Luận văn Thạc sĩ Báo chí học: Báo chí Hà Nội về vấn đề bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở Thủ đô hiện nay

Chia sẻ: Trạc Thanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:132

Thêm vào BST

Báo xấu

51
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là khảo sát, đánh giá bước đầu thực trạng thông tin, tuyên truyền của báo chí Hà Nội về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô, tìm ra nguyên nhân, để từ đó đề xuất, kiến nghị giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thông tin, tuyên truyền của báo chí Hà Nội về lĩnh vực này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Báo chí học: Báo chí Hà Nội về vấn đề bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở Thủ đô hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------- NGUYỄN THỊ DUNG BÁO CHÍ HÀ NỘI VỀ VẤN ĐỀ BẤT CẬP TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở THỦ ĐÔ HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành Báo chí học HÀ NỘI, 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ---------------------------------------------------- NGUYỄN THỊ DUNG BÁO CHÍ HÀ NỘI VỀ VẤN ĐỀ BẤT CẬP TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở THỦ ĐÔ HIỆN NAY Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí học Mã số: 60 32 01 01 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS. Bùi Thị Trung PGS.TS Đinh Văn Hƣờng HÀ NỘI - 2016 1
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài luận văn “Báo chí Hà Nội về vấn đề bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở Thủ đô hiện nay” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác. Các số liệu và kết quả nghiên cứu đề tài đưa ra đều dựa trên khảo sát thực tế và chưa từng được ai công bố. Nếu những thông tin tôi cung cấp không chính xác, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm. Hà Nội, ngày 12 tháng 6 năm 2016 Tác giả Nguyễn Thị Dung 2
LỜI CẢM ƠN Em xin trân trọng cám ơn các thầy, cô giáo Khoa Báo chí và Truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội đã dạy dỗ và giúp đỡ em trong những năm qua, cám ơn các thầy, cô giáo Phòng Đào tạo Sau Đại học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong quá trình học tập tại Trường. Đặc biệt, em xin cám ơn chân thành và tri ân sâu sắc tới PGS.TS Đinh Văn Hường đã tận tình, hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ và hỗ trợ em trong quá nghiên cứu, hoàn thành luận văn. Em xin cảm ơn người thân, các anh chị, bạn bè đồng nghiệp trong và ngoài cơ quan đã tạo mọi điều kiện, giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện luận văn. Hà Nội, ngày 12 tháng 6 năm 2016 Tác giả Nguyễn Thị Dung 3
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 8 1. Lý do chọn đề tài. .......................................................................................... 8 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài. .................................................10 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. ..................................................................13 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu. ..................................................................14 5. Cơ sở lý luâ ̣n và Phương pháp nghiên cứu. .................................................14 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài. ....................................................15 7. Kết cấu của luận văn. ...................................................................................16 Chƣơng 1 CHỦ TRƢƠNG VỀ XÂY DỰNG NTM CỦA ĐẢNG, THÀNH ỦY HÀ NỘI VÀ VAI TRÒ CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI CHÍNH SÁCH NÀY ........17 1.1. Khái quát nội dung về xây dựng nông thôn mới .......................................17 1.1.1. Khái niệm nông thôn mới, xây dựng nông thôn mới .........................17 1.1.2.Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn CNH-HĐH đất nước .........18 1.2. Chính sách của nhà nước về xây dựng NTM trong giai đoạn 2010-2020. ......19 1.2.1. Đầu tư về cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho vùng nông thôn........................19 1.2.2. Chính sách dồn điền đổi thửa, hình thành những vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn..............................................................................................23 1.2.3. Chính sách chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao đời sống cho người dân. ...............................................................................................25 1.3.Vai trò của báo chí tuyên truyền về xây dựng NTM ..................................26 1.3.1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về báo chí. .........................................................................................................26 1.3.2. Vai trò của báo chí trong định hướng dư luận xã hội .........................32 1.3.3.Báo chí có vai trò trong định hướng thông tin .....................................35 1.3.4. Báo chí có chức năng quản lý, giám sát, phản biện xã hội .................38 1.3.5. Vai trò của báo chí tuyên truyền về bất cập trong xây dựng NTM. .......40 1.4.Các thể loại báo chí sử dụng tuyên truyền về bất cập trong xây dựng NTM.....45 Tiểu kết chương 1.................................................................................................48 4
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG BÁO CHÍ HÀ NỘI VỀ NHỮNG BẤT CẬP XÂY DỰNG NTM Ở THỦ ĐÔ .........................................................................50 2.1. Khái quát về báo Hànộimới, Đài PT-TH Hà Nội .....................................50 2.1.1. Báo Hànộimới .......................................................................................50 2.1.2. Đài PT-TH Hà Nội .............................................................................51 2.1.2. Những điểm giống và khác nhau giữa hai cơ quan báo chí. ...............53 2.2. Báo chí Hà Nội về những thành tựu bước đầu xây dựng NTM ở Thủ đô.......54 2.3. Báo chí Hà Nội về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô ....................58 2.3.1. Phản ánh những khó khăn về đất đai, dồn điền đổi thửa ....................59 2.3.2. Phản ánh những khó khăn về nguồn vốn khi xây dựng NTM ............63 2.3.3. Nêu những bất cập về cơ chế, chính sách xây dựng NTM. ................67 2.3.4.Phê phán bệnh thành tích, nợ đọng trong xây dựng NTM. ..................71 2.4. Một số đánh giá, nhận xét trong quá trình thông tin về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô .........................................................................................73 2.4.1. Thu thập ý kiến đóng góp của độc giả về Báo Hànộimới ...................73 2.4.2. Thu thập ý kiến đóng góp của khán, thính giả về Đài PT-TH Hà Nội ......78 2.4.3. Về hình thức tuyên truyền. ..................................................................82 2.5. Một số bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình thông tin về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô. ..........................................................................91 2.5.1. Thành công ..........................................................................................91 2.5.2.Hạn chế.................................................................................................93 2.5.3. Nguyên nhân .......................................................................................95 2.5.4. Bài học kinh nghiệm...........................................................................96 Tiểu kết chương 2. .......................................................................................97 Chƣơng 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG HIỆU QUẢ THÔNG TIN VỀ KHẮC PHỤC BẤT CẬP XÂY DỰNG NTM THỜI GIAN TỚI ...............................................................................................99 3.1. Báo chí với cuộc cạnh tranh thông tin về xây dựng NTM. .......................99 3.2. Tăng cường tuyên truyền về bất cập trong xây dựng NTM ở Thủ đô ....102 5
3.2.1 Những yêu cầu đổi mới thông tin của báo chí về xây dựng NTM. ...102 3.2.2. Đổi mới nội dung thông tin ...............................................................104 3.2.3. Đổi mới hình thức thể hiện ...............................................................106 3.2.4. Tăng thời lượng thông tin .................................................................107 3.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ phóng viên, biên tập viên. .................108 3.3. Giải pháp cụ thể đối với từng cơ quan tuyên truyền ...............................109 3.3.1. Đối với báo Hànộimới.......................................................................109 3.3.2. Đối với Đài PT-TH Hà Nội...............................................................110 Tiểu kết chương 3...............................................................................................111 KẾT LUẬN .......................................................................................................113 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................117 PHỤ LỤC ..........................................................................................................121 6
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nội dung NTM Nông thôn mới CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa DĐĐT Dồn điền đổi thửa Đài PT-TH Hà Nội Đài Phát thanh và truyền hình Hà Nội 7
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Theo Nghị quyết 15/2008/QH khóa XII của Q uốc hội về điều chỉnh địa giới hành chính thủ đô Hà Nội và các tỉnh, có hiệu lực từ ngày 1-8-2008, toàn bộ tỉnh Hà Tây , huyện Mê Linh của tỉnh Vĩnh Phúc và 4 xã thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình được nhập về Hà Nội. Với trên 60% dân số số ng ở khu vực nông thôn, đã tạo ra khoảng cách thu nhâ ̣p giữa nông thôn và thành thị. Do đó, để nâng cao đời sống cho người dân ở khu vực nông thôn , giảm dần khoảng cách giữa nông thôn và thành thị, Nghị quyết số 26/NQ-TW ngày 5 tháng 8 năm 2008 Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XV, nhiệm kỳ 2010-2015; ngày 29/8/2011, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chương trình số 02-CTr/TU về “Phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM, từng bước nâng cao đời sống nông dân” giai đoạn 2011-2015. Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVI Đảng bộ thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2015-2020, tiếp tục xây dựng, phát triển NTM theo quy hoạch. Phấn đấu đến năm 2020, có trên 70% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Các phương tiện truyền thông đại chúng nói chung, báo chí nói riêng có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội. Với chức năng phản ánh thông tin, định hướng dư luận, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của người dân cũng như với chức năng phản biện xã hội, báo chí không chỉ là công cụ quan trọng hàng đầu của công tác tư tưởng mà còn là yêu cầu không thể thiếu trong quá trình ra quyết định cũng như giải quyết các kiến nghị của nhân dân. Báo chí cung cấp thông tin cho xã hội và quan trọng hơn, báo chí cách mạng không chỉ là người tuyên truyền tập thể, người cổ động tập thể, mà còn là người tổ chức tập thể, là công cụ hữu hiệu tiến hành công tác tư tưởng văn hóa trên mọi mặt trận. Với chức năng của miǹ h , báo chí có vai trò quan trọng trong việ c vâ ̣n đô ̣ng, cổ vũ , tuyên truyề n các đường lố i , chủ trương chính sách của Đảng , 8
Nhà nước . Bên ca ̣nh những chức năng chiń h là mô ̣t kênh tuyên truyề n của Đảng, bảo vệ cách mạng trước mọi âm mưu phá hoại của các thế lực thù lực trên mă ̣t trâ ̣n văn hóa , tư tưởng , thực hiê ̣n chức năng giám sát xã hô ̣i và phản biện xã hội…tuyên truyền , đưa ra các chiń h sách về an sinh xã hô ̣i , hỗ trơ ̣ người nghèo tới sâu rô ̣ng các tầ ng lớp nhân dân . Hiê ̣n nay , nhiề u t ờ báo đã có những ban chuyên trách viết về lĩnh vực nông nghiê ̣p , nông dân , nông thôn , đă ̣c biê ̣t là phong trào thi đua “Cả nước chung tay xây dựng NTM” do Thủ tướng Chiń h phủ phát đô ̣ng vào năm 2011 đã có sự tác đô ̣ng , quan tâm hỗ trơ ̣ nguồ n lực cao và đô ̣ng viên tinh thầ n của toàn xã hô ̣i với nông dân , nông thôn . Hê ̣ thố ng thông tin tuyên truyề n về xây dựng NTM đươ ̣c hoa ̣t đô ̣ng phong phú , liên tu ̣c, đã đô ̣ng viên rấ t tić h cực và kip̣ thời đế n chương triǹ h xâ y dựng NTM . Mô ̣t số báo đã thành lập ban chuyên trách viết về NTM như : báo Hànộimới , Đài PT -TH Hà Nội , báo Kinh tế đô thị…Do đó , tuyên truyề n về nông nghiê ̣p , nông dân, nông thôn , đă ̣c biê ̣t là xây dựng NTM trên báo chí luôn là vấ n đ ề có ý nghĩa thời sự thiết thực đối với công chúng báo chí . Bên cạnh tuyên truyền những mặt đạt được, với chức năng của mình báo chí trong còn tập trung tuyên truyền những bất cập, hạn chế trong quá trình xây dựng NTM, thông qua đó để người dân biết, chính quyền các cấp vào cuộc cùng nhau giải quyết các vấn đề còn tồn tại, để tìm ra giải pháp tốt nhất khi xây dựng NTM nhằm mang lại hiệu quả cao. Đồng thời, thông qua việc phản ánh những bất cập Đảng và Nhà nước sẽ thấy rõ những hạn chế của chính sách khi áp dụng vào thực tiễn. Vì vậy, tôi chọn đề tài nghiên cứu “Báo chí Hà Nội về vấn đề bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở Thủ đô hiện nay” nhằ m góp phầ n làm rõ những kinh nghiê ̣m lý luâ ̣n và thực tiễn trong công tác tuyên truy ền của báo chí Hà Nội về những nô ̣i dung liên quan đế n chương triǹ h xây dựng NTM trên điạ bàn Thủ đô trên cơ sở cu ̣ thể hóa những nô ̣i dung trong Chương triǹ h 9
02 của Thành ủy Hà Nô ̣i . Qua đó , hy vo ̣ng kiế n nghi ̣những giải pháp nhằ m nâng cao chấ t lươ ̣ng công tác tuyên truyề n đưa Nghi ̣quyế t của Đảng vào cuô ̣c số ng nói chung và nô ̣i dung về xây dựng NTM nói riêng trên báo chí để phù hơ ̣p với tin ̀ h hin ̀ h thực tế hiê ̣n nay. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Đối với vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đặc biệt là chương trình xây dựng NTM từ lâu đã có nhiều công trình và các tác giả dành thời gian nghiên cứu tìm hiểu. Trong cuốn “nông nghiệp, nông thôn Việt Nam sau hai mươi năm đổi mới- quá khứ và hiện tại” của tác giả Nguyễn Văn Bích, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2000. Cuốn sách này tác giả đã phân tích những thay đổi to lớn của nền kinh tế nông nghiệp tại Việt Nam và đời sống của người dân ở khu vực nông thôn. “Phát triển nông nghiệp, nông thôn ở Việt Nam” của tác giả Nguyễn Hữu Tiến, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội. Trong cuốn sách này là tập hợp các công trình nghiên cứu của tác giả trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội ở khu vực nông thôn. Thông qua các công trình nghiên cứu, tác giả đưa ra những tồn tại, hạn chế của phát triển kinh tế nông thôn trong giai đoạn hiện nay. “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam hôm nay và mai sau” của chuyên gia nghiên cứu Đặng Kim Sơn, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2008. Công trình này đã nêu lên thực trạng của vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn hiện nay, những thành tựu cũng như khó khăn, vướng mắc. Đồng thời, từ thực tiễn đó, tác giả đã đưa ra những giải pháp và kiến nghị về các chính sách nhằm đưa nông nghiệp, nông dân, nông thôn ngày càng phát triển mạnh mẽ. “Xây dựng nông thôn mới những vấn đề lý luận và thực tiễn” của PGS.TS Vũ Văn Phúc chủ biên, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2012. Đây là tập hợp các bài viết của các nhà khoa học, lãnh đạo cơ quan Trung ương, địa phương, các ngành, các cấp về xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam, gồm những vấn đề lý luận chung về nông thôn mới, kinh nghiệm quốc 10
tế về xây dựng nông thôn mới, thực tiễn và kết quả bước đầu trong xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương trên cả nước. “Xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam-Tầm nhìn mới, tổ chức quản lý mới, bước đi mới” của tác giả Tô Xuân Dân, Lê Văn Viện, Đỗ Trọng Hùng, Nxb nông nghiệp, Hà Nội, năm 2013 là kết quả nghiên cứu về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn của Việt Nam qua các thời kỳ, cũng như kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới của các quốc gia trên thế giới. Đặc biệt, tác giả đã đưa ra những khái niệm bước đầu về xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam, những tác động của nền kinh tế thế giới đã tác động mạnh mẽ tới xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam như thế nào. Đồng thời, tác giả cũng đưa ra một số kỹ năng thiết yếu về quản lý đối với cácn bộ quản lý nông thôn mới ở cơ sở… Ngoài các công trình nghiên cứu của các tác giả, thời gian qua, cũng có nhiều học viên của các trường đại học, học viên trong cả nước dành thời gian nghiên cứu về vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng NTM cả nước. Trong luận văn thạc sĩ báo chí năm 2004 của tác giả Nguyễn Thị Thanh Huyền, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội” cũng đã tiếp cận, nghiên cứu “Vấn đề tam nông trong thời kỳ đổi mới”, trong đó tác giả mới chỉ đề cập đến khía cạnh của nông nghiệp. Do thời gian đó vấn đề xây dựng NTM chưa được đề cập, nên trong luận văn hầu như không nghiên cứu vấn đề này. Trong luận văn thạc sỹ báo chí năm 2010 của tác giả Lê Thái Hà, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cũng đã tiếp cận, nghiên cứu về “Vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn trên báo in Việt Nam, trong đó, tác giả có đề cập đến xây dựng NTM. Song tác giả cũng chỉ đưa những khái niệm, những vấn đề còn rất nhỏ về xây dựng NTM trên báo in hiện nay. Chưa tập trung vào đề cập các vấn đề cốt lõi từ cơ chế chính sách hỗ trợ cho chương trình xây dựng NTM. Như vậy, những nghiên cứu về chủ trương, chính 11
sách về xây dựng NTM qua chức năng thông tin của báo chí nói chung đã được đề cập đến trong một số tài liệu. Song cho đến nay, vẫn chưa có các công trình nghiên cứu chuyên sâu nào về xây dựng NTM của các cơ quan báo chí. Trong luận văn thạc sỹ năm 2011, của tác giả Hoàng Thị Phương, Học viên Báo chí và Truyên truyền với đề tài: Báo in với việc truyên truyền xây dựng NTM trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế (Khảo sát các báo Nhân dân, Nông nghiệp Việt Nam, Nông thôn Ngày nay, Thời báo Kinh tế Việt Nam từ tháng 01/2010 đến tháng 3/2011). Luận văn nghiên cứu đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước về xây NTM ; Nghiên cứu thực trạng báo in tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới ; công chúng khu vực đồ ng bằ ng sông Hồng các tờ báo khảo sát để thấy được hiệu quả thực tế của báo chí tuyên truyền về vấn đề này; Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng các tác phẩm báo chí viết về xây dựng NTM. Tuy nhiên, vấn đề tuyên truyền về NTM của Hà Nội chưa đề cập đến nhiều. Trong luận văn thạc sỹ năm 2015 của tác giả Lê Hữu Đạt, Học viên báo chí và tuyên truyền với đề tài: Chất lượng chuyên mục “Nông thôn Thủ đô hội nhập và phát triển” trên kênh 2 Đài PT-TH Hà Nội. Mặc dù luận văn cũng nêu lên những lập luận, khảo sát về nhu cầu của độc giả đối với chuyên mục, có so sánh đánh giá, đưa ra những ưu nhược điểm của chuyên mục này. Tuy nhiên, luận văn cũng chỉ đề cập chung chung tới vấn đề nông nghiệp tuyên truyền trên chuyên mục “Nông thôn Thủ đô hội nhập và phát triển” chưa có sự tìm hiểu một mảng lớn viết về NTM của Hà Nội đang phát sóng trên các chuyên đề cũng như chuyên mục khác trên Đài PT-TH Hà Nội. Mặc dù vậy vẫn có thể khẳng định, tất cả các tác phẩm, công trình nghiên cứu khoa học, các luận án, luận văn, các công trình nghiên cứu…đều đã đề cập đến vai trò của báo chí cũng như đề cập đến công tác tuyên truyền về xây dựng NTM ở nhiều góc độ, nhiều khía cạnh, nhiều cách nhìn, cách đánh giá, luận giải rất khác nhau, làm toát lên tâm huyết, nhiệt huyết của các tác giả, các nhà nghiên 12
cứu khoa học đối với vấn đề báo chí, vai trò của báo chí và về vấn đề xây dựng NTM. Đó là cơ sở bước đầu cho việc kế thừa để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về vai trò của báo chí nói chung và vai trò của báo chí đối với thông tin về xây dựng NTM. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu có hệ thống, nghiên cứu sâu về vấn đề bất cập trong xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay cả về mặt lý luận và thực tiễn. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài Báo chí Hà Nội về vấn đề bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở Thủ đô hiện nay là nghiên cứu bước đầu, có ý nghĩa về mặt lý luận, thực tiễn trên cả lĩnh vực báo chí. Ngoài ra, tuyên truyền về các vấn đề bất cập, còn tồn tại trong xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay. Đồng thời, luận văn cũng chỉ ra những thành công, hạn chế từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hơn nữa của công tác tuyên truyền về lĩnh vực này. Ngoài sự tiếp thu từ các công trình nghiên cứu khoa học, trong luận văn còn là những nhận định, đề xuất của cá nhân tác giả trong phạm vi nghiên cứu, khảo sát tại báo Hànộimới và Đài PT-TH Hà Nội giai đoạn từ 2011-2015. 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu nghiên cứu Khảo sát, đánh giá bước đầu thực trạng thông tin, tuyên truyền của báo chí Hà Nội về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô, tìm ra nguyên nhân, để từ đó đề xuất, kiến nghị giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thông tin, tuyên truyền của báo chí Hà Nội về lĩnh vực này. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu. - Khái quát về bất cập trong xây dựn g NTM của Hà Nô ̣i đố i với 18 huyê ̣n, thị xã trên địa bàn thành phố và tình hình phát triển kinh tế- xã hội của người dân ở khu vực nông thôn Hà Nô ̣i. - Khảo sát, đánh giá thực trạng thông tin, tuyên truyền của báo chí Hà Nội về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay -Đề xuất, kiến nghị giải pháp để nâng cao hiệu quả của báo chí Hà Nội về xây dựng NTM ở Thủ đô. 13
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu. - Đối tượng nghiên cứu: Báo chí Hà Nội về vấn đề bấp cập trong xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay. - Phạm vi nghiên cứu: là những tác phẩm báo chí , trên báo Hàn ộimới, Đài PT-TH Hà Nội trong khoảng thời gian từ năm 2013-2015. 5. Cơ sở lý luâ ̣n và Phƣơng pháp nghiên cứu. 5.1. Cơ sở lý luận: Quá trình nghiên cứu thông tin về xây dựng NTM trên báo Hànô ̣i mới và Đài PT-TH Hà Nội, tác giả dựa trên nền tảng lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng về báo chí cách mạng cũng như đối tượng công chúng của báo chí, kế thừa kế t quả nghiên cứu khoa học liên quan đã được công bố trước đó. 5.2. Đề tài được tiến hành nghiên cứu theo các phương pháp sau: Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu lịch sử - logic, khảo sát thực tiễn, thống kê, phân tích, so sánh, phỏng vấn, tổng hợp. Cụ thể: - Khảo sát, phân tích các nội dung cơ bản được thể hiện trên Đài PT- TH Hà Nội, Báo Hànộimới từ đó tổng hợp các kết quả cũng như bất cập về xây dựng NTM ở Thủ đô trong thời gian qua. - Sưu tầm các tư liệu, văn kiện, nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Nhà nước về xây dựng NTM có liên quan đến báo chí và vai trò của báo chí từ đó tổng hợp, phân tích. - Sử dụng phương pháp phân tích nội dung văn bản, phân tích ngôn ngữ trên báo in, so sánh đối chiếu để thấy được hiệu quả tuyên truyền của báo chí đối với chương trình xây dựng NTM. - Phương pháp nghiên cứu lịch sử: Nghiên cứu quá trình hình thành, hoạt động của các thông tin được đăng tải báo Hànộimới và Đài PT-TH Hà Nội - Phương pháp phỏng vấn sâu. Trong quá trình nghiên cứu sẽ sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu đối với Ban chỉ đa ̣o Chương triǹ h 02 về xây dựng 14
NTM của thành phố ; lãnh đạo huyện, thị xã, các xã đang thực hiê ̣n xây dựng NTM. Ngoài ra có thể phỏng vấn sâu những người như: Bí thư chi bô ̣, trưởng thôn ở các xã hoă ̣c những người dân có nhiề u đóng góp , ủng hộ chương trình xây dựng NTM với kinh phí trên 100 triê ̣u đồ ng trở lên. Nội dung phỏng vấn tập trung đánh giá về bấp cập trong xây dựng NTM hiện nay tại địa phương, những đề nghị của người dân với lãnh đạo cấp trên - Phương pháp quan sát. Đi thực tế tại các điạ phương ở vùng ngoa ̣i thành Hà Nội đang triển khai chương trình x ây dựng NTM để tim ̀ hiể u , quan sát về cách họ làm , từ xây dựng cơ sở vâ ̣t chấ t trường ho ̣c , điê ̣n, trạm y tế , đường giao thông nông thôn đế n hiǹ h thành những vùng sản xuấ t hàng hóa quy mô lớn để nâng cao cuô ̣c số ng cho người dâ n. Tìm hiểu, quan sát về việc đo ̣c thông tin về xây dựng NTM trên báo Hànô ̣i mới và Đài PT-TH Hà Nội của người dân hiện nay như thế nào. - Phương pháp điều tra xã hội học (phát và lấy phiếu từ đại diện công chúng). 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài. 6.1. Ý nghĩa khoa học -Luâ ̣n văn cung cấ p mô ̣t số lý luâ ̣n về nô ̣i dung xây dựng “nông nghiê ̣p , nông dân, nông thôn” theo Nghi ̣quyế t Trung ương lần thứ bảy (khóa X) và Chương trin ̀ h 02 về xây dựng NTM của Thành ủy Hà Nô ̣i. -Bổ sung và làm rõ hơn hê ̣ thố ng lý luâ ̣n về vai trò , chức năng của báo chí địa phương trong điề u kiê ̣n mới và nhiê ̣m vu ̣ tuyên truyề n những hạn chế trong chương trình xây dựng NTM để tìm ra cách thức tổ chức tác phẩm , biê ̣n pháp truyên truyề n trên cơ quan báo chí nhằ m đa ̣t kế t quả cao nhấ t. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn -Luận văn làm rõ thêm những cơ sở khoa học và tác dụng tuyên truyền của báo chí về bất cập trong xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay trên hệ thống báo chí Hà Nội 15
- Đề xuất một số giải pháp khả thi góp phần nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền bất cập trong xây dựng NTM ở Thủ đô của báo địa phương và các phương tiện truyền thông đại chúng nói chung. -Luâ ̣n văn góp phầ n làm rõ những nô ̣i dung nhâ ̣n thức về nông nghi ệp, nông dân , nông thôn , đă ̣c biê ̣t là chương trình xây dựng NTM trong sự nghiê ̣p đổ i mới và phát triể n của đấ t nước nói chung và Hà Nô ̣i nói riêng; cho cán bộ, phóng viên, biên tập viên, cơ quan báo chí; cho các cơ sở đào tạo và những ai quan tâm để tham khảo vận dụng. 7. Kết cấu của luận văn. Ngoài phần phần mở đầu , kế t luâ ̣n, tài liệu tham khảo. Luâ ̣n văn bao gồ m 3 chương - Chương 1. Chủ trương về xây dựng NTM của Đảng, Thành ủy Hà Nội và vai trò của báo chí đối với chiń h sách này. - Chương 2. Thực trạng báo chí Hà Nội về những bất cập xây dựng NTM ở Thủ đô hiện nay - Chương 3. Một số giải pháp nâng cao chấ t lươ ̣ng, hiê ̣u quả thông tin về khắc phục bất cập xây dựng NTM trong thời gian tới. Nô ̣i dung của luâ ̣n văn sẽ đươ ̣c trình bày theo thứ tự các chương, mục nói trên. 16
Chƣơng 1 CHỦ TRƢƠNG VỀ XÂY DỰNG NTM CỦA ĐẢNG, THÀNH ỦY HÀ NỘI VÀ VAI TRÒ CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI CHÍNH SÁCH NÀY 1.1. Khái quát nội dung về xây dựng nông thôn mới 1.1.1. Khái niệm nông thôn mới, xây dựng nông thôn mới * Khái niệm nông thôn mới - Là nông thôn mà trong đó đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao, giảm dần sự cách biệt giữa nông thôn và thành thị. Nông dân được đào tạo, tiếp thu các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đóng vai trò làm chủ NTM. - Nông thôn mới có kinh tế phát triển toàn diện, bền vững, cơ sở hạ tầng được xây dựng đồng bộ, hiện đại, phát triển theo quy hoạch, gắn kết hợp lý giữa nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ và đô thị. Nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, môi trường sinh thái được bảo vệ. Sức mạnh của hệ thống chính trị được nâng cao, đảm bảo giữ vững an ninh chính trị và trật tự xã hội. * Xây dựng nông thôn mới: - Quá trình xây dựng NTM: Từ trước tới nay chúng ta đã và đang thực hiện -> nay tiêu chuẩn hoá, tiêu chí hoá → cần xây dựng đề án để hướng tất cả các nội dung chương trình đầu tư, thực hiện đối với nông thôn → vào 19 tiêu chí NTM (đường, điện, trường, y tế, thuỷ lợi, tổ chức sản xuất, công tác cán bộ, văn hoá, xã hội, môi trường …) → tiêu chuẩn hoá → cuối cùng phải đạt được đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao, xóa dần sự cách biệt giữa nông thôn với thành thị. Tiêu chí để một xã được công nhận là xã đạt NTM gồm: Điều tra, khảo sát đánh giá thực trạng nông thôn  đối chiếu với 19 tiêu chí (có bao nhiêu tiêu chí đạt, bao nhiêu tiêu chí đạt ở mức cao(>75%), 17
bao nhiêu tiêu chí đạt ở mức trung bình (50%), bao nhiêu ở mức thấp ( (Đề án xây dựng nông thôn mới) đánh giá theo Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM 1.1.2. Xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn CNH-HĐH đất nước Sau hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, nông nghiệp, nông dân, nông thôn nước ta đã đạt nhiều thành tựu to lớn. Tuy nhiên, nhiều thành tựu đạt được chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế: Nông nghiệp phát triển còn kém bền vững, sức cạnh tranh thấp, chuyển giao khoa học - công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực còn hạn chế. Nông nghiệp, nông thôn phát triển thiếu quy hoạch, kết cấu hạ tầng như giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, cấp nước… còn yếu kém, môi trường ngày càng ô nhiễm. Đời sống vật chất, tinh thần của người nông dân còn thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao, chênh lệch giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị còn lớn phát sinh nhiều vấn đề xã hội bức xúc. Không thể có một nước công nghiệp nếu nông nghiệp và nông thôn còn lạc hậu và đời sống nhân dân còn thấp. Vì vậy, xây dựng NTM là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá quê hương, đất nước. Đồng thời, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân sinh sống ở địa bàn nông thôn. Xây dựng NTM là mục tiêu của quá trình CNH-HĐH nông nghiệp, nông dân, nông thôn, thiết thực cải thiện đời sống của nông dân ngày một nâng cao, xóa bỏ dần khoảng cách giữa nông thôn và thành thị. Thực hiện mục tiêu này Đảng và Nhà nước đã chủ trương huy động đa dạng hóa các nguồn lực và tăng cường nguồn đầu tư từ ngân sách để phát triển mạnh kết cấu hạ tầng kinh tế kỹ thuật và kinh tế xã hội ở nông thôn. Xây dựng các quy hoạch phát triển nông hôn phục vụ cho việc thực hiện chương trình xây dựng NTM mà mục tiêu cơ bản là các làng, xã, ấp, bản có cuộc sống ấm no, đầy đủ, văn minh, môi trường lành mạnh… 18
Nghị quyết Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ năm (Khóa IX) đã chỉ rõ: “CNH-HĐH nông thôn là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tăng nhanh tỷ trọng giá trị sản phẩm và lao động các ngành công nghiệp và dịch vụ…; xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, quy hoạch phát triển nông thôn, bảo vệ môi trường sinh thái…; xây dựng nông thôn dân chủ, công bằng, văn minh, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và văn hóa của nhân dân ở nông thôn” t. 49, tr. 93,94 Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã xác định: “Xây dựng nông thôn mới ngày càng giàu đẹp, dân chủ, công bằng, văn minh, có cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất phù hợp, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội phát triển ngày càng hiện đại”. Có thể nói, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn phải được giải quyết đồng bộ, gắn với quá trình đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của quá trình CNH- HĐH đất nước. Trong mối quan hệ mật thiết giữa nông nghiệp, nông dân và nông thôn, nông dân là chủ thể của quá trình phát triển, xây dựng NTM gắn với xây dựng các cơ sở công nghiệp, dịch vụ và phát triển đô thị theo quy hoạch là căn bản; phát triển toàn diện, hiện đại hóa nông nghiệp là then chốt. 1.2. Chính sách của nhà nƣớc về xây dựng NTM trong giai đoạn 2010-2020. 1.2.1. Đầu tư về cơ sở hạ tầng kỹ thuật cho vùng nông thôn Phát triển cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn là yêu cầu cấp thiết và có tính chất sống còn đối với xã hội, để xóa bỏ rào cản giữa thành thị và nông thôn, rút ngắn khoảng cách phân hóa giàu nghèo và góp phần mang lại cho nông thôn một bộ mặt mới, tiềm năng để phát triển. Đứng trước yêu cầu phát triển đất nước, Đảng, Nhà nước chủ trương xây dựng một nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, đồng thời xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển công nghiệp, lấy nông dân là vị trí then chốt 19