
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
______________________________
LÂM VĂN SƠN
SỬ DỤNG CÁCH TIẾP CẬN ĐỐI NGẪU DỰ BÁO
CẦU LAO ĐỘNG CỦA NGÀNH CHẾ BIẾN THỰC PHẨM:
TIẾP CẬN TỪ PHÍA DOANH NGHIỆP
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH KINH TẾ HỌC
HÀ NỘI - 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
______________________________
LÂM VĂN SƠN
SỬ DỤNG CÁCH TIẾP CẬN ĐỐI NGẪU DỰ BÁO
CẦU LAO ĐỘNG CỦA NGÀNH CHẾ BIẾN THỰC PHẨM:
TIẾP CẬN TỪ PHÍA DOANH NGHIỆP
CHUYÊN NGÀNH: TOÁN KINH TẾ
MÃ SỐ: 9310101
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. CAO XUÂN HÒA
2. PGS.TS. TỪ THUÝ ANH
HÀ NỘI - 2021

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam
kết bằng danh dự cá nhân rằng, luận án: “Sử dụng cách tiếp cận đối ngẫu dự báo cầu
lao động của ngành chế biến thực phẩm: Tiếp cận từ phía doanh nghiệp” do tôi tự thực
hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày tháng năm 2021
Nghiên cứu sinh
Lâm Văn Sơn

ii
LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Cao Xuân Hòa, người hướng dẫn
khoa học, đã tận tình hướng dẫn tác giả trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn
thành luận án.
Tác giả xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học, các thầy cô giáo công tác trong
và ngoài trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu để giúp
tác giả hoàn thiện luận án.
Tác giả xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Khoa Toán kinh tế và các
đồng nghiệp thuộc Bộ môn Toán cơ bản – Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã tạo mọi
điều kiện và giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy, cô giáo và cán bộ Viện Sau đại học –
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã nhiệt tình giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập
và nghiên cứu tại trường.
Cuối cùng, xin được bày tỏ lòng biết ơn đến những người thân trong gia đình, bạn
bè và đồng nghiệp đã chia sẻ, động viên và khích lệ tác giả trong suốt quá trình học tập,
nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Nghiên cứu sinh
Lâm Văn Sơn

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...........................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii
MỤC LỤC .................................................................................................................... iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..................................................................................... v
DANH MỤC BẢNG .....................................................................................................vi
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... vii
GIỚI THIỆU .................................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU .............................................................. 6
1.1 Các nghiên cứu lý thuyết liên quan .................................................................... 6
1.2 Cách tiếp cận dự báo cầu lao động ..................................................................... 7
1.3 Một số mô hình dự báo cầu lao động được sử dụng trong nước ................... 22
1.4 Khoảng trống nghiên cứu .................................................................................. 28
CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ CẦU LAO ĐỘNG .................................... 30
2.1. Cầu lao động và các yếu tố ảnh hưởng ............................................................... 30
2.1.1. Cầu lao động ................................................................................................... 30
2.1.2. Các yếu tố tác động đến cầu lao động .......................................................... 30
2.2 Cơ sở lý thuyết đối ngẫu cho hàm cầu lao động ................................................. 37
2.2.1 Bài toán cực đại lợi nhuận và hàm cầu nhân tố lao động ........................... 37
2.2.2 Bài toán cực tiểu chi phí và hàm cầu có điều kiện đối với lao động ........... 43
2.2.3. Vấn đề ước lượng giá nhân tố ....................................................................... 46
CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................... 48
3.1 Khung phân tích .................................................................................................... 50
3.2. Mô hình cầu lao động ........................................................................................... 53
3.2.1. Mô hình cầu lao động của các doanh nghiệp dựa trên số liệu mảng......... 53
3.2.2 Mô hình kinh tế lượng không gian về cầu lao động ..................................... 55
3.3. Số liệu sử dụng ...................................................................................................... 60
3.4. Phương pháp ước lượng và dự báo ..................................................................... 60
3.4.1 Phương pháp ước lượng ................................................................................. 60
3.4.2 Phương pháp dự báo cầu lao động ................................................................ 66
CHƯƠNG 4. THỰC TRẠNG CẦU LAO ĐỘNG CỦA NGÀNH CHẾ BIẾN ...... 71
THỰC PHẨM Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012-2019 ........................................... 71
4.1 Tổng quan ngành công nghiệp chế biến thực phẩm giai đoạn 2012-2019 .... 71
4.1.1. Doanh nghiệp hoạt động trong ngành sản xuất chế biến thực phẩm ............ 71

