Hiệu quả bảo quản răng rơi khỏi ổ của sữa và lòng trắng trứng gà

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> HIỆU QUẢ BẢO QUẢN RĂNG RƠI KHỎI Ổ CỦA SỮA<br /> VÀ LÒNG TRẮNG TRỨNG GÀ<br /> Huỳnh Công Nhật Nam*, Ngô Thị Quỳnh Lan*, Đặng Vũ Ngọc Mai*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: so sánh hiệu quả bảo quản của HBSS, sữa tươi tiệt trùng không đường và lòng trắng trứng gà<br /> trong việc bảo vệ sự sống của các tế bào dây chằng nha chu.<br /> Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu được thực hiện trên 45 răng vĩnh viễn của người có mô răng và<br /> mô nha chu lành mạnh, chia thành 9 nhóm với ba môi trường bảo quản (HBSS, sữa và lòng trắng trứng) trong<br /> thời gian (30, 90 và 240 phút) ở nhiệt độ phòng. Sau khi nhổ, các răng được cho vào trong các ống nghiệm chứa<br /> 10ml môi trường bảo quản trong ba mốc thời gian. Sau đó, phần tế bào dây chằng nha chu được tách ra, nhuộm<br /> trypan blue và đếm bằng phòng đếm tế bào, tính toán tỷ lệ % các tế bào sống ở mỗi mẫu.<br /> Kết quả: trung bình tỷ lệ % các tế bào sống sót của răng bảo quản trong lòng trắng trứng cao hơn sữa và<br /> HBSS ở ba mốc thời gian, sự khác biệt có ý nghĩa thống kê ở mốc 90 phút (p=0,01). Trong cùng một môi trường<br /> bảo quản, có sự suy giảm tỷ lệ % tế bào sống có ý nghĩa thống kê từ 30 phút đến 90 phút và từ 90 phút đến 240<br /> phút ở cả 3 môi trường.<br /> Kết luận: lòng trắng trứng gà có thể dùng làm môi trường bảo quản răng rơi khỏi ổ một cách có hiệu quả<br /> với giá thành rẻ và phổ biến. Đồng thời răng nên được bảo quản trong thời gian dưới 30 phút để có được hiệu<br /> quả cao nhất khi cắm lại.<br /> Từ khóa: Dây chằng nha chu, nguyên bào sợi, răng rơi khỏi ổ, sự sống của tế bào.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> THE EFFICIENCY OF MILK AND EGG WHITE IN STORAGE OF EXFOLIATED TEETH<br /> Huynh Cong Nhat Nam, Ngo Thi Quynh Lan, Dang Vu Ngoc Mai<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 - 2011: 82 - 89<br /> The purpose of this study was to determine the ability of pasteurized milk and egg white compared to HBSS<br /> in maintaining the viability of human PDL cells on exfoliated teeth.<br /> Materials and method: 45 healthy and freshly extracted permanent teeth were randomly divided into 9<br /> groups (5 teeth per group). They were placed immediately following extraction in one of 3 media (HBSS, milk<br /> and egg white) in 30, 90 and 240 minutes at room temperature. PDL cells were isolated from the samples for<br /> staining with trypan blue. Viable and non-viable cells were counted using a hemocytometer and converted to<br /> percentages for statistical analysis.<br /> Results: Non-parametric analysis showed that egg white had a better effect on cellular vitality than HBSS<br /> and milk, with a significant difference at 90 minutes (p = 0.01). In a same media, the percentage of viable cells<br /> decreased with time (p ≤ 0.05).<br /> Conlusion: We suggest that egg white, which is popular and affordable, is an effective storage medium for<br /> exfoliated teeth. To assure functional healing of PDL cells after tooth reimplantation, the ideal extra-alveolar<br /> duration should be less than 30 minutes.<br /> Key words: Periodontal ligament- PDL, fibroblast, exfoliated teeth, cellular viability.<br /> * Khoa RHM, Đại học Y Dược TP. HCM<br /> Tác giả liên lạc: ThS. Đặng Vũ Ngọc Mai<br /> <br /> 82<br /> <br /> ĐT: 0918325781;<br /> <br /> Email: dvngocmai@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Răng rơi khỏi ổ được định nghĩa là chấn<br /> thương khi răng hoàn toàn rời khỏi xương ổ, là<br /> một trong những chấn thương răng nghiêm<br /> trọng nhất, chiếm 1-16% trong tổng số chấn<br /> thương ở răng vĩnh viễn(17). Tiên lượng càng xấu<br /> nếu thời gian răng ở ngoài càng lâu. Nếu được<br /> cắm lại trong vòng 30 phút, răng có 90% cơ hội<br /> tồn tại. Quan trọng là phải giữ sự sống của dây<br /> chằng nha chu (DCNC)(2) mà chủ yếu là sự sống<br /> của nguyên bào sợi. Nếu răng được bảo quản<br /> trong dung dịch thích hợp nhằm giảm tối đa sự<br /> hoại tử của DCNC cho đến khi nha sĩ có thể cắm<br /> lại thì cơ hội thành công cho việc cắm lại tăng<br /> lên đáng kể(3).<br /> Tiên lượng của xử trí răng rơi khỏi ổ tùy<br /> thuộc vào tình huống tai nạn xảy ra và khoảng<br /> thời gian răng ở bên ngoài. Cách xử trí tốt nhất<br /> cho răng rơi khỏi ổ là cắm lại ngay lập tức. Tuy<br /> nhiên, trong thực tế, răng thường không được<br /> cắm lại ngay vì nhiều lý do: nạn nhân hoảng<br /> loạn, chấn thương vùng khác nghiêm trọng hơn,<br /> răng bị bẩn, miệng bị chấn thương nghiêm<br /> trọng, chảy máu nhiều không thuận lợi cho việc<br /> cắm lại... Vì thế răng cần được bảo quản trong<br /> môi trường thích hợp cho đến khi được cắm lại<br /> tại cơ sở chuyên ngành (bệnh viện, phòng<br /> nha...). Nếu các tế bào của DCNC ở bề mặt chân<br /> răng không bị khô thì quá trình viêm sau khi<br /> cắm lại răng sẽ được giảm thiểu.<br /> Hiện có rất nhiều dung dịch được sử dụng<br /> để bảo quản răng, trong đó nhiều loại đã được<br /> thương mại hóa. Theo Hội Nội nha Hoa Kì<br /> (AAE) 1995(1), Hội Chấn thương răng quốc tế<br /> (IADT) 2007(5), dung dịch được đề nghị để bảo<br /> quản răng là HBSS (Hank’s Balanced Salt<br /> Solution) (hiện nay đã có một số nghiên cứu cho<br /> thấy HBSS không thật sự hiệu quả bằng các môi<br /> trường nuôi cấy tế bào Culture Medium (CM),<br /> hay Viaspan® dung dịch bảo quản mô trong<br /> ghép tạng(3,12). Tuy thế, HBSS thường không có<br /> sẵn và tương đối mắc tiền, khó kiếm khi tai nạn<br /> xảy ra tại Việt Nam, vì thế các dung dịch thay<br /> thế sẵn có khác được đề nghị như nước bọt, sữa,<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> nước dừa, dung dịch bảo quản kính sát tròng,<br /> lòng trắng trứng, sáp ong...<br /> Các nghiên cứu về lòng trắng trứng khá ít và<br /> cho rằng có hiệu quả tương đương với HBSS(6).<br /> Các nghiên cứu về sữa đưa ra nhiều kết quả<br /> khác biệt, đặc biệt là giữa các loại sữa (sữa lấy<br /> trực tiếp, sữa đặc, sữa bột, sữa tươi tiệt trùng,<br /> sữa công thức giống sữa mẹ...), cho kết quả sữa<br /> có tác dụng tương đương, cao hơn hoặc kém<br /> hơn so với HBSS một ít(8,9,10). Kết quả bảo quản<br /> răng rơi khỏi ổ của sữa rất khác nhau còn do độ<br /> pH khác nhau(6). Vẫn chưa có một nghiên cứu<br /> nào cho thấy loại sữa dùng phổ biến tại thị<br /> trường Việt Nam (sữa tươi tiệt trùng không<br /> đường) cho kết quả như thế nào.<br /> Ngoài ra, thời gian bảo quản cũng là yếu tố<br /> quan trọng đối với sự thành công của việc cắm<br /> lại răng. Các nghiên cứu cho kết quả thời gian đề<br /> nghị cho việc bảo quản răng trong vòng 30-60<br /> phút thì cắm lại răng đạt kết quả tối ưu. Trên<br /> thực tế Việt Nam, nhất là những vùng xa xôi thì<br /> kiến thức về chấn thương răng và phương tiện<br /> di chuyển còn hạn hẹp, thời gian răng ngoài ổ<br /> răng có thể lâu hơn.<br /> Vì vậy, chúng tôi thực hiện một nghiên cứu<br /> về hiệu quả của ba môi trường bảo quản răng<br /> là HBSS, sữa tươi tiệt trùng không đường và<br /> lòng trắng trứng tại Việt Nam đối với sự sống<br /> của các tế bào DCNC của răng trong khi chờ<br /> cắm lại trong 30, 90, 240 phút. Kết quả của<br /> nghiên cứu này hy vọng đem lại một hướng<br /> dẫn cho bệnh nhân và bác sĩ răng hàm mặt<br /> trong việc xử trí răng rơi khỏi ổ, cũng như làm<br /> tiền đề cho các nghiên cứu khác về bảo quản<br /> răng và tế bào DCNC.<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu tổng quát<br /> So sánh hiệu quả bảo quản răng rơi khỏi ổ<br /> của các môi trường bảo quản HBSS, sữa tươi tiệt<br /> trùng không đường và lòng trắng trứng gà.<br /> Mục tiêu cụ thể<br /> - Xác định tỷ lệ % tế bào sống sót trên<br /> tổng số tế bào của DCNC sau khi bảo quản<br /> <br /> 83<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> răng trong HBSS, sữa tươi tiệt trùng không<br /> đường Vinamilk, lòng trắng trứng gà trong<br /> 30, 90, 240 phút.<br /> - So sánh tỷ lệ % tế bào DCNC sống sót<br /> trong 3 môi trường bảo quản và 3 mốc thời<br /> gian nêu trên.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Nghiên cứu thử nghiệm trong labo (in vitro),<br /> được tiến hành tại phòng khám và điều trị khoa<br /> Răng Hàm Mặt và phòng thí nghiệm bộ môn<br /> Hóa sinh, Vi sinh, khoa Y, đại học Y Dược tp. Hồ<br /> Chí Minh.<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> 45 răng mới nhổ với các tiêu chuẩn sau:<br /> <br /> Tiêu chuẩn lựa chọn<br /> - Răng vĩnh viễn nhổ vì lý do chỉnh hình,<br /> mọc lệch...<br /> - Có mô răng và mô nha chu lành mạnh.<br /> - Sức khỏe răng miệng tốt, vệ sinh răng<br /> miệng tốt.<br /> - Răng được nhổ nguyên vẹn.<br /> - Sức khỏe toàn thân tốt.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> - Răng bảo quản không đúng thời gian.<br /> - Răng bảo quản không đúng quy trình<br /> nghiên cứu.<br /> <br /> Vật liệu nghiên cứu<br /> Dụng cụ: Kẹp gắp, cốc đong 20ml, chai thủy<br /> tinh loại 60ml-100ml-1lít, pipet, lamelle, ống<br /> nhựa 5ml-15ml, ống nhựa ly tâm, giấy lọc.<br /> Thiết bị: Tủ ủ (Cultura Vivadent), máy ly tâm<br /> (Xinkang® 80-2), kính hiển vi quang học (Yu<br /> Heng Optoelectronics L-101), máy ảnh (Canon<br /> G9), phòng đếm hồng cầu (phòng đếm tế bào)<br /> (Hirschmann EM Techcolor), tủ lạnh -20ºC<br /> (Dixell).<br /> Hóa chất: HBSS (không có Ca²+ và Mg²-)<br /> (Hank’s Balanced Salt Solution) (H9394<br /> Sigma®), PBS (không có Ca²+ và Mg²-)<br /> (Phosphate Buffer Saline) (Bộ môn Hóa sinh),<br /> <br /> 84<br /> <br /> Collagenase II (C1764 Sigma®), Dispase grade II<br /> (D4693 Sigma®), Trypan blue (Lan Ji), nước cất,<br /> cồn 70º, sữa tươi Vinamilk tiệt trùng không<br /> đường, trứng gà sạch Ba Huân.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Lâm sàng<br /> - Xác định bệnh nhân thỏa điều kiện thu<br /> mẫu.<br /> - Giải thích và được sự đồng ý của bệnh<br /> nhân.<br /> - Khám lâm sàng và hình ảnh X-quang.<br /> - Nhổ răng, thực hiện quy trình theo nguyên<br /> tắc vô trùng.<br /> - Thu mẫu răng sau khi nhổ, cầm răng ở<br /> phần thân, không chạm vào chân răng.<br /> - Rửa răng bằng HBSS dưới 10 giây.<br /> - 45 răng được chia ngẫu nhiên thành 9<br /> nhóm (mỗi nhóm 5 răng). Răng được cho vào<br /> các ống nghiệm chứa 10ml HBSS, hoặc sữa, hoặc<br /> lòng trắng trứng gà trong 30, 90, 240 phút ở<br /> nhiệt độ phòng, thỉnh thoảng lắc.<br /> - Mã hóa mẫu nghiên cứu: H: HBSS, M: sữa,<br /> W: lòng trắng trứng gà, 30: 30 phút, 90: 90 phút,<br /> 240: 240 phút.<br /> <br /> Labo<br /> - Sau thời gian cần nghiên cứu, răng được<br /> lấy ra, rửa với HBSS, sau đó ngâm vào ống nhựa<br /> với 2,5 ml dung dịch 0,2mg/ml Collagenase II và<br /> dung dịch 2,4mg/ml Dispase II trong PBS ủ ở<br /> 37°C trong 45 phút, thỉnh thoảng lắc.<br /> - Răng được loại bỏ và phần vẩn đục tế bào<br /> được cho ly tâm 5 phút, 2000 rpm.<br /> - Thu lấy phần kết tủa.<br /> - Sau đó nhuộm xanh trypan và xem dưới<br /> kính hiển vi quang học ở vật kính 10x.<br /> - Đếm tế bào bằng phòng đếm tế bào: đếm số<br /> tế bào sống (không bắt màu, trong suốt, bắt màu<br /> nhạt dưới 20%) và tế bào chết (bắt màu đậm).<br /> + Công thức tính tỷ lệ % tế bào sống: Tỷ lệ %<br /> tế bào sống= (số tế bào sống x 100) : (số tế bào<br /> sống + số tế bào chết).<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> Xử lý dữ liệu<br /> Phần mềm PASW Statistics 18 của SPSS Inc.,<br /> IBM.<br /> <br /> Thống kê mô tả<br /> Thống kê tuổi, giới tính của bệnh nhân và<br /> nhóm răng của các răng thu được. Tính tỷ lệ %<br /> tế bào sống sót trên tổng số tế bào của DCNC<br /> sau khi bảo quản răng trong HBSS, sữa tươi<br /> Vinamilk tiệt trùng không đường, lòng trắng<br /> trứng gà trong 30, 90, 240 phút.<br /> <br /> Thống kê suy lý<br /> Sử dụng phép kiểm phi tham số, độ tin cậy<br /> p=95%.<br /> Test Kruskal Wallis: So sánh sự khác biệt về<br /> tỷ lệ % tế bào sống sót của 3 nhóm môi trường<br /> bảo quản trong cùng một thời gian. So sánh sự<br /> khác biệt về tỷ lệ % tế bào sống sót ở 3 thời gian<br /> trong cùng môi trường bảo quản.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> được bảo quản trong HBSS ở 240 phút, nhóm có<br /> tỷ lệ cao nhất là 82,49% là nhóm được bảo quản<br /> trong lòng trắng trứng gà ở 30 phút.<br /> Trong cùng một thời gian bảo quản, tỷ lệ %<br /> tế bào sống của răng bảo quản trong lòng trắng<br /> trứng cao hơn so với HBSS và sữa, tuy nhiên sự<br /> khác biệt không có ý nghĩa thống kê ở 30 và 240<br /> phút. Ở 90 phút, kết quả của HBSS và sữa thấp<br /> hơn có ý nghĩa thống kê so với lòng trắng trứng<br /> (Bảng 2).<br /> Bảng 2: Các cặp nhóm ở 90 phút có sự khác biệt có ý<br /> nghĩa thống kê.<br /> Cặp nhóm<br /> H90 và W90<br /> <br /> Giá trị P<br /> 0,009*<br /> <br /> M90 và W90<br /> <br /> 0,047*<br /> <br /> Mỗi nhóm có n=5. P* khác biệt có ý nghĩa thống kê (test<br /> Mann Whitney)<br /> <br /> Trong cùng một môi trường bảo quản, cả 3<br /> nhóm HBSS, sữa và lòng trắng trứng đều cho<br /> <br /> Test Mann Whitney để tìm sự khác biệt giữa<br /> từng cặp nhóm nghiên cứu.<br /> <br /> thấy có sự giảm tỷ lệ % tế bào sống theo thời<br /> <br /> KẾT QUẢ- BÀN LUẬN<br /> <br /> gian. Sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê<br /> <br /> Kết quả<br /> <br /> (bảng 3).<br /> <br /> Nghiên cứu thu thập được 45 răng vĩnh viễn<br /> của 29 bệnh nhân từ 13 đến 63 tuổi đến nhổ răng<br /> tại Khu điều trị 1, 2, 4 khoa Răng Hàm Mặt, đại<br /> học Y Dược tp. Hồ Chí Minh từ ngày 6/5 đến<br /> ngày 2/7/2010.<br /> <br /> Bảng 3: Các cặp nhóm ở cùng một môi trường bảo<br /> quản có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.<br /> <br /> Bảng 1: Trung bình tỷ lệ % tế bào sống của 9 nhóm<br /> nghiên cứu.<br /> Thời gian<br /> (phút)<br /> 30<br /> 90<br /> 240<br /> Giá trị P<br /> <br /> Trung bình tỷ lệ % tế bào sống sót<br /> ± độ lệch chuẩn<br /> Giá trị<br /> Nhóm H Nhóm M Nhóm W (lòng P<br /> (HBSS)<br /> (sữa) trắng trứng gà)<br /> 79,19 ±<br /> 80,70 ±<br /> 82,49 ± 2,14 0,105<br /> 1,63<br /> 2,31<br /> 70,25 ±<br /> 72,38 ±<br /> 75,27 ± 1,72 0,01*<br /> 1,40<br /> 1,52<br /> 65,26 ±<br /> 66,65 ±<br /> 67,96 ± 2,98 0,289<br /> 2,67<br /> 2,54<br /> 0,002*<br /> 0,002*<br /> 0,002*<br /> <br /> Mỗi nhóm có n=5. P* khác biệt có ý nghĩa thống kê (test<br /> Kruskal Wallis)<br /> <br /> Bảng 1 cho thấy nhóm răng có tỷ lệ các tế<br /> bào DCNC còn sống thấp nhất (65,26%) là nhóm<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Cặp nhóm<br /> H30 và H90<br /> H90 và H240<br /> M30 và M90<br /> M90 và M240<br /> W30 và W90<br /> W90 và W240<br /> <br /> Giá trị P<br /> 0,009*<br /> 0,009*<br /> 0,009*<br /> 0,016*<br /> 0,009*<br /> 0,009*<br /> <br /> * Mỗi nhóm có n=5. P* khác biệt có ý nghĩa thống kê<br /> (test Mann Whitney)<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Chúng tôi lựa chọn phương pháp nghiên<br /> cứu trực tiếp trên răng vừa nhổ sau đó cho vào<br /> từng môi trường cần nghiên cứu khả năng bảo<br /> quản. Phương pháp này cần phải có từng răng<br /> riêng lẻ cho từng mẫu nghiên cứu khiến kéo dài<br /> thời gian thu thập mẫu, nhưng bảo đảm được<br /> <br /> 85<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> điều kiện tương tự với tình huống lâm sàng của<br /> cấp cứu và điều trị răng rơi khỏi ổ.<br /> Trong nghiên cứu này, chúng tôi chọn cách<br /> xử lý tế bào DCNC bằng phức hợp 2 enzym<br /> dispase và collagenase. Sử dụng collagenase<br /> giúp đẩy nhanh quá trình cô lập các tế bào<br /> DCNC, rút ngắn thời gian làm việc và có khả<br /> năng bảo vệ cấu trúc tế bào qua việc giữ vững<br /> màng tế bào, giảm thiểu các chấn thương tế bào<br /> khi ở trong môi trường bên ngoài cơ thể.<br /> Do hạn chế về thời gian và lượng răng nên<br /> chúng tôi sử dụng các nhóm răng khác nhau cho<br /> nghiên cứu (sẽ có diện tích bề mặt chân răng<br /> khác nhau, vì thế lượng tế bào DCNC ban đầu<br /> đã không giống nhau ở mỗi mẫu). Điều này<br /> không đáp ứng được những yêu cầu cho việc<br /> tính mật độ tế bào, nên chúng tôi chọn cách đếm<br /> số tế bào sống và chết sau đó tính tỷ lệ % tế bào<br /> sống trên tổng số tế bào. Cách đánh giá hiệu quả<br /> bảo quản răng của các môi trường bằng việc tính<br /> tỷ lệ % các tế bào sống sót là cách đơn giản nhất<br /> và được sử dụng nhiều nhất trong các nghiên<br /> cứu cùng đề tài.<br /> <br /> không phổ biến tại Việt Nam vì thế không mang<br /> tính thực tế đối với các tình huống cấp cứu răng<br /> rơi khỏi ổ.<br /> Sữa là một sản phẩm có giá thành chấp nhận<br /> được và phổ biến trên thế giới. Là một sản phẩm<br /> dinh dưỡng với các thành phần sinh lý, bao gồm<br /> cả độ pH và nồng độ thẩm thấu thích hợp cho<br /> các tế bào của DCNC, sữa được xem như là cách<br /> khá đơn giản bảo vệ DCNC khỏi sự nhiễm<br /> khuẩn(9,10). Chính vì đặc tính đa dạng của các sản<br /> phẩm sữa, việc chọn ra một loại sữa phổ biến, dễ<br /> sử dụng và có hiệu quả cao trong nghiên cứu<br /> bảo quản răng tại Việt Nam là điều cần thiết.<br /> Các nghiên cứu về sữa trên thế giới về vấn đề<br /> này thường chọn loại sữa phổ biến nhất tại địa<br /> phương. Chính vì thế trong nghiên cứu này,<br /> chúng tôi sử dụng sữa tươi tiệt trùng không<br /> đường Vinamilk là loại sữa khá rẻ và phổ biến.<br /> Kết quả sữa tươi tiệt trùng không đường<br /> Vinamilk có hiệu quả cao hơn HBSS trong việc<br /> quản sự sống của các tế bào DCNC ở cả 3 mốc<br /> thời gian (tuy sự khác biệt không có ý nghĩa<br /> <br /> Khả năng giữ gìn sự sống của DCNC theo<br /> môi trường bảo quản<br /> <br /> thống kê), điều này phù hợp với nghiên cứu của<br /> <br /> Với thành phần gồm các loại muối khoáng<br /> và glucose, HBSS là một dung dịch muối tiêu<br /> chuẩn được sử dụng rộng rãi trong các nghiên<br /> cứu y sinh học trong việc hỗ trợ sự phát triển<br /> của nhiều loại tế bào. HBSS có thể bảo vệ và<br /> phục hồi các thành phần tế bào suy yếu của<br /> DCNC. Trong nghiên cứu của chúng tôi, HBSS<br /> có kết quả trung bình tỷ lệ % các tế bào sống tuy<br /> thấp hơn nhưng khác biệt không có ý nghĩa so<br /> với sữa, điều này phù hợp với các kết quả<br /> nghiên cứu khác, như của Pearson 2003(10), Lekic<br /> 1998(8), Pileggi 2002(11). Nhược điểm lớn nhất của<br /> HBSS cũng chính là ưu điểm nổi bật của sữa và<br /> trứng gà là giá thành và tính phổ biến của loại<br /> môi trường này. Tất cả các dạng của HBSS đều<br /> <br /> Với thành phần gồm 40 loại protein, các loại<br /> <br /> 86<br /> <br /> Marino năm 2000(9).<br /> khoáng chất phong phú, glycoprotein, glucose...<br /> lòng trắng trứng gà là nguồn dinh dưỡng cao và<br /> lành mạnh. Ý tưởng sử dụng lòng trắng trứng<br /> gà để bảo quản răng còn khá mới mẻ và có ít<br /> nghiên cứu về vấn đề này. Hiện nay cơ chế bảo<br /> vệ sự sống DCNC nói riêng cũng như mô liên<br /> kết nói chung của sữa và lòng trắng trứng vẫn<br /> chưa được hiểu rõ. Khademi 2008 cho thấy hiệu<br /> quả của lòng trắng trứng trong việc bảo vệ sự<br /> sống của DCNC tương đương HBSS(6), Sousa<br /> 2008 cho thấy lòng trắng trứng có thể là một chất<br /> bảo quản hoàn hảo cho răng rơi khỏi ổ khi so<br /> sánh với sữa và nước bọt nhân tạo(13), nghiên cứu<br /> trên răng chó được nhổ rồi cắm lại của Khademi<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br />