BỘ GIÁO DC VÀ ĐÀO TO BY T
ĐI HC Y DƯC THÀNH PH H CHÍ MINH
-------------------------
CAO NGUYN HOÀI THƯƠNG
HIU QUẢ CỦA NHÂN VIÊN SC KHỎE
CỘNG ĐNG TRONG QUN LÝ
TĂNG HUYT ÁP TI CNG ĐNG:
THNGHIM CAN THIP
NGƯI CAO TUỔI TẠI QUN 10
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Ngành: Y tế công cng
Mã số: 9720701
TÓM TT LUN ÁN TIN SĨ Y HỌC
TP. HChí Minh, năm 2023
Công trình đưc hoàn thành ti:
Đại hc Y Dưc Thành phố Hồ Chí Minh
Ngưi hưng dn khoa hc: PGS. TS. BS. Trn Thin Thuần
TS. BS. Võ ThXuân Hnh
Phn bin 1: ………………………………………………
Phn bin 2 ………………………………………………
Phn bin 3: ………………………………………………
Lun án s đưc bo v trưc Hi đng chm lun án cp trưng
họp ti Đi hc Y Dưc Thành phố Hồ Chí Minh
vào hi gi ngày tháng năm 2023
Có thtìm hiu Lun án ti thư vin:
- Thư vin Quc gia Vit Nam
- Thư vin Khoa hc tng hợp
- Thư vin Đi hc Y Dưc TP. HCM
1
GII THIU LUN ÁN
Tăng huyết áp (THA) là mt trong nhng nguyên nhân gây t
vong sm trên toàn thế giới. Mặc tlệ mắc bnh ngày càng
tăng, tlệ nhn biết, điu trkim soát huyết áp li thp, đc
bit các nưc có thu nhp thp trung bình.4 Chiến c dựa
vào cng đng trong phòng chng các bnh không lây nhim,
trong đó THA khi thc hin các c thu nhp thp
trung bình thưng gp nhiu thách thc do sthiếu ht vnhân
lực y bác sĩ. Chính sthiếu ht lc ng nhân viên y tế đã dn
đến mt squc gia sdụng lực ng nhân viên sc khe cng
đồng (NV SKCĐ) đđảm nhn mt snhim vcụ thtrong vic
phòng nga qun bnh tt.10 Trong 10 năm qua, mặc
nghiên cu vhiu qucủa NV SKCĐ trong lĩnh vc này còn
tương đi mi, nhưng cũng đã có mt số kết qukhquan vtính
hiu qunh kinh tế của vic sdụng NV SKCĐ trong qun
lý bnh THA ti các nưc có thu nhp thp và trung bình.11-15
Tại Vit Nam, vài năm gn đây đã có mt snghiên cu và d
án thí đim nhm ci thin tình hình qun điu trTHA đưc
trin khai. Ti Thành phHồ Chí Minh, năm 2016 chương trình
“Cng đng trái tim khe”18 nghiên cu thành phTh
Đức năm 202019 có đề cập đến stham gia ca nhóm NV SKCĐ.
Tuy nhiên, trong chai nghiên cu này, vai trò ca NV SKCĐ
chưa đưc tcụ th, stham gia ca hvào nghiên cu như
thế nào, hthc hin nhng công vic gì đhỗ trcho nhân viên
y tế, mang li hiu qura sao cũng không có thông tin.
Chính vy chúng tôi quyết đnh tiến hành thnghim can
2
thip bng NV SKCĐ vãng gia giáo dc sc khe cho ngưi bnh
về tuân thđiu trhtrtrm y tế trong theo dõi, qun thông
tin bệnh nhân, với các mục tiêu như sau:
1. Xác đnh tỉ lệ tuân thđiu trvà kim soát huyết áp ngưi
bệnh t60 tui tr lên ti Qun 10 Thành phHồ Chí Minh trưc
khi can thip và các yếu tliên quan.
2. So sánh sthay đi tlệ tuân thđiu trtăng huyết áp ca
ngưi bnh t60 tui trlên nhóm can thip so vi nhóm chng
sau khi nhân viên sc khe cng đng can thip.
3. So sánh sthay đi tỉ lệ kim soát huyết áp ca ngưi bnh
từ 60 tui trlên nhóm can thip so vi nhóm chng sau khi
nhân viên sc khe cng đng can thip.
Đối tưng và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cu githc nghim nhng ngưi t60 tui trlên
đã đưc chn đoán THA ti Qun 10 TP. HChí Minh, gm có:
+ Mc tiêu 1: nghiên cu ct ngang trên 537 ngưi bnh, xác đnh
tỉ lệ tuân thdùng thuc bng thang đo Morisky-8, xác đnh các tỉ
lệ tuân thkhông dùng thuc (tái khám, không hút thuc lá, hn
chế uống rưu/bia, gim mui và tăng cưng vn đng thể lực).
+ Mc tiêu 2 và 3: nghiên cu can thip cng đng, so sánh trưc
sau nhóm chng, không phân bngu nhiên. Thc hin can
thip bng NV SKCĐ tại Phưng 10 Qun 10 đtheo dõi thông
tin bnh và giáo dc sc khe vtuân thđiu tr, sau đó tiến hành
so sánh sthay đi tỉ lệ tuân thđiu trkim soát huyết áp ca
ngưi bnh nhóm can thip so vi nhóm chng.
3
Nhng đóng góp mi ca nghiên cu v mặt lý lun và thc tiễn
Đây là nghiên cu đu tiên sử dụng đội ngũ nhân viên sc khe
cộng đng hỗ trtheo dõi, qun THA theo hình khá tương
đồng vi các khuyến cáo và nghiên cu đã trin khai trên thế gii.
Kết qunghiên cu đã chng minh nhng hiu quban đu ca
đội ngũ nhân viên sc khe cng đng trong vic htrbệnh nhân
THA tăng ng tuân thdùng thuc và kim soát huyết áp, gim
các chỉ số huyết áp tâm thu và tâm trương. Ngoài ra còn giúp bnh
nhân duy trì hành vi không hút thuc , hn chế uống u bia,
gim mui và tăng ng vận đng thlực.
Bên cnh đó, đi ngũ nhân viên sc khe cng đng còn h tr
cho trm y tế trong công tác theo dõi qun bnh, ng ti đt
các mc tiêu BY tế đề ra trong chương trình Phòng chng
bệnh không lây nhim.
Bố cục ca lun án
Lun án gm 132 trang, gm: đt vn đ3 trang, mục tiêu 1 trang,
tổng quan tài liu 37 trang, đi tưng và phương pháp nghiên cu 27
trang, kết qu27 trang, bàn lun 34 trang, kết lun 2 trang, kiến ngh
1 trang. Có 41 bng, 8 hình, 3 biu đ 189 tài liu tham khảo.
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Thc trng tuân thđiu trtăng huyết áp
- Trên Thế giới
Một nghiên cu tng quan hthng đánh giá vtuân thđiu
trđã tng hp 28 nghiên cu t15 quc gia. Tất ccác nghiên
cứu này đu sdụng thang đo Morisky-8 đđo lưng tuân thcủa