BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VIỆN VĂN HÓA NGHỆ THUẬT QUỐC GIA VIỆT NAM
Trần Thị Thy Trà
NGHỆ THUẬT MINH HỌA BÁO PHONG HÓA
(1932 - 1936)
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHỆ THUẬT
Hà Nội - 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VIỆN VĂN HÓA NGHỆ THUẬT QUỐC GIA VIỆT NAM
Trần Thị Thy Trà
NGHỆ THUẬT MINH HỌA BÁO PHONG HÓA
(1932 - 1936)
Ngành: Lý luận và lịch sử mỹ thuật
Mã số: 9210101
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHỆ THUẬT
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC NGHIÊN CỨU SINH
PGS.TS Hoàng Minh Phúc PGS.TS Bùi Hoài Sơn Trần Thị Thy Trà
Hà Nội - 2023
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận án tiến sĩ Nghệ thuật minh họa báo Phong Hóa
(1932 - 1936) là công trình do tôi nghiên cứu, thực hiện. Những vấn đề nghiên cứu
trong luận án là trung thực và chưa công bố trong bất kỳ công trình nào.
Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này!
Hà Nội, ngày tháng năm 2023
Tác giả luận án
Trần Thị Thy Trà
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................... iv
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN
VÀ KHÁT QUÁT VỀ BÁO PHONG HOÁ .............................................................. 10
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ........................................................................10
1.1.1. Nhóm công trình viết về báo Phong Hóa ........................................................10
1.1.2. Nhóm công trình về nghệ thuật minh họa .......................................................12
1.1.3. Nhóm công trình về minh họa báo Phong Hóa ...............................................16
1.2. Cơ sở lý luận ......................................................................................................18
1.2.1. Khái niệm liên quan tới đề tài nghiên cứu ......................................................18
1.2.2. Lý thuyết nghiên cứu ......................................................................................26
1.3. Khái quát về báo Phong Hóa ..............................................................................31
1.3.1. Sự ra đời và phát triển của báo Phong Hóa .....................................................31
1.3.2. Đội ngũ thực hiện báo Phong Hóa ..................................................................34
1.3.3. Cấu trúc báo Phong Hóa .................................................................................42
1.3.4. Độc giả báo Phong Hóa...................................................................................44
1.4. Khái quát về tranh minh họa và minh họa báo ..................................................44
Tiểu kết ......................................................................................................................52
Chương 2: NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC NGHỆ THUẬT CỦA MINH HOẠ
BÁO PHONG HOÁ ................................................................................................53
2.1. Nội dung của minh họa báo Phong Hóa ............................................................54
2.1.1. Đề tài minh họa về sinh hoạt đời sống tinh thần .............................................54
2.1.2. Đề tài minh họa về đời sống vật chất ..............................................................58
2.1.3. Đề tài minh họa về chính trị - xã hội ...............................................................66
2.2. Hình thức nghệ thuật minh họa báo Phong Hóa ................................................68
2.2.1. Dạng thức minh họa trên báo Phong Hóa .......................................................69
2.2.2. Ngôn ngữ tạo hình minh họa báo Phong Hóa .................................................97
2.2.3. Thủ pháp tạo hình và kỹ thuật chất liệu thể hiện minh họa báo Phong Hóa ........ 113
iii
Tiểu kết ................................................................................................................... 121
Chương 3: GIÁ TRỊ NGHỆ THUẬT, ĐẶC TRƯNG VÀ NHỮNG ĐÓNG GÓP
CỦA MINH HOẠ BÁO
PHONG HOÁ
ĐỐI VỚI MỸ THUẬT VIỆT NAM ............. 123
3.1. Đặc trưng nghệ thuật của minh họa báo Phong Hóa ...................................... 123
3.2. Minh họa báo Phong Hóa trong tương quan với minh họa báo chí và mỹ thuật
Việt Nam đương thời ............................................................................................. 133
3.3. Giá trị của minh họa báo Phong Hóa trong nền mỹ thuật Việt Nam .............. 151
3.4. Đóng góp của minh họa báo Phong Hóa đối với nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại 154
Tiểu kết ................................................................................................................... 163
KẾT LUẬN ..................................................................................................................... 165
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
LUẬN ÁN ........................................................................................................................ 168
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 169
PHỤ LỤC LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHỆ THUẬT .................................................... 180
