Luận án Tiến sĩ Luật học: Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU

VIỆN HÀN LÂM

KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN THỊ HẢI AN

CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ

NHÀ NƯỚC VIỆT NAM THEO HIỆP ĐỊNH

BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ EU

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2023

VIỆN HÀN LÂM

KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN THỊ HẢI AN

CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ

NHÀ NƯỚC VIỆT NAM THEO HIỆP ĐỊNH

BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ EU

Ngành: Luật Kinh tế

Mã số: 9 38 01 07

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học:

1. TS. Lê Anh Tuấn

2. TS. Trần Văn Biên

HÀ NỘI – 2023

L I CAM ĐOAN

T i in n à ng t nh nghi n u h h ậ i ng

t i C ết u n u t ng Luận n h ng ố t ng t ng t nh

nà h C số i u th ng tin n u t ng Luận n à t ung th h nh

ngu n gố àng t h n ng th u nh

T i in h àn t àn h u t h nhi t nh h nh à t ung th

Luận n nà

T Luận n

Trần Th H An

MỤC LỤC

Trang

1 MỞ ĐẦU

9 Chươn 1 TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

9 1.1. Tổn quan về tình hình n h ên ứu l ên quan đến đề tà Luận n

1.1.1. 9

C nghi n u i n u n ến những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

1.1.2. 19

C nghi n u i n u n ến ơ hế gi i u ết tranh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh ầu t à Vi t N ã ý ết

1.1.3. 23

C nghi n u i n u n ến t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng th ti n h t ng ầu t uố tế

1.1.4. 29

C nghi n u t tiế ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu

31 1.2. Đ nh về tình hình n h ên ứu l ên quan đến đề tà Luận n

1.2.1. 31 Những n ã gi i u ết t ng ng t nh nghi n u ã ng ố à Luận n ế thừ

1.2.2. 33 Những n òn ỏ ngỏ h ặ h gi i u ết th u à Luận n tiế tụ nghi n u à

34 Cơ sở lý thuyết n h ên ứu 1.3.

Lý thu ết nghi n u 1.3.1. 35

C u hỏi nghi n u à gi thu ết nghi n u 1.3.2. 38

1.3.3. Kết u nghi n u 39

Kết uận Ch ơng 1 40

41 Chươn 2

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC

41 2.1. Lý luận về tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ n oà và Nhà nướ

2.1.1. Kh i ni t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à 41

Nhà n ớ

48 2.1.2. Đặ iể t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

56 2.1.3. Ngu n nh n h t sinh t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

61 2.2. Lý luận về ơ hế quyết tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ n oà và Nhà nướ

61 2.2.1. Kh i ni ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

67 2.2.2. Đặ iể ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

72 2.2.3. V i t ò ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

75 2.2.4. Ph ơng th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

80 2.2.5. M t số h nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Kết uận Ch ơng 2 84

85 Chươn 3

QUY ĐỊNH VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRONG HIỆP ĐỊNH BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ LIÊN MINH CHÂU ÂU

85 3.1. Khái quát về H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và Liên minh châu Âu

85 3.1.1. Quá trình à h n ý ết Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu

87 3.1.2. N i ung ơ n Hi nh B h ầu t giữ Vi t Nam và Liên minh châu Âu

92 3.2.

Cơ hế quyết tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ n oà và Nhà nướ tron H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và L ên m nh hâu Âu

92 3.2.1.

Những n hung ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh châu Âu

99 3.2.2. Ph ơng th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh B h ầu t giữ

Vi t N à Li n inh h u Âu

3.2.3. 108

So s nh ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu ới t số Hi nh Th ơng i t à Hi nh Đầu t à Vi t N ã ý ết

117 3.3.

Đ nh v ệ thự th ơ hế quyết tranh hấp trong H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và Liên minh châu Âu

3.3.1. 117

Những thuận i hi th thi ơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Liên minh châu Âu

3.3.2. 122

Những h hăn hi th thi ơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Liên minh châu Âu

3.3.3. 130

Kinh nghi th thi ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng t số hi nh à Vi t Nam là thành viên

Kết uận Ch ơng 3 135

136 Chươn 4

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI QUY ĐỊNH VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC TRONG HIỆP ĐỊNH BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ LIÊN MINH CHÂU ÂU

136 Nh m ph p về hoàn th ện ph p luật 4.1.

Đ nh h ớng h àn thi n h uật 4.1.1. 136

H àn thi n h uật Vi t N 4.1.2. 140

146 4.2.

Nh m ph p về tuyên truyền nộ dun và hướn dẫn thự h ện H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và Liên minh châu Âu

4.2.1. 146

Tu n t u n à h ớng n th hi n Hi nh EVIPA cho h gi uật s à nh h thể à i t ng ĩnh ung ng h ụ h ý

4.2.2. 148

Tu n t u n à h ớng n th hi n Hi nh EVIPA cho nh n ng h nhà n ớ à nhà ầu t n ớ ng ài

150 4.3. Nh m ph p về nân ao hất lư n n u n nhân lự ủa V ệt Nam

4.3.1. 151 N ng h t ng ngu n nh n gi i u ết t nh h ơ u n nhà n ớ thẩ u n

4.3.2. 161 N ng năng th thi h uật ầu t n ớ ng ài h ơ u n u n ý nhà n ớ

Kết uận Ch ơng 4 165

167 KẾT LUẬN

ANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG B KẾT

QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI C A LUẬN ÁN

ANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Tên v ết tắt Tên đầy đủ h n hĩa

ASEAN Comprehensive Hi nh Đầu t t àn i n ACIA Investment Agreement ASEAN

Khu ậu h t AFTA Asean Free Trade Area ASEAN

Association of Southeast Hi h i uố gi Đ ng ASEAN Asian Nations Nam Á

Asia - Pacific Economic i n àn h t inh tế APEC Cooperation Ch u - Th i B nh ơng

Hi nh ầu t s ng BIT Bilateral investment treaty h ơng

Hi nh th ơng i s ng BTA Bilateral Trade Agreement h ơng

Comprehensive and Hi nh Đối t T àn i n

CPTPP Progressive Agreement for à Tiến Xu n Th i B nh

Trans - Pacific Partnership ơng

Economic integration Hi nh h i nhậ inh tế EIA agreement

Full Protection Sercurity B h ầ à n ninh FPS

European Union Liên minh châu Âu EU

European - Vietnam Free Hi nh Th ơng i t EVFTA Trade Agreement Vi t N - EU

European - Vietnam Hi nh B h ầu t Vi t EVIPA Investment Protection Nam - EU Agreement

Foreign Direct Investment Đầu t t tiế n ớ ng ài FDI Đầu t t tiế n ớ ng ài

Đãi ng ng ằng à th Fair and equitable treatment FET ng

Full Protection Sercurity B h ầ à n ninh FPS

Free Trade Agreement Hi nh th ơng i t FTA

International Chamber of Phòng Th ơng i Quố tế ICC Commerce

International Centre for T ung t gi i u ết t nh ICSID Settlement of Investment h ầu t uố tế Disputes

International investment Hi nh ầu t uố tế IIA agreement

Investment protection Hi nh h ầu t IPA agreement

T nh h giữ nhà ầu t Investor - State Disputes n ớ ng ài và uố gi tiế ISDS Settlement nhận ầu t

Cơ hế gi i u ết t nh h Investor - State Disputes ISDSM giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Settlement Mechanism uố gi tiế nhận ầu t

Multilateral Agreement of MAI Hi nh ầu t h ơng Investment

Ngu n t ãi ng tối hu MFN Most Favoured Nations uố

North American Free Trade Hi nh Th ơng i t NAFTA Agreement B M

NT National Treament Ngu n t ối uố gi

Organisation for Economic T h H t à Ph t t iển OECD Co-operation and inh tế Development

PCA Permanent Court of Tò T ng tài th ng t

Arbitration

State - State Disputes T nh h giữ nhà n ớ ới SSTDS Settlement nhà n ớ

The Trans - Pacific Hi nh Đối t u n Thái TPP Partnership B nh ơng

Hi nh Đối t Th ơng Transatlantic Trade and TTIP i à Đầu t u n Đ i T Investment Partnership ơng

United Nations Commission n Luật Th ơng i UNCITRAL on International Trade Law uố tế Li n h uố

UNCTAD United Nations Conference i n àn Li n h uố

on Trade and Development Th ơng i à Ph t t iển

VCCI Vietnam Chamber of Commerce and Industry Phòng Th ơng i à C ng nghi Vi t N

WTO World Trade Organization T h Th ơng i Thế giới

MỞ ĐẦU

1. Tính ấp th ết ủa đề tà n h ên ứu

Gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ à t hế

nh u n t ng ghi nhận từ nă 1993 t ng h thống h uật Vi t N

B n nh u nh hung ơ hế gi i u ết t nh h t ng hi nh

ầu t uố tế và hi nh th ơng i t t i Luật Đầu t 2020, Luật Doanh

nghi 2020 Luật Đ t i 2013… u u nh gi i u ết t nh h inh

nh th ơng i và tranh h ầu t Cùng ới s h t t iển inh tế ã

h i hi nh ầu t uố tế hi nh th ơng i t ng u h ớng

gi tăng số ng à h t ng Ké th t nh h i n u n ến

ầu t t n th tế h t sinh ngà àng nhi u à h t Gi i u ết tốt t nh

h ầu t uố tế sẽ u n à i h h h h các nhà ầu t ,

g hần thu h t ngu n ốn ầu t uố tế.

Nă 2020 Vi t N ã h huẩn Hi nh B h ầu t giữ Vi t

Nam và EU Với EVIPA Liên minh châu Âu ã hi n th h ý t ởng

nhà ầu t ằng t h nh gi i u ết t nh h nh gi à những

iể h i t thể ể ến à: (i) Cơ hế gi i u ết t nh h ầu t trong

Hi nh EVIPA h àn t àn ới ối ới Vi t N Đ à ơ hế gi i u ết

t nh h th ng t qua 2 toà là sơ thẩ à h thẩ ới thành iên

Vi t N à EU h n. Ngoài ra, còn có các h ơng th gi i u ết t nh

h th n thi n nh th ơng ng hò gi i h ặ th n C u nh

th n à th ơng ng thiết ế hi tiết ặ thù à h ng giống ới t

t hi nh th ơng i hay hi nh ầu t nà à Vi t N ã ý ết.

(ii) Hi nh EVIPA sẽ th thế t t 21 hi nh hu ến h h à h ầu

t hi n giữ Vi t N ới thành i n EU. Th h thống ơ hế

gi i u ết t nh h s ng h ơng à Vi t N ý ết ới uố gi t ng

Liên minh châu Âu ũng sẽ t ng th i EVIPA sẽ những t ng ớn

ến ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ

Bởi Vi t N à th t ng ti năng i s n nh h nh t i t ng

inh nh nhi u u ãi n n sẽ thu h t s u n t nhà ầu t n ớ

ng ài à ối ới h ơ hế gi i u ết t nh h inh h ng ằng sẽ t

ng t ớn ến u ết nh ầu t

Hi n n ơ sở h ý u n t ng nh t i u hỉnh ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t thu Li n inh h u Âu à Nhà n ớ Vi t N

à Hi nh EVIPA V ơ n u nh t ng EVIPA ã t ơng th h

ới h thống h uật ầu t t ng n ớ , t o hành ng h ý h ầ

à hù h ể h thể ậ th hi n n ầu t Tu nhi n

h uật ầu t t ng Luật Đầu t 2020 Luật nh nghi 2020 Luật

Đ t i 2013… n òn nhi u t ậ h n hế Những h n hế t ậ t n

t i t ng h uật ầu t à ngu n nh n ơ n n ến h u thiếu ơ

sở h i th hi n ụng h uật các ơ u n nhà n ớ thẩ

u n Cùng t ụ i h ặ những ụ i t ơng t nh u nh ng òn u

thu n giữ ơ u n nhà n ớ ở T ung ơng à ơ u n nhà n ớ ở

h ơng t ng i nh những n i n u n nh th i iể h t

sinh hi u n ầu t , th i h n gi nhận thu h i t i nhà ầu

t u nh nghĩ ụ h nhà ầu t n ớ ng ài Nhà n ớ Vi t

Nam [88]… T ng ối nh hung h ý ầu t uố tế òn sơ sài nhi u

u nh h hù h ùng ới th t ng gi i u ết t nh h ầu t uố

tế n nhi u t ậ h n hế [75] n n i t hiểu nghi n u ơ hế

gi i u ết t nh h ầu t uố tế à ần thiết

C thể nhận th n nh những t ng t h i th hi n ơ hế

gi i u ết t nh h th Hi nh EVIPA ũng ặt những th h th ớn

òi hỏi Vi t N tiế tụ h àn thi n t h t àn i n thể hế h nh s h

h uật; t nh nh t u n ng ng ằng inh h; h ng h n

i t ối ng t nh t th tụ nhằ h n hế à gi i u ết hi u u t nh

h ; ng h àn thi n ơ hế nh sớ hòng ngừ t nh h ể ừ

những i thế từ ầu t n ớ ng ài ng th i h n hế ăng thẳng ng i

giao leo thang thành ung t ở uố gi

Dù Hi nh EVIPA ã ý ết nh ng h nhi u nghi n u

chuyên s u i n u n ến ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Ph i nghi n u th ti n h àn t àn h

EVIPA h hi u ể ụng t ng th tế V ý uận ơ hế gi i

u ết t nh h ặ thù t ng EVIPA ũng òn t t nghi n u t ng n ớ

à uố tế vì à u h ớng gi i u ết t nh h ới Li n inh h u Âu

hởi ớng t i hi nh b h ầu t à Li n inh nà à h n ý ết

ới t số uố gi t n thế giới t ng Vi t N Th tế nà ã ặt

u ầu ần sớ t iển h i nhi u nghi n u hu n s u h thống hơn i n

u n ến ơ hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA Đ ũng h nh à ý à

nghi n u sinh h n tài “Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư

nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt

Nam và EU” ể nghi n u t ng Luận n tiến sĩ uật h nh

2. Mụ đí h và nh ệm vụ n h ên ứu ủa đề tà

2.1. Mục đích nghiên cứu

Luận n tậ t ung ng h thống gi i h n ng hi u u th thi

u nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ Vi t N t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à EU

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để t ụ h nghi n u n u t n tài nh nhi ụ

nghi n u à:

- Nghi n u à h n t h những ý thu ết h nh nh h ởng h t

ng tới i ng à th hi n u nh ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Những ý thu ết nà hi hối hần ớn

tới u nh h uật ầu t uố tế;

- H thống h những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tậ t ung à t số n i ung ơ n à:

h i ni i n u n ến t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; i t ò

ặ iể ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ ; ặ iể ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh th ơng i

t à EU ng ý ết ới uố gi t ng Vi t N ;

- Ph n t h những u nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA tậ t ung à n i ung

nh : u t nh th uận à h n ể i ến thống nh t ơ hế gi i u ết

t nh h ; n i ung vai trò ơ hế gi i u ết t nh h ; s s nh ơ hế

gi i u ết t nh h t ng EVIPA ới ơ hế gi i u ết t nh h t ng t số

hi nh ầu t thế h ới à Vi t N ã ý ết nh Hi nh Đầu t t àn

i n ASEAN Hi nh Đối t t àn i n à tiến u n Th i B nh ơng;

- Đ nh gi hỉ những thuận i ũng nh h hăn hi EVIPA hi u

à i à th hi n t i Vi t N ;

- t n i nghi n u những n ý uận; phân tích, bình uận

những u, nh iể u nh h uật ơ hế gi i u ết t nh h

ầu t uố tế; nghi n u sinh iến ngh s i sung nhằ h àn

thi n h uật ơ hế gi i u ết t nh h ầu t t ng h thống h uật

uố gi nhằ t ơng th h ới ơ hế gi i u ết t nh h ầu t t ng Hi

nh EVIPA; u t t số gi i h n ng hi u u th thi u nh ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t Nam

trong Hi nh EVIPA nhằ thu h t ngu n ốn ầu t từ EU gi n nh

hụ h i à h t t iển inh tế t n ớ s u i h COVID-19.

3. Đố tư n n h ên ứu và phạm v n h ên ứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối t ng nghi n u Luận n à ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N th Hi nh EVIPA

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- V n i ung: tài tậ t ung nghi n u ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA Vi t N

à EU ý ết

- V h ng gi n: tài nghi n u ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t 27 n ớ thành i n thu EU ới Nhà n ớ Vi t N ; nghi n u

t số hi nh h ầu t à hi nh th ơng i t t ơng ng nh

CPTTP và ACIA.

- V th i gi n: tài nghi n u t ng h ng th i gi n Vi t N t ầu

ý ết Hi nh th ơng i t h tới hi h àn thành Luận n ụ thể từ

nă 1993 ến nă 2023.

4. Cơ sở phươn ph p luận và phươn ph p n h ên ứu

4.1. Cơ sở phương pháp luận

Luận n sẽ t n ơ sở h ơng h uận u ật i n h ng à u

ật h s Ch nghĩ M - Lênin t t ởng H Ch Minh Nhà n ớ h

u n à h t uố tế; u n iể Đ ng à Nhà n ớ t thu h t ầu t

n ớ ng ài à ý ết hi nh ầu t hi nh th ơng i t Đ

i à i hỉ n h i nh h ớng h ơng h nghi n u ụ

thể nghi n u sinh t ng u t nh th hi n Luận n

4.2. Phương pháp nghiên cứu

T n ơ sở h ơng h uận ã nh t ng quá trình nghiên

u Luận n nghi n u sinh s ụng h ơng h nghi n u ụ thể

nh s u:

- Ph ơng h h n t h nh gi ý uận à th ti n h ý: à

h ơng h s ụng t ng t t n i ung Luận n T ng

Ch ơng 1 nghi n u sinh h n t h nh uận những u n iể t gi

trong ng t nh nghi n u ã ng ố. Từ t h ng t ống ể

nghi n u sinh tiế tụ nghi n u Với Ch ơng 2 nghi n u sinh s ụng

h ơng h nà ể h n t h h i ni t nh h ơ hế gi i u ết

t nh h Ph ơng h nà ũng s ụng hần ớn t ng Ch ơng 3 ể

à u nh h uật t ng Hi nh EVIPA à nh uận h uật

ầu t uố tế T i Ch ơng 4 h ơng h nà s ụng ể h n t h nh

uận nh gi à những gi i h h n nghi n u

- Ph ơng h h s : s ụng ở Ch ơng 2 Luận n nhằ

h u u n iể ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ t ng hi nh th ơng i à hi nh ầu t mà

Vi t N ã ý ết

- Ph ơng h s s nh uật h : s ụng h ếu t i Ch ơng 3

Luận n nhằ hỉ những iể t ơng ng à h i t giữ u nh

h uật Vi t N ới u nh EVIPA Đ ng th i, h ơng h nà ũng

à ng ụ hữu hi u ể s s nh u nh ơ hế gi i u ết t nh h p trong

EVIPA ới ơ hế gi i u ết t nh h t ng CPTTP à ACIA.

- Ph ơng h t ng h : nhằ h i u t th t ng h uật à th ti n

ụng h uật ầu t uố tế; u gi i h n ng hi u u

th thi u nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ Vi t N t i Ch ơng 4.

Ng ài h ơng h h n i à h thống h ý thu ết h ơng

h ặt gi thu ết nghi n u h ơng h thu thậ số i u ũng

nghi n u sinh ận ụng ể tiến hành nghi n u n i ung t ng Luận n

5. Nhữn đ n p mớ ủa đề tà n h ên ứu

Đ à ng t nh hu n h ầu ti n ở uận n tiến sĩ, nghiên

u t h h thống à t àn i n ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA ý ết à nă 2019

Những ng g ới Luận n thể hi n ở những iể sau:

M t à Luận n ã ng ơ sở ý uận t àn i n t nh h à ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; t ng ết à

h n t h ơ sở h i ng h uật ơ hế gi i u ết t nh h

ầu t uố tế t n thế giới n i hung à t i Vi t N n i i ng Nh n hung

h uật t nh h à ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế

ng t n hai ý thu ết h nh: (i) Lý thu ết h ng; (ii) Lý thu ết

u n i n t ừ t ơng ối Những ý thu ết nà hi hối ến n i ung u

nh h ơng th h , gi i u ết t nh h th i iể h t sinh hi u

th i iể h t hi u ... à n h Hi nh EVIPA.

Hai là, Luận n ã hỉ những iể h i t những ặ t ng ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ trong EVIPA.

Đ nh gi những thuận i h hăn à Vi t N sẽ gặ h i hi EVIPA

hi u à ụng t i Vi t N

Ba là, những h n hế t ậ h uật ơ hế gi i u ết t nh

h ầu t uố tế ã t sẽ à iể u hốt ể nghi n u sinh

những iến ngh nhằ h àn thi n u nh h uật ơ hế gi i

u ết t nh h ầu t uố tế Vi h àn thi n u nh h uật ơ

hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế t ớ hết gi nhà ậ h nh n

nhận u t hơn t àn i n hơn những t n ng ng gặ h i ới i

t nh h nà Đ ng th i ơ u n th thi h uật sẽ h ng òn ng t ng

u thu n h ặ tù nghi hi ụng u nh h uật ơ hế gi i

u ết t nh h ầu t uố tế ể ừ gi thu h t ngu n ốn ầu t từ EU

ừ h các nhà ầu t t ng n ớ t i t ng inh nh h t

t iển n nh s u hi EVIPA hi u

6. Ý n hĩa khoa họ và thự t ễn ủa Luận n

T n ơ sở th hi n ụ h nhi ụ tài Luận n những

ý nghĩ ặt h h à th ti n nh s u:

.1. ngh a khoa học c a uận án

Luận n à ng t nh nghi n u t h t àn i n, à s ng tỏ những

n ý uận h ý gi i u ết t nh h à ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Những ết u nghi n u Luận

n sẽ à n n t ng iến th s u s t nh h à ơ hế gi i u ết t nh h

ầu t uố tế.

.2. ngh a th c ti n c a uận án

Kết u nghi n u Luận n thể s ụng à tài i u th

h hữu h h ơ u n ậ h nhà u n ý t ng h t ng

ng n hành h nh s h h uật h i nhậ uố tế Vi t N n i

hung à t ng ĩnh ầu t n i i ng; à tài i u th h hữu h cho

n ng h th thi h uật t ng ơ u n nhà n ớ . Ng ài

những h n t h nh uận nh gi n i ung u nh EVIPA

ơ hế gi i u ết t nh h à h ầu t sẽ gi t th h ối ới

những ng i à ng t nghi n u gi ng ũng nh những ng i u n

t ến ĩnh nà

7. Kết ấu ủa Luận n

Với ụ h à nhi ụ nghi n u ối t ng à h i nghi n u

nêu t n Luận n ết u thành 4 h ơng ng ài hần Mở ầu Kết uận à

D nh ụ tài i u th h :

Ch ơng 1: T ng u n t nh h nh nghi n u à ơ sở ý thu ết nghi n u

Ch ơng 2: Những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Ch ơng 3: Qu nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Vi t N t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à

Liên minh châu Âu

Ch ơng 4: Gi i h n ng hi u u th thi u nh ơ hế gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh B

h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu

CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH

NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT NGHIÊN CỨU

Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu ã

Quố h i Vi t N h huẩn và ng t ng u t nh i Ngh i n 27

n ớ thành i n EU h huẩn ể h nh th hi u V ậ h nhi u

nghi n u t tiế i n u n ến ơ hế gi i u ết t nh h trong Hi nh

EVIPA Bằng i h i u t ết u nghi n u ng t nh t ng n ớ

ng t nh nghi n u t gi n ớ ng ài gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Luận n nh gi t nh h nh nghi n

u i n u n ến tài; x nh những n ã thống nh t à à

Luận n sẽ ế thừ ; những n h à Luận n sẽ nh h ớng ể gi i

u ết hỉ t nh ới t nh h h à gi Luận n

1.1. Tổn quan về tình hình n h ên ứu l ên quan đến đề tà Luận n

T ng u t nh th hi n tài t gi sẽ h n t h t ng h những n i

ung i n u n tới tài Luận n từ ng t nh nghi n u t ng à ng ài

n ớ nhằ nh ối t ng à h i nghi n u tài; h n nh

ng t nh nghi n u ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ .

1.1.1. Các nghiên cứu liên quan đến những vấn đề lý luận về cơ chế

giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước

Liên quan ến những n ý uận t nh h ầu t uố tế giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h gi th ng uận gi i những h nh

nh h i ni ặ iể h thể t nh h à ngu n nh n h t sinh t nh

h Li n u n ến những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h ầu t

uố tế giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h gi ũng àn uận ến

h i ni ặ iể ơ hế gi i u ết t nh h u h ớng u n iể t ng

gi i u ết t nh h Tu nhi n u n iể nhà nghi n u ũng h

h àn t àn thống nh t ới à những ng t nh nghi n u t gi

trong và ngoài n ớ h ng những n i ung t n

Cuốn s h H i ngh Li n h uố Th ơng i à Ph t t iển -

UNCTAD có tên “Investor - State Dispute Settlement arising from Investment

Treaties: A review / Tổng hợp những nội dung cơ bản về: Giải quyết tranh chấp

giữa nhà đầu tư - Nhà nước phát sinh từ các hiệp định đầu tư” nă 200 h n

t h th tụ à n i ung gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t t ng hi nh ầu t V th tụ uốn s h tậ t ung

à s ng tỏ h i ni ơ n nh nhà ầu t ầu t h i ni

nhằ nh h thể u n hởi i n t ng h hởi i n nhi u n

ung t thẩ u n V n i ung ng t nh nghi n u nà tậ t ung uận

gi i những i u i n h t ng hi nh ầu t s ng h ơng

t ớ ơ u n tài h n uố tế Cuối ùng t gi hỉ những t n t i

t ng th tụ n i ung à i t ò ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớ .

Gi t nh s ng ngữ T ng Đ i h Luật Hà N i hối h ới n

H t h nh s h th ơng i à ầu t h u Âu (Mut ) t n “ u t ầu

tư qu c tế u t n nă 2017 GS TS C u i i Đ i h T ng h

B ni It i à TS Ngu n Th nh T T ng Đ i h Luật Hà N i

ng h i n Đ à ng t nh nghi n u ng hu à ầ ầu t uố

tế Gi t nh g 4 hần hi à 12 h ơng Phần 1 à phần 2 g

h ơng từ 1 ến H i hần nà tậ t ung h n t h h i ni ặ iể s

h t t iển uật ầu t uố tế t ng giới thi u ầ ngu n t nh :

ngu n t ối tối hu uố , nguy n t ối uố gi , ngu n t ối

ng ằng à th ng, ngu n t h ầ à n ninh à i n h

h iển h nh nh t ớ t u n sở hữu à i th ng hu ển ốn à i

nhuận i th ng t ng t ng h ung t t n th t Phần 3 à phần 4

gi t nh từ h ơng 9 ến h ơng 12 nghi n u uật ầu t uố tế ới

g nh n Vi t N nh : giới thi u h ng giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ t i ch ơng 9 hi nh ầu t à Vi t N ã ý ết t ng

ch ơng 10 à h n t h những u nh h uật Vi t N ụng h

u n h ầu t n ớ ng ài t i ch ơng 11 Cuối ùng ch ơng 12 tậ t ung à

hung h h uật Vi t N t ng gi i u ết t nh h ầu t uố tế

B n nh những ăn n h uật i n u n Phần 4 giới thi u khái quát

ơ u n nhà n ớ t ng th thi h uật Vi t N Đ à uốn gi t nh ý

nghĩ t ớn t ng nghi n u những n ý uận ầu t uố tế

Cuốn s h H i ngh Li n h uố Th ơng i à Ph t t iển

“Fair and equitable treatment / i xử công bằng và thoả đáng” nă 2012

iết ngu n t ối ng ằng à th ng C ng t nh nghi n u nà

g ốn hần T ng phần th nh t t gi t nh à h i u t h s h nh

thành à n i ung ngu n t h n t h t số n ặt ối ới ngu n

t ối ng ằng à th ng Đối ới phần th h i t gi h n t h

những u nh ngu n t ng ằng à th ng t ng i u ớ uố

tế s ng h ơng à h ơng ầu t Ở phần th nh t gi tậ t ung

h n t h th ti n tu n th ngu n t ối ng ằng à th ng

uố gi Phần uối ùng à t số hà ý h uố gi t ng i thỏ thuận

ng ngu n t ối ng ằng à th ng t ng hi nh ầu t

Ng ài ng t nh nghi n u nà òn sung t số n i ung ới g :

i h ớ từ ng ý s ụng những i n h h ng h ý h ặ

h n i t ối à những h nh th h i h ngu n t S ới ng

t nh t ớ à ng t nh nghi n u ngu n t ng ằng à th ng

t àn i n nh t t n h ơng i n h s h ý th ti n ối u n h

ngu n t nà ới những ngu n t hung uật h uố tế ng th i

nhi u h tiế ận ới t ng ĩnh ầu t uố tế

Cuốn s h nh t gi i G u g n K th n G n

T h H t à Ph t t iển inh tế - OECD có tên “Investor - state dispute

settlement: A scoping paper for the investment policy community / Tranh chấp

giữa nhà đầu tư – Nhà nước: Khuôn khổ phạm vi xây dựng chính sách đầu tư”,

nă 2012 Nh t gi ã s s nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ ới ơ hế gi i u ết t nh h h Đối ới ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nh t gi

tậ t ung h n t h những n i ung nh : u n tiế ận ng ý nhà ầu

t ; hi h h ụ i n giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; h thống

h ơng th gi i u ết t nh h h nhà ầu t n ớ ng ài h n;

ng hế à th thi h n u ết; n tài t n th ; gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ằng h ơng th t ng tài

Cuốn s h H i ngh Li n h uố Th ơng i à Ph t t iển

Investor - State Disputes: Prevention and Alternatives to Arbitration / Tranh

chấp giữa nhà đầu tư – Nhà nước: Biện pháp phòng tránh và các hình thức thay

thế Tòa Trọng tài”, nă 2010 h n t h những u à nh iể h ơng

th gi i u ết t nh h ằng t ng tài uố tế nh ụng h ơng th

gi i u ết t nh h h n ối ới t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ ; những inh nghi gi i h hòng ngừ à h n hế t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Cuốn s h g ốn hần ụ thể nh :

phần th nh t uốn s h t nh à h ơng th gi i u ết t nh h ằng

t ng tài uố tế t n ơ sở h n t h n h t t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ u iể à h n hế t ng tài uố tế; phần th h i

h n t h h i u t h ơng th gi i u ết t nh h th thế nh : thuận i

h hăn th tụ t ng gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t ; phần th iết i th thế t ng tài t ng hu n

h ầu t uố tế; phần uối ùng h n t h u nh h n hế i h nh

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế ận từ g inh

nghi à th ti n

Cuốn s h nh t gi H i ngh Li n h uố Th ơng i

à Ph t t iển - UNCTA iết có tên “Investor - State Dispute Settlement and

impact on Investment rulemaking / Giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu - Nhà

nước và tác động đ i với việc xây dựng các quy định trong hiệp định đầu tư”,

nă 2007 h n t h u h ớng ng u nh t ng hi nh ầu t

uố tế; h n t h những t ng h t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ến u t nh ng h uật ầu t uố tế;

t u uật i u hỉnh h uật uố gi hi th gi ý ết hi

nh ầu t uố tế; h n t h th ti n gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ từ g nh n h ý hụ ụ h u t nh h t t iển

uố gi ; iến những gi i h nh gi t ng thể hi nh ầu t

uố tế t ng t ơng i s gi tăng i u h n gi i u ết t nh h t ng

hi nh ầu t n tới tăng h n u ết t ng tài th th tụ à n i ung h

uật ầu t nh h ởng tới u t nh ng u nh ầu t uố tế

Cuốn s h t gi G u g “Foreign State Immunity and Foreign

Government controlled Investors / Quyền miễn trừ qu c gia và những ảnh

hưởng tới nhà đầu tư”, nă 2010, h n t h những h nh i n u n tới h t

ng ầu t i u hỉnh ởi h uật Nhà n ớ tiế nhận ầu t nh h

thu ết u n i n t ừ uố gi Thu ết i n t ừ uố gi thể g

h hăn h h thể ầu t t nh n à t h ng t ống t ng th thi

ết ối ới uố gi tiế nhận ầu t C ng t nh nghi n u nà ã h n t h h nh

s h Nhà n ớ i n u n ến ĩnh ng nh thuế uật nh t nh uật

h nh s thể nh h ởng tới u n i n t ừ t ng ụ i nh ậ

Luận n tiến sĩ Luật h t gi Nipawan Pakittah “The ASEAN way

of investment protection: an assessment of the ASEAN / Phương thức bảo hộ đầu

tư của ASEAN: ánh giá chung về những nội dung bảo hộ của ASEAN”, nă

2015. Luận n ết u thành ốn hần Phần th nh t h i u t hung

Khu ầu t ASEAN à Hi nh ACIA nh : ụ h ACIA t

Khu ầu t ASEAN ũng nh n ặt ối ới Khu ầu t ASEAN

à ới ầu t ng i hối T ng phần th hai, Luận n ã à h i ni ầu

t à nhà ầu t Phần th ba g h ơng à ch ơng 4 ch ơng à

ch ơng 6 T ng ch ơng 4 t gi h n t h n i ung: (i) hiế hữu tài s n

nhà ầu t à i th ng thi t h i; (ii) ối ng ằng à th ng; (iii)

hu ển ốn i nhuận n ớc ngoài. Ch ơng Luận n h n t h ngu n

t ối uố gi à ối tối hu uố th h i n i ung: những u t

hung à những ng i Ch ơng 6 h n t h ơ hế gi i u ết t nh h IS S

th ng u Tò t ng tài ICSI nh h i gi i u ết t nh h gi t h ý

h n u ết ng nhận à thi hành h n u ết Cuối ùng à những n

h ý ơ hế gi i u ết t nh h giữ uố gi ới nh u th u t

hung ASEAN S ới ng t nh nghi n u ơ hế gi i quyết tranh

ch p t ớ à ng t nh nghi n u t àn i n nh t hi ét h

nh h s u nh ơ hế gi i quyết tranh ch ACIA

àng những u nh t ng ACIA u i t n i ung à h i h

ũng nh những th i t ng h tiế ận n ớ ASEAN ặc bi t à

những n ớ ng h t t iển nh Vi t N Là C u hi M n t ng

ối u n h giữ n ớ tiếp nhận ầu t ới nhà ầu t n ớ ng ài

Luận n tiến sĩ t gi Ni tt But The States of international

investment arbitration: The possibility of establishing an appeal mechanism /

Trọng tài ầu tư Qu c tế: Khả năng thiết l p cơ chế xét xử phúc thẩm”, nă

2012 h n t h h ơng th gi i u ết t nh h ầu t ằng tài h n Luận n

tậ t ung à s u n ụ thể: u t nh h nh thành à h t t iển uật ầu t

uố tế hế h ý ành h ng i n ớ ng ài t h nhi h ý

uố gi tậ u n uố tế ầu t n ớ ng ài …; à h ơng th gi i

u ết t nh h ầu t uố tế T ng Luận n ặ i t h t ng ến

h ơng th gi i u ết t nh h ằng t ng tài g t ng tài h à

t ng tài u hế; nh gi những iể t h h n hế từng h ơng th

t ng tài; tăng ng i t ò thiết hế tài h n uố gi ; u n iể

i ng ơ hế h thẩ t ng tố tụng t ng tài t n ơ sở ét những

u nh hi n t i ICSI Phần uối ùng Luận n à những h n t h

thiết hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế hi n n nh Cơ u n gi i

u ết t nh h TO T ung t gi i u ết t nh h ầu t uố tế

ũng nh ơ hế gi i u ết t nh h hu ASEAN à Li n inh h u

Âu Điể ới ng t nh nà à t gi h ng hỉ h n t h những n

h ý gi i u ết t nh h ằng tài h n uố tế à òn những

nh gi iến ngh ể h àn thi n h ơng h nà

S h nhi u t gi Giải quyết tranh chấp kinh tế có yếu t nước

ngoài tại Việt Nam”, nă 2000 NXB Ch nh t Quố gi nghi n u t

gi H àng Thế Li n t ng hần giới thi u hung ơ hế gi i u ết t nh

h ng i th ơng à ầu t uố tế h ếu ở Vi t N Bài iết ã giới thi u

ơ hế gi i u ết t nh h nh gi i u ết th ng u T ung t gi i u ết t nh

h t ng ầu t n ớ ng ài ICSIS t ng tài th ơng i à t i tò n T ng

những nh gi u nh iể từng h ơng th gi i u ết t nh

h ầu t uố tế

Luận n Tiến sĩ Kinh tế t gi T S M i “VietNam’s FTA Strategy /

Chiến lược FTA của Việt Nam” nă 2017 Th s t Uni sit Đ à ng

t nh nghi n u Chiến FTA Vi t N Luận n h n t h à nh gi

tầ u n t ng th ơng i uố tế ối ới inh tế Vi t N s u i ới t

gi ã h n t h hiến FTA Vi t N t ng nh gi ơ hế gi i

u ết t nh h thể h t sinh từ FTA giữ Vi t N à EU Cơ hế gi i u ết

t nh h t ng EVFTA t gi nh gi à nh nh à hi u u hơn gi i

u ết t nh h TO T gi ũng nh gi ới h nh ã h i h nghĩ

Vi t N òn t nhi u i u ần h i h àn thi n ể th hi n ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t à Nhà n ớ t h nh t u n à hi u u

Luận n Tiến sĩ Luật h t gi T ần Anh Tu n t n “Cơ chế giải

quyết tranh chấp đầu tư qu c tế giữa Nhà nước và nhà đầu tư nước ngoài theo

pháp lu t qu c tế và kinh nghiệm nước ngoài”, nă 2014 nghi n u t số

n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h IS S Đặ i t t gi t ng ết

n i ung h thu ết hi n i ầu t uố tế à i ụng những h

thu ết nà t n thế giới; h i u t h nh h t ng ơ hế gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t à Nhà n ớ ũng nh s th i ơ hế nà t ng

h s ; h n t h nh gi ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t à Nhà

n ớ ; t u h ớng ận ng ơ hế gi i u ết t nh h nà t ng ối

nh t àn ầu h à h i nhậ uố tế; nghi n u th ti n uố tế t ng hòng

ngừ à gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à n ớ tiế nhận ầu

t ; nh gi hù h ới n ớ ng h t t iển i u i n inh tế

ã h i gần ới Vi t N Cuối ùng t gi u t gi i h h àn thi n h

uật uố tế à h uật Vi t N ơ hế hòng ngừ gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài và Nhà n ớ

Luận n tiến sĩ Luật h t gi T ần Th H ng Nhung “ lu n và

thực tiễn giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và qu c gia tiếp

nh n đầu tư: p d ng đ i với Việt Nam trong điều kiện hội nh p kinh tế qu c tế

hiện nay nă 2019 h n t h những n ý uận gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t nh h i ni ặ

iể i h nh t nh h nà ngu n nh n h t sinh t nh h Ng ài

t gi òn tậ t ung à h i ni ặ iể ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t ; h i u t uật n i ung

ũng nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi

tiế nhận ầu t T nh à h nh i h gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t Nghi n u n i ung ti u huẩn t

d h à h ầu t ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à uố gi tiế nhận ầu t th h i FTAs thế h ới Vi t N à

CPTPP à EVFTA Từ hỉ những iể h i t s ới những ết

t h h ầu t t ng hi nh h ; ng th i s s nh ơ hế

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t

h i hi nh nà ới ơ hế gi i u ết t nh h h n i hung ơ hế

ụng t ng gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi tiế

nhận ầu t th các hi nh ầu t uố tế h Vi t N n i i ng

Tài i u H ớng n th thi ết “Phòng vệ thương mại và

giải quyết tranh chấp” B C ng Th ơng nă 2017 à tài i u

i n s n nhằ h ớng n th hi n FTA à Vi t N ý ết i n u n

ến hòng th ơng i à gi i u ết t nh h T i hần II tài i u

ã h ớng n ụng gi i u ết t nh h t ng FTA ASEAN n i

à ng i hối ũng nh FTA à Vi t N à t n ậ Phần uối

ùng tài i u t số gi i h à hỉ n nhằ s ụng hi u u

ơ hế gi i u ết t nh h nà

Bài iết t gi Đ Th nh Hà “Tìm hi u cơ chế giải quyết tranh chấp

đầu tư giữa nhà đầu tư nước ngoài và Chính phủ nước tiếp nh n đầu tư”, nă

2016 ăng t n T h Ngh luật T gi ã ng h i ni t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t Đ ng th i

h n t h t số ếu tố ơ n t ng n i hà h i ni tranh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t ; h thể th gi t nh h ới

thế h ý h nh u nh : nhà ầu t n ớ ng ài ới Ch nh h nhà ầu t

n ớ ng ài ới ơ u n nhà n ớ ; ối t ng tr nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng tu t i số t ng h à u n à i h

h h nhà ầu t n ớ ng ài Ch nh h h ặ ơ u n nhà n ớ

n ớ tiế nhận ầu t h i; u h ớng h n ơ hế gi i u ết t nh

h ằng t ng tài th ơng i u ới h nh ICC UNCIT AL ICSI

FTA thế h ới ể gi i u ết t nh h 23 t 76-78]. Trong phần th h i

ài iết t gi h n t h h i u t ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t g h i ni à ặ

iể ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ .

Bài iết t gi Đ Viết Anh Th i “Giải quyết tranh chấp về đầu tư

giữa Chính phủ và nhà đầu tư nước ngoài”, nă 2012 ăng t n T h Kh

h h ý Bài iết tậ t ung h n t h những n ý uận hung gi i

u ết t nh h giữ Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t à nhà ầu t n ớ ng ài

th hi n h t ng ầu t t n ãnh th n ớ nhận ầu t Bài iết h n t h

n i ung h nh nh ặ iể n t nh h n i ung t nh h h

i ối u n h h t sinh; ơ hế gi i u ết t nh giữ Ch nh ph Vi t N

à nhà ầu t n ớ ng ài th h uật Vi t N à những n ặt ối

ới Vi t N t ng i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ th ng u t số ụ i n à nhà ầu t n ớ ng ài i n Ch nh h

Vi t N tò n Vi t N h ặ t ng tài Vi t N Đ ng th i t gi

n t ng th i gi n tới Ch nh h Vi t N sẽ h i ối ặt ới những ụ i n

ét t i t h t ng tài uố tế t ng hi Vi t N h ơ

u n ầu ối gi i u ết t nh h uố tế ầu t n n ần sớ h àn thi n

Bài iết t gi Ngu n Th Anh Thơ “Cơ chế giải quyết tranh

chấp đầu tư qu c tế trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt

Nam là thành viên” nă 2020 ăng t n T h Nghi n u lậ h số 21

(397) th ng 11/2019 Bài iết ã h n t h hi nh th ơng i t thế

h ới à Vi t N à thành i n từ hỉ i t nh h ầu t uố

tế à ơ hế gi i u ết t nh h t i FTA t ng t gi nh gi ơ hế

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ giữ t h

thiết ế th h nh t u n thống h h nh hi n i Mặ dù còn có

những ý iến t i hi u i tiế tụ u t h từ ỏ t ng tài gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng hi nh th ơng

i t nh ng t gi h ằng t ng t ơng i gần ơ hế nà n sẽ t n t i

trong hi nh th ơng i t thế h ới à Vi t N à thành i n

Ng ài ài iết tậ t ung nghi n u s th i h thống u h

h uật i u hỉnh t nh h ầu t uố tế th h ớng giới h n h ặ ở

ng nghĩ ụ n ớ tiế nhận ầu t tu thu à nhu ầu thành

i n t ng hi nh h ặ giới h n gi i u ết t nh h t i ơ u n tài h n

t ng n ớ ở n ớ tiế nhận ầu t h ặ t u n h nhà ầu t hởi

i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t t ng tài uố tế.

Nghi n u t gi T ần Th T ng à Đ Th M i Th nh ới gi

inh tế “Những tác động nổi b t của FTA thế hệ mới đ i với tăng trưởng kinh

tế Việt Nam”, nă 2019 Kỷ ếu H i th h h uố gi N i ung

u t nh s u: Phần th nh t iết ặ iể FTA thế h ới; phần th

h i h i u t h i à n i ung FTA; uối ùng ài iết nh gi những

t ng FTA thế h ới ối ới tăng t ởng inh tế Vi t N T n ơ

sở t gi u t t số hu ến ngh ối ới các nh nghi và Nhà

n ớ nhằ tận ụng những t ng t h ể t nh th những u ãi thuế

u n t ng u t nhậ hẩu hàng h ; tăng h năng th gi à hu i ung

ng hu à t àn ầu h h àn thi n thể hế inh tế t à th hi n ụ

tiêu é t ng h t t iển à tăng t ởng inh tế à n nh ĩ

Bài iết t gi Ling Ling H n S i n “Investor -

State Arbiration under Bilateral Trade and Investment Agreements: Finding

Rhythm in Inconsistent Drumbeats / Nhà ầu tư – Trọng tài Qu c gia trong

phạm vi Thương mại song phương và các hiệp định đầu tư: Tìm kiếm sự tương

đồng trong khác biệt”, nă 2013 ăng t n u n T Nh t

gi ã h n t h t àn i n s th i t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t những t ng ơ hế gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ến hi nh

th ơng i t à hi nh ầu t s ng h ơng Phần th h i ài iết

th hiếu tới FTA, BIT n n inh tế ớn nh H K T ung Quố

N n à Phần th t gi h n t h th ti n FTA à

BIT Phần th t n i n h n hế h nhà ầu t n ớ ng ài ở n ớ

nh V n u Aust i à n Đ 3, tr.215-242].

Bài iết t gi L Nết “ICSID còn gay hơn cả kiện bán phá giá”,

nă 2006 Th i Kinh tế Sài Gòn ngà /9/2006 và t gi L Th Th

H ơng (2002) Về cơ chế giải quyết tranh chấp thông qua con đường trọng tài

trong Hiệp định thương mại Việt - Mỹ” ăng t n T h Kh h h ý số

6/2002 H i ài iết nà ã h n t h những u iể ICSI nh inh h

h h u n t ung ậ u n i nhà ầu t t ni tin h nhà

ầu t t i n ớ ng h t t iển B n nh t gi òn àn ến t số

n òn t n t i ơ hế gi i u ết t nh h nh s t t hậ t ơ

u n nhà n ớ t i uố gi tiế nhận ầu t nh t à uố gi ng h t t iển

Đ h nh à n ng ể t ng gi i u ết t nh h Ng ài n th

thi h n u ết t ng tài ICSI ũng à t t ng những n h hăn

ớn ng ần gi i u ết

1.1.2. Các nghiên cứu liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa

nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước trong các hiệp định đầu tư mà Việt Nam

đã ký kết

Cuốn s h “The ASEAN comprehensive investment agreement - The

Regionalisation of laws and policy on foreign investment / Hiệp định đầu tư toàn

diện ASEAN – Khu vực hóa về lu t và chính sách về đầu tư nước ngoài nă

2017 g 6 hần Phần 1 à phần 2 h n t h h i u t th t ng tiế

nhận ầu t F I n ớ ASEAN Đ ng th i h i u t u t nh h nh

thành à h t t iển từ Hi nh hung Khu ầu t ASEAN h ến Hi

nh ACIA Phần th t gi h n t h những n i ung h ý ơ n

t ng ACIA Phần ốn uốn s h à những h n t h ơ hế gi i u ết

t nh h th u nh ACIA; h ơng th gi i u ết t nh h nh

tò n t ng n ớ t ng tài gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ t nh h giữ Nhà n ớ ới Nhà n ớ Phần th nă uốn s h

liên qu n ến ầu t ng i hối ASEAN th Hi nh Th ơng i ý

ết giữ ASEAN ới ối t Cuối ùng à những nh gi t gi

Hi nh ACIA.

Cuốn s h hu n h t gi Ch u Hu Qu ng “Cơ chế giải quyết

tranh chấp đầu tư trong b i cảnh cải cách tư pháp và môi trường đầu tư ở Việt

Nam”, nă 2020 N H ng B hỉ ớ u n t ng từ nhận th h

tới th thi ụ thể h những ết h ầu t à Vi t N ần th hi n

Ng ài uốn s h òn gi i th h u nh h uật i n u n

ngu n t ơ n t ng i n i h uật uố tế thành ơ hế h ý

uố gi tiế ận ng ụ h ý h t ụng t ng gi i u ết

t nh h ầu t Th à uốn s h ũng h n t h t số th h th h

ếu à nhà ầu t ũng nh Nhà n ớ Vi t N h i ối ặt g i

ng nhận à th thi h n u ết t ng tài uố tế ũng nh i h thể hế

t h Vi t N t n huẩn à th ng uố tế Th ó, tác

hẩ ũng hỉ những ơ h i à th h th i n u n ến ng u i h

t h Vi t N Cuối ùng t gi u t t nhi u hu ến ngh à gi i

h nhằ thu h t ngu n ốn F I à Vi t N à h t i h t h i

thi n h ụ h ý i n u n ến ĩnh t ng tài th ơng i ầu t Nh

th t ng ầu t Vi t N t ở n n h n à nh t nh hơn t ng hu

Bài iết t gi Ngu n B B nh Ngu n M i Linh “Quy định của

CPTTP về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà ước

tiếp nh n đầu tư”, nă 2020 ăng t n T h Luật h số 1/2020 Bài iết ã

h n t h n i ung ơ n ơ hế IS S t ng CPTTP g n

t nh h h i gi i u ết t nh h nh t à h ơng th à th tụ gi i

u ết t nh h t ng s s nh ới ơ hế IS S EVIPA T gi h

ằng CPTTP h ng t t u thế ới t h nh ới gi i u ết t nh

h IS S nh EVIPA Tu nhi n i s ụng h nh tố tụng t ng tài t u n

thống h àn thi n hơn ới nhi u inh h t Vi ụng h nh t ng tài nh

CPTTP t i u i n h n t th thuận à h n s hù h

h i t nh h ụ thể Th ti n à h n IS S t ng FTAs (nh Hi

nh Đối t inh tế t àn i n hu ) ũng h th u h ớng h iến

hi nh (t ừ hi nh gần EU) à s ụng ơ hế t ng tài ốn nh

ICSI h UNCIT AL à t n t ng s th thuận n t nh h

Bài iết TS Ph n Th Th nh Th “Giải quyết tranh chấp đầu tư

qu c tế - Những thách thức đ i với Chính phủ Việt Nam”, nă 2017 ăng t n

T h n h và Ph uật B T h Số 4 t 37-41 ã h n t h h i

ni t nh h ầu t uố tế th hi nh ầu t à Luật Đầu t Vi t

N Đ ng th i h i u t ơ hế gi i u ết t nh h t ng hi nh ầu

t ũng nh t ng ơ hế gi i u ết t nh h ến Vi t N Điể

ới nghi n u nà à t gi ã à những th h th à Vi t N h i

ối ặt t ng i gi i u ết t nh h ầu t uố tế nh u thế gi tăng

ụ i n ầu t t ng hi năng t nh tụng uố tế Vi t N òn h n hế

n ến h năng th ng i n h

Bài iết t gi Ngu n Thu Th “ ịa vị của qu c gia với tư cách là

một bên tranh chấp trong thực tiễn giải quyết tranh chấp thương mại và đầu tư

qu c tế” ăng t n T h Nhà nuớ à Ph luật số 4/2013 Bài iết

nhận xét rằng t nh h giữ uố gi ới uố gi à nh ẳng v h

ý t nh h giữ uố gi ới h thể t nh n th h ng h àn t àn nh ẳng

uố gi h ởng u n i n t ừ Vì vậ ể hu ến h h h t t iển

thuơng i à ầu t uố tế uố gi ã từ ỏ u n i n t ừ th ng u

thỏ thuận gi i u ết t nh h t ng i u uớ uố tế h ặ t ng

h ng thuơng i à ầu t quốc tế.

Bài iết t gi T nh H i ến “Sự chấp nh n thẩm quy n xét xử của

các tòa trọng tài qu c tế đ i với tranh chấp giữa qu c gia với nhà đầu tư nước

ngoài trong các hiệp định đầu tư song phương” ăng t n T h Nghi n u

uố tế số 69 06/2007 T ng ài iết nà t gi tậ t ung nghi n u những

u nh t ng tài ICSI u t t ng tài UNCIT AL à u nh t ng

tài uố tế t ng hi nh ầu t s ng h ơng Vi t N Từ những

h n t h t gi ã nh gi t số ơ h i à th h th ối ới Vi t N

hi h nhận thẩ u n ét tò t ng tài uố tế

Bài iết t gi T nh H i ến “Một s v trọng tài giữa nhà đầu tư

nước ngoài và chính phủ nước tiếp nh n đầu tư liên quan đến các nước

ASEAN ăng t n T h Luật h số 10/2012 t ng h s u ụ i n ét

t i ICSI ới ngu n ơn à nhà ầu t n ớ ng ài ơn à Ch nh h

c a n ớ ASEAN Bài iết t ng h ụ i n th ng u h n u ết a

ICSID, làm sáng tỏ nh nghĩ v ầu t ối ng ằng à thỏ ng t ớ

t tài s n hu ển i nhuận ầu t n ớ C ng ớ ICSI .

Bài iết t gi T nh H i ến “Sự chấp nh n thẩm quy n xét xử của

các tòa trọng tài qu c tế đ i với tranh chấp giữa qu c gia với nhà đầu tư nước

ngoài trong các hiệp định đầu tư song phương”, ăng t n T h Nghi n u

uố tế số 69 06/2007 T ng ài iết nà t gi tậ t ung nghi n u u

nh t ng tài ICSI u t t ng tài UNCIT AL à u nh t ng tài

uố tế t ng hi nh ầu t s ng h ơng Vi t N Từ h n t h

t gi ã nh gi t số ơ h i à th h th ối ới Vi t N hi h

nhận thẩ u n ét tò t ng tài uố tế

Bài iết t gi Đ H àng Tùng “Cơ chế và thực tiễn giải quyết tranh

chấp đầu tư của Trung tâm Giải quyết các tranh chấp đầu tư qu c tế” ăng t n

T h Nhà n ớ à Ph uật số 4/200 N i ung ơ n c ài iết à h n

t h ặ iể ơ hế IS S à th ti n gi i u ết ụ t nh h i n

u n ến ầu t uố tế th th tụ T ng tài ICSI à inh nghi uố

tế t ng i c gia nhậ C ng ớ ICSI

Bài iết nh t gi T ần Vi t ũng à Vũ u C ơng “Cơ chế giải

quyết tranh chấp T và các tranh chấp đầu tư qu c tế trong l nh vực dịch v ”

ăng t n T h Kh h h ý số th ng 3/2010 Bài iết tậ t ung h n t h

ơ hế gi i u ết t nh h TO; s s nh ới ơ hế gi i u ết t nh h p

bằng t ng tài uố tế Từ những h n t h t gi hỉ h n hế ớn nh t

ơ hế t ng tài uố tế à hỉ tậ t ung h hụ thi t h i ật h t nhà

ầu t à h ng t ng à th i i t ng ầu t

Bài iết t gi Ngu n Minh Hằng Giải quyết tranh chấp giữa

nhà đầu tư nước ngoài và Chính phủ nước tiêp nh n đầu tư - Một vài suy ngh

đổi với Việt Nam” ăng t n T h Luật h số 10/2012. Bài viết h i u t

h ơng th gi i u ết t nh h ầu t uố tế giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t nh h ơng th gi i u ết t nh

h ằng n ng h ng i gi tò n uố gi t ng tài uố tế

Ng ài ài iết òn h n t h i ụng ơ hế gi i u ết t nh h

ICSI ở Vi t Nam.

1.1.3. Các nghiên cứu liên quan đến tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước trong th c ti n hoạt động đầu tư quốc tế

Cuốn s h hu n h Cơ u n Ph t t iển quốc tế Hoa K à APEC

“Investor - State Dispute Prevention Strategies Selected Case Studies / Chiến

lược ngăn ngừa tranh chấp giữa nhà đầu tư – Nhà nước”, nă 2013 nghi n

u ối c nh h t sinh t nh h ầu t uố tế th ng u t nh huống ụ

thể ở C st i Chi M hi C i P u T ng nghi n u t gi

h n Nhà n ớ iển h nh h gi t ụ i n giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ nà nh C i ; uố gi ng ối ới ặt

ụ i n giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ở gi i n h nh u nh

C st i M hi P u à Chi ới ụ i n gần ã gi i u ết

Cuốn s h H i ngh Li n h uố Th ơng i à Ph t t iển

“How to prevent and manage investor - state disputes: lessions from Peru /

Cách phòng ngừa và quản l tranh chấp giữa nhà đầu tư - Nhà nước: Bài học từ

Peru”, nă 2011 ng ài h inh nghi h uố gi t ng gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th ng u ụ i n

P u nh h th ể h n hế t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ h n hế ăng thẳng t ng gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ tiế nhận ầu t C ng t nh nghi n u nà ã giới thi u n i

ung nh ầu t uố tế h thống hi nh ầu t uố tế tò t ng tài gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h n hế à u n ý

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Đ ng th i uốn s h t

t t n i ung ụ i n P u h n t h t nh h nh ầu t n ớ ng ài hi nh

ầu t uố tế h nh s h gi i u ết t nh h ầu t t ng h thống

h n h i P u

Cuốn s h nh t gi Ray A.August, Don Mayer, Michael Bixby

“International Business aw / u t Kinh doanh qu c tế”, nă 200 Nhà u t

n P inti H - M ã h n t h t số n i ung ơ n ICSI t i

ch ơng 3 à n ý uận nh h s n i ung thu ết i n t ừ t ơng ối

uố gi Đ ng th i h n t h ụ i n h t sinh giữ C ng t ABBOTT

M à C ng hò N Phi ể h ng inh h h thu ết nghi n u

Luận n Tiến sĩ Luật h t gi S n Faccio “Indirect expropriation

in international investment law between states regulatory powers and investor

protection / Gián tiếp tước quyền sở hữu trong lu t đầu tư qu c tế giữa các chủ

th mang quyền lực công và bảo vệ nhà đầu tư có ch ơng 2 ậ ến i

ngu n uật uố tế i u hỉnh n t ớ u n sở hữu g : tậ u n

uố tế à những ngu n t ối tối thiểu; i u ớ uố tế hống i

i t ớ u n sở hữu ối uố gi ối tối hu uố ối ng ằng à

th ng T ng ch ơng t gi h n t h những u nh t ng uật uố tế

ầu t t tiế à gi n tiế ; nh nghĩ t ớ u n sở hữu gi n tiế à

h n i t u nh h ng i th ng ới hành i t ớ u n sở hữu gi n tiế

t ng uật uố tế Đ ng th i luận n ũng ã h n t h h n u ết ơ u n

tài h n t ng ụ I n - M à t số n t ng ầu t uố tế ể à những

h thu ết i n u n Trong ch ơng ốn Luận n t gi ậ ến n

ụ thể nh : (i) i th ng thi t h i t ng t ng h hành i t ớ u n sở hữu à

h h ; (ii) i th ng thi t h i t ng t ng h t ớ u n sở hữu t h

h những hi h h t sinh hành i t h h uố gi sở t i g

à (iii) những hậu u h ý hành i t ớ u n sở hữu t h h Cuối

ùng t ng ch ơng nă t gi ã h n t h t số h tiế ận ới t ớ

u n sở hữu gi n tiế những giới h n t ng t ớ u n sở hữu gi n tiế à

những h àn nh ụ thể t ng ến i t nh t n i th ng

Bài iết h i t gi S h t Singh n S Sh “Investor - State

Dispute Settlement Mechanism: The Quest for a Workable Roadmap / Cơ chế

giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư - Nhà nước: Hướng đi cho một lộ trình có

khả thi” nă 2013 M u i s V u 29 N 76 -101 N i ung

ài iết g ốn hần Phần th nh t t gi t nh à h i u t u t nh

h nh thành à h t t iển ơ hế gi i u ết t nh h IS S Phần th h i à

những h ơng th gi i u ết t nh h ghi nhận t ng i u ớ uố

tế n i hung à i u ớ ầu t n i i ng Đ ng th i nh n nh những h

nh n i ật u nh t i những hi nh nà Phần th t gi tậ

t ung h n t h à ngu n nh n h t sinh t nh h ; i u h n gi i

u ết t nh h t ng hi nh ầu t h ơng à C ng ớ ICSI t n

ơ sở ngu n t tậ u n uố tế Từ t những iể h i t

ơ hế gi i u ết t nh h uố tế t ng ĩnh ầu t ũng nh h n t h

những u nh iể th ơ hế ICSI Phần uối ùng ài iết h n t h

ơ hế gi i u ết t nh h t ng Thỏ thuận thành ậ Hi nh Mậu h t

B Mĩ - NAFTA à Thỏ thuận thành ậ Khu th ơng i t

Aust i - M Từ u t t số inh nghi thể ụng từ Hi nh

NAFTA Đ ng th i nh n nh s ần thiết h i ng ơ hế h thẩ

t ng gi i u ết t nh h nhằ hơn i h nhà ầu t

Bài iết t gi is C ins “Applying the Full Protection and

Security Standard of International Investment Law to Digital Assets / Áp d ng

nguyên t c bảo hộ đầy đủ và an ninh trong lu t qu c tế về tài sản điện tử”, ăng

trên T h u n In st nt n T V u 12 N 2 22 -

244 Phần ầu ài iết h n t h những u nh i n u n t ng i u

ớ uố tế nhằ hẳng nh ữ i u t nh h thống ng ngh th ng tin

i à tài s n nhà ầu t n ớ ng ài Phần tiế th t gi nhận ét

ằng ngu n t ối ng ằng à th ng u nh t àng t ng

hi nh ầu t òn ngu n t h ầ à n ninh h ếu g n ới

n i th ng t ớ hành i t ớ u n sở hữu nhà ầu t T ng

phần tiếp theo c a bài viết t gi ã h n t h ối u n h giữ ngu n t nà

với tậ u n uố tế; h n t h h n u ết ơ u n tài h n i n u n

ến ngu n t nà nh h n u ết t ng ụ Asian Agricultural Products

(AAPL) với Sri Lanka, Noble Ventures với Romania, Azurix với Argentina H i

hần uối ùng cậ ến hành i t n ng h thống ữ i u nhà ầu t

n ớ ng ài à nghĩ ụ uố gi tiếp nhận ầu t th ngu n t h

ầ à n ninh Nh ậ ài iết hỉ nghi n u ngu n t o h ầ và

an ninh trong m t ĩnh ụ thể Tu nhi n ài iết ũng ã à t n

h ơng i n h s h ý à th ti n ngu n t h ầ à n

ninh t ng ĩnh ng ngh th ng tin

Bài iết t gi Sumeet Kachwaha “The hite Industries Australia

Limited - India BIT Award: A critical Assessment / Ngành công nghiệp tr ng hữu

hạn của Australia – Giải thưởng BIT Ấn ộ: Một s đánh giá quan trọng”, nă

2013 ăng t n Th u n th L n n C u t Int n ti n A it ti n Bài

viết ã h n t h những n i ung ơ n ụ i n giữ C ng t hit

Industries c a M à n Đ t n ơ sở h ý à Hi nh Đầu t s ng

h ơng giữa n Đ và M t ng tài gi i u ết Từ ý gi i t i s ụ i n

t n t ở thành t n u n t ng t ng th ti n t ng tài ầu t uốc tế.

Bài iết t gi K M M n United Mexican States v Metalclad

Corporation: The North American Free Trade Agreement Provides Powerful

Private Right of Action to Foreign Investors / Mexico vs T p đoàn Metaclad: Hiệp

định Thương mại Tự do B c Mỹ cung cấp quyền hành động riêng tư hiệu quả cho

các nhà đầu tư nước ngoài” nă 2003 h n t h ụ i n giữ Nhà n ớ i n

ng M i à C ng t M t L y lý do chính quy n h ơng a

Mexico không cho phép nhà máy c a Metalclad - m t công ty c a Hoa K hi n

ng u n lý m t ơ sở x lý ch t th i nguy h i t i Mexico triển khai xây d ng d

án vì cho rằng có kh năng h t th i c x lý t i nhà máy sẽ làm ô nhi m ngu n

n ớc c h ơng Đ ng th i ơ sở ể ch m d t d án này là do có các cu c

biểu tình công khai liên tục ph n ối ho t ng c a công ty này. S u ụng

thỏ thuận gi i u ết t nh h th NAFTA à t ài h inh nghi m.

Ng ài òn hu i i n àn Li n h uố

Th ơng i à Ph t t iển - UNCTA à T h H t à Ph t t iển inh tế -

OECD ầu t uố tế hi nh ầu t à gi i u ết t nh h ầu t

uố tế th ng u IS S hàng nă nh : B ầu t uố tế 201

UNCTA ; ng ố hàng th ng ới ng n tin ầu t uố tế; ài

u t n i n ết giữ TO UNCTA à OEC nh UNCTA n OEC

(2010) Third Report on G20 Investment Measures ; UNCTA OEC n

WTO (2010) “Report on G20 Trade and Investment Measures ; UNCTA

OECD and WTO (2009) “Report on G20 Trade and Investment Measure”... à

hàng t n tin C n hẩ nà à n i ật t nh h nh ầu t

uố tế n i h i u h n t ng hi nh ầu t uố tế th

t ng hi nh ầu t uố tế u h ớng gi i u ết t nh h ầu t giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h n u ết i n u n ến gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; số ng h n u ết

ng thuận th ng u à u n iể òn h thống nh t; n hỉ nh

t ng tài i n u n iể òn h i t t ng h n u ết à u ết nh t ng

tài IS S số ng h n u ết t ng tài ởi tò n uố gi

Luận n Tiến sĩ Luật h t gi T ần Th H ng Nhung “ lu n và

thực tiễn giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và qu c gia tiếp

nh n đầu tư: p d ng đ i với Việt Nam trong điều kiện hội nh p kinh tế qu c tế

hiện nay”, nă 2019 nghi n u th ti n gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t n Đ th ng u những h n t h

t nh h nh gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à n Đ t ng

th i gi n u Từ h th những i u hỉnh h nh s h t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nhằ hù h ới th ti n n ớ nà

B n nh luận n h hăn à n Đ gặ h i hi th

hi n h nh s h i h t n Đ ng th i nh gi h nh s h i h cách

th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ n ớ

nà Cuối ùng rút ài h inh nghi ần thiết h Vi t N ; nghi n u

th ti n gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t

N t ng i u i n hi n n ; ng gi i h n ng hi u u hòng

ngừ à gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t

N t ng gi i n th thi ết ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ theo các FTAs thế h ới

Bài iết t gi Hà Ph ơng Th “Tranh chấp đầu tư qu c tế và bài

học kinh nghiệm” ăng t n Ph uật Vi t N ngà 30/06/201 h n t h

t nh h ầu t uố tế giữ nhà ầu t Ph i Asi ới Ch nh h Vi t

N C ng t i Asi h ằng Vi t N i h Hi nh Đầu t giữ Vi t

N à Ph nă 1992 i n u n ến n Phòng h thận à thận uố

tế i Asi Cụ thể t ng ơn i n i Asi h ằng Vi t N i h nghĩ

ụ ối ng ằng à nh ẳng ối ới n ầu t th Đi u 3 Hi nh

Đầu t Vi t - Pháp; không s ầ à n t àn h n ầu

t th Đi u Hi nh Đầu t Vi t - Ph C i n h à hành i Nhà

n ớ Vi t N ã gi n tiế t ớ t tài s n nhà ầu t Ph n n ng t

i Asi ã hởi i n Nhà n ớ Vi t N t ớ Tò T ng tài th ng t t i

LaHay – Hà L n Kết u à H i ng T ng tài ã ỏ t àn n i ung

hiếu i n ngu n ơn à Ch nh h Vi t N h ng h i i th ng t

t h n hi h nà th u ầu òi i th ng à ngu n ơn ã n u

trong Đơn hởi i n S u t ài h inh nghi t ng gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N t ng ối nh h i nhậ

ngà àng s u ng ới thế giới nh hi n n Th ng i ụ i n nà ã g

hần g n giữ à n ng h nh nh i t ng ầu t Vi t N ối ới

nhà ầu t n ớ ng ài ũng nh hòng ngừ nhà ầu t sẽ ý nh

hởi i n Ch nh h Vi t N t ng t ơng i

Bài viết c a tác gi Trần Thăng L ng “ p d ng các quy t c giải thích

điều ước qu c tế đ i với các hiệp định đầu tư qu c tế - Thực tiễn áp d ng và

những kinh nghiệm cho Việt Nam” ăng t n T p chí Khoa h c pháp lý Vi t

Nam số 01(122)/2019, trang 58-67, ngày 15/01/2019. Bài viết phân tích vi c áp

dụng các quy t c v gi i th h i u ớc quốc tế th C ng ớ Vi nn nă 1969

v Luật Đi u ớc quốc tế trong các vụ tranh ch ầu t uốc tế. Ngoài ra, bài

viết còn tập trung vào vi c áp dụng các quy t c gi i th h i u ớc quốc tế, ch

yếu à Đi u 31 à Đi u 32 c C ng ớ Vi nn nă 1969 nhằm làm rõ các v n

liên quan ến ầu t uốc tế bao g m thẩm quy n c a tr ng tài, các khái ni m

ầu t nhà ầu t t nh h ầu t uốc tế ối x à h i ni ng

bằng và thỏ ng ũng nh n liên quan trong vụ tranh ch T n ơ

sở ài iết t số kinh nghi m cho Vi t Nam khi tham gia vào các

tranh ch ầu t có thể phát sinh t ng t ơng i Để làm rõ mụ h a bài

viết, tác gi ã h n tích vụ tranh ch ầu t giữa công ty MTD c a Malaysia

ki n Ch nh h Chi (ICSI s N A B/017) theo Hi nh Khu ến

h h à B h ầu t giữ M si à Chi

Bài iết t gi T nh H i ến “Một s v trọng tài giữa nhà đầu tư

nước ngoài và chính phủ nước tiếp nh n đầu tư liên quan đến các nước

ASEAN”, nă 2012 ăng t n T h Luật h N i ung ơ n c a bài viết à

giới thi u ụ t nh h à t ng tài ã gi i u ết i n u n tới n ớ

thành viên c ASEAN Hầu hết ụ i n ậ t ng ài iết u

t n i u ớ s ng h ơng ầu t t ừ ụ ung Chi i n M n i n

u n tới i u ớ ầu t ASEAN Th à ài iết t nh à

m t số ụ i n giữ nhà ầu t à nhà n ớ ASEAN ụ thể nh s u:

Vụ i n th nh t: Công ty Gruslin ki n Ch nh h M si t i tr ng tài

ICSI (ICSI ụ số A B/99/3) T ng ụ ki n này, Philipp (C ng n Bỉ)

ki n Ch nh h M si th Hi nh B o h ầu t giữ M si à Li n

inh inh tế Lu u g – Bỉ (IGA)

Vụ i n th hai: Công ty Yaung Chi Oo ki n Ch nh h M n

(ASEAN Case No. ARB/01/1). Yaung Chi Oo Trading Pt Lt à ng t

thành ập t i Singapore ki n Ch nh h M n th Hi nh ASEAN

Khu ến h h à B h ầu t nă 19 7 à Hi nh hung hu ầu

t ASEAN hi u nă 199

Vụ i n th ba: Công ty Franport ki n Ch nh h Phi i in s Ngu n

ơn à ng t F n t AG F n i t Ai t S i s i t ng t

Đ h t ng t ng ĩnh inh nh hàng h ng n ụng ã i n

Ch nh h Phi i in s th Hi nh giữ Đ à Phi i in s hu ến h h

à h ầu t giữ h i n (BIT) ý ết ngà 1 th ng 4 nă 1997 hi u

ể từ nă 2000

Vụ i n th t : C ng t S i t G n Su i n SA Thụ Sĩ

ki n Ch nh h Phi i in s t i t ng tài ICSI th Hi nh hu ến h h à

h ầu t hi u nă 1997 giữ Thụ Sĩ à Phi i in s

Vụ i n th nă : C ng t Anh à M si n Hist i S s S N

BH i n Ch nh h M si t i t ung t ICSI (ICSI C s N

A B/0 /10) i n u n ến i h Hi nh hu ến h h à h ầu t

giữ Anh à M si 199

1.1.4. Các nghiên cứu tr c tiếp về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa

nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước trong Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt

Nam và Liên minh châu Âu

Hi nh EVIPA h h t sinh hi u n n h nhi u nghi n

u hu n s u Phần ớn nghi n u ới ng ài iết ăng t n

t h ới n i ung ng t nh iể ý hung hung ới à t số

ài iết EVIPA

Bài iết t gi Ngu n B B nh “Giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu

tư nước ngoài và Nhà nước tiếp nh n đầu tư bằng trọng tài theo EVIPA”, nă

2020, ăng t n T h Kh h Ph ý Vi t N số 4/2020 T gi ã h n

tích à s ng tỏ u nh h ơng th t ng tài t ng IS S EVIPA

ài iết tậ t ung à nă n s u: (i) h i u t EVIPA à h ơng

th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t th Hi nh nà ; (ii) hởi i n t ng tài u t tố tụng t ng tài à

uật ụng; (iii) h thống t ng tài th ng t h i ét ; (i ) inh h

h th ng tin ụ i n à i tài t h n th h ụ i n; à th thi h n

u ết t ng tài T ng ài iết nà t gi t những iể ới ặt ý

thu ết nh : th tụ hởi i n h nh t à t ng tài inh h h th tụ t ng

tài tài t n th à i th thi h n u ết Cuối ùng à u hỏi

t gi Li u h thống t à t ng tài IS S thể à ng ụ ể nhà ầu t

n ớ ng ài t ụ i g nhi u h hăn h n ớ tiế nhận ầu t à những

i ới th h ơng th t ng tài EVIPA s ới h nh t ng tài ầu t

t u n thống ng i hi u u t n th tế? Th ti n th thi EVIPA t ong

t ơng i sẽ à u t i th ng nh t h những u n ng i nà

Bài iết t gi Ngu n Th Nhung “EVFTA, EVIPA và cơ chế giải

quyết tranh chấp mới”, nă 2020 ăng t n T h Tài h nh ới gi s

s nh ài iết ã h n t h ặ t ng EVIPA nh h ng s ụng ơ hế t ng

tài ầu t uố tế à th ẩ i n h gi i u ết t nh h ng ài tố tụng

nh à h n à hò gi i ng hung th i h n tố tụng nhằ gi i u ết

t nh h nh nh h ng th i à sung u nh ụ thể t nh inh h;

n ng hi u u i n h thi hành h n u ết; u nh h n hế

hiếu i n n th tài t h ụ i n; i n h hi h tố tụng

Cuối ùng t gi nhận nh ằng Vi t N sẽ ối ặt ới t nhi u th h th

khi th hi n EVFTA à EVIPA

Bài nghi n u t gi L Hu Kh i “Giải pháp thực thi các cam

kết FTA thế hệ mới”, nă 2011 ăng t n T h Tài h nh T gi ã hỉ 4

iể h i t FTA thế h ới nh CPTPP à EVFTA t ng t

iể ới u n t ng à i gi i u ết t nh h giữ Ch nh h n ớ tiế

nhận ầu t à nhà ầu t n ớ ng ài Cơ hế gi i u ết t nh h ới nà t

h ng t h hăn th h th h Vi t N t ng i h àn thi n thể hế ể

th thi nghĩ ụ t ng FTA; s h n hế th ng tin t i u số

i u t ng i s ụng ng ụ hòng th ơng i nhằ các

ngành s n u t n i t ớ hành i nh t nh h ng ành nh h ặ tăng

t ởng th ơng i t iến; h n hế năng à ngu n t ng i

ng à ụng i n h thuật sinh h t t ng s n u t

t ng n ớ ; s é nh t nh à u h ớng h ậu h tinh i à h ng

s h i t h ý h nh s h giữ uố gi Từ t gi hu ến

ngh Nhà n ớ Vi t N ần h àn thi n thể hế h nh s h ầu t à ết h

ùng nh nghi ể th thi hi u u ác FTA.

Bài iết Luật s Ngu n M nh ũng à Đặng Vũ Minh Hà “Investor

- State dispute settlement under New - Feneration free trade agreements / Giải

quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư –Nhà nước theo các Hiệp định Thương mại tự

do thế hệ mới” nă 2019 Nh t gi ã tậ t ung h n t h h nh

h thuật ũng nh th tế i gi i u ết t nh h th ng u hò gi i ới

hi nh FTA t ng EVFTA s s nh ới ối nh Vi t N à

u t gi i h th ẩ ơ hế gi i u ết t nh h th ng u hò gi i

1.2. Đ nh về tình hình n h ên ứu l ên quan đến đề tà Luận n

Bằng i h n t h t ng h những n i ung i n u n tới tài

Luận n từ ng t nh nghi n u t ng à ng ài n ớ t gi ã nh n nhận

nh gi t nh h nh nghi n u ng t nh t ớ ý uận à th

ti n; t những n à Luận n sẽ ế thừ ng th i t những

h ng t ống ần tiế tụ nghi n u nhằ t nh ới Luận n

1.2.1. Những vấn đề đã được giải quyết trong các công trình nghiên

cứu đã công bố mà uận án kế thừa

Qu nghi n u ng t nh t ng à ng ài n ớ i n u n ến tài

Luận n thể th h ng nhi u nghi n u t tiế ơ hế gi i u ết

t nh h t ng EVIPA à Hi nh ới ý ết i h th s

h t sinh hi u n n h nhi u nghi n u t àn i n ầ Tu ậ

những nghi n u i n u n ến ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h th ã t nhi u s u n t

h gi t ng à ng ài n ớ ĩnh nà C nghi n u t iển h i

ng ới nhi u gi nh h uật inh tế thuế … ã t thành t h

thống t i u uý gi h t gi nghi n u h hỏi t ng u t nh h n

tài à nghi n u n ầu

V ý uận: nghi n u ã h th t ơ sở ý uận h ng

ơ hế gi i u ết t nh h ầu t n i hung à ơ hế gi i u ết t nh h

ầu t t ng FTAs và FTAs thế h ới n i i ng Vi nghi n u h hỏi

h th t iển h i n i ung hần ý uận nà h hé t gi i nh n

t ng u n hi u ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế

V th ti n: t nhi u nghi n u ã nh gi ơ hế gi i u ết t nh

h ầu t uố tế th ng u án u Hi nh th ơng i t

à u h nh ơ hế gi i u ết t nh h n u t ng EVIPA Tu h

th s ầ hầu hết t gi hỉ n u n những ặ iể n i ung

ơ hế gi i u ết t nh h ; h t gi s s nh những iể giống

à h nh u t ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ FTAs; h ặ hỉ

ơn gi n à nh gi u h ớng ý ết hi nh ầu t Vi t N à

EU Tu nhi n n à ngu n t i u u n t ng gi t gi nh h ớng

nghi n u ng n hù h ới tài Luận n

Hầu hết nghi n u t tiế i n u n ến n i ung EVIPA

u hẳng nh i h huẩn EVIPA Vi t N sẽ th ẩ i n ết inh

tế uố tế à ng h h thống ầu t th ơng i h ơng t n uật

t ng ối nh h nghĩ n t à h th ơng i i n iến h t ;

gi ng h th t ng Vi t N ể h ng hụ thu à t th

t ng nà g hần n ninh inh tế Vi Vi t N ký và phê

huẩn Hi nh EVIPA à th i iể nà à hù h à ng th i iể tiế

tụ t à h h i nhậ inh tế uố tế à h i hụ s h t t iển inh tế t ng

n ớ s u i h COVID-19 Tu h nhi u nh ng những nghi n u t n

à t i u th h uý ể t gi thể nghi n u h n t h ở ng

th h Luận n nh

Nh ậ Luận n sẽ ế thừ những inh nghi ã h n t h hi

nghi n u th ti n t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t n

ơ sở ét t ng h iển h nh iể t ơng ng ới Vi t N

nhằ ng n n t ng th ti n h Luận n; t ng h nh gi t nh h t

h i t Hi nh EVIPA Qu u t nh gi i h

nhằ th thi hi u u những u nh EVIPA

1.2.2. Những vấn đề còn bỏ ngỏ hoặc chưa được giải quyết thấu mà

uận án tiếp tục nghiên cứu, làm rõ

Số ng những ng t nh t n thế giới à ở Vi t N nghi n u ơ

hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế h h ng h thể i à n i

ung B n nh những n i ung từ nghi n u t ớ à Luận n sẽ ế thừ

u i h u ng t nh nà thể th h ng gi n nghi n u

tài à Luận n iến t iển h i òn t ng ãi Luận n sẽ tiế tụ nghi n u

à à những n ý uận à th ti n gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t ; những n ý uận à th

ti n gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N

Đ ng th i nh h ớng i ng à u t gi i h h Vi t

N t ng gi i n hi n n N i ung n ần tiế tụ nghi n u òn t

nhi u h ng t ống u t h t từ những ngu n nh n s u:

Th nh t Hi nh EVIPA ới ý ết à h th s hi u

h nhi u nghi n u t àn i n ơ hế gi i u ết t nh h ầu t th

EVIPA ý uận ũng nh th ti n

Th h i h nh gi i u ết t nh h ầu t uố tế ằng h thống T à

Đầu t th ng t EVIPA ng nhi u iể h i t ới

h nh gi i u ết t nh h ầu t uố tế t u n thống

Th ới hỉ ài nghi n u h n t h ng t nh h t n u n

iể ý nh h ớng hung h nghi n u nà uận gi i t h t àn

i n à hu n s u ơ hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA t n h ơng

i n uận ăn uận n tài nghi n u h h

Nh ậ thể th h ng t ống nghi n u ơ hế gi i u ết t nh

h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu u Hi nh EVIPA hi n

òn thiếu ng t nhi u nghi n u nh t à nghi n u t nh t àn i n

ý uận à th ti n Đ à h ớng à tài iến t iển h i Cụ thể tài

Luận n iến tậ t ung à gi i u ết n s u:

M t à tài h ớng ến i h thống h n ý uận ơ hế

gi i u ết t nh h ầu t uố tế; uận gi i ơ sở ý uận à th ti n ơ

hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế; t những ặ iể ơ hế gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

H i à t n ơ sở n n t ng ý uận ã ng Luận n nghi n u

những i u h n Hi nh EVIPA à Vi t N ý ết ới Li n inh

h u Âu từ nh gi những iể giống à h i t t ng ơ hế gi i u ết

t nh h Hi nh nà ới hi nh à Vi t N ã ý ết t ớ

B à những n à Vi t N sẽ h i gi i u ết i h à

những h n hế hi EVIPA ụng t ng th ti n; ng gi i h

nhằ n ng hi u u gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ Vi t N t ng ối nh th thi ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ trong EVIPA Đ à nhi ụ à Luận n

iến gi i u ết t ng ết u nghi n u

C ng t nh n i t n ã hần nà à s ng tỏ n gi i u ết t nh

h t ng ĩnh ầu t n ớ ng ài ơ hế gi i u ết t nh h t ng

ĩnh ầu t n ớ ng ài n i hung giữ Nhà n ớ Vi t N à nhà ầu t

EU n i i ng Tu ậ h ng t nh nghi n u nà nghi n u t h

t àn i n th ti n gi i u ết t nh h theo EVIPA ể những gi i

h h Vi t N V ậ thể n i n à tài Luận n nghi n u

ng t nh ới, tính thiết t ng h h h ý Vi t N ần h i

u n t và tiế tụ gi i u ết

1.3. Cơ sở lý thuyết n h ên ứu

M i t hi nh ầu t uố tế n i hung à Hi nh B h ầu t

giữ Vi t N à EU n i i ng ng t n ơ sở những ngu n ý

nh t nh Những ếu tố nà sẽ u ết nh n i ung u nh h uật trong

Hi nh EVIPA Th ng u i nghi n u ng t nh h h à

ài iết t gi t ng à ng ài n ớ t gi Luận n ã ận ụng ý

ý thu ết h nh nh ý thu ết h ng à ý thu ết u n i n t ừ t ơng

ối ể à ơ sở h i nghi n u tài Luận n

1.3.1. ý thuyết nghiên cứu

Luận n th hi n t n những ơ sở ý thu ết nghi n u s u:

- Lý thu ết h ng

Lý thu ết h ng à ơ sở ầu ti n gi nghi n u sinh ụng

ể h n t h u nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ Vi t N à

EU th Hi nh EVIPA Đ ng th i gi nghi n u sinh à s ng tỏ

i th thuận ng u nh h uật t ng hi nh ầu t

uố tế à hi nh th ơng i t Vi t N à uố gi thu h thống

h uật Ci i ý thu ết h ng ụng t i Vi t

N ũng h u nh h ởng h thống nà Kh i ni h ng t ng h

thống Ci i hi hối ởi ngu n t : “Thứ nhất, hợp đồng được

xem là kết quả chung của sự gặp gỡ chí của các bên. Thứ hai, đó là pháp

lu t do các bên l p ra đ ràng buộc chính các bên trong hợp đồng. Vì sự

ràng buộc của hợp đồng không chỉ là hiệu lực pháp l được dự liệu bởi các

bên, mà đó còn là hiệu lực được đảm bảo bởi pháp lu t, bởi t p quán hoặc

bởi yêu cầu của nguyên t c thiện chí, nhằm xác l p trách nhiệm thực thi hợp

đồng phù hợp với bản chất của hợp đồng. Nguyên t c thứ ba là tự do hợp

đồng: các bên được tự do, trong phạm vi giới hạn của lu t công và tr t tự

công cộng, đ tạo ra loại hợp đồng mà họ mu n, th m chí điều đó có th là

vô l theo cách nhìn nh n của người khác” [54 t 10] C ngu n t t n

u h n nh nét t ng i à h n ng u nh t ng

Hi nh EVIPA ụ thể:

Thứ nhất, Hiệp định EVIPA được xem là kết quả chung của sự gặp gỡ

chí của các bên: t i u u t nh à h n é ài gần 3 nă ới 14 hi n

à h n h nh th à nhi u hi n giữ ở B t ởng T ởng

àn à nh thuật n ã t th thuận à Hi nh

EVIPA ã ý ết

Thứ hai, Hiệp định EVIPA là pháp lu t do Việt Nam và EU l p ra đ ràng

buộc các bên

Khi EVIPA hi u h uật th Vi t N à EU u h i th hi n

ết t ng Hi nh th nh nhận nh: “Một sự thỏa thu n không phải

là hợp đồng, nếu không tạo nên hiệu lực ràng buộc giữa các bên... Sự thỏa thu n

mang tính chất xã giao hoặc một lời hứa danh dự, như lời hứa sẽ tặng quà nhân

ngày sinh nh t, hoặc thỏa thu n sẽ đến dự tiệc ở nhà bạn, hay cùng đi ăn t i với

người khác cũng không phải là hợp đồng, vì các thỏa thu n này không tạo ra sự

ràng buộc quyền và ngh a v pháp l giữa các bên” [54 t 16] Nh ậ Hi

nh EVIPA hỉ àng u n hi ã h t sinh hi u òn t i th i

iể Hi nh h h t sinh hi u th n u u n th i ý h

nh t ng i à h n ng à th hi n Hi nh

Thứ ba, nguyên t c tự do thoả thu n

Ngu n t t th thuận h hé n t thể hi n ý h

t ng u t nh à h n ý ết Hi nh Đ à ngu n t u n t ng ối

ới i hi nh g Hi nh EVIPA

Từ h n t h t n thể hẳng nh ý thu ết h ng à ơ sở ý

uận nh h ởng t tiế s u s tới i ng à th hi n u nh

ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA T t gi i n

à h n u u nh ngu n ý ơ n h ng Lý thu ết h

ng ũng thể hi n nét th ng u u nh t ng Hi nh V ậ

hi EVIPA hi u th những u nh nà sẽ à ơ sở h ý àng u

n Nếu n h ng th hi n t h thi n h à t ung th g nh

h ởng ến i h nhà ầu t sẽ h nh nhà ầu t hởi i n uố

gi tiế nhận ầu t t ớ T à Đầu t th ng t

- Lý thu ết u n i n t ừ t ơng ối

Thu ết u n i n t ừ t ơng ối những h gi n ớ th hế

h nh t t n h nghĩ hởi ớng à ng nhằ i t ừ kh năng h ởng

u n i n t ừ ng t thu sở hữu nhà n ớ n ớ th hế

h nh t ã h i h nghĩ hi th gi à u n h inh tế th ơng i à ầu t

uố tế Thu ết i n t ừ t ơng ối u t hi n à h ng giữ thế ỷ XX hi à

hần ớn n ớ n òn ng nhận u n i n t ừ tu t ối ành h uố gi

n ớ ng ài 21] Tu nhi n s th gi s u ng à h t ng inh tế

th ơng i ầu t uố gi n n ngu n t nà i à h ng ý nghĩ

Đặ i t từ s u C h ng Th ng M i Ng à ụ thể à s u Chiến t nh thế giới

th 2 ới s u t hi n hàng t uố gi th hế h nh t ã h i h

nghĩ t h nh inh tế ới i à ở Nhà n ớ t tiế th gi à

u n h inh tế ới t h à t n h thể ng t nhà n ớ n

u n inh nh t ng n n inh tế th t n ặt à i u ng t nhà

n ớ nà h ởng u n i n t ừ uố gi sở hữu n h h ng hi

th gi à u n h inh tế th ơng i à ầu t ới h thể n ớ

ng ài Ch nh th ti n nà ã n ến s u t hi n thu ết u n i n t ừ t ơng

ối h òn g i à u n i n t ừ h năng 24].

Thu ết i n t ừ t ơng ối ghi nhận uố gi n u n i n t ừ t ng

u n h n s nh ng t ng t số t ng h uố gi sẽ h ng u n

nà uố gi sẽ th gi à u n h n s uố tế ới t h nh ẳng ới

h thể n s h Quố gi h ng hé từ hối h u t h nhi

h ý hi h ằng th gi à h t ng th ơng i ầu t à h nh

s h tối uố gi Quố gi t ầu th gi à gi h giống nh

t th ơng nh n th h i ết th nh t th ơng nh n 150, tr.138].

T ng th i gi n u Vi t N ã ý ết nhi u hi nh hu ến h h à

h ầu t s ng h ơng ới n ớ ng ài h ặ th gi à hi nh

th ơng i t t ng Hi nh EVIPA Th thu ết i n t ừ t ơng ối

Nhà n ớ ũng h i từ ỏ u n i n t ừ uố gi t ng t ng h

t nh h ới nhà ầu t EU à sẽ t ở thành ơn t ng ụ i n ầu t

Đ ũng à u h ớng ng ngà t gi tăng t n thế giới à Vi t N ũng

h ng h i à t ng i 194].

Nh ậ Luận n t n ơ sở ý thu ết h ng ý thu ết

u n i n t ừ t ơng ối ể th hi n tài Cơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N th Hi nh B h ầu t

giữ Vi t N à EU B n nh ơ sở ý thu ết i t ò Nhà

n ớ ơ u n ng u n từ T ung ơng tới h ơng; Nhà n ớ h

u n; ối u n h giữ u n nhà n ớ à i u n n ng i

u n ng n nh u n n t nh h thành i n T à Đầu t à

h thống T à Đầu t th ng t ũng Luận n h t ng

1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu

Để th hi n ụ ti u nghi n u nhi ụ nghi n u ã

nh t n tài tậ t ung gi i u ết u hỏi nghi n u ặt t số

gi thu ết nghi n u à sẽ h n t h uận gi i t uận h ng inh h

gi thu ết nà ụ thể nh s u:

Câu 1: Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ ng t n ơ sở ý uận nào?

Gi thu ết nghi n u: H thống ý uận ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ã t n t i à ngà àng h àn

thi n hù h hơn ới s h t t iển u n h ầu t uố tế; u n

à i h h h h nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nh ng ơ sở ý

uận ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế n h ầ à thống

nh t ần tiế tụ h àn thi n

Câu 2: N i ung ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ Vi t N t ng Hi nh EVIPA c g giống à ặ t ng h

i t g s ới hi nh ầu t à hi nh th ơng i t à Vi t N

ã ý ết t ớ ?

Gi thu ết nghi n u: C u nh Hi nh EVIPA ơ hế gi i

u ết t nh h ã s ế thừ à h t t iển s ới Hi nh Đầu t s ng

h ơng à Vi t N ã ý ết ới 21 thành i n EU Tu nhi n những u

nh nà n những h i t nh t nh s ới Hi nh CPTTP à Hi

nh ACIA; u nh h uật ơ hế gi i u ết t nh h ầu t

uố tế òn t ậ à thiếu s t; i ụng th hi n u nh ơ hế

gi i u ết t nh h ầu t uố tế òn nhi u ớng ần hỉ

Câu 3: Khi Hi nh EVIPA hi u Vi t N sẽ những thuận i

gì và h i ối ặt ới những h hăn g t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N ?

Gi thu ết nghi n u: Những thuận i à h hăn hi th thi u nh

ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA ã i u nh ng

ch ầ à t àn i n V ậ ần h n t h hỉ những thuận i ũng nh

những h hăn s t ới t nh h nh th tế Vi t N

Câu 4: C những gi i h nà ể n ng hi u u th thi u nh

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N theo

Hi nh EVIPA?

Gi thu ết nghi n u: Khi Hi nh EVIPA hi u à

ụng t i Vi t N t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ thể

g những hậu u ng ể nhi u ặt nên cần những gi i h ể nâng

hi u u th thi u nh ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh

EVIPA à gi i h h àn thi n h uật Vi t N .

1.3.3. ết quả nghiên cứu

Từ những iể t ậ những n òn h ã hỉ t ng

hần gi thu ết nghi n u ở t n Luận n sẽ à s ng tỏ h thống ý uận ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; hỉ những

iể t ơng ng à h i t t ng Hi nh EVIPA ới t số hi nh

th ơng i à ầu t à Vi t N ã ý ết. Đ ng th i à những h

hăn ớng hi th thi Hi nh EVIPA; từ Luận n uận

h h à gi i h nhằ n ng hi u u th thi u nh ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N

trong EVIPA.

Kết luận Chươn 1

Ch ơng 1 Luận n ã t nh à t ng u n ng t nh nghi n

u n ớ ng ài à t ng n ớ i n u n ến tài Luận n C thể th

ằng số ng những ng t nh nghi n u n nà h h ng h ã

g hần ng n n t nh t àn nh ơ hế gi i u ết t nh h ầu

t uố tế Tu nhi n, ng t nh nghi n u ã th hi n n h

u t t h t n ẹn à h thống những n ý uận i n u n ến

t nh h à ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớc ngoài và Nhà

n ớ Hầu hết ng t nh u ừng i ở i t nh à t h ơ h ới

ụ h n ằng những nh i h h nh u i n u n ến ơ hế gi i

u ết t nh h ầu t uố tế B n nh th gần nh h ng ng t nh

nà t hiểu, phân tích t ng thể à hu n s u ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ở h i t ng n ớ à n ớ

ngoài. V ậ Ch ơng 1 ã t ng h ết u nghi n u ng t nh

ý uận à th ti n V ý uận h gi ã t nh à h i ni

ặ iể t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t nh h t ặ

i t h thể à Nhà n ớ t ng t nh h ơ hế gi i u ết t nh h

t ng gi i u ết t nh h V th ti n t ng à ng ài n ớ nhi u

ng t nh nghi n u ụ t nh h ti u iểu à ã t ài h inh

nghi h uố gi t ng i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Đặ i t h gi ã ết h ài h inh nghi

uố tế ới ài h inh nghi t ng n ớ ể ng gi i h h Nhà

n ớ Vi t N nhằ n ng hi u u ng t gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ .

T n ơ sở ối hiếu ới ụ h nhi ụ nghi n u Luận n à

những h n hế ng t nh ã th hi n Ch ơng 1 ã hỉ những n

ã nghi n u và nh những h ng t ống t ng nghi n u à

những n Luận n sẽ tiế tụ t iển h i

CHƯƠNG 2

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT

TRANH CHẤP GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC

Cùng ới u t nh h i nhậ uố tế những hi nh ầu t thế h ới

à h n ý ết giữ uố gi t n h thế giới Th t nh h

ầu t uố tế ũng gi tăng số ng ới t nh h t à h nh u

T n ơ sở à s ng tỏ những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t Ch ơng 2 Luận n sẽ

tậ t ung nghi n u ng h thống ý uận i ng i t t nh h à ơ

hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

2.1. Lý luận về tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ n oà và Nhà nướ

T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng à h

t : thể h t sinh t n ơ sở i u ớ uố tế; t n ơ sở h ng thỏ thuận

Nhà n ớ tiế nhận ầu t h t nh h h t sinh i n u n ến gi i th h

th hi n i u ớ uố tế ầu t V ậ i ng h thống ý uận

h h thống nh t t ng gi i u ết t nh h à n ần thiết hi n n

2.1.1. hái niệm tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước

Vi t N ng t ng u t nh h i nhậ uố tế s u ng à thu h t nhi u

ngu n ốn ầu t n ớ ng ài n n t nh h ầu t phát sinh giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N à i u h t nh hỏi Xu t h t từ ặ thù

h thể t ng t nh h ầu t uố tế à Nhà n ớ ( h thể ng

u n ng) à n òn i à nhà ầu t ( h thể t ) nên ần làm rõ h i

ni nhà ầu t n ớ ng ài à h i ni t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ .

2 1 1 1 Nhà ầu t n ớc ngoài

Kh i ni nhà ầu t ng i t ò u n t ng t ng i nh u n

hởi i n, thẩ u n à h i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớc

ng ài à Nhà n ớc ũng nh nh u n à nghĩ ụ n ăn à

các hi nh ầu t

Theo mụ h h hi nh ầu t ần à ăn

nh nh n h h nh n à nhà ầu t à ăn nh nhà ầu t n ớ

ng ài V ăn nh nh n h h nh n à nhà ầu t hi nh

th ng nh nghĩ ụ thể h t ng ầu t Vi à h i ni ầu t

à nhà ầu t sẽ ụ thể h t ng từng hi nh

C hi nh ầu t ũng nh h uật Vi t N u nh nghĩ nhà

ầu t T ng h n 2 Đi u 2 Qu ết nh 14/2020/QĐ-TTg ghi nhận: “Nhà

đầu tư nước ngoài là tổ chức hoặc cá nhân đáp ứng các tiêu chí về nhà đầu tư

nước ngoài theo hiệp định đầu tư mà Việt Nam là thành viên”.

Với nhà đầu tư là cá nhân ăn nh nhà ầu t n ớ ng ài th ng

à uố t h nhà ầu t ởi uố t h nhà ầu t sẽ t ng ến h i

h hi nh ầu t Vi nh uố t h nhà ầu t à nh n

th ng n hiếu ến h thống h uật uố gi n ý ết V ụ nh

Hi ầu t giữ Vi t N à -hen-ti-na [52] h i ni nhà ầu t

à ng n t B n ý ết hù h ới h uật B n ý ết M t số hi

nh ầu t u nh th i u i n th i gi n t h ặ nơi t 52] Với

nh n từ h i uố t h t ở n i nh uố t h t ng u t nh gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t sẽ gặ

nhi u h hăn nh t à hi t t ng số nhà ầu t ng uố t h

h nh uố gi tiế nhận ầu t L nà th tậ u n uố tế uố gi h ng

h i à Nhà n ớ sở t i sẽ tiến hành i n h h ng i gi 20] h

ng n n ớ nh hi h hiếu i n uố gi tiế nhận ầu t

Th C ng ớ ICSI hỉ gi i u ết t nh h giữ ng n h

nh n n ý ết nà ới n ý ết i Đối ới nh n i nh uố

t h th hai th i iể là khi ng ý ét t ng tài h ặ th ngà ăng ý

à h ng h nhận u n hởi i n ối ới ng n hai uố t h

hai n ý ết

Với nhà đầu tư là pháp nhân hi nh ầu t thể u nh ơn

gi n hơn Ng ài u nh nơi thành ậ h nh n h i hù h ới h

uật n ý ết òn thể u nh th i u i n h i t ụ sở

à/h ặ th tế ầu t inh nh t i uố gi ý ết V ụ nh Hi nh ầu

t Vi t N - V ơng uố -man [52] s ụng thuật ngữ inh nh ng ể

T ng u n h ầu t uố tế n uố t h h nh n thể i ụng

g nh h ởng ến ụ h h hi nh ầu t ụ nh nhà ầu

t n ớ th thể thành ậ h nh n t i t t ng n ý ết ể

h hi ầu t à n ý ết òn i T ơng t nh ậ nhà ầu t

t n ý ết thể thành ậ h nh n t i n ý ết h ể h

hi ầu t à h nh uố gi à nhà ầu t ng uố t h

Trong các hi nh ầu t à Vi t Nam là thành viên, quốc t ch c a nhà

ầu t u n nh theo quốc t ch c a quốc gia thành viên hi nh.

Ví dụ: Hi nh ACIA [36] khẳng nh nhà ầu t nghĩ à th nhân

hoặc pháp nhân của một qu c gia thành viên đang hoặc đã tiến hành hoạt động đầu tư trong lãnh thổ của bất kì qu c gia thành viên khác .

Theo BIT Vi t Nam - Hung-ga- i nă 199 thì thuật ngữ nhà ầu t

nghĩ à “bất kỳ th nhân hoặc pháp nhân nào đầu tư trên lãnh thổ Bên kí kết

kia”; thuật ngữ thể nh n nghĩ à “người có qu c tịch của mỗi Bên ký kết

phù hợp với pháp lu t Bên ký kết đó”; thuật ngữ h nh n nghĩ à “liên

quan tới mỗi Bên ký kết và bất kỳ thực th nào được hợp nhất hoặc thành l p và

được công nh n như là pháp nhân phù hợp với pháp lu t Bên đó”. Đối với C ng

hòa Hung-ga-ri, thuật ngữ này còn bao g m c những nhà ầu t h ng t

h h nh n nh ng i nh t công ty theo pháp luật c a Hung-ga-ri.

Theo Hi nh CPTPP [38] nhà ầu t à công dân hoặc doanh

nghiệp của một Bên” chuẩn b th c hi n ng th c hi n hoặ ã th c hi n ầu

t t ng ãnh th c a bên khác [10]. T i phần footnote số 12, thuật ngữ huẩn b

th c hi n c gi i thích là vi c m t nhà ầu t ng ố g ng th c hi n t

d n ầu t hi nhà ầu t chuyển vốn và các ngu n l h ể thành lập

doanh nghi p hoặc n p h sơ in gi y phép hoặc gi y ch ng nhận ầu t

Nh ậy, thông qua từng hi nh ầu t h i ni nhà ầu t n ớc

ng ài sẽ c cụ thể h Căn ể nh nhà ầu t n ớc ngoài theo các

hi nh ầu t th ng là quốc t ch c nhà ầu t Quốc t ch c nhà ầu t

sẽ nh h ởng ến ph m vi b o h c a các FTAs, BTAs do các hi nh này

c ký kết với mụ h o h các ho t ng ầu t n ớc ngoài. Từ thể

th y, ti u h h iến nh uố t h h nh n ghi nhận trong các hi p

nh ầu t quốc tế g :

- Nơi thành ập;

- Nơi ng t ụ sở; à h ặc - T iển h i h t ng kinh doanh [38] - Kh năng iể s t u n ý nh nghi ốn ầu t [37].

C hi nh ầu t uốc tế h hé Nhà n ớ tiế nhận ầu t s ụng

i u h n từ hối u n nhà ầu t ũng nh s ụng ơ hế i t ừ ng

từ ầu những t nh h h ng thu h i gi i u ết tranh ch p giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớc. Vi từ hối u n hởi i n nhà ầu t

t n ý ằng h h ng ối i n h ới hi nh h ặ h ng thu h i i u hỉnh hi nh [36], [38].

Th Đi u 1 2 Hi nh EVIPA h nh n ầu t thu h i gi i

u ết th ơ hế gi i quyết tranh ch p giữ nhà ầu t à Nhà n ớc à h

nh n thành ậ th h uật c n ý ết à th gi inh nh ng ể

t n ãnh th c a n ý ết Ph nh n tiến hành ầu t t n ãnh th

n ý ết i h ặ sở hữu ởi cá nh n h ặ h nh n t n ý

ết nếu cá nh n h ặ h nh n sở hữu t n 0 i h hần; h ặ

iể s t ởi cá nh n h ặ h nh n t n nếu cá nh n h ặ h

nh n u n hỉ nh số gi ố h ặ u n i u hành h t

ng h nh n t h h h Đối ới h nh n thành ậ th

h uật Vi t N à hỉ ăn hòng h ặ t ụ sở h nh t ng ãnh th

Vi t N Li n inh h u Âu sẽ hỉ ở ng những i h Hi nh nà

nếu h nh n i n ết inh tế hi u u à i n tụ (h t ng kinh doanh

ch ếu) ới n n inh tế Vi t Nam [37].

Theo kho n 19 Đi u 3 Luật Đầu t Vi t N nă 2020 Nhà đầu tư

nước ngoài là cá nhân có qu c tịch nước ngoài, tổ chức thành l p theo pháp lu t

nước ngoài thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam 61].

Nh ậy, pháp luật Vi t N ăn vào tiêu chí quốc t h ể phân

bi t nhà ầu t t ng n ớ à nhà ầu t n ớc ngoài. Trong các hi nh

ầu t h i ni nhà ầu t c s dụng và gi i thích t ơng t nh h i

ni nhà ầu t n ớ ng ài V ụ theo Hi nh EVIPA nhà ầu t

g nh n h nh n ng uố t h n ý ết i t iển h i h n ầu

t h (sở hữu h ặ iể s t h ếu h n ầu t ) t n ãnh th Vi t

Nam m t h h h th h uật Vi t N Để thể t ng

u n h nhà ầu t Vi t N ần h àn thi n h uật t ng n ớ ởi

à ơ sở ể các hi nh ầu t uốc tế n hiếu hi nh nhà ầu t

Vi h àn thi n h uật Vi t N ũng g hần ngăn ngừ hi n t ng

ụng ơ hế gi i quyết tranh ch p t ng ĩnh ầu t uố tế 37].

Từ những phân tích trên, có thể nh nghĩ nhà ầu t n ớ ng ài nh s u:

Nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân hoặc pháp nhân có hoạt động đầu tư

trên lãnh thổ của qu c gia mà nhà đầu tư không mang qu c tịch nhằm m c

đích lợi nhu n.

Nhà n ớc tiếp nhận ầu t ũng à thuật ngữ h ng cập trong các

hi nh ầu t Tu nhi n ét ở g nhà ầu t n ớ ng ài th :

Nhà nước tiếp nh n đầu tư được hi u là Nhà nước cho phép nhà đầu tư

nước ngoài đầu tư trong phạm vi lãnh thổ qu c gia đó. Trong các hiệp định đầu

tư qu c tế, Nhà nước tiếp nh n đầu tư là một bên ký kết trong m i quan hệ với

nhà đầu tư của bên ký kết khác.

Nhà n ớ tiế nhận ầu t u n à ơn t ng ụ i n ầu t và

i i n ởi Ch nh h Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t t ng t nh h

h nh à ơ u n u n ý nhà n ớ Nhà n ớ gi thẩ u n h năng

à nhi ụ ể th ặt Nhà n ớ u n ý h t ng ầu t nhà ầu t

n ớ ng ài hi h ầu t à n ớ nh t ng h t ng gi i u ết t nh

h C ơ u n nà thành ậ à h n t h thống nh t từ T ung

ơng ( n ngành ) uống h ơng ( ơ u n u n ý t i tỉnh

thành hố uận hu n th ã ) [107].

2 1 1 2 T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

T nh h à hi n t ng h h u n t ng ã h i à h i ni h ý

t nhi u h hiểu à nh nghĩ h nh u Ch ến n h t ăn n

h ý uố tế nà h i ni hi tiết à h àn thi n t nh h ầu t

n ớ ng ài T n th tế h i ni t nh h ầu t gần nh ặ nhi n

s ụng t ng ăn n h ý à thiết hế uố tế

Th từ iển h ý B s L i ti n t nh h nh

nghĩ “là sự bất đồng hay mâu thu n về quyền lợi hay các yêu cầu, đòi hỏi

giữa hai chủ th ”.

C ng ớ ICSI ũng ể ngỏ h i ni ầu t n h i ni t nh

h ầu t ởi những nhà s n th C ng ớ uốn ICSI thẩ u n ét

t nh h ng hơn 11].

Để nh t nh h t ng t ụ i Tò n C ng ý uố tế ã

h i ni h ng à sự mâu thu n về quan đi m pháp l hoặc về quyền

lợi giữa hai chủ th ”. T ng t ụ h Tò n C ng ý uố tế nh t nh

h “là một tình hu ng mà hai bên th hiện quan đi m trái ngược r ràng về

việc thực hiện hay không thực hiện một ngh a v theo thỏa thu n”.

Th hi nh hu ến h h à h ầu t giữ Vi t N à

n ớ 52] h ng h i ni ụ thể t nh h à ũng hỉ u nh ơ

hế gi i u ết t nh h V ụ nh Hi nh ầu t s ng h ơng Vi t N -

H K nă 2000 h i uố gi ã nh t t nh: “Tranh chấp đầu tư là

tranh chấp giữa một bên và công dân hoặc công ty của bên kia phát sinh từ hoặc

có liên quan đến một thỏa thu n đầu tư hoặc sự vi phạm bất kỳ quyền nào được

quy định, thiết l p hoặc thừa nh n…” [52] C thể th ng n ngữ à h thể

hi n H K à Vi t N nhi u iể t ơng ng ới u nh

các hi nh th ơng i s ng h ơng, hi nh th ơng i t , hi nh

ầu t s ng h ơng khác.

Theo quy nh h uật Vi t N Luật Đầu t 2020 à ăn n

h ớng n thi hành 61] ũng h ng h i ni t nh h ầu t n ớ

ng ài à hỉ u nh t ng h t nh h à i h n h nh

th gi i u ết t nh h nh :

Đi u 14 Gi i u ết t nh h t ng h t ng ầu t inh nh

“1. Tranh chấp liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam

được giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Trường hợp không thương

lượng, hòa giải được thì tranh chấp được giải quyết tại Trọng tài hoặc Tòa án

theo quy định tại các khoản 2, 3 và 4 iều này.

2. Tranh chấp giữa các nhà đầu tư trong nước, tổ chức kinh tế có v n đầu

tư nước ngoài hoặc giữa nhà đầu tư trong nước, tổ chức kinh tế có v n đầu tư

nước ngoài với cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến hoạt động đầu tư

kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam được giải quyết thông qua Trọng tài Việt

Nam hoặc Tòa án Việt Nam, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 iều này.

3. Tranh chấp giữa các nhà đầu tư trong đó có ít nhất một bên là nhà đầu

tư nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế quy định tại các đi m a, b và c khoản 1 iều

23 của u t này được giải quyết thông qua một trong những cơ quan, tổ chức

sau đây:

a) Tòa án Việt Nam;

b) Trọng tài Việt Nam;

c) Trọng tài nước ngoài;

d) Trọng tài qu c tế;

đ) Trọng tài do các bên tranh chấp thỏa thu n thành l p.

4. Tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài với cơ quan nhà nước có thẩm

quyền liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam được

giải quyết thông qua Trọng tài Việt Nam hoặc Tòa án Việt Nam, trừ trường hợp

có thỏa thu n khác theo hợp đồng hoặc điều ước qu c tế mà nước Cộng hòa xã

hội chủ ngh a Việt Nam là thành viên có quy định khác”.

Tuy nhiên, kho n 1 Đi u 2 Quy chế phối h p gi i quyết tranh ch ầu t

quốc tế Ban hành hành kèm theo Quyết nh số 14/2020/QĐ-TTg ngày 08 tháng

4 nă 2020 a Th t ớng Chính ph gi i th h hơn:

“Tranh chấp đầu tư qu c tế là tranh chấp phát sinh từ việc nhà đầu tư

nước ngoài kiện Chính phủ, Nhà nước Việt Nam hoặc cơ quan nhà nước, tổ chức

được cơ quan nhà nước ủy quyền thực hiện chức năng quản l nhà nước sau

đây gọi chung là cơ quan nhà nước) theo một trong các trường hợp sau:

a) Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư hoặc hiệp định thương mại

hoặc điều ước qu c tế khác có quy định về bảo hộ đầu tư mà Việt Nam là thành

viên sau đây gọi chung là hiệp định đầu tư), trong đó có quy định về việc giải

quyết tranh chấp đầu tư qu c tế tại trọng tài qu c tế;

b) Hợp đồng, thỏa thu n giữa cơ quan nhà nước Việt Nam và nhà đầu tư

nước ngoài, trong đó có quy định cơ quan giải quyết tranh chấp phát sinh từ hợp

đồng, thỏa thu n này là trọng tài qu c tế”.

Qu nh t n ũng ã h th y s u n t ặc bi t c a Chính ph Vi t

N ối với lo i hình tranh ch ầu t uốc tế ng u t hi n ngày càng ph

biến à t nh h p giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớc tiếp nhận ầu t

Có thể th h i ni n u t n u hỉ t nh h t i h nh

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớc tiếp nhận ầu t à s t

ng u thu n u n i nghĩ ụ n t ng u n h ầu t uố

tế Tu nhi n n s h nh u h i ụ thể h h i

ni h thuật ngữ s ụng S h nh u nà t ngu n từ s th

gi h h thể ng h u n t ng u n h ầu t Kết h p khái ni m

nhà ầu t n ớ ng ài Nhà n ớc tiếp nhận ầu t à h i ni t nh

h thể h i u t t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t nh s u:

Tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước tiếp nh n đầu tư là

những bất đồng, mâu thu n về quyền và ngh a v pháp l trong quá trình thực

hiện các hoạt động đầu tư qu c tế.

2.1.2. Đặc điểm c a tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước

Qu nh h uật ầu t uố tế t h nhà ầu t n ớ ng ài

m t v thế i - v thế ngang bằng với Nhà n ớc trong tranh ch ầu t Tu

nhiên, do tính ch t ch quy n c Nhà n ớc, nên s ngang bằng v a v pháp

lý giữ nhà ầu t n ớc ng ài à Nhà n ớc không hoàn toàn tuy t ối ngay c

hi Nhà n ớ ã t u n khởi ki n h nhà ầu t

2 1 2 1 V h thể

Đặ iể u n t ng nh t t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ h nh à ếu tố h thể Bởi à t nh h p phát sinh giữa

hai ch thể a v pháp lý khác nhau, à nhà ầu t n ớc ngoài và Nhà

n ớc tiếp nhận ầu t

Nhà đầu tư nước ngoài hỉ hé hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu

t hi Nhà n ớ h hé th ng u i u ớ uố tế 107, tr.56-68].

Tu nhi n h ng h i i nh n h t h n ớ ng ài u g i à nhà

ầu t n ớ ng ài Luật h t số uố gi u nh ằng nhà ầu t

n ớ ng ài h i à những t h nh n ỏ ốn ể th hi n h t ng ầu t

n ớ ng ài nhằ ụ h sinh i Để tiến hành h t ng ầu t

inh nh nhà ầu t h i gi h ng nhận ăng ý inh nh th u

nh h uật à ơ u n thẩ u n uố gi nơi nh nghi

thành ậ Ng ài nhà ầu t n ớ ng ài h i ng i u

i n h uật Nhà n ớ tiế nhận ầu t u nh T ng th tế

nhà ầu t th ng à nh nghi n ớ ng ài h t ng t ng ĩnh à

h inh nghi à ti inh tế nh Nhà ầu t n ớ ng ài à h

thể t th hi n h t ng ầu t inh nh V ngu n t nhà ầu t

n ớ ng ài h ng h i à h thể t tiế th hi n u n à nghĩ ụ

u nh t ng hi nh ầu t hi nh th ơng i ý ết giữ

Nhà n ớ à nhà ầu t ng uố t h ới Nhà n ớ tiế nhận ầu t

Nhà nước tiếp nh n đầu tư, trong t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ t n h thể à Nhà n ớ tiế nhận ầu t hành i Nhà

n ớ sẽ th hi n th ng u các ơ u n nhà n ớ n ng h

thẩ u n h ặ nh n t h Nhà n ớ t u n Ch thể nà t ở

thành t n t nh h hi nhà ầu t n ớ ng ài nhận th u n à

i h h h h h ởi hành i ơ u n nh n t

h thẩ u n uố gi tiế nhận ầu t

M t ặ iể u n t ng h t ng t nh h nà ũng u t h t từ

thế h thể t ng t nh h h nh à u n i n t ừ uố gi Nhà

n ớ tiế nhận ầu t ghi nhận t ng i u ớ uố tế h ơng s ng

h ơng à t ng h uật nhi u uố gi 21 t 142-1 3] Th uố

gi thể i n n ến u n i n t ừ ể h ng ét ở t t à n nà

Qu n i n t ừ uố gi òn g u n uố gi i n t ừ h ng

h i à h ng t ớ t à h ng t u h i thi hành h n u ết t à n

Ng hi uố gi từ ỏ u n i n t ừ ể th gi tố tụng t i t à n h t i

t ng tài th uố gi n thể i n t ừ hỏi i n h ng hế

thi hành n V những h hăn nh ậ à i nhà ầu t u ng uốn

h ơng th à ơ hế gi i u ết t nh h ng ằng hi u u ể

u n i h nh ng nh hi t nh h h t sinh ới Nhà n ớ tiế nhận ầu t [32, tr.87-93].

Tu nhi n tiến t nh t àn ầu h à t h th ơng i i n ở h

nơi t n thế giới à é th à s h t t iển ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ tiế nhận ầu t Ch nh ậ t

uố gi nà uốn th gi à tiến t nh t àn ầu h à tăng ng thu h t

ngu n ốn ầu t từ n ớ ng ài th u h i th i u n ni u n i n

t ừ uố gi t ng t nh h ầu t Cụ thể à t ng th i gi n u nhi u

uố gi t ng Vi t N ã ý ết hi nh hu ến h h à h

ầu t s ng h ơng ới n ớ ng ài h ặ th gi à hi nh th ơng i

t t ng Nhà n ớ từ ỏ u n i n t ừ uố gi t ng t ng h

t nh h ới nhà ầu t n ớ ng ài Nh ậ Nhà n ớ sẽ t ở thành

ơn t ng ụ i n ầu t Đ ũng à u h ớng ng ngà t gi tăng

t n thế giới à Vi t N ũng h ng h i à t ng i 195].

2 1 2 2 V h t ng u n ý nhà n ớ uố gi tiế nhận ầu t

H t ng u n ý nhà n ớ uố gi tiế nhận ầu t à ếu tố n n

t ng ể nh t nh h ầu t uố tế t nh h hỉ h t sinh từ hành i

i h Nhà n ớ tiế nhận ầu t h h ng h i từ hành i i h

nhà ầu t n ớ ng ài T ng u t nh tiến hành h t ng ầu t t i n ớ

sở t i nhà ầu t n ớ ng ài sẽ h i ối ặt ới hành ng à i n h

tiến hành ởi Nhà n ớ h ặ ơ u n nhà n ớ t ng h i thẩ

u n 162 t 10] Hành ng à i n h thể à: h t ng hành h nh

th thi thẩ u n g nh h ởng tới nhà ầu t n ớ ng ài; i

h h ng h thỏ thuận; thu h i h ặ từ hối gi hé ; h t ng

ậ h Tu nhi n những h t ng nà hiế hi i n 64] T nh h

h t sinh h ếu i n u n ến h nh s h ng g t n h i ến i h

nhà ầu t n ớ ng ài 162 t 10 ] T ng th tế ã nhà ầu t n ớ ng ài

hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t những hành i ơ u n nhà

n ớ t ớ ơ u n nhà n ớ thẩ u n n ớ tiế nhận ầu t V ụ

ụ i n giữ nhà ầu t T nh Vĩnh B nh ối ới Nhà n ớ Vi t N t n

hành i ơ u n t h Vi t N t ng i t h thu tài s n nhà ầu

t 213] H ụ C ng t PGSE GLOBAL In i n Th Nhĩ K à th ng 3

nă 2001 i Nhà n ớ ã n hành Luật 462 ể i ỏ h năng in

ãnh ng n hố h n C ng t PGSE GLOBAL In C ng t PGSE

GLOBAL In h ằng u ết nh t n ã h h t ng ầu t C ng t

t ớ Th Nhĩ K ã u ãi ãnh ng n hố h ng t t

nh n thành ậ nhằ t u n h t i n à n i n h Nhà n ớ

Nh ậ hành i uố gi tiế nhận ầu t nhà ầu t n ớ ng ài

hởi i n thể u t h t từ h t ng ng t nh ậ h hành h à t

h ơ u n n ng h h ặ h thể h ng u n

nhà n ớ h h ng hẹ t ng t h nh th h t ng nh t nh nà Nhà

ầu t n ớ ng ài thể hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t hi i

h n ng h i n h ơ u n nhà n ớ Vi t N h ặ t

h nh n u n th hi n h năng u n ý nhà n ớ ối ới t

h ặ t số nghĩ ụ Nhà n ớ Vi t N u nh t ng i u ớ

uố tế i n u n nh : i h ti u huẩn ối tối thiểu th tậ u n

uố tế i h ngu n t ối tối hu uố i h ngu n t ối

uố gi ; t ớ t h ặ uố hữu h tài s n ầu t i h ết h hé

nhà ầu t n ớ ng ài t hu ển i nhuận n ớ ng ài h ng

u n tiế ận ng ý à thiếu h h u n ng ằng t ng ét t h thi

hành n; h ng t n th ng ết t i h ng h ng ãnh

h nh h T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ t ng ởi

những t nh h nà thể h t sinh từ hành i i h i u h n t ng

hi nh ầu t h ặ i h nghĩ ụ h ng Nhà n ớ à Nhà n ớ

tiế nhận ầu t thể nhà ầu t n ớ ng ài hởi i n t n hi nh

ầu t h ặ h ng 180], [191].

Ng ài t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ òn à

những u thu n t ng i n u n ến u n à i h nhà ầu t n ớ

ng ài 1] Đ thể à u n nghĩ ụ n t nh h hi nhà ầu t

n ớ ng ài th hi n h nh th ầu t gi n tiế (nh ầu t ới h nh th u

hần hiếu t i hiếu ) h ặ ầu t t tiế F I ( ầu t thành ậ

nh nghi i n nh nh nghi 100 ốn n ớ ng ài u i h ặ s

nhậ nh nghi ); t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t t nh t th tụ thu t gi nhận à s ụng t ối ới những

n ầu t n ớ ng ài u ầu s ụng t; t nh h u n sở hữu

ối ới tài s n nhà ầu t n ớ ng ài t i n ớ tiế nhận ầu t ; t nh h

th hi n h nh s h u ãi th tụ u s u thầu th tụ hé

ầu t à Nhà n ớ tiế nhận ầu t ành h nhà ầu t n ớ ng ài th

ết uố tế 107]. Nh ậ t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ h i à t nh h n i ung ầu t Muốn nh ng i

h nh t nh h h i n i ung t nh h thu h i n i hà

h i ni ầu t h h ng Đ à t t ng những h i ni ơ n t ng

h uật ầu t uố tế 112 t 21] Tu nhi n h ng t h i ni u

nh t à t iến ầu t à h i ni nà th i th th i gi n tù thu

à s th i u n h inh tế uố tế 22 t 3 7] T ơng ng ới

h ầu t thể hiểu th nghĩ ng h ặ hẹ h nh u t à

nếu th u h ớng h th h i ni ầu t t ụ thể i ốn

g s u hi à n ớ tiế nhận ầu t hơn à ngu n gố n ầu à

ậ s ết nối ới h i ni tài s n Th th i gi n h i ni tài s n ã

ở ng từ tài s n hữu h nh s ng tài s n h nh u n sở hữu t tu

u n h ng à nhi u h nh th h gi h inh tế 123, tr.35].

Đối ới Vi t N ể từ hi h t sinh ụ t nh h ầu ti n nă 2004

số ng ụ t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ ã tăng n

ng ể Th thống UNCTA Ch nh h à ơ u n nhà n ớ thẩ

u n Vi t N ã 08 ần à ơn t ng ụ t nh h nhà ầu t

n ớ ng ài hởi i n; t ng h ng t th ng 03 ụ 01 ụ h à gi i ới nhà ầu

t 01 ụ ã h t 01 ụ h n u ết i h nhà ầu t à n òn 02 ụ

ng t ng u t nh gi i u ết Tu từng t nh h th i gi n gi i u ết t ung

nh t ng h ng 2-3 nă à thể n tới nă nếu à ụ i h t hơn

C n t nh h t ng t n ết ti u huẩn h ầu t

n hiếu từ BITs à Vi t N ã ý ết t ớ ụ thể nh ti u

huẩn ối ng ằng à th ng FET ti u huẩn ối tối thiểu ới nhà

ầu t h ặ n i th ng hi uố hữu h t tiế h ặ gi n tiế

B n tổn h p tranh hấp

đầu tư quố tế mà V ệt Nam là một ên tranh hấp

Tên tranh hấp T ến trình Kết qu GQTC S TT T m tắt nộ dun khở k ện Cơ sở ph p lý Năm khở k ện

1 2018

Shin Dong Baig v. Viet Nam BIT Vi t N – Hàn Quố 1993 Ngu n nh n hởi i n i n u n ến i ầu t n t ng s n ngu n ơn t i Vi t N Đ ng tiến hành; Qu t tố tụng th ơ hế hụ t ICSI (ICSI A iti n F i it ); t i T ung t ICSI

2 2017

Đ ng tiến hành; Qu t tố tụng UNCITRAL Conoco Phillips and Perenco v. Viet Nam BIT Vi t N – V ơng Quố Anh 2002

Tậ àn ầu h C n Phi i s P n hởi i n ể ngăn Vi t N thu thuế 179 t i u ối ới th ơng ụ C n (ngu n ơn th nh t) n i ng t n ở Vi t N h P n (ngu n ơn th 2)

3 2014 Đã h t Cockrell v. Viet Nam

4 2014

Trinh and Binh Chau v. Viet Nam (II) BIT Vi t N – Hà L n 1994

Ph n u ết i h nhà ầu t (10/04/2019); Qu t tố tụng UNCIT AL; T à T ng tài th ng t (PCA) Ngu n ơn hởi i n CP Vi t N i h ti u huẩn h ầu t : ối ng ằng à th ng/ti u huẩn ối tối thiểu à n uố hữu h t tiế

5 2013 RECOFI v. Viet Nam

BIT Vi t N – Ph 1992

Ph n u ết i h Ch nh h Vi t N (28/09/2015); Qu t tố tụng UNCIT AL; T à T ng tài th ng t (PCA) Ngu n ơn i n u ầu CP Vi t N th nh t n nốt h n ti n i n u n ến i ECOFI th gi à h ơng t nh t gi ơng th à nhu ếu hẩ hi Vi t

Tên tranh hấp T ến trình Kết qu GQTC S TT T m tắt nộ dun khở k ện Cơ sở ph p lý Năm khở k ện

N h i ối ặt ới t nh t ng thiếu ơng th nă 1987.

6 2011 Dialasie v. Viet Nam

BIT Vi t N – Ph 1992

Khiếu i n u t h t từ i CP Vi t N ng hòng h thận t i Thành hố H Ch Minh thu sở hữu ng t n ngu n ơn Ph n u ết i h Ch nh h Vi t N (17/11/2014); Qu t tố tụng UNCIT AL; T à T ng tài th ng t (PCA)

7 2010 McKenzie v. Viet Nam

Vi t N – H K BTA 2000

Ph n u ết i h Ch nh h Vi t N (11/12/2013); H i ng t ng tài ơn i n ngu n ơn u ngu n ơn hi t t àn hi h à Vi t N h i t hi th gi ụ i n Ngu n ơn hởi i n i CP Vi t N ụ thể à ơ u n h năng tỉnh B nh Thuận ã h ng hu ển gi t số u n s ụng t h ng t n ngu n ơn ể th hi n n u h nghỉ ng n iển

8 2004 H i n h à gi i

Trinh and Binh Chau v. Viet Nam (I) BIT Vi t N – Hà L n 1994

Ngu n ơn hởi i n CP Vi t N t h thu t h h tài s n à t ng s n h ngu n ơn à h ng i th ng g i ết n h nh s ng T nh Vĩnh B nh

Ngu n: In st nt P i Hu - UNCTAD, Investment Dispute

Settlement Navigator (Viet Nam),

htt s://in st nt i un t g/in st nt- is ut -

s tt nt/ unt /229/ i t-n / s n nt ngà t u ậ 20/3/2023

M t i u nhận th à ơ sở h ý t nh h ầu t uố tế

Vi t N u t n BITs à BTA Vi t N - H K nă 2000 h

h ng h i ới ng h ng ầu t giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

C hi nh ầu t s ng h ơng n hiếu ể hởi i n Vi t N thể

à thu nh hi nh ầu t uố tế thế h th h i t ng u t

ti u huẩn ối ới nhà ầu t n ớ ng ài ở hơn s ới BITs thế h

ầu ti n (gi i n 19 9 - 1990) [174]. V ơ u n à th tụ gi i u ết t nh

h hần ớn ụ i n t ớ u gi i u ết th th tụ

UNCIT AL t i T à T ng tài th ng t PCA Tu ậ ụ i n gần nh t

nhà ầu t Hàn Quố hởi i n i gi i u ết t i T ung t gi i

u ết t nh h ầu t uố tế ICSI à ũng à ụ i n ầu ti n t i ICSI

à Vi t N à ơn Vi t N h à thành i n ICSI nên i gi i

u ết t nh h tiến hành th Qu t tố tụng ơ hế hụ t

T ung t nà M i u t nh th tụ gi i u ết sẽ những iể h i t ăn

n òi hỏi Vi t N h i s i u hỉnh à ng h hù h hi i n

T ng t ơng i ới i tiế tụ ý ết th thuận h ầu t h

nh u h hé nhà ầu t s ụng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ sở t i Vi t N sẽ ần h i nghi n u ụ thể từng

nh u nh ể s huẩn ng nh n à ật nh t à ối

ới ơ hế gi i u ết tranh h t i T à Đầu t t ng EVIPA

T ng những i n iến ới nh t B nghi n u t ng hu n h

n UN P UK 2019 - 2020 nhận nh u h ớng t nh h ầu t uố tế

t ng Ch nh h ơ u n nhà n ớ Vi t N à ơn ng u hi u

gi tăng t ng hi ngu n nh n h t sinh t nh h à từ h i h : nhà ầu t

n ớ ng ài à Vi t N Ngu n nh n từ h Ch nh h ơ u n nhà n ớ

Vi t N thể ể ến nh i thiếu hặt hẽ hi ý ết h ng th thuận

ầu t ết h n ể thu h t nhà ầu t nh ng h ng ng t ớ

hậu u ; h nh gi ng năng nhà ầu t h h t s

thống nh t ới nhà ầu t ể gi i u ết ụ i t n ơ sở thi n h [76]; h

inh h à ng ằng t ng i th hi n th tụ hành h nh ối

h ng th ng hi th i h nh s h Ng ài Ch nh h à ơ u n

thẩ u n Vi t N n òn ng hi i n thiếu s hối h nh

nhàng hi u u giữ b ngành ơ u n i n u n à h ng t i ngũ

hu n t h ể ng h hi h i th i n [76].

2.1.3. Nguyên nhân phát sinh tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài

và Nhà nước

T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t u t

h t từ những ngu n nh n h nh s u :

2 1 3 1 S th i h thống h uật n ớ tiế nhận ầu t

T ng những nă u nhi u hi nh ầu t uố tế ã ý ết

giữ n ớ T ng hi nh nà n ớ tiế nhận ầu t ết

i n h hu ến h h à h ầu t ể nhà ầu t n ớ ng ài n t

tiến hành ầu t à uố gi C i n h hu ến h h ầu t

th ng ụng à gi thuế h ầu t h t ng ầu t

u ài à n nh ết h ng t ng thu uố hữu h 123]... Tu nhi n

hi ng ốn ầu t tăng u ãi ành h nhà ầu t n ớ ng ài nhi u th

t số uố gi tiế nhận ầu t ng i ằng nhà ầu t n ớ ng ài thể

à ối ến h u n uố gi à i h ng ng n n ớ h

V thế nhi u n ớ ã th i h thống h uật g nh h ởng ến u n à

i h h h nhà ầu t à những t nh h u thu n h t

ng giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ h ơ u n Nhà n ớ

tiế nhận ầu t h t sinh Nhà ầu t n ớ ng ài h ằng Nhà n ớ ã i

h i u h n ết t ng hi nh ầu t h ặ i h nghĩ ụ

t ng h ng giữ h i n nh i u h n ối uố gi à ối tối

hu uố i u h n uố hữu h h i u h n hu ển gi huẩn

tối thiểu… Những n nà th ng u t h t từ hành i ơn h ơng

n hành t u nh h ặ t h nh s h t Nhà n ớ g t i

thậ h t n th t nghi t ng h nhà ầu t

Cùng ới s h t t iển h t ng th ơng i uố tế ầu t uố

tế ã t ở thành t t ng những nh n tố u n t ng t ng u t nh nh h nh n n

inh tế ể từ s u Chiến t nh thế giới th h i Đầu t uố tế g hần tăng

t ởng inh tế i uố gi òng h ầu t u n i à nh nh

hơn th ơng i t àn ầu à s n u t t ng n ớ 122 t 11] T ng tiến t nh

h s n h ầu t ũng th i ng ể h n nh s th i

ối nh inh tế h nh t t àn ầu B h ầu t t ng h uật ầu t n i

hung h uật ầu t uố tế n i i ng g nhi u h nh th à i t ò

ý nghĩ h nh u T ng số những h nh th h ầu t ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t à t h nh

th ặ i t Cơ hế nà t ầu u t hi n t ng h uật ầu t uố tế hi

C ng ớ shingt n nă 196 hi u T ớ hỉ i n h

h à n t àn h tài s n nhà ầu t n ớ ng ài i n h i

h àn tài s n à hu ển ti n u hế tối hu uố u hế ối uố gi ối

ng ằng à thỏ ng Nếu tiế ận th h thống hi nh ầu t song

h ơng th những hi nh ầu t s ng h ơng ầu ti n hỉ i n h

h ơ n à ơ hế gi i u ết t nh h giữ uố gi ới uố gi u t

hi n từ nă 19 9 ến uối những nă 1960 Ph i ến thế h hi nh ầu t

s ng h ơng th h i ới t ầu u nh t ng tài gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nh ng hỉ giới h n nghĩ ụ i

th ng t ng những ụ t ớ u n sở hữu à những nă 1970 à 19 0 Ngà

n h ới h nh th ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ t ng hi nh ầu t s ng h ơng ngà àng

h àn thi n à ở ng hơn Kh ng òn hẹ i th ng nh gi i n ầu

à ã h àn thi n hơn u nh h nh th à n i ung Những h nh th

h ầu t từ những nă 60 ã h ng thể h t hu hi u u t ng ối

nh i sống inh tế h uật n ớ h ng ngừng th i Với những

s i n nh ở Cu s u hi Ch t h Fi C st n n u n ã t ớ t

t àn u n sở hữu tài s n từ h t ng ầu t M ở n ớ nà à th ng

nă 19 9 à ng t i n M ã t h thu tài s n 111 t 202] Nh

ậ ơ hế gi i u ết t nh h giữ Nhà n ớ à Nhà n ớ h ng òn hù

h H i nhậ inh tế gi tăng t n h i t àn ầu n n ần h i g n h

ầu t ới ối u n h inh tế ng th i V ậ h ầu t h i h

t ng tới gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t ằng ơ hế i ng ới ầ u nh n i ung à h nh th

Cơ hế gi i u ết t nh h ICSI i nhằ ng u ầu gi i u ết

t nh h nhà ầu t n ớ ng ài n Nhà n ớ tiế nhận ầu t Nếu

t nh h gi i u ết t i ICSI nhà ầu t n ớ ng ài sẽ h ng

h i h nhận ơ u n tài h n à h i à h ng ng ằng tò n à

h uật Nhà n ớ tiế nhận ầu t òn Nhà n ớ tiế nhận ầu t sẽ t nh

ngu ơ n thi à ng i n i từ h a Nhà n ớ h ầu t

th ng u n ng h ng i gi 22].

T i t nh h h t sinh từ những ngu n nh n h h u n à h

u n Ngu n nh n h h u n à số ng hi nh ầu t ý ết tăng

n u n h ầu t n ớ ng ài à Vi t N h t sinh ngà àng ng

h ng h à h t Từ n ến ngu ơ h t sinh t nh h à ngu ơ

Nhà n ớ Vi t N i n tăng n t ng hi h uật ầu t n ớ ng ài

Vi t N nhi u th i iến ng Ngu n nh n h u n à i

th hi n à ụng h uật ầu t t i nhi u ơ u n nhà n ớ ở

h ơng nơi h ng thống nh t Ng ài ũng những t ng

h ơ u n nhà n ớ hi n t ng th nhũng ti u g h ụng

h uật h ng ng à nh h ởng ến u n à i h nhà ầu t

Th à ết u h ơng ũng h t sinh t nh h

nh : u ãi ầu t t u u nh h uật ùng ng n s h h ơng

ể h t h nhà ầu t ầu t h tầng ng ài hàng à ung ng

th u ầu nhà ầu t ung i n 24/24 gi ung

n ớ s h à ý n ớ th i ung nhà ở h ng nh n th tụ h i u n

thuận i th i gi n th hi n th tụ hành h nh nh nh nh t h ng nh

ng ãi ng n ninh t ật t t ng à ng ài nh nghi B n nh

ũng thể t ng h nhà ầu t n ớ ng ài i ụng hi nh ầu

t ũng nh những iể h n hế t ng h nh s h h uật Vi t N ể

hởi i n nhằ t ụ i Nh ậ hi ã th gi à s n hơi t àn ầu h

Vi t N h i h nhận th t ng nà à h i t h àn thi n thể hế à h nh

s h h uật ầu t n ớ ng ài; hống ti u th nhũng th i

h s t ụ i nhà ầu t

2 1 3 2 S h i t ăn h n n t ng ã h i h thống h uật à

i h giữ n

Với h t ng th ơng i ơn thuần gi h th ng à u t

n n th h t ng ầu t i th ng à những h t ng ài h n g n ết u

ài giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Khi u ết nh ầu t à t

uố gi h i t ăn h n n t ng ã h i à h thống h ý th nhà

ầu t n ớ ng ài u n th t ớ những i ti tàng Ch nh ậ u

thu n t ng ung t h t nh h ũng à i u hiểu; ặ i t à

hi Nhà n ớ tiế nhận ầu t th i h nh s h h uật 64].

Vi thiếu inh nghi iến th nhà ầu t n ớ ng ài h ng

t hiểu u nh h uật n ến những s i s t t ng u t nh ầu

t ; i h t hiểu h uật hi ý ết h ng hiến h n ã

ơn gi n hi s n th n i ung h ng h ng ng t ớ h

hăn à hậu u thể 64] V thế hi th hi n n ến ớng

à thi t h i h nh u à h t sinh t nh h

T ng u n h ầu t uố tế i h nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t h ng giống nh u Nhà ầu t n ớ ng ài u n ng

uốn t iế à tối h i nhuận t i n ớ tiế nhận ầu t ằng những

h nh th h ơng th h nh u à hu ển i nhuận n ớ Ng i Nhà

n ớ tiế nhận ầu t i u n ng nhà ầu t sẽ ng g h Nhà n ớ à

ã h i nh thu nhi u thuế t nhi u i à i thi n ơ sở h tầng

b i t ng h i ã h i S h nh u nà ã ti ẩn h năng h t

sinh ung t u thu n giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Đặ i t

Nhà n ớ tiế nhận ầu t h ý h ới nhà ầu t n ớ ng ài

T ng i u i n i h nhà ầu t nh h ởng à thi t h i ậ

uố gi nhà ầu t ã h i ng h nh s h h uật nhằ nhà

ầu t nh t i n ớ tiế nhận ầu t Bởi ối u n h nà s s ng

s ng giữ i h nhà ầu t n ớ ng ài ới i h Nhà n ớ nhà ầu

t n ớ ng ài 131, tr.33].

Tu nhi n hi Nhà n ớ tiế nhận ầu t uốn i h uố

gi sẽ h t ật t h ý ã h nh thành giữ nhà ầu t n ớ ng ài

và Nhà n ớ tiế nhận ầu t ới h nh th h ý t ơng ng à hi

nh ầu t h ng ầu t h uật uố gi h ăn h ý h C

t ật t h ý nà ghi nhận t ng ngu n t ti u huẩn t h

à h ầu t Ng ài u t h t từ ý i h h nh u n n nhi u

t ng h h hẳn ã hành i i h Nhà n ớ tiế nhận ầu t

nh ng nhà ầu t n ớ ng ài nhận th u n i h th n thể s

ụng u n hởi i n Nhà n ớ à à h t sinh ụ i n

2 1 3 3 Vi th thi h uật t i ơ u n nhà n ớ ở h ơng

C thể th ùng ới u t nh h i nhậ uố tế th u thế gi tăng t nh

h ầu t à u uật t t ếu h ng t nh hỏi C t nh h gi tăng sẽ

n sinh nhu ầu gi i u ết t nh h th h ơng th ng

ằng inh h u n à i h h h i n Tu

nhi n h nh u n ở T ung ơng à h ơng hi tiến hành u ng

tiến ầu t ã ết u ãi t u u nh h uật n ến

gặ ớng hi t iển h i n; h ơng ý thỏ thuận h ng

ầu t h hặt hẽ n tới nhà ầu t t ụ i; i ụng h uật h ng

thống nh t giữ ơ u n n nhà n ớ g h n ng h nhà ầu t ;

i sàng nhà ầu t h tốt hé h ối t h ng thi n h h ặ

ý h ầu t h ng ành nh Năng u n ý ầu t ơ u n

thẩ u n Nhà n ớ tiế nhận ầu t hụ thu à nhi u ếu tố nh n

ng i h thống u nh h uật V ụ nh ở Vi t N h n hế

năng n n ơ u n nà ã gi hé ầu t h những n h ng

i u i n g t n h i h Nhà n ớ à những ng i n i n u n Đ

h nh à những ngu n nh n n ến t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ t ng ĩnh ầu t uố tế 64], [65].

Ng ài i h n ầu t nh hi n n Vi t N h hé h nh

u n h ơng u n t ớn nh u n và rút hé n

th u n n thể hé à t hé t àn n n ến i n

Đ nh gi hung h uật hi n t i Vi t N à những u nh

hi nh thể th nhi u ngu ơ gi tăng ụ i n t ng t ơng

lai. Những t nh h nà sẽ gi tăng số ng à h t t nh h t

ng thể i T nh h thể sẽ t ng ĩnh nh t nh t

th tụ thu t u n s ụng t t nh h u n sở hữu tài s n t nh

h i th hi n h nh s h u ãi th tụ u s u thầu th tụ

hé ầu t

2.2. Lý luận về ơ hế quyết tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ

n oà và Nhà nướ

Để hòng ngừ à gi i u ết t nh h ầu t uố tế Nhà n ớ ã

h ng ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ tiế nhận ầu t ậ i ng h thống ý uận nh h i

ni ơ hế ơ hế gi i u ết t nh h ý nghĩ u n t ng nhằ nh

h i h t ng hi nh ầu t

2.2.1. Khái niệm cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước

Ch ến n ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ n h hiểu thống nh t t ng ăn n h uật uố tế

ũng nh h uật uố gi V ậ ể hiểu hơn ơ hế gi i u ết t nh

h ần à h i ni ơ hế à h i ni ơ hế gi i u ết t nh h

Cơ hế à thuật ngữ s ụng h iến t ng nhi u ĩnh h

nh u nh inh tế h ng nghi n ng nghi Từ iển L P tit L uss

(Từ iển Ph - Ph ) nă 1999 gi ng gi i nghĩ từ ơ hế ( é nis )

à h th h t ng t tậ h ếu tố hụ thu à nh u Còn

Từ iển tiếng Vi t Vi n Ng n ngữ h nă 2003 gi ng nghĩ ơ hế à

h th th t u t nh th hi n 6, tr.214].

Nh ậ h i ni t n u hỉ ằng: Cơ chế là một hiện tượng ở

trạng thái động. Cơ chế được hi u là cách v n hành, cách hoạt động, bao gồm

nhiều bước đ có một công việc c th [6].

Kh i ni ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ ũng ng t ơng t nh n i hà thuật ngữ

gi i th h t ng từ iển n u t n

Cơ hế gi i u ết t nh h t ng Đ tài h h B PGS TS

H àng Ph ớ Hi nă 2009 ơ hế gi i u ết t nh h th ơng i uố

tế à i h àn thi n h thống h uật Vi t N t ng u t nh h i nhậ “là

một trong các biện pháp hay cách thức nhằm giải quyết các mâu thu n, bất đồng

giữa các chủ th tham gia vào các hoạt động thương mạị qu c tế” 34]. Cơ hế

gi i u ết t nh h thể ng à h nh thành t n ơ sở h uật

t ng n ớ (tò n) h n ng (t ng tài) h ặ ng

th thỏ thuận giữ uố gi nh ơ hế gi i u ết t nh h t ng

ASEAN TO Từ t gi h i ni ơ hế gi i u ết t nh

h th ơng i uố tế nh s u: Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại

qu c tế là những quy định về trình tự, thủ t c và bộ máy giải quyết tranh chấp

giữa các chủ th tham gia quan hệ thương mại và đầu tư qu c tế do pháp lu t

qu c gia quy định hoặc do các qu c gia thỏa thu n” 34].

Với u n iể t ơng t hi ậ tới ơ hế gi i u ết t nh h t ng

hu n h TO gi t nh Ph uật Th ơng i uố tế GS TS

Ngu n Th Mơ ã nh “Cơ chế giải quyết tranh chấp của T là tổng

hợp các quy phạm pháp lu t quy định về thủ t c, quy trình, phương thức giải

quyết tranh chấp; về cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp với bộ máy có

chức năng và thẩm quyền được phân định c th ; về biện pháp bảo đảm thi hành

phán quyết của cơ quan giải quyết tranh chấp và thực thi phán quyết của cơ

quan giải quyết tranh chấp trong thực tế [63, tr.289].

Cơ hế gi i u ết t nh h ầu t giữ nhà ầu t n ớ ng ài và Nhà

n ớ th u nh h uật Vi t N

Ở Vi t N ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới

Nhà n ớ uật h t u n L i h nh t nh h nà hỉ h t sinh t ng

gi i n Đ ng à Nhà n ớ t th hi n ng ối i ới ở h nhà

ầu t n ớ ng ài ầu t à Vi t N Nă 19 7 ể th hi n ng ối ở

à hu ến h h nhà ầu t n ớ ng ài ầu t à Vi t N Luật Đầu

t n ớ ng ài t i Vi t N ần ầu ti n n hành à ngà 29 th ng 12

nă 19 7 T i Đi u 2 i t i h nh t nh h à ơ hế gi i u ết t nh

h ầu t t tiế n ớ ng ài t i Vi t N nh ng h ng u nh t nh

h ũng nh ơ hế gi i u ết t nh h ầu t giữ nhà ầu t n ớ

ng ài ới Nhà n ớ Vi t N . T ng th tế hi t nh h h t sinh giữ

nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ i n u n ến u n à i h nhà ầu

t n ớ ng ài i gi i u ết t nh h th ng cơ u n u n ý ầu t n ớ

ng ài Nhà n ớ C ng hò ã h i h nghĩ Vi t N h u t h nhi gi i

u ết ụ thể Đi u 36 Luật Đầu t n ớ ng ài t i Vi t N hẳng nh: Cơ

quan nhà nước quản l đầu tư nước ngoài của Chính phủ Cộng hòa xã hội chủ

ngh a Việt Nam có thẩm quyền giải quyết những vấn đề liên quan đến hoạt động

đầu tư của các tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam”. Đi u nà ũng

nghĩ à hi t nh h h t sinh giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ

Vi t N nhà ầu t n ớ ng ài sẽ h ng thể hởi i n tò n à hỉ

thể s i gi i u ết t i n nhà n ớ h t à ầu t Tò n

h ng thẩ u n gi i u ết i h nh t nh h nà

Th tế nà ã t n t i ở Vi t N t ng gần 10 nă từ nă 19 7 h

ến nă 1996 hi Luật Đầu t n ớ ng ài t i Vi t N nă 19 7 th thế

ằng Luật Đầu t n ớ ng ài t i Vi t N nă 1996 Mặ ù Luật nă 1996

ũng h ng u nh ụ thể i h nh t nh h à ơ hế gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ à hỉ u nh t i Đi u 24

ằng: “Các tranh chấp phát sinh giữa các bên từ hợp đồng xây dựng - kinh

doanh - chuy n giao hợp đồng B T), hợp đồng xây dựng - chuy n giao - kinh

doanh hợp đồng BT ) và hợp đồng xây dưng - chuy n giao hợp đồng BT)

được giải quyết theo phương thức do các bên thỏa thu n ghi trong hợp đồng”.

Kh n 11 12 à 13 Đi u 2 gi i th h ằng i h ng nà à ăn

n ý ết giữ t n à ơ u n nhà n ớ thẩ u n Vi t N ới

t n à nhà ầu t n ớ ng ài Nh ậ thể th h thể h ng

nà h Vi t N à Ch nh h Vi t N T ng u t nh th hi n h

ng BTO BOT à BT nếu t nh h h t sinh th h nh à t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Vi t N Điể tiến Luật nă

1996 à u nh th ng th ng ơ hế gi i u ết t nh h nhằ tăng

u n t thỏ thuận h thể h ng t ng i h n h ơng

th gi i u ết t nh h C n thể h n h ơng th gi i u ết

t nh h nh th ơng ng hò gi i t ng tài tò n Vi t N h ặ tò n

n ớ ng ài Tu nhi n t ng suốt gi i n Luật Đầu t nă 1996 hi u

hầu nh h nhà ầu t n ớ ng ài nào hởi i n Nhà n ớ Vi t N tò

n h t ng tài Vi t N h ặ tò n h t ng tài n ớ ng ài i n u n ến

th hi n h ng BOT BTO à BT.

Nă 200 ằng i n hành luật ầu t ới - Luật Đầu t nă 200

t n ơ sở thống nh t uật ầu t n ớ ng ài à uật hu ến h h ầu t t ng

n ớc thì i h nh t nh h à ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài ới Nhà n ớ ới u nh t h ụ thể S u u nh

nà tiế tụ ghi nhận t i h n 2 Đi u 14 Luật Đầu t nă 2014: “Tranh

chấp giữa các nhà đầu tư trong nước, tổ chức kinh tế có v n đầu tư nước ngoài

hoặc giữa nhà đầu tư trong nước, tổ chức kinh tế có v n đầu tư nước ngoài với

cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh

trên lãnh thổ Việt Nam được giải quyết thông qua Trọng tài Việt Nam hoặc Tòa

án Việt Nam, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 iều này”. Th u nh t i

h n 1 Đi u 6 ơ u n u n ý nhà n ớ Vi t N à Ch nh h Ch nh

h t h nhi thống nh t u n ý nhà n ớ ầu t t ng h i

n ớ Ng ài th s h n Ch nh h ơ u n u n ý nhà n ớ t ng

ĩnh ầu t òn B Kế h h à Đầu t b ơ u n ng ng b à uỷ

n nh n n theo h n 2 3 Đi u 6

Luật Đầu t nă 2020 ã những u nh ụ thể ơ hế gi i u ết

t nh h giữ à nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ . Th nhà ầu t

n ớ ng ài u n h n h ơng th gi i u ết t nh h nh T ng

tài Vi t N h ặ Tò n Vi t N Tu nhi n ới những h ng nh h

ng BOT BTO BT h ặ ới những i u ớ uố tế à Vi t N à thành

i n nhà ầu t n ớ ng ài ũng u n s ụng ơ hế gi i u ết t nh h

h n thỏ thuận t ng h ng h ặ trong các hi nh th

u nh t i h n 2 Đi u 14 Luật Đầu t 2020.

V ụ t ng Hi nh th ơng i s ng h ơng giữ Vi t N à H

K ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài và Nhà n ớ

u nh t i Đi u 4 Ch ơng IV Ph t t iển u n h ầu t Đi u 4 u

nh ằng nếu t nh h h ng gi i u ết th ng u th ơng ng h ặ

hò gi i th n thể h n: (i) gi i u ết t nh h t i tò n h ặ ơ

u n tài h n hành h nh thẩ u n n ớ nơi h t ng ầu t ng

th hi n; (ii) gi i u ết t nh h t i T ung t T ng tài thành ậ

th C ng ớ nă 196 gi i u ết t nh h ầu t giữ Nhà n ớ à ng

n n ớ ng ài - C ng ớ ICSI th th tụ t ng tài T ung t nà nếu

h i n u à thành i n ICSI ; (iii) gi i u ết t nh h t i T ng tài

uố tế th Qu t t ng tài UNCIT AL Hi nh hu ến h h à

h ầu t giữ Vi t N à Li n ng Ng nă 199 u nh ằng t ng

òng 06 th ng ể từ hi h t sinh t nh h nếu t nh h h ng gi i u ết

th ng u th ơng ng th n t nh h u n: (i) tò n

thẩ u n h ặ t ng tài n ớ nơi h t ng ầu t ng th

hi n; (ii) Cơ u n t ng tài Phòng Th ơng i St h ; (iii)

T ng tài - h hù h ới Qu t T ng tài n Li n h uố

uật th ơng i uố tế Hi nh hu ến h h à h ầu t giữ Vi t

N à C ng hò nă 199 u nh ằng t ng òng 03 th ng ể từ hi

t n t nh h tiến hành hiếu n i nếu t nh h h ng gi i u ết

th ng u th ơng ng th sẽ gi i u ết ởi t H i ng t ng tài g

03 t ng tài i n th Qu t t ng tài UNCITRAL.

Nh ậ ới những nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h ý hi

nh ầu t th t nh h h t sinh giữ h ới Nhà n ớ Vi t N thể sẽ

gi i u ết t i Tò n h ặ T ng tài Vi t N Với những n ớ à Nhà

n ớ t ã ý hi nh ầu t th t nh h sẽ gi i u ết th ơ hế

hi nh ầu t .

Điể u t số h i ni à u nh h uật Vi t N hi n n

ơ hế gi i u ết t nh h thể th những iể t ơng ng à: (i) ơ

hế gi i u ết t nh h ng t nh h ý th hi n ằng t

h thống u h h uật h ng h i à những ơ hế ng t nh t

h t t ngu n; (ii) n i ung ơ hế gi i u ết t nh h thể hi n ằng

u nh t nh t th tụ h ơng th gi i u ết t nh h à thi hành

h n u ết; (iii) h thể gi i u ết t nh h à ơ u n gi i u ết t nh h

Ng ài h i ni nà òn ậ tới ăn h ý h ặ i n

h h i thi hành h n u ết ơ u n gi i u ết t nh h

T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nh n nhận h ới

t nh h h ý uố tế ậ ơ hế gi i u ết i h nh t nh h

nà ũng h nh thành à ng những ặ iể h i t T ng tiếng Vi t

ơ hế nà g i ầ à ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t òn tiếng Anh à In st – State

Dispute Settl nt M h nis iết t t à IS SM

C thể th ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ t ng ngu n uật h nh u nh UNCITRAL, hi nh ầu t

s ng h ơng hay hi nh th ơng i t u ng những ặ iể ơ

n ơ hế gi i u ết t nh h th ng th ng Đ à ơ hế ng t nh h

ý g nhi u u nh h nh u ghi nhận t ng ngu n uật i u

hỉnh u n h ầu t uố tế nh i u ớ uố tế và h uật ầu t

Nhà n ớ V ụ Ch ơng Hi nh EVFTA u nh t nh t và h ơng

th gi i u ết t nh h s ụng nh th ơng ng hò gi i t ng tài;

ơ u n gi i u ết t nh h g n ới từng h ơng th và ơ u n gi i u ết

t nh h thành ậ theo thỏ thuận t ng Hi nh Từ thể hiểu

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ à h

th i n h h h ơng th h t ng nhà ầu t n ớ ng ài à Ch nh

h n ớ tiế nhận ầu t th t t ật t ỷ ơng nh t nh nhằ gi i u ết

t nh h ầu t giữ h thể 23, tr.77].

Để ng h i ni ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ , ần ĩnh h i những ếu tố t ơng ng những

h i ni ã n hiếu Từ những h n t h t n thể hiểu h i ni

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t nh s u:

Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước

tiếp nh n đầu tư là tổng hợp các quy phạm pháp lu t quy định về trình tự, thủ

t c, phương thức giải quyết tranh chấp; về cơ quan giải quyết tranh chấp; về thi

hành phán quyết của cơ quan giải quyết tranh chấp đầu tư qu c tế do pháp lu t

qu c gia quy định hoặc do các qu c gia thỏa thu n xây dựng.

Nh ậ ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ tiế nhận ầu t g h thể t nh h h ơng th gi i u ết

t nh h t nh t th tụ gi i u ết t nh h h i h ơng th gi i

u ết t nh h ơ u n gi i u ết t nh h à n th thi h n u ết

Vi ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t nhằ u t u t n t ật t t ng th thi ết ầu t

uố tế Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

tiế nhận ầu t ừ à ơ hế th thi ừ à h ơng ti n i h

nhà ầu t 119, tr.10].

2.2.2. Đặc điểm cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước

Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ à

t ơ hế ặ thù ởi ơ hế nà t u n h nhà ầu t hởi i n Nhà

n ớ th ng u th thuận t ng hi nh ầu t t ng h ng h ặ

t ng th thuận h

2 2 2 1 V h thể

Đặ iể n i ật ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ à h thể hởi i n u n à nhà ầu t n ớ ng ài Kh ng

giống nh t ơ hế gi i u ết t nh h nà h ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h hé nhà ầu t n ớ

ng ài t tiế hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t à h ng u nh

ng i nà h hé Nhà n ớ tiế nhận ầu t hởi i n nhà ầu t n ớ

ng ài ngu n ơn u n à nhà ầu t n ớ ng ài òn ơn à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t 15].

Tu nhi n giữ ngu n ơn à ơn h i thỏ thuận t ớ i

nhà ầu t n ớ ng ài u n hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t t ng

ăn n h ý h nh u Đi u nà ý gi i ởi ặ t ng i h nh

t nh h ầu t uố tế s ới i t nh h h Cùng ới h i ni

ầu t uố tế ể ụng ơ hế nà t ng th tế h i ni nhà ầu t

n ớ ng ài ũng ã ng t ng i u ớ ầu t uố tế

2 2 2 2 V ơ sở h ý gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ

H t ng ầu t uố tế ngà àng ng ới quy mô ớn h m vi

ng à h t hơn Bởi ậ hành ng h ý i u hỉnh h t ng

ầu t à n u n t ng à ng t nh u ết nh hi gi i u ết t nh h

ầu t uố tế T ng th ti n h t ng ầu t ũng nh h t ng gi i u ết

t nh h ầu t uố tế ngu n uật ơ n ụng à i u ớ

uố tế ầu t h uật uố gi à tậ u n uố tế 22].

iều ước qu c tế về đầu tư g hi nh hu ến h h à

h ầu t s ng h ơng hi nh th ơng i t u nh ầu t à

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ M t số

h ng thỏ thuận giữ nhà ầu t à ơ u n nhà n ớ tiế nhận ầu t ũng

thể ghi nhận ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ Tu nhi n ngu n ơ n i u hỉnh h t ng ầu t uố tế h nh à

hi nh ầu t Nh ậy, t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Vi t N gi i u ết t n ơ sở i u ớ s u:

C ng ớ ICSI gi i u ết t nh h t ng ĩnh ầu t uố tế

giữ Nhà n ớ à ng n Nhà n ớ h ;

C ng ớ N nă 19 ng nhận à thi hành u ết nh

t ng tài n ớ ng ài;

C ng ớ G n ngà 21/04/1961 t ng tài th ơng i uố tế;

Qu t t ng tài UNCIT AL nă 1976;

Luật u T ng tài th ơng i Uỷ n Li n h uố

(UNCIT AL) nă 19 sung s i ngà 7 th ng 7 nă 2006;

C hi nh t ơng t t h giữ C ng h à ã h i h nghĩ Vi t

N ới n ớ ; hi nh ầu t s ng h ơng h ơng giữ Vi t N

ới n ớ

Ch ến n Vi t N ã h nh th th gi ký ết th hi n 14 FTAs

ng à h n 03 FTAs (t nh ến th ng /2022) à ý ết 66 BITs i n u n

ến h ầu t ới uố gi t n thế giới 201]. Những hi nh nà u

những i u h n u nh gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Vi t N T ng h ơng th gi i u ết t nh h

th ng u th ơng ng hò gi i th ng u ti n h ặ i à t

u T i Đi u Hi nh Đầu t Vi t N - T ung Quố Đi u Hi nh

Đầu t Vi t N - Nhật B n Đi u 3 4 ơ hế h à gi i t ng Hi nh

EVIPA [37], [49] u nh t ng t h ng th i gi n nh t nh n h i

n hết s ể tiến hành gi i u ết t nh h th ng u th ơng ng h ặ

hò gi i t ớ hi s ụng h ơng th gi i u ết t nh h h Hết th i

h n ành h th ơng ng à hò gi i à n h ng gi i u ết t nh

h n thể s ụng h ơng th gi i u ết th ng u t ng tài (th ng

à t ng tài h nh t ng Hi nh Đầu t Vi t N - T ung Quố h Hi

nh Đầu t Vi t N - C ng h à i n ng Đ ) M t số hi nh ầu t h

hé n gi i u ết t nh h th ng u i s ụng T ng tài ICSI th

thế h t ng tài h nếu n th gi C ng ớ shingt n 196 nh

Hi nh Đầu t Vi t N - C ng hò Ph h Hi nh Th ơng i Vi t

N - H K 2] t i Đi u 4 Ch ơng IV u nh t n thể t nh

h gi i u ết th th tụ T ng tài ICSI nếu n à thành i n C ng

ớ ICSI ; h ặ gi i u ết th ơ hế hụ t ICSI nếu t t ng

n h ng à thành i n C ng ớ ; h ặ t ng tài h th u

t T ng tài UNCIT AL; h ặ t t h t ng tài nà h nếu

n t nh h ng ý

Pháp lu t qu c gia gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ tiế nhận ầu t g h thống ăn n h uật i u

hỉnh u n h ầu t uố tế uố gi Tu nhi n t ng th ti n h thống

h uật n ớ tiế nhận ầu t th ng h n ởi ẽ uố gi

tiế nhận ầu t h thể h nhận i s ụng h uật uố gi h

ể gi i u ết t nh h p.

Đối ới Vi t N h thống ăn n h uật i n u n ến ầu t uố

tế g : Luật Thi hành n n s nă 200 (s i sung nă 2014

2018, 2020) à ăn n h ớng n thi hành; Luật T ng tài th ơng i nă

2010 à ăn n h ớng n thi hành; B uật Tố tụng n s nă 201 à

ăn n h ớng n thi hành; Luật Đầu t nă 2020 à ăn n h ớng

n thi hành;

T ng t i h n 4 Đi u 14 Luật Đầu t 2020 Vi t N u nh:

“Những tranh chấp liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam

được giải quyết thông qua thương lượng, hòa giải. Trường hợp không thương

lượng, hòa giải được thì tranh chấp được giải quyết tại trọng tài hoặc tòa án.

Tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài với cơ quan nhà nước có thẩm quyền

liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam được giải

quyết thông qua Trọng tài Việt Nam hoặc Tòa án Việt Nam, trừ trường hợp có

thỏa thu n khác theo hợp đồng hoặc điều ước qu c tế mà Cộng hòa xã hội chủ

ngh a Việt Nam là thành viên có quy định khác” 61].

T p quán qu c tế ũng ng i t ò ùng u n t ng t ng gi i u ết

t nh h ầu t uố tế T ng t số t ng h h i ng t ng tài thể

ụng tậ u n uố tế ng hi n thỏ thuận uật ụng giống

nh t ng ụ M ini Th King S in 65]. Tậ u n uố tế

ụng ể gi i u ết t nh h nhằ sung thiếu s t t ng u nh

h uật uố gi

2.2.2.3. V h ti u h nh gi hi u u th thi u nh ơ hế gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Thứ nhất, bảo đảm quyền tiếp c n công l

Tiế ận ng ý ừ à ụ ti u ừ à ng ụ gi h i t n t ng

à u n ơ n nhà ầu t n ớ ng ài t n ãnh th n ớ tiế

nhận ầu t Luật ầu t uố tế à h thống uật uố gi n ớ u ghi

nhận tiế ận ng ý à i u i n u n t ng ể u n nhà ầu

t n ớ ng ài

Vi ơ u n h nh u n à t h ng ằng th tụ hi

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ à u ầu ơ n

ngu n t h u n à à ếu tố ơng sống ngu n t ối ng

ằng à thỏ ng Vi h ng t n t ng s ng ằng th tụ i à từ

hối ng ý Th u nh Luật Đầu t H K thuật ngữ từ hối ng

ý hỉ ậ ến thi t h i g h ặ à ết u i từ hối tiế ận

tò n h ặ từ hối ụng u t nh ng h ặ s ng ằng th tụ t ng

tố tụng h ù à h nh s h n s 174]. Từ u nh nà h th , hành i

h à từ hối ng ý h i à hành i àng à g s i s t àng t ng h t

ng t h còn i h uật tò n t ng n ớ h ặ i h t hi n t nh

tiết s i ơ u n hành h sẽ h ng i à từ hối ng ý T ng ụ

t nh h ầu t uố tế h i ng t ng tài th ng h n u ết là s

từ hối ng ý à i h ngu n t ối ng ằng à thỏ ng nếu u

t nh th hi n Ch nh h h ặ ơ u n t h nh h ởng ến u n i

nhà ầu t à h ng g i th ng hù h h nhà ầu t ể th m gia

phiên xét h ặ u t nh t ng th h ớng thành iến V ụ trong

ụ M t h i ng t ng tài h ằng s i h ngu n t ối ng

ằng à thỏ ng ởi ơn in hé ng nhà ầu t từ hối t i

u h H i ng thành hố à M t h ng nhận th ng h

gi i, ũng h ng t ơ h i ể ặt t i u h 162].

T ng ối nh h i nhậ inh tế uố tế ngà àng s u ng hi n n

òng h ốn ầu t i n t n t àn thế giới é th những t ng

u thu n t nh h ần gi i u ết ũng ngà àng gi tăng th i ụng

u n tiế ận ng ý nh t ngu n t à h tiế ận ghi nhận t ng

i u ớ ầu t uố tế à t ng h thống h uật i uố gi

nhằ h ớng tới s h àn thi n ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ à hết s ần thiết.

Thứ hai, đảm bảo tính công bằng, bình đẳng

Đ t nh ng ằng à nh ẳng à ti u hí n i ật t ng

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ V ậ

tiêu chí nà ã ậ t ng hầu hết hi nh ầu t s ng h ơng à

h t t iển t ng hi nh ầu t s u Thế hiến th II Nhằ h

h n ầu t nhà ầu t n ớ ng ài t i n ớ tiế nhận ầu t , các Nhà

n ớ u th thuận ng u nh t nh ng ằng nh ẳng

trong các hi nh ầu t ũng nh u nh àng t ng h uật uố gi .

V ụ nh t ng iể h n 1 Đi u 3 BIT C n – Sé nă 2009 u nh:

“Các khoản đầu tư hoặc lợi tức của các nhà đầu tư của một trong hai Bên k kết

sẽ luôn được đ i xử phù hợp với tiêu chuẩn t i thi u của lu t pháp qu c tế về đ i

xử với người nước ngoài, bao gồm đ i xử công bằng và bình đẳng…” Hay trong

BIT Pháp – M i nă 199 u nh: “Một trong hai Bên k kết sẽ gia hạn

và đảm bảo đ i xử công bằng và bình đẳng phù hợp với các nguyên t c của u t

qu c tế đ i với các khoản đầu tư do các nhà đầu tư của Bên k kết kia thực hiện

trên lãnh thổ của mình hoặc trong khu vực bi n của mình, và đảm bảo rằng việc

thực hiện quyền được thừa nh n như v y sẽ không bị cản trở bởi lu t pháp hoặc

trong thực tế”. Nh ậ t nh ng ằng à nh ẳng à ngu n t

thừ nhận ng ãi t ng ĩnh ầu t uố tế nhằ nhà ầu t

n ớ ng ài t i uố gi tiế nhận ầu t

Thứ ba, đảm bảo tính nhanh chóng, kịp thời

Ngu n t gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

t ng ơ hế gi i u ết t nh h h i nh nh h ng th i nhằ

h hụ những t i h nhà ầu t hi u n à i h h h h

i h V ậ hi nh h ầu t hi nh hu ến h h à

h ầu t hi nh th ơng i t u nh ầu t u u nh ụ thể

th i h n ở giai n tố tụng nh th i h n thụ ý th i h n thu thậ h ng

à ụ i t ớ ơ u n gi i u ết t nh h ầu t uố tế th i h n

n hành u ết nh n n th i h n h ng hiếu n i nhằ

ơ u n gi i u ết t nh h ầu t uố tế h i tu n th th i h n ã u nh

t ng hi nh

2.2.3. Vai trò c a cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước

2.2.3.1. Đối ới nhà ầu t n ớ ng ài

Khi nhà ầu t n ớ ng ài ỏ ốn à th t ng sẽ thiếu n

t h i ối ặt ới những u nh h i t à i t ng ầu t iến

ng h ng Nhà n ớ tiế nhận ầu t B n nh nhu ầu ầu t

sinh i hối th h n ần s h ý ũng nh ơ hế gi i u ết

t nh h hu n i t giữ nhà ầu t à Nhà n ớ tiế nhận ầu t t ớ

i ti ẩn

Vi th gi gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ à ết ng t nh àng u ối ới nghĩ ụ uố gi t ng

i u ớ uố tế ầu t Bởi ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ i à ng ụ t ớ những th i

thể ẩ t ng h uật h ặ h nh s h ầu t uố gi Những th i

này thể t i t ti u ti u huẩn h tối thiểu ối ới nhà ầu t n ớ ng ài

th uật uố tế. T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t h i ét ởi ơ u n tài h n uố tế ậ h h ng h u

nà h T ung t uố tế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t à Nhà

n ớ Ng n hàng thế giới th ng à nơi nhà ầu t n ớ ng ài sẽ tiế ận ể

hởi i n Nhà n ớ V ơ n ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ nh ng ụ h u n i nhà

ầu t n ớ ng ài t ớ những iến ng h nh t th i h nh s h h

uật g t i h h t i n ớ tiế nhận ầu t ơ hế nà hỉ u nh

u n i à h ng t àng u nà ối ới nhà ầu t òn Nhà n ớ

sở t i sẽ h i từ ỏ u n i n t ừ uố gi ng ý th gi h ặ ng ý

ụng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ể

t ở thành t n t ng t nh h hi nhà ầu t n ớ ng ài hởi i n

T ng i u i n h i nhậ inh tế uố tế s u ng t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h t sinh ngà àng nhi u T nh ến 31/07/2019

số ụ t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t n t àn ầu à 9 3

ụ t ng 647 ụ ã gi i u ết ng 332 ụ ng gi i u ết à 04 ụ h

ết u i ng nă 201 h t sinh ới à 76 ụ à 6 th ng ầu nă 2019

h t sinh ới 31 ụ i n T ng số 1 1 ụ i n h n u ết u ầu Nhà n ớ

i th ng h nhà ầu t 3 ụ tu n số ti n i th ng từ 100 - 499 tri u

US 04 ụ từ 00 - 999 t i u US à 14 ụ t n 1 tỷ US nh t à Vụ

u s ới số ti n i th ng hơn 40 tỷ US 82].

Cơ hế h t gi i u ết t nh h sẽ th ẩ u n h ầu t uố tế

ởi nhà ầu t n ớ ng ài ã t ng ụ hữu hi u ể u n à i

h h nh ng nh h sẽ n t hơn hi ầu t à t uố gi

gi n ớ tiế nhận ầu t thu h t th ẩ nh ẽ ngu n ốn ầu t n ớ

ng ài à uố gi nh Ng ài ơ hế gi i u ết t nh h nà ũng sẽ

g hần ng ằng giữ n t nh h nên u n h ầu t uố

tế sẽ th ẩ à ngu ơ h t sinh t nh h t ng ầu t ũng sẽ

h n hế C hi nh ầu t uố tế à những i u ớ ầu t h ặ

hi nh th ơng i uố tế u nh ầu t nh nghĩ ụ ối ới

Nhà n ớ tiế nhận ầu t t ng i ối ới nhà ầu t n ớ ng ài

ũng nh u n i nhà ầu t n ớ ng ài M i ngu n t h nh

thành nghĩ ụ uố gi tiế nhận ầu t u o u n à i h h

h nhà ầu t n ớ ng ài t i uố gi sở t i t ng ĩnh ới

h h nh u Nhà ầu t n ớ ng ài sẽ n t hơn ởi u

nh gi i u ết t nh h t ng hi nh t ng ụ hữu hi u ể

u n i h nh ng mình hi tiến hành h t ng ầu t ở n ớ ng ài V

thế uố gi nhà ầu t à h thể i n u n ần hiểu à n

n i ung hi nh ầu t t ng u t nh th hi n h t ng

ầu t ở n ớ ng ài

2 2 3 2 Đối ới Nhà n ớ tiế nhận ầu t

Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

ành h nhà ầu t u n hởi i n n ớ tiế nhận ầu t ; thể hi n thi n h

n ớ tiế nhận ầu t hi h nhận thu hẹ h u n từ ỏ t hần

qu n i n t ừ t h à ng ý th gi gi i u ết t nh h nhằ t th

ơ h i tiế ận ng ý h nhà ầu t ng i h h s n t t ng suốt

u t nh ầu t Những ết Nhà n ớ thể hi n u n suốt trong

t t hi nh ầu t s ng h ơng à h ơng 22] 64] 107] nhằ

th hi n nghĩ ụ Nhà n ớ t ng i u ớ uố tế ầu t

T ng u t nh th hi n h t ng ầu t t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t à i h ng thể t nh hỏi. Khi h t

sinh t nh h n h ng hỉ thi t h i ật h t à òn thể t n h i ến

u t n ầu t inh nh ũng nh ối u n h giữ uố gi ới nh u Bởi

ậ ng ơ hế gi i u ết t nh h hi u u i t ò ùng u n

t ng gi n u n i h h h ũng nh u t

ối u n h tin ậ hiểu iết n nh u th ẩ u n h ầu t uố tế

Gi i u ết t nh h h nh à h t u thu n t ng ung t

t n t ng tốt t ớ nhà ầu t n ớ ng ài i t ng h ý inh

h gi Nhà n ớ sở t i thu h t ngu n ốn ầu t n ớ ng ài nhằ h t t iển

n n inh tế t ng n ớ ; ng th i h nh s h h uật uố gi hi

t nh h h t sinh Vi gi i u ết t nh h hi u u sẽ g hần h ng nhỏ

t ng i ng ằng h n ặ i t à ối ới nhà ầu t Th ng

u ơ hế gi i u ết t nh h nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t u t h tốt nh t; u n h ầu t sẽ giữ

ững h t t iển n nh à ngu ơ h t sinh t nh h ũng h n hế

2.2.4. Các phương thức giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước

Gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t à i n t nh h th ng u t h ơng th gi i u ết ụ thể

nhằ h t t ng u thu n ể h ặ h i hụ u n à i h

h h mình T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t thể gi i u ết ằng nhi u h ơng th h nh u nh :

th ơng ng h à gi i t ng tài h ặ t à n h ặ T à Đầu t th ng t .

2 2 4 1 Gi i u ết t nh h ằng th ơng ng h à gi i

C h ơng th ng ài tài h n nh th ơng ng hò gi i h hé

n hi s i à t ngu n th hi n ết u th ơng ng à

h n Tu nhi n n h ng h u àng u h ý hi th h i n

ết uối ùng

Th ơng ng à h nh th gi i u ết t nh h t tiế giữ n

Khi t nh h h t sinh n ùng nh u à tỏ u n iể t i n h

th h h ể gi i u ết Th ơng ng à h ơng th ơn gi n t tốn é

h ng à h ơng h i ến u n h h t ốn giữ h i n à h ng àng

u ởi th tụ h ý T ng hi nh ầu t uố tế th ơng ng

th ng à h ơng th gi i u ết t nh h ụng ầu ti n

V ụ t i h n 1 Đi u 12 Hi nh Đầu t s ng h ơng Vi t N –

[51] u nh “Khi xảy ra tranh chấp giữa một Bên k kết và đ i tượng có qu c

tịch của Bên k kết kia, các bên c g ng giải quyết thông qua hiệp thương và

đàm phán”. C hi nh ầu t u nh gi i u ết t nh h ằng th ơng

ng nhằ hu ến h h n gi i u ết ớng t ng t h

th n thi n Phần ớn BITs u nh ằng n t ng t nh h h i

th ơng ng h ặ hò gi i t ng h ng th i gi n tối thiếu t ớ hi hởi i n

t ng tài h ặ tò n H t i h n 2 Đi u Hi nh Đầu t s ng h ơng

Chi- - Hà L n nă 199 u nh “Nếu việc giải quyết tranh chấp bằng các

phương thức có tính thân thiện không thành, sau 3 tháng k từ ngày một trong

các bên yêu cầu giải quyết tranh chấp bằng các phương thức đó, các bên mới có

quyền nộp khiếu nại lên tòa án hoặc trọng tài”. Đi u 23 Hi nh Đầu t s ng

h ơng u H K nă 2004 u nh: “Khi giải quyết tranh chấp về

đầu tư, đầu tiên các bên nên sử d ng các phương thức như tham vấn và đàm

phán, bao gồm cả những phương thức không mang tính tài phán và có sự tham

gia của bên thứ ba”.

Đi u 3 29 Hi nh EVIPA u nh: “Mọi tranh chấp trước hết nên

được giải quyết thông qua thương lượng hoặc hòa giải và trước khi đệ trình yêu

cầu tham vấn theo iều 3.30 Tham vấn), nếu được. Việc giải quyết tranh chấp

có th được thỏa thu n bất kỳ lúc nào, k cả sau khi b t đầu quá trình t t ng

theo M c này” 37].

Hò gi i à h ơng th gi i u ết t nh h s th gi n th

ậ h i n ùng th thuận h n Hò gi i g h à gi i ng ài

th tụ tố tụng à h à gi i t ng tố tụng Hò gi i t ng tố tụng à th tụ t

u tò n nhi u n ớ ; à h ơng th gi i u ết t nh h t h inh

h t, t i u i n h n ối th i hò gi i nhi u hi nh

ầu t uố tế u nh à h ơng th n ầu n nh h ơng th th ơng

ng t ng gi i u ết t nh h ầu t uố tế

2.2.4.2 Gi i u ết t nh h ằng t ng tài

Khi t nh h h t sinh nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t thể thỏ thuận gi i u ết t nh h ằng t ng tài T ng tài à

h ơng th gi i u ết t nh h ng t nh tài h n nh ng h ới gi i u ết

t nh h ằng tò n h ơng th t ng tài th tụ ơn gi n à inh h t

hơn T ng tài thành ậ th h i h nh th à t ng tài ụ i (t ng tài

h ) à t ng tài th ng t (t ng tài u hế)

Trọng tài v việc thành ậ hi t nh h h t sinh à gi i t n

hi t nh h gi i u ết ng T ng ĩnh t nh h ầu t t ng tài

ụ i nh gi à s ụng t ng hầu hết hi nh th ơng

i à ầu t s ng h ơng H i ng t ng tài ụ i thể h nh thành à h t

ng t n ơ sở u t th tụ n ặt C n thể s ụng

u nh u nh Qu t t ng tài Uỷ n Li n h uố Luật

Th ơng i uố tế - UNCIT AL h B u t gi i u ết t nh h giữ

h i n t ng t n à Nhà n ớ tò t ng tài th ng t h ặ h

hé t ng tài i n s ụng u t th tụ i ng h h ặ n thể

t h n th tụ gi i u ết t nh h ụng h t ng tài ụ i 179].

B n nh những u iể t nh inh h t n u t n t ng tài ụ i ũng

nh iể à thiếu s h t à gi s t t t h ụ thể Th à

hụ thu u nhi u à thi n h n t nh h n tới i t

h ãn h ặ h ng thể thành ậ h i ng t ng tài Hơn nữ Nhà n ớ tiế

nhận ầu t ũng h ng àng h nhận th gi gi i u ết t nh h ằng

t ng tài ụ i à ng hi ã h n u ết t ng tài uố gi n

àng s ụng u n i n t ừ ể i ỏ i th thi

Trọng tài thường trực thành ậ à h t ng th t u hế nh t

nh Kh ới t ng tài ụ i tò t ng tài th ng t iể h t ng

à u hế à i ụ thể n n n ơng s h ng ần h n th tụ

t ng thỏ thuận t ng tài

T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t òn

thể gi i u ết t i T ung t gi i u ết t nh h ầu t uố tế

thành ậ th C ng ớ shingt n nă 196 - C ng ớ ICSI . C ng ớ

ICSI à ơ hế t ng tài th ng t n nh Ng n hàng Thế giới nhằ gi i

u ết t nh h ầu t uố tế ằng h à gi i à t ng tài h uố gi thành

i n à ng n uố gi thành i n h Ng ài òn nhi u tò t ng

tài th ng t h gi i u ết t nh h ầu t uố tế nh Tò t ng tài

th ng t St h Phòng Th ơng i uố tế à tò t ng tài th ng

t h iến t ng i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới

Nhà n ớ sở t i

T ng tài ụ i à t ng tài th ng t tu h nh u h th

thành ậ à h t ng nh ng ùng hung những ặ iể s u:

Về thẩm quyền xét xử, t ng tài hỉ thẩ u n gi i u ết ụ i hi

thỏ thuận t ng tài Th thuận t ng tài thể u nh ng t ng

hi nh h ầu t h ặ n thỏ thuận t ng h ng

Về pháp lu t áp d ng trong giải quyết tranh chấp bằng trọng tài g

uật tố tụng t ng tài à uật ụng h n i ung t nh h Luật tố tụng t ng

tài thể n h n nếu ét ằng t ng tài ụ i òn t ng tài

u hế uật tố tụng i ng Luật ụng h n i ung ụ t nh h hụ

thu à t nh h t à h i t nh h Th ng th ng hi nh ầu t

u nh uật ụng ể gi i u ết t nh h g : hi nh ầu t

những hi nh ã ý ết i n u n những ngu n t hung uật

h uố tế à h uật n ý ết Tu nhi n u nh nà hỉ ng

t nh h t i t ngu n uật à h ng hỉ i u ti n ụng ngu n uật

nà nếu u thu n giữ ngu n uật t n

Về tính chung thẩm của phán quyết trọng tài t ng tài hỉ t ét

Th Luật T ng tài nhi u uố gi h n u ết t ng tài t nh hung

thẩ à hi u ng s u hi n hành Vi h h n u ết t ng tài hỉ

hi t ng tài h ng thẩ u n gi i u ết ụ t nh h h ặ thỏ

thuận t ng tài hi u C ng ớ ICSI u nh u n u ầu h ỏ

h n u ết t ng tài n t ng i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t Tu nhi n à n ng t nh

th tụ à h ng h i à ét th h i t ng tố tụng t ng tài

Về việc thi hành phán quyết của trọng tài h n u ết hi u

t ng tài t nh ng hế thi hành ối ới n i n u n Với h n u ết

tò t ng tài t ng t uố gi nếu n h ng t ngu n thi hành ơ

u n thi hành n n ớ u ơ hế h t nhằ i th thi h n

u ết nà Còn ới h n u ết tò t ng tài n ớ ng ài h t ng tài uố tế

ơ hế h t h i ng nhận à thi hành u nh t ng C ng ớ

New Y nă 19 ng nhận à thi hành h n u ết t ng tài n ớ

ng ài à i u ớ uố tế h t ng tài

2.2.4.3 Gi i u ết t nh h ằng t à n

T nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ thể gi i

u ết t i tò n uố gi n ớ tiế nhận ầu t tò n uố gi nhà

ầu t h ặ tò n n ớ th Đ à h ơng th gi i u ết t nh h

t n ơ sở ơn hởi i n t n u ầu t à n thẩ u n gi i

u ết à t à n sẽ h n u ết th u nh h uật gi i u ết

t nh h giữ à nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t Gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t

ằng t à n những ặ t ng s u:

T à n à ơ u n tài h n nh n nh u n nhà n ớ ể gi i u ết

t nh h n n h n u ết t à n gi t t u thi hành à s

nh ng hế Nhà n ớ Tò n i uố gi h ng ơng nhi n

thẩ u n gi i u ết t nh h ầu t uố tế Thẩ u n gi i u ết t nh

h t à n t ng u n h ầu t uố tế à thỏ thuận n

t ng u n h h ặ à i u ớ uố tế i n u n Gi i u ết t nh

h ầu t uố tế ằng t à n thể u 02 ét à sơ thẩ à h

thẩ T ng t số t ng h n n u ết nh gi i u ết t nh h ã

hi u h uật n thể ét i th th tụ gi ố thẩ t i thẩ

hi ăn h uật h h n u ết t à n à h nh h h

u n à ng h uật

Ph uật ầu t uố gi th ng u nh tò n uố gi

tiế nhận ầu t à tò n thẩ u n à uật ụng ể gi i u ết t nh h

th ng à uật n ớ tiế nhận ầu t Ng hi h i n ã thỏ thuận

ụng h thống h uật uố gi h tò n n sẽ tu n th u h

t u h uật n ớ sở t i

T à n gi i u ết t nh h ầu t uố tế ét th ngu n t ng

h i t ừ t ng h giữ ật ngh nghi ật inh nh th u ầu

h nh ng ơng s th t à n ét n nh ng n h i tu n n ng

h i Nh ậ gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

tiế nhận ầu t t i t à n ngu ơ th ng tin à nh h ởng ến ật

à u t n inh nh nhà ầu t Gi i u ết t nh h ầu t uố tế

ằng t à n h i tu n th t i t ể u t nh tố tụng n ớ t à n n n

n t nh h th ng tốn nhi u th i gi n th i n nh h ởng ến h t ng

ầu t inh nh

V i thi hành h n u ết tò n ối ới h n u ết hi u

tò n th u n ng t nh ng hế Tu nhi n ối ới t nh h t

n h thể à Nhà n ớ th i th thi h n u ết hụ thu à nhi u ếu tố

nh ơ hế h t u nh t ng hi nh t ơng t t h h t n

ngu n t i i giữ uố gi Ch nh thế à tò n uố gi h ng

nhà ầu t hu ng

2.2.5. Một số mô hình về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư

nước ngoài và Nhà nước

2 2 1 Khu ến h h n s ụng h ơng th gi i u ết t nh h th thế

Ph ơng th gi i u ết t nh h th thế (A ) g nh

h ơng th h nh u nh th ơng ng hò gi i S ụng h ơng th

th thế à t t ng những cách th gi i u ết hữu hi u ể ối h ới t nh

t ng t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ng ngà àng gi

tăng à gi thiểu i h i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ ằng h ơng th t ng tài ầu t và toà án Đ ng th i A

nh gi là sẽ gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế

nhận ầu t nhanh chóng, hi u u hơn 180 t 239] Ph ơng th nà thể

gi tiết i hi h th i gi n; h n hế s h t t iển t nh h u t ối

u n h tốt giữ n Ph ơng th gi i u ết t nh h th thế ũng thể

gi ngăn hặn à u n ý t nh h ở uố gi 191, tr.32]; gi nh

sớ t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ h n ớ tiế

nhận ầu t . Đ ng th i, sung th th i gi n ể gi i u ết u thu n t

ng nhà ầu t n ớ ng ài t ớ hi t ở thành t nh h h nh th 4

t 240] àng h ng h i à những h ơng th ới t ng gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t Những

h ơng th nà ã u nh t ng nhi u BITs à FTAs Tu nhi n t ng

th i gi n t ớ , i s ụng ph ơng th gi i u ết t nh h th thế t h n

hế hầu hết hi nh ầu t uố tế ới hỉ ừng i ở hu ến

h h hơn à u ầu 137 t 240] C nghĩ à h ơng th gi i u ết th

thế h ng ng t nh t u ối ới n t nh h n n ặ ù nhi u

u i t nh ng n ỏ u t ng i u i n số ng t nh h ngày

càng gia tăng h n hế h ơng th t ng tài ầu t ngày càng thể hi n th

A ã s ụng nh t t ng những gi i h hi u u gi gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t T ơng t

h thống BITs FTAs t ớ Vi t N h ng u nh t u ụng

h ơng th th thế t ớ hi t nh h ra gi i u ết t i t ng tài ầu

t nh ng BITs, FTAs thế h ới ã ớ ầu những th i khi u

nh hò gi i s ụng t hi nà h ặ th n à th tụ t u

t ớ hi i n th tụ tố tụng t ng tài V ụ nh t ng Hi nh u

B in à t số FTAs giữ n ớ nà ới M i u Ang M i u

quy nh i ẩ nh s ụng h ơng th th thế ể gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t à i t ừ

h ơng th gi i u ết ằng t ng tài 78 t 141] C n ớ N Phi ũng h n

h u nh nh n nh i s ụng h ơng th gi i u ết t nh h th

thế hi thể t ng Luật T ng tài N Phi nă 196 78, tr.63].

2 2 2 X ng ơ hế h thẩ t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Cơ hế h thẩ u t nh t gi i h nhằ t s thống

nh t giữ h n u ết t ng tài nh h nh những h n u ết có s i s t

t ng tài sơ thẩ à th ẩ h năng i u h uật Cơ hế h thẩ

sẽ sung u nh h n u n t ng ét thiếu t ật t à ng t nh ụ

i 78, tr.26].

Liên minh châu Âu - EU nh n nh i s ụng ơ hế h thẩ t ng

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t

ằng những u t t ng u t nh à h n à ý ết hàng t BITs

FTAs thế h ới nh nh CETA TTIP EVIPA n Đ ũng u nh t ng

BIT m u nă 201 i thành ậ t ơ hế ng t nh thể hế nhằ h t

t iển ơ u n h thẩ ể ét i h n u ết h i ng t ng tài

[137, tr.239]. T ơng t nh 11 uố gi à h n à th ng u CPTPP ũng

ã à Hi nh nà ơ hế h thẩ tu nhi n h ng u nh àng

u hặt hẽ à àng nh ơ hế h thẩ s ụng t ng EVIPA. Có

thể th Hi nh EVIPA à t t ng những BITs thế h ới à Vi t N

à h n ý ết h thống ết t ng hi tiết ơ hế h thẩ .

2 2 3 Thành ậ tò ầu t th ng t th thế h t ng tài ầu t

M h nh này u t h t từ s ng iến Li n inh ch u Âu à ã

à Hi nh B h ầu t giữ EU ới C n H K à Vi t

Nam [186] Li n inh ch u Âu à C n ã t thỏ thuận h t t iển

tò ầu t th ng t t ng hu n h Hi nh CETA ể tốt hơn

h n ầu t nhà ầu t n ớ ng ài à gi i u ết t nh h ầu

t 122] Nă 201 H i ng ch u Âu ã n hành B n th à g i tới H

K u t i h h thống t ng tài hi n hành th Hi nh ầu t à

th ơng i u n Đ i T ơng (TTIP) nhằ g i ý i h nh thành t

tò ầu t uố tế [195] T ng B n th g i tới H K h thống t à ầu

t th ng t g 02 t à à t à sơ thẩ à t à h thẩ ới 15

thành viên t ng 05 thành viên ng uố t h H K 05 thành viên à

ng n ch u Âu à 05 thành viên mang uố t h n ớ th C

thành i n t à ầu t nhi 06 nă ti u huẩn hu n n

à u nh trong h uật n ớ t ơng ng h ặ à uật gi

u t n thừ nhận ng ãi t n t àn thế giới ể hỉ nh à h

thống t à ầu t th ng t nhằ th thế h thống t ng tài ụ i hi n

t i, ỏ những h n hế ng t n t i ơ hế t ng tài ầu t [193]

Đ ng th i tò ầu t th ng t thành viên à những thẩ h n

hỉ nh h ặ ầu ởi Nhà n ớ thành i n hi nh và thành viên

n ớ th nhi ố nh Cơ hế gi i u ết t nh h nà

ng sẽ t ở thành t ơ hế ng nhằ i h h nhà ầu

t n ớ ng ài Nhà n ớ tiế nhận ầu t à h thể h t ng ĩnh

ầu t uố tế.

Những n ý uận gi i u ết t nh h à ơ hế gi i u ết t nh

h ầu t t ng h uật uố tế à h uật uố gi ã h n t h ở t n sẽ

t ù n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh B h ầu

t EVIPA những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h t ng

Hi nh EVIPA ũng g những n i ung giống nh những n ý

uận ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế t ng h uật uố tế à

trong pháp luật uố gi

Kết luận Chươn 2

Những n i n u n ến ơ sở ý uận ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t sẽ tiế tụ

h gi nghi n u ở nhi u h nh u Kế thừ ết u những ng

t nh t ớ ng th i h t t iển t n th ti n h uật à h t ng gi i

u ết t nh h ầu t uố tế Ch ơng 2 ã tậ t ung nghi n u ng h

thống ý uận i ng i t gi i u ết t nh h ầu t nh : h i ni ặ

iể ngu n nh n h t sinh t nh h ; à h i ni ặ iể ơ n

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Từ

gi h n i t ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t ới ơ hế gi i u ết t nh h h

Vi ng h thống ơ sở ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ à t u ầu t t ếu; à ơ sở h i c t

ng à h t t iển nh t nh ành nh t ng th ơng i à gi u inh tế

uố tế; hu ến h h à th ẩ h t t iển ầu t hu ển gi ng ngh giữ

uố gi M t ơ hế gi i u ết t nh h i à h ý à th ng nếu

n ằng i h nhà ầu t à Nhà n ớ tiế nhận ầu t .

Ph uật gi i u ết t nh h ầu t uố tế u n t n t i nhi u t nh

ãi à u thu n u nh n i ung thiết ậ h ầu t Tu nhi n

gi i u ết t nh h ầu t uố tế à ần thiết à n nh , ũng ần h n

hế u n uố gi tiế nhận ầu t ể n ằng i h n t ng

u n h ầu t uố tế C uố gi ù thu nh n ớ h t t iển h ng

h t t iển é h t t iển u ng h thống h uật h ầu t tu

nhiên có n nh ến i u i n i ng uố gi nh

Những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Ch ơng 2 sẽ à ơ sở h i nghi n u ơ hế

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N th

Hi nh EVIPA t ng Ch ơng 3 Đ ng th i u t gi i h n ng hi u

u th thi ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ Vi t N th Hi nh EVIPA t ng Ch ơng 4 Luận n

CHƯƠNG 3

QUY ĐỊNH VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRONG HIỆP ĐỊNH BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ EU

Cơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA t u n h

nhà ầu t EU hởi i n Nhà n ớ Vi t N Ch nh ậ Ch ơng 3

Luận n sẽ h n t h uận gi i ơ hế gi i u ết t nh h th EVIPA; s

s nh u nh t ng EVIPA ới u nh t ng hi nh ầu t hi

nh th ơng i h ể hỉ những ặ t ng h i t t ng ơ hế gi i

u ết t nh h EVIPA ng; ng th i nh gi những thuận i

h hăn h t sinh hi th thi Hi nh

3.1. Tổn quan về H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và L ên

minh châu Âu

T ng những nă gần Vi t N ã h nh th th gi à th hi n

13 FTAs ã ý ết 01 FTA nh ng h hi u ng à h n 03 FTAs

(t nh ến th ng 02/2022) [214] ới uố gi t n thế giới à ý ết 66 hi

nh ầu t s ng h ơng nh ng Vi t N n h ng t iế ơ h i à

h n ý ết ới ối t th ơng i ầu t hiến T ng i ý ết

à th thi Hi nh B h ầu t ới EU à t t ng những u ti n hàng ầu

Ch nh h Vi t N

3.1.1. Quá trình đàm phán, ký kết Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt

Nam và Liên minh châu Âu

Những n i ung h à gi i u ết t nh h ầu t ã à

h n nh t hần Hi nh th ơng i t giữ Vi t N à Li n

inh h u Âu từ nă 2012 Tu nhi n t ng th ng 0 nă 2017 Tò n C ng

ý h u Âu ã h n u ết i h n nh thẩ u n giữ EU à từng

n ớ thành i n t ng i h huẩn Hi nh th ơng i t EU -

Sing Th những n i ung h ầu t h i Ngh i n h u

Âu à Ngh i n từng n ớ thành i n h huẩn

S u h n u ết t n ể ụng thống nh t thẩ u n h huẩn

Hi nh ầu t giữ EU à ối t ng ài hối EU u t t h Hi nh

th ơng i t giữ Vi t N à EU thành h i Hi nh i ng i t g :

Hi nh Th ơng i EVFTA u nh t àn n i ung th ơng i

hàng h th ơng i h ụ ầu t nh t nh… ã h i B n thống nh t

t ớ Hi nh nà thu thẩ u n h huẩn EU

Hi nh B h ầu t EVIPA g u nh h ầu t (

g ầu t t tiế , ầu t gi n tiế ) à gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

à Nhà n ớ Hi nh nà h i s h huẩn Ngh i n ch u Âu à

Ngh i n n ớ thành i n

Th Đi u 4 13 Hi nh EVIPA sẽ h nh th hi u à ngà ầu

ti n th ng th h i s u ngà B n th ng h nh u i h àn thành

th tụ h ý n i ụ thể:

V h Li n inh h u Âu Hi nh EVIPA h i Ngh i n

h u Âu à Ngh i n 27 n ớ thành i n h huẩn à t nh ến th ng

nă 2023 ã 16 n ớ thành i n h àn thành h huẩn Hi nh EVIPA là

C ng hò Hung (ngà 23/12/2019), C ng hò C h (ngà 13/2/2020) C ng

hoà Italia (ngày 26/7/2023) .. Vi h huẩn n ớ thành i n h

iến ới th i gi n h ng ới 2 nă 215].

V h Vi t N th u nh t i Đi u 29 Luật Đi u ớ uố tế nă

2016 Hi nh EVIPA thu thẩ u n h huẩn Quố h i Vi th

gi EVIPA hù h ới ng ối h t ơng Đ ng à Nhà n ớ h i

nhậ uố tế g hần n ng u t n thế Vi t N t n t ng uố tế

Vi Quố h i Vi t N h huẩn Hi nh EVIPA ng th i ới Hi nh

EVFTA t i K h th 9 Quố h i h XIV t ti n u n t ng th ẩ

n ớ thành i n EU sớ h àn thành th tụ h ý n i ể EVIPA có

hi u B n nh những ơ h i n i t n Hi nh EVIPA ũng ặt t số

th h th ối ới nh nghi Vi t N t ớ nh t nh nhà ầu

t n ớ ng ài; u ầu h àn thi n thể hế h thống h uật; n ng năng

i ngũ n ng h thẩ h n uật s t ng tài i n uố tế ể

ng u ầu ng h ới t nh h ầu t hi Hi nh h nh th hi u

t i Vi t N

T nh t th tụ ngh h huẩn Hi nh EVIPA tu n th u nh

t i h n 14 Đi u 70 h n 6 Đi u Hiến h nă 2013; Đi u 1 Đi u 7

Luật T h Quố h i nă 2014 à u nh h i n u n t i Luật

Đi u ớ uố tế nă 2016 H sơ è th T t nh Ch t h n ớ t nh

Quố h i h huẩn Hi nh u nh t i Đi u 31 Luật Đi u ớ

uố tế nă 2016 h sơ t nh h huẩn i u ớ uố tế V t nh h hiến

à hù h Hi nh EVIPA ới ăn n u h h uật

t ng n ớ u nh EVIPA h ng t i ới Hiến h nă 2013 ơ n

hù h ới h uật Vi t N

EVFTA à EVIPA à những Hi nh t àn i n h t ng à

n ằng i h h h i n Hi nh EVFTA à EVIPA sẽ t

ng t t h h Vi t N à n ớ thu Li n inh h u Âu t ng

n i ật hơn à i h inh tế; g hần ng ố ni tin nhà ầu

t n ớ ng ài n i hung à nhà ầu t từ Li n inh h u Âu n i i ng à

ầu t inh nh t i Vi t N Qu thu h t ngu n ốn h t ng từ

EU ng th i t ơ h i h nhà ầu t Vi t N tiế ận th t ng ầu t ở

t nh EU

3.1.2. Nội dung cơ bản c a Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và

Liên minh châu Âu

Th u nh t i L i n i ầu à Đi u 1 1 ụ ti u Hi nh

EVIPA à nhằ tăng ng u n h inh tế th ơng i ầu t giữ B n

hù h ới ụ ti u h t t iển n ững; thu h t ầu t h n ể

i t ng ng i ng th ti u huẩn à thỏ thuận uố tế à

B n ã th gi ; n ng sống th ẩ tăng t ởng n nh inh tế

t ơ h i i à ới à i thi n h i hung EVIPA ã u nh t số

ngu n t h t t iển u n h s ng h ơng t n tinh thần t n t ng

ậ h u n t àn ẹn ãnh th à àn ết n t 37].

3.1.2.1 V ơ hế gi i u ết t nh h ầu t

Hi nh EVIPA ng ơ hế gi i u ết t nh h th ng t th

thế h ơ hế gi i u ết t nh h ằng t ng tài th từng ụ i ã th

hi n t i 21 hi nh hu ến h h à h ầu t à Vi t N ã ý ới

n ớ thành i n EU Cơ hế nà th hi n t i h i t à à sơ thẩ à

h thẩ g thành i n Vi t N à EU thỏ thuận h n th

ti u h u nh ụ thể t i Hi nh X ng hung th i h n tố tụng

nhằ gi i u ết t nh h nh nh h ng th i; sung u nh t nh

inh h; n ng hi u u i n h thi hành h n u ết; u nh

h n hế hiếu i n n th tài t h ụ i n; i n h hi h tố

tụng à inh h th ng tin Ng ài EVIPA ũng u nh i ét i

h n u ết T à Sơ thẩ th ng u th tụ h thẩ

B n nh EVIPA ũng ng những i n h gi i u ết t nh

h ng ài tố tụng nh th ơng ng à hò gi i t ng u nh ụ thể ti u

h h n à u t ng thành i n th gi gi i u ết t nh

h C thành i n h i tu n th hặt hẽ u t ng u nh t i Đi u

3 4 u nh h ơng th gi i u ết t nh h ằng th ơng ng hò gi i

t i Đi u 3 29 à Đi u 3 31 Cụ thể hơn Phụ ụ 10 Hi nh EVIPA u

nh ơ hế gi i u ết t nh h th ng u t ung gi n hò gi i Th

Đi u 2 3 4 à t ng ụ A à B Phụ ụ 10 u nh hi tiết những

ngu n t ơ n h th thành ậ à ận hành ũng nh th i h n gi i u ết

t nh h nhằ n ng i t ò à hi u u ơ hế gi i u ết t nh h

th thế ng ài tài h n

Để t nh ậ h h u n h ng àng u i h ối

ới n t ng t nh h EVIPA u nh i thành i n T à Đầu t sẽ

nhận ơng ố nh hàng th ng t ng suốt nhi à nhận h h từng ụ

i các thành i n nà sẽ hụ ụ t àn th i gi n à h ng à

i h Kh n hi h nà B n ng g t n t nh h t t iển

à u n ý ởi B n Th ý T ung t gi i u ết t nh h giữ Ch nh

h à nhà ầu t thu Ng n hàng thế giới (B n Th ý ICSI )

3.1.2.2. V th i gi n u t nh tố tụng

Qu nh th i h n ét ụ thể t i h i ét t ng EVIPA h

th nếu t nh h h ng thể gi i u ết ằng i n h th thế nh

th ơng ng hò gi i t ng òng 06 th ng ể từ ngà ngu n ơn u ầu tiến

hành à h n gi i u ết t nh h h ặ t ng òng 03 th ng ể từ ngà g i

th ng ý nh hởi i n th t ng òng 90 ngà ể từ ngà n h sơ hởi

i n H i ng tài h n sẽ thành ậ H i ng tài h n sẽ n hành h n

u ết t th i t ng òng 1 th ng ể từ ngà n h sơ hiếu i n à th i h n

gi i u ết hiếu n i h ng u 06 th ng Nh ậ th i h n th tụ tố tụng t ng

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N th

Hi nh EVIPA hỉ é ài h ng 02 nă à h ng h hé t s t

h ãn nà ối ới u t nh tố tụng n i trên.

Nhằ u n nhà ầu t h i B n EVIPA u nh i n

h h n hế tố tụng nh : h ng h n nhi u ơ hế tài h n cho cùng

t ụ i t nh h h n hế hởi i n s ng s ng giữ tò n t ng n ớ

à t ng tài uố tế ũng nh ơ hế sàng hiếu i n ể từ hối tiế nhận

những ơn i n ăn ghi nhận ngu n t n thu i n sẽ h i g nh

h u hi h tố tụng

Bi n h hi h tố tụng u nh t i Đi u 3 4

EVIPA Th h i ng tài h n t n u ầu t bên trong

t nh h u ầu ngu n ơn ung tài h nh hi h h

h i n h ặ t n nếu th ằng ngu n ơn thể h ng

hi h tố tụng Nếu hi h tố tụng h ng ng t ng òng 30 ngà

s u hi u ầu h i ng tài h n h ặ t ng t h ng th i gi n

nh t nh à h i ng tài h n ét th hù h h i ng tài h n sẽ th ng

ến n à thể u ết nh h ãn h ặ h ỏ u t nh tố tụng

Đ i à t ớ tiến ới ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N t ng ối nh t nhi u nhà

ầu t ụng ơ hế gi i u ết t nh h h những ụ h h

u t nh gi i u ết u thu n ới h nh s h h ặ i n h uố gi

nơi h ến ầu t

3.1.2.3. So sánh n i ung ơ n Hi nh EVIPA ới hi nh

hu ến h h à h ầu t à Vi t N ã ý ới n ớ thành i n EU

Về kết cấu của Hiệp định, s ới hi nh hu ến h h à h

ầu t à Vi t N ã ý ới n ớ thành i n EU Hi nh EVIPA ố

ụ à n i ung h t àn i n Hi nh 4 h ơng 92 i u; L i n i ầu Cụ

thể: Ch ơng 1 Mụ ti u à nh nghĩ hung; Ch ơng 2 B h ầu t ; Ch ơng

3 Gi i u ết t nh h ; Ch ơng 4 C i u h n thể hế i u h n

hung à i u h n uối ùng

Ng ài những n i ung n u t n Hi nh òn 13 Phụ ụ i è u

nh n i ung s u:

Phụ ụ 1 u nh Cơ u n B n thẩ u n u ết nh ngừng

u ãi ầu t à h ng h i i th ng h nhà ầu t Đối ới Vi t N

ơ u n nà g Ch nh h Th t ớng Ch nh h ơ u n hành h nh

h ặ tò n

Phụ ụ 2 u nh những ng i Vi t N ối uố gi ; th

Vi t N u n n hành i n h h ng hù h ới nghĩ ụ ối

uố gi ối ới ngành i t t ng Phụ ụ nà ới i u i n i n

h hù h ới nh ụ ết ụ thể Vi t N t i Ch ơng

Hi nh EVFTA

Phụ ụ 3 u nh hi tiết h hiểu nghĩ ụ ối ng ằng à

thỏ ng t i Đi u 2

Phụ ụ 4 u nh ti u h nh hành i t ớ u n sở hữu t tiế

à t ớ u n sở hữu gi n tiế

Phụ ụ u nh i h ng ụng ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t à Nhà n ớ ối ới i à h n t i u t n t B n t ừ

t ng h i t i u t t h n i t ối

Phụ ụ 6 u nh nh s h hi nh hu ến h h à h ầu

t giữ Vi t N à uố gi thành i n EU sẽ Hi nh EVIPA th

thế hi Hi nh nà hi u

Phụ ụ 7 u nh Qu t tố tụng t ng gi i u ết t nh h giữ

B n th gi Hi nh EVIPA

Phụ ụ u nh Qu t ng t ng tài i n à hò gi i i n hi

gi i u ết t nh h giữ B n th gi Hi nh EVIPA

Phụ ụ 9 u nh Cơ hế hò gi i t nh h giữ B n th gi

Hi nh EVIPA

Phụ ụ 10 u nh Cơ hế hò gi i t nh h giữ nhà ầu t à B n

Phụ ụ 11 u nh Qu t ng thành i n Cơ u n gi i u ết

t nh h sơ thẩ Cơ u n gi i u ết t nh h h thẩ à hò gi i i n

hi gi i u ết t nh h giữ B n

Phụ ụ 12 u nh Qu t nh tố tụng ng th i; th nhà ầu t

h ng t nh h gi i u ết th Hi nh nà t ng t ng h

nhà ầu t h ặ ng t ẹ n nhà ầu t ã t nh h i n

u n tò n h ặ t ng tài uố tế h

Phụ ụ 13 u nh Qu t nh à i Cơ u n gi i u ết t nh h

ph thẩ

Về nội dung của Hiệp định, nghi n u những u nh t ng EVIPA

à những u nh t ng 21 hi nh hu ến h h à h ầu t hi n n

giữ Vi t N à n ớ thành i n EU thể t t số h i t

h ếu g :

Hi nh EVIPA sung u nh nhằ u n n hành à

i u hỉnh h nh s h Nhà n ớ tiế nhận ầu t ụ thể à hẳng nh u n

n hành h nh s h nhằ ụ ti u s hỏ ng ng i

t ng t ật t n t àn ã h i ã h i ng i ti u ùng; u nh

những ng i n ninh n nh tài h nh à inh tế ĩ … Những u nh

nà g hần n i ung Hi nh EVIPA hiểu à ụng t h

thống nh t ngăn ngừ t nh h à t ng t ng h h t sinh t nh h

ơ u n gi i u ết t nh h ụng u nh nà t h inh

h nh t u n hù h ới ý h Vi t N à EU hi à h n Hi nh

C ết t ng Hi nh EVIPA ng hi tiết hơn hi nh

hu ến h h à h ầu t s ng h ơng à Vi t N ã ý ới uố

gi thành i n EU Hi nh u nh ti u h àng ối ới từng hành i à

Nhà n ớ h ng th hi n à u nh i u i n ể nhà ầu t h ởng i

h trong từng i u h n Hi nh gi gi i i n u n ến i

nhi u h gi i th h h nh u n i ung Hi nh

Cơ hế gi i u ết t nh h Hi nh EVIPA ũng u nh

t h hi tiết àng ới u t nh th tụ hặt hẽ Cơ u n gi i u ết t nh

h th EVIPA à ơ u n th ng t ới 2 ét sẽ gi gi i u ết

t nh h t h ng ằng h n hế s i s t Cơ hế nà g hần h n hế

h năng nhà ầu t h n ng i gi i u ết t nh h tăng t nh ậ

h h u n nh t u n inh h i gi i u ết t nh h

Nh ậ s ới hi nh hu ến h h à h ầu t ã ý ới

các quố gi thành i n EU Hi nh EVIPA thể h n hế ngăn ngừ à gi i

u ết hi u u t nh h giữ nhà ầu t à Nhà n ớ T t những iể h

i t n u t n u h ớng ến ụ ti u n ằng hơn giữ i h nhà

ầu t à à i h ng ng uố gi tiế nhận ầu t

3.2. Cơ hế quyết tranh hấp ữa nhà đầu tư nướ n oà và Nhà

nướ tron H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và L ên m nh hâu Âu

Hi nh EVIPA thiết ậ ơ hế gi i u ết t nh h th ng t

th thế h h nh th t ng tài ụ i t i hi nh ầu t à hi nh

th ơng i t ớ Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ th Hi nh EVIPA g t ng h u nh

t nh t th tụ gi i u ết t nh h h thể, h ơng th gi i u ết t nh

h à th thi h n u ết.

3.2.1. Khái quát về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước

ngoài và Nhà nước trong Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và iên

minh châu Âu

T ng nhi u nă u Vi t N ã t h h ng th gi à ý ết

nhi u hi nh th ơng i ầu t s ng h ơng h ơng ới ối t

S ng ũng giống nh nhi u hi nh h hậu u t t ếu t ng u g i ầu t

à t nh h giữ nhà ầu t à Nhà n ớ h t sinh từ h n ầu t n ớ

ng ài Những t nh h nà th ng th ng gi i u ết th u hế t ng

tài ụ i Hi nh EVIPA ã hi n th h ý t ởng nhà ầu t ới

t h nh gi i u ết t nh h h i t à ng ơ hế gi i u ết

t nh h ầu t th ng t th h ơ hế th ụ i

3.2.1.1. V t nh t th tụ hởi i n

Về trình tự, thủ t c khởi kiện của nhà đầu tư ể t ầu u t nh hởi i n

t i Tò Đầu t th ng t EVIPA u nh nhà ầu t h i g i u ầu th

n ến b n òn i u ầu th n h i g i t ng òng 03 nă ể từ

ngà nhà ầu t iết h ặ h i iết hành i i h à thi t h i ã ;

h ặ t ng òng 02 nă ể từ ngà nhà ầu t ừng i hởi i n t i tò n

th h uật uố gi nh ng h ng u 07 nă ể từ ngà nhà ầu t iết

h ặ h i iết hành i i h à thi t h i ã

Th Đi u 3 32 à Đi u 3 33 nếu t nh h h ng gi i u ết t ng

òng 90 ngà ể từ ngà g i u ầu th n nhà ầu t u n g i th ng

ý nh hởi i n ến n i Chỉ hi t nh h n h ng gi i

u ết t ng òng 06 th ng ể từ ngà g i u ầu th n à t nh t 03 th ng

ể từ ngà g i th ng ý nh hởi i n nhà ầu t ới thể n ơn

i n ến Tò Sơ thẩ Đơn i n thể n th t t ng u t

gi i u ết t nh h s u: C ng ớ ICSI Qu t hụ t ICSI nếu

h ng ụng C ng ớ ICSI Qu t t ng tài UNCIT AL à u t h

th thỏ thuận n t nh h Nếu nhà ầu t h ng n ơn hởi i n

t ng òng 1 th ng ể từ ngà u ầu th n th i nh nhà ầu t ã

t i ụ i n à h ng òn u n n ơn i n th ơ hế nà

Đi u 3 3 à Đi u 3 39 u nh th i h n ét ụ thể t i h i Th

nếu t nh h h ng thể gi i u ết ằng th ơng ng hò gi i t ng òng

06 th ng ể từ ngà ngu n ơn u ầu h ặ t ng òng 03 th ng ể từ ngà

g i th ng ý nh n ơn hởi i n ngu n ơn thể g i ơn hiếu i n

n T à Sơ thẩ T à Sơ thẩ sẽ thành ậ t ng òng 90 ngà ể từ ngà

nhận ơn hởi i n à sẽ tiến hành tố tụng th th tụ T à Sơ thẩ sẽ n

hành h n u ết t th i t ng òng 1 th ng ể từ ngà nhận h sơ hởi i n

theo h n 6 Đi u 3 3. C n thể h ng h n u ết sơ n T à

Ph thẩ t ng òng 90 ngà th h n 1 Đi u 3 4 Nếu h n u ết t th i

h ng h ng t ng th i h n u nh h n u ết t th i sẽ t ở thành

h n u ết uối ùng à h nh th hi u th h n 1 Đi u 3 Nh

ậ th i h n th tụ tố tụng thu thiết hế gi i u ết t nh h t ng Hi

nh EVIPA hỉ é ài 02 nă à h ng h hé t s t h ãn nà ối

ới u t nh tố tụng n i t n

Về trình tự, thủ t c làm việc của Toà ầu tư Tò Sơ thẩ à Tò Ph

thẩ u thể t s n th t nh t à i hù h ới u nh gi i

u ết t nh h t i Ch ơng 3

Đối ới T à Sơ thẩ Ch t h H i ng tài h n sẽ s n n th t nh t

à i t n ơ sở th n thành i n h à t nh th t nh t à

i n n Đầu t th sẽ th ng u ởi n Đầu t th thỏ

thuận n Nếu th h ng th ng u t ng òng 03 th ng s u

hi t nh n n Đầu t th Ch t h H i ng tài h n sẽ tiến hành

ét i th u ý tới ý iến thành i n Cuối ùng Ch t h H i

ng tài h n h i t nh B n s n n Đầu t T nh t à i h i

n Đầu t h nhận t ừ hi thành i n Hi nh từ hối

th t nh t à i t ng òng 03 th ng s u hi thành i n Hi nh t nh

t i n Đầu t 12].

i ng ới Tò Ph thẩ hi n th tụ h t sinh T à Ph

thẩ sẽ sung à t u nh sung nà ũng h i h nhận ởi

n Đầu t h ặ t ng T nh t à i Tò Ph thẩ ng th

h i ng ét Tò Ph thẩ thể h nhận t th tụ t ơng ng à

hù h ới những u nh ã ng 12].

H i ng ét à ơ u n t tiế gi i u ết t nh h ở Tò Sơ

thẩ à Tò Ph thẩ Ch t h t ơng ng t à hỉ nh thành

ậ h i ng ét thể g 03 thành i n Cơ hế u ết nh h i

ng ét à ng thuận Nếu h ng s ng thuận u ết nh h i

th ng u ởi số hiếu ầu t t thành i n tò C thành i n

h i ng ét h thẩ ỏ hiếu n Tu nhi n Đi u 3 3 à

3 39 u nh h thống Cơ u n gi i u ết t nh h Hi nh thành

i n n Đầu t hỉ nh nhi Cơ u n gi i u ết t nh h

th EVIPA à h thống gi i u ết t nh h thành ậ th i u ớ uố

tế ậ ới h uật i uố gi à ối ới h uật Vi t N

3.2.1.2 V h thể th gi

Ch thể t ng th tụ gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

n ớ tiế nhận ầu t h nh à n t nh h Đi u 3 27 tiểu ụ 1 ụ B

Ch ơng 3 Hi nh EVIPA u nh h i thẩ u n gi i u ết t nh

h h t sinh giữ h thể nh s u:

“M c này áp d ng cho tranh chấp giữa một Bên nguyên đơn của một Bên

k kết và Bên k kết còn lại liên quan đến bất kỳ biện pháp nào được cho là vi

phạm các quy định của Chương 2 Bảo hộ đầu tư) và được cho là nguyên nhân

gây ra tổn thất hoặc thiệt hại cho nguyên đơn hoặc trong trường hợp một khiếu

kiện được đưa ra thay mặt một công ty thành l p tại nước sở tại được sở hữu

hoặc điều hành bởi nguyên đơn, đ i với một công ty sở tại”.

B n nh th nh nghĩ u nh t i Đi u 3 2 iể th

ngu n ơn t B n à:

“ i) Chủ đầu tư của một Bên, nêu tại đi m 1 b) của iều 2.1 Phạm vi),

nhân danh chính mình; hoặc

(ii) Chủ đầu tư của một Bên nêu tại đi m 1 b) của iều 2.1 Phạm vi), thay

mặt doanh nghiệp thành l p trong nước do chủ đầu tư sở hữu hoặc quản l ;

nhằm giải thích r hơn, đơn khiếu kiện được nộp theo khoản này được xem là có

liên quan đến tranh chấp giữa một Bên k kết và một công dân của Bên k kết

khác trong phạm vi iều 25 1) của Công ước ICSID”.

Ngu n ơn nh nghĩ t ng Đi u 3 2 à nhà ầu t t

n ớ thành i n thể à cá nh n h ặ h nh n ã ng h ặ sẽ tiến hành

h t ng ầu t t ng h i ãnh th thành i n h 37]. Cá nhân

thể à nh n EU h ặ nh n Vi t N : c nh n EU à ng n

t t ng n ớ thành i n EU hù h ới h uật EU nh n

Vi t N à ng n Vi t N th u nh h uật Vi t N Ph

nh n à t th thể h ý nà thành ậ h ặ t h th u nh

h uật Vi t N ụ h t iế i nhuận h ặ ụ h h

thu sở hữu t ; g t ng t h nh i n nh nh nghi

t nh n h ặ hi h i nà Th Hi nh h i i h nh n à h

nh n EU à h nh n Vi t N 37].

B ơn “là Việt Nam đ i với iên minh châu Âu hoặc là iên minh hoặc

nước thành viên của iên minh ăn iể Đi u 3 2 Hi nh

Nh ậ t ng Hi nh nà ngu n ơn t B n ý ết thể

à nhà ầu t t B n ý ết h t ng ậ th iể Đi u 3 2 (i)

h ặ nhà ầu t t B n ý ết h t ng nh n nh ng t thành ậ t i

n ớ sở t i sở hữu h ặ i u hành ởi h nh nhà ầu t nà th iể

Đi u 3 2 (ii) B n òn i ơn h nh à B n ý ết h ụ thể à Nhà

n ớ Vi t N h ặ Li n inh h u Âu ể uố gi thành i n

Liên minh theo iể Đi u 3 2 Cũng nh ơ hế gi i u ết t nh h

ầu t h ơ hế gi i u ết t nh h EVIPA hỉ t h nhà ầu

t n ớ ng ài u n hởi i n n ớ tiế nhận ầu t à h ng ành

u n nà h nhà ầu t t ng n ớ

3.2.1.3. V ng nhận à h thi hành h n u ết

T ng t nh h ầu t uố tế giữ n h thể h ng ng ng ằng

nh u h V ậ n th thi h n u ết Nhà n ớ tiế

nhận ầu t àng ần u nh ụ thể hơn t ng hi nh

Hi nh EVIPA u nh h n u ết T à Đầu t h i hi u

à th thi nh h n u ết tò n t ng n ớ Th i B n sẽ

ng nhận h n u ết hung thẩ ơ u n gi i u ết t nh h th

Hi nh nà à àng u à h thi hành nghĩ ụ tài h nh t n ãnh th

nh t ơng t nh h n u ết hung thẩ t à n B n C t ng

h h ng ng nhận h n u ết h i ng tài h n ã u nh ụ

thể t i Đi u 3 7

Tuy nhiên, phán u ết Tò Đầu t hần h n hế ởi Tò Đầu t

hỉ thể h n u ết u uố gi i h th hi n nghĩ ụ s u: i

th ng thi t h i à th nh t n ti n ãi; t i tài s n h nhà ầu t h ặ h

nh n à nhà ầu t sở hữu h ặ iể s t Tò Đầu t h ng u n tu n

ãi ỏ i n h i n u n uố gi nhằ ngu n t n

ằng giữ i h ầu t à t n t ng thẩ u n u n ý uố gi t

ngu n t t ng à thể hi n u n suốt t ng t t u nh

EVIPA gi i u ết t nh h Nếu hỉ ét th h n 2 Đi u 3 7 thể h nh

ung những h hăn nh t nh i n u n ến i th thi nghĩ ụ

hi tài h nh th h n u ết Để gi thiểu những h hăn nà EVIPA ũng

ã u nh t ng t ng h h n u ết u h i hụ tài s n h n u ết

h i hỉ h i th ng thi t h i ằng ti n th h h i hụ tài s n

Mặ ù hần h n hế những i n h à Tò Đầu t thể

tu n nh ng EVIPA nh u ố u n t ng hi u nh h năng thi

hành ng ậ t h n u ết Tò Đầu t t i uố gi thành i n

à h ng ần th ng u th tụ ng nhận à h thi hành t ng n ớ h n

u ết uối ùng Tò Đầu t sẽ i B n thi hành nh à n n

tò n uố gi B n à sẽ h ng h ng ét i h h

ỏ…th h n 1 Đi u 3 7

Hi n n Vi t N ng u i ụng u nh nà ối ới

h n u ết uối ùng à Vi t N à ơn th ơ hế gi i u ết t nh h

EVIPA t ng òng 0 nă ụ thể:

Quố h i n ớ C ng hò ã h i h nghĩ Vi t N ã n hành Ngh

u ết số 113/2020/QH14 ngà 1 th ng 6 nă 2020 ng nhận à h thi

hành t i Vi t N h n u ết ơ u n gi i u ết t nh h ầu t Th

h n u ết n hành t ng th i h n 0 nă ể từ ngà Hi nh

hi u h ặ t ng th i gi n ài hơn th u ết nh n Đầu t ối ới

ơn à C ng hò ã h i h nghĩ Vi t N i nh h n u ết

t ng tài n ớ ng ài th h n 3 Đi u 3 7 Tò n thẩ u n Vi t

N ụng u nh B uật Tố tụng n s th tụ ng nhận à h

thi hành t i Vi t N h n u ết t ng tài n ớ ng ài hù h ới C ng

ớ N nă 19 C ng nhận à thi hành u ết nh t ng tài

n ớ ng ài ; ụng Đi u từ 423 ến Đi u 431 à từ Đi u 4 1 ến Đi u

463 B uật Tố tụng n s nă 201 ể ét ng nhận à h thi hành

t i Vi t N h ặ h ng ng nhận h n u ết ối ới ơn à C ng hò ã

h i h nghĩ Vi t N

Ph n u ết n hành s u th i h n u nh t i h n 3 Đi u 3 7 ối

ới ơn à C ng hò ã h i h nghĩ Vi t N ng nhận nh n n

hi u h uật Tò n Vi t N Tò n nh n n tỉnh thành hố t

thu T ung ơng nơi ng i h i thi hành h n u ết tài s n u ết nh

ng nhận h thi hành h n u ết t n ãnh th Vi t N hi ng i thi

hành h n u ết ơn u ầu

Kể từ ngà Hi nh hi u h n u ết n hành ối ới ơn

à Li n inh h u Âu h ặ thành i n Li n inh h u Âu ng nhận nh

n n hi u h uật Tò n Vi t N Tò n nh n n tỉnh thành

hố t thu T ung ơng nơi ng i h i thi hành h n u ết tài s n

u ết nh ng nhận h thi hành h n u ết t n ãnh th Vi t N hi ng i

thi hành h n u ết ơn u ầu Ph n u ết th u nh t i h n 3

Đi u 3 7 thi hành th h uật thi hành n n s

Ng ài t số t t ết ụ thể nh gi t h ý ng nhận à h

thi hành h n u ết T à Đầu t t i Vi t N th hần ớn ết ơ

hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA h ng i n u n tới h thống h uật

t ng n ớ à t n t i s ng s ng ới h thống h uật t ng n ớ ; h ng u

thu n h ng hé nh u V ậ Quố h i ã iểu u ết th ng u Ngh u ết

h huẩn Hi nh EVIPA ới 9 4 t ng số i iểu Quố h i t n thành

à ngà /6/2020 202] Phần ụng i u ớ uố tế Ngh u ết n u

ụng t tiế t àn n i ung Hi nh t ừ h n 2 3 4 à Đi u

3 7 Ch ơng 3 EVIPA

Nh ậ gi i u ết t nh h ằng Tò Đầu t th ng t hi n ng

nhi u uố gi ng h à h ơng th gi i u ết t nh h ới nhằ

th thế h ơ hế gi i u ết t nh h ằng t ng tài ụ i th ng u

nh t i hi nh h ầu t t ớ Bởi u th i gi n ài ụng

h ơng th t ng tài ụ i ngà àng nhi u iể h n hế nh h ởng

ến t nh h h u n h nh h n u ết ũng nh à su gi thẩ

u n u n ý uố gi uố gi thành i n Vi ụng h thống Tò

Đầu t ng sẽ h hụ những h n hế h ơng th gi i u ết

t nh h ằng t ng tài ụ i t ng hi n t nh h h u n

ậ à h nh ơ u n gi i u ết t nh h Đối ới Vi t N

à Hi nh B h ầu t ầu ti n u nh h ơng th gi i u ết t nh h

th ng t Điể nà h àn t àn t ơng t ới h tiế ận EU hi à

h n à ý ết FTAs thế h ới ới nhi u uố gi h nh CETA giữ

EU à C n TTIP giữ EU à M 203].

3.2.2. Phương thức giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài

và Nhà nước trong Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và iên minh

châu Âu

T ng u t nh ầu t i t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

à Nhà n ớ à h t nh hỏi. Để t nh h nà gi i u ết hi u u

th ần h i những h ơng th gi i u ết hù h Ch nh ậ Hi nh

EVIPA ã u nh ốn h ơng th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ngoài và Nhà n ớ nh th ơng ng hò gi i tò ầu t à t ng tài M i

h ơng th sẽ tiến hành th th tụ i ng B n nh t số n i ung ế

thừ ơ hế gi i u ết t nh h t u n thống th ơ hế gi i u ết t nh h

t ng EVIPA ũng những iể ới h i t s ới ơ hế gi i u ết t nh

ch t u n thống

3.2 2 1 Ph ơng th gi i u ết t nh h u th ơng ng hò gi i

Ph ơng th gi i u ết th ng u th ơng ng hò gi i u nh t i

Đi u 3 29 Đi u 3 31 Ch ơng 3 à Phụ ụ Phụ ụ 10

Đi u 3 29 “Mọi tranh chấp trước hết nên được giải quyết thông qua

thương lượng hoặc hòa giải và trước khi đệ trình yêu cầu tham vấn theo iều

3.30 Tham vấn), nếu được. Việc giải quyết tranh chấp có th được thỏa thu n

bất kỳ lúc nào, k cả sau khi b t đầu quá trình t t ng theo M c này”.

Đi u 3.31

“1. Các Bên tranh chấp có th bất cứ lúc nào thỏa thu n giải quyết tranh

chấp thông qua hòa giải.

2. Yêu cầu hòa giải là tự nguyện và không ảnh hưởng đến tư cách pháp l

của một trong hai Bên tranh chấp.

3. Yêu cầu hòa giải có th được điều chỉnh bởi các quy t c tại Ph l c 10

Cơ chế hòa giải Tranh chấp giữa Nhà đầu tư và các Bên).

Mọi thời hạn nêu tại Ph l c 10 có th được điều chỉnh thông qua thỏa

thu n giữa các Bên tranh chấp…”

Nh ậ hi gi i u ết t nh h ằng h ơng th th ơng ng à hò

gi i B n thể thỏ thuận t i i th i iể ể s u hi th tụ tố tụng

th u nh EVIPA ã t ầu Đ à h ơng th hu ến

h h s ụng t ớ hi s ụng h ơng th tiế th à th n

Hò gi i à t ngu n à i u hỉnh ởi u nh t ng Phụ ụ

à Phụ ụ 10 Th t B n t nh h thể u ầu gi i u ết ằng

h ơng th hò gi i t nà t ng u t nh gi i u ết t nh h ằng

t ăn n u ầu g i h B n i B n u ầu thể n hiếu ến thỏ

thuận hò gi i ã h ặ nếu h th u ầu B n òn i tiến hành hò gi i

B n nhận u ầu h i t i t ng òng 4 ngà Hò gi i i n thể

B n t nh h thỏ thuận h n t ng òng 1 ngà ể từ hi B n nhận u ầu

hò gi i t i ng ý C B n thể h n hò gi i i n t ng số thành

i n Tò Đầu t T ng t ng h h ng h n hò gi i i n t

B n nà ũng thể u ầu Ch t h Tò Đầu t hò gi i i n t ng số

thành i n Tò Đầu t à h ng h i ng n Vi t N h ng n

n ớ thành i n EU Qu t nh hò gi i t ầu hi hò gi i i n

h n C B n sẽ h àn t t u t nh hò gi i t ng òng 60 ngà Hò gi i ết

th hi thành h ặ hi hò gi i i n th ng h ng thể h ặ h ng ần thiết

tiế tụ u t nh hò gi i h ặ hi t B n u ầu h t Qu t nh tố tụng

t i Tò Đầu t sẽ t ừng hi B n t nh h ã thỏ thuận hò gi i

nhằ u n nhà ầu t h i Bên.

Kết th u t nh hò gi i EU h ặ t n ớ thành i n EU à B n

t nh h h ặ Vi t N u n ng ố n i ung hò gi i thành s u hi ã

những i n h ần thiết ể ật th ng tin ần ật B n nh những

th tụ h ng t u à h àn t àn hụ thu à s h n B n

trong t nh h nh th ơng ng à hò gi i t nh h ũng sẽ gi i

u ết ằng những th tụ ng t nh t u g h i gi i n à th n

100

à ét t i Tò Đầu t th ng t

3.2.2.2. Ph ơng th gi i u ết t nh h u th n

Kh ới th ơng ng à hò gi i th n à h ơng th à B n

t ng t nh h t u h i ụng t ớ hi t ến h ơng th tài h n

Nếu ét ới g u t nh th tụ gi i u ết t nh h t ụ t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th à gi i n ầu ti n

u t nh gi i u ết t nh h ng t nh t u

Đi u 3 30 Th n

“1. Nếu tranh chấp không th được giải quyết qua thương lượng hòa giải

theo quy định tại iều 3.29 Hòa giải), nguyên đơn của một Bên cáo buộc vi

phạm quy định nêu tại khoản 1 iều 3.27 Phạm vi) phải gửi yêu cầu tham vấn

tới Bên kia …”

Nh ậ th u nh t ng EVIPA hi t nh h h ng thể gi i u ết

ằng h ơng th th thế t thành i n h i th n ới B n òn i i

gi i u ết t nh h u ầu th n h i g i tới ơ u n thẩ u n

Nhà n ớ nơi t nh h h t sinh N i ung g th ng tin i n u n

tới h thể i u h n i h ơ sở h ý à th ti n ơn i n

h ng à u ầu i th ng thi t h i Ng ài EVIPA òn u nh th i

hi u g i ơn u ầu th n th i h n t ầu tiến hành th n à iể

th n Cụ thể th i hi u th n à 03 nă s u ngà ơn thừ nhận

hành i i h Hi nh g thi t h i h ngu n ơn h ặ 02 nă s u ngà

ngu n ơn h t th u i ơn i n h ặ th tụ t ớ ơ u n tài h n h ặ

tò n th h uật uố gi nh ng h ng u n hơn 07 nă s u ngà ngu n

ơn thừ nhận iết hành i i h Hi nh 37] Th n h i

tiến hành t ng òng 60 ngà ể từ ngà n ơn u ầu th n t ừ hi

B n ng ý é ài th i gi n Tu nhi n t ng t ng h ngu n ơn h ng n

ơn hởi i n t ng òng 1 th ng ể từ ngà n ơn u ầu th n th i

nh ngu n ơn ã t ơn à h ng t nh t ơn i n nà Th i gi n

t n thể gi h n th thỏ thuận giữ B n [37].

S u hi ết th gi i n th n t u nếu t nh h h

gi i u ết nhà ầu t uốn ụ i n Tò Đầu t th ng t th h i

101

tiến hành th t t nh t hặt hẽ Nhà ầu t h i g i th ng ý nh hởi

i n ằng ăn n t ớ hi n ơn u ầu gi i u ết t nh h t i Tò Đầu

t t ng òng 90 ngà ể từ ngà g i u ầu th n à t nh h h ng

gi i u ết N i ung th ng h i g th ng tin ần thiết

th u nh Th ng h i g i tới EU Vi t N h ặ thành i n

EU hi thành i n nà th hi n i n h i n u n tới ầu t 37].

3.2 2 3 Ph ơng th gi i u ết t nh h t i Tò Đầu t th ng t

H thống Tò Đầu t th ng t à t t ng những ặ iể n i ật nh t

ơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh EVIPA EVIPA thiết ậ h

thống Tò Đầu t ố nh hu n i t ới t ng số thành i n à 1 t ng

0 thành i n à ng n Vi t N 0 thành i n à ng n EU à 0 thành

i n à ng n n ớ th thành ậ t n ơ sở Đi u 3 3 à Đi u

3.39. H thống Tò Đầu t sẽ Vi t N à Li n inh h u Âu thành ậ

s u hi EVIPA hi u g Tò Sơ thẩ à Tò Ph thẩ th

t nh h sẽ gi i u ết t i Tò Sơ thẩ Nếu h ng ối ới h n

u ết Tò Sơ thẩ th h ng sẽ ét t i Tò Ph thẩ

Giải quyết tranh chấp tại Toà Sơ thẩm

T à Sơ thẩ g 09 thành i n t ng 03 thành i n à ng n Vi t

N 03 thành i n à ng n EU à 03 thành i n à ng n n ớ th

C thành i n sẽ B n Đầu t ( thành ậ th Đi u 4 1 Hi nh

EVIPA g i i n EU à Vi t N ể u n ý i th hi n

EVIPA) nhi ới nhi 04 nă à thể t i nhi 01 ần M t t ng

số thành i n nhi à Ch t h H i ng tài h n à t t ng số

thành i n nhi à Ph Ch t h H i ng tài h n th ng u t

thă ng u nhi n ởi Ch t h Uỷ n Đầu t i ng 0 t n t ng số 09 thành

i n nhi từ th i iể Hi nh hi u sẽ nhi 06 nă

Thành i n h i ằng hu n n th u nh i n ớ

Những thành i n nà h i h ng inh iến th hu n n ng h

uố tế ụ thể uật ầu t uố tế uật th ơng i uố tế à inh nghi

gi i u ết t nh h h t sinh t n ơ sở hi nh ầu t h ặ hi nh

102

th ơng i uố tế

Nếu t nh h h ng gi i u ết t ng òng 06 th ng ể từ ngà n

u ầu th n à t nh t 03 th ng ể từ ngà g i th ng ý nh hởi i n

ngu n ơn n ơn hởi i n n Tò Sơ thẩ Ngu n ơn thể h n

t t ng u t tố tụng t ng tài nh ICSI Cơ hế hụ t ICSI

Qu t t ng tài UNCIT AL h ặ t i n h nà th thỏ thuận giữ

h i n T ng t ng h ngu n ơn u t u t tố tụng i ng à nếu t ng

òng 30 ngà ể từ ngà nhận ngh ơn h ng ng ý u t tố

tụng u t ằng ăn n h ặ h ng t i ngh ngu n ơn th

ngu n ơn thể hởi i n th t t ng những u t tố tụng nh ICSI

Cơ hế hụ t ICSI Qu t t ng tài UNCIT AL 37].

Th u nh t i Đi u 3 3 t ớ ti n t nh h sẽ ét t i Tò

Sơ thẩ ới 03 thành i n t ng 01 thành i n à ng n Vi t N 01

thành i n à ng n n ớ thành i n EU à 01 thành i n à ng n

n ớ th Thành i n à ng n n ớ th sẽ à Ch t h H i

ng à u n hỉ nh thành i n h h i ng ét Vi hỉ nh

th hi n t n ơ sở ng u nhi n h ng thể n t ớ à ơ h i th

gi ét ng ng ằng h thành i n t ng Tò

M t ng i ối ới T à Sơ thẩ à n t nh h thể thỏ

thuận gi i u ết ằng H i ng hỉ g u nh t 01 thành i n à ng n

n ớ th

C thẩ h n sẽ nhi th ti u huẩn h t h hu n

n à h t ng th nhi à h àn t àn thể ãi nhi nếu

h ng ti u huẩn th h n Đi u 3 40 Qu t nh th

tụ tiến hành ụ i n giữ nhà ầu t à n ớ tiế nhận ũng u

nh hi tiết t ng Hi nh

Th u nh t i Đi u 3 3 à 3 39 EVIPA ể nhi à

thành i n Tò Đầu t ng i n h i tố h t s u:

1) Có trình độ chuyên môn cần thiết, mang qu c tịch của qu c gia k kết

tương ứng đ được bổ nhiệm vào các cơ quan tư pháp hoặc lu t sư đã được

103

công nh n.

2) Có trình độ chuyên môn trong l nh vực công pháp qu c tế. ặc biệt là

kiến thức về lu t đầu tư qu c tế, lu t thương mại qu c tế và giải quyết tranh

chấp phát sinh trong l nh vực đầu tư qu c tế hoặc các hiệp định thương mại

qu c tế iều 3.38 khoản 4).

Kh n Đi u 3 40 u nh Theo khuyến nghị hợp l của Chủ tịch cấp

Phúc thẩm hoặc sáng kiến chung của các Bên, các Bên có th loại bỏ một thành

viên cấp Sơ thẩm hoặc cấp Phúc thẩm theo quyết định của Ủy ban nếu hành vi

của thành viên này không phù hợp với ngh a v nêu tại khoản 1 và không th

tiếp t c là thành viên của cấp Sơ thẩm hoặc cấp Phúc thẩm. Nếu Chủ tịch cấp

Phúc thẩm bị cho là có hành vi như v y, Chủ tịch cấp Sơ thẩm phải đệ trình

khuyến nghị hợp l . Khoản 2 iều 3.38 Cấp Sơ thẩm) và khoản 3 iều 3.39

Cấp Phúc thẩm) phải được áp d ng với những sửa đổi phù hợp đ lấp đầy vị trí

tr ng có th phát sinh căn cứ khoản này”.

Nh ậ thành i n T à Đầu t h i à những nh n t nh

hu n n th u nh uố gi à h ng uố t h h ặ à những

uật gi u t n uố tế C thành i n h i iến th à inh nghi

hu n s u t ng ĩnh uật uố tế à ặ i t à uật ầu t uố tế Ng ài

Đi u 3 40 EVIPA ũng u ầu ng i n h i à những ng i tu t

ối ậ h ng ối u n h ới Ch nh h à h ng nhận t hỉ

nà từ Ch nh h ối ới n i n u n ến ụ t nh h S u hi

hỉ nh à thành i n Tò Đầu t những nh n nà sẽ h ng à

ố n hu n gi h ng i à h ng th hỉ nh t Bên trong các

t nh h ầu t M i t nh h ến Tò Đầu t sẽ t H i ng ét

Tò Sơ thẩ gi i u ết à nếu h ng h ng sẽ H i

ng ét Tò Ph thẩ gi i u ết

Giải quyết tranh chấp tại Toà Phúc thẩm

Toà Phúc thẩ g 06 thành i n t ng 02 thành i n ng uố t h

Vi t N 02 thành i n ng uố t h t t ng số n ớ thành i n

EU à 02 thành i n ng uố t h n ớ th C thành i n nhi

4 nă à t i nhi t ần i ng 03 t n t ng số 06 thành i n

104

nhi từ hi Hi nh hi u sẽ nhi 6 nă

Qu n h n th ng u u ết nh nhi thành i n Tò Ph thẩ

u nh t i h n ( ) Đi u 4 1 Hi nh EVIPA Th t ng i ụ t nh

h Chủ tịch Hội đồng tài phán được quyền bổ nhiệm các thành viên cho đơn

vị xét xử đ tiến hành luân phiên xét xử các v kiện. Các thành viên này được

lựa chọn ng u nhiên và không được biết trước nhằm tạo cơ hội công bằng cho

tất cả các thành viên có th tham gia. Một trong s các thành viên được bổ

nhiệm là Chủ tịch Hội đồng tài phán và một trong s các thành viên được bổ

nhiệm là Phó Chủ tịch Hội đồng tài phán thông qua b t thăm ng u nhiên bởi

Chủ tịch Ủy ban ầu tư” Nh ậ B n sẽ h ng thể n thi t tiế à

u t nh thành ậ h i ng ét gi u n ét ng ằng

à nh ẳng giữ Bn t nh h

T à Ph thẩ t ng EVIPA thể th i h ặ ng h n u ết

T à Sơ thẩ nếu th s th i à ần thiết à hù h T ng suốt u

t nh ận hành à gi i u ết t nh h th ơ hế gi i u ết t nh h th ng

t Tò Đầu t h i h u s gi s t Uỷ n Đầu t thành ậ th

Đi u 4 1 Ch ơng 4 (C i u h n thể hế i u h n hung à i u

kho n uối ùng)

Tò Ph thẩ thành ậ nhằ gi i u ết những h n u ết Tò

Sơ thẩ h ng th u nh t i h n 1 Đi u 3 39 T à Ph thẩ g

03 thành i n t ng 01 thành i n à ng n Vi t N 01 thành i n à

ng n n ớ thu EU à 01 thành i n à ng n n ớ th

Thành i n à ng n n ớ th sẽ à Ch t h H i ng Ch t h

Tò Ph thẩ à ng i thẩ u n hỉ nh thành i n t ng h i ng ét

Vi hỉ nh th hi n t n ơ sở ng u nhi n h ng thể n t ớ à

ơ h i th gi ét ng ng ằng h thành i n t ng Tò

Mặ ù th u nh EVIPA Tò Sơ thẩ à Tò Ph thẩ à h i

ét h nh u hi th gi gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ nh ng i nhi u iể t ơng ng nh h ơng th tu ển

h n thành i n t nh t à i ơ hế thành ậ ơ u thành i n h i ng

ét à ơ hế n hành h n u ết C h i Tò u thành ậ ởi

105

n Đầu t ng i ng ầu à Ch t h à Ph Ch t h Thành i n i

Tò à ng n Vi t N ng n EU à ng n t n ớ th

th tỷ nh nh u ần t à 3/3/3 ới Tò Sơ thẩ à 2/2/2 ới Tò Ph

thẩ n Đầu t thể u t à u ết nh tăng h ặ gi số ng thành

i n Tò Sơ thẩ h ặ tăng thành i n Tò Ph thẩ nh ng h i à

i số 3 Vi hỉ nh th tiến hành t ơng t nh hỉ nh thành

i n n ầu Ng ài EVIPA ũng u nh th hỉ nh thành i n

uố t h n ớ thành i n uố gi thể hỉ nh thành i n

uố t h n ớ th h Những thành i n nà i à ng i ng

uố t h à t h ng n thành i n Hi nh Nh ậ ơ n

h i gi i u ết t nh h h thống T à Đầu t u t h

th ng t Vi thiết ế th ơ hế th ng t t nh n nh à

thống nh t t ng i gi i th h ụng i u h n Hi nh EVIPA

S u t hi n Tò Ph thẩ à t t ng những u iể h thống

Tò Đầu t sung ơ hế à s t t h ối ới u ết nh sơ

thẩ nhằ h hụ h n hế ơ hế t ng tài t u n thống T à Ph thẩ

thẩ u n ét hiếu n i h n u ết sơ thẩ th u ết nh

T à Ph thẩ sẽ gi t uối ùng à àng u ới B n Mặt h

t ng tài B n nhi th h nh gi i u ết t nh h ụ i

t ớ sẽ u h ớng thi n à à i i h B n i

nhi thành i n à h nh h i ng ét th ng t Tò Đầu t sẽ

t nh ậ h t ng ét từ gi h t ng

ét inh nghi iến th à năng thẩ h n

3.2 2 4 Ph ơng th gi i u ết t nh h u t ng tài

EVIPA h ng u nh i ng tố tụng t ng tài ụng h t nh h

giữ nhà ầu t ới Nhà n ớ à hỉ u nh tố tụng t ng tài ụng

h t nh h giữ Nhà n ớ ý Hi nh Đ à ặ t ng EVIPA

hi h ng s ụng ơ hế t ng tài ầu t uố tế à th ẩ i n h gi i

u ết t nh h ng ài tố tụng nh th ơng ng hò gi i

Đối ới h ơng th t ng tài ụng t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ EVIPA hỉ u nh Qu t tố tụng t ng

106

tài t i Phụ ụ 07 à Qu t ng t ng tài i n t i Phụ ụ 0 V tố tụng

EVIPA hỉ u nh à hi n u ầu Tò Đầu t gi i u ết ằng h ơng

th t ng tài ngu n ơn u n u ầu gi i u ết th Qu t hụ t

ICSI h ặ Qu t t ng tài UNCIT AL 216] Vi t N h th gi C ng

ớ ICSI ũng h ng nhận Qu t t ng tài UNCIT AL Với i ụng

à th hi n Hi nh EVIPA ã Quố h i th ng u ngà 0 th ng 06

nă 2020 Vi t N sẽ h nhận ụng Qu t hụ t ICSI à Qu t

t ng tài UNCIT AL Vi hỉ nh Cơ u n nhi t ng tài i u hỉnh

ởi u t UNCIT AL à ICSI h ơng h hung à ung nh s h

t ng tài h B n h n à hi B n h ng thể h n th Cơ

u n tố tụng nhi t n nh s h thành i n Tò Đầu t

C thể th ơ hế h n t ng tài t ng gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th Hi nh EVIPA t h i t s ới

h thống h nh t ng tài th ơng i t ng tài gi i u ết t nh h giữ Nhà

n ớ ới Nhà n ớ à h ơng th nhi thẩ h n t ng h thống tò n

uố gi Đối ới h ơng th t ng tài ụng h t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ EVIPA hỉ u nh u t ng t ng tài

i n t i Phụ ụ 0 Nh ậ EVIPA t hung h h ý nhằ n ng ơ

h i h Vi t N t ng i thu h t ngu n ốn ầu t từ EU nh ng ũng t

t nhi u th h th Để h n hế những th h th nà ần hiểu à ụng

inh h t những u nh t ng EVIPA nhằ i h nhà ầu t

à i h uố gi

Qu t nh à h n Hi nh EVIPA é ài hàng thậ ỷ ới t nhi u

n th gi nh Vi t N EU à 27 n ớ thành i n EU S u Ngh i n

EU Hi nh EVIPA h i Ngh i n n ớ thành i n EU h

huẩn th ới hi u Qu nhi u i h hi hối nh ậ ã hiến h

EVIPA t ở thành t ăn n ung hò h hi tiết t ng u n t ng nh t à

ung hò giữ nhu ầu h t uố tế à nhu ầu h u n t ng

u n u n ý uố gi C u nh EVIPA ng hi tiết ti u

h àng h nh nh t u n h n hế tối h năng h t sinh t nh h

Vi thiết ậ ơ hế gi i u ết t nh h th ng t à ớ tiến ới s ới

107

ơ hế gi i u ết t nh h ằng t ng tài ụ i à Vi t N ã ụng th

66 hi nh hu ến h h à h ầu t ý ết t ng gần 30 nă u

Với những iể tiến n u t n Hi nh EVIPA t ơ sở h ý ể Vi t

N th thi ết th EVIPA à h uật uố gi t h ng

ằng inh h nh t u n à hi u u

3.2.3. So sánh cơ chế giải quyết tranh chấp trong Hiệp định Bảo hộ đầu

tư giữa Việt Nam và iên minh châu Âu với một số Hiệp định Thương mại t

do và Hiệp định Đầu tư mà Việt Nam đã ký kết

3.2 3 1 Với Hi nh Đối t t àn i n à tiến u n Th i B nh ơng

C hi nh th ơng i t thế h ới h ng hỉ giới h n t ng ĩnh

hàng h h ụ à òn ở ng h i i u hỉnh ối ới ĩnh

ầu t Phần ớn FTAs nà u g ngu n t t h à h

ầu t th ng u ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ tiế nhận ầu t H i Hi nh ng h ý t ng th i gi n gần à

Hi nh Đầu t t àn i n ASEAN à Hi nh Đối t t àn i n à tiến

u n Th i B nh ơng.

T ng hu n h Hi nh CPTPP ơ hế gi i u ết h ầu t uố tế

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à uố gi tiế nhận ầu t u nh t i

Ch ơng 9 tậ t ung à h ơng th gi i u ết t nh h ầu t uố tế

t u n thống à ng hi n hành T ng hi ơ hế gi i u ết t nh h ầu

t à u nh h ầu t u nh thành t Hi nh i ng

h ầu t giữ Vi t N - Liên minh châu Âu EVIPA.

Ph ơng th gi i u ết t nh h th Hi nh CPTPP g hò

gi i th n à t ng tài ầu t V ơ n à những h ơng th ã

u nh t ng h thống hi nh ầu t t ớ . T nh t gi i u ết ơ

hế gi i u ết t nh h trong CPTTP g h i ớ h nh: th n,

th ơng ng và hởi i n t i t ng tài.

Th n à th ơng th ng à th tụ t u t ớ hi ngu n ơn

ụ t nh h t ớ ơ u n t ng tài Hi nh CPTTP u nh : t ng

t ng h h t sinh t nh h t ớ hết ngu n ơn à ơn ần t h

gi i u ết t nh h th ng u th n à th ơng ng. Ngu n ơn h i g i

108

h ơn u ầu th n ằng ăn n Th i gi n ể h i n tiến hành th

n à 06 th ng ể từ ngà ơn nhận u ầu th n ngu n ơn

S u th i gi n nà , nếu t nh h h ng gi i u ết th ngu n ơn thể

t nh t ng tài th ăn u nh t ng Hi nh 38].

S u gi i n th n nếu ụ i hởi i n t i t ng tài th u

t nh sẽ tu n th t nh t ụ thể n thỏ thuận Th tụ i u

hỉnh từ hi Th ng ý nh hởi i n th Đi u 9 19 3 Hi nh

CPTPP [3 ] Th ng h i g i t ớ t nh t là 90 ngà t ớ hi t nh

hiếu i n ơ u n t ng tài Th ng t ng tài g i tới h thể

th Đi u 9 19 3 ] th i nh hiếu i n ã t nh t ng tài Th ng

nà i nh h thuận ằng ăn n ngu n ơn t ng tài

Ch thuận t ng tài th Đi u 9 20 2 Hi nh CPTTP ới u ầu à h

thuận h i ng ti u huẩn u nh t ng u t tố tụng

n hiếu Ngu n ơn thể t nh hiếu i n t i ơ u n t ng tài th t

t ng u t s u: C ng ớ ICSI à Qu t Th tụ Tố tụng T ng tài

ICSI ới i u i n ơn à ngu n ơn u à thành i n C ng ớ

ICSI ; Th Cơ hế hụ t ICSI ới i u i n ơn h ặ ngu n ơn à

thành i n C ng ớ ICSI ; Th Qu t t ng tài UNCIT AL h ặ th

u t t ng tài h nếu ngu n ơn à ơn ng ý

T ng tài i n h n theo thỏ thuận n nếu h ng

thỏ thuận h th h i n sẽ tu n th u nh t ng Hi nh Th Đi u

9 22 u nh H i ng t ng tài g 03 t ng tài i t ng tài sẽ n

t nh h hỉ nh à t ng tài th à t ng tài h t sẽ n t nh

h thống nh t hỉ nh Nếu t ng tài h ng thành ậ t ng òng 7

ngà ể từ ngà hiếu i n t ng tài th th u ầu t n t nh h

T ng th ý sẽ hỉ nh t ng tài h ặ t ng tài h hỉ nh T ng

th ý sẽ h ng hỉ nh ng n ơn h ngu n ơn à t ng tài

h t t ừ hi n t nh h thỏ thuận h Ph n u ết t ng tài

thể u nh t h ặ h i n i ung à thi t h i ằng ti n à ãi su t

ụng Ph n u ết th thi t n ãnh th i n ớ

Từ những h n t h t n thể th t số iể h i t ơ hế gi i

109

u ết t nh h t ng Hi nh CPTTP à Hi nh EVIPA nh s u:

Quy định về tham vấn t ớ i u nh h ơng th gi i u ết

t nh h th ng u hò gi i à th n t ng hi nh ầu t uố tế

Vi t N cũng nh nhi u uố gi h hỉ ng t nh nh h ớng 38] T ng

hi EVIPA à CPTPP u u nh th n à th tụ t u t ớ hi

tiến hành t nh h gi i u ết t i ơ u n tài h n ởi nếu th n

thành ng th thể gi h u n h ầu t u t tiết i th i gi n à

hi h S ới h ơng th gi i u ết t nh h ằng t ng tài th n inh

h t hơn th tụ à n i ung ụng t ng gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ 137 t 239] u ầu tiến hành th

tụ th n t u t ng hai Hi nh nà à n i ung i h ơ hế gi i

u ết t nh h à uố gi h ớng tới n nh i hu ến h h s ụng

h ơng th gi i u ết t nh h th thế

Quy định về cơ chế phúc thẩm, t n th tế ã những ụ t nh h à

ết u gi i u ết t ng tài h nh u hiến h uố gi tiế nhận ầu t

h ng, duy trì h nh s h ng t h thống nh t à

ằng những i n h h ng i h nghĩ ụ uố gi ới nhà ầu

t n ớ ng ài Đ i nh t t ng những h n hế ơ hế gi i u ết

t nh h t u n thống 72, tr. 665-667].

Ch nh ậ th tụ h thẩ t ng ơ hế gi i u ết t nh h các

FTAs thế h ới à ớ t h nhằ à hặt hẽ th i gi i u ết t nh

h Mặ ù cơ hế h thẩ h ng h i à t ơ hế h àn t àn ới t ng

h i T h Th ơng i thế giới ơ hế h thẩ ã s ụng ể gi i

u ết t nh h th ơng i giữ thành i n TO Tu nhi n h ng h i

hi nh nà ũng ng hế nà Hi nh CPTPP ới hỉ u nh

ng t nh g i ở ơ hế h thẩ t i Đi u 9 23 11 nh ng EVIPA i u

nh t ụ thể, hi tiết ơ hế h thẩ t ng h nh Tò Đầu t th ng

t Nh ậ EVIPA ã i ỏ i gi i u ết t nh h t i t ng tài ầu t à

th à à t h nh Tò Đầu t th ơng t ới ơ hế h thẩ 5

t 29] Th u nh EVIPA th qu t tố tụng t ng tài ầu t t ớ

n ghi nhận à ụng t ng u t nh gi i u ết t nh h Tò

110

Đầu t C h s ụng h i ni T à Đầu t th s ụng t ng tài nhằ thể

hi n h ý uốn th i t ng tài ằng h ơng th T à Đầu t EVIPA à

Tò nà sẽ h hụ những iể h n hế h ơng th t ng tài tăng ng

s th gi uố gi thành i n Hi nh Cụ thể Tò Đầu t th ng t

EVIPA c nhi u iể h i t ng u ý s ới t ng tài nh s u:

Th nh t Tò Đầu t à ơ u n gi i u ết t nh h th ng t h ng

h i ơ u n gi i u ết t nh h ng t nh ụ i nh ơ hế t ng tài Vi

hỉ nh thành i n Tò Đầu t h i tu n th t t nh t hặt hẽ Đ ng

th i ể h h u n ng ằng nh ẳng t ng gi i u ết t nh h

EVIPA u nh tỷ ng ng ằng nh u giữ uố gi nhà ầu t n ớ ng ài

uố gi tiế nhận ầu t à uố gi th h Ng ài những u nh

ằng ti u huẩn ngh nghi thành i n Tò Đầu t ũng

u nh hặt hẽ t ng Hi nh

Th h i Tò Đầu t t ng EVIPA gi i u ết t nh h u h i ét

à sơ thẩ à h thẩ òn t ng tài ầu t hỉ ét t Ph n

u ết t ng tài à hung thẩ h ng t n t i ơ hế ét i h n

u ết t ng tài t ng h ơng th Đối ới T à Đầu t nếu ng

ăn th Hi nh t nh h sẽ ét i th th tụ

h thẩ t i Tò Ph thẩ

Về phán quyết của hội đồng xét xử, theo ơ hế gi i u ết t nh h

EVIPA h n u ết uối ùng sẽ n tu n th ; h ng h ng à

s t ãi ỏ huỷ ỏ h s i t i t à uố tế h t à n t ng n ớ C

uố gi thành i n nghĩ ụ ng nhận à thi hành h n u ết Vi t N

gi h n 0 nă t nh từ hi Hi nh hi u h ặ th i gi n ài hơn

n Đầu t u ết nh T ng th i gi n nếu Vi t N à ơn th i

ng nhận à h thi hành h n u ết T à Đầu t sẽ tu n th C ng ớ

New York 1958 ( h n 3 Đi u 3 7 Hi nh EVIPA) Hết th i h n 0 nă

h n u ết th thi th C ng ớ ICSI à h ng ần th ng u th

tụ ng nhận à h thi hành t ng n ớ Kh ng hé ụng i n h

h ng i gi t ừ t ng h t n h ng th thi h n u ết uối ùng

111

T à Đầu t th Đi u 3 Hi nh EVIPA

T ng hi Đi u 9 29 Hi nh CPTPP n h hé h năng s

i h ỏ h n u ết Hi nh CPTPP nhi u ơ hế th thi hơn g

C ng ớ ICSI ( h ng ần th ng u th tụ ng nhận à h thi hành

t ng n ớ ) C ng ớ N nă 19 à C ng ớ i n h u M ( ần

th ng u th tụ ng nhận à h thi hành t ng n ớ ) Hi nh CPTPP

u nh h n u ết h i ng t ng tài hỉ hi u àng u n

t nh h t ng t ng h ụ thể Để thi hành h n u ết n thể

u ầu ng nhận à h thi hành h n u ết th C ng ớ ICSI C ng ớ

N nă 19 h ặ C ng ớ i n h u M Nh ậ h n u ết th

CPTPP n à h n u ết t ng tài n ớ ng ài à ể th thi t i Vi t N h i

tu n th u t nh th tụ ng nhận à h thi hành h n u ết

Quy định về thời gian th i h n th i hi u u nh t ầ à

hặt hẽ t ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ các IPAs và FTAs thế h ới Điển h nh ới EVIPA th i h n th i

hi u ặt h h thể từ gi i n th n 38] hò gi i 38] h tới

th tụ t i Tò Đầu t th ng t Th i h n th i hi u à ếu tố nh ng

gi i hiểu à th hi n nh t u n ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ u n i h h h

n h thể trong t nh h

Quy định về hạn chế khiếu kiện nhằ h n hế i ụng u nh

gi i u ết t nh h h n hế i n t nh h h n ơ hế tài h n

h ặ hiếu i n nhi u ần ối ới t n h phát sinh nên Hi nh

EVIPA à CPTPP u ng u nh h n hế hiếu i n

Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

theo Hi nh EVIPA à u n nhà ầu t h i n n n Hi nh

không cho phép các bên h n s ng s ng nhi u ơ hế tài h n h n hế hiếu

i n s ng s ng giữ t à t ng n ớ à toà uố tế th Đi u 3 34 ũng nh ơ

hế sàng hiếu i n ể từ hối tiế nhận những ơn i n h ng ăn

th Đi u 3 4 Ngu n t n thu i n sẽ h i g nh h u hi h tố tụng ũng

112

ghi nhận t i Đi u 3 34

Hi nh CPTTP h ng h hé nhà ầu t hởi i n uố gi à nh

ng uố t h th Đi u 9 1 à từ hối i h th Đi u 9 1 Th Đi u 9 1

t n thể từ hối i h Ch ơng ầu t ành h nh nghi à nhà

ầu t h t ng h i t ng h : (i) nh nghi à nhà ầu t sở hữu

h ặ iể s t ởi t h nh n h ng h i à n ết Hi nh h ặ n

từ hối h ; (ii) nh nghi à nhà ầu t h ng h t ng inh nh

ng ể t n ãnh th t n nà h ng ài n từ hối h Th i

hi u hởi i n à 3 nă ể từ ngà ngu n ơn iết h ặ ần h i iết i

h u th Đi u 9 21 Ng ài CPTTP ũng u nh i h n hế

hiếu i n ối ới t u n hởi i n h ặ tiế tụ ụ i n t i t à n h ặ

t ng tài hành h nh th h uật i n h ặ th t th tụ gi i

u ết t nh h nà h th Đi u 9 21 CPTTP

Quy định về nguyên t c minh bạch trong giải quyết tranh chấp EVIPA

à CPTPP u i u h n h àn thi n t nh inh h t ng u t nh tố

tụng Th t t tài i u t nh ởi n u ết nh h i ng

t ng tài; hi n i u t ần th hi n ng h i ể n i n u n

thể th t ừ tài i u ật Hi nh EVIPA ụng Qu t inh h

UNCIT AL th Đi u 3 46 t ng hi CPTPP h ng ụng Qu t nà à

hỉ ụng t số u nh t i Đi u 9 24 T nh inh h ởi

nhi u nh n tố h nh u t ng u nh hặt hẽ h nh th à ầ

n i ung à n n t ng u n t ng nh t gi gi thiểu s h t à h ng

ràng. Th Đi u 3 46 Hi nh EVIPA: “Bộ quy t c UNCITRA về minh bạch

áp d ng với các tranh chấp quy định tại M c này, theo khoản 2 đến khoản 8”

[37] T ơng t Đi u 9 24 CPTPP những u nh th tụ inh

h nh gi à t ơng t th tế BIT u nă 2014 H K à

nh t ng FTA giữ à Hàn Quố 138].

Khi t nh inh h ơ hế gi i u ết t nh h

EVIPA sẽ h hụ những h n hế ơ hế gi i u ết t nh h ằng

t ng tài ụ i t ng BITs t ớ ; h n u ết t ng tài th ng hỉ

ng h i hi s ng thuận n V ậ ơ h i ể ng h ng tiế

113

ận tài i u h ặ h n u ết ụ i n t h n hế Th à t ng tài

th ng tậ t ung à n i th ng thi t h i à h ng h t ng ến i

u t ối u n h giữ n t nh h 137 t 239] S inh h sẽ gi

h nh h thể h ơ h i tiế ận th ng tin ụ i n; iết

ụ t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ g t nh ãi 13

tr.24] à ặ i t ý nghĩ ới những ụ t nh h i n u n tới u n à i h

ng ng nh s hỏ i t ng t nh inh h h nh à s tiến

t ậ ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ t ng FTAs thế h ới s ới ơ hế gi i u ết t nh h t ớ

Về tính độc l p, khách quan trong quá trình xét xử EVIPA à CPTPP

u tăng t nh ậ h h u n à h t ng t ng tài h ặ thành i n

h i ng ét hi n hành u t ng Với EVIPA u t

ng nà u nh ụ thể t ng Phụ ụ 11 trong khi CPTPP không quy

nh u t nà nh ng sẽ sung h ớng n ởi n ý ết t n

ơ sở Qu t ng th tụ gi i u ết t nh h th h n 6 Đi u 9 22

Ch ơng 2 gi i u ết t nh h

Về mức độ chi tiết của cơ chế giải quyết tranh chấp trong các Hiệp định,

CPTTP à EVIPA à những FTAs thế h ới hi tiết t h nh u

Qu nh ơ hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA ụ thể hơn s ới ơ hế

gi i u ết t nh h CPTPP C thể i à uật i ng i t i u hỉnh

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t Đ à ặ iể hung FTAs thế h ới EU ng à

ụng những u nh hò gi i à th n nh th i hi u iể tiến hành

ặ i t à h nh Tò Đầu t th ng t ới h i ét t ng EVIPA ù

ế thừ những u nh t ng tài t ng hi nh ầu t uố tế t ớ

nh ng EVIPA òn sung ụ thể h nhi u u nh nh thành hần th tụ

ét sơ thẩ ét h thẩ à những u t ng t ng ét sơ

thẩ à h thẩ

M hi tiết ụ thể ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh

EVIPA CPTPP ã h n nh s ế thừ à h t t iển ơ hế nà s ới ơ

hế t ớ t ng h thống h uật ầu t uố tế Những FTAs thế h ới

114

h ng hỉ t u n h nhà ầu t hởi i n Nhà n ớ à òn t s n ằng

tối i h à gi i h ý ối ới h i n h thể Tu nhi n s hi

tiết ũng òi hỏi uố gi tiế nhận ầu t ặ i t à uố gi ng h t t iển

nh Vi t N ần nghi n u ơ hế gi i u ết t nh h à h th hù

h ể tối u h hi u u hi th thi Hi nh EVIPA và CPTTP.

Nh ậ ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ ng ếu tố ặ thù ởi h thể th gi t nh h à uố gi ý ết

hi nh à nhà ầu t ng uố t h n ớ ý ết t u n hởi

i n Nhà n ớ tiế nhận h n ầu t h

3.2.3.2 Với Hi nh Đầu t t àn i n hu Đ ng N

Hi nh Đầu t t àn i n hu Đ ng N hi u từ ngày

29/3/2012, th thế h Hi nh Khu ến h h à B h Đầu t ASEAN

(IGA) nă 19 7 à Hi nh Khu ầu t ASEAN (AIA) nă 199 Mặ

ù EVIPA hỉ à Hi nh s ng h ơng giữ t thành i n ASEAN à

Vi t N ới ối t à t h uố tế nh ng i nghi n u h n t h s

s nh EVIPA ới ACIA n ý nghĩ u n t ng ể th s h i t giữ

th thuận s ng h ơng à h ơng h ầu t 36], [37]. Giống

nh những ặ t ng t n i gi i u ết t nh h t ng EVIPA à ACIA

ũng u n t n t i những iể giống à h nh u:

Về phạm vi áp d ng, c u nh EVIPA ụng ối ới t nh h

h t sinh giữ t n thành i n Hi nh à nhà ầu t t n thành

i n h ; t nh h giữ t n thành i n à t ng t thành ậ

t n ãnh th n thành i n thu sở hữu h ặ u n iể s t

ngu n ơn hi ngu n ơn th ặt hởi i n th Đi u 3 27 Mụ B Hi

nh EVIPA t ng hi u nh ACIA gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ hỉ ụng ối ới t nh h h t sinh giữ

uố gi thành i n à nhà ầu t uố gi thành i n h

Về thiết chế có thẩm quyền giải quyết tranh chấp, à t t ng những

iể h i t ớn nh t t ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ EVIPA à

ACIA EVIPA ng ơ u n gi i u ết t nh h th ng t g h i

ét ới thành i n Vi t N à EU thỏ thuận h n Còn th u

115

nh ACIA thiết hế thẩ u n gi i u ết t nh h g : thiết hế

t à n h ặ ơ u n hành h nh thẩ u n n ớ tiế nhận ầu t ; t ng

tài T ung t gi i u ết t nh h ầu t uố tế; t ng tài Uỷ n Li n

h uố Luật Th ơng i uố tế; t ung t t ng tài hu Ku

Lu u ; t ung t t ng tài hu ASEAN à t ung t t ng tài h th

th thuận n

Về mô hình cơ chế giải quyết tranh chấp, s h i t h nh gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ t ng hi

nh EVIPA và ACIA thể hi n ụ thể nh s u: ACIA u t ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th ụ i t u n thống

à t số i tiến nhỏ inh h h à h n hế hiếu i n ối ới

t ng h h i uố t h T ng hi EVIPA ng h nh gi i

u ết t nh h th ng t u h i t à à T à Sơ thẩ à T à Ph

thẩ h từng t n t i à h ận hành t n th ti n Ng ài òn

t số n ới nh n th tài t h ụ i n hi h tố

tụng h n hế hiếu i n ần ầu ti n Li n inh h u Âu à Vi t N

ết t ng Hi nh EVIPA

Mô hình gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

thiết ế nhằ i h nhà ầu t Tu nhi n ũng t th h

th h ng nhỏ h Nhà n ớ ặ i t à uố gi ng h t t iển à é

h t t iển Bởi n n ậ h ở những uố gi nà h h àn thi n ng t ng

gi i n i u hỉnh n n t ở thành ối t ng i n i n u n ến th thi à

gi i u ết t nh h th hi nh ầu t Ng ài hành i i h

h nh u n h ơng ũng à th h th h ếu t ng i th thi nghĩ ụ

ết uố gi ng h t t iển Đ ũng à ngu n nh n n ến i nhà

ầu t n ớ ng ài hởi i n Nhà n ớ Vi t N t ng th i gi n u Tuy nhiên

hầu hết uố gi ng h t t iển u h t iế h nh hòng

ngừ à gi i u ết t nh h hi u u ặ i t hi h i ối h ới những h

hăn ngu n nh n à tài h nh h i gi i u ết t nh h ng nh

h ởng ớn ến h năng t Nhà n ớ t ng t nh h ầu t uố tế

Vi t N ã ết à gi nhậ hi nh th ơng i t hi nh

116

hu ến h h à h ầu t nên những i t t ng ơ hế u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th EVIPA CPTPP ACIA à ụ

iển h nh h những n n u t n

3.3. Đ nh v ệ thự th ơ hế quyết tranh hấp tron H ệp

đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và Liên minh châu Âu

T n ơ sở h n t h à những n i ung ơ hế gi i u ết t nh

h t ng EVIPA s s nh ới ơ hế gi i u ết t nh h t ng IPA h

ể th những iể ặ t ng t ng ơ hế gi i u ết t nh h

EVIPA Từ , nh gi những u iể những n à Vi t N sẽ

h i ối ặt hi EVIPA ụng t ng th ti n

3.3.1. Những thuận lợi khi th c thi cơ chế giải quyết tranh chấp theo

Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và iên minh châu Âu

3.3.1.1. V h nh t n ninh uố gi à ối ng i

Hi nh EVIPA u nh t số ngu n t nhằ ể Vi t

N h t t iển u n h ới EU t n tinh thần t n t ng ậ h u n

t àn ẹn ãnh th à àn ết n t hù h ới những ụ ti u ã

B n thỏ thuận th Hi nh Hi nh EVIPA hẳng nh u n

Vi t N t ng i n hành h nh s h t n ãnh th nh ể t

ụ ti u i t ng s hỏ ng ng ng i ti u ùng

ã h i; ng th i, hu ến h h à t nh ng ăn h Th

u nh t i Ch ơng 4 i B n u n u t i n h ần thiết ể

n ninh uố gi t ật t n t àn ã h i n nh inh tế ĩ n

ninh tài h nh i tu n th h uật

V ối ng i i th thi EVIPA g hần tăng ng s g n ết inh

tế th ơng i ầu t giữ Vi t N à EU; ng th i, ng ố à à s u s hơn

ối u n h giữ h i B n Cùng ới Hi nh EVFTA Hi nh EVIPA sẽ tiế

tụ hẳng nh i t ò à thế - h nh t u n t ng Vi t N t ng hu

Đ ng N ũng nh h u - Th i B nh ơng g hần n ng thế

Vi t N t ng hối ASEAN hu ũng nh t n t ng uố tế

Ở g s ng h ơng EVIPA thể hi n u ết t nh ẽ h i

B n t ng i th ẩ u n h s ng h ơng g hần u n h giữ Vi t

117

N à EU h t t iển s u ng à th h t hơn Vi ý ết à h huẩn

EVIPA à hù h ới h nh s h ối ng i h ơng h ng h à h

t ơng n ớ t t ng i u n h ới ối t ớn t ng EU i

à hi u s u tăng ng n n i h hiến g hần giữ ững i

t ng hò nh n ng thế uố tế Vi t N t nh th s ng h

EU h i th hi n ụ ti u inh tế - ã h i h nh t ối ng i nhi u

ặt Vi t N hi n n B n nh ùng ới Hi nh CPTPP i h

huẩn à th thi EVIPA hẳng nh ết Vi t N ối ới nhà ầu

t uố tế th ẩ à h n FTA Nhà n ớ ới ối t u n t ng

h nh u gi i n h i nhậ uố tế t àn i n à s u ng Vi t N

Ở g h ơng EVIPA sẽ à gi tăng i t ò thế Vi t N

t ng u n h EU - ASEAN ũng nh t h nh u h hi nh ầu t giữ

ASEAN ới EU t ng t ơng i

Vi t N à n ớ ng h t t iển ầu ti n ở hu châu Á - Thái Bình

ơng ký hi nh th ơng i t ới EU Đi u nà hẳng nh i t ò à

thế - h nh t u n t ng Vi t N t ng hu th s n ng

thế n ớ t t ng hu ũng nh t n t ng uố tế Đặ i t t ng ối

nh t nh h nh h nh t - n ninh thế giới à hu ng th i nh nh h ng

i n iến h t h ng EVFTA à EVIPA ừ gi t n ớ i u

i n n ng n i ể ng h ừ gi ng ố thế ể th hi n ng

ối ối ng i ậ t h h ơng h ng h i i ới ng ố

tăng ng uố hòng n ninh 2]

3.3 1 2 V h nh s h inh tế ĩ

Th nh gi T ung t th ng tin à Kinh tế ã h i uố gi

t i th i iể th ng 12/2019 th h nh NiGEM Hi nh EVFTA à Hi

nh EVIPA sẽ th ẩ tăng t ởng inh tế Vi t N th ng u ầu t

th ơng i i thi n năng su t à i thi n i t ng thể hế

T ng ng n h n (gi i n 2019 - 2021) tăng t ởng th ơng i gi

hàng à hi thuế u n t ng t h hơn ến tăng t ởng G P So

ới t ng h h ng th gi Hi nh nà G P Vi t N tăng th

118

từ 0 2 ến 0 63 /nă [76].

T ng t ung h n (gi i n 2022 - 2024) i t gi hàng à hi

thuế u n à gi tăng òng ốn F I à Vi t N t ng n i t i ến tăng

t ởng G P S ới t ng h h ng th gi Hi nh nà G P

Vi t N tăng th từ 1 24 ến 2 02 /nă [76].

T ng ài h n (gi i n 202 - 2030) i t gi hàng à hi

thuế u n gi tăng òng ốn F I à Vi t N à s i thi n năng su t à

những nh n tố h nh t ng nh ến tăng t ởng G P th ơng i à những

t ng nà sẽ ng h ởng ởi i t gi thuế u n ới t ng

t ng h i t gi thuế hàng à hi thuế u n gi tăng à i thi n

năng su t th s ới t ng h h ng th gi Hi nh nà G P

Vi t N tăng th từ 3 3 ến 4 37 /nă [76].

Vi th gi Hi nh EVFTA à EVIPA iến sẽ t ng

t tiế h ặ gi n tiế ến i t i à à thu nhậ ng i ng.

Th t ng ng n h n t ung nh i nă sẽ t th từ h ng 26 000 ến

66 000 i à ; t ng t ung h n t th từ 6 000 ến 1 000 i à ; t ng

ài h n t th từ 34 000 ến 43 000 i à T ng i u i n ếu tố

h h ng th i h i Hi nh nà h ng hỉ ng i i h số ng

i à à òn h năng à tăng ti n ơng ng i ng Chi h

ng nh u n ối ới nh nghi u t hẩu à ốn ầu t

n ớ ng ài u hơn [76].

B n nh i thi hành nghĩ ụ th Hi nh EVFTA à

EVIPA sẽ t i u i n h nh nghi g nh nghi

Vi t N thể ậ à thành u ầu t h h t ng s ng t : từ

s ng t i ới ng ngh u ã ến nhãn hi u s n hẩ à h ụ

t h àng hơn t i Vi t N Đ à ng ể nh nghi tiế

tụ ầu t nhi u hơn nữ à i t tài s n ậ à u n sở

hữu t tu t ng h t ng s ng t nhằ i ới ng ngh à t i

t ng tốt h i thu h t hu ển gi ng ngh n ớ ng ài ể n ng

h t ng s n hẩ Vi t N t ng ng n h n từng ớ n ng năng

119

ng ngh n i sinh Vi t N t ng ài h n

Những nh gi nh ng n u t n th hi n t ng th ng 12/2019

n n h t nh ến t ng Đ i h COVID-19 Hi n n Đ i h ã n

ng hơn 220 uố gi ùng ãnh th à t ng s u ng ến i ặt

n n inh tế thế giới n i hung ũng nh inh tế Vi t N à thành i n

EU nói riêng. Đ i h i n iến hết s h t nh nh h ng h ng

n n h thể ng ằng ng ụ h nh nh ng

Tu nhi n ặt nh t nh t ng hi Đ i h COVID-19 ng t

ng à t gã hu i ung ng t àn ầu th Hi nh EVFTA à Hi

nh EVIPA t ng t h ến Vi t N hi à th i iể u n t ng

ể Vi t N thiết ậ hu i ung ng hu i gi t ới ới EU gi h

n n inh tế hụ h i à tăng t ởng tốt ù những thi t h i i t gã

các chu i ung ng hu i gi t h Vi t N ới n ớ h Hơn

nữ t ng ối nh nhi u uố gi à nhà ầu t n ớ ng ài ng u h ớng

hu ển h ớng ầu t gi s thu à t số uố gi nh t nh th Hi

nh EVIPA sẽ g hần tăng t nh h n i t ng ầu t Vi t N t

i u i n thuận i ể thu h t òng ốn ầu t ng hu ển h ớng ng th i

h n hế i su gi ngu n ốn F I th u h ớng hung thế giới

3.3 1 3 V h thống h uật ầu t inh nh à thu h t ngu n ốn

ầu t t tiế n ớ ng ài

Th hi n ết th u nh Hi nh EVIPA sẽ à ng

th ẩ Vi t N tiế tụ h àn thi n h thống h uật ầu t h nh s h

nhằ i thi n i t ng ầu t inh nh th h ớng ngà àng thuận i

nh ẳng n t àn inh h à th n thi n hơn ối ới nhà ầu t thu i

thành hần inh tế

Hi nh EVIPA nhi u u nh nhằ n ối giữ i

h nhà ầu t n ớ ng ài à i h uố gi i h ng ng nh

quy nh giới h n à i u i n h ởng u n nhà ầu t theo

Hi nh; hẳng nh u n uố gi t ng i n hành h nh s h ể

n ninh ã h i ng i ti u ùng s hỏ ng ng

i t ng; u nh i n h ng i n ninh uố gi t ật t n

120

t àn ã h i n nh inh tế ĩ à tài h nh… t ơ sở h ý à i u

i n thuận i ể Vi t N ng à th hi n h nh s h thu h t ầu t hù

h ới ụ ti u h t t iển inh tế ã h i uố gi

Tăng ng thu h t ngu n ốn inh nghi u n t ti n tiến à ng

ngh EU à t t ng những gi i h u n t ng nhằ thể hế h Ngh

u ết số 0-NQ/T ngà 20/0 /2019 B Ch nh t nh h ớng h àn

thi n thể hế h nh s h n ng hi u u h t ầu t n ớ ng ài ến nă

2030 Th h t ng thu h t ầu t n ớ ng ài ần hu ển từ số ng s ng

h t ng u ti n n gi t gi tăng u n t hi n i ng ngh

ti n tiến ết nối hu i ung ng t àn ầu à t ng n tỏ g n ết hữu ơ

ới hu inh tế t ng n ớ ; hù h ới gi i h ơ u i n n inh tế à

ụ ti u h t t iển n ững i t ng Vi t N

Cùng ới những ết ở th t ng hàng h h ụ ầu t

th Hi nh EVFTA i th thi Hi nh EVIPA sẽ t i t ng thuận

i ể Vi t N ẩ nh thu h t ầu t t ng t số ĩnh à EU ti

năng à thế nh ặ i t à t ng t số ngành h ụ hu n n h ụ

tài h nh h ụ i n th ng h ụ ận t i h ụ h n hối Đi u nà sẽ

th ẩ òng ốn F I từ EU à Vi t N t ng th i gi n tới

Ngu n ốn ầu t từ EU thể h t h t t iển hu inh tế t ng

n ớ Th ng u i n ết s n u t ới nh nghi ốn ầu t EU

nh nghi Vi t N sẽ ơ h i th gi à hu i gi t hu i ung ng

EU à t àn ầu; hu ển gi ng ngh năng u sẽ nhận

t ng n tỏ ng ngh n ng năng su t h t ng g hần tăng

s nh t nh à hi u u n n inh tế 2]

Mặt h u t u t t ng Hi nh EVFTA u nh hặt

hẽ hơn sẽ th ẩ nhà ầu t n ớ ng ài tăng ng ầu t à s n u t hàng

h t i Vi t N ể tận ụng i thế tiế ận th t ng EU Vi t N

gi n ng thế Vi t N t ng hu i gi t t àn ầu iến

òng ốn F I à Vi t N sẽ gi tăng h ng hỉ từ n ớ thành i n EU

t iế ơ h i tiế ận th t ng Vi t N à th ng u Vi t N tiế ận

th t ng n ớ ASEAN h à òn từ nhà ầu t n ớ h t

121

iế ơ h i th ng u Vi t N tiế ận th t ng EU

3.3 1 4 V ơ hế gi i u ết t nh h à thi hành h uật

C u nh t ng EVIPA ng ụ thể hi tiết ti u h

àng ghi nhận u n n hành à th hi n h nh s h i B n nhằ

ể u nh Hi nh EVIPA hiểu à ụng t h nh t

u n gi h n hế tối h năng t nh h h t sinh.

Vi thiết ậ ơ hế gi i u ết t nh h th ng t th Hi nh

EVIPA à ớ tiến ới s ới ơ hế t ng tài gi i u ết t nh h th từng

ụ i à Vi t N ã ụng th 66 hi nh s ng h ơng hu ến

h h à h ầu t ã ý ết t ng gần 30 nă u Cơ hế gi i u ết t nh

h th ng t sẽ i ỏ s n thi nhà ầu t à i h n thành

i n ơ u n gi i u ết t nh h h n hế ung t i h n ng u

ầu hu n n à t nh ậ thành i n t i thiết hế gi i u ết

t nh h nà Mặt h u t nh gi i u ết t nh h th h i à sơ thẩ

à h thẩ th EVIPA sẽ g hần gi i n ng t nh nh t u n

u t nh gi i u ết t nh h

Với những iể tiến n u t n s ới hi nh ầu t s ng h ơng

ũng nh FTAs hi n hành Hi nh EVIPA t ơ sở h ý ể

Vi t N th thi ết th Hi nh à th thi h uật Nhà

n ớ nh t h ng ằng inh h nh t u n à hi u u

3.3.2. Những khó khăn khi th c thi cơ chế giải quyết tranh chấp theo

Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và iên minh châu Âu

Ng ài những i h từ Hi nh EVIPA Vi t N ũng ng

ng t ớ t số h hăn th h th nh thể hế h nh s h ơ hế u n ý

òn t số ặt h n hế; h thống ết u h tầng à ngu n nh n h

ng u ầu h t t iển inh tế n i hung à nhu ầu nhà ầu t EU

n i i ng V ậ i t những h hăn t ng hòng ngừ à gi i u ết

t nh h hi th thi Hi nh à n thiết hi n n

3.3.2.1. Kh hăn từ u nh h uật Vi t N hi n hành

Th thi ơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh EVIPA ũng ặt

những th h th ớn t ng i ng à th thi h uật hòng ngừ à

122

gi i u ết những t nh h t ng ớng ới nhà ầu t Mặ ù Vi t

N ã ng n hành à s i nhi u h nh s h h uật nh ng n

òn ăn n h àng h ng hé n ến những h hăn, t ậ

t ng ng t u n ý à th thi nghĩ ụ ã ết t ng Hi nh

EVIPA; ăn n h ớng n thi hành h t ng ầu t n hành òn hậ

ặ i t à h h àn thi n ơ hế hối h t ng hòng ngừ à gi i

u ết t nh h ầu t uố tế

u t ầu tư năm 2020 ã nhi u i h u nh ầu

t t ng Ch ơng II từ Đi u 10 ến Đi u 14 ã sung h àn thi n ơ hế

h ầu t ằng ết th hi n i n h hữu hi u nhằ h i

i tài s n h h nhà ầu t ; ết h ng uố hữu h t ng u

t ng ụng tài s n nhà ầu t t h t tiế h gi n tiế t ừ t ng h

ụ h ng ng à h i i th ng thỏ ng t ng t ng h uố hữu

h t ng u t ng ụng tài s n nhà ầu t ; h hé nhà ầu t hu ển

ốn i nhuận à h n thu nhậ h h h n ớ ng ài V ơ n

những ết n u t n à hù h ới th ng ũng nh những ết uố tế

Vi t N Tu nhi n Luật Đầu t hi n hành h ng nh nghĩ ụ thể

ầu t ầu t à hỉ i t i n h ầu t ới

g h h h ý th i n h h ầu t hiểu à những i n

h à h uật u nh nhằ u n à i h h nh ng nhà

ầu t t ng u t nh th hi n h t ng ầu t ới ụ h inh nh

N i h h i n h h ầu t h nh à những ết Nhà n ớ

ới nhà ầu t t h nhi Nhà n ớ ối ới u n i h nh ng nhà

ầu t th Hi nh C i n h ầu t nh h ởng t ớn ến

hi u u h t ng thu h t ầu t ởi à i u i n u ết nh s hi n i n

nhà ầu t n ớ ng ài t i Vi t N nhằ thụ h ởng h nh s h h

u ãi à Nhà n ớ Vi t N ành h h Vi ghi nhận i n h h

ầu t t ng h thống ăn n h uật từ Hiến h h ến ăn n

h uật hu n ngành ăn n ới uật ã thể hi n t i t ò u n t ng

i n h h ầu t V ậ n n sung th h i ni ầu t à h i

ni ầu t ể t nh những h hiểu à ụng h nh u t ng u

123

t nh th thi h uật i n u n ến h t ng ầu t

u t Trưng mua, trưng d ng 2008 h u nh hi tiết ụ thể i n

h h ầu t : ối ới u nh u n hu ển ốn à tài s n nhà

ầu t n ớ ng ài n òn t số u nh h n i uật h ; ối ới

u nh t ng u t ng ụng tài s n nhà ầu t n ớ ng ài h

ăn n h uật h ớng n i th hi n Đặ i t à u nh h ớng n

ụ thể i h h ng ụng thuế thu nhậ nh n ối ới t ng h

t ng thu t ng ụng; h thống nh t thể th i u i n à th tụ t ng u

t ng ụng hi n ng u nh i t i ăn n h uật hu n i t;

h u nh hi tiết ãi su t t ng t ng h hậ th nh t n hi t ng

thu t ung ụng gi n tiế ể i h h n t ng u n h ầu t à hù

h ới ết t ng hi nh ầu t à Vi t N ý ết…

Bộ lu t T t ng dân sự 2015 u nh B uật Tố tụng n s

ng nhận à h thi hành h n u ết t ng tài n ớ ng ài hỉ ụng ối

ới t ng tài à h n u ết t ng tài n ớ ng ài th u nh Luật T ng

tài th ơng i 7] à h ơ hế ng nhận à h thi hành h n u ết

ơ u n gi i u ết t nh h ầu t th Hi nh EVIPA Cụ thể Phần 7 B

uật Tố tụng n s nă 201 ng nhận à h thi hành h n u ết

t ng tài n ớ ng ài h ng ụng ối ới i ng nhận à h thi hành h n

u ết T à Đầu t th ng t t ng EVIPA Đi u 1 Luật Thi hành n n s

nă 200 (s i sung nă 2014 201 2020) ũng h ng i u hỉnh i

thi hành h n u ết th EVIPA Hi n n Quố h i Vi t N ã th ng u

Ngh u ết ng nhận à h thi hành t i Vi t N h n u ết ơ u n

gi i u ết t nh h ầu t th Hi nh EVIPA ậ T à n nh n n tối

ần sớ n hành h ớng n thi hành h n u ết th EVIPA

Ngoài ra, còn có các ăn n hỉ Đ ng à ăn n h u

Ch nh h n hành nh s u:

Ngh u ết số 0-NQ/T ngà 20/ /2019 B Ch nh t nh

h ớng h àn thi n thể hế h nh s h n ng h t ng hi u u h t ầu

124

t n ớ ng ài ến nă 2030;

Ngh u ết số /NQ-CP ngà 27/4/2020 Ch nh h ể n hành

h ơng t nh hành ng Ch nh h th hi n Ngh u ết số 0-NQ/T

ngà 20/ /2019 B Ch nh t ;

Chỉ th số 27/CT-TTG ngà 10/7/2020 Th t ớng Ch nh h tăng

ng ng t u n ý nhà n ớ ầu t à hòng ngừ i h t sinh t nh

h ầu t uố tế Chỉ th à ăn n u h h uật ầu ti n ậ ến

t h nhi những nh n ơ u n u n ý nhà n ớ t ng i h ng th

thi nghiêm t h năng nhi ụ ể t nh h .

Tu nhi n t t ăn n t n u h ng ậ ến hế tài C ăn

n t n u ặ iể à n hành s u hi h t sinh s i n h ý nên

hi u à t nh n nh h ng . D , t ăn n h uật hi u

à n nh hơn u nh àng t nh t th tụ à ơ u n i i n h

Ch nh h th gi à gi i u ết t nh h ới nhà ầu t n ớ ng ài à

m u hốt ơ sở h ý ể n ng hi u u gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N

Th thi EVIPA h ng hỉ n ến ngu ơ hởi i n à òn nh

h ởng h ng nhỏ ến i h h thống h nh s h h uật t ng n ớ Đ

à ối ng i th ng t ặ i t ới uố gi ng h t t iển nh Vi t N

Bởi những ngu n nh n h iến à h t sinh t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N nh th tụ hành h nh à h t

th i t n n s ối h ng ng ằng thỏ ng giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à h ng ng nh t t ng i ụng h uật Hi n t i h

thống h uật Vi t N ng t ng u t nh h àn thi n òn t n t i

những u nh h ng hé u thu n h thiếu àng n tới những cách

hiểu h gi i th h h nh u t ng u t nh th thi ụng h uật

Th tế t nhi u n ầu t hé à h ng 20 nă t ớ

th u nh ũ S ng ến n hi t t u nh h uật th i u

h h ở h ơng ũng th i th n tới nhi u n h ng òn hù h

Nếu h ng những i u hỉnh ần thiết à th i i t nh h

125

ới nhà ầu t n ến ngu ơ i n à i u h t nh hỏi Bởi ẽ t nh

h nà th ng i n u n ến nhi u ĩnh thuật t nh tụng h t

th i h n é ài à hi h tốn é

Mặ ù nhi u iể ới tiến s ới ết gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ t ớ nh ng n i ung t

số u nh t ng ết gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài

ới Nhà n ớ EVIPA n sẽ ti ẩn nhi u h hăn t ng u t nh th thi

à Nhà n ớ Vi t N ngu ơ i n nhi u hơn t ng th i gi n tới; nhà

ầu t n ớ ng ài thể g s é tới Nhà n ớ hi n hành h ặ th thi

h nh s h à u nh n nh i t ng ã h i à s hỏ

ng i n T ng hi i n hành à th thi h nh s h u nh

h uật Vi t N n òn nhi u t ậ h ng ti u huẩn h i nhậ

uố tế n n nhà ầu t hởi i n

3.3 2 2 Kh hăn từ s h i t t ng Hi nh B h ầu t

Về cơ chế giải quyết tranh chấp hoàn toàn mới Hi nh EVIPA u

nh i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t à Nhà n ớ th ơ hế th ng

t ới th tụ hi tiết àng u t nh ét h i Cơ hế nà g hần

h n hế h năng nhà ầu t h n thành i n gi i u ết t nh h ; tăng t nh

ậ h h u n nh t u n inh h t ng u t nh gi i u ết t nh h

Đối ới Vi t N i ận hành ơ hế gi i u ết t nh h h àn t àn ới à

t th h th h ng nhỏ Bởi Vi t N h t ơ hế nà t ơng t ể

t ài h inh nghi n n sẽ h hăn t ng i huẩn ngu n nh n

ng u ầu t nh hu n n u t ng ể hỉ nh

à thành i n Tò Sơ thẩ Tò Ph thẩ t ng u t nh th i n

Về phạm vi giải quyết tranh chấp h i gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t ng Nhà ầu t EU u n

hởi i n Nhà n ớ Vi t N hi Nhà n ớ i h nghĩ ụ h h n

ầu t g t n th t h ặ thi t h i h nhà ầu t T ng hi h i ni ầu

t t ng Hi nh EVIPA n t n ơ sở tài s n ặ ù ã u nh

ốn ầu t ngu n h ng i nhuận h ặ g nh h u i 37].

Về các cam kết trong quy chế đ i xử qu c gia và quy chế t i huệ qu c

126

t ng th ti n ã nhi u i u hỉnh ối ới nghĩ ụ ối uố gi

ối tối hu uố th h ớng gi ớt những n i ung t ừu t ng h ng

àng C ết t ng Hi nh EVIPA ng hi tiết hơn hi nh

hu ến h h à h ầu t s ng h ơng à Vi t N ã ý ới uố

gi thành i n EU EVIPA u nh ti u h àng ối ới từng hành i à

Nhà n ớ h ng th hi n à i u i n ể nhà ầu t h ởng i h t ng

từng i u h n Hi nh; sung u nh nhằ u n n

hành à i u hỉnh h nh s h uố gia tiế nhận ốn ầu t ụ thể à hẳng

nh u n n hành h nh s h nhằ ụ ti u s hỏ

ng ng i t ng t ật t n t àn ã h i ã h i ã h i

ng i ti u ùng ng ăn h ; u nh ng i n ninh n

nh tài h nh à inh tế ĩ … Những u nh nà g hần

n i ung Hi nh EVIPA hiểu à ụng t h thống nh t ngăn

ngừ t nh h à t ng t ng h h t sinh t nh h ầu t

ơ u n gi i u ết t nh h ụng u nh nà t h inh h

nh t u n hù h ới ới ý h Vi t N à EU hi à h n Hi nh

Tu nhi n những i u hỉnh n h t i t ể n n t nh h i n u n ến

nghĩ ụ th hi n ết ầu t Nhà n ớ tiế nhận ầu t n h

năng h t sinh Ng ài th tụ gi i u ết t nh h u ầu inh h

h nh Tò Đầu t th ng t ới h u nh thi hành h n u ết sẽ à

những u ầu à Vi t N h ng àng th thi Điể tiến nà ng i

i h h nhi u h thể h nh u nh ng ng từ g uố gi tiế

nhận ầu t th Vi t N sẽ gặ nhi u h hăn hi th thi Hi nh 208].

Về minh bạch hoá trong quá trình giải quyết tranh chấp đầu tư, t nh inh

h t ng th tụ tố tụng Hi nh EVIPA ã những th i ăn n

hù h ới u h ớng hung thế giới Cụ thể ơn à Nhà n ớ tiế nhận

ầu t nghĩ ụ ng h i tài i u nh th ng ý nh hởi i n n

u i n h ý iến h n i n i n n h ặ n ghi hi n i u t ần u ết

nh h n u ết h i ng tài h n t ừ th ng tin nh à th ng

tin ật th Đi u 3 46 Hi nh EVIPA B n nh hi n t à ũng

sẽ tiến hành ng h i ể ng h ng thể tiế ận t ừ t số t ng

127

h ng i Đ à ớ tiến ớn thể n i à i ng i ới n

h t ét n th tụ t ng tài g hần u n i h nhà ầu

t Tu ậ ũng ần nh n nh ằng i inh h h u t nh th tụ ết

u gi i u ết t nh h thể t ng th h ớng ti u ối ới Nhà n ớ tiế

nhận ầu t nh t à ối ới những h n u ết h ng i h Nhà n ớ Ng ài

i ng h i u t nh th tụ gi i u ết t nh h thể hu ến h h

những nhà ầu t n ớ ng ài h ùng i i n h ặ g s é n Nhà n ớ .

S ới hi nh hu ến h h à h ầu t ã ý ới uố

gi thành i n EU Hi nh EVIPA ớ tiến ng ể t ng i h n hế

ngăn ngừ à gi i u ết t h hi u u t nh h giữ Nhà n ớ à nhà

ầu t T t iể h i t n u t n u h ớng ến n ằng hơn giữ

i h nhà ầu t à i h ng ng uố gi

3.2 2 3 Kh hăn từ ngu n nh n Vi t N

Trong quá trình th thi ết theo Hi nh EVIPA, h ng t nh hỏi

những ớng t ng t nh h giữ ơ u n nhà n ớ ới nhà ầu

t năng i ngũ n ng h thẩ h n uật s t ng tài i n

uố tế h ng u ầu ý gi i u ết t nh h ầu t th Hi

nh 2] Vi huẩn ngu n nh n ng u ầu t nh hu n n

u t ng năng ần thiết hi th gi t nh tụng t i hi n ét ơ

u n tài h n ng t nh uố tế à ngu n nh n hỉ nh à thành i n

Tò Đầu t th u nh EVIPA t ng u t nh th i n Vi t N sẽ

gặ nhi u h hăn Bởi u t nh à t òi hỏi ếu tố th i gi n t ng hi

ụ i n giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ thể h t sinh ng s u hi

Hi nh EVIPA hi u t n th tế

B n nh s nh t nh g g t giữ n n inh tế t ng u t nh

thu h t ầu t n ớ ng ài u ầu i ngũ n ng h th thi h uật

h i giỏi hu n n thành th năng t nh tụng t i thiết hế tài h n

uố tế T ng hi th t ng t nh năng gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Vi t N i ngũ n thẩ h n

tò n òn h n hế; nhận th tầ u n t ng Hi nh EVIPA

hi n n h h t ng ng 2] Đi u nà nh h ởng h ng nhỏ ến

128

hi u u gi i u ết t nh h ầu t uố tế Vi t N nh i thiếu hặt

hẽ hi ý ết h ng th thuận ầu t ết h n ể thu h t

ầu t nh ng h ng ng t ớ hậu u ; h nh gi ng năng

nhà ầu t ; h t s thống nh t ới nhà ầu t ể gi i u ết ụ i t n

ơ sở thi n h ; h inh h à ng ằng t ng th hi n th tụ hành

h nh; ối h ng th ng hi th i h nh s h Th à ơ

u n thẩ u n Vi t N n òn thụ ng hi i n; thiếu s hối

h nh nhàng hi u u giữ ngành ơ u n i n u n à h ng i

ngũ hu n t h ể ng h t ng u t nh th i n

Đối ới ơ u n u n ý nhà n ớ ở Hi nh EVIPA ý

ết à hi u sẽ gặ h i những h hăn à th h th nh t nh t ng u

t nh th hi n ết u t h t từ t số ngu n nh n s u:

Thứ nhất ơ u n nhà n ớ h ng t ớ hậu u

ết u t ng u t nh u ng tiến ầu t n ến i nhà ầu t

ăn à ể u ết nh ầu t S u t th i gi n th hi n hi u u

ầu t h ng nh ng i à nhà ầu t i n Nhà n ớ i h ngu n t

ng ằng à thỏ ng h ng i h h nh ng h

Thứ hai i ụng h uật h ng thống nh t n ến nhà ầu t hởi

i n Nhà n ớ i h ngu n t ối uố gi h ặ ối tối hu uố

T ng nhi u t ng h ơ u n nhà n ớ ặ i t à ơ u n nhà n ớ ở

h ơng ý thỏ thuận h ng ầu t h hặt hẽ h ý n ến

i nhà ầu t hởi i n ơ u n nhà n ớ h ặ hởi i n Nhà n ớ

Thứ ba ng t gi i u ết hiếu n i nhà ầu t h ng t nh t

th tụ ; h t i u i n ể nhà ầu t t nh à những h hăn ớng

n ến nhà ầu t hởi i n Nhà n ớ

Ng ài năng năng à inh nghi i ngũ n ng

h t ng ơ u n nhà n ớ h ng u ầu t ng i ý

những h hăn ớng ới nhà ầu t ; ng i th thi ố t nh s i h

é h nh s h ầu t ; th nhũng à hi nhà ầu t h i h u

thi t h i th t nh h sẽ h t sinh

àng Vi t N h ngu n nh n iến th năng à

129

inh nghi t ng i hòng ngừ ũng nh th gi à h n th ơng ng

nhằ gi i u ết t nh h ầu t uố tế Đặ i t i ngũ n ng h ở

ơ u n u n ý nhà n ớ h ơng h h t hu i t ò ũng nh

ng g hu n n nh à i u t h ơng n gi i u ết t nh

h ới nhà ầu t n ớ ng ài Th tế gi i u ết t số ụ t nh h ầu t

uố tế ã những hu ết iể t ng u t nh à h n gi i u ết ớng

hi tiế nhận hiếu n i hiếu i n từ h nhà ầu t ; hậ t ng

t ng i hối h h ặ h t gi i u ết Đ à t t ng những ngu n nh n

n ến i nhà ầu t n ớ ng ài hởi i n Nhà n ớ th ơ hế gi i u ết

tranh ch ầu t uố tế t ng th i gi n u

T i th hi n ơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh EVIPA

ng ặt những th h th ớn t ng i ng à th thi thể hế h nh

s h h uật ơ hế u n ý h thống ết u h tầng; năng à t nh

hu n n ng i n T à Đầu t th ng t Vi t N ũng nh

những ng i n h ng ng uố t h Vi t N ; những th h th t ng i

th thi h n u ết T à Đầu t nh h n u ết tò n t ng n ớ hiến

Tòa án Vi t N h ng thể ét i h n u ết; ơ hế inh h h u

ầu t t h n u ết h i ng h i t ớ ng h ng; hế gi i u ết

t nh h ng ài tò n th ng u hò gi i à th ơng ng ốn h h t t iển

à h iến ở Vi t N … Những th h th n u t n òi hỏi Nhà n ớ h i

th hi n những gi i h ng t àn i n ể thể h t hu tối những i

h từ Hi nh EVIPA

3.3.3. inh nghiệm th c thi cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu

tư nước ngoài và Nhà nước trong một số hiệp định mà Việt Nam là thành viên

Thứ nhất, xây dựng hệ th ng pháp lu t giải quyết tranh chấp giữa nhà

đầu tư nước ngoài và Nhà nước

Th tế h th h i gi i u ết t nh h ầu t th hi nh

à Vi t N à thành i n h ng g nghĩ ụ t ng hần ết

ầu t hi nh t n th t h ặ thi t h i h nhà ầu t . Tuy nhiên, h

nghĩ ụ ã ết t ng hi h i ni ầu t n t n ơ sở tài s n (

ết ốn ầu t ngu n h ng i nhuận h ặ g nh h u i

130

…); c t nh h ụng th hi nh t n những hành vi,

i n h i à i h Nhà n ớ tiế nhận ầu t V ậ hi ý

ết hi nh ầu t uố tế Vi t N u n h t ng ến i ng ơ

hế gi i u ết t nh h

V ụ: T ng Hi nh EVIPA n ã th thuận ng ơ hế

gi i u ết t nh h ằng Tò Đầu t th ng t g h i t à à sơ thẩ

à h thẩ H t ng Hi nh CPTPP nghĩ ụ nà bao g nghĩ ụ

th u nh t ng ụ A Ch ơng 9 Đầu t ; th cho phép nhà ầu t

n ớ ng ài hởi i n ối ới các i n h n ớ tiế nhận ầu t trong giai

n ti n ầu t ; h ng ầu t Đi u nà òi hỏi ơ u n ậ h huẩn

ng h thống h uật n i ung i u hỉnh t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ .

Nh ậ h năng Nhà n ớ Vi t N à ơn thể gi tăng trong

th i gi n tới. Nếu h n h h nhận ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th ần những i n h nhằ giới h n à

iể s t i nh th i những u nh n i ung u n à nghĩ ụ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t Gi i h nà sẽ gi

thiểu ụ i n à Vi t N à ơn Đ ng th i gi th i gi n theo

i n ti n à hi nhà ầu t n ớ ng ài hởi i n thiếu ăn h

ý X ng uật n i ung tậ t ung à những u nh t h à h

ầu t t ng hi nh ầu t uố tế v ết ơ hế gi i u ết

t nh h h ếu nằ t ng hi nh ầu t s ng h ơng n n ần tậ

t ung t ớ hết à i th thuận ng u nh t ng hi nh

ầu t s ng h ơng t h h thống à ài n s u ới à hi

nh ầu t uố tế h

Th ti n h th t số uố gi t hỏi C ng ớ shingt n nă

196 nh B i i (2007) E u (2009) à V n u (2012). Tu nhi n, t ng

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ th hỉ à t

t ng những thiết hế thể s ụng òn nhi u thể hế t ng tài à th tụ

tố tụng h n n u hốt n h ng hẳn à uố gi th gi C ng

ớ nà n i i ng h ết ơ u n gi i u ết t nh h à th tụ tố

131

tụng h n i hung t ừ hi uố gi h ng h nhận h nhà ầu t n ớ

ng ài u n hởi i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t V ậ những qu nh

n i ung ng t nh h t u ết nh à ơ sở h ý u n t ng tr ng gi i

u ết t nh h ầu t uố tế giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Vi t N ần ét ng h thống h uật n i ung thống nh t trong

gi i u ết t nh h ầu t uố tế Đặ i t ới i u i n hi n n , khi cơ sở

h ý n i ung h gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ tiế nhận ầu t Vi t N thể hi n t ng nhi u h nh th h

nh u à n i ung h ng nh t u n [115].

Thứ hai, xây dựng chính sách giải quyết tranh chấp th ng nhất

T ng ối nh Vi t N ý ết à gi nhậ nhi u hi nh ầu t

uố tế ới ết ơ hế gi i u ết t nh h ng ng th i ới

t nh h t t ừu t ng những ngu n t ti u huẩn t h à h

ầu t hi nh ầu t uố tế nên Vi t N h i thống nh t t ng

h nh s h gi i u ết t nh h ể hù h ới h àn nh à i u i n

Vi t N t nh những h hăn ã gặ h i hi th thi hi nh

à Vi t N ã là thành viên.

Thứ ba, nghiên cứu các mô hình cải cách cơ chế giải quyết tranh chấp

giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước của nhiều qu c gia khác nhau

Nghi n u h nh i h ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ từ uố gi h bao g các uố gi

ng h t t iển à các uố gi h t t iển nh :

- Liên minh châu Âu i h ơ hế gi i u ết t nh h th h ớng s

ụng ơ hế h thẩ à thành ậ Tò Đầu t th ng t Mặ ù Liên minh

châu Âu à h thể h ếu s ụng hi nh ầu t uố tế nh ng hầu hết

ụ nhà ầu t n ớ ng ài i n Nhà n ớ i ởi nhà ầu t M

ơn i n Nhà n ớ từ Liên minh châu Âu thu thậ từ uố gi

thành i n n t hơn ụ i n từ M thậ h những nă gần , nhi u

uố gi thành i n Liên minh châu Âu ã t ở thành uố gi tiế nhận ầu

t i n ởi nhà ầu t n ớ ng ài

- Với Hi nh Đầu t t àn i n ASEAN (ACIA) h ng h i i uố

132

gi ASEAN u ng t ăn n i ng i u hỉnh h t ng ầu t nh

B un i M si h Sing T i những n ớ uật i ng ầu t h ng

uật ầu t n ớ nà t ơng th h ới ACIA ể những uố gi n hành

uật ầu t s u hi ACIA ý ết à Là à M nmar. In n si ũng

ng h nh i h ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế nh ét i

h thống hi nh ầu t uố tế h i ối ặt ới 06 ụ i n nhi u nh t

t ng hu ASEAN 78 t 114] n n In n si ã h i ét i 64 hi nh

ầu t s ng h ơng à 0 h ơng ầu t t ng hi nh th ơng i t

Ng i t ừ n gi i u ết t nh h những n i ung h t ng h ầu t

ã h ng n i uật h t h ầ à h uật ầu t uố gi

thành i n S h ng t ơng th h giữ những u nh gi i u ết t nh h à

h ầu t t ng uật ầu t uố gi thành i n ASEAN ới u nh

ACIA t t h ng h h ng nhỏ giữ uật hung t t h à

uật i ng i uố gi , nh h ởng ến hi u u i th thi ết

uố tế Bởi ẽ h uật uố gi h nh à ơ sở ể th thi ầ

những u nh uật uố tế t n th ti n Đi u nà thể à gi tăng t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ tiế nhận ầu t à t ng t ng

h nà h năng thu i n Nhà n ớ tiế nhận ầu t à h ớn nếu

hành i Nhà n ớ tiế nhận ầu t th hi n t n ơ sở h uật uố

gi i s i sung h ặ n hành ới những u nh gi i u ết

t nh h à h ầu t n ớ ASEAN ể s t ơng th h ới

u nh ACIA th s à t òi hỏi ần thiết Đi u nà h ng hỉ t ơ sở

ể th thi ầ những u nh ACIA à òn g hần h àn thi n hơn

h uật ầu t những n ớ nà

Ngoài ra, còn có t ng h n ớ t ng hu M tinh

Đ à hu u nh t ã t hỏi ICSI và ũng à hu u nh t t n thế

giới ng t gi i h th thế h ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Và những nă 60 à 70 thế ỷ XX , nhi u n ớ

h n ối nh ẽ i thành ậ t h hu n i t thu Ng n hàng Thế giới

Tu nhi n à th i iể n ớ M L tinh ( ùng ới I à Phi i in) ã

ỏ hiếu hống i i u nà (nh nà g i à T N g : A g ntin

133

Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, Costa Rica, Republic Dominican Republic,

Ecuador, El Salvador, Guatemala, Haiti, Honduras, Mexico, Ni gu P n

P gu P u U ugu à V n u ) [107].

Để gi thiểu những t ng h nh s h gi i u ết t nh h ,

uố gi ng h t t iển nh Vi t N ần nh những h hăn

th h th h t sinh t ng u t nh i t t àn i n nà Từ ng

t nh gi i h th h h h từng n ở th i iể h nh u Tu nhi n

trên th tế, ng ài hi nh ầu t s ng h ơng u nh ơ hế gi i

u ết t nh h ầu t òn nằ t ng t nhi u hi nh ầu t uố tế

h nh hi nh th ơng i t , hi nh ầu t h ơng nh ng

h nh i h t ng hi nh ầu t s ng h ơng n sẽ à ăn u n t ng ể

những th i ết ầu t n i hung ơ hế gi i u ết t nh

134

h n i i ng t ng những hi nh ầu t uố tế h

Kết luận Chươn 3

Là i u ớ uố tế s ng h ơng ầu ti n u nh ơ hế gi i u ết

t nh h th ng t ới h i ét à Sơ thẩ à Ph thẩ t ng ĩnh

ầu t uố tế Hi nh EVIPA à ơ sở h ý u n t ng t i u i n

thuận i h nhà ầu t Li n inh h u Âu t ốn à Vi t N Hi

nh EVIPA ế thừ à h t t iển từ 21 hi nh hu ến h h à h ầu t

hi n giữ Vi t N à 21 uố gi thành i n EU Hi nh EVIPA

thiết ậ h thống h ầu t t ơng ối t àn i n từ i ậ u n

h ến th thi u n nhà ầu t gi i u ết t nh h à th thi h n

u ết Mặt h Hi nh ũng ng những u nh ặ thù nhằ h n

hế hiếu i n nhà ầu t n ằng i h nhà ầu t à i

h Nhà n ớ tiế nhận ầu t

C ết IS S t ng EVIPA nhi u iể ới nhằ n ằng hơn

u n i giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t h

hụ t số nh iể ết IS S ã t n t i t ớ Nh ng những

ết nà n sẽ ti ẩn những th h th ối ới Vi t N nh nhà ầu

t n ớ ng ài u n hởi i n Nhà n ớ Vi t N ơ u n tài h n

uố tế nếu h ằng Vi t N i h ết ầu t t ng Hi

nh EVIPA Ch ơng 3 Luận n ặt t ng t h n t h nh gi

u nh ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA; nh gi những thuận i à h hăn à

Vi t N h i gi i u ết; t những inh nghi th thi ơ hế gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng t số hi

nh à Vi t N à thành i n; nh h ớng à Ch ơng 4 t ng i

ng h thống gi i h n ng hi u u th thi u nh ơ hế gi i

135

u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA

CHƯƠNG 4

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI QUY ĐỊNH

VỀ CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC

NGOÀI VÀ NHÀ NƯỚC TRONG HIỆP ĐỊNH BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA

VIỆT NAM VÀ LIÊN MINH CHÂU ÂU

Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ã

t ng t h ối ới uố gi n i hung ới uố gi ng h t t iển

n i i ng Là n ớ nhậ hẩu ốn h ếu à à nơi i n h t ng ầu t

nhà ầu t n ớ ng ài ến từ uố gi h t t iển n n ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA ý

nghĩ ặ i t ới Vi t N ; à ơ sở ể ở ng ơ h i ầu t à th ơng i

giữ h i B n; à ng i h h àn thi n thể hế h uật ể thu h t

ngu n ốn ầu t Vi t N V ậ ần nh h ớng à th hi n ng

t số gi i h s u ể th thi hi u u u nh Hi nh EVIPA

4.1. Nh m ph p về hoàn th ện ph p luật

H àn thi n h uật uố gi à i n h u ti n hàng ầu nhằ

th hi n nghĩ ụ t h à h ầu t h t hu t nh h

ng uố gi t ng hòng ngừ à gi i u ết t nh h

4.1.1. Định hướng hoàn thiện pháp luật

Tiế tụ h àn thi n h nh s h h uật ầu t th h ớng ơn gi n

h t i u i n thuận i tối h h t ng ầu t inh nh;

t nh nh t u n ng ng ằng h ng h n i t ối ; inh h h i u

i n gi nhậ th t ng th ng u i t gi i u i n ầu t inh nh n i

hung à i u i n tiế ận th t ng nhà ầu t n ớ ng ài n i i ng; tăng

ng gi s t th thi ở ơ sở ể h nh s h i thi n i

t ng ầu t inh nh t iển h i hi u u t n th tế Đ ng th i

i n t th hi n gi i h nhằ n ng h t ng i t ng ầu t

inh nh th Ngh u ết 02/NQ-CP ngà 01/01/2019 tiế tụ th hi n

những nhi ụ gi i h h ếu i thi n i t ng ầu t inh nh n ng

136

c năng nh t nh uố gi nă 2019 nh h ớng ến nă 2021; Ngh

u ết số 3 /NQ-CP ngà 16/0 /2016 Ch nh h h t à h t t iển

nh nghi ến nă 2020;

Ngh u ết số 0-NQ/T ngà 20/ /2019 B Ch nh t nh

h ớng h àn thi n thể hế h nh s h n ng h t ng hi u u h t ầu

t n ớ ng ài ến nă 2030 t ng t ần nữ hẳng nh ụ ti u H àn

thi n thể hế h nh s h h t ầu t n ớ ng ài t nh nh t nh h i

nhậ uố tế; ng u ầu i ới h nh tăng t ởng ơ u i n n inh

tế i t ng gi i u ết tốt n ã h i n ng năng su t h t

ng hi u u s nh t nh n n inh tế Kh hụ ăn n những h n

hế t ậ ng t n t i t ng ng h àn thi n à t h th hi n thể hế

h nh s h h t ầu t n ớ ng ài T ậ i t ng ầu t inh nh

à năng nh t nh thu nh ASEAN 4 t ớ nă 2021 thu nh

ASEAN 3 t ớ nă 2030

Ngh u ết số /NQ-CP ngà 27/4/2020 Ch nh h ể n hành

h ơng t nh hành ng Ch nh h th hi n Ngh u ết số 0-NQ/T

ngà 20/ /2019 B Ch nh t

Chỉ th số 27/CT-TTG ngà 10/7/2020 Th t ớng Ch nh h tăng

ng ng t u n ý nhà n ớ ầu t à hòng ngừ i h t sinh t nh

h ầu t uố tế Chỉ th à ăn n u h h uật ầu ti n ậ ến

t h nhi những nh n ơ u n u n ý nhà n ớ t ng i h ng th

thi nghi t h năng nhi ụ ể t nh h : Trong quá trình thực

hiện, các cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp lu t trong quá trình

quản l nhà nước về đầu tư làm phát sinh tranh chấp đầu tư qu c tế chịu trách

nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng chính phủ về các thiệt hại phát sinh cho

ngân sách nhà nước và ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh của Việt

Nam. ồng thời, thực hiện nghiêm các quy định pháp lu t về việc xử l các cơ

quan, tổ chức, cá nhân có vi phạm d n đến khiếu kiện gây thiệt hại ngân sách

nhà nước theo u t Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và các quy định pháp

137

lu t khác có liên quan” (kh n Đi u 3)

Với h thống ăn n u h h uật t ơng ối ầ nhằ nh

h ớng i thu h t ầu t t h nhi h thể nhà n ớ à gi i u ết

t nh h h t sinh Vi t N ã ơ sở h ý ể à h n ý ết gi

nhậ i u ớ uố tế t n i ĩnh ới số ng ngà àng tăng T ng 10

nă t ở i Vi t N ã ý ết th gi h ng 2 000 i u ớ uố tế

t ng hi nh th ơng i t u n t ng nh Hi nh Đối t

t àn i n à tiến u n Th i B nh ơng Hi nh Th ơng i t Vi t

N - Li n inh h u Âu à Hi nh B h ầu t Vi t N - Li n inh

h u Âu 199] nhằ thiết ậ hung h h ý ới ới những ết

hơn s u ng à ti u huẩn h t h hơn hi nh th ơng i t à

Vi t N ã à thành i n; t ậ i t ng ầu t inh nh th ơng i

nh ẳng; gi thiểu s n thi Nhà n ớ à th t ng gi nh

nghi nh t nh ng ằng hi u u Tu nhi n những FTAs thế h ới

ũng t ng ng ể ến hung h h uật inh tế th ơng i ầu t

hi n hành à ặ i t à i t h thi hành h uật t i Vi t N t ng ối

u n h ới h thống h uật n ớ thành i n h V ậ hi ý

ết thỏ thuận h ng ầu t ần hù h ới u nh

h uật t nh h thi; h n hế tối i thỏ thuận ụng h uật

n ớ ng ài h ặ ơ hế gi i u ết t nh h ơ u n tài h n n ớ ng ài

h ặ t ng tài n ớ ng ài

Đối ới Hi nh EVIPA à Hi nh B h ầu t t àn i n thế

h ới n n ơ u n h h nh h nh s h ần h ng ng ghé i t iển

h i à Chiến h t t iển inh tế - ã h i Vi t N gi i n 2021 -

2030 Ch ơng t nh h t t iển inh tế - ã h i gi i n 2021 - 202 g n ới h

t ơng t i u t n n inh tế th h ớng h t t iển t ù i i h

h nh nghi à ng i ng nh i thi n i u i n ng t th

i à tăng thu nhậ à s t nh gi ng ếu tố h ý ể những i

thể t ng à h n ý ết à th hi n thỏ thuận h ng

ết ới nhà ầu t ; gi h ng nhận h nhà ầu t hù h ới h

uật Vi t N à ết uố tế Vi t N ; th i ý ớng ,

138

t ng nhằ h n hế t nh h h t sinh

Để ối h ới th i h n tố tụng ần tiến hành à s t t àn i n

h thống u nh h uật hi n hành t ng Qu hế hối h gi i u ết

t nh h ầu t uố tế n hành è th Qu ết nh số 14/2020/QĐ-TTg

ngà 0 /4/2020 Th t ớng Ch nh h Tu nhi n Qu ết nh số

14/2020/QĐ-TTg u nh ơ hế hối h ốn hỉ thiết ế ể gi i

u ết t nh h h t ng tài ầu t uố tế th ơ hế ụ i V thế ối ới

Hi nh EVIPA Vi t N ần n hành u nh ụ thể i ng i t i n u n

tới thiết hế tài h n th ng t

Để th hi n nghĩ ụ inh h h th u nh EVIPA

t nh ngu ơ Nhà n ớ Vi t N nhà ầu t i n th hi u ng

hu n ần nh nh h ng h àn thi n hung h ầu t n ớ ng ài tăng

ng inh h h t ng h t ng u n nhà n ớ ầu t Ng ài ần

tậ t ung nhi u hơn à hiến hòng ngừ h t sinh t nh h th ng u

gi i h t àn i n ng từ T ung ơng ến h ơng 73].

Để nhi thành i n à h thống T à Sơ thẩ à Toà Phúc thẩ

th Hi nh EVIPA ần ng ti u h nh gi tu ển h n nh n s

th h h nhi i t ò u n t ng n i t n C ti u h t ng Hi nh

EVIPA nh Đi u 3 40 hỉ à ti u h hung Để h n à hỉ nh

nh n à i ới t h à thành i n h thống T à Đầu t th ng

t ần sớ hu ển i những ti u h hung t ng EVIPA thành những i u

i n ti u huẩn ụ thể nhằ t thuận i h i h n à nhi thành

i n T à Đầu t

Đối ới h ơng th gi i u ết t nh h th thế ần th

h inh nghi uố tế à t i ng hu n gi ; hu ến h h s

ụng i n h nh à h n à h à gi i t ng gi i u ết t nh h

n i hung à gi i u ết t nh h ầu t uố tế n i i ng; t h th

gi s i ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà

n ớ t n i n àn uố tế t ng u h Nh ng t th III

UNCIT AL ởi những th uận t i u h nà à nh th ng tin uý

ể nh gi hi u u T à Đầu t Ng ài những h n t h

139

hu n gi h gi hàng ầu t ng ĩnh gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ t n thế giới sẽ gi Vi t N th thi hi u

u ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ

t ng EVIPA à ng những gi i h i u hỉnh hi ần 2 t 6 -64].

B n nh ần h ý à s t những u nh t ng EVIPA ũng nh

th ti n h i nhậ th i gi n u ể ận hành hi u u ơ hế gi i u ết t nh

h th thi ầ nghĩ ụ à tận ụng hi u u u n th

ết t ng Hi nh Đặ i t à n h t n ng năng h i

ngũ n ng h th hi n h t ng tiế nhận ầu t ; ng g thuật

ận hành h thiết hế t ơng ng hù h ới t nh h t h năng

à t nh h thi t ng t iển h i Hi nh

4.1.2. Hoàn thiện pháp luật Việt Nam

Để thi hành Hi nh EVIPA ần h àn thi n những n i ung

i n u n ến ầu t t ng t số ăn n h uật s u:

u t ầu tư 2020 ã t hành ng h ý thể hi n ết Nhà

n ớ ầu t gi nhà ầu t n t ầu t inh nh t i Vi t

N Tu nhi n ể th thi Hi nh EVIPA ần sung những i n h

h ầu t nhằ t nh t ơng th h ng th i u n à

i h h h h nhà ầu t EU Ng ài ần sung h i ni

h ầu t t ng Luật Đầu t 2020 gi nhà ầu t hiểu thống nh t

à àng u n h ởi Nhà n ớ Vi t N B h ầu t à

những ết Nhà n ớ i i h nhà ầu t n ớ

ng ài t ng u t nh th hi n h t ng ầu t t i Vi t N V ậ ần

sung à u nh t tiế những ngu n t h ầu t th u nh

gi n tiế th ng u i n pháp ầu t nh hi n n Cần

ngu n t ụng i n h ầu t nh ngu n t ối ng

ằng thỏ ng à ngu n t h ầ à n ninh… à Luật Đầu t

2020 nhằ s ng ằng à nh t u n t ng h nh s h;

u n à i h h h h nhà ầu t n ớ ng ài ng th i t thuận i

140

h h t ng u n ý nhà n ớ ầu t

V i n h thế u n Luật Đầu t nă 2020 h ghi nhận i n h

nà n n ần sung t ng th i gi n tới ể h àn thi n ơ hế h à

t ơng th h ới ết thế u n t i Đi u 2 9 Hi nh EVIPA

V i n h ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài ới Nhà n ớ h uật Vi t N hi n hành h ng u nh h

i ụng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

t ng hi EVIPA u nh t h i nà Thiết nghĩ ết h i

t nh h thể s ụng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ à t u n t ng n n h i u nh t ng h uật

uố gi ậ ần sớ sung à h uật hi n hành Vi t N ể

t ơng th h ới Hi nh EVIPA

V i h nhà ầu t n ớ ng ài t ng t ng h th i

h nh s h h uật Luật Đầu t Vi t N 2020 ậ tới ơ hế ụng

i n h th ng hi th i h nh s h h uật à g t i h

nhà ầu t nh ng h h ớng n ậ ần ăn n ới uật h ớng

n ụ thể ti u h ăn à h th nh i n h gi i u ết th

ng nà sẽ ụng; th tụ à h th th hi n; nh ngu n t

hung à ăn n h ớng n sung th u nh u n ầu t

inh nh h nhà ầu t t ng t ng h h uật th i à nh

h ởng ến nhà ầu t n ớ ng ài th h ớng h hé nhà ầu t tiế tụ th

hi n n th gi hé ầu t gi h ng nhận ầu t ã hi

ăn n h uật ới n hành g t i h nhà ầu t

u t Trưng mua, trưng d ng 2008 ần u nh hi tiết ụ thể hơn

i n h h ầu t Đối ới u nh u n hu ển ốn à tài s n

nhà ầu t n ớ ng ài ặ ù ã h hù h s ng n òn t số u

nh h n i uật h nh u nh Ch nh h u n ngăn n hu ển

ti n th ng u i ụng i n h ngăn hặn t th i nh u ết

nh ng hế thi hành à nh h ng t tài s n t th i t à n i n u n

ến h s n t h năng th nh t n h ặ u n h n h ặ

u nh i n u n ến h t hành inh nh h ng h n s n hẩ tài

141

h nh h i sinh; tu n th u ết nh h ặ n n t ng tố tụng t

h ậ ần n i uật h những u nh à Vi t N ã ết t ng

i u ớ uố tế s ng h ơng à h ơng t thuận i h nhà ầu t

hi t iển h i th hi n n B n nh ần s iể s t hặt hẽ từ ơ

u n thẩ u n inh những h n ti n à nhà ầu t hu ển

n ớ ng ài nhằ t nh t ng h ụng h nh s h t hu ển ốn à i

nhuận ể hu ển những h n ti n h ng h h n ớ ng ài t u s

iể s t ơ u n u n ý nhà n ớ ới h nh th i nhuận từ h t ng

ầu t t i Vi t N

Đối ới u nh t ng u t ng ụng tài s n nhà ầu t

n ớ ng ài ần ng ăn n h uật h ớng n th hi n ụ thể àng

nh t u n Đặ i t à u nh h ớng n nh i h h ng ụng

thuế thu nhậ nh n ối ới t ng h t ng thu t ng ụng à những

ết t h nhi i th ng Nhà n ớ nếu s i h Thiết nghĩ ể

u n à i h h h nhà ầu t tài s n t ng u t ng ụng

th h ng n n ụng thuế thu nhậ nh n h h n h ối ới thu

nhậ nhà ầu t Nhà n ớ i th ng B n nh ần thống nh t thể

th i u i n à th tụ t ng u t ng ụng hi n ng u nh i

t i ăn n h uật hu n i t nh Luật Quố hòng Luật An ninh uố

gi Luật Đ t i Luật nh nghi Luật Đ i u ể t nh t những h

hiểu gi i th h à ụng h ng thống nh t n ến u thu n t ng t iển h i

th hi n 2] Ng ài ũng ần sung u nh hi tiết ãi su t t ng

t ng h hậ th nh t n hi t ng thu t ng ụng gi n tiế ể i h

h n t ng u n h ầu t à hù h ới ết t ng hi nh

ầu t à Vi t N ý ết

Bộ lu t T t ng dân sự 2015 th u nh t i h n 2 Đi u 3 7 Hi

nh EVIPA i B n sẽ ng nhận h n u ết hung thẩ Cơ u n gi i

u ết t nh h th Hi nh nà (Ph n u ết T à Đầu t ) à h thi

hành nghĩ ụ tài h nh t n ãnh th nh t ơng t nh h n u ết

hung thẩ tò n B n Tu nhi n s u hi ết th h ng th i gi n

nă ể từ ngà Hi nh hi u (h ặ t th i gi n ài hơn th thỏ

142

thuận giữ Vi t N à EU) th u nh nà ới ụng ối ới h n u ết

à Vi t N à ơn 37] T ng h ng th i gi n nă ể từ ngà Hi nh

hi u (h ặ t th i gi n ài hơn th thỏ thuận giữ Vi t N à EU)

i ng nhận à h thi hành h n u ết T à Đầu t th hi n th

C ng ớ N nă 19 ng nhận à h thi hành h n u ết

t ng tài n ớ ng ài Th h n Đi u 3 7 Hi nh EVIPA i thi hành

h n u ết T à Đầu t th hi n th u nh thi hành h n u ết

ng hi u t i uố gi nơi h n u ết thi hành 37].

T ng hi u nh B uật Tố tụng n s ng nhận à

h thi hành h n u ết t ng tài n ớ ng ài hỉ ụng ối ới t ng tài

à h n u ết t ng tài n ớ ng ài th u nh Luật T ng tài th ơng

i [7] Th h n 11 Đi u 3 Luật T ng tài th ơng i thì t ng tài n ớ

ngoài à t ng tài thành ậ th u nh h uật t ng tài n ớ

ng ài n thỏ thuận h n ể tiến hành gi i u ết t nh h ở

ng ài ãnh th Vi t N h ặ t ng ãnh th Vi t N Cơ u n gi i u ết

t nh h th Hi nh EVIPA ậ ới h uật i uố gi n n

h ng i à t ng tài thành ậ th h uật n ớ ng ài th u

nh t i Đi u 3 Luật T ng tài th ơng i

Th tế n u t n h th ơ hế ng nhận à h thi hành h n u ết

ơ u n gi i u ết t nh h ầu t th Hi nh EVIPA h u

nh t ng h thống h uật hi n hành ậ ể thi hành Hi nh

th Quố h i ần ét h hé ụng ơ hế nà ằng t h nh th ăn

n h uật hù h

ơ hế ng nhận à h thi hành hỉ ụng h i ng h n u ết

ơ u n gi i u ết t nh h ầu t thành ậ th Hi nh EVIPA

à h ng ụng thống nh t ối ới t t h n u ết t ng tài t n ãnh

th Vi t N n n i s i ăn n h uật i n u n à h ng ần

thiết à h ng h thi 207] ậ Ch nh h iến ngh Quố h i h hé

ng nhận à h thi hành h n u ết T à Đầu t t i Vi t N th ơ hế

nh s u: tò n thẩ u n Vi t N ng nhận à h thi hành nghĩ ụ

tài h nh th h n u ết T à Đầu t nh n n u ết nh ã hi u

143

h uật Tò n Vi t N à h ng ét i gi t h ý hán

u ết nà Tu nhi n t ng th i gi n nă ể từ ngà Hi nh hi u

h ặ th i gi n ài hơn h n u ết T à Đầu t à Vi t N à ơn

ng nhận à h thi hành th u nh B uật Tố tụng n s ng

nhận à h thi hành h n u ết t ng tài n ớ ng ài Tò n nh n n tối

h ớng n th hi n u nh nà ; Ch nh h th ng th i iể hi u

Hi nh EVIPA ối ới Vi t N

Các văn bản hướng d n thực thi điều ước qu c tế ặ ù ã ý ết tới

66 BITs à nhi u hi nh ầu t h từ ầu những nă 1990 ến n 20]

[107] nh ng ết u à s t ăn n u h h uật ầu t h th

Nhà n ớ h n hành ăn n i ng i t nà nhằ n i uật h những

ngu n t u nh ầu t uố tế ù h ng h i i u ớ uố tế nà

ũng ần h i n i uật h ằng t ăn n i ng nh ng hi số ng ụ

i n nhà ầu t n ớ ng ài à ngu n ơn t n n n t ng h ý à

những ết t h à h ầu t tăng số ng à h t

th i n hành ăn n u h h uật nhằ ng t

hung h h ý thống nh t t ng gi i th h th hi n i n h h

ầu t à ần thiết Khung h h uật t àn i n thống nh t gi gi h

năng i h ết ầu t uố tế n ng h à ơ u n nhà

n ớ gi i h i ối ặt ới những ụ i n từ nhà ầu t n ớ

ng ài Văn n h uật hu n i t sẽ g hần h àn thi n hung h h

ý t ng i u hỉnh h t ng ầu t uố tế h àn thi n h nh s h à tận

ụng tối những thuận i hi nh ầu t ng i

T n th tế òn t n t i những u nh ng t nh hung hung à h ng

th s àng t ng hi nh ầu t à t t ng những ngu n nh n n

ến s t ng giữ n ụ nh h i ni ầu t ối tối

thiểu h ối ng ằng à thỏ ng Với nhu ầu thu h t ầu t n ớ

ng ài nhằ h t t iển inh tế uố gi ng h t t iển t ng Vi t N

ã ý t nhi u hi nh ầu t t ng hi h h năng ng h

à h n i u h n n n th ng h nhận à nh ng ối t 2]

Đi u nà n tới những h hăn à thể h t sinh nhi u i t ng u t nh

144

t h th hi n V ậ ần h i ầu t nghi n u hu n s u h thống u

nh i u h n t ng hi nh ã ý ết u h ớng ới t n thế giới

h uật ầu t n ớ ng ài inh nghi uố gi h

Vi t N ã ý tới 66 hi nh h ầu t n n h ng t sẽ thể à

ngu n ơn h ặ ơn t ng t nh h ầu t ậ ần n nh

i gi nhậ C ng ớ ICSI gi i u ết t nh h ầu t giữ Nhà n ớ

à ng n Nhà n ớ h ể t s tin t ởng h nhà ầu t n ớ

ng ài hi ỏ ốn ầu t à th t ng Vi t N Ch ến n T ung t

uố tế gi i u ết t nh h ầu t th C ng ớ ICSI - t h u t n

hàng ầu thế giới ã hơn 160 uố gi à thành i n 79] Mặ ù Vi t

N h th gi C ng ớ ICSI nh ng C ng ớ ICSI n nh

h ởng nh t nh ởi ICSI h hé s ụng Cơ hế hụ t ối ới t nh

h giữ n t ng t n à thành i n à t n h ng h ng

h i à thành i n C ng ớ

T ng tiến t nh t àn ầu h à h i nhậ inh tế uố tế ngà t s u

ng h nh th ầu t ngà àng ng ốn ầu t àng ớn th t nh h

i àng t ở n n h t à g g t òi hỏi h i ơ hế hù h hi u u ể

gi i u ết Nhà n ớ Vi t N ũng ã h i ối ặt ới nhi u ụ i n ầu t

[80] à th tế nà ã ặt u ầu h àn thi n h uật t ng th i gi n tới

M i t ngu n t t ết h ầu t sẽ ậ nghĩ ụ h

nh u uố gi V ậ h àn thi n h uật t ng n ớ à i ỏ những h n

hế t ậ t ng tới u n i nhà ầu t n ớ ng ài th ết

ã ý gi ngăn ngừ t nh h Qu t nh nà òi hỏi h i à s t s i

sung h àn thi n h thống h nh s h h uật t ng n ớ t h t ng thể

ở h nh n hành à th hi n; t nh ng thống nh t h

thống h uật t ng n ớ ; t ơng th h ới ết nghĩ ụ t ng Hi

nh EVIPA ụ thể: những u nh i n u n t tiế tới i thành ậ nh

nghi nh h uật ầu t h uật nh nghi ; uật hu n ngành nh

h uật i t ng h uật thuế t i h ng h n i t ối

th ngu n t tối hu uố à ngu n t ối uố gi 37] Đ à nhi

ụ ần thiết à th ng u n Nhà n ớ Tu nhi n ể th hi n

145

ng nghĩ ụ Vi t N t n n t ng thống nh t t ng h àn thi n h thống

ăn n h uật i n u n tới th thi ết ầu t Vi t N n n

ng ăn n u h h uật i ng i t ể n i uật h những ết t ng

hi nh ầu t

Nh ậ ể n ng hi u u th thi ơ hế gi i u ết t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA, t ần t

ăn n h uật hi u à n nh hơn u nh t nh t th tụ à

ơ u n i i n h Ch nh h th gi à quá trình gi i u ết t nh h

ới nhà ầu t n ớ ng ài à s t h uật i n u n ến ầu t n ớ ng ài ể

h t hi n những iể hậu h ng hé u thu n i ng i ới

i u ớ uố tế ầu t n ớ ng ài Vi t N Đ ng th i, ũng ần tiế

tụ h àn thi n thể hế h nh s h h uật; t nh nh t u n ng

ng ằng inh h h ng h n i t ối ; n ng hi u u ng t thi

hành h uật à gi s t thi hành h uật ể h uật th

hi n ng n i ung t nh t th tụ à th i h n; n ng hi u u

ng t h t s u ầu t gi i u ết hi u u những h hăn ớng

nhà ầu t t nh h t sinh thành u thu n t nh h giữ nhà ầu t à

ơ u n nhà n ớ ; n ng hi u u h t ng gi i u ết t nh h t i T à

Đầu t th ng t à h t ng thi hành h n u ết T à Đầu t ; tiế tụ

h àn thi n ơ hế nh sớ ể hòng ngừ t nh h ầu t

4.2. Nh m ph p về tuyên truyền nộ dun và hướn dẫn thự

h ện H ệp đ nh B o hộ đầu tư ữa V ệt Nam và L ên m nh hâu Âu

Khi Hi nh EVIPA hi u ặ i t t ng gi i n ầu ơ

u n nhà n ớ ng i t ò u n t ng t ng i tu n t u n h iến u

nh EVIPA; nh h ớng h nhà ầu t ; thiết ậ n n t ng ể tận

ụng tối t ng t h ũng nh gi thiểu những t ng ti u

thể từ Hi nh V ậ ần nh ối t ng n i ung à h ơng h

tu n t u n hù h

4.2.1. Tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện Hiệp định EVIPA cho c c h c

gi u t ư và nh chủ thể à việc trong nh vực cung ng dịch v ph p

Đ à nh gi i h ơ n nh t t ng th thi ơ hế gi i u ết t nh

146

h giữ nhà ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N ởi ơ hế gi i u ết t nh

h th EVIPA t nhi u iể ới ới h i t ng ng

hặt hẽ n n t ớ hết h i ng nh th ng tin ể tu n t u n h

iến n i ung ũng nh những iể h i t ơ hế gi i u ết t nh

ch t ng EVIPA Để t hi u u t ng ng t tu n t u n h iến

h ớng n n i ung EVIPA ần tậ t ung à nhóm i ngũ h gi uật s

à nh ối t ng à i t ng ĩnh ung ng h ụ h ý và n

ng h nhà n ớ à nhà ầu t

C h gi uật s à nh ối t ng à i t ng ĩnh ung

ng h ụ h ý à nh ần tu n t u n h iến ơ hế gi i

u ết t nh h t ng EVIPA H gi ừ h năng nghi n u s u h

thống ý uận th ti n ơ hế gi i u ết t nh h ới ừ h năng

t u n t i i n i ung à i ụng ơ hế gi i u ết t nh h t ng

EVIPA h nh h thể h ; th u t n h Nhà n ớ t ng

ng h nh s h h uật gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Vi t N

C uật s ng t t n ng t uật ần t hiểu những ết

ầu t ể hiểu ng hiểu n h t à những iể ần u ý u n t ng t ng

Hi nh EVIPA từ t n ng h nhà ầu t n ớ ng ài nhu

ầu ầu t à ngành h ụ à hi h ụ t i Vi t N ; h ng ết nối

ới ơ u n h nh h à ơ u n nhà n ớ thẩ u n; th ng u n à

s t h uật à iến ngh i s i sung h ặ n hành ăn n u

h h uật ới nếu ần ể i tu n th à th thi ầ

ết Vi t N t ng u t nh th thi EVIPA

K th i những th i h nh s h ầu t à những t ng

i n u n Những th ng tin th i h nh s h ùng những t ng

ở uố gi th t ng u n t ng à ần thiết; t h ớ à t tậ

hu n h h gi uật s à nh ối t ng à i t ng ĩnh ung ng

h ụ h ý t ng t số ĩnh nh ầu t ng th ơng t i i

t ng ng thuế ng… ể những h thể nà hiểu ng

à th thi hi u u ết t ng EVIPA Ng ài ần u t à n ng

147

ng th ng tin i ng ành h Hi nh EVIPA t n C ng th ng tin i n

t B Kế h h à Đầu t t ng ăng t i t àn ăn Hi nh n h

tiếng Vi t tài i u gi i th h à những th ng tin t ng u t nh th thi Hi

nh; u t n n hẩ giới thi u à h ớng n th thi ết Vi t

N t ng Hi nh EVIPA 2]

4.2.2. Tuyên truyền và hướng dẫn th c hiện Hiệp định EVIPA cho

nhóm cán bộ, công chức nhà nước và nhà đầu tư nước ngoài

Đẩ nh ng t tu n t u n h iến th h t hi u u th ng u

h nh th ng à u t n nhi u n hẩ gi i th h s u à ng n i

ung ết h t t ng EVIPA 2] T iển h i h ơng t nh à t t

tu ến ết ầu t ới h nh th i n s n i i h n à

hiểu ể giới thi u nghĩ ụ h ầu t ơ n Nhà n ớ Vi t N

ành h nhà ầu t ến từ EU giới thi u u t à h ớng n th hành

t u ết ở th t ng ầu t t ng Hi nh Ng ài ần t h

nhi u u i i st t tu ến ể gi i những u hỏi th n

hé ng t t n uật à ng ối t ng u n t h C h

à nà sẽ gi n i ung ết tu n t u n ng ãi tới i ối t ng

à h ng h n hế ởi t lý xa xôi [2].

Ph iến t i u i n thuận i h nhà ầu t n ớ ng ài tiế ận u

nh h uật ầu t Vi t N gi nhà ầu t n ớ ng ài hiểu ng

u n à nghĩ ụ h à t t ng những i u i n ể gi thiểu t nh h

Trách nhi nà thu ơ u n u n ý nhà n ớ ở T ung ơng và

h ơng

B n nh Vi t N ũng n n t i u i n thuận i h nhà ầu t

ể h thể hiếu n i n ơ u n nhà n ớ t n nếu th u hi u i

h ơ u n nhà n ớ ới Th tụ nà ần gi i u ết thật

nh nh h ng à hi u u t nh những ụ i n t ng tài uố tế ởi hi t nh

h h t sinh nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ u h ng uốn th

u i những ụ i n é ài tốn é Ch nh ậ ần t i u i n h h i

n gặ g t i th ơng ng à ùng nh u th g u thu n Để à

i u nà n n hu ến h h n u ti n ụng h ơng th th ơng

148

ng hò gi i h th n hi t nh h t ng u t nh th thi Hi

nh EVIPA Th à s h ng th gi à h n à gi i u ết ớng

ới nhà ầu t ơ u n hu n t h ũng t u n t ng ởi nhà

ầu t n ớ ng ài th ng t hu n nghi à nếu Nhà n ớ Vi t N

h ng h ng h ng nh nh h ng th gi à h n th ơng ng th sẽ t

h hăn t ng i gi i u ết t nh h [8].

Để h n hế t nh h h t sinh giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

Vi t N ần h ý gi i u ết những h hăn ớng t ng u

thu n ng t i ơ u n thẩ u n Nhà n ớ nh : gi i u ết hiếu n i

nhà ầu t n ớ ng ài th ng thẩ u n t nh t th tụ u nh

t ng ăn n u h h uật; t i u i n h nhà ầu t n ớ ng ài

ơ h i t nh à ý iến t ớ hi u ết nh gi i u ết hiếu n i T ng

u t nh gi i u ết ần th n ý iến nh : B T h B Kế

h h à Đầu t B Tài ngu n à M i t ng B Ng i gi à ơ u n

i n u n Ng ài n nh n n tỉnh thành hố t thu Trung

ơng hàng nă à s t nh gi ng t u n ý ầu t n ớ ng ài t i

h ơng; ng gi i h ụ thể nhằ n ng hi u u ng t nà ; t

h th hi n ng u nh h uật Vi t N à ết uố tế ầu

t t i h ơng nhằ h n hế tối t nh h

B Kế h h à Đầu t sở Kế h h à Đầu t ần ung th ng

tin h iến h ớng n th hi n h uật t ng n ớ ầu t n ớ ng ài;

tăng ng năng ơ u n ầu ối t ng h iến h ớng n nhà

ầu t n ớ ng ài th hi n h uật Vi t N ặ i t à những t ung t

tiến ầu t hu à hòng tiến ầu t C ơ u n ầu ối h i

năng ể th hi n tốt những nhi ụ s u: à ầu ối tiế ới nhà ầu

t EU ung th ng tin giới thi u t t t ng u h h h nhà ầu t

hi tiến hành ầu t à àn u n ý; h ớng n nhà ầu t ậ n à tiế

nhận h sơ n à ầu ối thẩ nh n ầu t t tiế n ớ ng ài;

u n ý à th i th hi n n ầu t n ớ ng ài t n àn; t ng

h nh à th u ầu ơ u n thẩ u n i th

hi n n ầu t t n àn; t h tu n t u n u ng những u ãi

149

ầu t t n h ơng ti n th ng tin i h ng

Mụ h i n hành u h h uật hu ến h h à

ầu t t ng EVIPA à ng òng tin nhà ầu t EU từ thu

h t ngu n ốn h t ng từ EU ể h t t iển t n ớ Tu n t u n h

iến s u ng những u nh hu ến h h à h ầu t à gi i h h

ng nhằ thu h t s u n t nhà ầu t EU ối ới i t ng ầu t

inh nh Vi t N Th Nhà n ớ thể ụng th hi n i n

h tu n t u n th ng u h i th t à nhằ thu thậ ý iến ng g

ng những gi i h th thi nghĩ ụ hu ến h h à h ầu t

t ng Hi nh EVIPA t h hi u u Ng ài n n tận ụng s h t t iển

ng ngh th ng tin ể ậ những nh th ng tin nh sit i n t

t u n h nh nhằ th ng tin tới nhà ầu t t ng n ớ à nhà ầu

t ến từ EU Nh ậ nhà ầu t EU sẽ h ng hỉ iết à òn hiểu

những i n h hu ến h h à h ầu t ũng nh u n à i h h

h nh t ớ hi u ết nh ầu t à th t ng Vi t N

T i ng t gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ Vi t N ần thống nh t từ ơ u n nhà n ớ ở T ung ơng ến

h nh u n ở h ơng Ph ơng th tu n t u n h iến nhằ

n ng nhận th ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA

thể th ng u tậ hu n tài i u h iến ngành h ặ t i ết nối ng

h i những th ng tin i n u n ể nhận th hung nh h ởng

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ến ầu t n ớ ng ài ũng

nh những thi t h i ật h t Th những ụ i t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N ã gi i u ết ng ần h n tầng ể h n

t h t ng h nhằ h iến t ng n i ơ u n nhà n ớ

4. . h gi i ph p về n ng c o ch t ư ng ngu n nh n ực củ Việt

T ng những nă u ngu n ốn ầu t n ớ ng ài ã g hần th

ẩ u t nh h hu ển ơ u n n inh tế tăng thu ng n s h nhà n ớ n

nh inh tế ĩ n ng thế à u t n Vi t N t n t ng uố tế;

t i à thu nhậ h ng i ng; n ng t nh năng s n u t;

i ới h nh tăng t ởng Th số ng ụ t nh h ũng h ng

150

ngừng gi tăng nh t à hi Hi nh B h ầu t EVIPA hi u V ậ

ần h i h t ng ến h t ng ngu n nh n ể h ng ng h ới t nh

huống nhà ầu t n ớ ng ài ũng nh nhà ầu t EU hởi i n Nhà n ớ Vi t

N t ớ ơ u n tài h n uố tế à t ớ T à Đầu t th ng t

4.3.1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân l c giải quyết tranh chấp c a

các cơ quan nhà nước có thẩm quyền

N ng h t ng i ngũ n ng h ặ i t à i ngũ n

t tiế ụng h uật ể gi i u ết n h t sinh giữ nhà ầu t

n ớ ng ài ới Nhà n ớ à g hần n ng hi u u th thi h uật

Vi t N Để h t ng ngu n nh n ặ i t à h t ng i

ngũ n ng h à i t ng ĩnh ầu t n ớ ng ài ần h i

tu ển ụng ố t s ụng nh gi à à t t h h h u n h h ;

ần h i à t i ng iến th h uật ũng nh tăng ng năng

t nh gi i u ết t nh h ầu t uố tế

i với Tòa án Việt Nam, cần xây d ng i ngũ thẩm phán chuyên nghi p,

t nh chuyên môn, có k năng gi i quyết tranh ch p, có hiểu biết sâu v

u nh trong Hi nh B o h ầu t EVIPA Để t c mục tiêu này,

ph i i mới h ơng h à t t ng ơ sở à t o luật và ngh luật trong

n ớc phù h p với chuẩn chung và ngang tầm với những t ng i h ơ sở

à t o pháp luật có uy tín trong khu v c và trên thế giới Đ i mới h ơng th c

à t o, b i ng, g n lý thuyết với th hành ể sau khi tốt nghi p t i ơ

sở à t o pháp luật à t o ngh luật, h i n kh năng th gi hành

ngh . Tuy nhiên, với th c tr ng hi n nay, Tòa án nhân dân tối cao cần tăng

ng h ớng d n áp dụng pháp luật (c v n i dung và tố tụng) trong vi c gi i

quyết các tranh ch ầu t uốc tế; à t o, b i ng kiến th c pháp luật quốc

tế, pháp luật ầu t uốc tế và pháp luật trong Hi nh B o h ầu t EVIPA

và ngo i ngữ cho thẩm phán.

i với các cơ quan nhà nước, đội ngũ lu t sư của Việt Nam, từ s thiếu

kiến th hu n s u t ng ĩnh ầu t n ớc ngoài c ơ u n nhà

n ớc ở h ơng n n ã t số nhà ầu t n ớc ngoài ki n Nhà n ớc Vi t

Nam v vi th i h nh s h ầu t u th i k gây nh h ởng tới nhà

151

ầu t n ớc ngoài. Vì vậy, ần à t iến th à năng ần thiết h n

b ng h làm vi c trong ơ u n nhà n ớ ; n ng h t ng ơ

u n h t ơ u n i i n h ý h Ch nh h với nhi ụ u n h n

h nh u t ng gi i u ết t nh h T ớ hết ần à t iến th hung

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớc; s u h n

i, nh ối t ng th nhi ụ u n h n ể à t năng hu n s u

những u nh c a Hi nh B o h ầu t EVIPA i ng iến th

h uật uố tế nói chung h uật ầu t uố tế nói riêng à à t o, b i

ng ng i ngữ h thẩ h n tò hu n t h (t à inh tế) c a tòa án nhân

dân c p tỉnh à Tò n nh n n tối cao; ặc bi t là ĩ năng gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ à nh h ớng i ng

h i ngũ ế ận t ng tiế nhận à ý những vụ vi c tranh h phát sinh

trong quá trình th c thi Hi nh EVIPA.

Đ i ngũ uật s a Vi t Nam còn thiếu kinh nghi m nên không thể b o

v c quy n và l i ích h p pháp c Nhà n ớc Vi t Nam. Trong những vụ

tranh ch ầu t ã c gi i quyết t i tr ng tài quốc tế [77], Ch nh h h i

thu ơn t n h ụ h ý n ớ ng ài thuê luật s n ớ ng ài ể

u n à i h h h h Vi t Nam nh : ụ South Fork Chính ph

Vi t N thu ăn hòng uật s a M ; vụ DialAsie Chính ph Vi t Nam

ũng i thu uật s …V ậy, cần ph t t iển à à t i ngũ luật s

năng c iến th à năng ngh nghi p ối với từng i h nh t nh h

ể th gi gi i u ết t nh h ầu t uố tế Tuy nhiên, những kiến th ý

luận ầu t ũng nh thẩ u n th tụ gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớc th BITs FTAs à Vi t N ý ết t

gi ng t ng h ơng t nh à t o n n ần những khoá à t hu n s u

h nh luật s th gi à ĩnh nà Mặ ù t ng th i gi n gần

m t số ơ sở à t luật ã n h Luật Đầu t uố tế h T ng tài Đầu

t uố tế à h ơng t nh à t nh n th s luật h c... nh ng n chỉ là

những n h h ặ hu n t h n Năng t nh tụng uố tế Vi t

N òn h n hế n ến h năng th ng i n h . Th tế à nhà ầu t

n ớ ng ài th ng h ng muốn hởi i n t i tò n à t ng tài n ớ sở t i

152

à u h ớng h n t ng tài uố tế Hi n t ng nà ngu n nh n s u

từ nh iến ng t nh h iến ằng ơ u n ét nà thi n ối ới

Ch nh h sở t i Th nữ h ng thể h nhận ằng nhi u T ung t t ng tài

uố tế t ng hu h u nh HKIAC (H ng K ng) SIAC (Sing )

JCAA (Nhật B n) ã thiết ậ nh tiếng u i t s tin t ởng à s

h t ối ới nhà ầu t n ớ ng ài hơn à tò n à t ng tài t ng n ớ

T ớ t nh h nh ần h i nh n nhận ằng năng à inh nghi t nh tụng

uố tế Vi t N òn h n hế Đ ũng à t t ng những ý n ến

h năng th ng i n h Ch nh h Vi t N à h ng ớn

B n nh , t nh t th tục gi i quyết tranh ch p theo Hi nh B h

ầu t EVIPA à t ng hi nh th ơng i t u nh ầu t

ũng òn mới ối với luật s Vi t Nam. V ậ ể t thế h uật s

h năng h ng th gi à u t nh gi i u ết t nh h th EVIPA à

hi nh ầu t h ần t nh à t ài n à hu n s u Ch ơng

t nh hung à t uật s hụ ụ h i nhậ uố tế B T h ã ng

u ầu ơ n uật s hi t n th gi t nh tụng t ng ĩnh th ơng

i ầu t g năng nh : năng nghi n u h sơ năng t

u à h n t h n năng iết à s n th ăn n h ý năng t nh

tụng năng t n ầu t uố tế; ặ i t à ầu t n ớ ng ài à Vi t N

à ầu t từ Vi t N n ớ ng ài th ng u h ng ầu t uố tế giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ u s ch nh h u thầu uố tế

à ãnh; hiểu à ận ụng năng gi i u ết t nh h ầu t uố tế

th ng u h ơng th gi i u ết nh : th ơng ng hò gi i th n

t ng tài uố tế tò n T à Đầu t Tu nhi n u ầu t nh tiếng Anh

h ơng t nh n h h i n th ng ới những h ơng t nh à t

h nh h ơng t nh à t thẩ h n iể s t i n h hành i n

Ng ài ũng ần h i 03 thành i n t i T à Sơ thẩ à 02 thành

i n t i Toà T à Ph thẩ à ng n Vi t N th u nh Hi nh

B h ầu t EVIPA C 0 thành i n ng uố t h Vi t N t ng h

thống T à Đầu t th ng t u h i ng những u ầu t h t h

năng à hẩ h t nh h i t ti u huẩn nhi à h ụ t

153

h ( nh t ới Toà Ph thẩ ) t i Vi t N h ặ uật gi u t n ã

thừ nhận; h i hu n n ng h uố tế uật ầu t uố tế uật

th ơng i uố tế à inh nghi năng gi i u ết t nh h t ng ĩnh

ầu t th ơng i uố tế Nh ậ n nh i à t t nh hu n

n h nh uật s hụ ụ h t ng ầu t t ng n ớ ần h n à à

t ngu n nh n ể th gi à Tò Đầu t th ng t EVIPA

Thành l p cơ quan chuyên trách đại diện cho Nhà nước trong giải quyết

tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài với Nhà nước Việt Nam

Cơ u n hu n t h t ng gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ à t ần thiết Thiếu ơ u n th ng t t ng gi i u ết

t nh h hiến Nhà n ớ h àn t àn ng hi à ơn t i thiết hế tài

h n uố tế nh t ng tài T à Đầu t th ng t Nhi u n ớ t n thế giới

ã gi nhi ụ ơ u n ầu ối gi i u ết t nh h ầu t uố tế h

ơ u n u n ý nhà n ớ ụ nh ở H K à Cơ u n i i n th ơng

i ở C n à B Ng i gi à Th ơng i uố tế ở T ung Quố à B

Th ơng i ở Nhật B n à B Kinh tế à C ng th ơng 72] Tu nhi n ở Vi t

N hỉ hi t nh h ngà àng nhi u à h t th Nhà n ớ ới

h t ng ến ơ u n nà Đ à t t ng những h n hế òi hỏi ần th

i t ng th i gi n tới ởi i thành ậ ơ u n hu n t h gi Nhà n ớ

ng h th i ới t nh h h t sinh gi n t ng ơ u n

hu n t h i t ng thuận i ể t h ũ inh nghi à n ng t nh

hu n n Mặt h ơ u n ầu ối ũng ng i t ò t ung gi n giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à ơ u n nhà n ớ gi ơ u n nhà n ớ n

th ng tin những h hăn à nhà ầu t n ớ ng ài gặ h i i n u n tới

h nh s h à h uật Nhà n ớ Để từ Nhà n ớ thể n nh

những i n h i u hỉnh th i h ý ối th i à h t nhà ầu t

nhằ gi i u ết u thu n t nh ể những ụ i n ng tiế V ậ

nhi ụ ầu ối n n gi h ơ u n u n ý nhà n ớ ầu t ở

T ung ơng (B Kế h h à Đầu t ) à h n ụ thể:

Đối ới ngành thể nhà ầu t n ớ ng ài hởi i n i n u n

154

ến i n hành ăn n h uật th hi n i gi i u ết hiếu i n

nhà ầu t n ớ ng ài ần ố t những ng h th hi n nhi ụ hòng

ngừ t nh h

Đối ới h ơng sở ế h h à ầu t h i hận

t tiế à ng t hòng ngừ à gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

ới ơ u n nhà n ớ Th hận nà t h nhi tiế gi i

th hối h ới ơ u n nhà n ớ h ùng nhà ầu t n ớ

ng ài th g h hăn ớng t ng u t nh thiết ậ th hi n

những n ầu t t i h ơng

V h nh th t h thành i n ơ u n hu n t h g : i i n

ơ u n nhà n ớ i n u n tới i n hành à th thi h nh s h ầu

t uố tế, ết h ới i i n ơ u n inh nghi à iến th

gi i u ết t nh h ầu t uố tế; i i n B Kế h h à Đầu t ( ơ

u n Ch nh h th hi n h năng u n ý nhà n ớ ế h h ầu t

h t t iển); B T h ( ơ u n t h nhi th gi gi i u ết t nh

h ầu t uố tế Vi t N ) B Ng i gi ( ơ u n Ch nh h th

hi n h năng u n ý nhà n ớ ối ng i) Ng ài ơ u n hu n t h

thể hu ng thành i n h ng th ng t tới từ ngành i n u n nh

B C ng Th ơng nếu t nh h i n u n tới n th ơng i B X ng

nếu à t nh h t ng ĩnh ng ơ sở h tầng B Tài ngu n à M i

t ng ới t nh h i n u n tới nh nghi năng ng h i h ng

tù à i ụ t nh h ụ thể

Để thể th i ng h ới t nh h ầu t uố tế h t sinh ơ

u n hu n t h ũng n n thiết ậ t ơ sở ữ i u t ng , u t ữ t t

hi nh à h ng à Vi t N ã ý ết ới nhà ầu t n ớ

ng ài Cơ sở ữ i u nà ần ậ nhật th ng u n nhằ tăng ng

hi u u u n ý t ng i th thi h nh s h ở h ơng à nh nh

h ng tiế ận ới h thống ăn n h uật i n u n ể h ơng n

ý th i hi t nh h h t sinh

V h năng à nhi ụ ơ u n th ng t sẽ i i n h Nhà n ớ

t ng t t h u gi i u ết t nh h từ th ơng ng hò gi i th n

155

tới u t nh tố tụng; h n t h i n iến ụ t nh h à u t h ơng n

gi i u ết T ng u t nh th i n t i T à Đầu t ơ u n th ng t ần thu

thậ h ng huẩn h sơ tài i u à h t ơ u n h i n u n

h n uật s t n; ần ăn n h ý h ớng n ụ thể t ng h n

nh t h nhi ơ u n i n u n Khi ơ u n hu n t h u

ầu ơ u n nhà n ớ h ung th ng tin ần u nh th i h n ăn

n t i u nh t h nhi à h nh th ý nếu h ng ung th i

à h nh Ng ài ần thiết ậ ơ hế hối h gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t ới Nhà n ớ th Hi nh EVIPA n i ung ết à nghĩ ụ

t ng Hi nh i n u n ến nhi u ngành à nhi u ĩnh Để

th thi nghi t hi u u ết nghĩ ụ nà ần h i thiết ậ ơ

hế hối h h t i n ngành ở T ung ơng h ơng à giữ T ung ơng

ới h ơng B n nh i hối h h t th thi ết nghĩ ụ uốc

tế ơ hế hối h òn ặ i t ần thiết u n t ng hi gi i u ết những n

h ý h t sinh t ng u t nh th hi n Hi nh

Với ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA Nhà n ớ

Vi t N ũng thể tối h hi u u th ơng ng hò gi i à th

n nhằ gi thiểu i t nh h gi i u ết t i T à Đầu t th ng

t Th à ũng ần ng hiến ế h h gi i u ết t nh

h ng t ng gi i n th ơng ng hò gi i à th n nh t ng gi i

n gi i u ết t nh h t i T à Đầu t th ng t Bởi hiến ế

h h t ng gi i n nà ũng sẽ à n n t ng u n t ng h n hi

ng hiến ế h h gi i n s u T ng Qu hế hối h gi i

u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ tiế nhận ầu t

ngà 0 /4/2020 Vi t N n i ung hối h h ơng th gi i u ết

t nh h u th ơng ng hò gi i à th n òn sơ sài Ch những

ngu n t nhằ s hối h n à òn thiếu những u nh

ụ thể T ng u hế h ý hò gi i th ơng i ới hỉ h nh

thành ằng Ngh nh số 22/2017/NĐ-CP Ch nh ph hò gi i th ơng

i hi u ngà 1 th ng 4 nă 2017 Đ à t ăn n ới uật

nhi u u nh òn t h th hi n n ến nhận th i s ụng

156

những h ơng th gi i u ết t nh h th thế nh th ơng ng hò gi i

nh n t h òn t nh t V ậ ần h t ng à t i

ng sung iến th năng nhằ ng ố nhận th h ơng th

th hi n h thể t u n th gi gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N

Chuẩn bị nguồn lực đ tham gia v kiện

Tiế thu inh nghi s ụng ơ hế gi i u ết t nh h t ng hi

nh ầu t à Vi t N à thành i n ể n ng năng t ng ng h gi i

u ết t nh h ; h ng t hiểu nghi n u những u nh gi i

u ết t nh h t ng EVIPA à h thống h uật ầu t t ng n ớ ;

ng hiến h t hi n à gi i u ết t nh h nhằ ngăn ngừ sớ n

h t sinh; nh ăn h ý gi i u ết t nh h h ng s i những

i u h n h ng hù h ể thể t nh những t nh h ti ẩn 215].

- X ng ế h h s ụng hi u u ơ hế th n nhằ t

thỏ thuận hi h t sinh t nh h

Cơ hế th n à i n h ặ i t hi u u t ng gi i u ết t nh

h V ậ nh nghi ần ng h ơng n th n h ý

t n ơ sở h n t h ặ iể t nh h t n i ung ụ i ; nghi n u n h t

iể nh à iể ếu h nh s h u nh h uật n ến t nh h

T n ơ sở h n t h những h nh h ý ũng nh th tế ụ i

h thể thể h ng u t gi i h gi i u ết t nh h t i h ặ

th hi ể gi i u ết ụ i h ặ từng hần ụ i ; h ng t i u

ầu th n à u nh h uật i n u n T ng u t nh

th n ần thể hi n thi n h à ng uốn tiế tụ gi i u ết những u

thu n t ng giữ h i n t h th n thi n; nghi n u t hiểu

u nh EVIPA T hiểu những i n h h ầu t à Nhà n ớ

thể th hi n nh th n th ơng ng hởi i n t ng t nh h ới

n ớ h ể ơ sở h ý gi i u ết t nh h nh nh h ng th u .

Nếu ớng ần th n ng ới ơ u n ầu ối à B Kế h h à

Đầu t ể h ớng i hù h tốt nh t i h Nhà n ớ Vi t N

157

trong ụ i n ầu t uố tế [2].

- X ng ế h h gi i u ết ụ i n h ặ hởi i n

Khi t t i n h hòng ngừ t nh h h ng t hi u u Nhà

n ớ Vi t N ần h ng th gi u t nh gi i u ết t nh h nh :

ng ế h h gi i u ết ụ i n; ng ế h h t nh tụng h n nh t àn

u t nh t nh th hi n ụ i n h th th tụ tiến hành à những

iể n i ật ần h ý t ng t àn ụ i n; n nh i thu uật s à

hu n gi Kế h h t nh tụng ần ng t n ết u nghi n u

th ng tin tài i u à t nh h nh ụ i n ụ thể:

+ T ớ hi ụ i n

C ơ u n nhà n ớ ần t hiểu những iến th h uật ầu t

u nh h à gi i u ết t nh h t ng hi nh EVIPA ể n

nghĩ ụ à u n i Nhà n ớ mình. Th ng u n t i th ng tin

ới ơ u n u n ý nhà n ớ i n u n nhằ n t những thông

tin nh ể h ng ối h ới ụ i

L u t ữ h sơ s s h i n u n ến ụ i n ầ à àng ể ung

h ơ u n i u t n ớ ng ài hi u ầu

+ Khi ụ i n

Th gi ụ i n t h nghi t t h nhi à h t ầ

ới ơ u n i u t n ớ ng ài nhằ i h Nhà n ớ ; t h h

ng th gi à u t nh tố tụng; tu n th u t nh à th i hi u tố tụng

t ng u t nh gi i u ết t nh h ởi nếu h ng tu n th u t nh tố tụng sẽ

t u n hỉ nh t ng tài i n h n iể ng n ngữ Chuẩn hi tiết

n t à n ng th i h n nếu huẩn u sơ sài th s u nà sẽ

h ng òn ơ h i ể sung nữ

Thu uật s àng sớ àng tốt uật s à ng i nhi u inh nghi

à i hu n nghi n n h thể h ơng n tốt nh t t ng u t nh gi i

u ết t nh h H thể thu thu thậ ằng h ng nh n h ng à nghi n u

h sơ iết u t t ng tài t ng tài i n hù h nh t nơi gi i u ết t nh

ch i nh t t ng t ụ t nh h ụ thể

Thu hu n gi nh gi ể nh i th ng h ý ởi

158

nhà ầu t n ớ ng ài u n òi i th ng ớn hơn t nhi u s ới gi t thi t

h i th tế, ụ nh ụ nhà ầu t n ớ ng ài òi Nhà n ớ i th ng

thi t h i 1 000 000 000 US nh ng hi Nhà n ớ Vi t N u ầu hu n gi

nh gi th hỉ h i i th ng 0 000 000 US 71].

u ầu ơ u n gi i u ết t nh h t h hi n thành h i gi i

n à gi i n thẩ u n à gi i n n i ung Bởi thể nhà ầu t

n ớ ng ài h ng thu ối t ng h th Hi nh h ặ nhà ầu t

h ng th hi n ầu t ng nh u nh t ng Hi nh h ặ hành i

i n h ng h i à hành i Nhà n ớ à hỉ à hành i th ơng i…

thì có nghĩ à ơ u n gi i u ết sẽ h ng thẩ u n gi i u ết à ụ

i n ơng nhi n sẽ h t Nếu nh ơ u n gi i u ết t nh h

thẩ u n th ới ến hi n n i ung Đ à h ể gi ớt hi h th i

gi n nh n ật Nhà n ớ

Ng ài ần i n h hặt hẽ ới B T h à Ch nh h hi t nh

h h t sinh Vi gi i u ết t nh h ầu t thể òn ới òn ối

Nhà n ớ Vi t N ơ u n nhà n ớ thể th h ý iến

ngành i n u n ũng nh Ch nh h ể s huẩn àng nh t

Đặ i t ối ới EVIPA - t Hi nh ới ý ết h Ngh i n

t t n ớ thành i n EU h huẩn thành i n Hi nh i à

những n ớ h t t iển h ặ n n inh tế h t t iển hơn Vi t N

Hi nh EVIPA ở ơ h i ới h Nhà n ớ Vi t N n n ần h

ng ng những th i i t ng ầu t u t nh h i nhậ inh tế

uố tế ng i th ng u i ng à i u hỉnh h thống h uật

[204]; h ng t hiểu ể n ững ết Vi t N à ết EU

trong EVIPA [206]. Vi huẩn n n tiến hành t àn i n từ nghi n u

ơ h i ũng nh th h th hi th thi Hi nh EVIPA Nếu Nhà n ớ huẩn

tốt sẵn sàng t thế n ầu i h à Hi nh ng i; h thể i n

quan khác t t hiểu ng những u nh t ng EVIPA nh gi ngu ơ

thể à i u những gi i h ng h ới những ụ i n nhà ầu

t EU à ngu n ơn th sẽ n ầu ngu n ốn ầu t h t ng

159

EU à h n hế tối t nh h giữ nhà ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N .

C thể nhận th ằng Nhà n ớ ngà àng th gi t h h ng

hơn t h hơn à i i h uố gi ới t h à ơn Nhà

n ớ h ng iể s t ụ i n ng từ ầu h ng n ơn i n i h

h ng hỉ ơn thuần à i h uố gi t h thụ ng; ung

h ng à h ng u ầu t ng tài ung những ăn ể h n u ết

h u ầu h ỏ h n u ết hi s i h Vi Nhà n ớ h ng t h

th gi ụ i n ũng nh u t nh tố tụng sẽ t i thế à th ng

i n u n à i h h nh ng uố gi hẳng nh u

t n thế uố gi t n t ng uố tế t nh những h n i th ng

h ng à nhà ầu t n ớ ng ài u ầu

Từ th ti n n u t n Vi t N ần h ng t h hơn nữ t ng

i nghi n u t ớ những th tụ u t nh tố tụng h n ơ hế

gi i u ết t nh h ầu t uố tế n i hung à ơ hế gi i u ết t nh h

t ng EVIPA n i i ng Vi t hiểu t ớ những ngu n th ng tin i n u n ến

t ng tài i n t ng t h t ng tài uố tế à thành i n h thống

T à Đầu t th ng t ũng t u n t ng B n nh ũng h i t h

nghi n u t hiểu i n ết à ng t ới nhà t n uật à uật s u

t n hù h ới nhu ầu uố gi T ng t ng h nhà ầu t n ớ

ng ài hởi i n Vi t N thể h ng th i n ể u n à i h

h nh ng uố gi à h ng hậ t h nh t t ng u t nh tố tụng

ởi s hậ t à nh t t ng u t nh tố tụng thể h t sinh những h n

h h ng ng V ậ ần tiế tụ th hi n gi i h nhằ h t t iển

ngu n nh n h t ng ng u ầu th thi Hi nh EVIPA B n

nh i h àn thi n u nh h uật Vi t N h ầu t n ng

h t ng i ngũ n ng h ặ i t à i ngũ ụng u nh

h uật ể gi i u ết những n h t sinh giữ nhà ầu t n ớ ng ài

ới Nhà n ớ hi th hi n h t ng ầu t t i Vi t N à ùng u n

t ng g hần n ng hi u u th thi h uật Vi t N

Vi c th c hi n ng b , có hi u qu những gi i pháp nêu trên giúp gi m

thiểu ngu ơ h t sinh t nh h p và nâng cao kh năng ng h ũng nh gi i

160

quyết tranh ch p giữ nhà ầu t EU à Nhà n ớc Vi t Nam. Trong quá trình

h i nhập kinh tế quốc tế à thu h t ầu t n ớc ngoài, hoàn thi n pháp luật sẽ

giúp Vi t Nam phòng ngừa tranh ch p, t i t ng pháp lý thuận l i nhằm

thu hút ngu n vốn ầu t từ EU à n ớc phát triển h ến ầu t inh

doanh t i Vi t N Khi ầ n n t ng h ý ũng nh ngu n nhân l c

chuyên nghi p trong gi i quyết tranh ch p, Vi t Nam sẽ không còn ph i phụ

thu à i ngũ uật s n ớ ng ài à Nhà n ớc sẽ m b o quy n l i

ối nghĩ ụ tối thiểu.

4.3.2. Nâng cao năng l c th c thi pháp luật về đầu tư nước ngoài cho

các cơ quan quản lý nhà nước

Để t hi u u t ng ng t thi hành h uật à gi s t thi hành

h uật th hi n ng n i ung t nh t th tụ à th i h n

nhằ h n hế t nh h h t sinh ới nhà ầu t n ớ ng ài; các ơ u n nhà

n ớ ở T ung ơng nh t à B Kế h h à Đầu t B T h ng ài i t

à t i ng iến th năng h n ng h B òn h i

t h nhi à t i ng h n ng h i n h à ng

t h hế à n ng h ơ u n u n ý nhà n ớ ở

h ơng iến th hu n n năng gi i u ết t nh h t ng ĩnh

ầu t n ớ ng ài 2] nh :

T h ớ à t tậ hu n h n ng h ơ u n

u n ý nhà n ớ t ng t số ĩnh nh ầu t ng th ơng t i i

t ng ng thuế ng… ể những ối t ng nà hiểu ng

à th thi hi u u những ết t ng EVIPA à t ng hi nh

th ơng i ầu t h Bởi hành i n ng h nhà n ớ t ng u

t nh th hi n u nh thu nhi ụ u n h n ở t t ĩnh

u n ý h nh u u thể t ở thành hành i i h ết à những i

h sẽ à ăn ể nhà ầu t n ớ ng ài i n Nhà n ớ Vi t N ặ

i t ối ới h i gi i u ết t nh h th ết ng nh EVIPA Nhi u

n ng h nh t à ở h nh u n h ơng h th s th

s t ng ơ hế gi i u ết t nh h nà ối ới h t ng nhà ầu

t n ớ ng ài t i Vi t N n n hỉ u n t ến i th hi n ng thẩ

161

u n ể h ng n tới những i h hành h nh n s h nh s th h

uật uố gi à h nghĩ tới i nhà ầu t n ớ ng ài sẽ hởi i n Nhà

n ớ ơ u n tài h n uố tế ằng h thống ăn h ý à Nhà n ớ ã

ết t ng Hi nh EVIPA

L h n thẩ nh năng nhà ầu t n ớ ng ài t ớ hi

gi h ng nhận ăng ý ầu t h ặ ý h ng h t inh nh h ng

ầu t th h nh th ối t ng t ới nhà ầu t n ớ ng ài ơ u n nhà

n ớ thẩ u n h i thẩ nh năng th hi n n ầu t h

Theo u nh Luật Đầu t nă 2020 t ớ hi gi h ng nhận ăng

ý ầu t ần thẩ nh n th u t nh nh t nh tù thu à n

thu thẩ u n Quố h i Th t ớng Ch nh h h n nh n n

tỉnh ( i ng ối ới n thu thẩ u n u ết nh Quố h i th th

tụ thẩ t ) ] Tu ậ th tế h th nhi u n ầu t n ớ ng ài

gi h ng nhận ăng ý ầu t nh ng h ng năng th hi n nh t à

năng tài h nh Đ ũng à t t ng những ngu n nh n n ến t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N ơ u n

nhà n ớ thẩ u n thẩ nh thẩ t n ầu t ần ét những

ếu tố th hi n thành ng n nhà ầu t n ớ ng ài nh : inh

nghi h t ng t ng ĩnh ăng ý ầu t năng hu n n h

năng tài h nh ũng nh năng những nh n th hi n n B n nh

ơ u n nhà n ớ thẩ u n nh t à n nh n n tỉnh hỉ

ét h ng nhận ăng ý ầu t h những nhà ầu t n ớ ng ài

năng th hi n n; u ti n những n ầu t à ĩnh t ng iể

th ẩ h t t iển inh tế - ã h i t n ớ à h ơng; t nh

h ng nhận ầu t t àn n h ng nh h ớng

Nâng hi u u ng t h t s u ầu t gi i u ết những h hăn

ớng nhà ầu t t nh h t sinh thành u thu n t nh h giữ nhà

ầu t ới ơ u n nhà n ớ Ph t hi n ý sớ t ng giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Th ti n h th t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ th ng h t sinh ý h ng t i t ể những ớng

u thu n t ng giữ ơ u n nhà n ớ ở T ung ơng h ặ h ơng ới

162

nhà ầu t n ớ ng ài ằng i ối th i gi i u ết hiếu n i th ơng ng

h à gi i th n gi i u ết t nh h t i tò n h t ng tài Vi t N

nên nhà ầu t n ớ ng ài tiế tụ hởi i n ơ u n tài h n uố tế Ch nh

ậ h t hi n à ý sớ t ng th th tụ hành h nh h ặ t h

t ng n ớ à t t ng những i n h hi u u ể hòng ngừ t nh h

giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ Vi t N

Th th ng tin từ B T h i ụ i n t ung nh é ài từ 1 ến

2 nă à òi hỏi ơng s h i th s t i n iến từng ụ i n Đ ng th i

t ng ối nh hi n n h i ng t ng tài ầu t uố tế u h ớng

h n u ết số ti n i th ng h nhà ầu t ngà àng ớn Nếu i n

Nhà n ớ Vi t N h ng hỉ tốn th i gi n hi h h i th gi ụ

i n à òn h i ối ặt ới những h n i th ng t ớn nếu thu i n

19 ] Thậ h nếu năng ếu é Vi t N ũng thể t ở thành n n

nh n nhà ầu t h ng thi n h Và t hi t nh h ã ù

th ng h thu th Vi t N ũng u thi t h i Kể hi th ng th Nhà n ớ

Vi t N ũng h i t nhi u th i gi n ng s nh n à ật h t ể

th u i ụ i n Đ ng th i hi ụ i n sẽ t n t ng ti u h

i t ng ầu t g nh h ởng ến i thu h t ngu n ốn ầu t từ n ớ

ng ài V ậ i nhận i n ngăn hặn à huẩn gi i u ết hi u u

t nh h ầu t à i à h t ng gi i n hi n n

Để t hi u u t ng hòng ngừ à gi i u ết t nh h ầu t

uố tế ần ơ hế tu ển ụng à t i ng h i ngũ n t

tiế u n ý à th hi n h t ng ầu t uố tế; ần s hối h giữ

ngành à h ơng; à s t nh gi sàng nhà ầu t n ớ ng ài ng

từ hi nhà ầu t t iế ơ h i ầu t t i Vi t N ; tậ h u giữ ầ

th ng tin h t ng ầu t n ớ ng ài t i Vi t N u t gi i h h àn

thi n h uật ầu t V h Nhà n ớ h i i ngũ hu n gi ùng ới

i ng ế h h hu ng thu à s ụng uật s u t n ầu t uố

tế hi t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N h t sinh

Th à ần tiế tụ n ng năng h ơ u n ầu ối i i n

h ý h Nhà n ớ gi i u ết t nh h t n ơ sở u nh ơ u t

163

h thẩ u n àng ầ ể th hi n hi u u i t h th gi

gi i u ết t nh h ; thành ậ h thống ơ u n hòng ngừ t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà n ớ ; tăng ng ầu t ơ sở ật h t thuật

à i u i n à i h i ngũ nh n s t ng h t ng gi i u ết t nh h

t i Vi t N nhằ ụ ti u thu h t ngu n ốn ầu t n ớ ng ài

Ch nh h Vi t N ể h ớng tới th hi n thành ng nhi ụ ng nghi

h hi n i h t n ớ nh Văn i n Đ i h i Đ ng XIII ã nh n nh ằng:

Khu inh tế ốn ầu t n ớ ng ài à hận h thành u n t ng

n n inh tế Vi t N hu ến h h t i u i n h t t iển u ài h

t à nh t nh ành nh ới hu inh tế h Kinh tế ốn ầu

t n ớ ng ài à t hận u n t ng t ng n n inh tế uố n i t ò

ớn t ng thu h t ốn ầu t ng ngh h ơng th u n ý hi n i ở ng

164

th t ng u t hẩu .

Kết luận Chươn 4

Xu n suốt u t nh h nh thành à h t t iển h uật ầu t uố tế

Vi t N i ng ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Vi t N u n i t ng Ở i th i tu à i u

i n h àn nh à u ầu ụ thể à h uật sẽ i u hỉnh h i h

h th h ũng nh h th th thi u n h thể H thống

ăn n h uật hi n t i ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh

EVIPA ơ n ã t ơng th h ới i u ớ uố tế i n u n à Vi t

N à thành i n Đ h nh à ơ sở h ý ững h à hù h ể n

ằng u n à i h nhà ầu t EU à Nhà n ớ Vi t N

T n ơ sở n n t ng ý uận t i Ch ơng 2 à h n t h những u nh

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi

nh EVIPA và ết u nghi n u khó hăn từ h thống h uật Vi t

N hi n hành t i ụ 3 3 2 1 Ch ơng 3 nghi n u sinh iến

ngh h àn thi n h uật gi i u ết t nh h ầu t giữ nhà ầu t n ớ

ng ài à Nhà n ớ Vi t N Những iến ngh h àn thi n u nh hung

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

g : Luật Đầu t 2020 Luật T ng u t ng ụng 200 B uật Tố tụng n

s 201 à ăn n h ớng n th thi i u ớ uố tế Ph uật Vi t N

ũng u nh hế nh gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ Tu nhi n n òn nhi u u thu n h ng hé và những u nh

ơ h hung hung n ến những h hiểu à ụng h nh u t ng th

ti n thi hành V ậ Ch ơng 4 ã h n t h t ng h những h n hế nhằ

ung uận h h h nhà h h nh h nh s h h uật sung

s i h àn thi n h thống h uật ầu t uố tế Vi t N

Ngoài ra, nghi n u sinh còn nh gi những u iể à những h n hế

h thống h uật ầu t t ng n ớ T n ơ sở những nh gi nà

nghi n u sinh ã ng nh gi i h ụ thể nh : nh gi i h

h àn thi n h uật hi n hành ằng những iến ngh ụ thể nhằ s i

sung từng i u uật i n u n t i Ch ơng 4 ể t nh t ơng th h ới

165

u nh EVIPA ơ hế gi i u ết t nh h ầu t uố tế; nhóm

gi i h tu n t u n h iến à h ớng n th hi n n i ung Hi nh

EVIPA cho nh ối t ng i n u n t ớ hi Hi nh hi u ; và

nh gi i h n ng năng i ngũ n ng h ể ng

u ầu gi i u ết t nh h h t sinh th hu n h Hi nh

u n à i h h h nhà ầu t à Nhà n ớ hi th thi các cam

ết IS S t ng i u i n hi n n Những gi i h u t ể

h àn thi n h uật hi n hành ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t

n ớ ng ài à Nhà n ớ Vi t N th Hi nh EVIPA à ng à t àn

i n nhằ n ầu ngu n ốn ầu t từ nhà ầu t thu EU à ng h ới

166

t nh h h t sinh từ h n ầu t .

KẾT LUẬN

Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

t ng Hi nh EVIPA à h àn t àn ới ối ới Vi t N n n h t

ng t nh h h nà nghi n u t àn i n à hu n s u n nà

S u u t nh th hi n nghi n u tài “Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa

nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt

Nam và EU”, Luận n ã h àn thi n h thống ý uận t nh h à ơ hế

gi i u ết t nh h ầu t uố tế; phân tích nh gi , so sánh những u

nh ơ hế gi i u ết t nh h EVIPA ới những u nh ơ hế

gi i u ết t nh h Hi nh ACIA và CPTPP; u t t số nh

gi i h nhằ n ng hi u u th thi u nh ơ hế gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh EVIPA à có

thể i ến những ết uận ơ n nh s u:

Th nh t t n ơ sở nghi n u ng t nh h h i n u n ến

ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ , nghiên

u sinh ã h i u t t nh h nh nghi n u theo các nhóm nh : (i) Các nghiên

u i n u n ến những n ý uận ơ hế gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ; (ii) C nghi n u i n u n ến ơ hế

gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi

nh ầu t à Vi t N ã ý ết; (iii) C nghi n u i n u n ến t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng th ti n h t ng ầu t

uố tế; (i ) C nghi n u t tiế ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N

và Liên minh châu Âu. Qua nh gi t ng u n t nh h nh nghi n u i n u n

ến tài Luận n thể th , h t nghi n u hu n s u nào ơ

hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA t n h ơng i n uận ăn uận n

tài nghi n u h h

Th hai t ng i u i n h i nhậ inh tế uố tế ầu t s ng h ơng à

hu ng i n nh ẽ àn s ng hởi i n Nhà n ớ t n hi

nh ầu t tiế tụ gi tăng th i gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ

167

ng ài à Nhà n ớ n ng à n ặt h n n inh tế Những n

ý uận i n u n tới n i ung à h nh th gi i u ết t nh h giữ nhà

ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ ũng th ng u n th i à h ng giống

nh u hi ng h uật ầu t uố tế uố gi V ậ Luận n

ã h àn thi n h i ni ặ iể t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

Nhà n ớ tiế nhận ầu t ; h i u t à t những ngu n nh n h t sinh

t nh h X ng h i ni ặ iể à i t ò ơ hế gi i u ết

t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ Đ ng th i h n t h

h ơng th gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

t ng th ti n t số n ớ t n thế giới h ến th i iể hi n n Luận

n ã s ụng c ý thu ết h nh nh ý thu ết h ng ý thu ết u n

i n t ừ t ơng ối uố gi Đ à những ý thu ết nh h ởng t tiế à

hi hối ớn tới u t nh ng u nh h uật gi i u ết t nh

h ầu t uố tế t ng h uật uố gi ũng nh t ng hi nh

th ơng i t à hi nh ầu t uố tế

Th ba Vi t N ã ý ết à th hi n hi nh ầu t từ những

nă 1990 ến n ã th gi à t số hi nh th ơng i t thế h

ới u nh ơ hế gi i u ết t nh h iển h nh à ACIA, CPTPP và

EVIPA Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ

những hi nh nà nhi u iể h i t s ới những ết ã ký

ết à th hi n t ớ V ậ Luận n tậ t ung h n t h những u

nh ơ hế gi i u ết t nh h t ng Hi nh EVIPA; à n i ung

ết ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà

n ớ tiế nhận ầu t trong hi nh à Vi t N à thành i n nh

CPTPP và ACIA; so sánh ơ hế gi i u ết t nh h t ng EVIPA ới ơ

hế gi i u ết t nh h t ng CPTTP à ACIA Từ hỉ những thuận i

à h hăn hi th thi ết ơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu

t n ớ ng ài à Nhà n ớ t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à

Liên minh châu Âu.

Th t ới những u nh t ng EVIPA Vi t N ã t h nhà

ầu t EU u n hởi i n Nhà n ớ Vi t N V ậ nhà ầu t EU thể

168

hởi i n Nhà n ớ Vi t N T à Đầu t th ng t hi h ằng Nhà n ớ

i h ết ầu t t ng Hi nh EVIPA ậ Luận n ã

u t h thống gi i h nhằ th thi hi u u u nh ơ hế gi i u ết

t nh h t ng Hi nh EVIPA.

Cùng ới u h ớng h t t iển nh ẽ inh tế à s gi tăng nh nh

h ng ầu t uố tế những u nh ơ hế gi i u ết t nh h ũng

ần h i h àn thi n ể ng u ầu òi hỏi từ th ti n Để t nh s gi

tăng t nh h ầu t uố tế h thể tham gia h t ng ầu t ần h i

n à th thi ng những u nh h uật Đ ng th i t ng u

trình th hi n n ầu t i h thể h i t ý th u n i h

h h nh à t nh h ến u n i ối t .

Luận n à ng t nh ầu ti n nghi n u t h t àn i n những

n ý uận à h ý t ng Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à

Li n inh h u Âu ng uận h h à u t nh gi i

h nhằ n ng hi u u th thi u nh ơ hế gi i u ết t nh

h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà n ớ nhằ h n hế th nh t những

169

t ng t i h Vi t N

ANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH

C NG B KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI C A LUẬN ÁN

1. T hiểu Cơ hế gi i u ết t nh h th Hi nh B h ầu t

giữ Vi t N à EU (EVIPA) , T h Nh n Kh h ã h i, số ( 7)

nă 2020.

2 Hi nh B h ầu t Vi t N - Li n inh h u Âu: Cơ h i à

th h th ặt ối ới nh nghi Vi t N , T h Nh n Kh

h ã h i số 6 (109) nă 2022

3 Cơ hế gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài ới Nhà

n ớ th Hi nh B h ầu t giữ Vi t N à Li n inh h u Âu , T

h Nhà n ớ à Ph uật Vi n Nhà n ớ à Ph uật Vi n Hàn Kh

170

h ã h i Vi t N số 6 (410) nă 2022.

ANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

T ến V ệt

1. Đà u Anh 200 Hán Việt Từ đi n giản yếu Nhà u t n Văn h th ng

tin Hà N i.

2. Ban Chỉ o liên ngành h i nhập quốc tế v kinh tế. 2018. Cẩm nang tích hợp

các FTA theo từng l nh vực: Hướng d n thực thi cam kết về phòng vệ thương

mại và giải quyết tranh chấp.

3. Hà Công Anh B o và các c ng s 2019 Th h th c khi tham gia các Hi p

nh th ơng i t do thế h mới c a Vi t Nam từ kết qu i u tra doanh

nghi Kỷ yếu hội thảo khoa học C hi nh th ơng i t do thế h mới

c a Vi t Nam: Từ chiến th gi ến thách th c khi th thi TP H Chí

Minh, tr. 289 - 304.

4. Nguy n B B nh 2020 Gi i quyết tranh ch p giữ nhà ầu t n ớc ngoài và

Nhà n ớc tiếp nhận ầu t ằng tr ng tài theo EVIPA T p chí Khoa học Pháp lý

Việt Nam, số 4/2020.

5. Nguy n Bá Bình, Nguy n Mai Linh. 2020. Qu nh c a CPTTP v ơ hế gi i

quyết tranh ch p giữ nhà ầu t n ớ ng ài à Nhà ớc tiếp nhận ầu t T p

chí Lu t học, số 1/2020

6. L ơng Th nh B nh. 2015. Giải quyết tranh chấp giữa Nhà nước với nhà đầu tư

nước ngoài theo cơ chế của ICSID, Luận ăn th s uật h Đ i h c Quốc gia

Hà N i.

7. B luật Tố tụng dân s 2015

8. B Công Th ơng. 2017. Tài li u H ớng d n th c thi các cam kết v Phòng vệ

thương mại và giải quyết tranh chấp.

9. B Tài chính. 2015. Thông cáo báo chí về việc kết thúc cơ bản đàm phán Hiệp

định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh Châu Âu EU – Một s nội dung

cam kết thuế nh p khẩu, thuế xuất khẩu và dịch v tài chính.

10. B T Ph 2017 th T t nh Th t ớng Ch nh h th Qu ết

nh h u t Đ n n ng năng i ngũ t ng tài i n t ung t t ng

tài à nh h ớng t hoặc m t số t ung t t ng tài iể h năng nh

t nh uố tế gi i n 201 – 2024 Hà N i.

11. C ng ớc Washington 1965 v gi i quyết tranh ch ầu t uốc tế - ICSID

12. C ng ớc New York 1958.

13. C ng ớ Li n H uố u n i n t ừ tài h n à tài s n uố gi 2004.

14. C ng ớ N 19 ng nhận à thi hành u ết nh t ng tài

n ớ ng ài

15. C u i i à Ngu n Th nh T 2017 Lu t ầu tư qu c tế (Gi t nh

s ng ngữ T ng Đ i h Luật Hà N i hối h ới n H t h nh

s h th ơng i à ầu t h u Âu - Mutrap)

16. Ngu n B iến 2013 Giáo trình Công pháp qu c tế Nhà u t n Đ i h

Quố Gi Hà N i.

17. T ần Vi t ũng 2014 T u t hữu tài s n nhà ầu t n ớ ng ài à t h

nhi i th ng uố gi t ng uật ầu t uố tế hi n i T h Nhà

nước và Pháp lu t, Vi n Nhà n ớ à Ph uật số ( ) t ng 77 – 84.

18. T ần Vi t ũng à Vũ u C ơng. 2010. Cơ hế gi i u ết t nh h TO à

t nh h ầu t uố tế t ng ĩnh h ụ T h Khoa học pháp l

số th ng 3/2010

19. Trần Th Thù ơng L Th Th H ơng 2019 Đi u chỉnh quan h giữa

ng à th ơng i quốc tế trong khuôn kh EVFTA – Cơ h i và thách th c

nhìn từ u n iểm c a Vi t N Kỷ yếu hội thảo khoa học C Hi nh

th ơng i t do thế h mới c a Vi t Nam: Từ chiến th gi ến thách

th c khi th thi TP H Chí Minh, tr. 249 - 260.

20. Đ i h c Luật Hà N i. 2017. Giáo trình Lu t Qu c tế, NXB Công an nhân dân,

Hà N i.

21. Đ i h c Luật Hà N i. 2019. Giáo trình Tư pháp qu c tế, NXB Công an nhân

dân, Hà N i.

22. Đ i h Luật Hà N i. 2011. Giáo trình ầu tư qu c tế Nhà u t n C ng n

nh n n Hà N i.

23. Đ i h c Quốc gia Hà N i. 2013. Giáo trình Công pháp qu c tế NXB Đ i h c

quốc gia, Hà N i.

24. Đ i h c Quốc gia Hà N i. 2018. Giáo trình Tư pháp qu c tế NXB Đ i h c

quốc gia, Hà N i.

25. Bùi T ng Giang. 2010. Hướng tới chiến lược FTA của Việt Nam - Cơ sở lý

lu n và thực tiễn ông , NXB Khoa h c xã h i, Hà N i.

26. Nguy n Ng Hà 2019 Th gi FTA thế h mới: L i thế, thách th c và v n

ặt ra cho Vi t N T p chí Tài chính.

27. Nguy n Ng Hà 2019 M t số thách th c khi th c thi các hi nh th ơng

m i t do thế h mới c a Vi t Nam từ vi c chuyển h i u ớc vào pháp luật

t ng n ớ T p chí Khoa học pháp lý Việt Nam, số 03 (124), tr. 16 - 28.

28. Đ Th nh Hà 2016 Đ h ý n t ng gi i u ết t nh h ầu

t ằng t ng tài T h Lu t sư Việt Nam Li n àn Luật s Vi t N Số

(3), Trang 43 - 45.

29. Đ Th nh Hà 2016 T hiểu ơ hế gi i u ết t nh h ầu t giữ nhà ầu

t n ớ ng ài ới Ch nh h n ớ tiế nhận ầu t T h Nghề u t Số (2)

Trang 76 - 78.

30. Nguyên H i 2016 Th h th c th hi n FTA Thời báo Kinh tế Sài Gòn,

số 16.

31. Ngu n Minh Hằng 2012 Gi i u ết t nh h ầu t uố tế th ơ hế

T ung t gi i u ết t nh h ầu t uố tế ICSI à inh nghi ối ới

Vi t N Đ tài nghi n u h h B (T ng Đ i h Ng i Th ơng)

32. Ngu n Minh Hằng 2012 Gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

h nh h n ớ tiế nhận ầu t - M t ài su nghĩ ối ới Vi t N T h

Luật h Số ặ s n Gi i u ết t nh h th ơng i uố tế, trang 87 - 93.

33. H àng Ph ớ Hi 200 Th ti n hài h h h uật ầu t t ng

hu n h ASEAN T h Luật h số (12)

34. H àng Ph ớ Hi 2009 Đ tài h h B Cơ hế gi i u ết t nh h

th ơng i uố tế à i h àn thi n h thống h uật Vi t N t ng u

t nh h i nhậ

35. H àng Ph ớ Hi 2016 B nghi n u inh nghi n ớ

ng nhận à h thi hành h n u ết t ng tài n ớ ng ài n h t thi

hành ti u huẩn t ng tài uố tế ể tăng ng s h t t iển inh tế

Vi t N th ng u i thi n i t ng ầu t inh nh n số

352119414.

36. Hi nh ầu t t àn i n ASEAN (ACIA).

37. Hi nh B o h ầu t giữa Vi t Nam và Liên minh châu Âu (EVIPA).

38. Hi nh Đối tác kinh tế toàn di n và tiến b u n Th i B nh ơng

(CPTPP).

39. Hi nh Th ơng i t B M (NAFTA)

40. Hi nh khung v H p tác kinh tế toàn di n giữa ASEAN và Trung Quốc.

41. Hi nh Th ơng i t do Hoa K , Mêxico, Canada - USMCA.

42. Hi nh Th ơng i t do Australia - Malaysia.

43. Hi nh Đối tác kinh tế Nhật B n - Philipines.

44. Hi nh Th ơng i t do ASEAN - n Đ .

45. Hi nh v Đầu t giữa ASEAN và Hàn Quốc.

46. Hi nh Đầu t giữa ASEAN và Hongkong.

47. Hi nh Th ơng i T do ASEAN - Australia/New Zealand (AANZFTA).

48. Hi nh Đầu t s ng h ơng giữ Đ c và Liberia.

49. Hi nh Đầu t h ơng T ung Quố Nhật B n à Hàn Quố

50. Hi nh Khu ến h h à B h ầu t giữ n Đ à Hà L n

51. Hi nh Đầu t s ng h ơng giữ Vi t N à n ớ

52. Hi nh Th ơng i t giữ Vi t N à n ớ

53. Ngu n Vũ H àng 2007 Kinh tế h uật ầu t uố tế à những n

ặt ối ới Vi t Nam khi gia nhậ TO Nhà u t n Th nh Ni n Hà N i

54. Lê Minh Hùng. 2010. Hiệu lực của hợp đồng theo quy định của pháp lu t Việt

Nam, Luận án Tiến sĩ Luật h Đ i h c Luật TP. H Chí Minh;

55. Lê Th Th H ơng. 2002. V ơ hế gi i quyết tranh ch p thông qua con

ng tr ng tài trong Hi nh th ơng i Vi t - M , T p chí Khoa học pháp

lý số 6/2002

56. H i ng Quố gi hỉ i n s n Từ iển B h h Vi t Nam. 2005. Từ

i n Bách Khoa Việt Nam, Nhà u t n Từ iển B h h Vi t N Hà N i.

57. Lê Huy Khôi. 2011. Gi i pháp th c thi các cam kết FTA thế h mới, T p chí

Tài chính

58. Nguy n Thù Linh Vũ Ng c Di à L M i T ng 201 Ngành ng n hàng

Vi t Nam trong bối c nh th c thi Hi nh CPTPP Kỷ yếu Diễn đàn Hội nh p

Kinh tế Qu c tế Việt Nam 2018 H i nhập kinh tế quốc tế trong tình hình mới –

Ch ng Đ i mới, Thiết th c và Hi u qu Hà N i, tr. 72 - 173.

59. Nguy n Thù Linh 2014 Hi nh th ơng i t do thế h mới và v n c i

cách thể chế kinh tế ở n ớ t T p chí Nghiên cứu l p pháp.

60. Trần Thăng L ng 2019 ụng các quy t c gi i th h i u ớc quốc tế ối với

các hi nh ầu t uốc tế - Th c ti n áp dụng và những kinh nghi m cho Vi t

Nam, T p chí Khoa học pháp lý Việt Nam số 01(122)/2019

61. Luật Đầu t 2020 à ăn n h ớng n thi hành

62. I s M i 2016 B h nhà ầu t à h nh n n ớ ng ài t ng hi

nh ầu t : X ét từ những ụ th tế Nhật B n T h Khoa học

Đ i h Quố Gi Hà N i: Luật h Tậ 32 số (4), Trang 63 - 75.

63. Ngu n Th Mơ 2011 Giáo trình Pháp lu t thương mại qu c tế Nhà u t n

L ng Hà N i.

64. Mut - T ng Đ i h Luật Hà N i 2016 Tài i u Kh à t Luật ầu

t uố tế à gi i u ết t nh h giữ nhà ầu t n ớ ng ài à h nh h

n ớ tiế nhận ầu t

65. MuT - T ng Đ i h Luật Hà N i .2017. Giáo trình u t đầu tư qu c tế

Nhà u t n T Hà N i. tr.476.

66. Ngh nh số 1 /201 /NĐ-CP ngà 14 th ng 2 nă 201 Ch nh ph ầu

t th h nh th ối t ng t

67. Ngh nh số 63/201 /NĐ-CP ngà 4 th ng nă 201 Ch nh ph ầu

t th h nh th ối t ng t

68. Ngh nh số 22/2017/NĐ-CP ngà 1 th ng 4 nă 2017 Ch nh ph hò

gi i th ơng i

69. Lê Nết. 2006. ICSID còn gay hơn cả kiện bán phá giá, Th i báo Kinh tế Sài

Gòn ngày 8/9/2006

70. Trần Th B h Nh n Đ Th Minh H ơng 2019 Cơ h i và thách th c khi th c

thi các Hi nh th ơng i t do thế h mới T p chí Tài chính.

71. Nhi u tác gi . 2000. Giải quyết tranh chấp kinh tế có yếu t nước ngoài tại Việt

Nam”, NXB Chính tr Quốc gia

72. Nguy n Th Nhung 2020 EVFTA EVIPA à ơ hế gi i quyết tranh ch

T p chí Tài chính.

73. T ần Th H ng Nhung. 2019. Luận n tiến s uật h “ lu n và thực tiễn giải

quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và qu c gia tiếp nh n đầu tư: p

d ng đ i với Việt Nam trong điều kiện hội nh p kinh tế qu c tế hiện nay”.

74. Bùi C ng Nh 2004 Giáo trình Tư pháp qu c tế Nhà u t n T h

Hà N i.

75. H àng Ph 2003 Từ đi n Tiếng Việt Nhà u t n Đà Nẵng Đà Nẵng

76. Phòng Th ơng i và Công nghi p Vi t Nam (VCCI), Tổng quan về các Hiệp

định thương mại mà Việt Nam đã tham gia và khả năng t n d ng của doanh

nghiệp, Trung tâm WTO;

77. Châu Huy Quang. 2020. Cơ chế giải quyết tranh chấp đầu tư trong b i cảnh cải

cách tư pháp và môi trường đầu tư ở Việt Nam, Nxb H ng B c

78. Qu t tố tụng t ng tài n Luật Th ơng i uố tế Li n H

Quố (UNCIT AL)

79. Qu t tố tụng t ng tài Phòng Th ơng i uố tế (ICC).

80. Qu ết nh số 1063/2016/QĐ-TTg ngà 14 th ng 6 nă 2016 Th t ớng

Ch nh Ph i h u t Đ n n ng năng h i ngũ ng h

i n h B ngành h ơng h uật uố tế à gi i u ết t nh

h ầu t uố tế gi i n 2016 - 2020.

81. Quyết nh số 04/2014/QĐ-TTg ngà 0 th ng 4 nă 2020 a Th t ớng

Chính ph v Quy chế phối h p trong gi i quyết tranh ch ầu t uốc tế.

82. Số i u H i ngh Li n Hi Quố Th ơng i à Ph t t iển 2019

83. L ơng H àng Th i 2019 V n th c thi các FTA thế h mới c a Vi t Nam -

Cơ h i và thách th ối với doanh nghi V Chính sách thương mại đa biên,

B C ng Th ơng

84. Hà Ph ơng Th o. 2015. Tranh ch ầu t uốc tế và bài h c kinh nghi m,

Pháp luật Vi t Nam ngày 30/06/2015

85. Nguy n Th Anh Thơ 2020 Cơ hế gi i quyết tranh ch ầu t uốc tế trong

các Hi nh th ơng i t do thế h mới mà Vi t N à thành i n T p chí

Nghiên cứu l p pháp.

86. Lê Quang Thuận 2019 C hi nh th ơng i t do thế h mới và tác

ng ối với kinh tế Vi t N T p chí Tài chính

87. Ngu n Thu Th 2013 Đ uố gi ới t h à t n t nh h

t ng th ti n gi i u ết t nh h th ơng i à ầu t uố tế T h Nhà

nuớc và Pháp lu t số 4/2013

88. Ph n Th Th nh Th 2017 Gi i u ết t nh h ầu t uố tế - Những

th h th ối ới Ch nh h Vi t Nam”, T p chí Dân chủ & Pháp lu t, Số 4.

89. Trần Th T ng Đ Th M i Th nh 2019 Những t ng n i bật c a FTA

thế h mới ối với tăng t ởng kinh tế Vi t N Kỷ yếu hội thảo Khoa học

qu c gia, 60 - 72.

90. Đ Viết Anh Th i 2012 Gi i u ết t nh h ầu t giữ Ch nh h à

nhà ầu t n ớ ng ài T h Khoa học Pháp l Số (4) t ng 49 - 54.

91. Ngu n Xu n Thành 2013 V n t nh h à gi i u ết t nh h giữ

nhà ầu t n ớ ng ài à nhà n ớ t ng h ng ối t ng t t i Vi t N :

Nghi n u t nh huống n BOT ầu Ph M à inh nghi uố tế T

h Ngân hàng số (3)

92. L Ngu n Gi Thi n. 2017). C ng nhận à h thi hành h n u ết t ng

tài n ớ ng ài ù ã hết th i hi u u ầu t i H K : Nh n từ th ti n ét

ụ S t ns t i ing i n N i C nt T h Phát tri n Khoa học

và công nghiệp, Tậ 20 số Quý (3)

93. Nguy n Thanh Tú, 2017, Giáo trình giải quyết tranh chấp thương mại qu c tế,

NXB T h Ch ơng t 17 -179.

94. Bành Quố Tu n 2012 Vi t N ới i c gia nhậ C ng ớ Li n H

Quố u n i n t ừ tài h n à i n t ừ tài s n uố gi T h Phát

tri n Khoa học và Công nghệ, Tậ 1 số Quý (1) t ng 67 - 68.

95. T ần Anh Tu n 2014 V i t ò B t h t ng gi i u ết t nh h giữ

h nh h Vi t N à nhà ầu t n ớ ng ài T h Dân chủ và Pháp lu t.

B T h Số (2) t ng - 12.

96. T ần Anh Tu n 2017 Cơ chế giải quyết tranh chấp đầu tư qu c tế giữa nhà

nước và nhà đầu tư nước ngoài theo pháp lu t qu c tế và kinh nghiệm nước

ngoài. Luận n tiến s uật h

97. Đ H àng Tùng 200 Cơ hế à th ti n gi i u ết t nh h ầu t

T ung t gi i u ết t nh h ầu t uố tế (ICSI ) T h Nhà nước

và Pháp lu t số 4 t ng 70 - 79.

98. n Đối ngo i Quốc h i. 2012. àm phán và ký kết Hiệp định Thương mại

tự do - Kinh nghiệm và thực tiễn.

99. Văn i n Đ i h i Đ ng th i k i mới (Đ i h i VI, VII, VIII, IX). 2005. Nxb.

Chính tr quốc gia, Hà N i, tr. 617, 664.Văn i n Đ i h i i biểu toàn quốc lần

th XI. 2011. Nxb. Chính tr quốc gia, Hà N i, tr. 28.

100. Văn i n Đ i h i i biểu toàn quốc lần th XII. 2016. Văn hòng T ung ơng

Đ ng, Hà N i, tr. 18, 79, 155 -156.

101. Văn i n Đ i h i i biểu toàn quốc lần th XII. 2021. Nxb. Chính tr quốc.

gia, Hà N i

102. Văn i n Đ i h i i biểu toàn quốc lần th X. 2006. Nxb. Chính tr quốc gia,

Hà N i, tr. 112.

103. Văn i n Đ i h i i biểu toàn quốc lần th XI, S t 23 - 236, 72, 83 - 84

104. Vi n Khoa h c pháp lý. 2009. Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại qu c

tế và việc hoàn thiện hệ th ng pháp lu t Việt Nam trong quá trình hội nh p.

105. Won-Mog Choi. 2013. “The present and future of the investor-state dispute

settlement paradigm”, Journal of Economic Law 10 (3), pp. 725-747.

106. T nh H i ến 2012 M t số ụ t ng tài giữ nhà ầu t n ớ ng ài à

h nh h n ớ tiế nhận ầu t i n u n ến n ớ ASEAN T h

Lu t học Số ặ s n Gi i u ết t nh h th ơng i uố tế Đặ s n số

(20), trang 100 - 107.

107. T nh H i ến 2012 Giáo trình đầu tư qu c tế Nhà u t n h nh t Quố

Gi s thật Hà N i.

108. T nh H i ến. 2007 S h nhận thẩ u ển ét tò t ng tài

uố tế ối ới t nh h giữ uố gi ới nhà ầu t n ớ ng ài t ng

hi nh ầu t s ng h ơng, T h Nghiên cứu qu c tế số 69 06/2007

109. T nh H i ến. 2012. M t số ụ t ng tài giữ nhà ầu t n ớ ng ài à h nh

h n ớ tiế nhận ầu t i n u n ến n ớ ASEAN T h Lu t học

số 10/2012.

T ến Anh

110. Andreas F. Lowenfeld. 2003. International Economic 395, Oxford University

Press.

111. Andrea K.BjorKlunnd, August Reinisch. 2012. International Investment Law

and Soft Law, Publishing house Edward Elgar, England.

112. Angelos Dimopoulos. 2011. EU Foreign Investment Law, Publishing house

Oxford University, England.

113. APEC. 2013. Investor - State Dispute Prevention Strategies Selected Case

Studies.

114. Barry Appleton, Denyse MacKenzie, Barton Legum, Eduardo Siqueiros and

William S.Dodge. 2001. “Investment Disputes and NAFTA Chapter 11”,

Proceedings of the Annual Meeting (American Society of International Law),

Tome 95, pg. 169 - 209.

115. Biswajit Dhar. 2015. India’s Experience with BITs: Highlights from Recent

ISDS Cases, Investment Policy Brief, No (3), pg. 1 - 9.

116. C.F AMERASINGHE. 1977. C.F “Dispute Settlement Machinery in Relatión

Between Staté and Multinational Enterprises – with particular reference to

the International Centre for settlement of Investment Disputes T 11 N

(1), pg 45 - 49.

117. Daniel M.Price. 1993. An Overview of the NAFTA Investment Chapter:

Substantive Rules and Investor – State Dispute Settlement”, The International

Lawyer T 27 N (3), pg. 727 – 736.

118. Davis Collins. 2011. Applying the Full Protection and Security Standard of

International Investment Law to Digital Assets, Journal of World Investment

and Trade, Volume 12, No.2, pp.225-244

119. David Gaukrodgerand Kathryn Gordon. 2012. Investor - state dispute settlement:

A scoping paper for the investment policy community, OECD Working Papers

on International Investment, No.2012/3, OECD Investment Division,

www.oecd.org/daf/investment/workingpapers.

120. O C nn 1970 International Law, vol.2, 2nd ed. London: Stevens &

Sons Ltd.

121. E. de Vattel. 1758. The Law of Nations or the Principles of Natural Law

Applied to the Conduct and to the Affairs of Nations and of Sovereigns. English

translation by C.G. Fenwick, 1916. Washington D.C.: Carnegie Institution, vil.

Ill, book II, chap. VI, p. 136

122. European Commission. 2016. “CETA: EU and Canada agree on new approach

on investment in trade agreement”, IP/16/399.

123. Gaukrodger. 2010. Foreign State Immunity and Foreign Government controlled

Investors, OECD Publishing.

124. Green Haywood Hackworth. 1943. Digest of International Law, vol. V. p. 805

125. Gus Van Harten. 2005. “Private Authority and Transnational Governance: The

Contours of the International System of Investor Protection”, Review of

International Political Economy, Tome 12, No (4), pg. 600 - 623.

126. Hannes Lenk. 2016. “An Investment Court System for the new generation of EU

Trade and Investment Agreements: A Discussion of the Free Trade Agreement With

Vietnam and the Comprehensive Economic and Trade Agreement With Canada

European Papers, Tome 1.2016, No (2), pg. 665 - 667.

127. ICSID Case No. ARB/05/1, Judgement of 22/8/2012, page.242, Daimler

Financial Services AG v. Argentina

128. Julien Chaisse & Sufian Jusoh. 2016. The ASEAN comprehensive investment

agreement - The Regionalisation of laws and policy on foreign investment,

Edward Elgar.

129. Kell M.Man. 2003. United Mexican States v Metalclad Corporation: The North

American Free Trade Agreement Provides Powerful Private Right of Action to

Foreign Investors, The Urban Lawyer, American,

130. Kate M.Supnik. 2009. “Making amends: Amending the ICSID convention to

reconcile competing interests in international investment law”, Duke Law

Journal, Tome 59, No (2), pg. 343 - 376.

131. Kate Miles. 2013. The Origin of International Investment Law, Publishing house

Cambrige, England.

132. Kavaljit Sing and Burghard Iige. 2016. Rethinking Bilateral Investment Treaties:

Critical Issue Policy Choices, Both Ends, Madhyam and Somo, Netherlands.

133. Kavaljit Singh and Burghard Iige. 2016. “Rethinking Bilateral Investment

Treaties: Critical IssuePolicy Choices B th En s M h n S g. 114.

134. Ko YungTung. 2015. “Investor – State Dispute Settlement under the Trans

Pacific”, The California International Law Journal, Tome 23, No (1), pg 1.

135. Laura Puccio and Roderick Harte. 2017. From Arbitration to the investment

court system (ICS), European Parliament Researchh Serive, England.

136. Leon E.Trakman. 2014. The Status of Investor – State Arbitration: Resolving

Investment Dispute under the Transpacific Partnership Agreement”, Journal of

Word, Tome 48, No (1), pg. 1 - 30.

137. Ling Ling He & Razeen Sappideen. 2013. “Investor – State Arbiration under

Bilateral Trade and Investment Agreements: Finding Rhythm in Inconsistent

Drumbeats”, Journal of World Trade, Tome 47, No (1), pg. 215 - 242.

138. Luke Nottage. 2016. “The TPP Investment Chapter and Investor – State

Arbitration in Asia and ceania: Assessing Prospects for Ratification”, Legal

Studies Research Paper, Sydney Law School, No (16/28).

139. Mavrommatis Palestine Concession. 1924. Judgment No.2, P.C.I.J, Series A.

140. Micheal K.Young, Antonio R.Parra, Josse Angel Canela and Amelia Porges.

1993. “ICSID and New Trends in International Dispute Settlement”, Proceedings

of the Annual Meeting (American Society of International Law), Tome 87,

Challenges to International Governance, pg. 2 - 14.

141. M. Sornarajah. 2010. The International Law on Foreign Investment, Publishing

house Cambrige, England.

142. Nipawan Pakittah. 2015. The ASEAN way of investment protection: an

assessment of the ASEAN comprehensive investment agreement, PhD thesis in

School of Law, College of Social Sciences, University of Glasgow.

143. Nicolette Butler. 2012. The States of international investment arbitration: The

possibility of establishing an appeal mechanism, PhD thesis, University of Leeds.

144. OECD. 2012. Dispute settlement provisions in international investment

agreement: A large sample survey, OECD Working Papers on International

Investment, 2005/0, M is n E iti n OEC F n

145. OECD. 2005. Tranparence and Third Party Participation in investor – state

Dispute Settlement Procedures M is n E iti n OEC F n .

146. OECD. 2010. Investor - State Disputes: Prevention and Alternatives to

Arbitration”.

147. Patricia Nacimiento and Sven Lange. 2012. White Industries Australia Limited

Republic of India, ICSID Review, Tome 27, No (2), pg. 274 - 280.

148. Peterson Institute For International Economics, Assessing the Trans – Pacific

Partnership: Tome 1: Market Access and Sectoral Issues.

149. Rudolf Dolzer and Christoph Schreuer. 2008. Principles of International

Investment Law, Oxford University Press.

150. Ray A.August, Don Mayer, Michael Bixby. 2008. International Business Law,

Publishing house Prentice Hall, America.

151. Raj Bhala. 2008. International Trade Law: Interdisciplinary Theory and

Practice, Lexis Nexis, London.

152. Rodrigo Polanco Lazo. 2010. Internaitonal Arbitration in times of change:

Fairness and Transparency in Investor - State Disputes, American Society of

International Law, Tome 104.

153. Sachet Singh and Sooraj Sharma. 2013. Investor-State Dispute Settlement

Mechanism: The Quest for a orkable Roadmap”, Merkourios, Volume 29, No.

76, pp. 88-101.

154. Sumeet Kachwaha. 2013. The White Industries Australia Limited - India BIT

Award: A critical Assessment, The Journal of the London Court of International

Arbitration.

155. Sondra Faccio. 2005. Indirect expropriation in international investment law

between states regulatory powers and investor protection, Thammasat University.

156. Sumeet Kachwaha. 2013. The White industries Australia Limited – India BIT

Award: A Critical Assessment, The Journal of the London Court of Arbitration

International, Tome 29, No 2, pg. 274 - 294.

157. Ta Sao Mai. 2017. VietNam’s FTA Strategy Th s t Uni sit

158. Tai Heng Cheng. 2005. Power, Authority and International Investment Law,

American University International Law Review, pg. 1 - 36.

159. UNCTAD. 2018. World Investment Report: Investment and New Industrial

Policies, United Nations.

160. UNCTAD. 2015. IIA Issues Note, United Nations Publication.

161. UNCTAD. 2011. Best Practive in Investment for Development: How to Prevent

and Manage Investor – State Disputes: Lessons from Peru, UNCTAD Investment

Advisory Series (NewYork and Geneva: United Nations), United Nations

Publication, America.

162. UNCTAD. 2005. Investor - State Disputes Arising from Invesment Treaties: A

review, UNCTAD Series on International Investment Policies for Development

(NewYork and Geneva: United Nations), United Nations Publication, Netherlands.

163. UNCTAD. 2012. Transparency - Series on Issues in International Investment

Agreements II, United Nations Publication, Netherlands.

164. UNCTAD. 2011. How to prevent and manage investor - state disputes: lessions

from Peru.

165. UNCTAD. 2013. Investor - State Dispute Settlement, UNCTAD Series on Issues

in International Investment Agreements II, (NewYork and Geneva: United

Nations), United Nations Publication, Netherlands.

166. UNCTAD. 2012. Fair and equitable treatment, United Nations Conference on

Trade and Development.

167. UNCTAD. 2007. Investor - State Dispute Settlement and Impact on investment

rulemaking, United Nations Publication, Netherlands.

168. UNCTAD. 2012. FET – UNCTAD, Series on Issues in International Investment

Agreements II, New York and Geneva, tr.16.

169. UNCTAD. 2000. Transfer of Funds, New York and Geneva, tr.28-34.

170. UNCTAD and OECD. 2010. Third Report on G20 Investment Measures,

United Nations.

171. UNCTAD, OECD and WTO. 2010. Reporton G20 Trade and Investment

Measures.

172. UNCTAD, OECD and WTO. 2009. Reporton G20 Trade and Investment

Measures.

173. YANG Hyoeun. 2017. The EU’s Investment Court System and Prospects for a

New Multilateral Investment Dispute Settlement System, Korea Institute For

International Economic Policy, Korea.

174. William S.Dodge. 2006. Investor-State Dispute Settlement Between Developed

Countries: Replection on the Australia - United States Free Trade Agreement,

Vaderblilt Journal of Transnational Law, Tome 32, pg. 1 - 37.

T ến Pháp

175. Arnaud de Nanteuil. 2017. Droit international de l’investissement, Maison

é iti n A Pé n

176. Benjamin Graham. 2018. L'investisseur intelligent: Une référence en matière

d'investissement, Nouvelle édition commentée.

177. Boiris Starck, Henri Roland. 1993. Obligations (2. Contrat), Maison édition

Litec 24. Denis Mazeaud. 2005. Revue des Contrats, LGDJ.

178. Daniel Fixari. 2017. Méthodologie de l'investissement dans l'entreprise, Maison

é iti n La Découverte.

179. Denis Alland. 2021. Manuel de droit international public, Presses Universitaires

de France - P.U.F.

180. Documentation Francaise - Rapports Du Cae - N° 89 1 Avril 2010, Investissement

direct étranger et performances des entreprise.

181. Driss GUERRAOUI et Xavier Richer. 1998. Les invertissements directs

étrangers, M is n é iti n L'H tt n

182. Francois Collart Dutilleul. 2001. Contrats civils et commerciaux, Dalloz.

183. François-Xavier Simon et Martine Trabelsi. 2005. Préparer et défendre un

projet d'investissement M is n é iti n un

184. Jean Calais-Auloy. 1990. Propositions pour un code de la consommation, La

documentation francaise.

185. Jean Deruppe. 2003. Droit privé international, Dalloz.

186. Jean-Piere Laviec. 1985. Protection et promotion des invertissements, Nouvelle

édition International.

187. Jean-Piere Debourse et Roge P.Declerck. 2012. Principes d’analyse financière

de projets d’invertissement, M is n é iti n L H tt n

188. Loicienne Topor. 1994. Les Contrats, Maison édition Litec.

189. Martine Lambard et Gilles Dumont .2005. Droit Administratif, Dalloz.

190. Mehrdad Vahabi. 2012. L'investissement direct étranger en Côte d'Ivoire:

Economie politique et changement institutionnel, M is n é iti n L'H tt n

191. Nathalie Taverdet-Popiolek. 2006. Guide du choix d'investissement, Edition

O g nis ti n

192. Olivier Cortel. 2017. Méthodologie du droit international public, Éditions de

l'Université de Bruxelles.

193. Patrick Piget. 2019. Décision d'investissement é iti n É n i

194. Raymond RANJEVA et Charles CADOUX. 1992. Droit international public,

EDICEF.

195. Sandrine Clavel. 2012. Droit international privé, Dalloz.

196. Sophie Schiller. 2002. Les limites de la liberté contractuelle en droit des

sociétés, LGDJ.

Website

197. B Đầu t 2020 Gi i quyết tranh ch ầu t th EVIPA tối i

h Vi t N ăng t n https://baodautu.vn/giai-quyet-tranh-chap-dau-tu-

theo-evipa-bao-dam-toi-da-loi-ich-cua-viet-nam-d123762.html, truy cập ngày

05/7/2021.

198. B Quố tế 2020 Hi nh EVFTA à EVIPA: B ớ u n t ng t ng h i

nhậ uố tế ăng t n https://baoquocte.vn/hiep-dinh-evfta-va-evipa-buoc-

quan-trong-trong-hoi-nhap-quoc-te-117276.html t u ậ ngà 0 /7/2021

199. Đ ng C ng s n Vi t N 2019 EVFTA à EVIPA – Những ng l c và k

v ng mới ăng t n https://dangcongsan.vn/kinh-te/--hiep-dinh-evfta-va-evipa-

co-hoi-cho-doanh-nghiep-mo-rong-thi-truong-527161.html, truy cập ngày

08/7/2021.

200. Thế Kh C ụ t nh h giữ nhà n ớ à nhà ầu t n ớ ng ài tăng n

ng ể https://dantri.com.vn/xa-hoi/cac-vu-tranh-chap-giua-nha-nuoc-va-nha-

dau-tu-nuoc-ngoai-tang- len-dang-ke-20191228140151472.htm th h ngà

26/12/2021.

201. L Đ c Ng 2021 Gi i u ết t nh h ầu t – những n ặt ối ới

Luật Đầu t th h ơng th ối t ng t ăng t n

http://lapphap.vn/Pages/tintuc/tinchitiet.aspx?tintucid=210828, truy cập ngày

08/7/2021.

202. Long Vân. 2019. Hi nh EVIPA: Đ n ng s d ch chuyển c a dòng vốn

ầu t uốc tế ăng t n https://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/hiep-

dinh-evipa-don-long-su-dich-chuyen-cua-dong-von-dau-tu-quoc-te-324050.html,

truy cập ngày 26/8/2021.

203. Nguy n M nh Hùng 2021 V h i nhập quốc tế và tham gia tiến trình toàn cầu

hóa c a Vi t Nam ăng t n

https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/quoc-phong-an-ninh-oi-ngoai1/-

/2018/821539/ve-hoi-nhap-quoc-te-va-tham-gia-tien-trinh-toan-cau-hoa-cua-

viet-nam.aspx t u ậ ngà 27/ /2021

204. Nguy n Minh Phong, Nguy n Trần Minh T 2020 EVFTA à EVIPA –

Những ng l c và k v ng mới ăng t n https://nhandan.vn/nhan-dinh/ky-1-

nhung-co-hoi-va-thach-thuc-moi-449980/, truy cập ngày 08/7/2021.

205. Nguy n Th Anh Thơ 2020 Cơ hế gi i quyết tranh ch ầu t uốc tế trong các

hi nh th ơng i t do thế h mới mà Vi t N à thành i n ăng t n

206. http://www.lapphap.vn/Pages/tintuc/tinchitiet.aspx?tintucid=210433, truy cập

ngày 26/6/2021.

207. Nguy n Th Nhung 2020 Cơ hế gi i quyết tranh ch p trong EVFTA/ IPA:

Những quy nh mới và thách th ối với Vi t N ăng t n

https://phaply.net.vn/co-che-giai-quyet-tranh-chap-trong-evfta-ipa-bai-1-nhung-

quy-dinh-moi-va-thach-thuc-doi-voi-viet-nam-a220114.html, truy cập ngày

26/8/2021.

208. Nguy n Thu Ph ơng 2020 C u nh c a Hi nh EVIPA ơ n phù

h p với pháp luật Vi t N ăng t n

https://quochoi.vn/UserControls/Publishing/News/BinhLuan/pFormPrint.aspx?U

rlListProcess=/content/tintuc/Lists/News&ItemID=46074, truy cập ngày

02/7/2021.

209. Trần Th B h Nh n Đ Th Minh H ơng 2019 Cơ h i và thách th c khi th c

thi các Hi nh th ơng i t do thế h mới ăng t n

https://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/co-hoi-va-thach-thuc-khi-thuc-thi-

cac-hiep-dinh-thuong-mai-tu-do-the-he-moi-306035.html t u ậ ngà

17/5/2022

210. Tr ng tài quốc tế 2020 T ung t uốc tế v gi i quyết tranh ch ầu t -

ICSI ăng t n https://www.international-arbitration-attorney.com/vi/the-

international-centre-for-settlement-of-investment-disputes-icsid/, truy cập ngày

26/6/2021.

211. T ng Đ i h c C nh s t 2021 Gi i quyết tranh ch p v ầu t giữa Chính

ph à nhà ầu t n ớ ng ài ăng t n https://tks.edu.vn/thong-tin-khoa-

hoc/chi-tiet/117/482, truy cập ngày 27/6/2021.

212. Minnie Stevens Eschauzier (Great Britain) V. United Mexican States,

https://goo.gl/SkSp5z, truy cập ngày 13/8/2021.

213. OECD Investment Division, www.oecd.org/daf/investment/workingpapers, truy

cập ngày 27/4/2022.

214. https://thanhnien.vn/giai-quyet-ra-sao-vu-trinh-vinh-binh-kien-doi-boi-thuong-

hang-tram-trieu-usd-post198648.html, truy cập ngày 27/5/2022

215. https://trungtamwto.vn/fta/199-viet-nam--eu-evfta/1

216. http://www.uncitral.org/uncitral/en/commission/working_groups/3Investor_State

.html] truy cập ngày 07/09/2021

Luận án Tiến sĩ Luật học: Cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam theo Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU

Luận án tập trung xây dựng hệ thống giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi quy định về cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài và Nhà nước Việt Nam trong Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và EU.

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN THỊ HẢI AN

CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ

NHÀ NƯỚC VIỆT NAM THEO HIỆP ĐỊNH

BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ EU

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI - 2023

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN THỊ HẢI AN

CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP

GIỮA NHÀ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ

NHÀ NƯỚC VIỆT NAM THEO HIỆP ĐỊNH

BẢO HỘ ĐẦU TƯ GIỮA VIỆT NAM VÀ EU

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

Người hướng dẫn khoa học:

1. TS. Lê Anh Tuấn

2. TS. Trần Văn Biên

HÀ NỘI – 2023

Có thể bạn quan tâm

Bình luận bản án tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa và kinh nghiệm nghiên cứu giảng dạy

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nguồn nhân lực du lịch trong các cơ sở lưu trú tại Hà Nội

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nguồn nhân lực du lịch trong các cơ sở lưu trú tại Hà Nội

Luận án Tiến sĩ: Giáo dục đạo đức sinh thái cho sinh viên các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Giáo dục đạo đức sinh thái cho sinh viên các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay

Luận án Tiến sĩ: Công tác hoằng pháp và hoạt động của đạo tràng Phật giáo tỉnh Lào Cai hiện nay

Luận án Tiến sĩ: Hành vi nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của học sinh trung học phổ thông tại Hà Nội hiện nay

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Hành vi nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của học sinh trung học phổ thông tại Hà Nội hiện nay

Luận án Tiến sĩ: Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lãnh đạo công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa từ năm 1996 đến năm 2015

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lãnh đạo công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa từ năm 1996 đến năm 2015

Luận án Tiến sĩ: Thực hiện Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn vùng dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam hiện nay

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Thực hiện Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn vùng dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam hiện nay

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Công tác hoằng pháp và hoạt động của đạo tràng Phật giáo tỉnh Lào Cai hiện nay

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu chất lượng dịch vụ viễn thông di động tại Tổng công ty viễn thông Viettel

Luận án Tiến sĩ: Nâng cao chất lượng cơ sở vật chất các trường đại học tư thục trên địa bàn thành Hà Nội

Luận án Tiến sĩ: Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Phú Thọ

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới sự thành công trong khởi sự kinh doanh của phụ nữ khu vực miền Bắc

Luận án Tiến sĩ: Kiểm soát nội bộ tại Tập đoàn xăng dầu Việt Nam

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Kiểm soát nội bộ tại Tập đoàn xăng dầu Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu giải pháp phát triển trung tâm logistics quốc tế cho khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc

Tài liêu mới

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng thuật toán thích nghi và học tăng cường cấu trúc Actor - Critic điều khiển bám quỹ đạo cho robot di động đa hướng mecanum

Luận án Tiến sĩ: Cơ cấu bệnh tim mạch và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi mắc suy tim, rung nhĩ điều trị tại Bệnh viện Thống Nhất, thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xây dựng giải pháp đảm bảo an toàn thông tin cho quá trình học liên kết dựa trên mật mã

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Phát triển năng lực đánh giá công nghệ cho học sinh trong dạy học môn Công nghệ 11 ở trường trung học phổ thông

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phân loại chi cầu diệp – Bulbophyllum Thouars (Orchidaceae) ở vùng Tây Nguyên bằng phương pháp hình thái và phân tử

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm phân bố và dinh dưỡng của các loài lưỡng cư ở Vườn Quốc gia Bến En và Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa

Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trên cơ sở ứng dụng mạng nơ ron và hệ mờ

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp hệ điều khiển góc Pitch tua bin gió trong điều kiện có nhiễu tác động

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hóa học lipid của hai loài san hô thủy tức Millepora dichotoma và Millepora platyphylla ở Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu kiểm soát phân phối công suất kéo trên cầu chủ động của ô tô con bằng ABS

Luận án Tiến sĩ: Ứng dụng phản ứng Domino vào tổng hợp các dẫn xuất Podophyllotoxin, Pyrimidine và đánh giá hoạt tính sinh học của các chất tổng hợp được

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và một số hoạt tính sinh học của cây chùm ngây (Moringa oleifera)

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu thành phần hóa học và ứng dụng ức chế ăn mòn cho thép của cao chiết xuất từ cây Lộc vừng thuộc họ Lecythidaceae

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu hiện tượng nứt dăm đê sông vùng đồng bằng sông Hồng và dự báo khả năng bị nứt của một số đoạn đê

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi