Hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và định hướng, quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh, nội thành để cơ bản hoàn thành vào năm 2025

Chia sẻ: La Thăng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

54
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này trình bày hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành; định hướng quy hoạch, phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành trong giai đoạn từ nay đến năm 2025.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và định hướng, quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh, nội thành để cơ bản hoàn thành vào năm 2025

Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 HIỆN TRẠNG KÈ BỜ SÔNG SÀI GÒN VÀ SÔNG, KÊNH NỘI THÀNH VÀ ĐỊNH HƯỚNG, QUY HOẠCH VÀ PHÁT TRIỂN KÈ BỜ SÔNG SÀI GÒN VÀ SÔNG, KÊNH, NỘI THÀNH ĐỂ CƠ BẢN HOÀN THÀNH VÀO NĂM 2025” Sở giao thông vận tải TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh có mạng lưới sông, công trình cảnh quan và kiến trúc đẹp cho thành kênh, rạch dày đặc với 2.953 tuyến với tổng phố. Đồng thời, mang lại môi trường sống xanh, chiều dài 4.368 km, trong đó có 110 tuyến có sạch cho người dân khu vực dọc sông, kênh, chức năng giao thông thủy với chiều dài 953 km. rạch. Các tuyến sông, kênh rạch có chức năng giao Tuy nhiên, nhìn chung kết cấu hạ tầng giao thông thủy của Thành phố kết nối thuận lợi theo thông đường thủy nội địa chưa được quan tâm cả 04 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc để đi đến các đầu tư đúng mức nhằm phát huy lợi thế, tiềm tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và năng vốn có của Thành phố về hệ thống sông, kết nối giao thương quốc tế. kênh, rạch do còn một số hạn chế như: Đặc biệt, có các tuyến sông, kênh, rạch chảy - Tồn tại các công trình vượt sông (đã được sâu vào khu vực trung tâm thành phố, tạo nên xây dựng từ lâu) tĩnh không, khẩu độ không đảm không gian, cảnh quan kiến trúc thành phố; phục bảo đã ảnh hưởng lớn đến quá trình khai thác vận vụ vận tải hành khách, hàng hóa và phát triển du tải đường thủy (như cầu đường sắt Bình Lợi, các lịch bằng đường thủy. cầu Rạch Đỉa, Rạch Tôm, Rạch Dơi, Long Thời gian qua, Thành ủy, Ủy ban nhân dân Kiểng, đập Nam Lý…). Thành phố đã quan tâm và đã đầu tư xây dựng - Tình trạng môi trường ô nhiễm, rác thải dẫn hoàn chỉnh một số dự án kè bờ sông kết hợp nhiều đã ảnh hưởng rất lớn đến quá trình khai chỉnh trang đô thị trên các tuyến sông, kênh, rạch thác vận tải các tuyến sông, kênh, rạch nội thành. như kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, kênh Thanh Đa, rạch Bến Nghé, kênh Tàu Hủ - Lò Gốm đã làm - Đặc biệt hệ thống kè bờ, bến thủy nội địa thay đổi diện mạo cho thành phố, tạo nên các trên các tuyến sông, kênh nội thành chưa được đầu tư đồng bộ phục vụ chỉnh trang đô thị và tạo mỹ quan đô thị. 232
Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 I. Hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn và sông, gồm 03 đoạn kè đứng loại bê tông dự ứng lực, 06 kênh nội thành đoạn kè đứng loại bê tông cốt thép, 08 đoạn kè Khu vực nội thành có các tuyến sông, kênh mái nghiêng loại viên thảm bê tông và 06 đoạn chính có chức năng giao thông thủy gồm: sông kè mái nghiêng loại đá hộc. Sài Gòn, kênh Thanh Đa, kênh Nhiêu Lộc - Thị d) Đoạn sông Sài Gòn từ ngã 3 Rạch Chiếc đến Nghè, rạch Bến Nghé, kênh Tàu Hủ - Lò Gốm, ngã 3 rạch Gò Dưa dài 3,3km, có 3,5 km kè đã kênh Tẻ, kênh Đôi, rạch Lò Gốm - Ông Buông, được xây dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết rạch Xóm Củi - Gò Nổi và sông Vàm Thuật - cấu: Bao gồm 01 đoạn kè đứng loại bê tông dự Bến Cát - Trường Đay - kênh Tham Lương - rạch ứng lực, 01 đoạn kè mái nghiêng viên thảm bê Nước Lên, rạch Xuyên Tâm ... Hiện trạng kè bờ tông. các tuyến sông, kênh, rạch chính trên địa bàn đ) Đoạn sông Sài Gòn từ ngã 3 rạch Gò Dưa đến thành phố như sau: cầu Bình Triệu dài 3,5 km, có 5,2 km kè đã được xây dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết cấu: 1. Các tuyến sông, kênh, rạch cơ bản đã được Bao gồm 08 đoạn kè mái nghiêng loại viên thảm đầu tư hoàn chỉnh hệ thống kè bờ: bê tông, 02 đoạn kè mái nghiêng loại đá hộc. Các tuyến sông, kênh, rạch đã được đầu tư e) Đoạn sông Sài Gòn từ cầu Bình Triệu đến ngã xây dựng và chỉnh trang đô thị bằng hệ thống kè 3 sông Vĩnh Bình dài 7,7 km, có 7,6 km kè đã bờ và công trình dọc bờ sông như kênh Nhiêu được xây dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết Lộc - Thị Nghè, kênh Thanh Đa, rạch Bến Nghé, cấu: Bao gồm 06 kè đứng loại bê tông dự ứng kênh Tàu Hủ, Lò Gốm - Ông Buông. Các dự án lực, 02 kè đứng loại bê tông cốt thép, 03 kè mái đã mang lại diện mạo mới cho Thành phố, góp nghiêng viên thảm bê tông, 02 kè mái nghiêng đá phần vào việc thực hiện chủ trương chỉnh trang hộc. đô thị, tạo ấn tượng tốt cho các nhà đầu tư và du f) Đoạn sông Sài Gòn từ thượng lưu rạch Vĩnh khách nước ngoài vào Việt Nam; tạo sự đồng Bình đến huyện Củ Chi (bờ phải) với chiều dài thuận của người dân, nâng cao đời sống vật chất, 74,7 km: Đoạn này chủ yếu là đê bao, bờ sông tinh thần cho nhân dân khu vực sống dọc sông, chưa được gia cố kè kiên cố. Hiện nay, Ban kênh, rạch. Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình 2. Hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang triển Sông Sài Gòn có chiều dài 111,8 km (chiều khai đầu tư kè tại một số vị trí. dài đường bờ hai bên bờ sông là 223,6 km) qua Như vậy, tuyến sông Sài Gòn thuộc địa bàn địa bàn thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu từ ranh Thành phố Hồ Chí Minh với chiều dài 111,8 km giới tỉnh Tây Ninh đến ngã 3 Đèn Đỏ (sông Sài (chiều dài đường bờ hai bên bờ sông là 223,6 Gòn - sông Đồng Nai). Trong đó, có 14,8 km là km) đã được được đầu tư 30 km kè bờ, còn lại tuyến hàng hải (từ ngã 3 Đèn Đỏ đến ngã 3 rạch khoảng 194 km đường bờ (tính chiều dài cả hai Thị Nghè) và 97 km là tuyến đường thủy nội địa bên bờ) chưa được xây dựng kè. Các đoạn kè quốc gia (từ ngã 3 rạch Thị Nghè đến ranh giới nằm rải rác (ngoại trừ khu vực bán đảo Thanh Đa tỉnh Tây Ninh). Hiện trạng kè bờ sông Sài Gòn - quận Bình Thạnh) do nhiều chủ đầu tư, tổ chức, hiện nay như sau: cá nhân xây dựng không đồng bộ. a) Đoạn sông Sài Gòn từ ngã 3 Đèn Đỏ đến cầu 3. Hiện trạng kè bờ trên các tuyến sông, kênh, Thủ Thiêm dài 15km, có 5,3 km kè đã được xây rạch nội thành chính: dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết cấu: Bao a) Kênh Tẻ: Có chiều dài 4,5 km, đã được xây gồm 04 đoạn kè đứng loại bê tông dự ứng lực, 01 dựng kè đá hộc với chiều dài 2,7 km, tuy nhiên đoạn kè đứng dạng tường chắn bê tông cốt thép, tuyến kè này đã xuống cấp. Hàng năm, Sở Giao 02 đoạn kè mái nghiêng viên thảm bê tông và 01 thông vận tải giao Trung tâm Quản lý đường đoạn kè mái nghiêng loại đá hộc. thủy tổ chức duy tu đảm bảo tính ổn định của b) Đoạn sông Sài Gòn từ cầu Thủ Thiêm đến cầu tuyến kè. Sài Gòn dài 1,8 km, có 2,75 km kè đã được xây b) Kênh Đôi: Có chiều dài 8,5 km, về cơ bản dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết cấu: Bao chưa được đầu tư kè, 02 bên bờ còn rất nhiều hộ gồm 02 đoạn kè đứng dạng tường chắn bê tông dân sinh sống (dạng nhà sàn trên sông). Hiện cốt thép, 02 đoạn kè mái nghiêng loại viên thảm nay, Thành phố đang nghiên cứu triển khai dự án bê tông và 04 đoạn kè mái nghiêng loại đá hộc. xây dựng kè kết hợp chỉnh trang đô thị dọc theo c) Đoạn sông Sài Gòn từ cầu Sài Gòn đến ngã 3 bờ Nam kênh Đôi thuộc địa bàn Quận 8. Rạch Chiếc dài 06 km, có 8,7 km kè đã được xây dựng (tính cả hai bên bờ sông), với kết cấu: Bao 233
Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 c) Sông Vàm Thuật - Bến Cát - Trường Đay - trạng hai bên bờ các tuyến sông, kênh, rạch này kênh Tham Lương - rạch Nước Lên: Có chiều tồn tại nhà ở trên và ven bờ sông dày đặc; người dài 30 km, đang tìm kiếm nguồn vốn để thực dân, trong quá trình sinh sống xả rác và nước thải hiện dự án “Tiêu thoát nước và giải quyết ô sinh hoạt xuống lòng sông gây ô nhiễm, mất mỹ nhiễm kênh Tham Lương - Bến Cát- rạch Nước quan đô thị; đồng thời, việc sinh sống trên và ven Lên (giai đoạn 2)” trong đó, đầu tư xây dựng 60 sông, kênh, rạch tiềm ẩn nguy cơ sạt lở và gây km kè dọc 02 bờ sông. nguy hiểm cho tính mạng và tài sản người dân d) Rạch Xóm Củi - Gò Nổi: Có chiều dài 7,1 km, sinh sống dọc ven và trên sông, kênh, rạch. về cơ bản chưa được đầu tư xây dựng kè dọc 02 4.3. Tình hình sạt lở bờ sông: bên bờ rạch. Hiện nay, đang triển khai thi công Hiện tượng biến đổi khi hậu, tốc độ đô thị hóa, dự án kè chống sạt lở rạch Xóm Củi trên địa bàn việc xây dựng các công trình trên tuyến làm thay huyện Bình Chánh với chiều dài 850 m kè với đổi dòng chảy làm gia tăng tình trạng sạt lở bờ kết cấu tường đứng bê tông cốt thép. sông qua các năm. Thống kê số vị trí sạt lở qua Như vậy, trên các tuyến sông, kênh nội thành nêu các năm từ năm 2012 đến nay như sau: trên, hiện được đầu tư 47 km kè/59 km đường - Năm 2012, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn thủy (chiều dài bờ hai bên bờ sông là 118 km), Thành phố là 62 vị trí. còn lại khoảng 71 km đường bờ chưa được xây - Năm 2013, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn dựng kè. Thành phố là 59 vị trí. 4. Một số khó khăn, vướng mắc khi thực hiện - Năm 2014, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn các dự án xây dựng kè bờ kết hợp chỉnh trang Thành phố là 38 vị trí. đô thị hiện nay: - Năm 2015, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn 4.1. Tình hình lấn chiếm hành lang sông, Thành phố là 44 vị trí. kênh, rạch: - Năm 2016, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn Tình trạng xây dựng trái phép, lấn chiếm hành Thành phố là 42 vị trí. lang sông, kênh, rạch trên địa bàn Thành phố, - Năm 2017, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn thống kê các trường hợp lấn chiếm sông, kênh, Thành phố là 40 vị trí. rạch trên địa bàn Thành phố tính từ năm 2015 - Năm 2018, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn đến nay như sau: Thành phố là 37 vị trí. - Năm 2015, số trường hợp lấn chiếm sông, Tính đến nay, số vị trí sạt lở bờ sông trên địa bàn kênh, rạch là 361 trường hợp. Thành phố còn tồn tại 29 điểm, giảm 08 điểm so - Năm 2016, số trường hợp lấn chiếm sông, với năm 2018 do đã được đầu tư xây dựng công kênh, rạch là 276 trường hợp. trình kè kiên cố phòng chống sạt lở bờ sông. - Năm 2017, số trường hợp lấn chiếm sông, 4.4. Việc ô nhiễm môi trường trên sông, kênh: kênh, rạch là 122 trường hợp. Hiện nay, nhiều tuyến sông, kênh, rạch đang bị ô - Năm 2018, số trường hợp lấn chiếm sông, nhiễm rất nghiêm trọng do nước thải công kênh, rạch là 75 trường hợp. nghiệp, rác thải sinh hoạt, ngoài ra còn có tình Tính đến thời điểm này năm 2019, số trường hợp trạng phát triển lục bình, cỏ gây ảnh hưởng lớn lấn chiếm sông, kênh, rạch trên địa bàn Thành đến hoạt động giao thông đường thủy, cụ thể: phố còn tồn tại là 62 trường hợp. Trên các tuyến kênh Tẻ, kênh Đôi, kênh Tàu Hủ 4.2. Hiện trạng dân cư sống ven và trên hành - Lò Gốm, Sông Vàm Thuật - Bến Cát - Trường lang các tuyến sông, kênh, rạch: Đay - kênh Tham Lương - rạch Nước Lê, rạch Vẫn tồn tại dân cư sống ven (nhà sàn) và trên Xuyên Tâm,…: Tình trạng rác thải, nước thải hành lang bờ sông, kênh, rạch. Một số tuyến sinh hoạt của người dân sinh sống hai bên bờ xả sông, kênh, rạch trong nội đô có năng lực vận tải trực tiếp lên rạch, nước thải công nghiệp gây nên thủy lớn như: kênh Tẻ (khu vực quận 4, quận 7); tình trạng ô nhiễm, nước rất hôi và có màu đen. kênh Đôi (quận 8), sông Chợ Đệm - Bến Lức, II. Định hướng quy hoạch, phát triển kè bờ rạch Giồng Ông Tố, Sông Vàm Thuật - Bến Cát - sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành trong Trường Đay - kênh Tham Lương - rạch Nước giai đoạn từ nay đến năm 2025: Lên, rạch Cầu Mênh, sông Sài Gòn (khu vực Trên cơ sở rà soát hiện trạng kè bờ và kết cấu hạ phường Bình An, Thảo Điền, Quận 2 và khu vực tầng giao thông đường thủy nội địa và định phường Hiệp Bình Phước, Hiệp Bình Chánh hướng phát triển giao thông đường thủy trong quận Thủ Đức), rạch Xóm Củi - Gò Nổi, rạch thời gian tới, Sở Giao thông vận tải đề nghị các Xuyên Tâm, rạch Văn Thánh, …; tuy nhiên, thực cơ quan, tổ chức, các chuyên gia, nhà khoa học 234
Quy hoạch và phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội thành và các giải pháp để hoàn thành cơ bản kè sông Sài Gòn, sông và kênh nội thành vào năm 2025 chia sẻ kinh nghiệm cũng như đề xuất các giải và trên kênh, rạch theo mô hình các dự án đã pháp cụ thể đối với việc định hướng quy hoạch, triển khai trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, rạch phát triển kè bờ sông Sài Gòn và sông, kênh nội Bến Nghé…, trong đó tập trung chỉnh trang đô thành đê cơ bản hoàn thành vào năm 2025. Một thị dọc các tuyến Kênh Tẻ (khu vực quận 4, quận số nội dung đề xuất nghiên cứu như sau: 7), kênh Đôi (quận 8), sông Vàm Thuật, rạch (1) Tập trung quy hoạch và đầu tư xây dựng hoàn Xuyên Tâm…. chỉnh kè bờ sông Sài Gòn giai đoạn 2020 - 2025 (3) Rà soát lại quy hoạch xây dựng dọc bờ sông (khu vực nội thành) theo hướng quy hoạch, đầu để điều chỉnh cục bộ chiều rộng phạm vi hành tư đồng bộ hệ thống kè bờ, công viên cây xanh, lang bảo vệ trên bờ đối với các tuyến sông, kênh, hạ tầng giao thông dọc sông kết hợp xây dựng rạch có giải pháp xây dựng kè bờ nhằm khai thác các bến thủy nội địa phục vụ vận tải hành khách, có hiệu quả quỹ đất dọc theo bờ sông, kênh, rạch. du lịch trên sông. Trong giai đoạn từ nay đến (4) Xây dựng cơ chế cho tổ chức, cá nhân thuê năm 2025, cơ bản hoàn thành hệ thống kè bờ đất trong phạm vi hành lang bảo vệ trên bờ để sông Sài Gòn kết hợp xây dựng các bến thủy nội xây dựng các công trình phục vụ hoạt động có địa phục vụ vận tải hành khách kết hợp du lịch thời hạn nhằm tạo điều kiện phát triển vận tải trên sông Sài Gòn phạm vi từ ngã 3 Đèn Đỏ đến hành khách, hàng hóa, du lịch bằng đường thủy; ranh giới rạch Vĩnh Bình (tiếp giáp tỉnh Bình đồng thời tạo nguồn thu cho ngân sách thành Dương) có chiều dài 37 km đường sông (tương phố. Trong đó, có cơ chế khuyến khích tổ chức, đương 74 km đường bờ) trên địa bàn các quận 7, cá nhân đầu tư xây dựng kè bờ sông. Vấn đề này, quận 4, quận 1, quận 2, quận 9, quận 12, quận Sở Giao thông vận tải đã xây dựng dự thảo quy Thủ Đức và quận Bình Thạnh. định gửi các cơ quan, tổ chức góp ý trước khi (2) Từng bước triển khai hoàn chỉnh các dự án trình Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành. chỉnh trang đô thị dọc sông vào năm 2025, cụ thể: xây dựng kè và di dời nhà ven và trên kênh trên các tuyến tập trung dân cư sinh sống dọc ven 235