SKKN: M t vài kinh nghi m phát huy năng l c nói c a h c sinh qua ti t ộ ệ ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong
môn Ng văn 6,7 t i tr ng THCS Lê Đình Chinhữ ạ ườ
_____________________________________________________________________
I. Ph n m đu ầ ở ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề
T x a đn nay, ừ ư ế k năng nói là m t trong nh ng k năng vô cùng quanỹ ộ ữ ỹ
tr ng trong giao ti p hàng ngày cũng nh khi th c thi công vi c. ọ ế ư ự ệ Ngôn ng -ữ
ti ng nói đã góp ph n quan tr ng trong vi c trao đi thông tin, bi u hi n tìnhế ầ ọ ệ ổ ể ệ
c m, tr ng thái tâm lý và là m t y u t quan tr ng trong bi u l văn hóa, tínhả ạ ộ ế ố ọ ể ộ
cách con ng i. Vì th , ườ ế vi c rèn kĩ năng nói t x a đã đc ông cha ta chúệ ừ ư ượ
tr ng: ọ
“L i nói ch ng m t ti n muaờ ẳ ấ ề
L a l i mà nói cho v a lòng nhau”.ự ờ ừ
Đc bi t là trong lĩnh v c giáo d c kĩ năng nói l i đc chú tr ngặ ệ ự ụ ạ ượ ọ
nhi u h n. ề ơ Đòi h i ng i giáo viên h ng d n, gi ng d y sao cho h c sinhỏ ườ ướ ẫ ả ạ ọ
c a mình có đc k năng giao ti p th t t t. ủ ượ ỹ ế ậ ố Kĩ năng này ch y u đc rènủ ế ượ
thông qua môn Ng văn. Hi n nay môn Ng văn đã th c hi n theo ph ngữ ệ ữ ự ệ ươ
pháp d y h c theo h ng tích c c ạ ọ ướ ự làm cho gi h c sôi n i h n, giáo viênờ ọ ổ ơ và
h c sinhọ tho i mái h n so v i tr c đâyả ơ ớ ướ . Đc bi t là trong phân môn T p làmặ ệ ậ
văn r t coi tr ng c b n kĩ năng: nghe, nói, đc, vi t cho h c sinh. ấ ọ ả ố ọ ế ọ Qua b nố kỹ
năng này hình thành năng l c c m th , năng l c b c l , bi u đt t t ng, tìnhự ả ụ ự ộ ộ ể ạ ư ưở
c m b ng ngôn ng nói, vi t ả ằ ữ ế ti ng Vi t cho ế ệ h c sinh. ọM c dù v y, ặ ậ h u nh kĩầ ư
năng nói, thuy t trình c a h c sinh còn r t h n chế ủ ọ ấ ạ ế. Vì th c đn ti t ế ứ ế ế “Luy nệ
nói” đa số h c sinh c m th yọ ả ấ r t lo l ng, băn khoăn, r t rè, ch s mình b th yấ ắ ụ ỉ ợ ị ầ
cô giáo g i lên ọtrình bày tr c l p, ướ ớ th m chí có h c sinh không mu n h c ti tậ ọ ố ọ ế
đó. M t trong nh ng nguyên nhân là do ph ng pháp d y c a giáo viên ch aộ ữ ươ ạ ủ ư
h p lý, các hình th c t ch c ho t đng h c t p trên l p trong gi luy n nóiợ ứ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ớ ờ ệ
_________________________________________________________________________
_
Ng i vi t: Nguy n Th Minh Lan – Tr ng THCS Lê Đình Chinhườ ế ễ ị ườ
1
SKKN: M t vài kinh nghi m phát huy năng l c nói c a h c sinh qua ti t ộ ệ ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong
môn Ng văn 6,7 t i tr ng THCS Lê Đình Chinhữ ạ ườ
_____________________________________________________________________
ch a thu hút đc s đam mê c a h c sinh. ư ượ ự ủ ọ M t khác, trong ặquá trình d y giáoạ
viên h u nh không l a ch n n i dung luy n nói đ thao gi ng ho c làmầ ư ự ọ ộ ệ ể ả ặ
chuyên đ vì h c sinh không ch đng, không tích c c thì gi d y khó có thề ọ ủ ộ ự ờ ạ ể
đem l i hi u qu .ạ ệ ả
Tr c th c t y, tôi luôn băn khoăn, tìm tòi các bi n pháp giáo d c h cướ ự ế ấ ệ ụ ọ
sinh đ các em yêu thích ti t ể ế “Luy n nóiệ” h n, t đó các em s h c t p t t h n,ơ ừ ẽ ọ ậ ố ơ
đc bi t là t tin, m nh d n trong khi giao ti p cũng nh trong gi ặ ệ ự ạ ạ ế ư ờ “Luy nệ
nói”. Vì v y, tôi m nh d n ch n đ tài: “ M t vài kinh nghi m phát huy năngậ ạ ạ ọ ề ộ ệ
l c nói c a h c sinh qua ti t ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong môn Ng văn 6, 7 t i tr ngữ ạ ườ
THCS Lê Đình Chinh” đ chia s cùng đng nghi p.ể ẻ ồ ệ
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
a) M c tiêuụ
- Nh m nâng cao ch t l ng và hi u qu c a nh ng ti t luy n nói điằ ấ ượ ệ ả ủ ữ ế ệ ố
v i h c sinh l p 6, 7. ớ ọ ớ Nâng cao b n kĩ năng c b n: nghe – nói - đc - vi t, đcố ơ ả ọ ế ặ
bi t là kĩ năng nói. ệ
- Giúp h c sinh ọm nh d n, t tin trong ti t luy n nói, ạ ạ ự ế ệ nói có k t h p v iế ợ ớ
ánh m t c ch , thái đ, tình c m.ắ ử ỉ ộ ả
- Phát huy đc tính tích c c, ch đng, sáng t o c a h c sinh trong khiượ ự ủ ộ ạ ủ ọ
luy n nói cũng nh khi giao ti p.ệ ư ế
- T o h ng thú cho các em trong ti t h c cũng nh s yêu thích b mônạ ứ ế ọ ư ự ộ
Ng văn.ữ
- T o không khí chan hòa, tho i mái vui t i, c i m gi a th y và trò,ạ ả ươ ở ở ữ ầ
gi a trò v i nhau.ữ ớ
_________________________________________________________________________
_
Ng i vi t: Nguy n Th Minh Lan – Tr ng THCS Lê Đình Chinhườ ế ễ ị ườ
2
SKKN: M t vài kinh nghi m phát huy năng l c nói c a h c sinh qua ti t ộ ệ ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong
môn Ng văn 6,7 t i tr ng THCS Lê Đình Chinhữ ạ ườ
_____________________________________________________________________
- Phát hi n đc ệ ượ đi mể y u c a ế ủ h c sinhọ, t đóừ giúp h c sinhọ nh n raậ
kh c ph c đc nh ng đi m y u đ vi t t t bài t p làm vănắ ụ ượ ữ ể ế ể ế ố ậ , .... Qua đó có thể
rèn luy n cho h c sinh kh năng th hi n, kh năng giao ti p c a mình trongệ ọ ả ể ệ ả ế ủ
nhà tr ng và ngoài xã h i;ườ ộ giúp các em t tin, b n lĩnh trong khi giao ti p;ự ả ế
đng th i ồ ờ góp ph n nâng cao ch t l ng b môn ầ ấ ượ ộ Ng vữăn nói riêng cũng như
ch t l ng chung c a toàn tr ng. ấ ượ ủ ườ
b) Nhi m v c a đ tàiệ ụ ủ ề
- Nhìn nh n th c tr ng d y - h c ti t ậ ự ạ ạ ọ ế “Luy n nóiệ” đ t đó th y rõể ừ ấ
nh ng nh c đi m c n kh c ph c.ữ ượ ể ầ ắ ụ
- Trao đi v i đng nghi p v m c tiêu, nguyên t c, n i dung, trangổ ớ ồ ệ ề ụ ắ ộ
thi t b – c s v t ch t, … khi th c hi n ti t ế ị ơ ở ậ ấ ự ệ ế “Luy n nóiệ” theo h ng điướ ổ
m i. ớ
- Gi i thi u ti t ớ ệ ế “Luy n nóiệ” đã th c hi n theo h ng đi m i nh mự ệ ướ ổ ớ ằ
trao đi kinh nghi m và làm c s đánh giá tính kh thi c a đ tài.ổ ệ ơ ở ả ủ ề
- S b đánh giá b c đu nh ng u, nh c đi m c a đ tài qua phi uơ ộ ướ ầ ữ ư ượ ể ủ ề ế
thăm dò ý ki n c a h c sinh.ế ủ ọ
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
- Gi i pháp nâng cao ch t l ng ti t “Luy n nói”, phát huy năng l c nóiả ấ ượ ế ệ ự
c a h c sinh trong môn Ng văn 6, 7.ủ ọ ữ
4. Gi i h n ph m vi nghiên c uớ ạ ạ ứ
Đ tài này đc th c hi n trong ph m vi tìm hi u các ti t "Luy n nói"ề ượ ự ệ ạ ể ế ệ
c a sách giáo khoa Ng Văn 6, 7 và áp d ng cho các em h c sinh l p 6A2, 7A2ủ ữ ụ ọ ớ
_________________________________________________________________________
_
Ng i vi t: Nguy n Th Minh Lan – Tr ng THCS Lê Đình Chinhườ ế ễ ị ườ
3
SKKN: M t vài kinh nghi m phát huy năng l c nói c a h c sinh qua ti t ộ ệ ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong
môn Ng văn 6,7 t i tr ng THCS Lê Đình Chinhữ ạ ườ
_____________________________________________________________________
c a tr ng THCS Lê Đình Chinh trong năm h c 2016 - 2017 và năm h c 2017 -ủ ườ ọ ọ
2018.
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
a) Nhóm ph ng pháp nghiên c u lý lu nươ ứ ậ
- Ph ng pháp phân tích - t ng h p tài li u: Nghiên c u các tài li u vươ ổ ợ ệ ứ ệ ề
rèn kĩ năng nói trong môn Ng văn.ữ
b) Nhom phng pháp nghiên c u th c ti nươ ứ ự ễ
- Phưng pháp đi u tra: Nguyên nhân d n đn tình tr ng h c sinh ch aơ ề ẫ ế ạ ọ ư
m nh d n nói tr c t p th .ạ ạ ướ ậ ể
- Ph ng pháp t ng k t kinh nghi m giáo d c: Qua th c t gi ng d yươ ổ ế ệ ụ ự ế ả ạ
b môn Ng văn các kh i l p đc bi t là l p 6ª2, 7ª2, t tình hình h c t pộ ữ ở ố ớ ặ ệ ớ ừ ọ ậ
c a h c sinh qua ti t “Luy n nói”.ủ ọ ế ệ
- Ph ng pháp kh o nghi m, th nghi m.ươ ả ệ ử ệ
c) Ph ng pháp th ng kê toán h cươ ố ọ
Th ng kê k t qu h c t p c a h c sinh qua ki m tra đánh giá.ố ế ả ọ ậ ủ ọ ể
II. Ph n n i dung ầ ộ
1. C s lý lu nơ ở ậ
Nh chúng ta đã bi t, giao ti p là m t ho t đng vô cùng quan tr ng điư ế ế ộ ạ ộ ọ ờ
s ng c a m i ng i. ố ủ ỗ ườ Dù trong cu c s ng hay trong công vi c giao ti p đu làộ ố ệ ế ề
c u n i gi a con ng i v i con ng i giúp chúng ta hi u nhau h n.Vì th giaoầ ố ữ ườ ớ ườ ể ơ ế
ti pế là đi u ki n t n t i c a con ng i và xã h i. Chúng ta hãy th hình dungề ệ ồ ạ ủ ườ ộ ử
xem xã h i s nh th nào n u m i ng i t n t i trong đó không có m i quanộ ẽ ư ế ế ọ ườ ồ ạ ố
_________________________________________________________________________
_
Ng i vi t: Nguy n Th Minh Lan – Tr ng THCS Lê Đình Chinhườ ế ễ ị ườ
4
SKKN: M t vài kinh nghi m phát huy năng l c nói c a h c sinh qua ti t ộ ệ ự ủ ọ ế “Luy n nóiệ” trong
môn Ng văn 6,7 t i tr ng THCS Lê Đình Chinhữ ạ ườ
_____________________________________________________________________
h v i nhau, m i cá nhân ch bi t mình mà không bi t, không quan tâm, khôngệ ớ ỗ ỉ ế ế
có m i liên h gì v i nh ng ng i xung quanh? Đó không ph i là m t xã h iố ệ ớ ữ ườ ả ộ ộ
mà ch là m t t p h p r i r c nh ng cá nhân đn l . M i quan h ch t chỉ ộ ậ ợ ờ ạ ữ ơ ẻ ố ệ ặ ẽ
gi a con ng i v i con ng i trong xã h i còn là đi u ki n đ xã h i phátữ ườ ớ ườ ộ ề ệ ể ộ
tri n.ể B i v y, d y h c theo quan đi m giao ti p là m t trong nh ng t t ngở ậ ạ ọ ể ế ộ ữ ư ưở
quan tr ng c a chi n l c d y h c các môn ngôn ng tr ng ph thông.ọ ủ ế ượ ạ ọ ữ ở ườ ổ
Hi n nay các n c trên th gi i r t coi tr ng quan đi m này, l y ho t đngệ ướ ế ớ ấ ọ ể ấ ạ ộ
giao ti p là m t trong nh ng căn c đ hình thành và phát tri n các ho t đngế ộ ữ ứ ể ể ạ ộ
ngôn ng mà c th là năng l c nghe, nói, đc, vi t cho ng i h c. Đc bi t làữ ụ ể ự ọ ế ườ ọ ặ ệ
năng l c nói đã giúp con ng i hình thành và phát tri n r t nhi u ph m ch t.ự ườ ể ấ ề ẩ ấ
Vì th , t x a ông cha ta đã r t coi tr ng vi c giáo d c l i nói: “H c ăn, h cế ừ ư ấ ọ ệ ụ ờ ọ ọ
nói, h c gói, h c m .”ọ ọ ở
Nói là hình th c giao ti p t nhiên c a con ng i. Nhìn vào nh ng cu cứ ế ự ủ ườ ữ ộ
trò chuy n gi a các em h c sinh v i nhau trong gi ra ch i hay trong nh ngệ ữ ọ ớ ờ ơ ữ
cu c g p nhau sau kì ngh hè, ta th y chúng t nhiên và sinh đng bi t bao! Thộ ặ ỉ ấ ự ộ ế ế
nh ng trong ti t “Luy n nói” nhi u h c sinh th ng ngày v n bi t ăn nói sinhư ế ệ ề ọ ườ ố ế
đng b ng tr nên lúng túng, ng ng ngh u. D ng nh tính t tin, m nh d nộ ỗ ở ượ ị ườ ư ự ạ ạ
th ng ngày c a các em đã bi n m t, gi h c th t căng th ng, n ng nườ ủ ế ấ ờ ọ ậ ẳ ặ ề. B iở
vì, lúc này, h c sinh đc nói trong m t môi tr ng giao ti p khác- môi tr ngọ ượ ộ ườ ế ườ
xã h i, t p th công chúng. H n n a, luy n nói trong nhà tr ng là nói theoộ ậ ể ơ ữ ệ ườ
nh ng ch đ, nh ng v n đ không quen thu c trong đi s ng hàng ngày, l iữ ủ ề ữ ấ ề ộ ờ ố ạ
yêu c u nói có m ch l c, liên k t, không đc tu ti n, do đó c n ph i luy nầ ạ ạ ế ượ ỳ ệ ầ ả ệ
nói trong môi tr ng xã h i. Rèn năng l c nói cho h c sinh cũng là rèn luy n vườ ộ ự ọ ệ ề
nhân cách. Chính vì th , ti t " Luy n nói" là m t ti t h c th t quan tr ng và cóế ế ệ ộ ế ọ ậ ọ
ý nghĩa đi v i h c sinh THCS, nh t là h c sinh l p 6, l p 7. ố ớ ọ ấ ọ ớ ớ
_________________________________________________________________________
_
Ng i vi t: Nguy n Th Minh Lan – Tr ng THCS Lê Đình Chinhườ ế ễ ị ườ
5