Khảo sát lão thính ở người trên 50 tuổi có nghe kém

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT LÃO THÍNH Ở NGƯỜI TRÊN 50 TUỔI CÓ NGHE KÉM<br /> Keo Vanna*, Trần thị Bích Liên*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát tình trạng suy giảm thính lực ở người trên 50 tuổi có nghe kém qua thính<br /> lực đồ và nhĩ lượng đồ tại TPHCM.<br /> Thiết kế: nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang.<br /> Phương pháp và đối tượng: các bệnh nhân có tuổi từ 50 trở lên khám TMH vì than phiền nghe kém tại<br /> phòng khám TMH, BV Thống Nhất trong khoảng thời gian tháng 12/2010 đến tháng 7.2011. Bệnh nhân được đo<br /> thính lực, nhĩ lượng, phản xạ cơ bàn đạp.<br /> Kết quả: Trong nghiên cứu của chúng tôi tỉ lệ nam: nữ = 2,7 : 1. Tỉ lệ nam giới cao hơn nhiều so với tỉ lệ<br /> nữ giới. Đối với tai phải, những người dưới 70 tuổi thì chủ yếu là nghe kém tiếp nhận ở độ 1 và độ 2; những<br /> người >70 tuổi chủ yếu là nghe kém độ 2 và độ 3. Đối với tai trái thì ≤60 tuổi là nghe kém tiếp nhận độ 1 (chiếm<br /> 53,2%), từ 61 – 70 tuổi chủ yếu nghe kém tiếp nhận độ 1 (36%) và độ 2 (34%). Trên 70 tuổi chủ yếu nghe kém<br /> tiếp nhận độ 3 (38,8%). Dạng thính lực đồ đổ dốc xuống (sloping) cũng là dạng chiếm ưu thế nhất trong các<br /> dạng thính lực: tỉ lệ chung: tai phải: 37,8% và tai trái 42,6%. Những người bị cao huyết áp có thường là nghe<br /> kém tiếp nhận độ 3 và độ 4 cao hơn những người không bị cao huyết áp ở cả tai phải và tai trái ( p70 tuổi<br /> n=67<br /> 9 (13,4)<br /> 25 (37,3)<br /> 25 (37,3)<br /> <br /> Nghe kém tiếp<br /> nhận tai phải<br /> Độ 4<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> 50-≤60 tuổi 61-≤70 tuổi<br /> n=26<br /> n=50<br /> 4 (15,4)<br /> 4 (8,0)<br /> <br /> >70 tuổi<br /> n=67<br /> 8 (12,0)<br /> <br /> Bảng 6: Mối liên quan giữa mức độ nghe kém tiếp<br /> nhận tai trái và nhóm tuổi<br /> Nghe kém tiếp<br /> nhận tai trái<br /> Độ 1<br /> Độ 2<br /> Độ 3<br /> Độ 4<br /> Độ 0<br /> <br /> 50-≤60 tuổi<br /> n=26<br /> 14 (53,2)<br /> 4 (15,4)<br /> 4 (15,4)<br /> 4 (15,4)<br /> 0 (0,0)<br /> <br /> 61-≤70 tuổi<br /> n=50<br /> 18 (36,0)<br /> 17 (34,0)<br /> 10 (20,0)<br /> 5 (10,0)<br /> 0 (0,0)<br /> <br /> >70 tuổi<br /> n=67<br /> 8 (12,0)<br /> 23 (34,3)<br /> 26 (38,8)<br /> 9 (13,4)<br /> 1 (1,5)<br /> <br /> Nhận xét: Kết quả nghiên cứu cho thấy:<br /> Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa<br /> nghe kém tiếp nhận bên tai phải với nhóm tuổi<br /> (p=0,002) và tai trái với nhóm tuổi (p=0,001).<br /> Đối với tai phải, những người từ 70 tuổi<br /> trở xuống thì chủ yếu là nghe kém tiếp nhận ở<br /> độ 1 và độ 2. Đối với nhóm >70 tuổi thì mức<br /> độ nghe kém tăng dần và chủ yếu là nghe<br /> kém độ 2 và độ 3.<br /> Đối với tai trái thì ≤ 60 tuổi chủ yếu nghe<br /> kém tiếp nhận độ 1 (chiếm 53,2%), còn nhóm từ<br /> 61 – 70 tuổi chủ yếu nghe kém tiếp nhận độ 1<br /> (36%) và độ 2 (34%). Riêng nhóm >70 tuổi thì tỷ<br /> lệ chiếm cao nhất là nghe kém độ 3 (38,8%).<br /> <br /> Mối liên quan giữa mức độ nghe kém nam giới<br /> theo phân độ tần số<br /> Bảng 7: Mối liên quan giữa mức độ nghe kém tai<br /> phải của nam giới theo phân độ tần số<br /> Nam<br /> Phân độ 500 Hz<br /> độ 0<br /> 0%<br /> độ 1 29,6%<br /> độ 2 36,1%<br /> độ 3 28,6%<br /> độ 4 5,7%<br /> Ñoä 5<br /> <br /> 0<br /> <br /> Tai Phải<br /> 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz<br /> 0%<br /> 1%<br /> 0%<br /> 27,6%<br /> 28,6%<br /> 18,1%<br /> 32,4%<br /> 23,8%<br /> 16,2%<br /> 25,7%<br /> 31,4%<br /> 37,1%<br /> 14,3%<br /> 15,2%<br /> 25,7%<br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 2,9%<br /> <br /> 8000 Hz<br /> 0%<br /> 7,6%<br /> 11,4%<br /> 25,7%<br /> 45,7%<br /> 9,6%<br /> <br /> Bảng 8: Mối liên quan giữa mức độ nghe kém tai<br /> phải của nam giới theo phân độ tần số<br /> Nam<br /> Phân độ<br /> độ 0<br /> độ1<br /> độ 2<br /> độ 3<br /> <br /> 500 Hz<br /> 1%<br /> 32,4%<br /> 28,6%<br /> 31,4%<br /> <br /> Tai trái<br /> 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 8000 Hz<br /> 0%<br /> 1%<br /> 0%<br /> 1%<br /> 31,4%<br /> 25,7%<br /> 13,4%<br /> 4,8%<br /> 22,9%<br /> 23,8%<br /> 15,2%<br /> 10,5%<br /> 33,3%<br /> 30,5%<br /> 38,1%<br /> 25,7%<br /> <br /> 263<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nam<br /> Tai trái<br /> Phân độ 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 8000 Hz<br /> độ 4<br /> 6,6%<br /> 12,4%<br /> 18,0%<br /> 27,6%<br /> 41,9%<br /> độ 5<br /> 0%<br /> 0%<br /> 1%<br /> 5,7%<br /> 16,1%<br /> <br /> Nhận xét: Qua 2 biểu đồ tai phải và tai trái ở<br /> nam ta thấy:<br /> <br /> Đặc điểm chung<br /> Các tần số thấp 500Hz và 1000Hz, 2000Hz<br /> thì có xu thế chiếm ưu thế các phân độ nghe<br /> kém nhẹ và trung bình (độ 1, 2, 3) và ít dần ở các<br /> độ nặng. Các tần số cao 4000Hz, 8000Hz phân<br /> bố tương đối đều ở các phân độ nghe kém<br /> nhưng có xu hướng tăng dần ở các độ nặng<br /> (4,5).<br /> <br /> Các tần số giảm dần tỉ lệ<br /> + 500Hz: tai phải từ 29,6% độ 1 còn 5,7% độ<br /> 4; tai trái 32,4% độ 1 còn 6,6% độ 4.<br /> + 1000Hz: tai phải từ 27,6% độ 1 còn 14,3%<br /> độ 4; tai trái 31,4% độ 1 còn 12,4% độ 4.<br /> + 2000Hz: tai phải từ: 28,6% độ 1 còn 15,2%<br /> độ 4; tai trái 25,7% độ 1 còn 18,0% độ 4.<br /> <br /> Các tần số tăng dần tỉ lệ<br /> <br /> Bảng 10: Mối liên quan giữa mức độ nghe kém tai<br /> phải của nữ giới theo phân độ tần số<br /> Nữ<br /> Phân độ<br /> Độ 0<br /> Độ 1<br /> Độ 2<br /> Độ 3<br /> Độ 4<br /> Độ 5<br /> <br /> Tai Trái<br /> 500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 8000 Hz<br /> 0%<br /> 2,6%<br /> 0%<br /> 0%<br /> 0%<br /> 36,9% 39,5% 39,5% 18,4%<br /> 7,9%<br /> 28,9% 21,1% 18,5% 26,3%<br /> 7,9%<br /> 26,3% 23,7% 28,9% 18,5%<br /> 31,6%<br /> 7,9%<br /> 13,1% 10,5% 26,3%<br /> 34,2%<br /> 0<br /> 0<br /> 2,6%<br /> 10,5%<br /> 18,4%<br /> <br /> Nhận xét: Qua 2 biểu đồ tai phải và tai trái ở<br /> nữ ta thấy:<br /> Đặc điểm chung: các tần số thấp 500Hz và<br /> 1000Hz, 2000Hz cũng có xu thế chiếm ưu thế các<br /> phân độ nghe kém nhẹ và trung bình (độ 1, 2, 3)<br /> và ít dần ở các độ nặng. Các tần số cao 4000Hz,<br /> 8000Hz ngày càng có xu hướng phân bố ở các<br /> độ nặng(7,6).<br /> <br /> Các tần số giảm dần tỉ lệ<br /> + 500Hz: tai phải từ 31,6% độ 1 còn 19,5% độ<br /> 4; tai trái 36,9% độ 1 còn 7,9% độ 4.<br /> + 1000Hz: tai phải từ 47,4% độ 1 còn 15,8%<br /> độ 4; tai trái 39,5% độ 1 còn 13,1% độ 4.<br /> <br /> + 4000Hz: tai phải từ 18,1% độ 1 tăng lên<br /> 25,7% độ 4; tai trái 13,4% độ 1 tăng lên27,6% độ<br /> 4<br /> <br /> + 2000Hz: tai phải từ 34,2% độ 1 còn 13,2%<br /> độ 4 ; tai trái 39,5% độ 1 còn 10,5% độ 4.<br /> <br /> + 8000Hz: tai phải từ 7,6% độ 1 tăng lên<br /> 45,7% độ 4; tai trái 4,8% độ 1 tăng lên 41,9% độ 4<br /> <br /> + 4000Hz: tai phải từ 18,4% độ 1 tăng lên<br /> 26,3% độ 4; tai trái 18,4% độ 1 tăng lên26,3% độ<br /> 4.<br /> <br /> + Thậm chí có 2,9% tai phải và 5,7% tai trái<br /> điếc đặc ở tần số 4000Hz và 9,6% tai phải; 16,1%<br /> tai trái điếc đặc ở tần số 8000Hz.<br /> <br /> Mối liên quan giữa mức độ nghe kém ở nữ<br /> giới theo phân độ tần số<br /> Bảng 9: Mối liên quan giữa mức độ nghe kém tai<br /> phải của nữ giới theo phân độ tần số<br /> Nữ<br /> Phân độ 500 Hz<br /> Độ 0<br /> 2,6%<br /> Độ 1<br /> 31,6%<br /> Độ 2<br /> 34,2%<br /> Độ 3<br /> 21,1%<br /> Độ 4<br /> 19,5%<br /> Độ 5<br /> 0%<br /> <br /> 264<br /> <br /> Tai Phải<br /> 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 47,4%<br /> 34,2%<br /> 18,4%<br /> 21,1%<br /> 26,3%<br /> 21,1%<br /> 15,7%<br /> 23,7%<br /> 31,6%<br /> 15,8%<br /> 13,2%<br /> 26,3%<br /> 0%<br /> 2,6%<br /> 2,6%<br /> <br /> 8000 Hz<br /> 0<br /> 7,9%<br /> 21,1%<br /> 34,2%<br /> 26,3%<br /> 10,5%<br /> <br /> Các tần số tăng dần tỉ lệ<br /> <br /> + 8000Hz: tai phải từ 7,6% độ 1 tăng lên<br /> 26,3% độ 4; tai trái 7,9% độ 1 tăng lên 34,2% độ 4.<br /> + Thậm chí có 2,6% tai phải và 10,5% tai trái<br /> điếc đặc ở tần số 4000Hz và 10,5% tai phải;<br /> 18,4% tai trái điếc đặc ở tần số 8000Hz.<br /> <br /> Dạng thính lực đồ<br /> Bảng 11: Dạng thính lực đồ<br /> Dạng thính<br /> lực đồ<br /> <br /> Tai phải<br /> Tai trái<br /> Chung<br /> Nam Nữ Nam Nữ Tai (P) Tai (T)<br /> 38% 36,8% 40% 50% 37,8% 42,6%<br /> <br /> Dốc xuống<br /> (sloping)<br /> Thẳng ngang 13,3% 23,7% 13,3% 21,1% 16,1% 15,4%<br /> (flat)<br /> Rớt từ từ 25,7% 23,7% 27,6% 15,8% 25,2% 24,5%<br /> (gradually<br /> falling)<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> Dạng thính<br /> lực đồ<br /> <br /> Tai phải<br /> Nam Nữ<br /> 1%<br /> 0%<br /> <br /> Tai trái<br /> Chung<br /> Nam Nữ Tai (P) Tai (T)<br /> 1%<br /> 0% 0,7% 0,7%<br /> <br /> Hình chữ U<br /> (Trough)<br /> Khác<br /> 21,9% 15,8% 18,1% 13,1% 20,2% 16,8%<br /> Tổng<br /> 100% 100% 100% 100% 100% 100%<br /> <br /> Nhận xét: Thính lực đồ dạng sloping chiếm<br /> ưu thế ở cả hai tai: tai phải (nam: 38,1%; nữ:<br /> 36,8%; chung: 37,8%); tai trái (nam: 40%; nữ:<br /> 50%; chung: 42,7%). Kế đến dạng phẳng và rớt<br /> từ từ chiếm tỉ lệ tương đối gần bằng nhau. Dạng<br /> máng xối ít gặp nhất: chỉ gặp 1% (1 trường hợp)<br /> ở nam giới ở cả hai tai.<br /> Nghe kém độ II: chiếm tỉ lệ cao nhất ở giới<br /> nam (34,3% và 27,6%) và tỉ lệ này lại cao hơn nữ<br /> giới ở cả hai tai. Mặt khác, tai phải ở cả hai giới<br /> đều cao hơn phía bên tai trái (nam: 34,3%, nữ<br /> 28,9% so với nam: 27,6%, 18,4%).<br /> Nghe kém độ III: nữ giới thấp hơn nam giới<br /> ở bên tai phải, nhưng lại chiếm tỉ lệ tương<br /> đương nhau ở bên tai trái.<br /> Đặc biệt, chỉ có duy nhất 1 trường hợp bị<br /> điếc đặc và trường hợp này lại chỉ gặp ở nam<br /> giới, bên tai trái.<br /> <br /> Mối liên quan giữa nghe kém với các bệnh<br /> lý thường gặp ở người cao tuổi<br /> Mối liên quan giữa nghe kém với bệnh cao<br /> huyết áp<br /> Bảng12: Mối liên quan giữa nghe kém tiếp nhận với<br /> bản thân, gia đình bị bệnh lý cao huyết áp (n=143).<br /> Nghe kém Bản thân bị cao huyết Gia đình cao huyết áp<br /> tiếp nhận<br /> áp<br /> Tai phải Có n=96 Không n=47 Có n=57<br /> Không<br /> n=86<br /> Độ 0<br /> 20<br /> 23 (48,9%) 12 (21,1%) 31 (36,1%)<br /> (20,8%)<br /> Độ 1<br /> 26<br /> 19 (40,4%) 19 (33,3%) 26 (30,2%)<br /> (27,1%)<br /> Độ 2<br /> 37<br /> 2 (4,3%) 17 (29,8%) 22 (25,6%)<br /> (38,5%)<br /> Độ 3<br /> 13<br /> 3 (6,4%) 9 (15,8%) 7 (8,1%)<br /> (13,6%)<br /> Tai trái<br /> Độ 0<br /> 1 (10%)<br /> 0<br /> 1 (1,8%)<br /> 0<br /> Độ 1<br /> 19<br /> 21 (44,7%) 11 (19,3%) 29 (33,7%)<br /> (19,8%)<br /> Độ 2<br /> 23 (24%) 21 (44,7%) 17 (29,8%) 27 (31,4%)<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> Độ 3<br /> Độ 4<br /> <br /> 38<br /> (39,6%)<br /> 15<br /> (15,6%)<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> 2 (4,2%)<br /> <br /> 19 (33,3%) 21 (24,4%)<br /> <br /> 3 (6,4%)<br /> <br /> 9 (15,8%) 9 (10,5%)<br /> <br /> Nhận xét: Kết quả nghiên cứu cho thấy mối<br /> liên quan giữa bản thân, gia đình bị bệnh lý cao<br /> huyết áp nghe kém tiếp nhận cả hai tai. Theo đó,<br /> những người bị cao huyết áp có tỷ lệ nghe kém<br /> độ 3 và độ 4 cao hơn những người không bị cao<br /> huyết áp ở cả 2 tai. Sự khác biệt về tỷ lệ này có ý<br /> nghĩa thống kê với p