BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TO
TRƯỜNG ĐI HỌC SƯ PHM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trần Thị Thúy Hằng
ĐẶC ĐIỂM CA DAO ĐỒNG THÁP
LUN VĂN THC S
NGÔN NGỮ, VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TO
TRƯỜNG ĐI HỌC SƯ PHM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trần Thị Thúy Hằng
ĐẶC ĐIỂM CA DAO ĐỒNG THÁP
Chuyên ngành : Văn học Việt Nam
Mã số : 8220121
LUN VĂN THC S
NGÔN NGỮ, VĂN HỌC VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS. TS. NGUYỄN THỊ NGỌC ĐIỆP
Thành phố Hồ Chí Minh - 2018
LỜI CAM ĐOAN
Đây là công trình khoa học được thực hiện một cách nghiêm túc bằng chính
khả năng của tác giả dưới sự hướng dẫn của PGS. TS. Nguyễn Thị Ngọc Điệp. Luận
văn có tham khảo tài liệu từ nhiều nguồn và có ghi rõ nguồn trích dẫn. Tôi xin cam
đoan rằng luận văn này do chính tôi thực hiện và chưa được đăng trên bất kì phương
tiện nào.
Tác giả
Trần Thị Thúy Hằng
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình tham gia lớp cao học, chuyên ngành Văn học Việt Nam tại
trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, tôi đã được Quý lãnh đạo cơ quan hiện
đang công tác cùng các bạn đồng nghiệp tạo điều kiện thuận lợi để học tập. Để hoàn
thành nhiệm vụ học tập tại trường, tôi đã nhận sự quan tâm hướng dẫn và giúp đỡ
nhiệt tình của các vị Giáo sư Tiến sĩ, Phó giáo sư Tiến sĩ về nội dung kiến thức
chuyên ngành cũng như cách thức nghiên cứu khoa học, trình bày luận văn.
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS. TS. Nguyễn Thị Ngọc
Điệp vì đã giúp tôi hình thành ý tưởng để chọn đề tài của luận văn. Cảm ơn cô đã
dành thời gian quý báu và tâm huyết để hướng dẫn nghiên cứu, giúp tôi hoàn thành
luận văn một cách thuận lợi. Đồng thời, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các vị
Giáo sư Tiến sĩ, Phó giáo sư Tiến sĩ, quý thầy cô khoa Ngữ văn Trường Đại học Sư
phạm TP. Hồ Chí Minh. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu trường Đại học
Sư phạm TP. Hồ Chí Minh và Phòng Sau đại học đã thực hiện tốt ở khâu quản lý, kịp
thời cập nhật thông tin, sắp xếp thời gian hợp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho học viên
trong quá trình học tập tại trường. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn quý Lãnh đạo cơ quan
hiện đang công tác, Thư viện tỉnh Đồng Tháp, các anh chị học viên cùng lớp, cùng
khoa, các bạn đồng nghiệp đã giúp đỡ và đồng hành cùng tôi trong suốt thời gian học
tập, nghiên cứu đề tài.
Về phía bản thân, người viết đã không ngừng tìm tòi, thu thập tài liệu nghiên
cứu, học tập kinh nghiệm từ những người đi trước. Cùng với sự hướng dẫn của
PGS.TS. Nguyễn Thị Ngọc Điệp, tôi đã có thêm nhiều kiến thức về đề tài cũng như
kỹ năng trong nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, trong quá trình làm luận văn, bản
thân người viết không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự đóng góp
quý báu từ phía thầy cô cùng bạn đọc.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2017
Tác giả
Trần Thị Thúy Hằng
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt, ký hiệu dùng trong luận văn
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU ...................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUN VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ CÓ LIÊN QUAN ........... 10
1.1. Khái quát về tỉnh Đồng Tháp .......................................................................... 10
1.1.1. Địa lý ........................................................................................................ 10
1.1.2. Lịch sử...................................................................................................... 16
1.1.3. Tín ngưỡng, phong tục và tập quán ......................................................... 19
1.1.4. Văn học .................................................................................................... 22
1.2. Giới thiệu chung về ca dao Đồng Tháp........................................................... 23
1.2.1. Khái niệm ca dao ..................................................................................... 23
1.2.2. Khái niệm ca dao Đồng Tháp .................................................................. 26
1.2.3. Các môi trường và hình thức diễn xướng ca dao Đồng Tháp .................. 27
1.2.4. Tình hình nguồn văn bản ......................................................................... 32
1.2.5. Số lượng và giá trị những bài ca dao sưu tầm được ................................ 34
Tiểu kết chương 1 ..................................................................................................... 38
Chương 2. ĐẶC ĐIỂM NỘI DUNG CA DAO ĐỒNG THÁP ............................. 39
2.1. Ca dao Đồng Tháp phản ánh sinh động hình ảnh của thế giới tự nhiên ......... 39
2.1.1. Nước và đất Đồng Tháp ........................................................................... 39
2.1.2. Thực vật ................................................................................................... 46
2.1.3. Động vật ................................................................................................... 54
2.2. Ca dao phác họa rõ nét chân dung con người Đồng Tháp .............................. 58
2.2.1. Con người trong lao động sản xuất .......................................................... 58
2.2.2. Con người trong sinh hoạt hàng ngày ...................................................... 62
2.2.3. Con người trong chiến đấu....................................................................... 79
Tiểu kết chương 2 ..................................................................................................... 83