Kết quả chăm sóc người bệnh xơ gan mất bù theo mô hình đội tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Thêm vào BST
Báo xấulượt xem 2
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài viết tập trung phân tích kết quả chăm sóc theo mô hình đội ở người bệnh xơ gan mất bù. Đối tượng và phương pháp: Mô tả cắt ngang, 204 người bệnh xơ gan mất bù tại Viện Điều trị các bệnh Tiêu hóa, từ tháng 6/2022 đến tháng 12/2022.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Kết quả chăm sóc người bệnh xơ gan mất bù theo mô hình đội tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 19 - Số 1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 Kết quả chăm sóc người bệnh xơ gan mất bù theo mô hình đội tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 Result of teamwork in healthcare for patients with decompensated cirrhosis in 108 Military Central Hospital Đào Thị Hồng Mai, Trần Văn Hải, Nguyễn Thị Hương, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 Nguyễn Khắc Tuân, Nguyễn Lý Long Bình, Nguyễn Thị Hiền, Nguyễn Thị Nhung, Cao Thị Lan Anh, Lê Ngọc Mai, Đỗ Ngọc Ánh, Nguyễn Thị Phương Liên, Nguyễn Thị Hậu, Nguyễn Duy Phương Tóm tắt Mục tiêu: Phân tích kết quả chăm sóc theo mô hình đội ở người bệnh xơ gan mất bù. Đối tượng và phương pháp: Mô tả cắt ngang, 204 người bệnh xơ gan mất bù tại Viện Điều trị các bệnh Tiêu hóa, từ tháng 6/2022 đến tháng 12/2022. Được chăm sóc sức khỏe theo mô hình đội. Kết quả: Nam/nữ: 5,17/1, tuổi trung bình: 57,9 ± 12,1 (năm); tiền sử chủ yếu do lạm dụng rượu bia và nhiễm virus viêm gan B. Child-Pugh B và C là 56%, 34%. Kết quả cải thiện triệu chứng khi ra viện là 85,3%. Có mối liên quan giữa nhóm tuổi, tiền căn bệnh, thời gian mắc bệnh, mức độ chức năng gan với kết quả chăm sóc người bệnh xơ gan mất bù (p
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.19 - No1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 1. Đặt vấn đề Trong đó: Xơ gan (XG) là bệnh thường gặp và đang có xu n: Cỡ mẫu nghiên cứu tối thiểu. hướng gia tăng cùng với tình trạng lạm dụng rượu, z(1−α /2) (hệ số tin cậy) = 1,96 khi chọn mức sai lây nhiễm của virus viêm gan ở nhiều quốc gia trên số α = 0,05. thế giới. Xơ gan là nguyên nhân gây tử vong đứng p: Tỷ lệ người bệnh xơ gan mất bù tử vong thứ 13 trên phạm vi toàn cầu. Tỷ lệ tử vong là 34- trong 5 năm trong nghiên cứu tham khảo của tác 66% trong 10 năm với người bệnh XG và 85% với giả Schuppan D (85%) [6]. người bệnh xơ gan mất bù (XGMB) trong 5 năm nếu d: Khoảng sai lệch mong muốn (chọn 0,05). không được ghép gan [6]. Người bệnh (NB) xơ gan Thế các dữ liệu vào công thức trên chúng tôi có thường nhập viện do các biến chứng [7]. Ở giai đoạn cỡ mẫu tối thiểu là n = 196, cộng với dao động các mất bù, NB đối diện với nhiều khó chịu và giảm dần phiếu nghiên cứu không hợp lệ. Lấy được cỡ mẫu là chất lượng cuộc sống, sức khỏe thể chất cũng như n = 204. tinh thần đòi hỏi quy trình chăm sóc sức khỏe chặt chẽ. Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu này Phương tiện nghiên cứu nhằm mục tiêu: Phân tích kết quả chăm sóc theo mô Thang điểm đánh giá tình trạng người bệnh hình đội ở người bệnh xơ gan mất bù. hàng ngày (Symptom Assesment Scale-SAS) có sửa đổi để phù hợp với người bệnh xơ gan [9]. Gồm các 2. Đối tượng và phương pháp triệu chứng: Chán ăn, mệt mỏi, khó chịu ở bụng, mất 2.1. Đối tượng ngủ và được lượng giá điểm từ 0-10. Gồm 204 NB xơ gan mất bù điều trị tại Viện điều trị các bệnh Tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 từ tháng 6/2022 đến tháng 12/2022. Tiêu chuẩn lựa chọn Tuổi trên 18. Được chẩn đoán xác định xơ gan giai đoạn mất bù khi vào viện vì một trong các biến chứng của xơ Hành động gan gồm: Xuất huyết tiêu hóa, suy gan cấp trên nền Điểm Triệu chứng trong đội bệnh gan mạn, bệnh não gan, hội chứng gan thận, Không có Không làm nhiễm trùng, cổ trướng [7]. 0 triệu chứng gì Tiêu chuẩn loại trừ Có triệu chứng nhưng ít, ảnh Báo cáo cho Có mắc kèm ung thư gan. 1-3 hưởng một phần vận động đội trưởng sinh hoạt /bác sĩ Đang mắc đột quỵ não cấp tính. Báo cáo cho Đang có tắc mật cơ học. Có triệu chứng khiến NB bực đội trưởng Bệnh nhân không đồng ý tham gia nghiên cứu. 4-7 mình ngày càng tăng khi /BS trong sinh hoạt 2.2. Phương pháp vòng 1 giờ Có triệu chứng nhiều lần Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả khiến người bệnh rất căng Báo cáo cho cắt ngang. thẳng, có thể tác động đến đội trưởng Công thức tính cỡ mẫu cho một tỷ lệ: 8-10 khả năng thực hiện các sinh /BS ngay p (1 − p ) hoạt theo ý muốn, căng lập tức n = z(1−α /2) 2 d2 thẳng, kích động 124
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 19 - Số 1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 Mức độ chức năng gan: Theo thang điểm Child-Pugh qua các chỉ số [6]. Prothrombin (%) Bilirubin (umol/l) Albumin (g/l) Cổ trướng (mức độ) Bệnh não gan >50% 35 Không/nhẹ Không 1 điểm 30-50% 35-50 28-35 Vừa Nhẹ 2 điểm 50 5-6 điểm: Child A, 7-9: Child B; ≥ 10 điểm: Child C. Nội dung nghiên cứu bất thường cho điều dưỡng đội trưởng (nếu bác sĩ đi vắng) hoặc bác sĩ trong đội. Sau đó hội ý để ra quyết Mô hình chăm sóc theo đội định điều trị chăm sóc tiếp theo. Theo thông tư 07/2011/TT-BYT, mô hình chăm Biến đầu ra: Kết quả chăm sóc được đánh giá sóc theo đội là: Đội gồm bác sĩ, điều dưỡng viên thành 2 mức cải thiện và chưa cải thiện. Cải thiện là hoặc hộ sinh viên và người hành nghề khám bệnh, khi ra viện các triệu chứng đỡ hoặc giảm. Chưa cải chữa bệnh khác chịu trách nhiệm điều trị, chăm sóc thiện là khi các triệu chứng không đổi, nặng hơn, BN cho một số người bệnh ở một đơn nguyên hay một xin về hoặc tử vong nội viện. số buồng bệnh [1]. Dựa trên thông tư này phân bố vai trò các cá nhân trong đội chăm sóc NB XGMB: Phân tích số liệu Điều dưỡng trong đội theo dõi triệu chứng, chăm Xử lý bằng phần mềm thống kê SPSS 22.0. sóc một số NB đã được phân công, báo cáo lại khi có 3. Kết quả 3.1. Đặc điểm người bệnh xơ gan mất bù điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 Bảng 1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu Đặc điểm n Tỷ lệ % Nam 171 83,8 Giới Nữ 33 16,2 70 30 14,7 Trung bình 57,9 ± 12,1 (23-88) Rượu 116 56,9 Virus (B và/hoặc C) 59 28,9 Tiền sử Rượu+virus 11 5,4 Khác 18 8,8 < 5 năm 126 61,8 Thời gian mắc bệnh > 5 năm 78 38,2 Nhận xét: Nam giới chiếm phần lớn (83,8%), tỷ lệ nam/nữ là 5,17/1. Tuổi trung bình là 57,9 ± 12,1 năm. Tỷ lệ NB xơ gan lạm dụng rượu cao nhất (56,9%), tiếp đó là nhiễm virus viêm gan (B và/hoặc C). Đa số mắc bệnh dưới 5 năm (61,8%). 125
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.19 - No1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 Biểu đồ 1. Lý do vào viện của NB xơ gan mất bù (n = 204) Biểu đồ 3. Diễn tiến các triệu chứng chủ quan của NB XGMB theo thang điểm SAS (n = 204) Nhận xét: Qua bảng theo dõi của điều dưỡng, điểm trung bình biểu hiện mệt mỏi, khó tiêu, mất Biểu đồ 2. Phân loại mức độ bệnh theo Child-Pugh ngủ và chán ăn ở người bệnh XGMB tại ngày thứ nhất lần lượt là 5,89, 4,84, 3,4 và 4,51 điểm. Diễn (n = 204) tiến các điểm đều giảm và tới ngày ra viện điểm Nhận xét: Đa số người bệnh nhập viện với chức trung bình các biểu hiện này lần lượt là 1,49, 1,78, năng gan trung bình (56%), tiếp theo là mức độ 0,89 và 3,1 điểm. Chán ăn là triệu chứng cải thiện nặng (34%), ít nhất là mức độ nhẹ (10%). chậm nhất. 3.2. Kết quả điều trị người bệnh xơ gan mất bù theo mô hình đội Bảng 2. Kết quả điều trị NB XGMB Kết quả điều trị Số lượng Tỷ lệ % Cải thiện 174 85,3 Không thay đổi 7 2,4 Không cải thiện Nặng hơn 22 10,8 Tử vong tại viện 1 0,5 Số ngày nằm điều trị (trung bình) 10,01 ± 3,8 (ít nhất 7 ngày, nhiều nhất 18 ngày) Nhận xét: Tỷ lệ người bệnh có kết quả cải thiện triệu chứng là 85,3%, không cải thiện là 14,7%. Số ngày nằm viện trung bình là 10,01 ± 3,8 (ngày). Bảng 3. Mối liên quan giữa giới, tuổi, thời gian mắc bệnh với kết quả điều trị (n = 204) Kết quả chăm sóc (n, tỷ lệ %) OR Yếu tố liên quan p Tốt Chưa tốt (95% CI) Nam 145 (84,8%) 26 (15,2%) 0,77 Giới 0,792 Nữ 29 (87,9%) 4 (12,1%) (0,25-2,37) 126
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 19 - Số 1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 Kết quả chăm sóc (n, tỷ lệ %) OR Yếu tố liên quan p Tốt Chưa tốt (95% CI) ≤ 70 153 (87,9%) 21 (12,1%) 3,122 Nhóm tuổi 0,010 > 70 21 (70,0%) 9 (30,0%) (1,26-7,71) Thời gian mắc < 5 năm 113 (89,7%) 13 (10,3%) 2,42 0,024 bệnh ≥ 5 năm 61 (78,2%) 17 (21,8%) (1,10-5,32) Nhận xét: Nhóm người bệnh có tuổi dưới 70 có kết quả chăm sóc tốt hơn nhóm có tuổi trên 70 (p
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Vol.19 - No1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 [4]. Nghiên cứu của tác giả Amit K cùng trên đối dùng thang điểm CMSAS (Condensed Memorial tượng XGMB thì lý do vào viện chủ yếu vì bệnh não Symtom Assessment Scale) trong đánh giá triệu gan (54,2%) và cổ trướng (29,6%). Đó là do cơ cấu chứng chủ quan của người bệnh xơ gan mất bù và nguyên nhân của xơ gan ở Hoa Kỳ đa phần bệnh cho kết quả độc lập với mức độ nặng của bệnh đo gan do rối loạn chuyển hóa, nên hội chứng suy chức lường bằng các chỉ số mà bác sĩ thường quan tâm năng gan thường có trước và biểu hiện rõ ràng hơn như Child-Pugh hoặc MELD-SCORE [8]. hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa [5]. Bảng 4 cho thấy có mối liên quan giữa tiền căn Về diễn tiến các triệu chứng chủ quan của NB nghiện rượu, hoặc vừa nghiện rượu kết hợp nhiễm qua theo dõi của điều dưỡng trên Biểu đồ 3, điểm virus với kết quả điều trị. Lý do vì rượu gây rối loạn SAS của triệu chứng chán ăn là cải thiện ít nhất. Do thần kinh và nhân cách nên khi vào viện thường có tình trạng suy chức năng gan và tăng áp tĩnh mạch hội chứng cai hoặc sảng rượu, gây tâm lý bất thường cửa gây giảm dòng máu tới ruột, giảm các vận động thậm chí thao cuồng, loạn thần. Từ Bảng 5 cho thấy tiêu hóa. Tác giả Lý Thị Ngọc Yến cũng chỉ ra rằng NB có mức độ chức năng gan nhẹ và trung bình sau khi được chăm sóc, tỷ lệ NB xơ gan không chán (Child-Pugh A và B) có kết quả chăm sóc tốt hơn NB ăn là 79,2%; trong khi không mệt mỏi đạt 84,4% và có mức độ chức năng gan nặng (Child-Pugh C). Vì cải thiện giấc ngủ là 80,3% [4]. Nguyễn Phương với những NB suy chức năng gan nặng thì khả năng Nhung nhận thấy các triệu chứng chán ăn, khó tiêu, hồi phục triệu chứng của gan sẽ không thể rõ nét và nhanh chóng được trừ khi được ghép gan [6]. Do và phải thay đổi chế độ ăn thường gặp ở NB xơ gan vậy, đối với những NB có tiền căn nghiện rượu hoặc [3]. La Văn Hà chỉ ra 14,39% NB xơ gan mất bù cảm nhiễm virus viêm gan, ngoài việc hướng dẫn NB phải giác chán ăn và 44,6% NB phải có hỗ trợ dinh dưỡng tuân thủ điều trị, người ĐD cần khuyên NB tập bỏ từ nhân viên y tế hoặc người nhà [2]. rượu ngay từ khi nằm viện và tránh lạm dụng rượu 4.2. Đánh giá kết quả điều trị người bệnh xơ trở lại sau khi ra viện, tuân thủ điều trị viêm gan gan mất bù theo mô hình đội virus để tránh làm nặng thêm tình trạng bệnh. Tác giả Thuy TX cũng chỉ ra rằng đa số NB xơ gan có kiến Kết quả Bảng 2 cho thấy tỷ lệ kết quả điều trị cải thức chưa đạt yêu cầu về tự quản lý bệnh, đặc biệt là thiện triệu chứng là 85,8%; số ngày nằm điều trị trung về nhận biết và ngăn ngừa các biến chứng do bệnh bình là 10 ± 3,8. Tác giả Lý Thị Ngọc Yến có kết quả não gan, theo dõi ung thư gan và nhận thức về các 88,5% NB khỏi và đỡ bệnh khi ra viện, thời gian nằm loại thuốc họ không nên sử dụng [10]. viện trung bình ngắn hơn là 7 ± 2,5 ngày. Nhưng tác giả này nghiên cứu trên nhóm NB xơ gan nói chung 5. Kết luận bao gồm cả những trường hợp xơ gan còn bù [4]. Qua nghiên cứu 204 NB xơ gan mất bù được Bảng 3 cho thấy có mối liên quan giữa nhóm điều trị chăm sóc theo mô hình đội, kết quả cải thiện tuổi, thời gian mắc bệnh với kết quả điều trị triệu chứng khi ra viện đạt tỷ lệ 85,3%. Có mối liên (p 70, tiền căn sử dụng rượu, đáp ứng chậm; NB mắc bệnh lâu năm thường chán thời gian phát hiện bệnh > 5 năm, mức độ chức năng nản, tuyệt vọng do đó cần sự theo dõi sát sao cũng gan nặng với kết quả chăm sóc (p
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Tập 19 - Số 1/2024 DOI: https://doi.org/10.52389/ydls.v19i1.2124 2. La Văn Hà (2022) Thực trạng chăm sóc, nuôi dưỡng 7. European Association for the Study of the Liver người bệnh xơ gan và một số yếu tố liên quan tại (2018) EASL Clinical Practice Guidelines for the Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Luận văn Thạc management of patients with decompensated sĩ điều dưỡng, Trường Đại học Thăng Long. cirrhosis. J Hepatol 69(2): 406-460. doi: 3. Nguyễn Phương Nhung (2020) Chất lượng cuộc 10.1016/j.jhep.2018.03.024. sống và một số yếu tố liên quan trên bệnh nhân xơ 8. Hansen L, Chang MF, Hiatt S, Dieckmann NF, Mitra A, gan điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Khoa Tiêu Lyons KS, Lee CS (2022) Symptom Classes in hoá-Bệnh viện Bạch Mai. Luận văn Thạc sĩ điều Decompensated Liver Disease. Clinical dưỡng, Trường Đại học Thăng Long. Gastroenterology and Hepatology 20 11: 2551-2557. 4. Lý Thị Ngọc Yến (2022) Kết quả chăm sóc người 9. Low TS, Gudrun Rohde, Katherine Pittordou et al bệnh xơ gan và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện (2018) Supportive and palliative care in people with đa khoa tỉnh Sóc Trăng năm 2020-2021. Luận văn cirrhosis: International systematic review of the Thạc sĩ điều dưỡng, Trường Đại học Thăng Long. perspective of patients, family members and health 5. Mathur AK, Chakrabarti AK, Mellinger JL, Volk ML, professionals. Journal of Hepatology 69(6): 1260-1273. Day R, Singer AL, Hewitt WR, Reddy KS, Moss AA 10. Thuy TX (2019) Patient knowledge about disease (2017) Hospital resource intensity and cirrhosis self-management of cirrhosis. Master's Theses mortality in United States. World J Gastroenterol Student Research, University of Northern Colorado 23(10): 1857-1865. Scholarship & Creative Works. 6. Schuppan D, Afdhal NH (2008) Liver Cirrhosis. Lancet 371(6915): 838-851. 129
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh phẫu thuật cố định cột sống thắt lưng do trượt đốt sống tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
7 p | 
69
| 
7
-
Kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật gãy hở xương chi trên và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Đa khoa Nông Nghiệp năm 2021
11 p | 16
| 6
-
Kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật chấn thương sọ não tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức năm 2022
6 p | 24
| 6
-
Kết quả chăm sóc người bệnh suy thận mạn lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Thống Nhất năm 2023
10 p | 6
| 5
-
Kết quả chăm sóc người bệnh đột quỵ não sau giai đoạn cấp tại Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương năm 2021
5 p | 21
| 5
-
Kết quả chăm sóc người bệnh suy thận mạn lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 năm 2021
4 p | 52
| 4
-
Kết quả chăm sóc người bệnh mổ viêm ruột thừa và một số yếu tố liên quan
6 p | 21
| 4
-
Kết quả chăm sóc người bệnh phẫu thuật ung thư vú tại khoa Ngoại vú - Bệnh viện K
4 p | 25
| 3
-
Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính tại Bệnh viện Đa khoa huyện Thường Tín năm 2022
7 p | 8
| 3
-
Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt khối tá tụy tại khoa Ngoại Gan Mật Tụy - Bệnh viện K
6 p | 6
| 3
-
Kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật dạ dày tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và Bệnh viện K năm 2022 và một số yếu tố liên quan
5 p | 8
| 3
-
Nghiên cứu một số yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc người bệnh sau tán sỏi nội soi qua da tại Bệnh viện Xanh Pôn năm 2022
6 p | 8
| 3
-
Thực trạng biến chứng trong lọc máu và kết quả chăm sóc người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối có lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Cà Mau
6 p | 28
| 2
-
Kết quả chăm sóc, điều trị người bệnh sau phẫu thuật sỏi tiết niệu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hậu Giang
8 p | 7
| 2
-
Mô tả đặc điểm và kết quả chăm sóc người bệnh xơ gan mất bù tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
8 p | 5
| 2
-
Kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật sỏi thận và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn năm 2021
6 p | 39
| 2
-
Kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cố định cột sống thắt lưng cùng, giải ép ghép xương liên thân đốt tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức năm 2023
6 p | 5
| 2
-
Đánh giá kết quả chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt thực quản tạo hình nội soi và một số yếu tố liên quan tại Bệnh viện K năm 2020-2021
5 p | 20
| 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.
