
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
Lê Văn Tuyên
DI CƯ QUỐC TẾ CỦA LIÊN MINH CHÂU ÂU
TỪ 1993 ĐẾN 2019
LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUỐC TẾ HỌC
Hà Nội - 2025

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
Lê Văn Tuyên
DI CƯ QUỐC TẾ CỦA LIÊN MINH CHÂU ÂU
TỪ 1993 ĐẾN 2019
Chuyên ngành: Quan hệ quốc tế
Mã số: 9310601.1
LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUỐC TẾ HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. Bùi Hồng Hạnh
Hà Nội - 2025

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoạn đây là công trình nghiên cứu của bản thân. Luận án này
được lên ý tưởng và triển khai thực hiện dựa trên sở thích nghiên cứu của cá nhân
tôi, yêu cầu của công việc và định hướng của giáo viên hướng dẫn. Những số liệu
trong luận án là trung thực, được tổng hợp và trích dẫn từ những nguồn tài liệu tham
khảo uy tín, đáng tin cậy. Những kết quả được công bố trong luận án này là sự kế
thừa và phát triển của những nghiên cứu trước đó về chủ đề di cư quốc tế tại EU,
nhất là luận văn tốt nghiệp thạc sỹ của tôi được bảo vệ thành công tại trường Đại
học Khoa học Xã hội và Nhân văn vào năm 2018.
Hà Nội, ngày tháng năm 2025
Tác giả luận án
Lê Văn Tuyên

2
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất tới PGS.TS. Bùi Hồng
Hạnh, người đã dành nhiều tâm huyết, thời gian và công sức hướng dẫn tôi trong
suốt quá trình triển khai thực hiện luận án của mình kể từ năm 2019. Cô đã luôn
truyền cảm hứng và giúp đỡ tôi nâng cao kiến thức, tư duy khoa học cũng như thái
độ nghiêm túc trong công việc.
Tôi xin cảm ơn lãnh đạo trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, các
thầy/cô Khoa Quốc tế và cán bộ Phòng Đào tạo Sau Đại học đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình tham gia học tập và nghiên cứu tại Học viện.
Tôi cũng xin cảm ơn lãnh đạo Học viện Khoa học Quân sự và các đồng nghiệp vì đã
tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ công việc để tôi có thể tập trung hơn vào việc
nghiên cứu luận án của bản thân.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới các nhà khoa học, các chuyên gia và quý
thầy/cô đã dành thời gian nhận xét luận án của tôi tại hội đồng đánh giá luận án các
cấp; qua đó giúp tôi nhận diện và khắc phục được những điểm hạn chế trong công
trình nghiên cứu của mình.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các thành viên trong gia đình
tôi, những người luôn ở bên cạnh và động viên tôi theo đuổi công trình nghiên cứu
của bản thân.
Tác giả luận án
Lê Văn Tuyên

1
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC .................................................................................................................. 1
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................. 4
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 5
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................. 5
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 6
3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................. 7
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ...................................................... 8
5. Nguồn tài liệu tham khảo ................................................................................. 8
6. Đóng góp của luận án ....................................................................................... 9
7. Bố cục của luận án ........................................................................................... 9
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ..................................... 10
1.1. Các công trình về cơ sở lý luận của di cư quốc tế ............................................. 10
1.2. Các công trình về di cư quốc tế của EU ............................................................ 14
1.3. Các công trình nghiên cứu về khủng hoảng nhập cư của EU ….. ..................... 17
1.4. Các công trình nghiên cứu về chính sách của EU đối với vấn đề di cư quốc tế ..... 21
1.5. Nhận xét ............................................................................................................. 28
Chương 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA DI CƯ QUỐC TẾ
CỦA EU (1993-2019) .............................................................................................. 31
2.1. Cơ sở lý luận ...................................................................................................... 31
2.1.1. Các khái niệm cơ bản ............................................................................... 31
2.1.2. Các định nghĩa của EU liên quan đến di cư quốc tế ............................... 38
2.1.3. Các quan điểm của lý thuyết quan hệ quốc tế về di cư quốc tế ............... 42
2.2. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................... 49
2.2.1. Tình hình di cư trên thế giới ..................................................................... 49
2.2.2. Di cư quốc tế vào châu Âu (EU) trước năm 1993.................................... 54
2.2.3. Những biến động của EU (1993-2019) .................................................... 59
Tiểu kết chương 2 .................................................................................................... 62

