BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
-----------------------------
NGUYỄN MINH HẢI
NGHIÊN CỨU PHƯƠNG PHÁP GIẢM CHIỀU BIẾN DỰA
TRÊN HÀM NHÂN VÀ ỨNG DỤNG TRONG BÀI TOÁN DỰ
BÁO KIM NGẠCH XUẤT KHẨU
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH HỆ THỐNG THÔNG TIN
Hà Nội - Năm 2024
BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
-----------------------------
NGUYỄN MINH HẢI
NGHIÊN CỨU PHƯƠNG PHÁP GIẢM CHIỀU BIẾN DỰA
TRÊN HÀM NHÂN VÀ ỨNG DỤNG TRONG BÀI TOÁN DỰ
BÁO KIM NGẠCH XUẤT KHẨU
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH HỆ THỐNG THÔNG TIN
Mã số: 9 48 01 04
c nhận của Học viện
Khoa học và Công nghệ
Nời ng dẫn 1
(Ký, ghi họn)
PGS.TS Đỗ Văn Thành
Nời hướng dẫn 2
(Ký, ghi rõ họ tên)
PGS.TS Nguyễn Đức Dũng
Hà Nội - Năm 2024
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án Nghiên cứu phương pháp giảm chiều biến dựa trên
hàm nhân và ứng dụng trong bài toán dự báo kim ngạch xuất khẩuNghiên cứu
nghiên cứu của tôi. Các Nghiên cứu được viết chung với các tác giả khác đều được
sự đồng ý của các đồng tác giả trước khi đưa vào luận án. Những kết quả được trình
bày trong luận án hoàn toàn trung thực chưa từng được công bố trong các Nghiên
cứu nào khác.
Luận án được hoàn thành trong thời gian tôi làm NCS tại phòng Nhận dạng và
Công nghệ tri thức, Viện Công nghệ thông tin, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ
Việt Nam.
Tác giả luận án
NCS. Nguyễn Minh Hải
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án tiến sỹ Nghiên cứu phương pháp giảm chiều biến dựa trên hàm nhân
ứng dụng trong bài toán dự o kim ngạch xuất khẩuđược thực hiện tại Viện
Công nghệ Thông tin, Học viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và
Công nghệ Việt Nam, dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Đỗ Văn Thành
PGS.TS. Nguyễn Đức Dũng.
Tôi xin được bầy tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến hai thầy hướng dẫn là PGS. TS.
Đỗ Văn Thành và PGS.TS. Nguyễn Đức Dũng. Trong quá trình học tập, nghiên cứu
thực hiện luận án tôi đã nhận được sự hướng dẫn tận tình, các định hướng khoa
học quan trọng những bài học sâu sắc từ các thầy hướng dẫn. Các thầy cũng đã
luôn tận tâm động viên, khuyến khích chỉ dẫn giúp đỡ tôi hoàn thành được bản
luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các Ban Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học Công
nghệ Việt Nam, Viện Công nghệ thông tin, Học viện Khoa học Công nghệ, Ban
quản lý Tòa nhà Vườn ươm thầy PGS.TS Ngô Quốc Tạo, NCS Nguyễn Thị Thanh
Mai, TS. Nguyễn Thị Phương, Phòng Nhận dạng và Công nghệ Tri thức, Viện Công
nghệ thông tin đã luôn giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi trong việc lưu trú cũng n
quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận án này.
Tôi xin cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy giảng viên Khoa Khoa học
bản, Trường Đại học Công Nghiệp thành phố Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện giúp đỡ
tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Bố, Mẹ, Anh, Chị em trong
gia đình hai bên Nội, bên Ngoại, Vcác con đã cho tôi điểm tựa vững chắc, tạo
động lực để tôi hoàn thành luận án này.
Tác giả
NCS. Nguyễn Minh Hải
iii
MỤC LỤC
MỤC LỤC ...................................................................................................... iii
Danh mục hình ......................................................................................................vii
Danh mục bảng .................................................................................................... viii
Danh mục các từ viết tắt .......................................................................................... ix
Danh mục các thuật ngữ .......................................................................................... xi
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1.
Cơ sở và động lực nghiên cứu ..................................................................... 1
2.
Mục tiêu, đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu ......................... 3
2.1
Mục tiêu nghiên cứu của luận án .................................................... 3
2.2
Đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 4
2.3
Phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 4
2.4
Phương pháp nghiên cứu của luận án ............................................. 4
3.
Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án...................................................... 6
4.
Những đóng góp chính của luận án ............................................................. 6
5.
Cấu trúc Luận án .......................................................................................... 7
CHƯƠNG 1.
TỔNG QUAN PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG MÔ HÌNH DỰ
BÁO TRÊN TẬP DỮ LIỆU CHUỖI THỜI GIAN LỚN ...................................... 9
1.1
Tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước............................................ 9
1.1.1
Các nghiên cứu ngoài nước ................................................................. 10
1.1.1.1 Phương pháp xây dựng mô hình dbáo trên tập dữ liệu tần suất
lấy mẫu giống nhau .................................................................................. 10
1.1.1.2 Phương pháp xây dựng hình nowcast trên tập dữ liệu lớn tần
suất hỗn hợp ............................................................................................. 19
1.1.2
Các nghiên cứu trong nước ................................................................. 25
1.2
Các vấn đề còn tồn tại .................................................................................... 26
1.3
Một số kiến thức cơ sở.................................................................................... 27