Khảo sát đột biến axít amin vùng core HCV ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính

Chia sẻ: Hạnh Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

61
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát tỉ lệ đột biến axít amin vùng core HCV ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính và nồng độ HCV RNA ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core và nhóm bệnh nhân không có đột biến này.Nghiên cứu tiến hành trên 117 bệnh nhân viêm gan siêu vi C mạn tính đến khám và điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Trà Vinh từ 01/4/2013 đến 31/12/2013.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khảo sát đột biến axít amin vùng core HCV ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 KHẢO SÁT ĐỘT BIẾN AXÍT AMIN VÙNG CORE HCV Ở BỆNH NHÂN VIÊM GAN C MẠN TÍNH Phạm Bá Chung*, Phạm Hùng Vân**, Cao Minh Nga** TÓM TẮT Mục tiêu. Khảo sát tỉ lệ đột biến axít amin vùng core HCV ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính và nồng độ HCV RNA ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core và nhóm bệnh nhân không có đột biến này. Phương pháp. Nghiên cứu cắt ngang trên 117 bệnh nhân viêm gan siêu vi C mạn tính đến khám và điều trị tại Bệnh viện đa khoa Tỉnh Trà Vinh từ 01/4/2013 đến 31/12/2013. Kết quả. Tỉ lệ đột biến vùng core HCV là 47,5%, bệnh nhân nhiễm HCV týp 6 có tỉ lệ đột biến vùng core cao nhất (87,5%). Nồng độ HCV RNA ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core và nhóm không có đột biến vùng core là 13 x 106 IU/ml và 10,2 x 106 IU/ml. Kết luận. Qua nghiên cứu 117 bệnh nhân viêm gan C mạn tính, chúng tôi nhận thấy có một tỉ lệ cao bệnh nhân bị đột biến vùng core HCV, phần lớn ở bệnh nhân nhiễm týp HCV týp 6. Không có sự khác biệt về nồng độ HCV RNA ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core và nhóm bệnh nhân không có đột biến vùng core. Từ khóa. Đột biến vùng core HCV, viêm gan C mạn tính. ASTRACT THE AMINO ACID MUTATION IN HEPATITIS C VIRUS CORE REGION AMONG CHRONIC HCV INFECTION Pham Ba Chung, Pham Hang Van, Cao Minh Nga * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 378 - 381 Objective: This study was performed to investigate the percentage of amino acid mutation among chronic HCV infection and the mean viral titer among the mutant type and the others. Methods: A cross-sectional study was conducted between April 1st 2013 and December 31st 2013 on 117 chronic HCV infection patients. These patients were diagnosed and treated at Tra Vinh hospital. Results: The percentage of amino acid mutation among chronic HCV infection was 47.5%. The highest rate belonged to HCV genotype 6 (87.5%). There was no significant difference in the mean viral titer among the mutant type and the non-mutant type of all genotypes. Conclusions: In HCV chronic infection, the percentage of amino acid mutation was fairly high, 47.5%, especially in HCV genotype 6. Mutant type and non-mutant type had the same mean viral titer. Key words: HCV core mutation, chronic HCV infection. nghiên cứu đã xác định được một số chỉ thị có ĐẶT VẤN ĐỀ ảnh hưởng đến kết quả đạt được đáp ứng siêu vi Bệnh viêm gan siêu vi C là nguyên nhân bền vững trong đó có đột biến axít amin vùng chính gây xơ gan và ung thư gan. Tuy nhiên do core HCV. Đột biến này có liên quan đến kém chi phí điều trị cao, tác dụng phụ nhiều làm việc đáp ứng điều trị, gia tăng nguy cơ ung thư gan, xác định các chỉ thị dự đoán kết quả đáp ứng gan nhiễm mỡ và đề kháng insulin(3). Như vậy, điều trị là thiết yếu. Vài năm gần đây, nhiều * Khoa Y - Đại học Trà Vinh ** Bộ môn Vi sinh - Khoa Y - Đại học Y Dược TP. HCM Tác giả liên lạc: ThS. BS. Phạm Bá Chung ĐT: 0908158514 Email: phamba.chung@yahoo.com.vn 378 Chuyên Đề Nội Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 dữ liệu đột biến vùng core ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính là một nguồn tham khảo cho các Bác sĩ để đưa ra quyết định điều trị hợp lý và có chính sách theo dõi bệnh nhân thích hợp. Do đó nghiên cứu này được tiến hành nhằm mục đích: 1. Xác định tỉ lệ đột biến vùng core HCV ở bệnh nhân viêm gan C mạn tính. 2. Xác định nồng độ trung bình HCV RNA ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core và nhóm bệnh nhân không có đột biến này. ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu cắt ngang, tiền cứu, mô tả Đối tượng nghiên cứu Bệnh nhân nhiễm HCV đến khám và điều trị tại Bệnh viện Tỉnh Trà Vinh. Thời gian từ 01/4/2013 đến 31/12/2013. Cỡ mẫu Tất cả các trường hợp có anti-HCV (+) Phương pháp nghiên cứu Tiêu chuẩn chọn mẫu Bệnh nhân có anti-HCV dương tính được lấy máu thực hiện ba xét nghiệm HCV RNA, HCV Genotype và HCV Core tại Phòng xét nghiệm NK-BIOTEK. Tiêu chuẩn loại trừ: HCV RNA dưới ngưỡng phát hiện. Nghiên cứu Y học ngưỡng phát hiện, 2 trường hợp không xác định được đột biến vùng core HCV do HCV RNA quá thấp. Như vậy loại khỏi mẫu nghiên cứu 29 trường hợp, còn lại 117 trường hợp. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu Đặc điểm về phái tính và tuổi Tần suất về phái tính (n=117) Nam chiếm 40,17% và nữ chiếm 59,83%. Tuổi trung bình: 58,56  11,61 Nam: 56,51  11,80 Nữ: 59,9  11,4 Tuổi nhỏ nhất: 26 Tuổi lớn nhất: 95 Bảng 1: Tần suất đột biến vùng core HCV Dạng đột biến R70Q L91M R70Q L91M L91C R70Q L91C R70H L91C Không có Tổng n 3 5 5 10 19 23 52 117 Tỉ lệ (%) 2,56 4,27 4,27 8,55 16,24 19,66 44,44 100 Bảng 2: Tần suất đột biến vùng core HCV theo týp HC V Kiểu đột biến 1a (n=6) 1b (n=15) 2a (n=48) 6 (n=48) R70Q 0 3 0 19 L/C91M 0 5 0 0 R70H 0 0 0 23 R70Q L91M 0 5 0 0 Không xác định được đột biến vùng core do tải lượng HCV RNA quá thấp. Nồng độ HCV RNA ở nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 1b (n=15) Xử lý số liệu - Nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core (n=13): 7 x 106 IU/ml Số liệu được nhập, tính toán bằng phần mềm Epi Info 7. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Từ ngày 01/4/2013 đến 31/12/2013, có 146 bệnh nhân nghi nhiễm HCV đến khám và điều trị tại Bệnh viện đa khoa Tỉnh Trà Vinh, chọn tất cả vào nhóm nghiên cứu do có anti-HCV (+), lấy mẫu huyết thanh làm các xét nghiệm PCR. Tuy nhiên, có 27 trường hợp HCV RNA dưới Nhiễm - Nhóm bệnh nhân không có đột biến vùng core (n=2): 7,8 x 106 IU/ml (p-value = 0,90) Nồng độ HCV ở bệnh nhân có đột biến vùng core (n=55) so với bệnh nhân không có đột biến vùng core (n=62) - Có đột biến vùng core: 13 x 106 IU/ml - Không có đột biến vùng core: 10,2 x 106 IU/ml. (p-value = 0,553). 379 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 BÀN LUẬN Qua kết quả khảo sát 117 trường hợp bệnh nhân bị viêm gan C mạn tính, chúng tôi xin đưa ra một số nhận xét về các đặc điểm chung của nhóm nghiên cứu như sau: Bệnh nhân trong nhóm nghiên cứu được phân tích ngẫu nhiên có 70 nữ chiếm 59,83% và 47 nam chiếm 40,17%. Tỉ lệ nữ/nam = 1,49. Tuổi trung bình là 58,56  11,61. Trong đó, nhóm tuổi trên 60 là 52,86%. Kết quả thu thập được khác với kết quả nghiên cứu năm 2010 của Trần Hữu Bích và cộng sự. Trong số 21 bệnh nhân có antiHCV (+), sự khác biệt giữa các nhóm tuổi không đáng kể(4). Có thể do cỡ mẫu của nghiên cứu này không đủ lớn. Hơn nữa, thực tế ở Việt Nam bệnh viêm gan C thường diễn biến âm thầm, kéo dài. Đa số bệnh nhân phát hiện bệnh ở tuổi trưởng thành. Tần suất đột biến vùng core HCV Trong nghiên cứu này, có 65 bệnh nhân viêm gan C mạn tính bị đột biến vùng core HCV. Tuy nhiên, dạng đột biến L91C (n=10) được xem là không có ảnh hưởng đến kết quả điều trị cũng như biến chứng lâu dài của bệnh nhân viêm gan siêu vi C mạn tính. Do đó tỉ lệ đột biến vùng core HCV thực sự là 47,5% (n=55). Tỉ lệ này cao hơn nhiều so với nghiên cứu của Furui Y và cộng sự năm 2011(1). Tác giả chỉ tìm thấy 7/85 (8,24%) trường hợp bệnh nhân người Nhật (hiến máu tình nguyện) nhiễm HCV giai đoạn cấp có đột biến vùng core. Khác biệt ở đây có khả năng là do trong nghiên cứu của chúng tôi, bệnh nhân thuộc nhóm viêm gan C mạn tính, đã nhiễm HCV trong một thời gian dài. Hơn nữa, phần lớn bệnh nhân đã tiếp nhận điều trị bằng Ribavirin hoặc Interferon-Ribavirin. Như vậy, dưới áp lực miễn dịch tự nhiên, interferon nội sinh và thuốc điều trị, có thể HCV đã đột biến thành dạng đề kháng miễn dịch. Ba dạng đột biến được quan tâm nhiều nhất R70Q, R70H và L91M có tỉ lệ lần lượt là 18,80%; 19,66% và 4,27%. Có 5 trường hợp hiện diện cả hai dạng đột biến R90Q L91M (4,27%). 380 Theo nghiên cứu của Furui Y và cộng sự năm 2011 ở những người hiến máu tình nguyện, phần lớn đột biến vùng core HCV xảy ra ở nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 1b (38,9%)(1). Trong nghiên cứu của chúng tôi, hai nhóm bệnh nhân bị đột biến vùng core nhiều nhất lần lượt là nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 1b (86,7%) và nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 6 (87,5%). Như vậy, bệnh nhân nhiễm týp HCV 6 là nhóm có tỉ lệ đột biến vùng core nhiều nhất trong khi ở nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 1a và 2a chưa thấy xuất hiện các đột biến này. Đây là đặc thù của sự phân bố kiểu gen HCV ở Việt Nam. Ở Nhật ít khi phân lập được kiểu gen 6(2). Nồng độ HCV RNA Đối với nhóm bệnh nhân viêm gan C mạn tính nhiễm týp HCV 1b, nồng độ virút trung bình ở người có đột biến vùng core và người không có đột biến vùng core lần lượt là 7 x 106 IU/ml (n=13) và 7,8 x 106 IU/ml (n=2), p-value = 0,90. Như vậy không có sự khác biệt về tải lượng virút trong nhóm bệnh nhân nhiễm týp HCV 1b. Điều này phù hợp với kết quả của tác giả Fujui Y(1). Tuy nhiên, kết quả này chỉ ghi nhận, không thể kết luận do cỡ mẫu nhỏ (n=15). Nếu so sánh tải lượng virút của hai nhóm có đột biến vùng core (n=55) và nhóm không có đột biến vùng core (n=62) của tất cả các kiểu gen HCV thì có kết quả lần lượt là 13 x 106 IU/ml và 10,2 x 106 IU/ml (p-value = 0,553). Như vậy không có sự khác biệt về tải lượng virút giữa hai nhóm bệnh nhân này. Kết quả này tương tự với kết quả của tác giả Furui Y(1). Dân số trong nhóm nghiên cứu này là bệnh nhân viêm gan C mạn tính, phần lớn đã được điều trị. Để có một kết quả chính xác về tỉ lệ đột biến vùng core, nghiên cứu này cần được bổ sung một nhóm đối tượng là bệnh nhân nhiễm HCV giai đoạn cấp, chưa chịu tác dụng của áp lực miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải cũng như tác dụng của thuốc điều trị. Chuyên Đề Nội Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015 KẾT LUẬN 2. Qua nghiên cứu 117 bệnh nhân viêm gan C mạn tính, chúng tôi nhận thấy: 1. Có một tỉ lệ cao bệnh nhân bị đột biến vùng core HCV (47,5%), phần lớn ở bệnh nhân nhiễm týp HCV 6 (87,5%) và nhiễm týp HCV 1b (86,7%). 3. 4. Nghiên cứu Y học Hayashi K, Fukuda Y, Nakano I, Katano Y, Toyoda H, Yokozaki S, Hayakawa T, Morita K, Nishimura D, Kato K, Urano F, Takamatsu J (2003). “Prevalence and characterization of hepatitis virus genotype 4 in Japanese hepatitis C carriers”. Hepatology research, 25, 4, pp 409-414. Jaspe RC, et al (2012). “Prevalence of amino acid mutation in hepatitis C virus core and NS5B regions among Venezuelen viral isolates and comparison with worldwide isolates”. Virology journal, 9:214. Trần Hữu Bích và cộng sự (2010). “Điều tra dịch tễ tình hình nhiễm virút viêm gan B và C tại Hà Nội và Bắc Giang”. Y học Thành phố Hồ Chí Minh. Tập 14, số 4, trang 76. 2. Tải lượng virút ở nhóm bệnh nhân có đột biến vùng core không khác biệt với tải lượng virút của bệnh nhân không có đột biến vùng core. Ngày nhận bài báo: 27/10/2014 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ngày phản biện nhận xét bài báo: 30/10/2014 1. Ngày bài báo được đăng: 10/01/2015 Furui Y, Hoshi Y, Murata K, Ito K, Suzuki K, Uchida S, Satake M, Mizokami M, Tadokoro K (2011). “Prevalence of amino acid mutation in hepatitis C virus core region among Japanese volunteer blood donors”. J Med Virol, 83(11), pp 1924-1929. Nhiễm 381