vaø giôùi:<br /> 15<br /> Nöõ<br /> <br /> 10<br /> 6<br /> <br /> Nam<br /> <br /> 2<br /> <br /> 5<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> 5 cm<br /> <br /> 6<br /> 24<br /> <br /> 19.4<br /> 77.4<br /> <br /> Soá tröôøng hôïp<br /> 1<br /> 4<br /> 4<br /> <br /> %<br /> 4.1<br /> 16.6<br /> 16.6<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Toån thöông phoái hôïp:<br /> Baûng 4: Toån thöông phoái hôïp.<br /> Toån thöông phoái hôïp<br /> Heïp ñoäng maïch coät soáng<br /> Taéc ñoäng maïch chi döôùi<br /> Cao huyeát aùp<br /> <br /> Nguyeân nhaân:<br /> <br /> Trong 24 tröôøng hôïp taéc ñoäng maïch döôùi ñoøn<br /> chuùng toâi gaëp coù 2 tröôøng hôïp do xöông söôøn coå<br /> cheøn eùp ñoäng maïch döôùi ñoøn.<br /> 12 tröôøng hôïp do xô vöõa ñoäng maïch ñöôïc xaùc<br /> ñònh qua giaûi phaãu beänh lyù.<br /> <br /> Hình 2: Caàu noái ñoäng maïch chuû – caûnh – döôùi ñoøn<br /> 2 beân<br /> <br /> 2 beänh nhaân taéc ñoäng maïch döôùi ñoøn do chaán<br /> thöông cuõ.<br /> 8 tröôøng hôïp coøn laïi ñöôïc nghó do Takayashu<br /> döïa treân tuoåi beänh nhaân, ñaëc ñieåm thöông toån ñoäng<br /> maïch vaø keát quaû giaûi phaãu beänh lyù coù bieåu hieän vieâm<br /> ñoäng maïch khoâng ñaëc hieäu.<br /> Phöông phaùp ñieàu trò:<br /> <br /> Trong 2 4 tröôøng hôïp taéc caùc nhaùnh cuûa cung<br /> ñoäng maïch chuû chuùng toâi ñaõ nong ñoäng maïch heïp<br /> cho 3 tröôøng hôïp.<br /> 21 tröôøng hôïp ñöïôc ñieàu trò phaãu thuaät trong ñoù<br /> phaõu thuaät phuïc hoài löu thoâng ñoäng maïch ñöôïc aùp<br /> duïng cho 20 tröôøng hôïp.<br /> Baûng 5:<br /> Soá tröôøng hôïp<br /> Phöông phaùp ñieàu trò<br /> Nong ñoäng maïch (PTA)<br /> 3<br /> Caàu noái ñoäng maïch chuû - caûnh<br /> 3<br /> T – döôùi ñoøn T<br /> Caàu noái ñoäng maïch chuû - caûnh<br /> 1<br /> – döôùi ñoøn 2 beân<br /> Caàu noái ñoäng maïch caûnh – döôùi<br /> 8<br /> ñoøn.<br /> Caàu noái ñoäng maïch döôùi ñoøn –<br /> 2<br /> döôùi ñoøn<br /> Gheùp baèng tónh maïch töï thaân<br /> 1<br /> Boùc lôùp trong ñoäng maïch<br /> 4<br /> Giaûi phoùng cheøn eùp<br /> 1<br /> Caét hach giao caûm coå<br /> 1<br /> <br /> 104<br /> <br /> %<br /> 12.5<br /> 12.5<br /> 4.2<br /> 33.3<br /> 8.3<br /> 4.2<br /> 16.6<br /> 4.2<br /> 4.2<br /> <br /> Hình 3: Caàu noái ñoäng maïch chuû - caûnh - döôùi ñoøn<br /> traùi<br /> Keát quaû ñieàu trò<br /> <br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu heát trieäu chöùng laâm<br /> saøng sau ñieàu trò. Khoâng beänh nhaân naøo töû vong,<br /> khoâng tröôøng hôïp naøo phaûi ñoaïn chi.<br /> Caû 3 beänh nhaân ñöôïc nong ñoäng maïch ñeàu xuaát<br /> vieän sôùm sau ñieàu trò 5 ngaøy.<br /> Caû 3 beänh nhaân ñöôïc thöïc hieän caùc thuû thuaät<br /> qua loøng ñoäng maïch vaø phaãu thuaät chuùng toâi khoâng<br /> gaëp moät bieán chöùng naøo.<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br /> <br /> 21 tröôøng hôïp phaãu thuaät, coù 1 tröôøng hôïp<br /> nhieãm truøng veát moå, moät tröôøng hôïp chaûy maùu veát<br /> moå.<br /> Chuùng toâi theo doõi beänh nhaân töø 7 - 43 thaùng<br /> khoâng tröôøng hôïp naøo xuaát hieän daáu hieäu heïp / taéc<br /> taùi phaùt. Coù 2 beänh nhaân töû vong trong thôøi gian<br /> theo doõi, trong ñoù 1 tröôøng hôïp bò ngheõn ñoäng<br /> maïch caûnh sau khi nong ñoäng maïch döôùi ñoøn traùi<br /> 23 thaùng, moät tröôøng hôïp nhoài maùu cô tim sau phaãu<br /> thuaät caàu noái ñoäng maïch caûnh döôùi ñoøn traùi cuøng<br /> beân 17 thaùng.<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> So vôùi taéc ñoäng maïch maïn tính chi döôùi thì taéc<br /> ñoäng maïch maïn tính chi treân ít gaëp hôn nhieàu. Taïi<br /> beänh vieän Chôï raãy trong cuøng thôøi gian tieán haønh<br /> nghieân cöùu naøy chuùng toâi ñaõ ñieàu trò cho 375 tröôøng<br /> hôïp taéc ñoäng maïch maïn tính chi döôùi, nhieàu gaáp<br /> gaàn 10 laàn caùc tröôøng hôïp taéc ñoäng maïch chi treân<br /> maïn tính.<br /> Maëc duø ít gaây hoaïi töû chi do coù nhieàu voøng noái<br /> ñoäng maïch nhöng taéc maïch chi treân gaây aûnh höôûng<br /> chaát löôïng cuoäc soáng cho beänh nhaân. Gioáng nhö<br /> caùc nghieân cöùu khaùc trieäu chöùng thieáu maùu nuoâi chi<br /> vaø thieáu maùu naõo thoaùng qua laø caùc bieåu hieän laâm<br /> saøng thöông gaëp. Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi<br /> taát caû caùc tröôøng hôïp tôùi nhaäp vieän ñeàu ñaõ coù trieäu<br /> chöùng laâm saøng.<br /> Trong nghieân cöùu cuûa Bergamini (3) 5% caùc<br /> tröôøng hôïp khoâng coù trieäu chöùng laâm saøng, caùc trieäu<br /> chöùng laâm saøng thöôøng gaëp laø:<br /> Baûng 6:<br /> Trieäu chöùng<br /> Thieáu maùu nuoâi tay<br /> Thieáu maùu naõo (Steal sydrome)<br /> Phoái hôïp<br /> Khoâng TCLS.<br /> <br /> Taàn suaát<br /> 24 / 80<br /> 28 / 80<br /> 24 / 80<br /> 04 / 80<br /> <br /> Ali F. AbuRhama vaø cs.(1) ñaõ toång keát kinh<br /> nghieäm 20 naêm taïi Ñaïi hoïc Y West Virginia vôùi 109<br /> beänh nhaân bò heïp / taéc ñoäng maïch döôùi ñoøn. 67%<br /> caùc tröôøng hôïp coù bieåu hieän thieáu maùu nuoâi tay,<br /> 53% caùc tröôøng hôïp coù bieåu hieän thieåu nang tuaàn<br /> <br /> Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br /> <br /> hoaøn heä ñoäng maïch coät soáng thaân neàn vaø 9% caùc<br /> tröôøng hôïp coù hoäi chöùng “ laáy caép maùu”.<br /> Ñoäng maïch döôùi ñoøn traùi thöôøng bò thöông toån<br /> nhaát, trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi 72.2% caùc<br /> tröôøng hôïp toån thöông ôû beân traùi. Nghieân cöùu cuûa<br /> AbuRhama cuûng coù tæ leä töông töï: 86% toån thöông ôû<br /> beân traùi vaø 14% toån thöông beân phaûi.<br /> Nguyeân nhaân cuûa taéc ñoäng maïch maïn tính chi<br /> treân thöôøng gaëp nhaát vaãn laø XVÑM, caùc nguyeân<br /> nhaân khaùc ít gaëp hôn nhö vieâm ñoäng maïch<br /> Takayashu, vieâm sôïi cô ñoäng maïch, vieâm nuùt ñoäng<br /> maïch, caùc baát thöôøng veà gaûi phaãu, chaán<br /> thöông(Thoracic outlet syndrome)(5, 8, 9).<br /> 50% caùc tröôøng hôïp taéc caùc nhaùnh cuûa cung<br /> ñoäng maïch chuû trong nghieân cöùu naøy do xô vöõa<br /> ñoäng maïch, 33.3% caùc tröôøng hôïp do beänh<br /> Takayashu.<br /> Chaån ñoaùn taéc caùc nhaùnh cuûa cung ñoäng<br /> maïch chuû chuû yeáu döïa treân sieâu aâm Duplex maïch<br /> maùu, CT scan, MRI. X quang ñoäng maïch vaãn laø<br /> phöông phaùp lyù töôûng giuùp xaùc ñònh chính xaùc vò trí,<br /> möùc ñoä vaø heä thoáng tuaàn hoaøn baøng heä trong taéc<br /> ñoäng maïch maïn tính chi treân cuõng nhö chi döôùi.<br /> Ngoaøi ra ngaøy nay vôùi söï phaùt trieån cuûa caùc thuû<br /> thuaät noäi maïch ngöôøi ta coøn coù theå xöû trí toát caùc<br /> tröôøng hôïp taéc ñoäng maïch maïn tính ngay trong khi<br /> chuïp ñoäng maïch chaån ñoaùn.<br /> Veà ñieàu trò taéc caùc nhaùnh cuûa cung ñoäng<br /> maïch chuû:<br /> Chæ ñònh can thieäp phaãu thuaät cho nhöõng<br /> tröôøng hôïp coù trieäu chöùng laâm saøng, hoaêïc heïp treân<br /> 80% khaåu kính ñoäng maïch, hoaëc heïp ñoäng maïch ><br /> 50% khaåu kính vaø coù maûng loeùt treân noäi maïc ñoäng<br /> maïch(2, 4).<br /> Taïo hình ñoäng maïch xuyeân qua loøng ñoäng maïch<br /> qua da (PTA) ngaøy nay ñaõù trôû thaønh phöông phaùp<br /> ñöôïc löïa choïn ñaàu tieân cho nhöõng tröôøng hôïp heïp<br /> ñoäng maïch döôùi ñoøn(4). Öu ñieåm cuûa phöông phaùp<br /> naøy laø tæ leä thaønh coâng cao, beänh nhaân ít ñau, coù theå<br /> vaän ñoäng sôùm, thôøi gian naèm vieän ngaén, ít toán keùm,<br /> khoâng laøm toån thöông caùc voøng tuaàn hoaøn baøng heä.<br /> <br /> 105<br /> <br />