Hồ Chí Minh với các chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam: Phần 2

Chia sẻ: Lê Na | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:140

Thêm vào BST

Báo xấu

101
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiếp nối phần 1, phần 2 Tài liệu Bác Hồ với các chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam gồm các câu chuyện: Bác Hồ dạy chúng tôi làm công tác cảnh vệ, chiếc máy điều hòa nhiệt độ đặt trong phòng Bác, những tháng ngày bảo vệ Bác, Bác Hồ thăm trường thương binh hỏng mắt, ... Mời bạn đọc tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hồ Chí Minh với các chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam: Phần 2

vói CÁC c h i Ển sĩ q u â n đội n h ẳ n dẳn v iế t nam BÁC H ố DẠY CHÚNG TÔI LÀM CÔNG TÁC CẢNH VỆ 4 N g u y ề n T ấ t L iê m kê^ Tôi v in h dự đưỢc lãn h đạo đơn vị tin tương ph ân công bảo vệ tiê p cận Bác Hồ, nhưng kh i được đến bẽn Người th ì tôi lạ i th ấy m ìn h quá nhỏ bé và non yếu v ề n ăn g lực. C h ín h B ác lạ i dạy tôi làm công tác bảo vệ vói bao điều mới lạ. Bác uôn n ắn từ n g động tác, chỉ bảo từ n g việc làm m à sá ch vỏ n h à trường chưa h ề nói tới. N hững tình h u ốn g m à các đồng ch í đi trước trao đổi kinh nghiệm cho tô i c ũ n g chưa lưòng h ế t đưỢc. Vói riêng tôi, những năm th á n g v in h dự được trực tiếp bảo vệ Bác, tôi th ấy m ình còn n h iều điều khiếm kh uyết. Mỗi lần sai sót lạ i được B ác u ô n nắn, dạy bảo ngay, ô n g bà ta thường có câu; “Đi m ột n gày đàng, học m ột sàn g khôn’'. Còn tôi đưỢc gần B ác m ỗi quãng đưòng là học được m ột kho tàn g kinh n g h iệm . Cuộc sôn g rấ t phong phú, không có kinh n g h iệm nào rút ra ỏ việc này lại đú ng V Ó I việc kia theo m ột su y n gh ĩ m áy móc. Tôi thấm th ìa những lòi dạy của Bác, n h ư n g có lẽ sâ u sắc nhất không bao giò qưên đó là n h ữ n g lầ n tôi đà làm B ác không hài lòng và việc xảy ra lầ n th ứ n h ấ t đú ng vào hôm tôi được nh ận nhiệm vụ bảo vệ tiêp cận Bác. ' Trưòng p h òng . C ục c ả n h vệ, B ộ C ông an, bả o v ệ Bàc H ô từ n ả m 1952 đế n 1969. 165
C h ủ t ị c h h ồ C hí M in h Buổi chiều , đồng ch í K háng, Cục trưỏng đưa tôi dến đdn vị, nhưng Bác đi họp Bộ C hính trị ở Hồ T ày chư a vể. Cái tuổi xấp xỉ 50 củ a tô i hôm đó như trẻ lại, bồi hồi. m ong đợi cho thời gian trôi đi th ật n h an h để chóng đưỢc gập Bác. K hoảng 4 giò ch iều th ì xe Bác về. N h ữ n g đồng ch í có trách nhiệm ra tậ n x e đón Bác. Tôi là người đần tiên có m ật. Đ ồn g ch í N in h bảo vệ tiếp cặn Bác n gồi gh ế trưâc, xuốhg xe n h a n h n h ẹn lại md cửa sau cho Bác xuông. T hấy Bác ta y xách cập, tay cầm chiếc gậy tre, tôi vội vàng đõ chiếc cặp đen cho Bác. N h ư n g tôi bỗng choáng v án g vì tay Bác cầm cặp vội rụ t lại. Bác n h ìn tó i và hỏi: - C hú ỏ đâu đến? H iểu ý Bác, đồng c h í N in h vội thưa: Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị pháo cao xạ bảo vệ ThCi đô (9.1966) 166
VỚI CÁC CHIEN SĨ QUÂN o ậ l NHÁN DÂN VlỆT NAM - Dạ! B áo cáo B ác đây là dồng c h í L iêm , người sẽ thay n h iệm vụ của ch áu m à an h K háng đă trình bày vói Bác đấy ạ! N gh e xong, B ác quay lại nhìn tói như th ấu hiểu và âu yếm: - C hú K h án g lẽ ra phải đưa chú đến để Bác b iết m ặt trước đã chứ, các chú làm công an m à đơn giản quá. A n h K h án g đến xin lỗi Bác vể việc này. N h ư n g còn tôi th ì cứ ân hận m ãi. C ái tín h xuểnh xoàng, nóng vội, hấp tấ p của tôi tu y đ ã được lãn h đạo nhắc nhở luôn nhưng chư a sửa được m ây. N gay ngày hôm sau , khi cù n g Bác lê n x e đi công tác, Bác nhắc lại chuyện hôm qua và giảng giải VỂ n g u y ên tắc bí m ật, ý thức cảnh giác, những sơ hở m à địch thư ờn g lợi dụng... càng nghe tôi càng sá n g ra, lớn lên cả v ề tr í tu ệ và nghiệp vụ. Còn lần th ứ h ai, sự việc xảy ra vào m ột buổi sán g chuẩn bị đi công tá c địa phương xa. Khi tói chuẩn bị các th ứ cần th iế t m an g theo để Bác dùng và cấ t vào côp xe Bác thường ngồi, rồi đứng đợi. Đ ến giò, không ngò Bác không đi chiếc xe thường dùng mọi ngày m à ỉên chiếc xe dù n g cho bác s ĩ và phục vụ trưâc đây. Tôi vội vàng lên xe cù n g Bác. N h ư đọc được suy nghĩ của tôi, Bác bảo tôi, đại ý: Các chú v ẫ n còn đơn giản trong suy nghĩ v ể cảnh giác lắm . Hôm nay đi công tác xa, lại phải qua vù n g núi hẻo lá n h n ên phải đ ề phòng. H ai xe giông nhau quá th ì chú phải đổi chỗ B ác ngồi luôn. B iển s ố x e cũng phải dự phòng, v à i ngày h a y vài tu ần phải đổi biển số khác. Chỗ ngồi trên xe c ũ n g vậy, có th ể chú và Bác phải th ay đổi chỗ ngồi m ỗi lần đi để k ẻ địch không phát h iện ra quy luật, Tôi cà n g su n g sưóng được nghe Bác chì giáo bao n h iêu th ì cà n g b à n khoăn bấy nhiêu v ề sự hạn c h ế hiểu b iết v à tin h n h a n h củ a m ình. S au ch u yến đi dó, tôi báo cáo lạ i toàn bộ n h ữ n g điều Bác dạy, tự k iểm điểm trưóc 167
C h ủ t ịị c h h ổ C hí M inh ỉã n h dạo đơn vị. M ột cuộc họp b àn v ề nh ữ n g b iệ n pháp thự c h iện lồi Bác dạy được diễn ra k h á lý th ú . B ài học củ a B ác th ậ t sự b ổ íc h v à làm cho cô n g tá c c ả n h vệ nh ữ n g năm sau đó trưởng th à n h hơn lên. N h iề u ý kiến sá n g tạ o v ề biện pháp bảo vộ được bàn và dã trỏ thành b ài học cho sau này. Công tác bảo vệ Bác có tiế n bộ hơn v à được B ác n h iều lần k h en ngdi. Từ ngày Bác đi xa, m ỗi lần nhân dịp ngày sin h của Ngưòi, tôi trở lại căn nhà năm xưa, nơi Bác ở và làm việc, nơi đà có m ột thòi tôi gắn bó, lòng cảm th ấy ngậm ngùi. Bác đã đi xa, nhưng tấ t cả còn đó. N h ữ ng di v ậ t thân thương trong nhà Bác như gỢi lạ i nhOng kỷ niệm sâu lắng trong tôi. N h ũ n g điều Bác dạy, vói hình bóng Bác th â n yêu như vẫn còn đang hiện điện bên tôi nh ư n gày nào. Trích từ sảch: C h u y ệ n kê c ủ a nhữ ng người g iú p việc Bác Hổ. Nxb Thông tấn, H à Nội, 2003. CHIẾC MÁY Đ IỂU HÒA N H IỆ T ĐỘ ĐẬT TRONG PH Ò N G BÁC ẹ P h ạ m Lê N in h k ề * N h ữ ng ngày đầu tiê n tiếp quản th ủ đô, Văn phòng T rung ưdng b ố trí nơi làm việc tạm th òi củ a Bác ỏ khu Đ ồn T hủy cũ. ít ngày sa u V ãn phòng m òi B ác về ở một b iệt thự. B iết tin này, Bác bảo các an h đưa Bác đến thăm * T n iò n g phòng, C ụ c c ả n h vệ. B ộ C ông a n b ả o vệ B à c H ó từ n ă m 1954 đ ế n 1962. 168
VỎI CÁG c h i Ế n s ĩ q u ằ n đ ộ i n m â n d â n v i ệ t n a m nơi đó trước đă. Cùng đì vối Bác hóm đó c6 anh B ảy, anh K iên, an h Vũ Kỳ và m ột s ố đồng chí phục vụ, bảo vệ. Chiếc xe con đưa Bác dến cuôì đường Phan Đình P hù ng, rẽ vào con dường nhỏ trải nhựa phảng lỳ, b àn g qua vườn cổ thụ, rồi dừng lại trưỏc ngôi nhà lớn. Đ ây vôn là dinh của Toàn quyển Pháp ỏ Đông Dương, đưỢc xây từ nhữ ng năm đầu th ế kỷ XX. Bác dạo quanh ngôi nhà một ỉượt. Ngưòi nói với chúng tôi: - N gôi nhà đẹp đấy. Các chú hây quét dọn sạch sẽ, sửa chữ a lại làm nơi vui chơi cho các cháu thiếu nhi. Bác không ò đây đâu. Bây giò các chú cho Bác xem những nhà khác ỏ khu vực này. Các đồng chí phục vụ hướng dẫn Bác đi qua khu vườn rất rộng ỏ phía trái ngôi nhà. Đ ến dãy nhà trưốc dây dành cho những người phục dịch trong Phủ Toàn quyền, Bác xem khắp lượt, rồi chỉ một căn nhà nhỏ nhất nói vối đồng ch í đi cùng: - Các chú hãy sắp xếp cho Bác ỏ nhà này. Đ ó là căn nhà m ái bằng, cách nhà sàn hiện nay một cá i ao, k h oản g m ột trảm m ét. Trước là nơi ở củ a người thợ điện. Có lẽ lâu ngày ít có người qua lại nên lá cây p h ủ đày lối đi. Q uanh n h à cây hoang, cố dại mọc cao. N h à chỉ có ba phòng, m ỗi phòng rộng khoảng mười m ét vuôn g. So với n h à sàn củ a Bác ỏ ch iến khu V iệt Bắc thì n h à n à y có ph ần rộng hơn. Các anh đi theo b iết tính B ác, khi N gưòi quyết đ ịn h điểu gì đều đă cân nhấc kỹ. S a u hôm Bác đến thăm , công việc vệ sin h , sửa chữa đưỢc tiế n hàn h ngay. Chỉ m ột thời gian ngắn, cảnh vật xung q u a n h nhà Bác dường như khác hẳn. Con đưòng vào nhà đâ đưỢc rải sỏi. Bác cho trồng h àn g râm bụt chồi non đ an g lên x a n h biếc. M ảnh đất trước n h à Bác trồng nhiều câ y cam , bưỏi và những luống rau xanh. C ái ao trước đ â y đọng nhiều rác, an h em phục vụ, bảo vệ nạo v ét 169
C h ủ t ị c h h ồ C hí M in h sạch. Bác cho thả cá chép v à trám cỏ. v ề H à Nội m à Bác v ẫ n giữ nếp quen nh ư h ồi ỏ ch iến khu V iệt Bắc. B ác ở đâu là nơi ấy gọn gàn g, sạch sẽ. Ngưòi luôn nhắc ch ú n g tôi phải chăn nuôi, trồn g rau để cải thiện đời sốn g. Và bao giờ Bác cũng tự làm trưốc. Căn nhà của Bác diện tích vẫn vậy nhưng được sắp đ ặ t n gán nấp. M ột p h òn g B ác ở, phòng kia làm việc. M ùa đông n h à Bác có p h ần ấm áp. M ùa h è các đ ồn g chí phục v ụ đặt chiếc q u ạt b à n nh ư ng phòng nhỏ, trầ n th ấp n ên buổi trưa và ch iều v ẫ n nóng. Bác ít dù ng q u ạt bàn. N gư òi ưa dùng chiếc q u ạt b ằ n g lá cọ. Chiếc q u ạ t ấ y Bác bảo ch ú n g tôi lấ y lá ỏ vưòn ép và phơi khô. N g à y h è oi ả, có lúc. th ấ y B ác làm việc, trê n v ầ n g trán rộng củ a N gười lấ m tấm m ồ hôi, tôi k h ôn g nén đưỢc xúc động. C h ú n g tôi xin phép được th a y n h au q u ạt cho Bác, nh ư n g B ác bảo: - B ác tự làm được, các ch ú cứ để m ặc Bác. T ín h B ác như vậy. V iệc gì có th ể làm được, B ác đểu tự làm ỉấy. Bác k h ôn g m uốn làm phiến mọi người, trừ nh ữ n g lúc yếu đau. Các a n h ỏ V ăn phòng P h ủ C h ủ tịch cũ n g luôn quan tâm , lo lắ n g cho sức khỏe củ a B ác, n h ư n g chư a có cách gì hơn. Đ ối vối Bác dường n h ư thồi tiế t t h ế nào cũng k h ôn g ỉà m cho N gưòi bận tâm . Được ỏ g ầ n B ác ch ú n g tôi chứ ng k iế n m ột điều đặc biệt: D ù tròi đông g iá rét h a y n gày h ẻ n ón g nực, không bao giò th ấ y B ác k êu nóng hay rét quá. D ịp m ay h iếm có, tron g lúc ch ú n g tôi đ an g n g h ĩ cách ch ôn g n ón g cho Bác th ì các đồng ch í bên Bộ N goại giao công tác ỏ nước ngoài gửi b iếu B ác chiếc m áy đ iể u hòa n h iệ t độ. K hi n h ận m á y v ề, từ các an h ỏ V ăn p h ò n g B ác đ ến a n h em phục vụ, bảo v ệ đều vu i m ừng th ấ y n h ư các đồng ch í b ên N goại giao đã giúp m ìn h tìm ra đáp sô' m ột b ài toán khó. 170
vál CÁC c h i Ển s ĩ q u â n đội n h â n d â n v iệ t nam Lức đó Bác đi công tác vắng. Các an h quyết định cho lấp m áy điều hòa vào phòng của Bác, định khi Bác v ề xin phép sau. Các đồng chí thợ điện tích cực làm việc, chỉ m ột buổi sá n g , chiêc m áy đã được đặt gọn vào tường tron g phòng làm việc của Bác. cầu dao điện vừa đóng, tiế n g m áy chạy ro ro, giông như có bầy ong về tổ. ít phút sau . n h iệ t độ giảm dần, ngoài vườn ra rả tiến g ve, cây cối đứ n g im p h ă n g phắc m à trong phòng Bác m át tựa tròi th u . Lúc đó ở H à N ội m áy điểu hòa còn h iếm , anh em chún g tôi n h iều người mới b iết lần đầu, cứ tấm tấc kh en . A i cũ n g ph ấn khỏi nghĩ đến nhũng ngày tới Bác s ẽ làm việc tron g không khí m át mẻ, chắc chắn sức khỏe củ a N gưòi sẽ tốt hơn. T uy vậy ch ú n g tôi vẫn hồi hộp chò ý kiến của Bác, bỏi lẽ ch ú n g tôi đều b iết Bác sông rất giản dị. N hững tiện ngh i T rung ương dành cho Bác, thứ nào th ậ t cần th iết B ác mới dùng, cái gì chưa cần đến Bác đều cho gửi lạ i cơ qu an hoặc tặn g các đơn vị bộ đội, cá nhân có nhiều th à n h tích. N gh e tin Bác về, chún g tôi chạy ù a ra đón. H ôm ấy ngoài lin h cảm của những ngưòi con m ong cha, ch ú n g tôi còn phấp phỏng về chiếc m áy điểu hòa. Sau khi th ăm hỏi an h em , Bác đi v ề phòng ở. Vừa bước vào phòng, chợt Bác dừng lại, hỏi; - Các ch ú này, hôm nay nhà m ình có mùi gì lạ quá. C húng tôi n h ìn nhau, chưa ai trả lòi câu hỏi của Bác. C hính tôi cũ n g chưa phát hiện dược điều gỉ- Sau này hỏi các đồng chí thợ điện mới biết chiếc điều hòa do m ột nước tư bản sản xuất, chất lượng m áy tôt, hình dáng đẹp nhưng m uôn làm vu i lòng khách, trong máy họ gắn thêm m ột bình beim tự động có chứa nước hoa. Khi m áy vận hàn h, van mỏ, nước hoa theo gió tỏa ra cho nên trong phòng lúc nào cùng phảng phất m ùi thơm. N ếu ai không 171
C h u t ị c h h ổ C h í M i n h ch ú ý th i chỉ cảm thấy như quanh đây có m ù i hoa lan, hoa h u ệ vậy. B iết không giấu được Bác, anh V ũ K ỳ v à các đồng chí phục v ụ xin lỗi Bác, rồi trình bày rõ lý do về chiếc m áy điều hòa n h iệt độ. K hông th ấy Bác tỏ th á i độ gì, ch ú n g tô i thở phào nhẹ nhõm . Láu nay chún g tôi thưòng tràn trỏ m ột điều làm t h ế nào đ ể Bác khỏe m ạn h và trán h n h ũ n g điểu k h iến Bác phiền lòng. M ột trong những m ong m uôn đó hôm nay chúng tôi đã làm đưọc. B uổi trưa hôm ấy, ch ú n g tô i không ngủ được. Chiếc m áy điều hòa là chù đ ề cho nh ữ n g câu chuyện rôm rả, niềm vu i thực sự củ a nh ữ n g người trực tiếp phục vụ, bảo v ệ Bác. N h ư n g chỉ đến đầu giò làm việc ch iểu hôm ấy, B ác ch o gọi an h V ũ K ỳ đến v à ân cầ n bảo: - C hiếc m á y điều hòa n h iệ t độ tôt đấy, các chú có th ể đem đến cho qu ân y v iện hoặc trại điểu dương thương b in h . H ôm trước Bác đến th ă m th ấ y các ch ú ấy ỏ n ón g lắm . Còn B ác th ì chưa cần, Bác ỏ t h ế này là được rồi. Tôi n gh e B ác nói với an h V ũ K ỳ m à cảm giác nh ư bước đi của m ìn h bị h ẫn g. C h ẳn g lẽ n iềm vu i bấy lâu c h ú n g tô i m on g đợi chỉ đến tron g giây lá t t h ế n à y sao? B ác qu an tâm đến các đồng c h í thương b in h nhưng sức k h ỏe củ a B ác là niềm m ong ước củ a cả dân tộc V iệt N am ! T ôi rấ t m uôn được th ư a vôi Bác đ iều đó nh ư n g chư a được phép vì Bác đ an g làm việc với an h Vũ Kỳ. K h oản h khắc ấ y tôi bỗng nhớ lầ n B ác đến th ăm trại điều dưỡng thương b in h ỏ H à N ội. H ôm ấ y Bác đến th ăm bất ngò, B ác di th ẳ n g vào m ột dãy n h à ạn h ẹm đang nghỉ và đ iểu trị. T in B ác đến th ăm n h a n h chóng la n ra cả trại. T ừ các dãy n h à bên a n h em k éo đến mỗi lúc m ột đông, ai c ũ n g m uốn được g ầ n Bác. T h ậ t cảm động, có nh ữ n g đồng ch í cố le n vào m ong được g ầ n Bác q u ên cả m ìn h đ a n g p h ả i dù ng n ạ n g th ay ch ân . Đ a n g lúc B ác th ă m hỏi 172
VỎI CÁC C H tẾN SĨ QUÂN o ộ l NHÀN DÂN VrỆT NAM sức khỏe an h em thi có m ột đổng chí thương b in h hỏng m á t nhờ đồng C‘h í y tá xin clược vào gần Bác. Tôi bước lại đd đồng chí, vừa quay lại thì Bác cũng đi tối. B ác đưa tay dón đồng ch í thương binh. Hình như có lin h cảm đặc b iệt, đổng ch í thương binh hòng m ắt bước tới ôm chầm lấ y Bác, n gh ẹn ngào hai tiến g “Bác ơi”. H ai dòng nước m ắt lán xuốn g gò m á còn chưa lành h ẳn v ết thương k h iến ch ú n g tôi không nén được xúc động. B ác cũ n g lặ n g đi giây ỉá t rồi Người th ám hỏi đồng chí thư ơng b in h hỏng m ắt và các đồng chí đ a n g có mặt. K hông k h í trỏ lạ i vu i vẻ như lúc ban đầu. Sau đó Bác đi đến các dãy nhà thăm các anh, chị em m à v ế t thương n ặ n g còn p h ải nằm bất dộng. Buổi ch iểu hôm ấy tròi nóng, Bác vừ a hỏi chuyện vừa cầm chiếc q u ạt giấy của Bác quạt cho an h em, N h iều đồng ch í xúc động cứ nhìn Bác m ãi k h ôn g nói được. Bác căn dận các dồng ch í lành đạo phải k h ắc phục khó khăn, cô”gắn g điểu trị, chăm lo bồi dưõng đ ể các đồng chí thương b in h sổm phục hồi sức khỏe. Bác cũ n g đặn anh em thương b in h y ên tâm điều trị, kiên trì rèn luyện “tu y ià những ngưòi tà n m à không phê'’... H ôm ấ y trên x e trỏ về nhà, tôi th ấy B ác v ẫ n còn xúc động. G iò đây trong cản phòng m át m ẻ, chác Bác ch ạ n h lòng n gh ĩ đến các đổng chi thương binh- Bác bao giò cũ n g vậy. luôn nghĩ tối mọi người. A n h V ũ K ỳ và các đồng chí phục vụ đã h ế t lòi đ ể nghị nh ư ng Bác v ẫ n không th ay đổi ý kiến, T h ế là ngay buổi ch iều hôm ấ y chiếc m áy điểu hòa được đưa ra khỏi cản phòng của Bác. Bác sôn g giản dị vì không bao giờ Bác n g h ĩ đến riên g m ình. S u ôt cuộc đời Bác đã h ế t lòng \ ì nước, vì dân. Trích từ sách: C h u yện kê của nhữ ng người g iúp việc B ác Hồ Nxb Thông Ĩấ n , Hà Nội, 2003 173
C h ủ t ịc h H ầ C hí M in h NHỬNG THÁNG NGÀY BẢO VỆ« BÁC P h a n V ãn X oàn K hoảng giữa năm 1950, Tinh ủy B ạc Liêu phân công tòi v à m ột sô’ đồng ch í ra B ắc và sa n g T ru n g Quôc học tập, chuẩn bị cho cuộc k h á n g chiến lâu dài. Từ đó đến th á n g 3 -1 9 5 3 tôi đã trải qua các khóa đào tạo ở trường N gu yễn Ái Quốc III, khu V iệt Bắc và trường M ác-L ênin ở T rung Quốc. T hinh thoảng tôi có được gặp Bác. M ỗi lần k ết thúc khóa học, mỗi lần ch ú n g tôi v ề V iệt Bắc, Bác đều ghé thăm v à k h u yên n h ủ â n cần, vậy là rnàn nguvện. Tôi yên tâm đợi ngày v ề N am n h ậ n nhiệm vụ. S o n g cuộc đời có những bước ngoặt k h ôn g th ể lưòng trước. Sau ch iến th ắn g lịc h sử Đ iện B iên P h ủ , tôi có vin h dự lớn được T hứ trưởng B ộ Công an p h ân công bảo vệ Bác H ồ từ c h iến khu V iệ t B ấc v ề thị xâ Sơn T ây. Tôi còn nhớ, hôm đó tô i m ặc bộ q u ầ n áo hóa tran g, đ ến tậ n bến phà Hòa B ìn h để bảo vệ v ị C h ủ tịch nưốc từ căn cứ địa V iệt Bắc về đ ịa điểm tạ m thòi, về đôn nơi an toàn, tôi lại đưỢc ph ân công c ù n g đ ồn g chí T ạ Q u an g C hiến đi tiếp quản th ù đô H à N ội. Đ á y là vin h dự lớn và là kỷ niệm tron g cuộc đòi cách m ạ n g củ a tôi. T ôi dược th am gia và chứng k iến n h ũ n g tr a n g sử oanh liệ t củ a dân tộc trong niềm hân hoan ch u n g củ a toàn dân. * Nguyén Thiếu tướng nguyên Cục phó Cục Cảnh vệ. Bộ Công an. bảo vệ BácH ó từ năm 1955 ơén 1969. 174
vứl CÁC CHIEN SĨ QUÂN ĐỘl NHÂN DÂN VlỆT NAM Được Cấp trên phân công chuẩn bị đưa Bác về H à Nội m ột cách bí m ật, tôi và anh Tạ Q uang Chiến chuẩn bị đưa Bác vể nhà thương Đồn Thủy (nay là bệnh viện Hữu nghị). C húng tôi kiểm tra, nắm tình hình và chọn một phòng để Bác ỏ tạm . Sau khi được cấp trên đồng ý, một ngày tháng 10-1.954 chúng tôi đón Bác từ Sơn Tây v ề Hà Nội. N gày 1-1 -1 9 5 5 , Chính phủ ra m ắt nhân dân thủ đô Hà Nội và quôc dân tạ i Q uảng trường Ba Đình lịch sử. Chủ tịch Hồ Chí M in h và các đồng chí lành đạo Đ ảng, N hà nước bưốc ra lễ đài trong niềm h ân hoan vô hạn, đồng bào a i nấy đều hướng về Bác. Cờ, hoa và biểu ngữ rỢp tròi. Tôi được p h ân công bảo vệ lễ đài, bào đảm an toàn cho Bác, các vị lã n h đạo Đ ản g v à C hính phủ. Trong khi làm nhiệm vụ, tôi nhìn Bác m à lòng vò cùng xúc động, thư ơng m ến, vì th ấ y Bác sông gian khổ v à công việc lại quá b ận rộn, B ác hơi gầy trong bộ quần áo kaki, dầu đội m ũ cá t trắng. B ác giơ m ũ chào đồng bào và ch iến sĩ thủ đô. N h iể u ngưòi trong cuộc m ít tinh, trong đó có đoàn cán bộ và n h ân dân m iền N am đểu huống v ề Bác Hồ, lòn g xú c động, nước m ắt chan hòa trong tiên g hô vang “H ồ C hủ tịch m uôn nâm ”. Đ ú n g ngày sin h nhật của Bác, ngày 1 9-5-1958, tôi ch ín h thứ c được Bộ Công an đề b ạ t làm Cục phó Cục C ản h v ệ Bộ Công an. Từ đây công việc đối với tòi trách n h iệm n ặ n g n ề hơn. Cũng nâm này, lần đầu tiên tôi được đi nước n goài vói Bác, B ác đi thâm An Độ và M iến Đ iện"’, cù n g đi còn có các đồng chí K háng, Tài, N in h và Sĩ H uynh, Đ â y là m ột vin h dự nhưng cũng là trách n h iệm n ặn g n ề, chín ngày ổ Â n Độ và bôn ngày đêm ỏ M iến Đ iện , ch u y ến đi của Bác đ ã th àn h công. Sau khi về nước, B ác thư ơn g cho chún g tôi mỗi ngưòi m ột huy hiệu (1) N a y là M ianm a. 175
Chlj t ị c h h ồ C h í M in h của Bác. C h ú n g tô i h ế t sức xúc động và su n g sư ón g khi được n h ận p h ầ n thưởng cao quý này. Đ ến năm 1960 tôi dưẹíc trực tiếp bảo v ệ Bác H ồ tha>’ cho đồng chí tiếp cận bảo v ệ đi học m ột thồi gian. Tôi vò cùng phấn khởi v à xúc động, nhưng rất lo vì khả n ăn g có hạn và cùng ch ư a được học đầy đủ v ề công tác này. Tòi không th ể k h ôn g iúng tú n g và bd ngô tron g buổi đầu gặp Bác. Tôi nhớ buổi chiều hôm đó sau kh i ãn cơm xong, Bác đi bách bộ q u a n h hồ trong Phủ Chủ tịch. Tòi không b iết phải đi như t h ế nào cho phù hợp, tôi tỏ ra lo lắng, cứ lẽo đẽo đi sau B ác k h o ả n g chừng 40m . Tôi th ấ y th ỉn h th oản g Bác ngoái lạ i n h ìn tôi, dường nh ư Bác h iểu và b iết tô i còn lú n g túng, lo ngại, B ác chủ động gọi tôi lạ i gần, vừa đi vừa hỏi chuyện. B ác hỏi v ề quê tôi, gia đình tôi, v ề công việc và dời sông củ a n h ân dân trong tỉnh.,. Tôi vừ a đi g ầ n vừa trả lòi những điều Bác hỏi: - Thưa Bác, ch áu quê ở Cà M au, Bạc L iêu, cháu là tỉn h ủ y viên , ch ín h trị v iên tỉn h đội dân qu ân đu kích. Đòi sống nh ân d ân tron g tỉn h còn nghèo, nh ư n g tin h th ần chiến đâ\ỉ ch ốn g g iặc P háp rất cao. Toàn N am Bộ đều nhớ Bác, m uôn đưỢc gặp Bác. Tôi cảm th ấ y lòng m ình ấm lại và y ên tâm khi đi cạnh Bác, như đi c ạ n h m ột ngưòi cha. Bác v ĩ đại nhưng lại giản dị, gẩn gũi, luôn quan tâm đên cuộc sốh g và công tác của nhữ ng ngưòi q u an h m ình. Hơn 10 năm đưỢc đi bảo vệ Bác là hạn h phúc lân của cuộc đòi tôi. N h ữ ng kỷ n iệm vê' Ngưdi ở trong tôi nhiều không kể hết. 0 đây tôi chỉ k ể lại m ột s ố k ỷ niệm ... Là lãn h tụ k h ô n g d ễ có m ấy ai qu an tâm sâu sắc đến n h ữ n g vù n g đ ấ t v à con ngưòi cụ th ể n h iề u nh ư Bác. Bác đ i đâu, đến đ âu đều ch u ẩn bị k ỹ nh ư n g không h ề báo trưổc. N gười g iả i th ích đơn giản: 176
VỚI CÁC CHIỀN SĨ QUÂN ĐỘl NHÂN DÂN V lÊ T NAM - Bác m uôn đi ctể thấy cảnh th ậ t, người th ậ t, việc th ật ch ứ dâu m uôn di để th ấy cảnh đón tiếp. Đi thăm dâu. làm việc xong là Bác v ề ngay. Bác k h ôn g m uốn có nh ữ n g cuộc chiêu đãi, tiệc tù n g. Bác nói: - Đi cõng tác th ì cốt công việc, không nên làm phiền các địa phưdng. Có những hôm sán g sớm từ H à N ội đi, làm việc ỏ P hú c Y ên xong, th ấ y còn sốm Bác bảo: - Cho xe qua V ĩn h Phúc, tran h th ủ làm việc xong, B uổi trưa Bác bảo chúng tôi tìm m ột ngọn đồi vắng h a y m ột ngôi ch ù a xa nào đó để nghỉ ngdi, buổi chiều tiế p tục hành trìn h . Bác không ăn cơm tạ i n h à khách cù a các tỉn h . Hồi tưởng lạ i bữa cơm trưa củ a Người trên dường công tác, tôi v ẫ n còn th ấy xúc động, đó ch ỉ là nắm cơm cắt kh oanh, thứ c ân khô đạm bạc, ch ú n g tôi bày ra B ác cháu cù n g ăn, Ản cơm xong, Bác chọn m ột gốc cây to, trải nilon dưới gốc cây ngủ m ột giâc ngon lành, k h oản g 30 ph út, dậy đi tiếp, Rừng thôn g Phúc Yèn, n h ữ n g ngọn đồi ỏ B a Vì... là những nơi Bác thư òng nghỉ ngơi trên đưòng đi công tác. B ác không m uốn vào nhà dân sỢ phiền hà. M ột lần , anh Vũ Kỳ thương Bác quá nên chuẩn bị sẵn giường xếp cho Bác. Ản trưa xong, anh đem giường, chăn ohiên và chiếc gôi bông ra, mời Bác nghỉ. Bác khen; - Chú Kỳ th ật chu đáo. Buổi trưa m à được t h ế này thì còn gì bằng. - B ác cười và nói. - Tôt, những ai chu đáo, biết lo xa t-hi người đó đáng được hưởng. Thôi chú Kỳ lên đó ngủ đì. Bác nằm nilon cũng quen rồi, N à n nỉ the" nào Bác cũng không nghe. Đ ôi vối Bác chừng nào lo đưỢc cho tất cả mọi ngưùi, thì Bác có chỗ của m ìn h trong đó. Bỏi vậy, Bác cường quyết bắt a n h Kỳ phải lên giường xếp nằm . Không b iêt nói sao, anh Kỳ phải 177
C h ủ t ị c h h ồ C h í M in h n gh e lòi Bác. Suốt buổi trưa an h nằm không phải n gủ m à n ằm ... su y nghĩ! Thương Bác quá chừng nhưng cũng k h ô n g dám nói gì thêm . Là c ả n h vệ trực tiếp bảo v ệ Bác, chúng tôi không dám Id là dù chỉ m ột phút. D ù v ậ y cũng không th ể trán h h ế t n h ữ n g th iế u sót nhỏ. Bác b iết, không trách m ắng bao giờ, ch ỉ góp ý, phê bình n h ẹ n h à n g nh ư ng th ấ u đáo. Có lần, c h ú n g tô i đưa Bác đi thực tế. Đ i bộ, tắ t rừng, vượt đồi. Đ i m ột lá t, p h át hiện ra lạc đường, an h em cảnh vệ toát mồ hôi. B ác biêt nên hỏi: - Các chú nhầm đường p h ải không? C h ú n g tôi đành th ú thật: - D ạ, chúng cháu th ấ y hơi lạ. V ừa trả lồi, tim vừa đập th ìn h thịch, Bác khoát tay: - T h ôi đưỢc cũng m ệt rổi, Bác nghỉ chút. Các chú xem lạ i thử. N g h e Bác nói chúng tôi thở phào. T hái độ bình th ản và g ầ n g ũ i của Bác khiên ch ú n g tôi yên tâm trỏ lại. N h iề u năm sốn g bên B ác, ch ú n g tói thuộc từ n g th ó i q u en c ủ a Ngưòi. Bác sôn g g iả n dị m à v ă n m inh, ưa h oạt đ ộn g. C ông tác tù y theo th á n g , th eo năm m à đi n h iều h oặc ít, nh ư n g đến n gày 1 9 -5 th ì lịch làm việc của Bác bao giờ cũ n g đi công tác tỉn h xa... B ác không m uôn vì sin h n h ậ t m ình m à bao n h iêu ngưòi phải đến chúc tụ n g. Trích từ sách: C h u y ệ n k ể c ủ a nhữ ng ngưồi g iú p v iệ c B ác H ố. Nxb Thông lấn, H à Nội, 2 0 0 3 . 178
vái CÁ C c m iỂ n s ĩ q u ẳ n đ ộ i n h â n d ầ n v i ê t n a m Chủ tịch Hổ Chí Minh đến thăm và chúc tết anh chị em ta/ờng thương binh hòng m ắt H à Nội đêm giao thừa Bính Thân (2.1956) BÁC H ổ THÁM TRƯỜNG THƯƠNG BINH HỎNG MẮT H oàng V ăn V ượng kê C h iến th ắn g Đ iện B iên P hủ k ết thúc cuộc kháng ch iến chống thự c dân Pháp. H òa b ìn h được lập lại, th ủ đô được giải phóng. Trường thương binh hỏng m ắt th àn h lập từ trước ố T h an h H óa nay dược chuyển v ề H à Nội, đặt ở m ột k h u vực khá k h an g trang, rộng rãi ngay trên p h ố N gu yễn T h ái Học, m ột trong những đường phô' dài và đẹp của th ủ đô. * Thưong binh h ỗ n g m ắ t được ỉrự c Ịỉểp đón B ả c ồ trường. 179
C h ủ t ị c h h ồ C h í M in h Tối n g à y 1 1 -2 -1 9 5 6 , tức tối 30 T ết năm B ín h T h â n , sa u bữa cđm “tấ t n iên ” a n h em thường b in h đ ề u d ến tậ p tru n g ở hội trư òn g đ ể liê n hoan m ừng đón g ia o th ừ a . Đ êm liê n h o a n đông vu i, sôi n ổi và cảm động v ì sự họp m ật củ a các a n h em thương b in h ở cả h ai m iể n N a m , Bắc. Các tiế t m ục v ã n n gh ệ được trìn h d iễn liê n tụ c. G iũa lúc đ a n g v u i th ì đồng chí h iệu trư ốn g n h à trư òn g P hạm C hu M ưu ph ấn khỏi báo tin: - Trường ta, đêm nay có phái đoàn ch ín h phủ đ ến thăm ! V ừa lúc đó n goài cổng trưồng có tiế n g ô tô, rồi có tiế n g reo m ỗi lú c m ộ t to, la n dần tâi phía h ội trường. Đ ồn g c h í h iệ u trưởng xúc động kêu lên: - B ác Hồ! B ác đến! Bác đến đấy! Cả hội trường ào lên tiếng vỗ tay, tiếng reo hò su n g sưống: - H ồ C hí M in h m uôn năm ! B ác H ồ m uôn năm ! Bác bưốc v à o hội trường, cấ t tiế n g ấm áp nói: - Thôi! Thôi! Các chú đừng hoan hô nữa m ệt sứ:C. N gồi x u ô n g cả đi, B ác sẽ nói chuyện. M ọi n gư ồi n gồi vào chỗ, im lặng. B ác hỏi: - Các c h ú có k h ỏe không? Cả hội trư ồ n g đ ồn g th an h trả lòi: - T hưa B ác, ch ú n g cháu khỏe ạ! B ác h ố i tiếp: - T ế t n à y các ch ú có bán h chư ng không? M ột đ ồn g ch í thương b in h h ỏn g m ắt đứng lên !trả lòi: • T h ư a B ác, ch ú n g cháu chư a kịp làm bánh chư ng n h ư n g đã có xôi, có n h iều th ịt ạ. Bác cười: - M ìn h còn n h iề u khó k h ăn , có n h iều xôi, niiiœu th ịt cũ n g là tô t lấ m rồi. Bác chợt hỏi; 180
vứl CÁC g h iỂn sĩ q u ân oội n h â n d â n v iệ t nam - Bác ch o các chú tiển để tăn g gia, các chú đã tăn g gia chưa h a y là tiê u h ết rồi? Chả ià hồi th à n h lặp trưòng, Bác có gỏi cho h ai tràm đồng để tă n g gia sản xuất nên hôm n a y Bác hỏi lại. M ột đổng ch í ngồi gần chỗ Bác, đửng lên nói; - T hưa Bác, chún g cháu đã nuôi được lợn và trồng được n h iều rau m à tiề n vốn Bác cho vẫn còn ạ, Bác k h en tô t v à nói tiếp: - Có trường thường binh h ỏn g m ắt này, các chú được học chữ, học n g h ề để tiếp tục phục vụ nhân dân, như vậy các chú “tà n m à không p h ể ’. Các chú tùy theo sức của m ình m à học tập và công tác. Các chú phải học h ết lớp 7, sa u đó th ích n g h ể gì th ì tham gia... Bác n g ừ n g lời. Đ ồng chí hiệu trưởng của trường thay m ặt anh em thương binh k ín h chúc Bác năm mối m ạnh khỏe, hứa với Bác là Trưòng thương binh hỏng m ắt sẽ ỉàm th ật tốt lòi Bác dặn. Bác đem thuốc lá ra, cho mỗi người m ột điếu và để mọi ngưòi cùng chụp ảnh chung với Bác làm k ỷ niệm . B ất chợt m ột đồng chí thương binh h ỏn g cả h a i m ắ t đứng ỉên nói: - T hưa B ác, k h i còn sán g m ắt, chún g cháu được nhìn Bác hoặc n h ìn th ấ y ản h Bác. B â y giờ chứng cháu đã bị m ù, ch ú n g ch áu m uôn Bác đứng để chúng cháu sò xem Bác có khỏe không? N gh e nói th ế, B ác đứng lặng di hồi lâu, rồi Bác nói: - Đ êm nay giao thừ a, Bác còn phải đi thăm n h iều gia đ ìn h có công với cách m ạng và các cơ quan khác nữa. ơ đây lâu th ì B ác không kịp đi th ăm nơi khác được. Thôi, các chú h á t cho B ác nghe m ột bài. Bác giơ tay bắt nhịp cho toàn th ể an h em thương binh cùng h á t bài “K ết đoàn”. T iếng hát, cù n g tiếng vỗ tay theo nhịp điệu v a n g lên sôi nổi vu i vẻ. Bài hát gần kêt thúc thì 181
C h ủ t ịc h H ầ C hí M in h Bác vẫy ta y chào ra về. C ả hội trưòng vỗ tay nồng nhiệt chào tạm b iệt Bác. Đ êm giao thừa năm dó, B ác đâ đ ể lại tron g lò n g an h em thương binh hỏng m á t m ột niềm xúc động sâu sắc và cũng rất ph ấn khỏi, tự hào. Trích từ sách: B ác H ổ với Ba Đ ìn h. Ban Chấp hành Đảng bộ Q uặn Ba Đ ình, H ã Nội, 1986. SỐNG TRONG MUÔN TÌNH THƯƠNG CỦA BÁC T r ầ n T h ị N h â m (L ý ) k ê T hoát khỏi cảnh ngục tù tăm tốì, dã m an của bọn xâm lược M ỹ, tôi đưỢc đưa ra m iền Bấc chừ a bệnh. Từ nhũng ngày đầu th án g 11-1958, tòi nằm điểu trị tạ i b ện h viện hữu nghị V iệt - Xó. Đ ã m ấy lần Bác vào b ện h v iện thám m à tôi cứ m ê m an không h a y b iết gì cả! Lúc tỉn h dậy, có chị thương tôi quá không g iấ u được nỗi vu i m ừng, luyến tiểc ấy, b èn kể lại là Bác đến th ăm tôi. Tôi khóc òa lê n như m ột đứa trẻ thd x a mẹ. M ột hôm , tôi vừa m ỏ m ất ra, thì th ấ y m ột bác sĩ già khoác chiếc áo b ò-lu trắn g đứng cạnh giư òng đang n h ìn tôi âu yếm , với n ụ cưòi h iề n hậu. Sau giây p h ú t ngỡ ngàng tỏi nh ận ra Bác, tôi nắm chặt bàn tay Bác và khóc nấc lên. Đ ú n g Bác H ồ rồi, ngưòi m à các cô chú trong nhà tù v à b à con ở m iền N am h ằ n g ưốc mơ được gặp, Bác cúi hôn trán tôi. Tôi khóc to hơn và gọi: “B ác ơi, các cô chú trong n h à tù và đồng bào m iền Nam m ong nhố Bác lắm !”. Tôi n gất lịm đi. Lúc tỉn h dậy, các chị 182
VÚI CÁ C c h i Ể n s ĩ q u â n đ ộ i n h â n d â n v i ệ t n a m k ể lại là n h ìn th ấy tôi trong Cớn m ẽ sả n g Bác không cầm dược nước m ắt. Đ ó là buổi tôi ngày 14-11-1958, cái ngày không bao g iò phai mò trong tâm tn' tôi. Tình thương bao )a của Bác luôn luôn sưởi ấm lòng tôi. Tôi thấy như thêm sứ c m ạnh để ch iến đấu với bệnh tặt. T h ế là ước mđ được gặp Bác củ a tôi đã th à n h sự thật, ư ớ c mơ đó, tôi ấp ủ từ ngày má tôi thư òng gọi là “bé N h â m ”, H ồi ấy, tôi ò trong hàng ngũ th iếu nhi cứu quốc, T ôi ước m ơ được gặp Bác Hồ, như bạn tôi là Kim Phú dược dâng hoa lên Bác ngày 2-9 -1 9 4 5 , tạ i T hủ đô Hà N ội. Bạn P h ú v ề kể lại cho tôi nghe chuyện Bác Hồ. n gư òi ông y ê u q u ý cùa các cháu thiếu niên, nhi đồng. Từ đó, tôi có cả m giác Bác Hồ là nẹưòi ông trong nhà. Được sự qu an tâm , săn sóc rất mực tậ n tìn h của Bác, củ a Đ ản g, đưỢc sống trong tinh thương yêu ruột thịt k h ôn g bò b ế n củ a đồng bào m iền Bấc, và cả sự chia sẻ đ a u thương củ a nh ân dân t h ế giới, th ân th ể tôi lần lượt là n h khỏi 42 v ế t thương do giặc gáy ra, sức khỏe tôi dần d ầ n hồi ph ục. T ôi dược đưa vể nghỉ dưõng sức ỏ một nơi vên tĩnh. T h ỉn h thoảng tòi được Bác gọi vào nơi Bác ỏ, B á c hỏi vê' quê quán và bệnh tình của tôi. Bác hỏi thăm sứ c khỏe cá c cô chú, anh chị cùng ở nơi an dưdng vối tôi. T ôi k ể Bác n gh e tìn h h ìn h đòi sống v à dấu tran h của chị em ph ụ n ữ m iền N am . Bác cầm tay tôi và nhẹ n h àn g xoa bóp các v ế t sẹo. B àn tay Bác rung rung. Tôi nhìn Bác, đ ịn h k h ôn g k ể lạ i sự tra tấn dã m an của giặc, sỢ Bác xúc động. Đ ột n h iê n Bác hỏi; - C h ú n g nó x â u tay cháu với bao nhiêu người khác? Tòi giặt m ìn h . Sao Bác biết? Rồi tôi d è dặt thưa: - Dạ, hơn bốn mươi chú... Thấy tô i ngập ngừng, Bác lại nhắc: - Cháu k ể tiế p đi- 183
C h ủ t ị c h H ầ C h í M in h Tôi thầm nghĩ, k h ôn g th ể g iấ u Bác được, tôi thưa: - S au những trận đòn tra tấ n dữ dội, các chú ch ân bị cùm , ta y bị xâu dây th é p cù n g với ch áu , độ và i n gày sa u lên cơn giật rồi c h ết d ần , c h ế t m òn... Chỉ còn lại m ột m ình cháu. Cháu cũ n g k h ô n g h iểu tạ i sao ch áu lại không chết- T ại sao cháu bị ch ú n g tra tấ n dã m an m à ch áu c ũ n g không khai? - C háu nghĩ là n ếu c h á u k h a i th ì sẽ m ất h ế t tìn h thưdng của cách m ạn g, củ a B ác và củ a các chú, các cô đã đùm bọc, dạy dỗ cháu lúc ch áu ô tron g tù. Cháu k h ai thì ch áu có tộ i với đồng bào. L úc nào cháu cũng th ấ y h ìn h ản h Bác ở trưđc m ặ t ch áu . Có lúc ch áu nằm mơ th ấ y Bác đứ n g h ai tay ch ôn g n ạ n h trước qu ân th ù , bọn ch ú n g n h ìn Bác hoảng sợ ch ạ y h ế t v à cháu được tự do, su n g sướng... Có lúc cháu mơ th ấ y B ác lấy kh ản chặm nưốc m ắt k h i Bác n h ìn c ả n h tr a tấ n cực k ỳ tàn ác c ủ a g iặc M ỹ và lủ ta y sai đối vối ch ú n g ch áu ... N ói đến dây, tôi úp m ặ t tron g lòng bàn ta y B ác, tôi khóc nh ư m ột em bé. B ác n â n g n h ẹ đầu tôi iên. B ác rơm rớm nước m ắt nói; - N g h ĩ dến cháu, m ọi người đều căm thù sâu sắc c h ế độ M ỹ - D iệm ỏ m iền N am . M ỗi lòi nói, m ỗi án h m ắ t, m ỗi cử chì nhò n h ấ t củ a Bác khấc sâu vào tâm trí tôi. T rong giờ ph út th iê n g liên g này, tôi không th ể k h ôn g nhớ lạ i n h ũ n g lúc ở tù , gian khổ, đấu tra n h với kẻ th ù , chúng tôi chiến th ắn g được là nhò có h ìn h ản h B ác tron g tr á i tim . B ây giồ được th ậ t sự ngồi bên Bác, cà n g n h ìn B ác tôi cà n g nhố đến các đồng ch í ỏ trong N am ỉuôn ỉuôn hướng v ể Bác để có th êm sức m ạn h ch iến đấu v à c h iến th ắ n g . B iế t bao n h iêu đ ồn g ch í bị tù đày, tra tấn, b iết bao n h iêu c á n bộ hoạt đ ộn g trên 184