Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7ệ ề ệ ạ ả ậ ụ ươ ữ ớ
M C L CỤ Ụ
TT N I DUNGỘTrang
1 Trang bìa
2 M c l cụ ụ 1
3 Ph n th nh t: M đuầ ứ ấ ở ầ 2
4 Ph n th 2: Gi i quy t v n đầ ứ ả ế ấ ề 4
5 I. C s lý lu nơ ở ậ 4
6 II. Th c tr ng v n đự ạ ấ ề 4
7 III. Các gi i pháp đã ti n hành đ gi i quy t v n đả ế ể ả ế ấ ề 6
8IV. Tính m i c a gi i phápớ ủ ả 22
9 V. Hi u qu SKKNệ ả 22
10 III. Ph n k t lu n và ki n nghầ ế ậ ế ị 24
Ng i th c hi n : Nguy n Th Hoài S ng - - - - Tr ng: THCS Buôn Tr p ườ ự ệ ễ ị ươ ườ ấ
1
Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7ệ ề ệ ạ ả ậ ụ ươ ữ ớ
Ph n th nh t: M ĐUầ ứ ấ Ở Ầ
I. Đt v n đặ ấ ề
Có th nói trong tr ng kì l ch s loài ng i, môn Văn là m t môn h cể ườ ị ử ườ ộ ọ
có l ch s lâu đi nh t trong các môn h c. Trong b t kì giai đo n nào, mônị ử ờ ấ ọ ấ ạ
h c này cũng h ng t i các nhi m v ch y u sau đây :ọ ướ ớ ệ ụ ủ ế
Th nh t, giúp ng i h c bi t đc, bi t vi t (bi t ch )ứ ấ ườ ọ ế ọ ế ế ế ữ
Th hai giúp ng i đc th y đc cái hay, cái đp và bi t c m nh n,ứ ườ ọ ấ ượ ẹ ế ả ậ
th ng th c cái hay, cái đp c a văn ch ng, ngh thu t.ưở ứ ẹ ủ ươ ệ ậ
Th ba, thông qua hai nhi m v trên mà m mang tri th c, giáo d c tứ ệ ụ ở ứ ụ ư
t ng, tình c m và rèn luy n nhân cách cho ng i h c sinh.ưở ả ệ ườ ọ
Ngày nay, khi đt n c b c sang m t giai đo n m i, m c tiêu c aấ ướ ướ ộ ạ ớ ụ ủ
giáo d c nhà tr ng ph thông đã xác đnh rõ trong lu t giáo d c:ụ ườ ổ ị ậ ụ
“ M c tiêu giáo d c ph thông là giúp h c sinh phát tri n toàn di n v đoụ ụ ổ ọ ể ệ ề ạ
đc, trí tu , th ch t, th m mĩ và các kĩ năng c b n nh m hình thanh nhânứ ệ ể ấ ẩ ơ ả ằ
cách con ng i Vi t Nam xã h i ch nghĩa, xây d ng t cách và trách nhi mườ ệ ộ ủ ự ư ệ
công dân, chu n b cho h c sinh ti p t c h c lên ho c đi vào cu c s ng laoẩ ị ọ ế ụ ọ ặ ộ ố
đng, tham gia xây d ng và b o v t qu c” (Lu t Giáo d c – Đi u 23)ộ ự ả ệ ổ ố ậ ụ ề
Do yêu c u g n v i cu c s ng hi n t i nên ch ng trình Ng văn trungầ ắ ớ ộ ố ệ ạ ươ ữ
h c c s có đa vào m t s ọ ơ ở ư ộ ố văn b n nh t d ngả ậ ụ . Đó là nh ng bài vi t có tínhữ ế
ch t g n gũi, b c thi t đôí v i cu c s ng tr c m t c a con ng i và c ngấ ầ ứ ế ớ ộ ố ướ ắ ủ ườ ộ
đng trong xã h i hi n đi nh : thiên nhiên, môi tr ng, năng l ng, dân s ,ồ ộ ệ ạ ư ườ ượ ố
quy n tr em, ma tuý và các tác h i c a các t n n xã h i…Nh m đa h cề ẻ ạ ủ ệ ạ ộ ằ ư ọ
sinh tr l i v i nh ng v n đ v a quen thu c g n gũi h ng ngày v a có ýở ạ ớ ữ ấ ề ừ ộ ầ ằ ừ
nghĩa lâu dài tr ng đi mà t t c các dân t c cùng quan tâm đn, giúp các emọ ạ ấ ả ộ ế
“hòa nh p v i xã h i”, th y đc vai trò và nhi m v c a mình đi v i xãậ ớ ộ ấ ượ ệ ụ ủ ố ớ
h i . T đó có tinh th n thái đ h c t p đúng đn h n.ộ ừ ầ ộ ọ ậ ắ ơ
Mu n chuy n t i m t cách t t nh t nh ng ki n th c c b n đó đnố ể ả ộ ố ấ ữ ế ứ ơ ả ế
ng i h c. Ng i giáo viên ph i n m ch c ki n th c, hi u bi t sâu r ng,ườ ọ ườ ả ắ ắ ế ứ ể ế ộ
v n s ng phong phú. Ai cũng hi u n u không n m v ng tri th c thì không thố ố ể ế ắ ữ ứ ể
d y t t đc nên ng i giáo viên bao gi cũng chú tâm vào vi c đào sâu ki nạ ố ượ ườ ờ ệ ế
Ng i th c hi n : Nguy n Th Hoài S ng - - - - Tr ng: THCS Buôn Tr p ườ ự ệ ễ ị ươ ườ ấ
2
Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7ệ ề ệ ạ ả ậ ụ ươ ữ ớ
th c, suy ng m, tìm tòi nh m đáp ng t t nh t yêu c u các đi t ng h cứ ẫ ằ ứ ố ấ ầ ố ượ ọ
sinh.
Xu t phát t nh n th c đó, tôi c m th y r ng đúng là c n trăn tr vấ ừ ậ ứ ả ấ ằ ầ ở ề
vi c gi ng d y các văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn THCS.ệ ả ạ ả ậ ụ ươ ữ
Đc bi t là c m văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7. Tôiặ ệ ụ ả ậ ụ ươ ữ ớ
m o mu i vi t đ tài: “ạ ộ ế ề Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trongệ ề ệ ạ ả ậ ụ
ch ng trình Ng văn l p 7”ươ ữ ớ . Nh m nâng cao h n n a hi u qu gi ng d yằ ơ ữ ệ ả ả ạ
và phát huy tính ch đng, sáng t o, linh ho t c a h c sinh trong vi c ti pủ ộ ạ ạ ủ ọ ệ ế
nh n thông tin, khám phá giá tr c a các văn b n nh t d ng .ậ ị ủ ả ậ ụ
D u có ni m đam mê nh ng v n ki n th c v chuyên môn còn h nẫ ề ư ố ế ứ ề ạ
h p nên khó tránh kh i nh ng thi u sót. Tôi mong đc s góp ý c a c p trênẹ ỏ ữ ế ượ ự ủ ấ
và đng nghi p.ồ ệ
II. M c đích (m c tiêu) nghiên c u: ụ ụ ứ
Có th nói: Ch ng trình Ng văn THCS đc xây d ng theo tinhể ươ ữ ượ ự
th n tích h p. Các văn b n đc l a ch n theo tiêu chí ầ ợ ả ượ ự ọ Ki u văn b nể ả ( T pậ
làm văn) và t ng ng v i ki u văn b n là ươ ứ ớ ể ả Th lo i tác ph mể ạ ẩ (văn h c). Đi uọ ề
này có nghĩa là vi c l a ch n các văn b n căn c tr c h t vào tính ch t tiêuệ ự ọ ả ứ ướ ế ấ
bi u c a ki u văn b n và th lo i tác ph m. Song bên c nh đó còn có m tể ủ ể ả ể ạ ẩ ạ ộ
n i dung mà ch ng trình Ng văn quan tâm là s c p nh t, g n k t v i điộ ươ ữ ự ậ ậ ắ ế ớ ờ
s ng, đa h c sinh tr l i v i nh ng v n đ v a quen thu c g n gũi hàngố ư ọ ở ạ ớ ữ ấ ề ừ ộ ầ
ngày, v a có ý nghĩa lâu dài, tr ng đi mà t t c các dân t c cùng quan tâmừ ọ ạ ấ ả ộ
h ng t i … Đó chính là h th ng các văn b n nh t d ng.ướ ớ ệ ố ả ậ ụ
Nh ng đ truy n đt nh ng ki n th c c b n và đt đc m c đíchư ể ề ạ ữ ế ứ ơ ả ạ ượ ụ
đã xác đnh thì m i ng i hoàn toàn có th l a ch n cho mình m t con đngị ỗ ườ ể ự ọ ộ ườ
v i nh ng cách th c và các thao tác s ph m c a riêng mình. Con đng riêngớ ữ ứ ư ạ ủ ườ
y đc hình thành t nh ng suy nghĩ c a cá nhân v n i dung bài d y cũngấ ượ ừ ữ ủ ề ộ ạ
nh đi t ng h c sinh.ư ố ượ ọ
Cho nên trong g n 20 năm gi ng d y tr ng THCS Buôn Tr p, b nầ ả ạ ở ườ ấ ả
thân tôi đã xác đnh m c đích nghiên c u c a mình là làm sao đ h c sinhị ụ ứ ủ ể ọ
kh i 7 mà mình đã, đang và s gi ng d y thông qua các bài h c c th c aố ẽ ả ạ ọ ụ ể ủ
nhóm văn b n nh t d ng mà hi u bi t m t cách sâu s c nh ng v n đ vả ậ ụ ể ế ộ ắ ữ ấ ề ề
quy n tr em, nhà tr ng, ph n (ng i m ) và v n đ văn hóa giáo d c.ề ẻ ườ ụ ữ ườ ẹ ấ ề ụ
Ng i th c hi n : Nguy n Th Hoài S ng - - - - Tr ng: THCS Buôn Tr p ườ ự ệ ễ ị ươ ườ ấ
3
Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7ệ ề ệ ạ ả ậ ụ ươ ữ ớ
Ngoài ra còn nh m góp ph n t o thêm s h ng thú và nâng cao hi u qu c aằ ầ ạ ự ứ ệ ả ủ
gi lên l p c a m i giáo viên.ờ ớ ủ ỗ
M c đích chính c a đ tài là nh m đa ra h ng gi i quy t m t sụ ủ ề ằ ư ướ ả ế ộ ố
th c m c v ki n th c và ph ng pháp d y h c, đ t đó b n thân có thêmắ ắ ề ế ứ ươ ạ ọ ể ừ ả
kinh nghi m d y t t ph n văn b n nh t d ng, đng th i cũng đáp ng đcệ ạ ố ầ ả ậ ụ ồ ờ ứ ượ
nhu c u đi m i ch ng trình Ng văn l p 7 tr ng THCS hi n nay.ầ ổ ớ ươ ữ ớ ở ườ ệ
Cũng có th đ tài này ch là m t tài li u dùng đ tham kh o đ ph cể ề ỉ ộ ệ ể ả ể ụ
v cho vi c gi ng d y văn b n nh t d ng kh i 7 THCSụ ệ ả ạ ả ậ ụ ở ố
Ng i th c hi n : Nguy n Th Hoài S ng - - - - Tr ng: THCS Buôn Tr p ườ ự ệ ễ ị ươ ườ ấ
4
Vài kinh nghi m v vi c d y văn b n nh t d ng trong ch ng trình Ng văn l p 7ệ ề ệ ạ ả ậ ụ ươ ữ ớ
Ph n th 2: GI I QUY T V N Đầ ứ Ả Ế Ấ Ề
I. C s lí lu n c a v n đơ ở ậ ủ ấ ề
1.1 “Văn b n nh t d ngả ậ ụ không ph i là m t khái ni m ch th lo i ho cả ộ ệ ỉ ể ạ ặ
ch ki u văn b n. Nói đn ỉ ể ả ế văn b n nh t d ng ả ậ ụ là nói đn tính ch t c a n iế ấ ủ ộ
dung văn b n. Đó là nh ng bài vi t có tính ch t g n gũi, b c thi t đôí v iả ữ ế ấ ầ ứ ế ớ
cu c s ng tr c m t c a con ng i và c ng đng trong xã h i hi n đi nh :ộ ố ướ ắ ủ ườ ộ ồ ộ ệ ạ ư
thiên nhiên, môi tr ng, năng l ng, dân s , quy n tr em, ma tuý và các tácườ ượ ố ề ẻ
h i c a các t n n xã h i… B i v y, ạ ủ ệ ạ ộ ở ậ văn b n nh t ả ậ d ng có th dùng t t cụ ể ấ ả
các th tài cũng nh các ki u văn b n”ể ư ể ả ( Ng văn 6- t p hai)ữ ậ
1.2 B i v y mà nh ng văn b n đu đc l a ch n theo nh ng đ tàiở ậ ữ ả ề ượ ự ọ ữ ề
v i nh ng v n đ có tính th i s r t cao và c p nh t v i đi s ng hi n đi.ớ ữ ấ ề ờ ự ấ ậ ậ ớ ờ ố ệ ạ
Chính vì v y mà các văn b n nh t d ng có tính lâu dài cùng v i s phát tri nậ ả ậ ụ ớ ự ể
c a l ch s nhân loài.ủ ị ử
Ch ng h n nh v n đ b o v di s n văn hoá, ch ng chi n tranh h tẳ ạ ư ấ ề ả ệ ả ố ế ạ
nhân, môi tr ng, dân s , v n đ giáo d c tr em, ch ng hút thu c lá....T tườ ố ấ ề ụ ẻ ố ố ấ
c đó đu là nh ng v n đ nóng b ng c a hôm nay nh ng không th ngàyả ề ữ ấ ề ỏ ủ ư ể
m t ngày hai mà gi i quy t đc.ộ ả ế ượ
Giá tr văn ch ng không ph i là yêu c u cao nh t nh ng đó v n là m tị ươ ả ầ ấ ư ẫ ộ
yêu c u quan tr ng. Các văn b n nh t d ng nó v n thu c v m t ki u vănầ ọ ả ậ ụ ẫ ộ ề ộ ể
b n nh t đnh: k chuy n, miêu t , thuy t minh, ngh lu n hay đi u hành....ả ấ ị ể ệ ả ế ị ậ ề
có nghĩa là văn b n nh t d ng có th s d ng m i th lo i m i ki u văn b n.ả ậ ụ ể ử ụ ọ ể ạ ọ ể ả
H n n a đi v i các em h c sinh THCS các em m i l n đu tiên làmơ ữ ố ớ ọ ớ ầ ầ
quen v i lo i văn b n nh t d ng nên có ph n còn b ng . Ch a nói đn m tớ ạ ả ậ ụ ầ ỡ ỡ ư ế ộ
s ít giáo viên m t s tr ng v n ch a th c s quan tâm thích đáng đnố ở ộ ố ườ ẫ ư ự ự ế
ph n văn b n này. Do đó mà vi c v n d ng và đi m i ph ng pháp trongầ ả ệ ậ ụ ổ ớ ươ
Ng i th c hi n : Nguy n Th Hoài S ng - - - - Tr ng: THCS Buôn Tr p ườ ự ệ ễ ị ươ ườ ấ
5