Nghiên cứu quy trình tổng hợp liên tục và tinh chế celecoxib: Luận văn Thạc sĩ Khoa học

Ạ Ọ

Ạ Ọ ƯỜ Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I Ọ Ự NG Đ I H C KHOA H C T NHIÊN TR

Ị Ế

Ầ

TR N TH Y N

Ợ

Ổ

Ứ

Ụ

NGHIÊN C U QUI TRÌNH T NG H P LIÊN T C VÀ TINH CH

Ế

CELECOXIB

Ọ

Ậ

Ạ

LU N VĂN TH C SĨ KHOA H C

Ạ Ọ

Ạ Ọ ƯỜ Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I Ọ Ự NG Đ I H C KHOA H C T NHIÊN TR

Ị Ế

Ầ

TR N TH Y N

Ợ

Ổ

Ứ

Ụ

NGHIÊN C U QUI TRÌNH T NG H P LIÊN T C VÀ TINH CH

Ế

CELECOXIB

Chuyên nghành: Hóa h u cữ ơ

ố

Mã s : 60440114

Ọ

Ậ

Ạ

LU N VĂN TH C SĨ KHOA H C

ọ

ố

ẫ

Ng

ườ ướ i h

ng d n khoa h c: TS. Ngô Qu c Anh

iii

Ụ Ụ M C L C

Ụ Ụ i M C L C ................................................................................................................

Ả Ụ v DANH M C B NG ................................................................................................

Ụ x DANH M C HÌNH .................................................................................................

Ữ Ế Ụ Ắ Ệ DANH M C CÁC KÝ HI U, CH VI T T T xv ................................................

Ấ Ặ Đ T V N Đ Ề 1 ..........................................................................................................

3 1.1. Tổng quan về celecoxib ..............................................................................................

3 1.1.1. Công thức cấu tạo và tính chất ...........................................................................

4 1.1.2. Tác dụng dược lý và cơ chế tác dụng ..................................................................

1.1.2.1. Viêm và cơ chế chống viêm của NSAIDs

4 .........................................................

7 1.1.2.2. Tác dụng ............................................................................................................

1.1.3. Tác dụng phụ

7 ........................................................................................................

9 1.1.4. Chống chỉ định [3] .................................................................................................

1.1.5. Chỉ định, liều dùng và cách dùng [3]

10 ..................................................................

1.1.6. Dạng thuốc và biệt dược

10 ....................................................................................

11 1.2. Phương pháp tổng hợp .............................................................................................

1.2.1. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ diketon với hydrazin

11 .........................

1.2.2. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ butynon với hydrazin

15 .......................

1.2.3. Tổng hợp celecoxib bằng phản ứng đóng vòng 1,3

18 ..........................................

19 1.3. Phương pháp tinh chế ...............................................................................................

19 1.3.1. Kết tinh ................................................................................................................

20 1.3.2. Một số phương pháp kết tinh celecoxib .............................................................

ƯƠ Ổ CH NG 1: T NG QUAN 3 ..................................................................................

ƯƠ Ị Ộ Ậ Ệ Ế CH NG 2: NGUYÊN V T LI U, TRANG THI T B , N I DUNG 23 ..........

ƯƠ Ứ VÀ PH 23 NG PHÁP NGHIÊN C U .................................................................

2.1. Nguyên liệu

23 ................................................................................................................

24 2.2 Thiết bị thí nghiệm ......................................................................................................

26 2.3. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................................

26 2.3.1. Tổng hợp hóa học và tinh chế ............................................................................

26 2.3.1.1. Tổng hợp hóa học ...........................................................................................

Bước 1: Tổng hợp liên tục 1-(4-methylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion đi từ 4- methylacetophenon và este của axit trifluoroacetic theo mô hình dòng chảy quy mô 26 ......................................................................................................... phòng thí nghiệm.

27 Bước 2: Tổng hợp celecoxib ........................................................................................

2.3.1.2. Tinh chế

27 ...........................................................................................................

2.3.2. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

27 ....................................................

2.3.2.1. Kiểm tra độ tinh khiết

27 ......................................................................................

28 2.3.2.1. Khẳng định cấu trúc ........................................................................................

2.3.3. Kết quả

28 ...............................................................................................................

28 2.3.3.1. Kiểm nghiệm celecoxib ....................................................................................

- Định tính

28 ......................................................................................................................

- Mất khối lượng do làm khô

28 .........................................................................................

29 - Nhiệt độ nóng chảy ....................................................................................................

29 - Định lượng .................................................................................................................

29 2.3.3.2. Xác định độc tính cấp (LD50) ..........................................................................

3.1. Triển khai quy trình tổng hợp celecoxib ở quy mô phòng thí nghiệm .

31 ...................

Dựa vào các điều kiện thí nghiệm đã công bố và các hóa chất cho phép, tiến hành tổng hợp celecoxib theo một qui trình gồm hai giai đoạn để tổng hợp celecoxib. Bước 1, diketon (6) được tổng hợp bằng phản ứng ngưng tụ Claisen giữa một keton và este trong môi trường bazơ. Bước 2, diketon (6) tạo thành trong dung dịch phản ứng 32 được với 4-SAPH (7) để tạo thành celecoxib ..............................................................

3.1.1. Tổng hợp liên tục 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion

32 ..................

ƯƠ Ả Ậ Ế CH Ả NG 3: K T QU , TH O LU N 31 ............................................................

3.1.1.1. Thiết kế phản ứng tổng hợp liên tục 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan- 1,3-dion đi từ 4-metylacetophenon và este của axit trifluoroacetic theo mô hình dòng 32 chảy quy mô phòng thí nghiệm. ...................................................................................

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (2). Xác định nồng độ tối 35 ........ ưu của chất 4-metylacetophenon tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định nồng độ tối 37 .... ưu của este của axit trifluoroacetic tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy.

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định nhiệt độ tối 39 ...... ưu của phản ứng ngưng tụ Claisen trong hệ phản ứng dòng chảy thực nghiệm.

Tổng hợp 1-(4-methylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định tốc độ dòng 41 ........... của phản ứng ngưng tụ Claisen trong hệ phản ứng dòng chảy thực nghiệm.

3.1.1.2. Tổng hợp 1-(4-methylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định hiệu suất tối ưu của phản ứng ngưng tụ Claisen trong hệ phản ứng dòng chảy thực 43 nghiệm. .........................................................................................................................

45 3.1.2. Tổng hợp celecoxib ............................................................................................

3.1.2.1. Khảo sát điều kiện dung môi trong phản ứng tổng hợp celecoxib.

46 ................

3.1.2.2. Khảo sát ảnh hưởng của tỷ lệ mol của 4-SAPH/diketon đến sự tạo thành 48 ...................................................................... celecoxib và sản phẩm phụ regioisomer

49 3.1.2.3. Khảo sát điều kiện nhiệt độ .............................................................................

50 3.2. Tinh chế celecoxib .................................................................................................

3.2.1. Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib bằng các loại dung môi

. 50

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi aceton

50 .......

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi acetonitrile

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi MeOH

53 .......

3.2.2. Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng các loại dung 54 ....................................................................................................................... môi/nước

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ aceton/nước

54 ..........

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ acetonitril/nước:

55 ....

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ MeOH/nước

56 .........

3.3. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

57 ...........................................................

3.3.1. Kiểm tra độ tinh khiết

57 ..........................................................................................

iii

3.3.2. Khẳng định cấu trúc

58 ............................................................................................

3.3.2.1. Phổ hồng ngoại (IR)

58 ........................................................................................

60 3.3.2.2. Phân tích phổ khối lượng (MS) .......................................................................

3.3.2.3. Phân tích phổ cộng hưởng từ hạt nhân proton (1H-NMR) và phổ cộng hưởng 61 .............................................. từ hạt nhân 13C (13C-NMR) của sản phẩm tổng hợp.

64 3.4. Kết quả kiểm nghiệm .................................................................................................

3.5. Kết quả thử độc tính cấp

65 ..........................................................................................

67 Kết luận .............................................................................................................................

Ậ Ế Ế K T LU N VÀ KI N NGH Ị 67 ...............................................................................

68 A.Tiếng Việt ......................................................................................................................

68 B. Tiếng Anh ...............................................................................................................

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O 68 ....................................................................................

Ụ Ụ 72 PH L C ..............................................................................................................

Ả Ụ DANH M C B NG

Ụ Ụ i M C L C ................................................................................................................

Ả Ụ v DANH M C B NG ................................................................................................

Ụ x DANH M C HÌNH .................................................................................................

Ữ Ế Ụ Ắ Ệ DANH M C CÁC KÝ HI U, CH VI T T T xv ................................................

Ấ Ặ Đ T V N Đ Ề 1 ..........................................................................................................

3 1.1. Tổng quan về celecoxib ..............................................................................................

3 1.1.1. Công thức cấu tạo và tính chất ...........................................................................

Hình 1.1: Công thức cấu tạo của celecoxib.

3 ...............................................................

4 1.1.2. Tác dụng dược lý và cơ chế tác dụng ..................................................................

1.1.2.1. Viêm và cơ chế chống viêm của NSAIDs

4 .........................................................

Hình 1.2: Cơ chế tác dụng của cyclooxygenase [1]

5 ...................................................

Hình 1.3: Một số thuốc chống viêm không steroid.

6 ....................................................

7 1.1.2.2. Tác dụng ............................................................................................................

Bảng 1.2: Tác dụng ức chế cyclooxygenase của celecoxib, IC50(μM) [18].

7 .........

Bảng 1.3: Một số các thông số dược động học của celecoxib [7],[18].

7 .................

1.1.3. Tác dụng phụ

7 ........................................................................................................

Bảng 1.4: Ảnh hưởng của Celecoxib và các NSAID trên tim mạch [12]

9 ................

9 1.1.4. Chống chỉ định [3] .................................................................................................

1.1.5. Chỉ định, liều dùng và cách dùng [3]

10 ..................................................................

1.1.6. Dạng thuốc và biệt dược

10 ....................................................................................

11 1.2. Phương pháp tổng hợp .............................................................................................

1.2.1. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ diketon với hydrazin

11 .........................

Hình 1.4: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo phương pháp 1.

12 ......................................

Hình 1.5: Tổng hợp liên tục celecoxib theo Zhi.

15 .......................................................

1.2.2. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ butynon với hydrazin

15 .......................

ƯƠ Ổ CH NG 1: T NG QUAN 3 ..................................................................................

Hình 1.6: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo WO 03/024400.

15 ......................................

Hình 1.7: Sơ đồ tổng hợp 1,1,1-trifluoro-4-(methylphenyl)-3-butyn-2-on (9).

16 ..........

1.2.3. Tổng hợp celecoxib bằng phản ứng đóng vòng 1,3

18 ..........................................

Hình 1.8: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo phương pháp của Lynette [20]

18 ...............

19 1.3. Phương pháp tinh chế ...............................................................................................

19 1.3.1. Kết tinh ................................................................................................................

20 1.3.2. Một số phương pháp kết tinh celecoxib .............................................................

ƯƠ Ị Ộ Ậ Ệ Ế CH NG 2: NGUYÊN V T LI U, TRANG THI T B , N I DUNG 23 ..........

2.1. Nguyên liệu

23 ................................................................................................................

Bảng 2.1: Danh sách các nguyên liệu, hóa chất, dung môi sử dụng.

23 ..................

24 2.2 Thiết bị thí nghiệm ......................................................................................................

26 2.3. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................................

26 2.3.1. Tổng hợp hóa học và tinh chế ............................................................................

26 2.3.1.1. Tổng hợp hóa học ...........................................................................................

Hình 2.1: Sơ đồ tổng hợp chất (6)

26 ............................................................................

27 Bước 2: Tổng hợp celecoxib ........................................................................................

27 Hình 2.2: Sơ đồ tổng hợp celecoxib .........................................................................

2.3.1.2. Tinh chế

27 ...........................................................................................................

2.3.2. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

27 ....................................................

2.3.2.1. Kiểm tra độ tinh khiết

27 ......................................................................................

28 2.3.2.1. Khẳng định cấu trúc ........................................................................................

2.3.3. Kết quả

28 ...............................................................................................................

28 2.3.3.1. Kiểm nghiệm celecoxib ....................................................................................

- Định tính

28 ......................................................................................................................

ƯƠ Ứ VÀ PH 23 NG PHÁP NGHIÊN C U .................................................................

- Mất khối lượng do làm khô

28 .........................................................................................

29 - Nhiệt độ nóng chảy ....................................................................................................

29 - Định lượng .................................................................................................................

29 2.3.3.2. Xác định độc tính cấp (LD50) ..........................................................................

3.1. Triển khai quy trình tổng hợp celecoxib ở quy mô phòng thí nghiệm .

31 ...................

32 Hình 3.1: Sơ đồ tổng hợp Celecoxib ........................................................................

3.1.1. Tổng hợp liên tục 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion

32 ..................

Hình 3.2: Sơ đồ tổng hợp chất (6)

32 ..............................................

Hình 3.3: Phản ứng tổng hợp liên tục diketon 2 đi từ 4-metylacetophenon và este 33 ....................... của axit trifluoroacetic trong mô hình phản ứng dòng chảy liên tục.

Bảng 3.1: Hiệu suất tổng hợp của phản ứng tổng hợp chất (6).

34 ..........................

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (2). Xác định nồng độ tối 35 ........ ưu của chất 4-metylacetophenon tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy

Bảng 3.2: Hiệu suất tổng hợp của phản ứng tổng hợp chất (6) trong thiết bị phản 36 ứng dòng ...............................................................................................................

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định nồng độ tối 37 .... ưu của este của axit trifluoroacetic tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy.

Bảng 3.3: Hiệu suất tổng hợp của phản ứng tổng hợp chất (6) trong thiết bị phản 38 ứng dòng ...............................................................................................................

Bảng 3.4: Hiệu suất tổng hợp của phản ứng tổng hợp chất (6) trong thiết bị phản 40 ứng dòng ...............................................................................................................

ƯƠ Ậ Ả Ế CH Ả NG 3: K T QU , TH O LU N 31 ............................................................

vii

Bảng 3.5: Hiệu suất tổng hợp của phản ứng tổng hợp chất (6) trong thiết bị phản 42 ứng dòng ...............................................................................................................

45 Hình 3.3: Cơ chế phản ứng ngưng tụ tạo chất (6). .................................................

45 3.1.2. Tổng hợp celecoxib ............................................................................................

46 Hình 3.5: Phản ứng tổng hợp celecoxib ...................................................................

3.1.2.1. Khảo sát điều kiện dung môi trong phản ứng tổng hợp celecoxib.

46 ................

Bảng 3.6: Hiệu suất và thời gian của phản ứng tổng hợp celecoxib trong một số 47 dung môi. ...............................................................................................................

Bảng 3.8: Ảnh hưởng của tỷ lệ 4-SAPH/diceton lên sự tạo thành celecoxib và 48 ................................................................................... sản phẩm phụ regioisomer.

49 3.1.2.3. Khảo sát điều kiện nhiệt độ .............................................................................

Bảng 3.9: Ảnh hưởng của nhiệt độ đến thời gian phản ứng và tỷ lệ tạo thành 49 ................................................................... celecoxib và đồng phân regioisiomer.

50 3.2. Tinh chế celecoxib .................................................................................................

3.2.1. Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib bằng các loại dung môi

. 50

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi aceton

50 .......

Bảng 3.10: Hiệu suất và độ tinh sạch của celecoxib theo tỷ lệ Celecoxib/aceton. 51 ...............................................................................................................................

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi acetonitrile

Bảng 3.11: Hiệu suất và độ tinh sạch của celecoxib theo tỷ lệ 53 Celecoxib/acetonitrile ............................................................................................

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi MeOH

53 .......

Bảng 3.12: Hiệu suất và độ tinh sạch của celecoxib theo tỷ lệ Celecoxib/MeOH 54 ...............................................................................................................................

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ aceton/nước

54 ..........

Bảng 3.13: Bảng tỷ lệ celecoxib/aceton/nước ảnh hưởng đến hiệu suất

55 ............

viii

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ acetonitril/nước:

55 ....

Bảng 3.14: Bảng tỷ lệ celecoxib/acetonitrile/nước ảnh hưởng đến hiệu suất

56 .....

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ MeOH/nước

56 .........

Bảng 3.15: Bảng tỷ lệ celecoxib/MeOH/nước ảnh hưởng đến hiệu suất.

57 ...........

3.3. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

57 ...........................................................

3.3.1. Kiểm tra độ tinh khiết

57 ..........................................................................................

Bảng 3.16: Giá trị Rf, hệ dung môi khai triển và nhiệt độ nóng chảy các chất tổng 58 hợp được ...............................................................................................................

3.3.2. Khẳng định cấu trúc

58 ............................................................................................

3.3.2.1. Phổ hồng ngoại (IR)

58 ........................................................................................

Bảng 3.17: Số liệu phổ IR của các chất tổng hợp được

59 ......................................

60 3.3.2.2. Phân tích phổ khối lượng (MS) .......................................................................

Bảng 3.18 : Số liệu phân tích phổ khối lượng của các chất tổng hợp được

60 .......

61 Hình 3.5: Sự hỗ biến ceto – enol của chất (6). .........................................................

Bảng 3.19: Số liệu phân tích phổ 1H-NMR của các chất tổng hợp được và 62 Celecoxib chuẩn. ...................................................................................................

Bảng 3.20: Số liệu độ dịch chuyển hóa học (ppm) phân tích phổ 13C-NMR của 63 các chất tổng hợp được và Celecoxib chuẩn .......................................................

64 3.4. Kết quả kiểm nghiệm .................................................................................................

Bảng 3.21: Kết quả kiểm nghiệm celecoxib

65 ..........................................................

3.5. Kết quả thử độc tính cấp

65 ..........................................................................................

67 Kết luận .............................................................................................................................

Ậ Ế Ế K T LU N VÀ KI N NGH Ị 67 ...............................................................................

68 A.Tiếng Việt ......................................................................................................................

68 B. Tiếng Anh ...............................................................................................................

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O 68 ....................................................................................

Ụ Ụ 72 PH L C ..............................................................................................................

Ụ DANH M C HÌNH

Ụ Ụ i M C L C ................................................................................................................

Ả Ụ v DANH M C B NG ................................................................................................

Ụ x DANH M C HÌNH .................................................................................................

Ữ Ế Ụ Ắ Ệ DANH M C CÁC KÝ HI U, CH VI T T T xv ................................................

Ấ Ặ Đ T V N Đ Ề 1 ..........................................................................................................

3 1.1. Tổng quan về celecoxib ..............................................................................................

3 1.1.1. Công thức cấu tạo và tính chất ...........................................................................

Hình 1.1: Công thức cấu tạo của celecoxib.

3 ...............................................................

4 1.1.2. Tác dụng dược lý và cơ chế tác dụng ..................................................................

1.1.2.1. Viêm và cơ chế chống viêm của NSAIDs

4 .........................................................

Hình 1.2: Cơ chế tác dụng của cyclooxygenase [1]

5 ...................................................

Hình 1.3: Một số thuốc chống viêm không steroid.

6 ....................................................

7 1.1.2.2. Tác dụng ............................................................................................................

1.1.3. Tác dụng phụ

7 ........................................................................................................

9 1.1.4. Chống chỉ định [3] .................................................................................................

1.1.5. Chỉ định, liều dùng và cách dùng [3]

10 ..................................................................

1.1.6. Dạng thuốc và biệt dược

10 ....................................................................................

11 1.2. Phương pháp tổng hợp .............................................................................................

1.2.1. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ diketon với hydrazin

11 .........................

Hình 1.4: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo phương pháp 1.

12 ......................................

Hình 1.5: Tổng hợp liên tục celecoxib theo Zhi.

15 .......................................................

1.2.2. Tổng hợp celecoxib bằng cách ngưng tụ butynon với hydrazin

15 .......................

Hình 1.6: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo WO 03/024400.

15 ......................................

Hình 1.7: Sơ đồ tổng hợp 1,1,1-trifluoro-4-(methylphenyl)-3-butyn-2-on (9).

16 ..........

1.2.3. Tổng hợp celecoxib bằng phản ứng đóng vòng 1,3

18 ..........................................

Hình 1.8: Sơ đồ tổng hợp celecoxib theo phương pháp của Lynette [20]

18 ...............

19 1.3. Phương pháp tinh chế ...............................................................................................

19 1.3.1. Kết tinh ................................................................................................................

20 1.3.2. Một số phương pháp kết tinh celecoxib .............................................................

ƯƠ Ổ CH NG 1: T NG QUAN 3 ..................................................................................

ƯƠ Ị Ộ Ậ Ệ Ế CH NG 2: NGUYÊN V T LI U, TRANG THI T B , N I DUNG 23 ..........

2.1. Nguyên liệu

23 ................................................................................................................

ƯƠ Ứ VÀ PH 23 NG PHÁP NGHIÊN C U .................................................................

24 2.2 Thiết bị thí nghiệm ......................................................................................................

26 2.3. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................................

26 2.3.1. Tổng hợp hóa học và tinh chế ............................................................................

26 2.3.1.1. Tổng hợp hóa học ...........................................................................................

Hình 2.1: Sơ đồ tổng hợp chất (6)

26 ............................................................................

27 Bước 2: Tổng hợp celecoxib ........................................................................................

27 Hình 2.2: Sơ đồ tổng hợp celecoxib .........................................................................

2.3.1.2. Tinh chế

27 ...........................................................................................................

2.3.2. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

27 ....................................................

2.3.2.1. Kiểm tra độ tinh khiết

27 ......................................................................................

28 2.3.2.1. Khẳng định cấu trúc ........................................................................................

2.3.3. Kết quả

28 ...............................................................................................................

28 2.3.3.1. Kiểm nghiệm celecoxib ....................................................................................

- Định tính

28 ......................................................................................................................

- Mất khối lượng do làm khô

28 .........................................................................................

29 - Nhiệt độ nóng chảy ....................................................................................................

29 - Định lượng .................................................................................................................

29 2.3.3.2. Xác định độc tính cấp (LD50) ..........................................................................

3.1. Triển khai quy trình tổng hợp celecoxib ở quy mô phòng thí nghiệm .

31 ...................

32 Hình 3.1: Sơ đồ tổng hợp Celecoxib ........................................................................

3.1.1. Tổng hợp liên tục 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion

32 ..................

ƯƠ Ả Ậ Ế CH Ả NG 3: K T QU , TH O LU N 31 ............................................................

xii

Hình 3.2: Sơ đồ tổng hợp chất (6)

32 ..............................................

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (2). Xác định nồng độ tối 35 ........ ưu của chất 4-metylacetophenon tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy

Tổng hợp 1-(4-metylphenyl)- 4,4,4-trifluorobutan-1,3-dion (6). Xác định nồng độ tối 37 .... ưu của este của axit trifluoroacetic tham gia phản ứng theo mô hình dòng chảy.

45 Hình 3.3: Cơ chế phản ứng ngưng tụ tạo chất (6). .................................................

45 3.1.2. Tổng hợp celecoxib ............................................................................................

46 Hình 3.5: Phản ứng tổng hợp celecoxib ...................................................................

3.1.2.1. Khảo sát điều kiện dung môi trong phản ứng tổng hợp celecoxib.

46 ................

49 3.1.2.3. Khảo sát điều kiện nhiệt độ .............................................................................

50 3.2. Tinh chế celecoxib .................................................................................................

3.2.1. Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib bằng các loại dung môi

. 50

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi aceton

50 .......

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi acetonitrile

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib thô bằng dung môi MeOH

53 .......

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ aceton/nước

54 ..........

xiii

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ acetonitril/nước:

55 ....

Khảo sát, xây dựng phương pháp kết tinh celecoxib lại bằng hệ MeOH/nước

56 .........

3.3. Kiểm tra độ tinh khiết và khẳng định cấu trúc

57 ...........................................................

3.3.1. Kiểm tra độ tinh khiết

57 ..........................................................................................

3.3.2. Khẳng định cấu trúc

58 ............................................................................................

3.3.2.1. Phổ hồng ngoại (IR)

58 ........................................................................................

60 3.3.2.2. Phân tích phổ khối lượng (MS) .......................................................................

61 Hình 3.5: Sự hỗ biến ceto – enol của chất (6). .........................................................

64 3.4. Kết quả kiểm nghiệm .................................................................................................

3.5. Kết quả thử độc tính cấp

65 ..........................................................................................

67 Kết luận .............................................................................................................................

Ậ Ế Ế K T LU N VÀ KI N NGH Ị 67 ...............................................................................

68 A.Tiếng Việt ......................................................................................................................

68 B. Tiếng Anh ...............................................................................................................

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O 68 ....................................................................................

Ụ Ụ 72 PH L C ..............................................................................................................

xiv

Ữ Ế Ụ Ắ Ệ DANH M C CÁC KÝ HI U, CH VI T T T

ứ ử

ệ ắ ỏ COA COX CTPT Et3N HPLC

: Certificate Of Analysis : Cyclooxygenase : Công th c phân t Triethylamin : S c ký l ng hi u lăng cao : (High – Performance Liquid Chromatography)

Ph h ng ngo i (Infrared spectroscopy) ử

ế ạ ng phân t Ph kh i (Mass spectrometry)

ừ ạ ưở IC50 IR KLPT MS MTBE NMR ồ ộ ứ : N ng đ c ch 50% ổ ồ : ố ượ : Kh i l ố ổ : : Metyl tertbutyl ether : h t nhân

ả ố ổ ộ Ph c ng h ng t Nuclear Magnetic ố NSAIDs ạ ố : Các thu c gi m đau h s t ch ng viêm không steroid

ắ ỏ

ổ ử ạ PG 4SAPH.HCl SKLM TB THF TFA UV : : : : : : : (Non Steroidal Antiinflammatory Drugs) Prostaglandin 4sulfonamidophenylhydrazine hydrochlorid ớ S c ký l p m ng Trung bình Tetrahydrofuran Trifluoroacetic Ph t ngo i (Ultraviolet spectroscopy)

Ặ Ấ Ề Đ T V N Đ

ữ ố ố ộ Các thu c ch ng viêm không steroid (NSAIDs) là m t trong nh ng nhóm

ố ượ ấ ớ ướ ệ ả ườ thu c đ ổ ế c dùng ph bi n nh t v i c tính kho ng 33 tri u ng i dùng trong

ế ớ ộ ấ ủ ế ớ ậ ạ ố m t ngày trên toàn th gi i. Tuy v y, h n ch l n nh t c a nhóm thu c này là

ụ ụ ệ ớ ố ệ ả ầ ộ tác d ng ph trên h tiêu hóa. Có t ử ụ i kho ng m t ph n ba s b nh nhân s d ng

ệ ạ ố ứ nhóm thu c này có tri u ch ng viêm loét d dày, tá tràng [15].

ả ể ạ ụ ư ế ả ố ề Nhi u gi ụ i pháp đ h n ch tác d ng ph này nh dùng kèm thu c b o v ệ

ế ơ ư ụ ứ ạ ạ ố ạ ụ ể niêm m c (ví d nh thu c kháng th th H2, c ch b m proton…), t o d ng

ế ả ạ ượ ử ụ ư ả ứ bào ch gi m kích ng niêm m c… đã đ c s d ng nh ng các gi i pháp này

ấ ị ữ ế ạ ề đ u có nh ng h n ch nh t đ nh.

ủ ệ ạ ồ Vi c tìm ra hai đ ng d ng (isoform) COX1 và COX2 c a men COX

ổ ợ ừ (cyclooxygenase) tham gia t ng h p các prostaglandin (PG) t acid arachidonic đã

ở ướ ớ ể ụ ụ ắ ườ m ra h ụ ng m i đ kh c ph c tác d ng ph trên đ ủ ng tiêu hóa c a các NSAID

ấ ủ ố ứ ế ẫ ọ ọ [14],[32],[1]. Các thu c c ch ch n l c COX2 là d n ch t c a diaryl nh ư

ả celecoxib, valdecoxib, parecoxib, etoricoxib, rofecoxib, lumiracoxib làm gi m PG

ả ệ ườ ẫ ổ ợ gây viêm song v n duy trì quá trình t ng h p các PG b o v đ ng tiêu hóa [6],[1].

ủ ự ế ơ ố ồ ơ ố Tuy nhiên, do s gia tăng nguy c huy t kh i và nh i máu c tim c a nhóm thu c

ệ ỉ ượ ư này nên hi n nay ch còn celecoxib, parecoxib và etoricoxib đ c l u hành trên th ị

ườ ố ượ ử ụ tr ng, trong đó celecoxib là thu c đ ộ c s d ng r ng rãi nh t ấ [8], tính riêng năm

ạ ố ố ỷ ầ ủ 2008, doanh s toàn c u c a thu c này đã đ t 5,5 t đô la.

ệ ộ ướ ệ ớ ư ề ậ Vi t Nam là m t n c nhi ẩ t đ i, có khí h u nóng m và m a nhi u, các

ấ ớ ươ ỉ ệ ế ớ ề ầ ệ b nh th p kh p, viêm x ng kh p… chi m t l khá cao nên nhu c u v các

ử ụ ớ ạ NSAID nói chung và celecoxib nói riêng khá l n. Celecoxib s d ng t i Vi ệ t

ể ả ả ấ ướ ệ ừ ướ ẫ ả Nam, k c s n xu t trong n ậ c v n ph i nh p nguyên li u t n c ngoài nên

ế ạ ả ơ ố ố giá thành cao h n các thu c ch ng viêm khác, làm h n ch kh năng tuân th ủ

ị ủ ệ ứ ả ề ệ ậ ấ đi u tr c a b nh nhân khi dùng lâu dài. Vì v y, vi c nghiên c u s n xu t nguyên

ệ ạ ệ ể ườ ệ ơ ộ ượ ử ụ li u celecoxib t i Vi t Nam đ ng i b nh có c h i đ c s d ng celecoxib

ừ ướ ấ ầ ợ ơ ớ ế generic t ệ nguyên li u trong n c v i giá thành h p lý h n là r t c n thi t. Do

ứ ổ ề ệ ạ ồ ợ ướ đó, đ tài nghiên c u t ng h p celecoxib t o ngu n nguyên li u trong n c là

ế thi ự t th c.

ệ ả ớ ổ ợ ở ố V i mong mu n hoàn thi n quy trình t ng h p celecoxib kh thi quy mô

ụ ệ ấ ợ ệ ể công nghi p, cho hi u su t cao, giá thành h p lý, có th áp d ng trong n ướ c,

ế ứ ụ ổ ợ chúng tôi ti n hành ề đ tài “ Nghiên c u qui trình t ng h p liên t c và tinh ch ế

ụ ớ celecoxib” v i các m c tiêu:

ả ứ ế ể ề ề ệ ệ ả ượ 1. Kh o sát đi u ki n ph n ng, đi u ki n tinh ch đ thu đ c celecoxib

ẩ ượ ụ ệ ấ ạ v iớ hi u su t cao đ t tiêu chu n d c d ng.

ổ ở ẻ ợ 2. T ng h p celecoxib ệ . quy mô 50g/m trong phòng thí nghi m

ƯƠ Ổ CH NG 1: T NG QUAN

ổ ề 1.1. T ng quan v celecoxib

ấ ứ ấ ạ 1.1.1. Công th c c u t o và tính ch t

CTPT: C17H14F3N3O2S.

ượ ử ọ Tr ng l ng phân t : 381,08 g/mol .

H3C

CF3

H2N

(5)

ứ ấ ạ Công th c c u t o:

ứ ấ ạ ủ Hình 1.1: Công th c c u t o c a celecoxib.

ọ Tên khoa h c: 4[5(4methylphenyl)3(trifluoromethyl)1Hpyrazol1

yl]benzensulfonamid [25].

ộ ế ắ ặ ạ ả ạ C m quan: D ng b t k t tinh tr ng ho c vàng nh t.

oC [31], 159162oC [20], 160,5

ệ ộ ả ả Nhi t đ nóng ch y trong kho ng 157159

162,3oC [24].

ấ ộ ướ ộ ướ ở Đ tan: Celecoxib r t ít tan trong n c, đ tan trong n c là 37µg/ml

oC, tan t

ệ ố pH = 7,0 và nhi ộ t đ 40 t trong methanol, cloroform và aceton.

ở ạ ế ạ ơ ị Celecoxib ễ d ng vô đ nh hình thì d tan h n d ng k t tinh.

ể ệ ộ ớ ủ ế pKa: Celecoxib th hi n tính axit y u v i pKa = 11,1 do đó đ tan c a

ủ ẽ ườ ổ celecoxib s thay đ i theo pH c a môi tr ng hòa tan.

ấ ố ấ ố ứ Tính b t đ i: Celecoxib không ch a trung tâm b t đ i.

ụ ượ ụ 1.1.2. Tác d ng d ơ ế c lý và c ch tác d ng

ơ ế ố ủ 1.1.2.1. Viêm và c ch ch ng viêm c a NSAIDs

ủ * Viêm và vai trò sinh lý c a cyclooxygenase

ả ứ ạ ỗ ủ ơ ể ị + Viêm là ph n ng t ặ ổ i ch c a c th do các mô b kích thích ho c t n

ươ ứ ạ ả ứ ế ầ ộ th ủ ng. Đó là m t ph n ng ph c t p c a các mô liên k t và tu n hoàn mao

ở ơ ị ộ ượ ứ ư ể ệ ằ ạ m ch n i b tác đ ng, đ ỏ ệ c bi u hi n b ng các tri u ch ng s ng, nóng, đ ,

ứ ể ề ậ ạ ố đau và r i lo n ch c ph n. Viêm có th do nhi u nguyên nhân gây ra nh ư

ụ ễ ế ể ẩ ộ ấ ả ứ nhi m khu n, thi u máu c c b , ph n ng kháng nguyênkháng th , hóa ch t,

ệ ộ ơ ọ nhi t đ và tác nhân c h c…

ị ổ ươ ế ả + Khi b t n th ng, màng t bào gi ướ i phóng ra phospholipid màng. D i

ụ ủ ể ấ ị ế tác d ng c a phospholipase A2, ch t này b chuy n thành axit arachidonic. Ti p

ướ ụ ể ị ủ theo đó d i tác d ng c a cyclooxygenase (COX), axit này b chuy n hóa thành

ụ ủ ộ ị ụ các prostaglandin. Tác d ng c a prostaglandin tùy thu c vào v trí tác d ng. Khi

ượ ạ ạ ơ ụ ạ ộ đ c t o ra t i n i viêm, prostaglandin làm tăng tình tr ng viêm c c b và làm

ự ẫ ớ ố ớ ủ ạ ả tăng s m n c m v i đau. Ng ượ ạ c l ộ i, đ i v i màng nhày c a d dày và ru t,

ệ ả ướ ụ prostaglandin có tác d ng b o v và tăng t i máu màng nhày [1].

ứ ạ ấ ượ ọ Các nghiên c u đã cho th y có hai lo i COX, đ c g i là COX1 và

ứ ứ ụ ố ố ớ COX2 có ch c năng khác nhau và các thu c ch ng viêm tác d ng v i m c đ ộ

khác nhau trên COX1 và COX2.

ặ ở ầ ế ậ ạ ạ ộ + COX1 có m t ể ạ h u h t các mô, th n, d dày, n i m c m ch, ti u

ử ạ ộ ụ ầ c u, t cung, tinh hoàn… có tác d ng duy trì các ho t đ ng sinh lý bình th ườ ng

ả ạ ủ ế c a t ấ ấ bào, tham gia vào quá trình s n xu t các prostaglandin sinh lý, t o ch t

ệ ạ ả nhày b o v d dày.

ượ ệ ở ầ + COX2 đ c phát hi n ra vào năm 1991, enzym này có ế h u h t các mô

ộ ấ ở ớ ồ ế ả ứ ứ v i n ng đ th p, các t bào tham gia vào ph n ng viêm, có ch c năng thúc

ẩ đ y quá trình viêm [5],[14],[16].

ọ ọ ố ứ ụ ế ẽ ố ạ Do đó, các thu c c ch ch n l c COX2 s có tác d ng ch ng viêm m nh

ế ạ ư ụ ụ ạ ấ mà ít gây tác d ng ph nh : viêm loét d dày, tá tràng, xu t huy t d dày… [1],

[18],[26]

Glucocorticoid

(-)

Lycoprotein Phospholipid màng ạ Prostaglandin ộ (N i mô I 2 m ch máu)

Phospholipase A2

2 ể ầ (Ti u c u)

Thromboxan A

Lypooxygenase

Acid arachidonic PG

COX2

COX 1

ổ ứ T ch c bình ngườ

T ổ ch c ứ viêm

Prostaglandin ạ (D dày ,E I 2 2 Ru t)ộ PG Leukotrien

Cyclooxygenase (COX) (-) Prostaglandin (Th n)ậ I 2

VIÊM NSAID

ơ ế ủ [1] ụ Hình 1.2: C ch tác d ng c a cyclooxygenase

ố ố ạ * Phân lo i các thu c ch ng viêm không steroid (NSAIDs).

ụ ấ ọ ượ Theo tác d ng, c u trúc hóa h c các NSAIDs đ c chia thành các nhóm sau:

ả ạ ố ố Phân lo i thu c ch ng viêm không steroid [1] B ng 1.1:

ố ạ ệ Nhóm Thu c đ i di n

Phân lo iạ ạ ứ ế Lo i c ch COX Nhóm acid salicylic Aspirin (1)

Nhóm pyrazolon ọ ọ không ch n l c

Phenylbutazon Indomethacin (2), Nhóm indol

Nhóm acid enolic Sulindac Piroxicam,

Nhóm acid propionic Ibuprofen

ẫ ấ Nhóm d n xu t acid Diclofenac (3),Naproxen (4)

ấ Tolmetin, Ketorolac ẫ Nhóm d n xu t acid phenylacetic

ạ ứ ế ấ ẫ ọ Lo i c ch ch n Celecoxib, rofecoxib Nhóm d n xu t diaryl heteroarylacetic

Etodolac ọ l c COX2 Nhóm acid indol acetic (coxib)

COOH

H3C

COOH

H3C

CH3

H3C

COOH

H3C

CH3

Nhóm sulfonanilid Nimesulid

(1)

(2)

(4)

(3)

ộ ố ố ố Hình 1.3: M t s thu c ch ng viêm không steroid.

ệ ấ ạ ượ ử ụ ư ộ Hi n nay, các NSAIDs r t đa d ng, đ ữ c s d ng r ng rãi nh ng nh ng

ọ ọ ụ ữ ề ố ầ thu c có tác d ng ch n l c trên COX2 thì không nhi u. Trong nh ng năm g n

ế ọ ọ ứ ụ ữ ấ ợ ộ ớ đây, nh ng h p ch t thu c nhóm coxib v i tác d ng c ch ch n l c trên COX2

ụ ụ ạ ộ ớ ố đã hình thành m t nhóm thu c kháng viêm m i, ít tác d ng ph trên d dày, tá

ấ ầ ẫ ộ ượ ư ử ụ tràng. Các d n ch t đ u tiên thu c nhóm này đ c đ a vào s d ng là celecoxib

ậ ữ (5) (Celebrex), rofecoxib (Vioxx), valdecoxib (Bextra),… Tuy v y, đã có nh ng

ụ ầ ụ ạ ơ ồ ộ ọ ỵ ả c nh báo tác d ng ph tr m tr ng trên tim m ch (nh i máu c tim, đ t qu ) nên

ị ườ ỏ ả c rofecoxib và valdecoxib đã rút kh i th tr ng [8],[28].

1.1.2.2. Tác d ngụ

ố ứ ụ ế ộ ố ọ ọ Celecoxib là m t thu c c ch ch n l c COX2, có tác d ng ch ng viêm,

ứ ủ ệ ệ ả ấ ươ ớ ớ làm gi m các d u hi u và tri u ch ng c a viêm x ng kh p (viêm kh p), viêm

ộ ố ả ạ ấ ớ kh p d ng th p, viêm c t s ng dính kh p ớ [10],[19],[30]. Celecoxib có kh năng

ứ ế ơ ớ ọ ọ ộ ố ầ c ch COX2 cao h n trên COX1 t i 350 l n. Tính ch n l c và m t s các

ố ượ ọ ủ ộ ượ thông s d c đ ng h c c a celecoxib đ c trình bày l n l ầ ượ ở ả t b ng 1.2 và

ả b ng 1.3.

50(μM) [18].

ả ụ ứ ủ ế Tác d ng c ch cyclooxygenase c a celecoxib, IC B ng 1.2:

IC50(COX2) IC50(COX1) IC50(COX1)/IC50(COX2)

Celecoxib 0,04 15 350

Indomethacin 0,03 0,02 0,7

ả ộ ố ố ượ ộ ọ ủ M t s các thông s d c đ ng h c c a celecoxib [7],[18]. B ng 1.3:

Cmax(ng/ml)

705 Tmax(gi )ờ 2,8 T1/2(gi )ờ 11,2

ứ ụ ề ấ ố ằ Nhi u nghiên c u cũng cho th y r ng ngoài tác d ng ch ng viêm thì

ả ụ ả ố celecoxib còn có tác d ng gi m đau, ch ng ung th ư [13],[21],[26], gi m t ỷ ệ l

ố ượ ấ ố ệ xu t hi n và s l ng các kh i u [3].

ụ ụ 1.1.3. Tác d ng ph

ụ ủ ụ ạ ườ Viêm loét d dày tá tràng: Tác d ng ph c a celecoxib trên đ ng tiêu hóa

ể ả ộ ố ớ ố ướ gi m m t cách đáng k so v i các thu c ch ng viêm tr c đó ( ví d nhụ ư

ử ứ ệ naproxen, ibuprofen và diclofenac)[10],[19],[23],[30]. Nghiên c u th nghi m lâm

ứ ệ ố ề sàng có đ i ch ng trên 5285 b nh nhân dùng celecoxib (Celebrex) li u

ặ ớ ơ ờ ừ ộ ế ấ ỉ 200mg/ngày ho c cao h n v i th i gian t m t đ n sáu tháng cho th y ch có hai

ị ả ườ ố ệ b nh nhân b ch y máu đ ng tiêu hóa sau khi dùng thu c 1422 ngày [3].

ụ ủ ụ ạ ớ Trên tim m ch : So v i các NSAID khác tác d ng ph c a nhóm coxib trên

ư ạ ặ ả ườ đ ng tiêu hóa gi m nh ng trên tim m ch thì hay g p h n ơ [2].

ự ử ệ ế ệ ộ Trelle, S. và c ng s đã ti n hành 21 th nghi m trên 116429 b nh nhân s ử

ể ả ưở ạ ụ d ng celecoxib và các NSAID khác đ so sánh nh h ế ng trên tim m ch. K t

ả ượ ể ệ ở ả qu đ c th hi n b ng 1.4.

ả ưở ủ Ả nh h ng c a Celecoxib và các NSAID trên tim m ch ạ [12] B ng 1.4:

ả ưở ế ạ

ử ả ưở ỉ ệ ệ T l ồ Nh i máu c b nh nhân có nh h ơ ng đ n tim m ch (%) T vong do nh h ế ng đ n tim NSAID ỵ Đ t quộ tim m chạ

Naproxen 0,82 1,76 0,98

Ibuprofen 1,61 3,36 2,39

Diclofenac 0,82 2,86 3,98

Celecoxib 1,35 1,12 2,07

Etoricoxib 0,75 2,67 4,07

Rofecoxib 2,12 1,07 1,58

Lumiracoxib 2,00 2,81 1,89

ứ Nghiên c u CLASS (Celecoxib Longterm Arthritis Safety Study): Nghiên

ử ụ ề ề ộ ị ứ c u đ an toàn khi s d ng celecoxib li u cao dài ngày trong đi u tr viêm x ươ ng

ứ ự ệ ệ ệ ấ ặ ớ ớ kh p ho c th p kh p. Nghiên c u th c hi n trên 7968 b nh nhân. Các b nh nhân

ớ ề ị ằ ơ ừ ề ầ ớ ầ ượ đ c đi u tr b ng celecoxib v i li u 400mg/2 l n/ngày (l n h n t 2 – 4 l n so

ề ị ườ ầ ớ ề v i li u đi u tr thông th ng; n=3987), ibuprofen 800mg/3 l n/ngày (n=1985)

ề ề ặ ầ ị ườ ho c diclofenac 75mg/2 l n/ngày (là li u đi u tr thông th ng; n=1996) trong

ự ế ấ ả ờ ệ th i gian 6 tháng. K t qu cho th y không có s khác bi t có ý nghĩa v t ề ỷ ệ l

ế ở ụ ể ề ề ố ị ứ bi n ch ng loét các li u đi u tr trong ba nhóm thu c trên. Phân tích c th các

ứ ứ ệ ỉ ở ch tiêu cho th y t ấ ỷ ệ ế l bi n ch ng loét và các tri u ch ng loét nhóm dùng

ấ ả ấ ơ ơ ữ celecoxib thì th p h n nhóm dùng ibuprofen nói chung và th p h n c nh ng

ề ớ ị ệ b nh nhân đi u tr ibuprofen mà không kèm v i aspirin [29].

ố ị ỉ 1.1.4. Ch ng ch đ nh [3]

ượ ố ỉ ị ở ệ ử ẫ Celecoxib đ c ch ng ch đ nh ớ ề b nh nhân có ti n s quá m n v i

ượ ơ ở ị ứ ữ ệ ớ celecoxib, không nên đ c kê đ n nh ng b nh nhân d ng v i các sulfonamid,

ở ị ứ ữ ệ ặ ổ ớ ố nh ng b nh nhân hen, n i mày đay hay d ng v i aspirin ho c các thu c

NSAIDs khác.

ỉ ị ề 1.1.5. Ch đ nh, li u dùng và cách dùng [3]

ị ỉ * Ch đ nh.

ứ ệ ệ ấ ớ ủ ả Thoái hóa kh p: Celecoxib làm gi m các d u hi u và tri u ch ng c a

thoái hóa kh p.ớ

ấ ở ạ ớ ườ ớ ệ ấ ả Viêm kh p d ng th p ng i l n: Celecoxib làm gi m các d u hi u và

ủ ứ ệ ấ ạ ớ tri u ch ng c a viêm kh p d ng th p.

ộ ố ệ ẹ ả ấ ớ ệ Viêm c t s ng dính kh p: Celecoxib làm gi m nh các d u hi u và tri u

ộ ố ứ ủ ớ ch ng c a viêm c t s ng dính kh p.

ề ấ ố ị Đau c p tính, đi u tr đau th ng kinh nguyên phát.

ị ệ ế ổ Tr li u b sung trong polip tuy n trong gia đình (familial adenonatous

polyposis).

ề ượ * Li u l ng và cách dùng.

ề ầ ấ ặ ớ Thoái hóa kh p: li u duy nh t 200mg/ ngày ho c 100mg x 2 l n/ ngày.

ầ ấ ạ ớ Viêm kh p d ng th p: 100200mg x 2 l n/ ngày.

ộ ố ầ ặ ớ Viêm c t s ng dính kh p: 200mg/ ngày ho c 100mg x 2 l n/ ngày.

ớ ề ở ầ ụ ấ Đau c p tính và đau b ng kinh nguyên phát: kh i đ u v i li u 400mg,

ế ầ ớ ề ế ế ầ dùng ti p theo v i li u 200mg, n u c n thi t trong ngày đ u tiên. Trong các ngày

ề ề ế ầ ầ ị ti p theo, li u đ ngh là 200mg x 2 l n/ ngày, khi c n.

ị ệ ế ầ ổ Tr li u b sung trong polip tuy n trong gia đình: 400mg x 2 l n/ ngày,

ố u ng trong khi ăn.

ố ạ 1.1.6. D ng thu c và bi ệ ượ t d c

ạ ố D ng thu c: Viên nang 100mg, 200mg.

ộ ố ệ ượ ể ể Bi ệ ượ t d c: Có th k tên m t s bi t d c chính là:

+ Celebrex (Pfizer, M ).ỹ

Ấ ộ + Celedol (Ipca, n Đ ).

ượ ẩ ệ + Cefalox (D c ph m OPV, Vi t Nam).

+ Celcoxx (Getz Pharm, Pakistan).

ệ + Cilexid (MEDIPLANTEX, Vi t Nam).

ươ ợ 1.2. Ph ổ ng pháp t ng h p

Celecoxib (4[5(4methylphenyl)3(trifluoromethyl)1Hpyrazol1yl]

ứ ấ ằ ợ benzen sulfonamid (5) n m trong nhóm các h p ch t có ch a vòng pyrazol, nhóm

ề ổ ứ ứ ề ề ấ ấ ạ ị ợ ụ ch t ch a khá nhi u ho t ch t có tác d ng đi u tr . Các nghiên c u v t ng h p

ượ ế ừ ấ ở ề ướ ế ớ celecoxib đã đ c ti n hành t r t lâu nhi u n c trên th gi ệ i, qua các tài li u

ậ ượ ớ ươ thu th p đ c chúng tôi xin gi ệ i thi u 3 ph ng pháp chính.

ư ổ ợ ằ ụ 1.2.1. T ng h p celecoxib b ng cách ng ng t ớ diketon v i hydrazin

ươ ư ằ ợ ổ ụ ừ Ph ng pháp t ng h p celecoxib b ng cách ng ng t đi t dion (6) v iớ

ượ ề ả ả ứ ứ c nhi u tác gi nghiên c u, các quy trình ph n ng theo hydrazin (7) đã đ

ươ ở ề ả ứ ư ệ ph ng pháp này tuy khác nhau đi u ki n ph n ng nh dung môi, nhi ệ ộ t đ …

ư ề ướ ạ ả ẩ ễ nh ng đ u di n ra theo 2 b ề c và bên c nh s n ph m chính là celecoxib thì đ u

ụ ả ẩ ạ t o ra s n ph m ph regioisomer (8).

ướ ượ ạ ả ứ ư ằ ụ ữ B c 1: Diketon c t o ra b ng ph n ng ng ng t Claisen gi a 4 (6) đ

ặ ủ ớ ự ớ metylacetophenon v i etyl trifluoroacetat v i s có m t c a NaOMe/MeOH

ả ứ ướ ư ụ B c 2: Ph n ng ng ng t đóng vòng 4sulfonamidophenylhydrazin

ữ ệ ề hydrochlorit (4SAPH.HCl) (7) v iớ diketon (6) trong nh ng đi u ki n khác nhau

ượ ể đ thu đ c celecoxib.

ệ ệ ỉ ố ư ươ ứ Vi c nghiên c u hi u ch nh, t i u hóa ph ng pháp này cũng đã đ ượ c

ế ớ ứ ề nhi u nhóm nghiên c u trên th gi ố i công b .

CH3

CF3

EtO

CF3

H3C

(6)

H3C

H2N

NHNH2 HCl

CF3

O S O

CF3

N N

(7)

H2N

SO2NH2

(5)

(8)

ơ ồ ổ ợ ươ ng pháp 1. Hình 1.4: S đ t ng h p celecoxib theo ph

ế ủ ự ằ ộ ỹ ế * Trong b ng phát minh sáng ch c a M , Talley cùng các c ng s đã ti n

ư ằ ợ ổ ụ ớ hành t ng h p celecoxib b ng cách ng ng t diketon (6) v i phenyl hydrazin

ồ ư ở ệ ộ ờ nhi t đ phòng trong 24 gi trong hydroclorit (7) trong ethanol, đun h i l u

ề ệ ế ạ ợ ỗ đi u ki n có khí argon, sau khi k t tinh l i trong h n h p dung môi metylen

ượ ộ ớ ỷ ệ chlorit/hexan thu đ c celecoxib l 99,5 : 0,5 và (5) và m t regioisomer ( 8) v i t

ệ ấ hi u su t 46% [31].

ậ ợ ễ ế ẻ ề ử ụ Quy trình này có thu n l ế i là s d ng dung môi etanol d ki m, r ti n, ti n

ở ệ ả ứ ư ờ ạ ế ở ề hành nhi t phòng nh ng th i gian ph n ng kéo dài, l i ti n hành ệ đi u ki n

ấ ấ ỉ ệ ả ụ ấ ẩ ệ khí argon và cho hi u su t r t th p, t l s n ph m ph khá cao.

ộ ằ ế ủ ộ ỹ * Cũng trong m t b ng phát minh sáng ch c a M , O’Shea và c ng s ự

ả ướ ể ổ ả ứ ư ộ ợ cũng mô t qui trình hai b ớ c đ t ng h p celecoxib v i m t ph n ng ng ng t ụ

ự ữ ộ ươ t ng t gi a diketon và phenyl hydrazin hydrochlorit trong m t dung môi amit.

ượ ướ ạ ả ẩ Celecoxib thu đ c d i d ng s n ph m solvat hóa trong dung môi amit, đ ượ c

ồ ằ ế tách và thu h i b ng cách k t tinh trong isopropanol và n ướ [24]. Quy trình này c

ứ ạ ư ế ệ ấ ờ cho hi u su t khá cao (89%) nh ng quy trình ti n hành ph c t p, th i gian cũng

ờ ả ử ụ ế ề ạ ơ kéo dài h n 24 gi ả , ph i s d ng nhi u lo i dung môi và quá trình k t tinh ph i

ề ầ ả ặ ạ l p l i nhi u l n làm qui trình kém tính kh thi.

ự ế ộ ộ ả ứ * Trong m t qui trình khác, Letendre và c ng s đã ti n hành ph n ng

ụ ớ ự ư ng ng t ặ ủ trong isopropanol v i s có m t c a axit trifluoroacetic (0,51,5 đ ươ ng

oC), pH (s d ng ử ụ

ờ ố ư ả ứ ư ệ ề ệ ộ ượ l ng). Nh t i u các đi u ki n ph n ng nh nhi t đ (50

ọ ượ ự ấ ả ệ ợ pH axit) và l a ch n đ ẩ c dung môi thích h p (isopropanol), hi u su t s n ph m

ượ ố ồ ế ố ự ạ ụ ẩ ả thu đ c là t ờ ạ t đ ng th i h n ch t ậ i đa s t o thành s n ph m ph . Tuy v y,

ả ứ ử ạ ấ ứ ạ ụ ề ả ỉ quá trình x lý ph n ng l ờ i r t ph c t p do ph i liên t c đi u ch nh pH và th i

ả ứ ể ử ẻ ộ gian đ x lý m t m ph n ng dài [17].

ự ư ớ ộ ổ * M i đây, vào năm 2008, Anumula cùng c ng s đã đ a ra quy trình t ng

ươ ố ơ ử ụ ắ ả ờ ợ h p celecoxib t ả ứ ng đ i đ n gi n, th i gian ph n ng ng n, s d ng dung môi

ễ ế ả ứ ệ ặ ấ ệ ả ượ ẻ ề r ti n, d ki m, hi u su t ph n ng cao, đ c bi ẩ t s n ph m thu đ c sau khi

ạ ộ ế ế ể ở ộ ế k t tinh l i có đ tinh khi t đ n 99,9%. Đây là quy trình có th m r ng quy mô

ụ ả ể đ áp d ng vào s n xu t ấ [4].

ư Quy trình nh sau:

ổ ợ T ng h p: Cho 4sulphonamidophenylhydrazin hydrochlorit và 4,4,4

ả ứ ỗ ợ trifluorol[4(metyl)phenyl] butan1,3dion vào bình ph n ng, thêm h n h p

oC. Sau đó h nỗ

ướ ấ dung môi etylacetat : n c (1:1), khu y và đun trong 5 gi ờ ở 7580

ả ứ ượ ế ấ ạ ờ ọ ợ h p ph n ng đ c làm l nh đ n 05°C, khu y trong 1 gi ấ ắ ử , l c và r a ch t r n

ướ ấ ượ ằ b ng n c, s y khô thu đ c celecoxib.

ế ượ ế ạ ở Tinh ch : Celecoxib thu đ ượ ở c trên đ c k t tinh l i trong toluen 80°C,

oC, khu y 1 gi ấ

ế ạ ạ ằ ẩ t y màu b ng than ho t tính. Làm l nh đ n 1015 ờ ọ ấ ủ , l c l y t a,

ằ ấ ộ ế ủ ả ẩ ượ ể ử ủ r a t a b ng toluen, s y khô. Đ tinh khi t c a s n ph m đ ằ c ki m tra b ng

ươ ph ng pháp HPLC.

ố ộ ự ạ ồ ộ * Zhi và c ng s công b m t qui trình “onepot” g m hai giai đo n đ ể

ướ ợ ượ ổ ả ứ ằ ợ ổ t ng h p celecoxib. B c 1, diketon đ ư c t ng h p b ng ph n ng ng ng

ụ ữ ộ ườ ơ ướ t Claisen gi a m t keton và ester trong môi tr ng baz . B c 2, diketon

ả ứ ị ượ ụ ự ế ạ t o thành trong dung d ch ph n ng đ ư c ng ng t ầ tr c ti p mà không c n

ế ớ ể ạ tinh ch v i 4SAPH đ t o thành celecoxib [34]. Qui trình này sau đó

ượ ụ ở ệ ợ ươ đ c áp d ng ể ổ qui mô công nghi p đ t ng h p celecoxib và th ạ ng m i

CH3

H3C

ONa

Dung môi 1

CF3

EtO

CF3

H3C

NaOMe

Dung môi 2

CF3

H2N

NHNH2 HCl

O S O

H2N

Axit (pH < 7)

Celecoxib

ướ ủ d i tên bi ệ ượ t d c CELEBREX® c a Pharmacia Corporation.

ụ ổ ợ . Hình 1.5: T ng h p liên t c celecoxib theo Zhi

ế ế ượ ố ườ ử ụ Cho đ n nay, các qui trinh k t tinh đ c công b th ỗ ng s d ng các h n

ư ỗ ụ ợ ướ ợ h p dung môi khác nhau, ví d nh h n h p isopropanol/n c [16],

ơ ả ị ượ etylacetat/isooctan [18], diclorometan/hexan [19], ....C b n đã xác đ nh đ c 3

ệ ầ ượ ủ ế ạ ạ d ng k t tinh chính c a celecoxib, ký hi u l n l t là d ng I, II và III. [20]. Các

ế ượ ị ệ ữ ệ ự ớ ạ d ng k t tinh này đ c xác đ nh và phân bi t v i nhau d a vào d li u ph ổ

ễ ạ ệ ổ ồ ạ nhi u x tia X (PXRD), quét nhi t vi sai (DSC), và ph h ng ngo i (IR).

ộ ề ữ ế ạ ạ ệ ộ ạ ơ Gi a ba d ng k t tinh trên, d ng III có đ b n nhi t đ ng cao h n hai d ng I và

II.

ư ợ ổ ằ ụ 1.2.2. T ng h p celecoxib b ng cách ng ng t ớ butynon v i hydrazin

ự ạ ụ ẩ ả ằ ộ Nh m tránh s t o thành s n ph m ph regioisomer, Reddy và c ng s ự

ộ ươ ớ ổ ư ằ ợ ụ ể phát tri n m t ph ng pháp m i t ng h p celecoxib b ng cách ng ng t 1,1,1

ớ trifluoro4(metylphenyl)3butyn2on (9) v i phenylhydrazin (7) trong ph nả

H3C

HCl.

NHNH2

CF3

H3C

SO2NH2

H2NO2S

(9)

(5)

(7)

ứ ộ ạ ng m t giai đo n theo hình 1.6 [27].

ơ ồ ổ ợ Hình 1.6: S đ t ng h p celecoxib theo WO 03/024400.

ể ượ ổ ợ ừ ặ ừ ấ c t ng h p t ẫ toluen và d n ch t ho c t 4 Trong đó, ch t ấ (9) có th đ

ơ ồ metyl phenylacetylen theo s đ hình 1.7 [27].

CF3

C2H5O

CF3

1. Br2

CF3

2. Base

H3C

Acid Lewis

H3C

(9)

(10)

CF3Si(CH3)3

CsF

OCH3

H3C

(13)

(11)

(X: Cl, Br, I)

CO/O2

MeOH

HQ, Pd (ll), NPMoV

H3C

(12)

ơ ồ ổ ợ 1,1,1trifluoro4(methylphenyl)3butyn2on (9). Hình 1.7: S đ t ng h p

ợ ư ổ Quy trình t ng h p ch t ấ (9) nh sau:

ừ : * Đi t ệ nguyên li u toluen

ả ứ ạ ớ + Giai đo n 1: Cho toluen ph n ng v i 4ethoxy1,1,1trifluorobut3en2

2) trong CH2Cl2 t o ra 1,1,1trifluoro

ụ ạ ớ on v i xúc tác là các axit Lewis (ví d : ZnCl

4ptolylbut3en2on (10).

ớ ở ệ ộ ạ + Giai đo n 2: Ch t nhi t đ phòng trong dung môi ả ứ ấ (10) ph n ng v i Br

2Cl2, CHCl3...) t o ra h p ch t trung gian dibromo. Tách HBr trong

ụ ơ ấ ạ ợ tr (ví d : CH

ườ ụ ơ ượ ế ằ môi tr ng baz (ví d : KOH/EtOH) thu đ c ch t ế ấ (9). Tinh ch b ng cách k t

ặ ử ụ ắ ộ ợ tinh trong dung môi phù h p ho c s d ng s c ký c t.

ừ ẫ ủ ấ * Đi t d n xu t halogen c a toluen:

ả ứ ầ ạ ớ ớ + Giai đo n 1: Ban đ u phalogenotoluen ph n ng v i metyl acrylat v i

ể ạ ặ ấ ự s có m t ch t xúc tác paladi (II) acetat đ t o ra metyl 3ptolylacrylat (11).

ứ ụ ế ấ ả ạ ớ + Giai đo n 2: Ch t (11) ti p t c ph n ng v i trimetyl

ạ (trifluorometyl)silan, xúc tác là cesi fluorit t o thành ch t ấ (10).

ạ ươ ự ạ ừ + Giai đo n 3: T ng t giai đo n 2 khi đi t ệ nguyên li u là toluen.

ừ : * Đi t 4methyl phenylacetylen

ạ ả ứ ớ + Giai đo n 1: Cho 4metyl phenylacetylen (12) ph n ng v i carbon

oC trong 15 gi

ở ờ ố monoxit, oxy, metanol, 0,5atm và 25 , xúc tác là mu i paladi (II),

ằ ậ ắ clorohydroquinon (HQCl), molypdovanadophotphat (NPMoV), phân l p b ng s c

ộ ượ ký c t trên silicagel thu đ c ch t ấ (13).

ượ ạ ằ ạ + Giai đo n 2: Ch t c t o thành b ng cách cho ch t ấ (9) đ ấ (13) ph nả

ứ ng v i ớ trimetyl(trifluorometyl)silan, xúc tác là cesi fluorit trong dung môi h u cữ ơ

ơ ở ệ ộ ả tr ví d nh ụ ư: diclorometan, THF, nhi t đ kho ng 15 30°C.

ươ ộ ồ ỉ ạ ư ể ấ ị Ph ng pháp này có u đi m ch t o thành duy nh t m t đ ng phân v trí

ợ ả ệ ổ ư ẩ ố ạ ả ế mong mu n nh ng vi c t ng h p s n ph m trung gian ( i ph i ti n hành qua 9) l

ướ ứ ạ ử ụ ề ờ ố ề nhi u b ầ c ph c t p, có s d ng xúc tác paladi, cũng t n nhi u th i gian và h u

ầ ả ướ ộ ắ ế ằ ậ ươ ế ề h t đ u c n ph i qua b c tinh ch b ng c t s c ký [27].Vì v y, ph ng pháp

ả ở ệ này không kh thi quy mô công nghi p.

ả ứ ợ ổ ằ 1.2.3. T ng h p celecoxib b ng ph n ng đóng vòng 1,3

ự ể ộ ộ ươ ổ ợ Lynette và c ng s cũng phát tri n m t ph ng pháp t ng h p celecoxib

ả ứ ể ượ ọ ọ thông qua ph n ng đóng vòng 1,3 đ thu đ ớ ộ c celecoxib v i đ ch n l c cao.

ươ ứ ạ ử ụ ề ạ Tuy nhiên ph ng pháp này cũng ph c t p, s d ng nhi u lo i dung môi, nguyên

F3C

NH2 .HCl

TFAA

SO2NH2

ắ ề ấ ạ ế ệ ạ ỉ ạ ệ li u đ t ti n và khó ki m, hi u su t t o thành celecoxib l i ch đ t 52% [20].

(7)

(14)

15) X = Cl 16) X = OSO2Ph

F3C

OSO2Ph

(17)

SO2NH2

Et3N, THF/EtOAc 510oC

(5)

SO2NH2 (16)

ơ ồ ổ ợ ươ ủ ng pháp c a Lynette [20] Hình 1.8: S đ t ng h p celecoxib theo ph

ả ứ ạ ồ Quy trình ph n ng g m 3 giai đo n:

oC,

ế ạ ạ + Giai đo n 1: Cho 4SAPH.HCl (7) vào acetonitril, làm l nh đ n 5–10

ừ ể ạ thêm t ừ ừ t ả ứ trifluoroacetic axit anhydrit (TFAA). Ng ng làm l nh và đ ph n ng

ễ ở ệ ộ ờ ả ứ ế ặ ỗ ợ di n ra nhi t đ phòng trong 4 gi . Cô đ c h n h p ph n ng đ n còn 1/3 th ể

ỏ ỗ ế ủ ả ẩ ầ ợ ể tích ban đ u, thêm MTBEheptan (1:1) đ tách s n ph m k t t a ra kh i h n h p

oC, đ yên 1 gi

ả ứ ế ạ ể ờ ọ ử ủ ằ ph n ng. Làm l nh đ n 05 , l c, r a t a b ng heptan, s y d ấ ướ i

oC thu đ

ả ở ấ áp su t gi m 50 ượ 4[2(trifluoroacetyl)hydrazino] benzensulfonamit c

(14).

ế ạ ợ ỗ ạ + Giai đo n 2: Cho ch t ấ (14) vào trong etylcetat. Làm l nh h n h p đ n 5–

ỏ ừ ừ ấ ộ 10oC, thêm benzensulfonyl clorit, nh t t Nmethylmorpholin. Khu y tr n đ ể

ả ứ ờ ướ ấ ợ ỗ ễ ph n ng di n ra trong 1 gi . Thêm n ả ứ c vào h n h p ph n ng, khu y trong 30

ấ ớ ơ ử ữ ằ ị phút. Tách l y l p h u c , r a b ng dung d ch NaCl bão hòa sau đó làm khan

4 và cô đ n còn 1/2 th tích. Thêm heptan vào đ k t t a s n ph m

ể ế ủ ả ế ể ằ b ng MgSO ẩ ở

oC thu

ệ ộ ọ ấ ủ ố ơ ướ ả ở nhi t đ phòng, l c l y t a, b c h i dung môi d ấ i áp su t gi m 50

ượ đ c N[4(aminosulfonyl)phenyl]2,2,2trifluoro etanhydrazonoyl benzensulfonat

(16).

ạ ạ + Giai đo n 3: ế 5–10oC. Dung Hòa tan ch t ấ (16) trong THF và làm l nh đ n

3N đ

ỗ ợ ượ ỏ ừ ừ ị d ch morpholin enamin trong h n h p THF/Et c nh t t ợ ỗ vào h n h p

ả ứ ả ứ ế ấ ị ph n ng. Sau khi ph n ng k t thúc, cho dung d ch HCl 4N vào và khu y trong

ờ ữ ơ ử ằ ắ ỹ ấ ớ ướ 0,51 gi . Thêm ethylacetat vào, l c k , tách l y l p h u c , r a b ng n c, làm

ằ ể ế ủ ố ơ ọ khan b ng MgSO ế 4. B c h i dung môi, thêm heptan đ k t t a celecoxib. L c, k t

ạ ướ tinh l i celecoxib trong isopropanoln c (1:1).

 T các nh n xét trên, chúng tôi l a ch n ph

ự ừ ậ ọ ươ ng pháp qui trình “onepot”

ể ổ ướ ạ ồ ượ ổ ợ g m hai giai đo n đ t ng h p celecoxib. B c 1, diketon đ ợ c t ng h p

ả ứ ư ằ ụ ữ ộ b ng ph n ng ng ng t Claisen gi a m t keton và ester trong môi tr ườ ng

ơ ướ ả ứ ạ ị ượ baz . B c 2, diketon t o thành trong dung d ch ph n ng đ ư c ng ng t ụ

ớ ể ạ v i 4SAPH [34] (7) đ t o thành celecoxib

ươ ế 1.3. Ph ng pháp tinh ch

ế 1.3.1. K t tinh

ỏ ỗ ấ ắ ủ ể ế ợ K t tinh dùng đ tách các ch t r n ra kh i h n h p c a chúng. Ph ươ ng

ế ấ ả ươ ế ừ ị ơ pháp k t tinh đ n gi n nh t là ph ng pháp k t tinh t dung d ch bão hòa. Hòa

ấ ắ ợ ở ế ầ ệ ộ ườ tan ch t r n c n k t tinh trong dung môi thích h p nhi t đ sôi (th ng là

ệ ộ ủ ừ ế ấ nhi t đ sôi c a dung môi). Ð n khi ch t tan hoàn toàn (không th a dung môi).

ế ạ ị ượ ượ N u dung d ch có màu thì thêm than ho t tính (hàm l ng 1 2% hàm l ấ ng ch t

ạ ọ ấ ẩ ồ ọ ạ ị tan) và đun sôi dung d ch, r i l c nóng ngay lo i ch t b n (giai đo n l c nóng

ọ ể ộ ừ ừ ẽ ế ị thao tác nhanh). Dung d ch sau khi l c đ ngu i t s k t tinh. Có th l p l ể ặ ạ i 2 t

ể ầ ượ ả ạ 3 l n đ thu đ ẩ c s n ph m s ch.

ể ế ể ằ ể ạ ủ ạ ằ ầ Có th t o m m tinh th b ng h t, b ng đũa th y tinh. Tinh th k t tinh

ọ ồ ượ đ c đem l c r i làm khô.

ề ả ế ử ấ ọ ọ Ði u quan tr ng là ph i bi t ch n và th dung môi hòa tan: các ch t phân

ự ễ ự ấ ự ễ c c d tan trong dung môi phân c c, các ch t không phân c c d tan trong dung

môi không phân c c.ự

ư ướ ự Các dung môi phân c c nh : n c, alcol, ete, este, acid axetic.

ư ự Các dung môi không phân c c nh : benzen, hexan, xyclohexan, CCl4,

Cacbon diSunfua...

ấ ử ể ệ ợ ỗ Có th dùng h n h p dung môi (h dung môi 2, 3 c u t ).

ượ ộ ố ả ấ ỏ ọ Các dung môi đ c ch n ph i th a mãn m t s tính ch t sau:

ả ố ấ ạ ệ ộ ủ ử ụ + Dung môi s d ng ph i tan t t ch t hòa tan t i nhi t đ sôi c a dung

ở ạ ấ môi và r t ít tan nhi ệ ộ ườ t đ th ng và l nh.

ọ ớ ả ứ ấ + Không ph n ng hóa h c v i ch t tan.

ấ ạ ớ ượ ọ ở ệ ộ + Các t p ch t không tan v i dung môi đ c ch n nhi ặ t đ cao ho c

ạ hòa tan t ố ở t nhi ệ ộ ườ t đ th ng và l nh.

ỏ ề ặ ả ễ ọ ơ ể + Dung môi ch n ph i d dàng bay h i kh i b m t tinh th .

ệ ộ ủ ả ấ ơ ệ ộ ả ủ + Nhi t đ sôi c a dung môi ph i th p h n nhi ấ t đ nóng ch y c a ch t

ả ắ r n kho ng 10 15%.

ộ ố ươ ế 1.3.2. M t s ph ng pháp k t tinh celecoxib

ử ụ ể ế ệ S d ng h dung môi diclorometan/hexan đ k t tinh celecoxib có m t s ộ ố

ượ ầ ớ ế ể ầ ể ộ ớ nh c đi m. Đ u tiên, quá trình k t tinh c n t i m t th tích l n dung môi (trung

ầ ạ ỗ ặ ỗ ể bình 20 l n th tích m i lo i di clorometan ho c hexan cho m i gram celecoxib),

ế ệ ả ả ế ệ ườ ấ ẫ d n đ n gi m hi u qu kinh t và không thân thi n môi tr ng khi nâng c p lên

ử ụ ệ ặ ố ườ qui mô công nghi p. M t khác s d ng diclorometan không t t cho môi tr ng và

ườ ạ ễ ổ ỏ ứ s c kh e con ng i, còn hexan l i d gây cháy n .

ộ ố ử ụ ệ ế M t s qui trình k t tinh celecoxib s d ng h dung môi isopropanol/n ướ c

ượ ư ẫ ặ ố [17]. Tuy nhiên celecoxib thu đ c có đ c tính x p nh bông d n đ n t ế ỷ ọ tr ng

ấ ơ ữ ể ể ấ ả ặ thô th p và tính ch t tr n ch y kém. M t khác nh ng ti u phân tinh th celecoxib

ế ằ ươ ế ệ ạ d ng III k t tinh b ng ph ng pháp này có tính tích đi n và dính b t, gây nên

ế ề ế ẩ ố ố ộ nhi u khó khăn khi bào ch , ph i tr n thành các ch ph m thu c.

ộ ố ườ ườ Trong m t s tr ợ ng h p, ng i ta còn dùng các dung môi ami t như

ế ế ả dimetylacetamit và dimetylformamit [20] trong quá trình tinh ch /k t tinh. S n

ẩ ượ ể ạ ớ ị ph m thu đ c là các tinh th celecoxib d ng I b solvat hóa v i các dung môi

ạ ỏ ồ ư ể ườ ệ ỏ ấ amit. Vi c lo i b t n d các dung môi này kh i tinh th th ng r t khó khăn và

ệ ộ ạ ỏ đòi h i nhi ể t đ cao. Do đó d ng tinh th solvat hóa này không th đ ể ượ ử ụ c s d ng

ề ồ ứ ư ệ ố ữ làm nguyên li u thu c vì chúng còn ch a nhi u t n d dung môi ơ ố h u c , v n

ượ ặ ố ớ ế ứ ể ấ ạ đ ấ c ki m soát h t s c nghiêm ng t đ i v i các ho t ch t có tính ch t

ượ ụ ủ ề ạ ầ ố ị d c d ng, thành ph n chính c a các d ng thu c đi u tr cho con ng ườ i.

ế ạ ử ụ ộ ố Có quá trình k t tinh celecoxib l i s d ng m t s dung môi hydrocarbon

ứ ạ ư ề nh ntetradecane hay ndecane. Nhìn chung các qui trình này đ u ph c t p và

ợ ề ượ ề ệ ộ không có l i v năng l ng vì đây đ u là các dung môi có nhi t đ sôi cao, quá

ả ế ế ề ố ở ệ ộ ừ trình k t tinh tiêu t n nhi u dung môi, và ph i ti n hành nhi t đ cao (t 100

oC), trong m t kho ng th i gian dài d n đ n sinh ra nhi u t p ch t, s n ấ ả

ề ạ ế ẫ ả ộ ờ ế đ n 165

ư ậ ấ ữ ụ ể ấ ẩ ậ ph m ph . Do v y nh ng qui trình nh v y r t khó có th nâng c p lên qui mô

ệ công nghi p.

ạ ử ụ ủ ể ạ ươ Tóm l i, ch ng lo i dung môi, th tích dung môi s d ng, và ph ng pháp

ố ớ ọ ọ ế ế ệ ọ ộ tinh ch /k t tinh đóng vai trò quan tr ng đ i v i vi c hình thành ch n l c m t

ủ ứ ể ệ ằ ả ế ữ ạ d ng tinh th nào đó c a celecoxib. Nh ng nghiên c u công ngh nh m c i ti n,

ệ ặ ệ ượ ọ ọ ạ ế hoàn thi n qui trình k t tinh celecoxib, đ c bi t là thu đ c ch n l c d ng tinh

ộ ề ộ ơ ệ ể ả ộ ả ặ ơ ị ọ th III có đ b n đ ng h c cao, giúp c i thi n đ t i m n, đ c tính tr n ch y và

ủ ế ệ ạ ị ặ đ c tính ch u nén c a nguyên li u celecoxib khi bào ch các d ng viên nén hay

ọ ớ ự ễ viên nang có nghĩa th c ti n và khoa h c to l n

ƯƠ Ị Ộ Ậ Ế Ệ CH NG 2: NGUYÊN V T LI U, TRANG THI T B , N I DUNG

ƯƠ Ứ VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U

2.1. Nguyên li uệ

ả ệ ấ B ng 2.1: ử ụ . Danh sách các nguyên li u, hóa ch t, dung môi s d ng

STT Hàm l ngượ ồ ố Ngu n g c

Tên nguyên li uệ CH3ONa/CH3OH 1 25% SigmaAldrich

4metylacetophenon 2 95% SigmaAldrich

Metyltrifluoroacetat 3 99% SigmaAldrich

Sulfanilamit 4 ≥ 99% SigmaAldrich

5 NaNO2 ≥ 99% Trung Qu cố

6 Na2SO3 ≥ 97% Trung Qu cố

7 SnCl2 ≥ 98% Trung Qu cố

8 HCl đ cặ 3638% Trung Qu cố

9 NaOH ≥ 96% Trung Qu cố

10 NaCl ≥ 99,5% Trung Qu cố

11 Toluen ≥99,5% Trung Qu cố

12 Isopropanol ≥ 99,7% ố Trung Qu c, Merck

13 Ethanol ≥ 99,7% ố Trung Qu c, Merck

14 Etylacetat ≥ 99,5% Trung Qu cố

(cid:0) 15 Metanol 99,5% Merck

16 nhexan ≥ 97% Trung Qu cố

(cid:0) 17 Diclorometan 99,5% Merck

ạ 18 Than ho t tính

19 Axit acetic Trung Qu cố

20 N,Ndimetylformamit Trung Qu cố

ế ị ệ 2.2 Thi t b thí nghi m

ụ ủ ả ứ ụ ầ ỡ ớ D ng c th y tinh (bình c u ph n ng v i các kích c khác nhau, sinh hàn

ễ ọ ủ ạ ố ố ọ ồ ư h i l u, c c th y tinh các lo i, bình l c hút, ph u l c Buchner, ng đong, pipet,

ế bình chi t...).

ấ ọ ủ ạ Gi y l c, t l nh.

ế ị ả ứ ụ t b ph n ng dòng liên t c (Plug Flow Reactor) ( Anh) Thi

ế ị ả ứ ả ố ượ Thi t b ph n ng dòng ch y ng (còn đ ọ c g i là

ạ ả ắ ộ ế ị dòng ch y c m) là m t trong hai lo i thi ả t b ph n

ứ ự ỹ ậ ọ ng chính trong lĩnh v c k thu t hóa h c. Trong thi ế t

ả ứ ả ố ị ị b ph n ng dòng ch y ng, các dòng dung d ch hóa

ấ ượ ế ợ ả ứ ch t đ ả c k t h p và ph n ng trong khi chúng ch y

ấ ỏ ố ượ ơ ế ị qua ng. Các ch t l ng đ c b m vào thi ả t b ph n

ứ ạ ấ ị ẽ ờ ộ ng t ả ứ i m t th i gian nh t đ nh s không ph n ng

ượ ơ ạ ể ờ ộ ấ ỏ ớ v i ch t l ng đ c b m vào t i m t th i đi m khác.

ấ ỏ ả ứ ể ượ ỗ ợ ư ể Do đó, h n h p ch t l ng ph n ng có th đ ị c coi nh là d ch chuy n trong

ế ị ờ ạ thi t b thành các “gói” r i r c.

ủ ậ ộ Các b ph n chính c a thi ế ị t b :

Ố ộ ố ườ ả ứ : là m t ng polyethylene đ Ố ng kính 5 mm, dài 20 mét. ng ng ph n ng

ượ ặ ứ ướ ụ ệ ộ ủ ướ ượ này đ ộ c đ t trong m t bình ch a n c hình tr . Nhi t đ c a n c đ ề c đi u

ộ ộ ề ộ ầ Ố ử ể ể ở ớ ả ứ khi n b i m t b đi u khi n vi x lý v i m t đ u dò RTD. ng ph n ng

ượ ị ộ ầ ậ ấ ấ ộ ộ ộ đ ả c trang b m t đ u thăm dò RTD, b ph n khu y tr n, van tr n ch t ph n

ứ ườ ẫ ạ ầ ả ứ ủ ố ấ ả ẩ ộ ng, đ ng ra cho s n ph m và m t van l y m u t i đ u ra c a ng ph n ng.

ề ể ả ậ ệ ệ ộ: có kh năng l p trình nhi ệ ộ ể t t đ đ ấ iố uư hóa hi u su t Đi u khi n nhi t đ

ể ằ ạ ả s n ph m ẩ b ng cách ki m soát nhi ố t đệ ộ trong ng ph n ng ả ứ t i các giá tr ị khác

ộ ề ớ nhau trong ph n ng ả ứ . B đi u khi n ể đ cượ trang bị v i m t ầ ộ đ u dò RTD. M tộ

ệ ể tùy ch nọ giao di n giao ti p ế (RS232 ho cRSặ 422) cũng có s nẵ đ cho phép

ự ệ ể ệ ặ ằ theo dõi b ng máy tính ho c th c hi n vi c ki m soát quá trình.

ậ ệ ế ạ ừ v t li u không ăn B m ơ n p chạ tấ : hai máy b mơ hóa ch tấ đi n tệ ử ch t o t

ố ộ mòn. T c đ dòng ch y ả có thể đ cượ thay đ iổ trong kho ng ả 10300ml /phút. T cố

ượ ể ừ ề ề ặ ằ ộ đ dòng ch y ả có thể đ c đi u khi n ể b ng tay ho c b ng ằ đi u khi n t xa và

ể ượ ể ể ề ằ có th đ c đi u khi n/ki m soát b ng máy tính

ộ ể ộ ổ ra cho phép ki m tra ậ B ph n hi u ệ chu nẩ l u l ư ượ dòng ch yả : m t c ng ng

ẩ ư ượ ệ vi c ệ hi u chu n l u l ng c a ủ các máy b mơ .

ệ ử ậ ỹ ậ Cân k thu t đi n t Shimadzu (Nh t).

ụ ơ B m hút chân không Büchi (Th y Sĩ).

ụ ấ Máy c t quay chân không Büchi R210 (Th y Sĩ).

ủ ấ ứ T s y Memmert (Đ c).

ấ ừ ộ ệ ố Máy khu y t ậ có b ph n gia nhi t HSD180/330 (Hàn Qu c)

254 (Merck).

ả ỏ B n m ng Silicagel Kieselgel 60F

ử ướ Đèn t ạ ngo i có b c sóng 254nm.

ả ạ ể ể ệ ệ Máy đo đi m nóng ch y t i Vi n Hóa Sinh Bi n, Vi n Hàn Lâm Khoa

ệ ệ ọ h c và Công ngh Vi t Nam.

ử ụ ổ ồ ậ ạ ỹ Ph h ng ngo i (IR) ghi trên máy Perkin Elmer, s d ng k thu t viên nén

ở KBr, ghi vùng 4000 600 cm

ố ượ ổ Ph kh i l ng (MS) ghi trên các máy LCMSIonTrap Agilent 1100 và

ạ ươ ổ ứ ụ ệ FTICRMS Varian 920 t i Trung tâm các ph ng pháp ph ng d ng Vi n Hóa

ệ ệ ọ ọ ệ H c, Vi n Hàn Lâm Khoa h c và Công ngh Vi t Nam.

1HNMR, 13CNMR) ghi trên máy Bruker

ưở ừ ạ ổ ộ Ph c ng h ng t h t nhân (

ạ ươ ổ ứ ụ ệ ệ ọ AV500 t i Trung tâm các ph ng pháp ph ng d ng Vi n Hóa H c, Vi n Hàn

δ ệ ọ ệ ộ ị ể ọ ượ Lâm Khoa h c và Công ngh Vi t Nam. Đ d ch chuy n hóa h c ( ) đ ể c bi u

ị ằ ệ ệ ấ ầ ơ ị ỉ ẩ th b ng đ n v ph n tri u (parts per million ppm), hi u ch nh theo ch t chu n

ộ n i tetramethylsilan (TMS).

ượ ế Phân tích HPLC đ c ti n hành trên máy Waters 2695 Alliance HPLC

ắ ố ổ ươ Systems g n kh i ph FTICRMS Varian 920 t ạ ạ i t i Trung tâm các ph ng pháp

ổ ứ ụ ệ ệ ệ ọ ọ ph ng d ng Vi n Hóa H c, Vi n Hàn Lâm Khoa h c và Công ngh Vi ệ t

Nam.

ươ ứ 2.3. Ph ng pháp nghiên c u

ổ ợ ọ ế 2.3.1. T ng h p hóa h c và tinh ch

ợ ổ ọ 2.3.1.1. T ng h p hóa h c

ứ ể ướ ổ ụ ợ ở Nghiên c u tri n khai các b c t ng h p liên t c celecoxib quy mô

ệ phòng thí nghi m theo quy trình:

ướ ổ ợ T ng h p liên t c B c 1:

ủ

CH3ONa/CH3OH

CF3

CH3

H3CO

CF3

H3C

ệ ả ụ 1(4methylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion đi từ 4methylacetophenon và este c a axit trifluoroacetic theo mô hình dòng ch y quy mô phòng thí nghi m.

ơ ồ ổ ấ ợ Hình 2.1: S đ t ng h p ch t (6)

ế ị ử ụ Thi t b s d ng:

ế ả ứ ủ ị Thi t b ph n ng dòng Vapourtec seri E c a hãng

ươ ậ ố ộ Vapourtec, v ủ ng qu c Anh. Các b ph n chính c a

thi ế ị t b :

ố ộ ừ ơ ấ ế ế + 02 b m, t c đ t 0,1 đ n 10 ml, áp su t đ n 10 bar

ả ứ ề ố ệ + 01 ng ph n ng dung tích 10 ml, có đi u nhi t lên

0C, chính xác ±10C

ế đ n 150

ướ ổ B ợ c 2: T ng h p celecoxib

ượ ư ứ ằ ả ổ ợ ụ Celecoxib đ c t ng h p b ng ph n ng ng ng t ớ diketon v i

H3C

NHNH2 HCl.

CF3

H3C

O NH2

H2N

ả ứ ơ ồ phenylhydrazin theo s đ ph n ng sau:

ơ ồ ổ ợ Hình 2.2: S đ t ng h p celecoxib

2.3.1.2. Tinh chế

ế ạ ằ ả Kh o sát k t tinh celecoxib thô b ng 3 lo i dung môi : metanol, L n 1:

ầ aceton, acetonitril.

ầ ả ạ ệ ằ i celecoxib b ng 3 h dung môi: c,ướ aceton/n

L n 2: ướ ế Kh o sát k t tinh l ướ c, metanol/n c. acetonitril/n

ộ ể ế ấ ẳ 2.3.2. Ki m tra đ tinh khi ị t và kh ng đ nh c u trúc

ộ ể ế 2.3.2.1. Ki m tra đ tinh khi t

ẩ ệ ộ ằ t c a s n ph m b ng SKLM, đo nhi t đ nóng

ượ ươ ị ả ộ Đánh giá đ tinh khi ng ph ế ủ ả ng pháp HPLC. ch y và đ nh l

ả ẩ Phân tích thành ph n, hàm l ng s n ph m chính và s n ph m ph

ươ ụ ả ẩ

ổ ứ ệ ề ọ

ụ ầ ẩ ả ượ ệ ạ ng pháp ph ng d ng Vi n regioisome trong s n ph m t i Trung tâm các ph ẫ ệ ệ t Nam. Qui trình chung và đi u ki n phân tích m u Hóa H c, Vi n KH&CN Vi ư celecoxib nh sau:

ẫ ả ẫ ị + Pha dung d ch m u: cân chính xác kho ng 0,1mg m u hòa tan trong 1ml

methanol.

ộ ướ + Pha đ ng: Dung môi A: N c + 0.1% acid formic

Dung môi B: Methanol

ỷ ệ T l dung môi A/B: 40/60.

ộ + C t: Sunfire C18 5µm, 4,6x150 mm.

ệ ộ ộ + Nhi t đ c t: 35

ướ + B c sóng (UV): 254nm

ể ẫ ơ + Th tích b m m u: 8µl

ố ộ + T c đ dòng: 0,3 ml/phút

ẫ ạ ộ ờ + Th i gian ch y m t m u: 35 phút

ấ ẳ ị 2.3.2.1. Kh ng đ nh c u trúc

1HNMR và 13CNMR s đ

ẽ ượ ử ụ Các ph ổ ng pháp ph IR, MS, c s d ng đ

ị ẳ ủ ư

ứ ự ế ấ ớ ữ ệ ợ ệ c bi n gi

ợ ớ ươ ể ấ kh ng đ nh c u trúc c a celecoxib cũng nh các ch t trung gian trong quy trình ổ ượ ả ổ t ng h p. Các d li u ph đ i phù h p v i công th c d ki n, có so ố ữ ệ sánh v i các d li u đã công b .

ả 2.3.3. K t quế

ợ ượ ể ệ ộ ị ổ Celecoxib t ng h p đ ấ c mang ki m nghi m và xác đ nh đ c tính c p

(LD50)

ệ ể 2.3.3.1. Ki m nghi m celecoxib

ẩ ượ ự ự ẩ ủ ả TCCS c a s n ph m đ c xây d ng d a theo tiêu chu n c a ủ Công ty

Ấ ộ ươ ế ớ ạ Aarti Drugs Limited ( n Đ ) đang th ng m i hóa trên th gi ụ ụ i. (ph l c 29) .

Tính ch tấ

ộ ế ắ + B t k t tinh màu tr ng.

ế ề ẫ ấ ả ớ ỏ + L y kho ng 3 đ n 4 g m u dàn đ u thành l p m ng trên đĩa petri, quan sát

ắ ướ ườ ằ b ng m t d i ánh sáng th ng.

ị Đ nh tính

ạ ấ ạ ủ ổ ồ ụ ự ệ ể ẫ + Ph h ng ngo i c a m u ki m nghi m có c c đ i h p th trong ph ổ

ươ ứ ề ị ươ ư ổ ủ ấ ẩ ố hoàn toàn t ng ng v v trí t ng đ i nh ph c a ch t chu n.

ố ượ ấ M t kh i l ng do làm khô

ẩ ượ + Tiêu chu n theo CoA: Không đ c quá 0,5%.

ủ ự ấ ắ ẫ ế + Dùng chén cân th y tinh có n p mài làm bì đ ng m u. S y khô chén đ n

oC trong 3 gi

ố ượ ổ ở ề ệ kh i l ng không đ i đi u ki n chân không, 105 .ờ

ệ ộ ả Nhi t đ nóng ch y

oC.

ệ ả ủ ấ ả + Nhi ử ả ằ t nóng ch y c a ch t th ph i n m trong kho ng 159162

ử ở ấ ấ ệ ộ ấ ơ ệ ộ ả + S y khô ch t th nhi t đ th p h n nhi t đ nóng ch y.

ộ ầ ử ủ ả ẫ ấ + Cho m u th đã s y khô vào mao qu n th y tinh có hàn m t đ u cao

ế ả ệ ả kho ng 2,5 3,5 mm, và ti n hành đo nhi t nóng ch y.

ượ ị Đ nh l ng

ượ ỏ ơ ượ ớ ơ + Không đ c nh h n 98,0% và không đ c l n h n 102% celecoxib tính

ế ẩ theo ch ph m khan.

ế ằ ươ + Ti n hành b ng ph ng pháp HPLC.

50)

ộ ị ấ 2.3.3.2. Xác đ nh đ c tính c p (LD

50)

ươ ấ ị ộ * Ph ng pháp xác đ nh đ c tính c p (LD

50 trên đ i t

ố ượ ắ ắ ộ ọ ượ ừ ị Xác đ nh LD ng là chu t nh t tr ng tr ng l ng t 18 – 22g

ườ ặ ườ ố ằ b ng đ ng u ng ho c đ ng tiêm.

ộ ượ ị ệ ườ Chu t đ c nh n ăn 15 gi ờ ướ tr c khi thí nghi m (th ị ng là nh n ăn qua

ố ướ ườ ộ ố ầ ằ đêm), u ng n c bình th ư ng. Cho chu t u ng b ng kim cong đ u tù, đ a

ẳ ố ộ ườ ử ằ ợ ườ ố ạ thu c vào th ng d dày chu t (trong tr ng h p th b ng đ ng u ng). Thăm

ộ ằ ề ề ạ ầ ố ủ dò li u gây đ c b ng cách cho u ng li u tăng d n, theo dõi tình tr ng chung c a

ố ượ ộ ộ ờ ề ố chu t và s l ế ng chu t ch t trong 72 gi ị . Xác đ nh li u t ế i đa không gây ch t

ề ố ộ ể ộ chu t và li u t ế i thi u gây ch t chu t 100%.

50 theo ph

ố ệ ậ ả ượ ươ L p b ng s li u thu đ c và tính LD ng pháp Litchfield –

ươ ẽ ồ ị ớ ụ ả ế ể Wilcoxon. Ph ng pháp này ph i ti n hành v đ th v i tr c hoành hi n th ị

ị ố ế ươ ứ ụ ể ề ể ộ ớ li u dùng và tr c tung hi n th s chu t ch t t ễ ỗ ề ng ng v i m i li u. Bi u di n

ườ ự ệ ườ ộ ồ ị ế ị ươ đ ng th c nghi m và đ ng lý thuy t trên m t đ th . Xác đ nh ph ng trình

ệ ố ươ ế ậ ộ ệ ố ươ ế tuy n tính b c m t và h s t ng quan R. N u h s t ng quan R > 0,9 thì có

50. T t c vi c tính toán và v đ

ể ử ụ ươ ị ấ ả ệ th s d ng ph ể ng trình này đ xác đ nh LD ẽ ồ

ị ượ ế ề th trên đây đ ầ c ti n hành trên ph n m m MS. Excel.

ƯƠ Ế Ả Ậ CH NG 3: K T QU Ả, TH O LU N

ổ ợ ể ở ệ . 3.1. Tri n khai quy trình t ng h p celecoxib quy mô phòng thí nghi m

ơ ồ S đ chung:

NaOCH325%/CH3OH

+ isopropanol (IPA)

4methylacetophenone

ị

(Dung d ch A)

+ isopropanol (IPA)

ế ả ứ ị Thi t b ph n Methyltrifluoroacetat + liên ng t c ụ isopropanol (IPA) dòng Vapourtec

ị

(Dung d ch B)

ẩ ư ụ

ả S n ph m ng ng t diketon (6) s chạ

Nh t

ỏ ừ ừ ,

t

đ u ề

Khu yấ 800C

4sulphonamidophenyl hydrazin hydroclorit

ẩ ả S n ph m celecoxib thô

̀ ơ ợ ổ Hình 3.1: S đô t ng h p Celecoxib

ệ ề ự

ổ ấ ạ ố ồ

ế ợ ằ

c t ng h p b ng ph n ng ng ng t ơ ướ ữ ộ

ả ứ ể ạ ị

ệ D a vào các đi u ki n thí nghi m đã công b và các hóa ch t cho phép, ể ổ ợ ộ g m hai giai đo n đ t ng m t qui trình ti n hành t ng h p celecoxib theo ụ ư ả ứ ợ ượ ổ ướ h p celecoxib. B c 1, diketon (6) đ ườ ng baz . B c 2, diketon (6) Claisen gi a m t keton và este trong môi tr ớ ượ ạ t o thành trong dung d ch ph n ng đ c v i 4SAPH (7) đ t o thành celecoxib

ổ ợ 3.1.1. T ng h p liên t c ụ 1(4metylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion

ế ả ứ ế ợ 3.1.1.1. Thi ổ t k ph n ng t ng h p liên t c

ừ ụ 1(4metylphenyl) 4,4,4 4metylacetophenon và este c a axit

ả ủ trifluorobutan1,3dion đi t ệ . trifluoroacetic theo mô hình dòng ch y quy mô phòng thí nghi m

CH3ONa/CH3OH

CF3

CH3

H3CO

CF3

H3C

ế ợ ổ ả ứ ơ ồ Ti n hành t ng h p diketon (6) theo s đ ph n ng sau:

ơ ồ ổ ấ ợ Hình 3.2: S đ t ng h p ch t (6)

̀ ́ ơ ̉ ư S đô phan ng chung:

NaOCH325%/CH3OH + isopropanol (IPA)

ị

(Dung d ch A)

4metylacetophenone

+ isopropanol (IPA)

ả ị ế t b ph n

liên ứ ng t c ụ Metyltrifluoroacetat + isopropanol (IPA) Thi dòng Vapourtec

ẩ ả ư 32 ụ

S n ph m ng ng t diketon (6)

ị

(Dung d ch B)

ị (Dung d ch B)

ả ứ ụ ừ ợ ổ 4metylacetophenon và este

Hình 3.3: Ph n ng t ng h p liên t c diketon 2 đi t ả ứ ụ ả ủ c a axit trifluoroacetic trong mô hình ph n ng dòng ch y liên t c.

ử ụ ả ứ ế ế ị Ti n hành thí nghi m: ệ Quy trình ph n ng s d ng thi t b Vapourtec

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 10ml 4

metylacetophenon (74,8 mmol, d=1,004) trong 10,5 ml IPA cho t ừ ừ t vào dung

3 25%/CH3OH (92,6 mmol) và 21 ml IPA, khu y trong 30 phút

ấ ị d ch 20 ml NaOCH

ở ệ ộ nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ồ ị ị Chu n b dung d ch 2 g m 9 ml metyltrifluoroacetat (89,5 mmol, d=1,273)

trong 52,5 ml IPA.

ầ ặ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste c.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây

ta dùng IPA).

ặ ệ ộ Đ t nhi ả ứ t đ ph n ng 100

ố ộ T c đ kênh A, Kênh B = 25µl/min f.

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang g.

ạ d ng Reagent)

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế i. ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction

ể j. Chuy n kênh A, B sang Solvent

0C ta n vào Stop All

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy l.

ả ứ ỗ ợ ượ ế ạ ệ ộ ể H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n ướ ượ c đ c chi ế t 3

ơ ử ỗ ầ ữ ằ ầ ớ ộ ớ ướ ầ l n v i EtoAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml, c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, etylacetat,

toluen, DMF, không tan trong H2O.

ợ ủ ấ ổ ả ứ ệ ượ ế ể ầ c ti n hành 3 l n đ tính Hi u su t t ng h p c a ph n ng: ả ứ Ph n ng đ

ả ượ ệ ế ấ ở ả hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.1.

ả ợ ủ ả ứ ấ ổ ợ ổ ệ ấ B ng 3.1: Hi u su t t ng h p c a ph n ng t ng h p ch t (6).

ệ Nguyên li u 4 ả ẩ ệ ệ ấ S n ph m ấ Hi u su t Hi u su t TB (6) STT metylacetophenon (%) (%) (g)

68,4

(mmol) 74,8 74,8 74,8 1 2 3 11,83 11,91 11,54 68,8 69,2 67,1

ả ứ ổ ợ ớ Ph n ng t ng h p diketon (6) trong dung môi isopropanol v i tác nhân là

ả ươ ố ễ ư ư ể ấ NaOCH3/CH3OH x y ra t ệ ng đ i d dàng nh ng hi u su t ch a cao, có th do

ề ệ ộ ố ộ ả ồ ồ ệ đi u ki n nhi t đ , t c đ dòng ch y, n ng đ c a ộ ủ 4metylacetophenon, n ng đ ộ

ặ ụ ả ứ ụ ẩ ặ c a ủ metyltrifluoroacetat và không khí m ho c d ng c ph n ng ho c dung môi

ượ ứ ấ ướ ữ ủ ả ư ch a đ c s y khô, làm khan nên ch a n ề c và gi m tính b n v ng c a các

ệ ấ ạ ả anion hình thành trong quá trình tách lo i proton làm gi m hi u su t.

ế ụ ấ ủ ả ứ ệ ế ể ả Đ nâng cao hi u su t c a ph n ng chúng tôi ti p t c ti n hành kh o sát

ồ ồ n ng đ t ộ ố ư ủ 4metylacetophenon, n ng đ t i u c a ộ ố ư ủ metyltrifluoroacetat, i u c a

ả ệ ộ ố ư ố ộ ả ố ư ủ ả ứ kh o sát nhi t đ t i u và t c đ dòng ch y t i u c a ph n ng.

ợ

ổ ị ấ  T ng h p 1(4metylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion (2). Xác ả ứ i u c a ch t 4metylacetophenon tham gia ph n ng

ộ ố ư ủ ồ đ nh n ng đ t theo mô hình dòng ch y ả

ợ ổ Quy trình t ng h p chung:

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 4

3 25%/CH3OH

ị metylacetophenon trong IPA cho t ừ ừ t vào dung d ch 20 ml NaOCH

ấ ở ệ ộ (92,6 mmol) và 21 ml IPA, khu y trong 30 phút nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ồ ị ị Chu n b dung d ch 2 g m 9 ml metyltrifluoroacetat (89,5 mmol, d=1,273)

trong 52,5 ml IPA.

ầ ặ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây d.

ta dùng IPA).

0C.

ặ ệ ộ Đ t nhi ả ứ t đ ph n ng 100

ố ộ T c đ kênh A, Kênh B = 25µl/min.

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang

ạ d ng Reagent).

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction.

ể Chuy n kênh A, B sang Solvent.

0C ta n vào Stop All.

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy.

ả ứ ỗ ợ ượ ế ạ ệ ộ ể H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ ướ ượ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n c đ c chi ế t 3

ơ ử ỗ ầ ữ ằ ầ ớ ớ ướ ộ ầ l n v i EtOAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml; c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, etylacetat, toluen,

DMF, không tan trong H2O.

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ế ể ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 5 l n đ tính

ả ượ ệ ế ấ ở ả hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.2

ả ệ ấ ổ ợ ủ ấ ợ ổ ế ị t b B ng 3.2:

ả ứ Hi u su t t ng h p c a ph n ng t ng h p ch t (6) trong thi ả ứ ph n ng dòng

STT ấ ệ Hi u su t (%) Nguyên li u ệ 4metylacetophenon (mmol/ml)

80,90 0,4 1

81,20 0,8 2

81,1 1,6 3

80,8 3,2 4

79,03 4,0 5

ợ ủ ừ ệ ấ ổ ệ ấ ầ ồ T hi u su t t ng h p c a các thí nghi m cho th y khi tăng d n n ng đ ộ

ạ ớ ệ ả ị 4metylacetophenon đ t t ấ ạ ổ i 1,6mmol/ml, hi u su t đ t n đ nh kho ng 80%, tuy

ệ ấ ướ ụ ế ả ầ ộ ồ nhiên hi u su t có xu h ng gi m d n khi ti p t c tăng n ng đ 4

metylacetophenon lên 3,2 mmol/ml và 4,0 mmol/ml.

ấ ố ướ ế ệ ầ ậ ạ ấ ượ ộ ớ B c đ u k t lu n, hi u su t t t nh t đ t đ ồ c v i n ng đ 4

metylacetophenon >1,6mmol/ml và < 3,2mmol/ml.

ợ

ộ ố ư ủ  T ng h p 1(4metylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion (6). Xác ả ủ i u c a este c a axit trifluoroacetic tham gia ph n

ổ ồ ị đ nh n ng đ t ứ ả ng theo mô hình dòng ch y.

ổ ợ Quy trình t ng h p chung:

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 10ml 4

metylacetophenon (74,8 mmol, d=1,004) trong 10,5 ml IPA cho t ừ ừ t vào dung

3 25%/CH3OH (92,6 mmol) và 21 ml IPA, khu y trong 30 phút

ấ ị d ch 20 ml NaOCH

ở ệ ộ nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ồ ị ị Chu n b dung d ch 2 g m metyltrifluoroacetat trong IPA.

ặ ầ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste c.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây d.

ta dùng IPA).

ặ ệ ộ Đ t nhi ả ứ t đ ph n ng 100

ố ộ T c đ kênh A, Kênh B = 25µl/min f.

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang g.

ạ d ng Reagent)

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction i.

ể Chuy n kênh A, B sang Solvent j.

0C ta n vào Stop All

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy l.

ả ứ ỗ ợ ượ ế ạ ệ ộ ể m. H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ ướ ượ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n c đ c chi ế t 3

ơ ử ỗ ầ ữ ầ ằ ớ ộ ớ ướ ầ l n v i EtoAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml; c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, ethylacetat,

toluen, DMF, không tan trong H2O.

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ế ể ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 5 l n đ tính

ả ượ ế ệ ấ ở ả hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.3

ợ ủ ấ ổ ệ ấ ổ ợ ế ị t b B ng ả 3.3: Hi u su t t ng h p c a ph n ng t ng h p ch t (6) trong thi

ả ứ ả ứ ph n ng dòng

ươ STT tính ng ng ượ l theo 4 ấ ệ Hi u su t (%) Nguyên li u ệ metyl trifluoroacetat (đ metylacetophenon)

79,18 1 1,0

80,54 2 1,1

81,04 3 1,2

81,24 4 1,3

81,17 5 1,4

ợ ủ ừ ệ ấ ổ ệ ầ ấ ồ T hi u su t t ng h p c a các thí nghi m cho th y khi tăng d n n ng đ ộ

ạ ớ ươ ượ metyltrifluoroacetat đ t t i 1,2 đ ng l ng tính theo 4metylacetophenon, hi uệ

ấ ạ ổ ế ụ ộ ồ ả ồ ị su t đ t n đ nh kho ng 80%, tuy nhiên khi ti p t c tăng n ng đ n ng đ ộ

ệ ệ ả ấ ể metyltrifluoroacetat, hi u su t không có c i thi n gì đáng k .

ấ ố ướ ệ ế ậ ầ ạ ấ ượ ớ ồ B c đ u k t lu n, hi u su t t t nh t đ t đ c v i n ng đ ộ

ạ ớ ươ ượ metyltrifluoroacetat đ t t i 1,2 đ ng l ng tính theo 4metylacetophenon.

ổ

ợ ệ ộ ố ư ủ ụ ư ệ  T ng h p 1(4metylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion (6). Xác ả Claisen trong h ph n

ị đ nh nhi ứ t đ t ả ả ứ i u c a ph n ng ng ng t ự ệ ng dòng ch y th c nghi m.

ợ ổ Qui trình t ng h p chung:

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 10ml 4

methylacetophenon (74,8 mmol, d=1,004) trong 10,5 ml IPA cho t ừ ừ t vào dung

3 25%/CH3OH (1,3 đ

ươ ượ ấ ị d ch NaOCH ng l ng) và 21 ml IPA, khu y trong 30

ở ệ ộ phút nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ồ ị ị Chu n b dung d ch 2 g m 9 ml methyltrifluoroacetat (89,5 mmol, d=1,273)

trong 52,5 ml IPA.

ầ ặ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste c.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây d.

ta dùng IPA).

ặ ệ ộ ả ứ Đ t nhi t đ ph n ng e.

ố ộ T c đ kênh A, Kênh B = 50µl/min

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang g.

ạ d ng Reagent)

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction i.

ể Chuy n kênh A, B sang Solvent j.

0C ta n vào Stop All

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy l.

ả ứ ỗ ợ ượ ế ạ ệ ộ ể m. H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n ướ ượ c đ c chi ế t 3

ữ ơ ử ỗ ầ ầ ằ ớ ớ ướ ộ ầ l n v i EtOAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml; c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, ethylacetat,

toluen, DMF, không tan trong H2O.

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ể ế ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 5 l n đ tính

ả ượ ế ệ ấ ở ả hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.4.

ợ ủ ấ ổ ệ ấ ổ ợ ế ị t b B ng ả 3.4: Hi u su t t ng h p c a ph n ng t ng h p ch t (6) trong thi

ả ứ ả ứ ph n ng dòng

ệ ộ ệ Nhi ả ứ t đ ph n ng ấ Hi u su t STT (oC) (%)

74,25 1 90

78,25 2 100

79,67 3 110

78,04 4 120

74,94 5 130

ợ ủ ừ ệ ấ ổ ệ ấ ầ T hi u su t t ng h p c a các thí nghi m cho th y khi tăng d n nhi ệ ộ t đ

0C lên 1100C, hi u su t đ t n đ nh kho ng 80%, tuy nhiên khi

ừ ấ ạ ổ ệ ả ị ả ứ ph n ng t 90

0C, hi u su t l ệ

ế ụ ệ ộ ế ấ ạ ầ ả ti p t c tăng nhi t đ lên đ n 130 i gi m d n.

0C.

ướ ầ ấ ố ệ ế ậ ấ ạ ượ ở ệ ộ B c đ u k t lu n, hi u su t t t nh t đ t đ c nhi t đ 110

ả ứ ổ ị ư ụ ệ  T ng h p 1(4methylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion (6). Xác ả ứ Claisen trong h ph n ng

ự ợ ố ộ ả ủ đ nh t c đ dòng c a ph n ng ng ng t ệ . dòng ch y th c nghi m

ợ ổ Qui trình t ng h p chung:

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 4

ươ ượ ị methylacetophenon (1,0 đ ng l ng) trong 10,5 ml IPA cho t ừ ừ t vào dung d ch

ươ ượ ấ NaOCH3 25%/CH3OH (1,3 đ ng l ng) và 21 ml IPA, khu y trong 30 phút ở

ệ ộ nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ồ ị ị ươ ượ b. Chu n b dung d ch 2 g m methyltrifluoroacetat (1,2 đ ng l ng) trong

52,5 ml IPA.

ặ ầ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste c.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây d.

ta dùng IPA).

ặ ệ ộ Đ t nhi ả ứ t đ ph n ng 110

ặ ố ộ Đ t t c đ kênh A, Kênh B

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang g.

ạ d ng Reagent)

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction i.

ể Chuy n kênh A, B sang Solvent j.

0C ta n vào Stop All

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy l.

ả ứ ợ ỗ ượ ế ạ ệ ộ ể H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ ướ ượ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n c đ c chi ế t 3

ơ ử ỗ ầ ữ ầ ằ ớ ớ ướ ộ ầ l n v i EtOAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml, c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, ethylacetat,

toluen, DMF, không tan trong H2O.

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ể ế ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 5 l n đ tính

ả ượ ệ ế ấ ở ả hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.5.

ợ ủ ấ ổ ổ ợ ệ ấ B ng ả 3.5: Hi u su t t ng h p c a ph n ng t ng h p ch t (6) trong thi ế ị t b

ả ứ ả ứ ph n ng dòng

ả ứ ố ộ ệ T c đ dòng ph n ng kênh A, B ấ Hi u su t STT (µl/min) (%)

74,25 1 25

76,04 2 50

73,94 3 100

73,02 4 150

5 70,7 250

ừ ế ả ả ả ứ ệ T k t qu kh o sát ta th y ộ dòng ph n ng ấ 50µl/min hi u su t ấ ở t c đố

ố ộ ư ệ ả ấ ấ ị ạ đ t giá tr cao nh t nh ng khi tăng t c đ dòng thì hi u su t gi m.

ả ứ ướ ệ ế ấ ầ ậ ố ấ ở ố ộ B c đ u k t lu n hi u su t ph n ng t t nh t ả t c đ dòng là ph n

ng ứ 50µl/min

ổ ợ

3.1.1.2. T ng h p 1(4methylphenyl) 4,4,4trifluorobutan1,3dion (6) ệ ụ ư . Xác ả Claisen trong h ph n

ệ ị đ nh hi u su t t ứ ấ ố ư ủ ả ứ i u c a ph n ng ng ng t ự ả ệ . ng dòng ch y th c nghi m

ợ ổ Qui trình t ng h p chung:

ượ ẩ ị ị Dung d ch 1 đ c chu n b bên ngoài theo quy trình sau: 10ml 4

ươ ượ ị metylacetophenon (1,0 đ ng l ng) trong 10,5 ml IPA cho t ừ ừ t vào dung d ch

ươ ượ ấ NaOCH3 25%/CH3OH (1,3 đ ng l ng) và 21 ml IPA, khu y trong 30 phút ở

ệ ộ nhi t đ phòng (2530°C).

ẩ ị ị ươ ượ Chu n b dung d ch 2 g m ồ 9 ml metyltrifluoroacetat (1,2 đ ng l ng)

trong 52,5 ml IPA.

ặ ầ ở ạ Cài đ t ph n Collection Valve d ng Waste.

ặ ở ạ ề ả ầ Ph n Priming the pumps: C 2 kênh A, B đ u đ t d ng Solvent ( Ở đây d.

ta dùng IPA).

oC.

ặ ệ ộ Đ t nhi ả ứ t đ ph n ng 110

ặ ố ộ Đ t t c đ kênh A, Kênh B 50µl/min.

ả ứ ể ể ạ ạ Sau khi ch y Solvent ta chuy n ch y ph n ng (Chuy n kênh A, B sang

ạ d ng Reagent).

ả ượ ả ứ ượ ứ ầ h. ẩ S n ph m thu đ ạ c sau khi ch y ph n ng đ ứ c h ng vào bình c u ch a

HCl 10%.

ả ứ ế ấ K t thúc ph n ng ta n vào Stop Reaction.

ể Chuy n kênh A, B sang Solvent .

0C ta n vào Stop All.

ấ ờ Ch nhi ệ ộ ề ướ t đ v d i 60

ắ T t máy.

ả ứ ỗ ợ ượ ế ạ ệ ộ ể m. H n h p ph n ng đ c làm l nh đ n nhi t đ phòng và chuy n sang

ế ứ ẵ ỹ ớ ắ bình chi ị t ch a s n 42 ml dung d ch HCl 3N, l c k . L p n ướ ượ c đ c chi ế t 3

ơ ử ỗ ầ ữ ầ ằ ớ ộ ớ ướ ầ l n v i EtoAc, m i l n 10 ml. G p các l p h u c , r a 2 l n b ng n ỗ c, m i

ấ ồ ướ ả ở ớ ệ ầ l n 10 ml; c t thu h i dung môi d ấ i áp su t gi m 40°C t i khô ki ể t, đ qua

ượ ả ẩ đêm thu đ c s n ph m.

ả K t quế

ạ ả ấ ắ C m quan: Ch t r n màu vàng nh t.

ố ộ Đ tan: tan t t trong methanol, tan trong ethanol, isopropanol, ethylacetat,

toluen, DMF, không tan trong H2O.

ừ ế ấ ả ổ ợ ả ứ T k t qu trên cho th y ph n ng t ng h p 4,4,4trifluoro1(4

ấ ươ ệ ạ ươ ớ ế ả methylphenyl)butan1,3dion đ t hi u su t t ng đ ng v i k t qu chúng tôi

ố ướ ả ứ ư ự ệ ấ đã công b tr c đó khi th c hi n ph n ng trong bình khu y [8], nh ng đã rút

ượ ả ứ ờ ừ ớ ồ ố ắ ng n đ c th i gian ph n ng t 24h xu ng còn 3 – 6 h, và v i n ng đ c ộ ơ

ấ ơ ế ị ử ụ ổ ộ ặ ạ ố ị ch t cao h n. Ngoài ra thi t b s d ng n đ nh, an toàn và có đ l p l i t t.

ả ứ ả ứ ư ấ ợ ổ Ph n ng t ng h p ch t diketon(6) là ph n ng ng ng t ụ ở , ạ giai đo n

ả ứ ả ứ ể ả ậ ị ầ đ u tách proton là ph n ng thu n ngh ch (hình 3.3), đ ph n ng x y ra theo

2O,

ướ ậ ườ ụ ả ấ ấ h ng thu n thì môi tr ng ph i không có ch t cung c p proton (ví d : H

ả ế Ở ử ụ …), do đó ph i ti n hành trong các dung môi khan. đây chúng tôi s d ng IPA

ấ ả ụ ụ ả ượ ấ ướ ử ụ và t t c d ng c ph i đ c s y khô tr c khi s d ng.

CH3

CH2

CH3O

H3C

OCH3 CF3

CF3

H H

H3C

H3CO

CF3

H3CO

CF3

CH3O

CF3

H+

CF3

H3C

CH3OH

ơ ế ả ứ ư ụ ạ ch tấ (6). t o Hình 3.3: C ch ph n ng ng ng t

ấ ằ ả ứ ự ệ ậ ươ Qua quá trình th c nghi m, chúng tôi nh n th y r ng ph n ng t ố ng đ i

ộ ố ề ầ ư ư ệ ệ ể ệ ấ ễ ự d th c hi n và đ có hi u su t cao c n l u ý m t s đi u ki n nh sau:

ả ủ ạ ủ ể ể Base ph i đ m nh đ có th tách proton c a 4methylacetophenon.

ườ ả ạ ặ ủ ả ứ ế ự ế ấ Môi tr ng ti n hành ph n ng ph i h n ch s có m t c a các ch t có

ể ấ ặ ệ ướ th cung c p proton (đ c bi t là n c).

Các nguyên li u và dung môi c n gi

ệ ầ ữ ướ ệ ố khan n c tuy t đ i.

ệ ộ ả ứ ủ Nhi t đ ph n ng đ cao.

ứ ế ậ ợ ổ K t lu n: Nghiên c u này đã t ng h p thành công 4,4,4trifluoro1(4

ế ị ả ứ ụ methylphenyl) butan1,3dion v i ớ thi t b ph n ng dòng liên t c Vapourtec cho

oC,

ấ ố ư ủ ệ ạ ươ ứ ề ệ ớ ệ ộ hi u su t t ả ứ i u c a ph n ng đ t 81% t ng ng v i đi u ki n nhi t đ 110

ộ ươ ứ ư ờ ờ ố t c đ dòng 50 µl/min, (t ng ng th i gian l u 3,3 gi ), t ỷ ệ l mol

ươ ượ methyltrifluoroacetat / 4methylacetophenon là 1,2 đ ng l ng tính theo 4

ồ ộ methylacetophenon và n ng đ 4methylacetophenon ≤ 3,2 mol/l.

ợ ổ 3.1.2. T ng h p celecoxib

ượ ư ứ ằ ả ổ ợ ụ Celecoxib đ c t ng h p b ng ph n ng ng ng t ớ diketon v i

ả ứ ơ ồ phenylhydrazin theo s đ ph n ng sau:

H3C

NHNH2 HCl.

CF3

H3C

O NH2

H2N

ợ ổ ả ứ t ng h p celecoxib Hình 3.5: Ph n ng

ấ ủ ả ứ ệ ạ ằ ợ ổ Nh m nâng cao hi u su t c a ph n ng t ng h p và h n ch t l ế ỉ ệ ả s n

ụ ẩ ộ ố ề ả ứ ệ ả ph m ph regioisomer ư (8), trong đó kh o sát m t s đi u ki n ph n ng nh

ệ ộ ỉ ệ ố ứ ự ả dung môi, nhi t đ , t l s mol 4SAPH.HCl : diketon, nghiên c u s nh h ưở ng

ệ ề ế ệ ẩ ả ấ ự ạ ủ c a các đi u ki n trên đ n hi u su t, s t o thành celecoxib và s n ph m ph ụ

(8).

ả ứ ợ ổ ề ệ ả 3.1.2.1. Kh o sát đi u ki n dung môi trong ph n ng t ng h p celecoxib.

ả ứ ượ ả ồ Các dung môi ph n ng đ c kh o sát bao g m:

Metanol (MeOH): CH3OH

Etanol (EtOH): C2H5OH

Isopropanol (IPA): (CH3)2CHOH

ổ ợ Quy trình t ng h p chung:

ầ Cho vào bình c u 1,5g (6,5 mmol) 4,4,4trifluoro1(4methylphenyl)butan

1,3dion; 1,6g (7,15 mmol) 4sulphonamidophenyl hydrazin hydroclorid; 20 ml

0C. Theo dõi

ả ứ ợ ỗ ượ ồ ư ở ề ấ dung môi. H n h p ph n ng đ c khu y đ u và đun h i l u 55

ớ ệ ả ứ ể ằ ph n ng b ng SKLM v i h dung môi khai tri n là nhexan/etylacetat (6:4),

ả ứ ả ứ ế ỗ ợ dung môi hòa tan là CH3OH. Sau khi ph n ng k t thúc h n h p ph n ng đ ượ c

ọ ấ ế ủ ử ế ạ ớ ượ làm l nh đ n 05° C. L c l y k t t a, r a v i H ấ 2O và s y khô thu đ ả c s n

ph m. ẩ

ả K t quế

ặ ơ ấ ắ ắ ả C m quan: Ch t r n màu tr ng ho c h i vàng.

ộ ố Đ tan: Tan t t trong methanol, tan trong ethanol, ispropanol, ethylacetat,

không tan trong n c.ướ

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ế ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 9 l n đ ể

ả ượ ế ệ ấ ở ả tính hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.6

ả ấ ệ ủ ờ ợ ộ ố B ng 3.6:

ổ ả ứ Hi u su t và th i gian c a ph n ng t ng h p celecoxib trong m t s dung môi.

Nguyên li uệ S nả ờ Hi uệ Hi uệ Th i gian ầ Dung L n thí ấ su tấ su t TB ả ứ ph n ng ph m ẩ (g) (6) (7) (5) môi nghi mệ (%) (gi )ờ (g) (g) (g)

(%) 82,37 2,04 1 1,5 1,6

83,18 2,06 MeOH 2 1,5 1,6 83,05 3,5

83,59 2,07 3 1,5 1,6

85,20 2,11 1 1,5 1,6

83,99 2,08 EtOH 2 1,5 1,6 84,66 5

84,80 2,10 3 1,5 1,6

89,24 2,21 1 1,5 1,6

87,62 2,17 IPA 2 1,5 1,6 88,97 5,5

90,05 2,23 3 1,5 1,6

ệ ả ạ ưở ấ ủ ả ứ ệ ế Bên c nh vi c nh h ng đ n hi u su t c a ph n ng, các dung môi khác

ả ưở ớ ộ ế ủ ả ạ ẩ nhau cũng nh h ng t i đ tinh khi t c a s n ph m t o thành. Hàm l ượ ng

ẩ ả ượ ượ ươ ế celecoxib trong s n ph m đ ị c đ nh l ằ ng b ng ph ng pháp HPLC. K t qu ả

ể ệ ở ụ ụ ả ượ đ c th hi n ph l c 1:3 b ng 3.7

ả Ả ưở ự ạ ủ nh h ng c a dung môi lên s t o thành celecoxib. B ng 3.7:

ụ ẩ ả Celecoxib (%) S n ph m ph (%)

3,78 96,22

M uẫ Dung môi 3a MeOH 3b EtOH 2,90 97,10

3c IPA 1,19 98,81

ả ứ ư ậ ả ưở ế ệ ờ Nh v y dung môi ph n ng có nh h ả ấ ng đ n hi u su t, th i gian ph n

ứ ự ạ ụ ừ ả ệ ẩ ấ ấ ả ng và s t o thành s n ph m ph , t ả b ng 3.6 và 3.7 cho th y hi u su t ph n

ứ ỉ ệ ả ụ ế ẩ ổ ợ ng, t l s n ph m ph khi ti n hành t ng h p trong các dung môi MeOH,

ề ệ ấ EtOH, IPA là khác nhau không nhi u, trong dung môi isopropanol cho hi u su t

ể ự ụ ẩ ấ ậ ơ cao h n đáng k , t ể ỷ ệ ả l ọ ơ s n ph m ph cũng th p h n, do v y có th l a ch n

ể ổ ợ isopropanol làm dung môi đ t ng h p celecoxib.

ả ủ ả 3.1.2.2. Kh o sát nh h mol c a 4SAPH/di ế ự ạ keton đ n s t o l

ưở ng c a t ả ủ ỷ ệ ụ ẩ thành celecoxib và s n ph m ph regioisomer

ổ ợ : Quy trình t ng h p

ả ứ Cho vào bình ph n ng 1,5g (6,5 mmol) 4,4,4trifluoro

1(methylphenyl)butan1,3dion; 4sulphonamidophenylhydrazin hydroclorit đ cượ

ả ứ ỗ ợ ượ cho vào theo t ỷ ệ ở ả b ng 3.8; 20 ml isopropanol. H n h p ph n ng đ l ấ c khu y

0C. Theo dõi ph n ng b ng SKLM v i h dung môi khai

ồ ư ở ớ ệ ả ứ ằ ề đ u và đun h i l u 55

ể tri n là nhexan/ethylacetat (6:4), dung môi hòa tan là CH ả ứ 3OH. Sau khi ph n ng

ả ứ ỗ ể ị ợ ế k t thúc h n h p ph n ng đ ượ đem đi phân tích HPLC đ xác đ nh t c ỷ ệ ả s n l

ữ ế ả ẩ ạ ồ ph m t o thành gi a celecoxib và đ ng phân regioisomer. K t qu phân tích

ở ượ ở ụ ụ ả HPLC 3 t ỷ ệ l khác nhau đ c trình bày ph l c 4÷7 và b ng 3.8.

ả Ả ưở nh h ng c a t celecoxib và B ng 3.8:

ẩ ự ạ ủ ỷ ệ 4SAPH/diceton lên s t o thành l ụ ả s n ph m ph regioisomer.

Nguyên li uệ T l mol M uẫ

3d 3e 3f (6) (g) 1,5 1,5 1,5 (7) (g) 1,6 2,18 2,9 ỷ ệ (7)/(6) 1,1:1 1,5:1 2:1 Celecoxib (%) 98,62 95,97 95,78 Regioisomer (%) 1,38 4,03 4,22

ư ậ ỷ ệ ố ữ ả ưở ế ự ạ Nh v y t s mol gi a ch t l ng đ n s t o thành ấ (6) và (7) là có nh h

ụ ừ ả ụ ạ ả ẩ ẩ ả s n ph m ph , t b ng 3.8 cho th y ấ ở ỷ ệ t l ề 2:1 thì s n ph m ph t o ra nhi u

ể ơ ộ ế ụ ạ ấ ả ẩ nh t, ấ ở ỷ ệ t l 1,1:1 s n ph m ph t o ra là ít nh t, do đó có th s b k t lu n t ậ ỷ

ế ượ ự ạ ụ ế ạ ả ẩ ầ ệ l càng g n đ n 1:1 thì càng h n ch đ c s t o thành s n ph m ph . Do đó, t ỷ

ượ ự ọ ể ế ợ ổ ệ l 4SAPH/diceton 1,1:1 đ c l a ch n đ ti n hành t ng h p celecoxib.

ề ệ ả 3.1.2.3. Kh o sát đi u ki n nhi ệ ộ t đ

ả ứ ổ ượ ế ở ệ ộ ợ Ph n ng t ng h p celecoxib cũng đ c ti n hành các nhi t đ khác nhau

ứ ả ằ ưở ệ ộ ế ả ứ ờ nh m nghiên c u nh h ủ ng c a nhi t đ đ n th i gian ph n ng, t ỷ ệ ạ t o l

ẩ ả ụ thành celecoxib và s n ph m ph .

ổ Quy trình t ng h p ợ :

ầ Cho vào bình c u 1,5g (6,5 mmol) 4,4,4trifluoro1(4methylphenyl) butan

1,3dion; 1,6g (7,15 mmol) 4sulphonamidophenyl hydrazin hydroclorid; 20 ml

ả ứ ỗ ượ ồ ư ở ề ấ ề ệ ợ IPA. H n h p ph n ng đ c khu y đ u và đun h i l u 3 đi u ki n nhi ệ ộ t đ

ớ ệ ả ứ ể ằ khác nhau. Theo dõi ph n ng b ng SKLM v i h dung môi khai tri n là n

ả ứ ế hexan/ethylacetat (6:4), dung môi hòa tan là CH3OH. Sau khi ph n ng k t thúc

0 C. L c l y k t t a, r a v i H ế ủ

2O và

ả ứ ợ ượ ế ạ ọ ấ ử ớ ỗ h n h p ph n ng đ c làm l nh đ n 05

ượ ả ả ẩ ẩ ượ ấ s y khô thu đ c s n ph m. S n ph m đ c đem đi phân tích HPLC.

ả K t quế

ặ ơ ấ ắ ắ ả C m quan: Ch t r n màu tr ng ho c h i vàng.

ộ ố Đ tan: Tan t t trong methanol, tan trong ethanol, ispropanol, ethylacetat,

không tan trong n c.ướ

ấ ổ ả ứ ủ ệ ượ ế ầ ợ Hi u su t t ng h p c a ph n ng : ả ứ Ph n ng đ c ti n hành 3 l n đ ể

ả ượ ệ ế ấ ở ả tính hi u su t trung bình. K t qu đ c trình bày b ng 3.9

ả Ả ưở ệ ộ ế ả ứ nh h ủ ng c a nhi t đ đ n th i gian ph n ng và t ạ ỷ ệ t o thành l B ng 3.9:

ồ ờ celecoxib và đ ng phân regioisiomer.

ờ Nhi

Mẫ u t đệ ộ (oC) ả ứ Th i gian ph n ng (gi )ờ Celecoxib (%) Regioisomer (%)

3g 8085 2,5 99,53 0,47

3c 5560 5,5 98,81 1,19

3h 3035 12 97,52 2,48

ừ ế ấ Ở ệ ộ ồ ư ủ ả ứ ả ả T k t qu trên ta th y: t đ h i l u c a dung môi, ph n ng x y ra nhi

ờ ụ ẩ ầ ả ấ hoàn toàn sau 2,5 gi và thu đ ượ ỷ ệ ả l c t s n ph m ph ít nh t. Gi m d n nhi ệ t

ệ ạ ả ứ ả ứ ễ ậ ầ ớ ề ả ộ đ ph n ng thì ph n ng di n ra ch m d n cùng v i vi c t o thành nhi u s n

ư ậ ụ ơ ẩ ệ ộ ố ớ ự ạ ph m ph h n. Nh v y, nhi ọ t đ đóng vai trò quan tr ng đ i v i s t o thành

ả ứ ụ ẩ ờ ả s n ph m ph và th i gian ph n ng.

ế 3.2. Tinh ch celecoxib

ẩ ả ượ ườ ứ ấ S n ph m celecoxib thô thu đ c th ầ ề ạ ng có ch a nhi u t p ch t nên c n

ế ể ẩ ượ ụ ế ươ ượ đ ứ c tinh ch đ đáp ng các tiêu chu n d c d ng. Cho đ n nay, ph ng pháp

ượ ụ ế ế tinh ch hay đ ấ c áp d ng nh t là k t tinh.

ệ ế ế ả ớ Ti n hành kh o sát vi c k t tinh celecoxib thô v i các dung môi sau:

Acetonitrile (ACN)

Aceton

Metanol (MeOH)

ượ ế ế ầ ớ Celecoxib thô đ c k t tinh v i các dung môi l n 1 sau đó k t tinh l ạ ằ i b ng

ệ các h dung môi:

cướ

Aceton/n

cướ

Acetonitrile/n

cướ

Metanol/n

ẩ ẫ ả ả ượ ổ ợ M u kh o sát là s n ph m celecoxib thu đ c khi t ng h p trong

ỉ ệ ạ ệ ộ ở ầ isopropanol, t l 4SAPH/diketon là 1,1:1, t i nhi t đ là 80 ph n 3.1.2.

ự ả ươ ế ạ ằ 3.2.1. Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib b ng các lo i dung

môi

ự ả ươ ế ằ  Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib thô b ng dung

môi aceton

ế Ti n hành:

ủ ả ợ ổ ướ ẩ Celecoxib thô (25g) là s n ph m c a quá trình t ng h p tr c. Celecoxib

ượ thô đ c hòa tan v i ớ Aceton theo các t ỷ ệ l gam celecoxib/ ml dung môi l n l ầ ượ t

ể ợ là: 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5, 1/6 đ tìm t ỷ ệ l dung môi thích h p, thêm vào 2 (g) than

oC, l c nóng b c n. D ch chi

ạ ạ ở ỏ ặ ọ ị ho t tính (lo i màu), đun nóng 60 – 65 ế ượ c t đ

oC đ k t tinh s n ph m. S n ph m thu đ ẩ

ề ạ ể ế ả ả ẩ làm l nh v 0 – 5 ượ ấ ạ c s y t i nhi ệ ộ t đ

ố ượ ổ 60oC đ n kh i l ế ng không đ i.

ả ử ế ệ ượ ể ệ ả K t qu th nghi m đ c th hi n trong b ng sau:

ả ủ ệ ấ ộ ạ Hi u su t và đ tinh s ch c a celecoxib theo t ỷ ệ l Celecoxib/ aceton. B ng 3.10:

STT

ế ệ Nguyên li u k t tinh ấ ệ Hi u su t (%) ộ ạ Đ s ch (%)

T lỷ ệ Celecoxib/aceto n

30 50 1 25 g celecoxib thô 1/1

56 60 2 25 g celecoxib thô 1/2

65 65 3 25 g celecoxib thô 1/3

67 70 4 25 g celecoxib thô 1/4

5 25 g celecoxib thô 70 80 1/5

60 80 6 25 g celecoxib thô 1/6

ấ ỷ ệ ố ả Qua th ng kê cho th y t l ấ celecoxib/dung môi aceton 1/5 là kh thi nh t

ự ả ươ ế ằ  Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib thô b ng dung

môi acetonitrile

ế Ti n hành:

ệ ế ụ Celecoxib thô (25g) ti p t c hòa tan theo các t ỷ l celecoxib/ dung môi

ầ ượ ể acetonitrile l n l t là: 1/1, 1/2, 1/3, 1/4, 1/5, 1/6 đ tìm t ỷ ệ l ợ dung môi thích h p,

oC, l c nóng b c n. ỏ ặ

ạ ạ ở ọ thêm vào 2 (g) than ho t tính (lo i màu), đun nóng 60 – 65

oC đ k t tinh s n ph m. S n ph m thu đ ẩ

ị ề ạ ể ế ả ẩ ả D ch chi ế ượ t đ c làm l nh v 0 – 5 ượ c

oC đ n kh i l

ệ ộ ố ượ ế ấ ạ s y t i nhi t đ 60 ổ ng không đ i

ả ể ệ ế ả K t qu th hi n trên b ng sau:

ả ấ ệ ủ ộ ỷ ệ l B ng 3.11:

ạ Hi u su t và đ tinh s ch c a celecoxib theo t Celecoxib/acetonitrile

STT

ế ệ Nguyên li u k t tinh ấ ệ Hi u su t (%) ộ ạ Đ s ch (%)

T lỷ ệ Celecoxib/aceto n

30 50 25 g celecoxib thô 1 1/1

56 58 25 g celecoxib thô 2 1/2

65 65 25 g celecoxib thô 3 1/3

67 72 25 g celecoxib thô 4 1/4

68 80 25 g celecoxib thô 5 1/5

60 80 25 g celecoxib thô 6 1/6

ấ ỷ ệ ố ả Qua th ng kê cho th y t l celecoxib/dung môi acetonitril 1/5 là kh thi

nh t.ấ

ự ả ươ ế ằ  Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib thô b ng dung

môi MeOH

ế Ti n hành:

ế ụ ệ Celecoxib thô (25g) ti p t c hòa tan theo các t ỷ l celecoxib/ dung môi

ầ ượ ể MeOH l n l t là: 1/2, 1/4, 1/6, 1/8, 1/10 và 1/12 đ tìm t ỷ ệ l dung môi thích

oC, l c nóng b c n. D ch

ạ ở ỏ ặ ọ ị ợ h p, thêm vào 2 (g) than ho t tính, đun nóng 60 – 65

oC đ k t tinh s n ph m. S n ph m thu đ ẩ

ề ạ ể ế ẩ ả ả chi ế ượ t đ c làm l nh v 0 – 5 ượ ấ c s y

oC đ n kh i l

ệ ộ ố ượ ế ổ ạ t i nhi t đ 60 ng không đ i.

ả ể ệ ế ả K t qu th hi n trên b ng sau:

ả ủ ệ ấ ộ ạ Hi u su t và đ tinh s ch c a celecoxib theo t ỷ ệ l Celecoxib/ MeOH B ng 3.12:

ế STT ệ Nguyên li u k t tinh

T lỷ ệ Celecoxib/MeOH

Hi uệ su tấ (%) Độ s chạ (%)

1 25 g celecoxib thô 1/2 20 60

2 25 g celecoxib thô 1/4 34 65

3 25 g celecoxib thô 1/6 45 67

4 25 g celecoxib thô 1/8 50 75

5 25 g celecoxib thô 1/10 60 80

6 25 g celecoxib thô 1/12 65 80

ấ ử ụ ư ệ ố Qua thí nghi m và th ng kê cho th y s d ng dung môi MeOH ch a mang

ượ ầ ế ể ộ ạ ế ả tính kh thi. Vì l ng dung môi c n thi ớ t đ tinh ch quá l n và đ s ch cũng

ư ệ ế ứ ư ụ ể ấ ồ ế ị ẽ ồ ề nh hi u su t thu h i ch a cao. N u ng d ng tri n khai thi t b s c ng k nh.

ự ả ươ ế ạ ằ 3.2.2. Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib l ạ i b ng các lo i

dung môi/n cướ

ươ ế ạ ằ ả ự ng pháp k t tinh celecoxib l i b ng h ệ

 Kh o sát, xây d ng ph cướ aceton/n

ế Ti n hành:

ộ ạ ượ ạ Celecoxib (25g) (đ s ch 80%) đ c hòa tan trong 125ml aceton t i nhi ệ t

0C cho đ n khi tan h t. H n d ch đ

ế ế ỗ ị ượ ọ đ 60ộ ạ ỏ ặ c l c nóng lo i b c n không tan.

ọ ị ượ ệ ộ ồ D ch l c đ ạ ế c h đ n nhi t đ phòng r i thêm t ừ ừ ướ n t c theo các t ỷ ệ l

ướ ế ụ ấ ờ aceton/n c 5/1, 5/2, 5/3,5/4, 5/5 trong 30 phút. Ti p t c khu y thêm 1 gi ỗ . H n

ượ ể ạ ể ạ ấ ợ h p đ ọ c đ l nh trong 12 h sau đó đem l c lo i dung môi l y tinh th . Tinh

0C cho đ n kh i l ế

ể ượ ấ ạ ố ượ ệ ổ th đ c s y khô t i 60 ng không đ i ( Thí nghi m l p l ặ ạ i 3

ủ ả ụ ế ệ ấ ẩ ấ ả ẫ ầ l n). K t qu HPLC cho th y không xu t hi n pic c a s n ph m ph (m u

ụ ụ 3j,ph l c 10)

ả ể ệ ế ả K t qu th hi n trên b ng sau:

ả ướ ả ưở ế ệ ả B ng t ỷ ệ l celecoxib/ aceton/n c nh h ấ ng đ n hi u su t B ng 3.13:

ệ ế STT Nguyên li u k t tinh T lỷ ệ

cướ Celecoxib/aceton/n

Hi uệ su tấ (%) Độ s chạ (%)

1 25 g celecoxib 80% 1/5/1 30

2 25 g celecoxib 80% 1/5/2 56

3 25 g celecoxib 80% 1/5/3 67 100 4 25 g celecoxib 80% 1/5/4 68

5 25 g celecoxib 80% 1/5/5 74

6 25 g celecoxib 80% 1/5/6 60

ệ ậ ượ ả ố ỷ ự V y qua th c nghi m đ c th ng kê trên b ng t l ệ

ướ ấ ể ứ ụ ả celecoxib/aceton/n ệ c kh thi nh t đ ng d ng vào quy trình công ngh là

ượ ấ ế ộ ạ ệ 1/5/5 thu đ c hi u su t k t tinh là 74% có đ s ch 100%.

ự ả ươ ế ạ ằ  Kh o sát, xây d ng ph ng pháp k t tinh celecoxib l i b ng h ệ

acetonitril/n c:ướ

ế Ti n hành:

ộ ạ ượ Celecoxib (25g) (đ s ch 80%) đ c hòa tan trong 125ml acetonitril t ạ i

0C cho đ n khi tan h t. H n d ch đ

ệ ộ ế ế ỗ ị ượ ọ ạ ỏ ặ nhi t đ 60 c l c nóng lo i b c n không

ọ ượ ệ ộ ồ ị tan. D ch l c đ ạ ế c h đ n nhi t đ phòng r i thêm t ừ ừ ướ n t c theo các t ỷ ệ l

ướ ế ụ ấ acetonitril/n c 5/1, 5/2, 5/3, 5/4, 5/5 trong 30 phút. Ti p t c khu y thêm 1 gi ờ .

ợ ỗ ượ ể ạ ạ ấ ọ H n h p đ ể c đ l nh trong 12 h sau đó đem l c lo i dung môi l y tinh th .

0C cho đ n kh i l ế

ể ượ ấ ạ ố ượ ổ Tinh th đ c s y khô t i 60 ệ ng không đ i ( Thí nghi m

ạ ủ ả ế ệ ấ ấ ẩ ầ ả làm l i 3 l n). K t qu HPLC cho th y không xu t hi n pic c a s n ph m ph ụ

ụ ụ ẫ (m u 3k, ph l c 11)

ả ể ệ ế ả K t qu th hi n trên b ng sau:

ả ướ ả ưở ế ệ ả B ng t ỷ ệ l celecoxib/ acetonitrile/n c nh h ấ ng đ n hi u su t B ng 3.14:

ệ ế STT Nguyên li u k t tinh

T lỷ ệ Celecoxib/acetonitrile/nướ c Hi uệ su tấ (%) Độ s chạ (%)

1 25 g celecoxib 80% 1/5/1 30

2 25 g celecoxib 80% 1/5/2 56 100

3 25 g celecoxib 80% 1/5/3 67

4 25 g celecoxib 80% 1/5/4 68

5 25 g celecoxib 80% 1/5/5 72

6 25 g celecoxib 80% 1/5/6 60

ệ ậ ượ ả ố ỷ ự V y qua th c nghi m đ c th ng kê trên b ng t l ệ

ướ ấ ể ứ ả celecoxib/acetontitrile/n ụ c kh thi nh t đ ng d ng vào quy trình công ngh ệ

ượ ấ ế ộ ạ ệ là 1/5/5 thu đ c hi u su t k t tinh là 72% có đ s ch 100%.

ả ự ươ ế ạ ằ ng pháp k t tinh celecoxib l i b ng h ệ

 Kh o sát, xây d ng ph cướ MeOH/n

ế Ti n hành:

ộ ạ ượ Celecoxib (25g) (đ s ch 80%) đ c hòa tan trong 300ml MeOH ( theo t ỷ

0C. Sau khi tan h t, h n d ch đ

ạ ệ ộ ế ỗ ị ượ ọ ệ l 1/12) t i nhi t đ 60 ạ ỏ ặ c l c nóng lo i b c n

ọ ượ ị ệ ộ ồ không tan. D ch l c đ ạ ế c h đ n nhi t đ phòng r i thêm t ừ ừ ướ n t c theo các

ướ ỷ ệ t l MeOH/n ế ụ c 12/2, 12/4, 12/6, 12/8, 12/10, 12/12 trong 30 phút. Ti p t c

ấ ờ ỗ ợ ượ ể ạ ạ ọ khu y thêm 1 gi . H n h p đ c đ l nh trong 12 h sau đó đem l c lo i dung

0C cho đ n kh i l ế

ể ượ ấ ể ấ ạ ố ượ môi l y tinh th . Tinh th đ c s y khô t i 60 ng không

ệ ạ ế ệ ầ ấ ấ ả ổ đ i. ( Thí nghi m làm l i 3 l n). K t qu HPLC cho th y không xu t hi n pic

ụ ụ ụ ẩ ẫ ủ ả c a s n ph m ph (m u 3p, ph l c 12)

ả ể ệ ế ả K t qu th hi n trên b ng sau:

ả ướ ả ưở ế ệ ấ ả B ng t ỷ ệ l celecoxib/ MeOH/n c nh h ng đ n hi u su t. B ng 3.15:

ệ ế STT Nguyên li u k t ỷ ệ

tinh ộ ạ Đ s ch (%)

T l Celecoxib/MeOH/nướ c Hi uệ su tấ (%)

1 25 g celecoxib 80% 1/12/2 20

2 25 g celecoxib 80% 1/12/4 34 100

3 25 g celecoxib 80% 1/12/6 45

4 25 g celecoxib 80% 1/12/8 50

5 25 g celecoxib 80% 1/12/10 60

6 25 g celecoxib 80% 1/12/12 68

ệ ậ ượ ả ố ỷ ự V y qua th c nghi m đ c th ng kê trên b ng t l ệ

ướ ượ ả ệ ế ấ ấ celecoxib/MeOH/n c thu đ ể ứ c k t qu hi u su t không cao r t khó đ ng

ự ữ ể ớ ơ ệ ụ d ng tri n khai th c hi n nh ng quy mô l n h n.

ộ ể ế ẳ ấ 3.3. Ki m tra đ tinh khi ị t và kh ng đ nh c u trúc

ộ ể ế 3.3.1. Ki m tra đ tinh khi t

ơ ộ ộ ể ế ủ ấ ẩ ả Ki m tra s b đ tinh khi t c a các ch t trung gian và s n ph m celecoxib

ợ ượ ằ ệ ộ ả ổ t ng h p đ c b ng SKLM và đo nhi t đ nóng ch y.

254 (Merck).

ượ ế ả ỏ SKLM đ c ti n hành trên b n m ng Silicagel Kieselgel 60F

ấ ượ ế ạ ắ Các ch t đ c hòa tan trong dung môi methanol, ti n hành ch y s c ký và soi

ử ướ d i ánh sáng đèn t ngo i ạ ở ướ b c sóng 254 nm.

f và h dung môi khai

ệ ộ ả ệ ộ ị ệ Đo nhi t đ nóng ch y: Nhi ả t đ nóng ch y, giá tr R

ớ ừ ấ ượ ể ắ tri n v i t ng ch t đ c tóm t ả t trong b ng 3.16.

ả ệ ệ ộ Giá tr Rị t đ nóng ch y ả các ch tấ B ng 3.16:

ể f, h dung môi khai tri n và nhi ợ ượ ổ c t ng h p đ

nc (oC)

ể ệ Ch tấ H dung môi khai tri n to Rf

nhexan : ethylacetat (6:4) 0,82 43 – 45 Diketon (6)

nhexan : ethylacetat (6:4) 0,49 159 – 161 Celecoxib (5)

Celecoxib chu nẩ nhexan : ethylacetat (6:4) 0,49 159 – 161

ậ Nh n xét

ợ ượ ề ệ ể ấ ớ ổ V i các h dung môi khai tri n, các ch t đã t ng h p đ ộ ế c đ u cho m t v t

ệ ộ ấ ề ủ ằ ả ị ọ g n, rõ. Nhi ả t đ nóng ch y c a các ch t đ u xác đ nh và n m trong kho ng

ệ ộ ư ậ ể ế ư ệ ả ậ nhi ấ t đ mà các tài li u tham kh o đ a ra. Nh v y có th k t lu n là các ch t

ợ ượ ế ủ ể ạ ấ ẳ ổ ị ổ t ng h p đ c là tinh khi t đ đ đo các lo i ph dùng cho kh ng đ nh c u trúc.

ấ ẳ ị 3.3.2. Kh ng đ nh c u trúc

ủ ể ấ ả ẩ ấ ợ ổ ị Đ xác đ nh c u trúc c a các ch t trung gian và s n ph m t ng h p đ ượ c,

ổ ồ ố ượ ế ạ ổ chúng tôi đã ti n hành phân tích ph h ng ngo i (IR), ph kh i l ng (MS), ph ổ

1HNMR), và ph c ng h

13C

ưở ừ ạ ổ ộ ưở ừ ạ ộ c ng h ng t h t nhân proton ( ng t h t nhân

(13CNMR).

ấ ượ ổ ẫ Các m u ch t đ ồ c phân tích g m: Diketon ợ (6), celecoxib (5) đã t ng h p

c.ượ đ

ổ ồ ạ 3.3.2.1. Ph h ng ngo i (IR)

ổ ồ ạ ấ ổ Các ch t t ng h p đ ợ ượ đo ph h ng ngo i (IR) ghi trên máy IR. c Ph đ ổ ượ c

ử ụ ậ ỹ ghi trong vùng 4000 600cm1, s d ng k thu t viên nén KBr và các ph đ ổ ồ

ở ụ ụ ượ đ c trình bày ph l c 13 ÷ 15.

ủ ế ẫ ấ ả ổ K t qu phân tích ph IR c a các m u ch t diketon (6), celecoxib (5) và

ẩ ượ ở ả celecoxib chu n đ c ghi b ng 3.17.

ả ố ệ ấ ổ ợ ượ ủ ổ S li u ph IR c a các ch t t ng h p đ c B ng 3.17:

ổ Ph IR (KBr), cm

asS(=O)2

ss(=O)2

M uẫ ch tấ (cid:0) (cid:0) (cid:0) C=O (cid:0) OH (cid:0) NH (cid:0) CN (cid:0) CF (cid:0) C…C

Diceton 1610 3428 1146 1503

3341 1347 1164 1274 1135 1498 Celecoxib

3341 1347 1164 1274 1135 1474 Celecoxib chu nẩ

ố ệ ổ ở ả ủ ấ ổ S li u phân tích ph IR trình bày ấ b ng 3.17 cho th y ph IR c a các ch t

ợ ượ ả ấ ụ ặ ứ ề ổ t ng h p đ ế ư c đ u có các d i h p th đ c tr ng cho các nhóm ch c và liên k t

có trong phân t .ử

ạ ủ ổ ồ ả ấ ụ ươ ệ ấ ứ ớ Ph h ng ngo i c a di keton xu t hi n d i h p th t ng ng v i dao

ổ ồ ị ủ ộ đ ng hoá tr c a nhóm ca cbonyl (cid:0) C=O (1610 cm1), ngoài ra trên ph đ còn xu t ấ

ị ủ ệ ộ hi n dao đ ng hóa tr c a nhóm hydroxy (cid:0) OH (3428cm1) có th là do s h bi n ự ỗ ế ể

cetoenol trong phân t ch t ử ấ (6) (hình 3.5).

ả ấ ạ ủ ụ ặ ổ ồ ư ủ ệ ấ Ph h ng ngo i c a celecoxib xu t hi n d i h p th đ c tr ng c a dao

ấ ố ứ ố ứ ủ ế ạ ộ đ ng bi n d ng đ i x ng và b t đ i x ng c a nhóm sulfonamid (1347 và 1164

cm1).

ả ấ ạ ủ ổ ồ ệ ấ ấ Ph h ng ngo i c a dion và celecoxib cho th y có xu t hi n d i h p th ụ

1).

ư ủ ế ặ đ c tr ng c a liên k t CF (1146 và 1135 cm

ợ ượ ề ả ấ ụ ặ ư ủ ệ ấ ấ ổ Các ch t t ng h p đ ế c đ u xu t hi n d i h p th đ c tr ng c a liên k t

ủ CC c a vòng benzen.

ố ệ ổ ở ả ủ ấ ổ S li u ph IR ổ b ng 3.17 cho th y ph IR c a celecoxib chúng tôi t ng

ủ ẩ ợ ớ ổ ợ ượ h p đ c phù h p v i ph IR c a celecoxib chu n.

ổ ồ ủ ệ ấ ậ ấ Thông qua vi c phân tích ph đ c a các ch t, chúng tôi nh n th y đ ượ c

ụ ặ ư ủ ứ ế ấ ộ ỉ ể các đ nh h p th đ c tr ng, các dao đ ng c a các nhóm ch c và các liên k t đi n

ừ ể ướ ầ ấ ổ ợ ượ ủ ấ hình, t đó có th b c đ u đánh giá c u trúc c a các ch t t ng h p đ c là phù

ự ế ớ ấ ủ ẳ ấ ị ấ ổ ể ợ h p v i c u trúc d ki n. Tuy nhiên, đ kh ng đ nh c u trúc c a các ch t t ng

ư ậ ơ ổ ổ ố ị ợ ượ ầ ử ụ h p đ c c n s d ng các ph có giá tr đáng tin c y h n nh ph kh i (MS) và

1HNMR, 13CNMR).

ưở ừ ạ ổ ộ ph c ng h ng t h t nhân (

ổ ố ượ 3.3.2.2. Phân tích ph kh i l ng (MS)

ấ ổ ề ấ ể ẳ ợ ị ượ ế Đ kh ng đ nh thêm v c u trúc các ch t t ng h p đ c, ti n hành đo ph ổ

ố ượ kh i l ng.

ố ượ ổ ấ ổ ủ ợ ằ Ph kh i l ng (MS) c a các ch t t ng h p đ ị ượ xác đ nh b ng ph c ươ ng

ử pháp ion hóa ESI (Electron Spray Ionisation). Các phân t thu đ ượ ừ ỹ c t ậ k thu t

+, ho c m t đi m t ộ ấ

ườ ượ ắ ạ ộ ặ này th ng đ c g n thêm m t proton t o thành cation [M+H]

, ho c nh n thêm cation Na đ t o thành [M+Na]

ạ ể ạ ặ ậ proton t o thành anion [MH]

…

ổ ồ ượ ở ụ ụ Các ph đ đ c trình bày các ph l c 16 ÷ 17.

ố ượ ế ả ổ ượ ở ả K t qu ph kh i l ng đ c ghi b ng 3.18.

ả ổ ố ượ ố ệ ấ ổ ợ ượ ủ B ng 3.18 : S li u phân tích ph kh i l ng c a các ch t t ng h p đ c

CF3

Ch tấ CTCT m/z

H3C

Diketon 229 [MH]

H3C

CF3

M = 230

H2N

Celecoxib 382 [M+H]+

M = 381

H3C

CF3

H2N

Celecoxib chu nẩ 382 [M+H]+

M = 381

ố ượ ế ổ ấ ổ ủ ợ ượ Chúng tôi ti n hành đo ph kh i l ng c a 3 ch t t ng h p đ ố ệ c. S li u

ổ ượ ở ả ừ ế ả ổ ượ ể ậ ph đ c trình bày b ng 3.18. T k t qu ghi ph thu đ ấ c có th nh n th y

ấ ổ ợ ượ ấ ử ố ượ ử các ch t t ng h p đ ệ c có xu t hi n pic phân t có kh i l ng ion phân t phù

ố ượ ử ự ấ ự ế ố ớ ủ ớ ợ h p v i kh i l ng phân t d đoán c a ch t d ki n. Riêng đ i v i celecoxib

ứ ề ế ả ầ ớ chúng tôi còn dùng ph n m m phân tích công th c và k t qu cho CTPT đúng v i

ủ CTPT c a celecoxib.

ố ượ ế ả ổ ấ ề ấ ử K t qu phân tích ph kh i l ng cho th y các ch t đ u có pic phân t có

ố ự ế ằ ố ố ố s kh i đúng b ng s kh i d ki n.

ừ ạ ng t

3.3.2.3. Phân tích ph c ng h ưở ổ ộ ừ ạ h t nhân proton ( ẩ ủ ả

1HNMR) và phổ ợ

ổ ộ c ng h h t nhân ng t ưở 13C (13CNMR) c a s n ph m t ng h p.

ổ ồ ủ ấ ẫ ổ ợ ượ Ph đ c a các m u ch t diketon, celecoxib t ng h p đ c và celecoxib

ượ ở ụ ụ ế ả ẩ chu n đ c trình bày ph l c 1823. K t qu phân tích ph ổ 13CNMR và phổ

1HNMR c a các ch t đ ủ

ấ ượ ở ả ả c trình bày b ng 3.19; b ng 3.20.

ế ả ủ ượ ư ậ Trong b ng 3.19 thì k t qu ả 1HNMR c a diketon c nh v y là do (6) có đ

OH 1

CF3 4

H3C 7'

2' F3C 4

ử ư ự ỗ ế s h bi n ceto enol trong phân t nh sau:

ự ỗ ế ủ ấ Hình 3.5: S h bi n ceto – enol c a ch t (6).

ả ố ệ ấ ổ ủ ợ ượ S li u phân tích ph c và B ng 3.19:

ổ 1HNMR c a các ch t t ng h p đ Celecoxib chu n.ẩ

ể ộ ị Đ d ch chuy n ọ hóa h c (ppm)

ứ ấ ạ Ch tấ Công th c c u t o Tín hi uệ

ợ Ch tấ ổ t ng h p Ch tấ chu nẩ

3H; s; H7’ 2,46

CF3 4

H3C 7'

1H; s; H2 6,57

(6) 7,30 2H; d, J3’2’=J5’6’= 8Hz; H2’=H 6’ M = 230

(500 MHz, CDCl3) 7,86 2H; d; J3’2’=J5’6’=8Hz; H3’=H 5’

2,37 3H; s; CH3 2,37

3''

H3C 4''

2''

1''

6,74 1H; s; H4’ 6,74

5''

6''

CF3

1'N 4

7,10 7,10 2H; d, J3”2”= J5”6” = 8,5Hz; H3”=H5”

H2N

(5) 7,17 7,17 2H; d, J3”2”= J5”6” =8,5Hz; H2”=H6”

M = 381 7,45 7,45 2H; d, J23= J56 = 9Hz; H2=H6 (500 MHz, CDCl3)

7,88 7,88 2H; d, J23= J56 = 9Hz; H3=H5

ả ố ệ ể B ng 3.20:

ấ ổ ổ 13CNMR c aủ S li u đ d ch chuy n hóa h c (ppm) phân tích ph ẩ c và Celecoxib chu n ọ ộ ị ợ ượ các ch t t ng h p đ

ị V trí Ch tấ CTCT, KLPT

K tế qu đoả cượ đ

C7’ 21,78

C2 91,96

C4 118,39

C2’, 6’ 127,15

CF3 4

(6) C3’, 5’ 129,78

H3C 7'

C1’ 130,19

C4’ 145,42

C3 176,69

C1 186,38

C (CH3) 21,32

C4’ 106,37

C (CF3) 119,97

3''

H3C 4''

2''

C2’’, 6’’ 122,12

1''

5''

C3, 5 125,52

6''

CF3

C3’’, 5’’ 127,49

1'N 4

(5) C2, 6 128,74

C4 129,78

H2N

C1 139,84

C4’’ 141,37

C1’’ 142,55

C5’ 144,26

C3’ 145,29

● ổ 1HNMR Ph

ố ượ ậ ạ ạ Ph ổ 1HNMR cho phép nh n d ng proton và s l ủ ừ ng proton t ng d ng c a

ề ộ ị ố ệ ộ ố ể ẩ ả s n ph m qua s li u v đ d ch chuy n hóa h c ( ọ δ). Sau đây là m t s nh n ậ

xét:

ớ ủ ạ V i diketon ả ứ (6), proton H2 t o thành do ph n ng c a 4methylacetophenon

ộ ị ứ ề ọ ể ớ v i metyltrifluoroacetat có đ d ch chuy n hóa h c 6,57 ppm. Đi u này ch ng t ỏ

ả ứ ạ ệ ủ ệ ỉ ph n ng t o thành ổ 1HNMR ch có xu t hi n tín hi u c a 1 ấ ả (6) đã x y ra. Ph

ứ ỏ ỗ ế ệ ấ proton H2 ch ng t trong dion đã xu t hi n h bi n cetonenol. diketon (6) đ u cóề

ủ ệ ằ ơ ừ tín hi u proton c a nhân th m n m trong vùng t 7,86 ppm.

● Ph ổ 13C NMR

ấ ổ ợ ượ ế ả Các ch t t ng h p đ c đo ph ổ 13CNMR. K t qu phân tích ph đ ổ ượ c

ở ả ấ ả ộ ị ể ẩ trình bày ọ ố b ng 3.20 cho th y s n ph m có s carbon và đ d ch chuy n hóa h c

ứ ự ế ủ ớ ị ươ (δ) c a các v trí carbon phù h p v i công th c d ki n và ph ợ ng pháp phân tích

ấ c u trúc chemdraw.

1HNMR, 13CNMR và MS c aủ

ế ạ ả ổ K t qu phân tích và so sánh các lo i ph IR,

ợ ượ ủ ẩ ổ celecoxib t ng h p đ ấ c và c a celecoxib chu n trình bày trên đây cho th y

ấ ớ ấ ẩ ổ ợ ồ celecoxib chúng tôi t ng h p có c u trúc đ ng nh t v i celecoxib chu n và công

ứ ấ ạ ư ự ế th c c u t o đúng nh d ki n.

ừ ấ ệ T đó cho th y phân tích ph ổ 1HNMR và ph ổ 13CNMR có các tín hi u pic

ớ ố ượ ợ ư ộ ị ọ ủ ể phù h p v i s l ng cũng nh đ d ch chuy n hóa h c c a các carbon và hydro

ử ớ ổ ợ ượ ệ ấ ớ ổ trong phân t . V i celecoxib t ng h p đ c cho th y tín hi u ph trùng v i tín

ệ ủ ấ ẩ hi u c a ch t chu n.

ế ệ ả ể 3.4. K t qu ki m nghi m

ế ấ ổ ợ ị ử ộ Sau khi th đ tinh khi ủ t và xác đ nh c u trúc c a celecoxib t ng h p đ ượ c

ẫ ớ ử ệ ể ệ chúng tôi đã g i m u t i Phòng phân tích Hóa lý – Vi n ki m nghi m Trung

ươ ng.

ả ể ế ệ ượ ở ả ụ ụ K t qu ki m nghi m đ c trình bày b ng 3.21 và ph l c 24.

ả ả ể ế ệ : K t qu ki m nghi m celecoxib B ng 3.21

ỉ STT Yêu c uầ ẩ Ch tiêu và tiêu chu n áp d ngụ K tế quả

ộ

ế ắ ị B t k t tinh hay vô đ nh hình, ắ màu tr ng hay tr ng ngà.

Tính ch tấ Đ tạ 1 ư

Đúng ồ ng pháp h ng

ổ ồ ả ươ ạ ủ ị Đ nh tính ươ (Ph ngo i)ạ

ạ ướ ầ H u nh không tan trong n c, ễ d tan trong ethanol, tan trong methylen clorid. ạ ủ ẩ ế Ph h ng ngo i c a ch ph m ổ ồ ớ ứ ng ng v i ph h ng ph i t ẩ ngo i c a celecoxib chu n. T p A: Không quá 0,4% 3

ị ươ Đ tạ ạ ỗ ạ Các t p không đ nh danh khác: m i t p không quá 0,1% ấ ng pháp s c ký ệ ạ T p ch t liên quan ắ (Ph ỏ l ng hi u năng cao) ạ ổ T ng t p: Không quá 0,5%

Không quá 20ppm 4 ạ ặ Kim lo i n ng Đ tạ

ng n ướ c Không quá 0,5% 5

ượ ng pháp KF)

Không quá 0,2% 6

Hàm l ươ (Ph Tro Sunfat ươ (Ph ng pháp nung) Đ tạ (0,35%) Đ tạ (0,1%)

ấ ượ ệ ệ ạ ẩ ẫ ể M u nguyên li u celecoxib ki m nghi m đ t tiêu chu n ch t l ng theo yêu

Ấ ộ ươ ạ ầ c u có trong Công ty Aarti Drugs Limited ( n Đ ) đang th ng m i hóa trên th ế

gi iớ .

ế ấ ả ử ộ 3.5. K t qu th đ c tính c p

ử ẫ ấ ủ Đã xác đ nh đ c tính c p c a celecoxib LD50 là (26,04 ± 0,63) g m u th / kg

ị ụ ụ ộ chu t ộ (ph l c 25) .

ị ườ ễ ủ ở ứ ử ề ộ Đã xác đ nh đ c tính bán tr ng di n c a celecoxib ệ 2 m c li u th nghi m

ỏ ươ ự ế ứ ứ ớ ườ là 24,8 mg/kg th (t ề ng ng v i m c li u d ki n cho ng i là 400 mg/ng ườ i

ự ế ề ấ ầ ỏ ườ 50 kg/ngày) và 74,4 mg/kg th (cao g p 3 l n li u d ki n cho ng ế i), k t qu ả

ữ ự ệ ấ ệ ữ cho th y gi a và sau thí nghi m không có s khác bi t có ý nghĩa gi a nhóm

ứ ch ng và 2 nhóm th (P ử CT gi aữ > 0,05; PCT sau> 0,05).

Ậ Ế Ế Ị K T LU N VÀ KI N NGH

ế ậ K t lu n

Đã t ng h p thành công celecoxib

ổ ợ ở ẻ ớ ệ ấ quy mô 50g/m v i hi u su t 72,3%

ừ ẩ ả ượ tính t 4methylacetophenon, s n ph m đ ỉ c đánh giá 5 ch tiêu chính có

ệ ề ạ trong CoA nguyên li u celecoxib và đ u đ t tiêu chu n c a ẩ ủ Công ty Aarti

Ấ ượ ạ Drugs Limited ( n Đ ) ộ (hàm l ng celecoxib đ t 98,4% tính theo ch ế

ẩ ph m khan).

ệ ổ ự ề ế ả ọ ượ ợ Đã kh o sát đi u ki n t ng h p, tinh ch celecoxib, l a ch n đ ề c đi u

ấ ự ạ ệ ệ ả ạ ẩ ấ ế ấ ki n cho hi u su t cao và h n ch th p nh t s t o thành s n ph m ph ụ

oC; t lỉ ệ

ả ứ ệ ộ ả ứ là: dung môi ph n ng: I sopropanol; nhi t đ ph n ng là 8085

ế (7)/(6) = (1,1/1); dung môi k t tinh: aceton.

ế ị Ki n ngh

ả ạ ượ ế ứ ẽ ệ ầ Các k t qu đ t đ c trong nghiên c u s đã góp ph n vào vi c nghiên

ệ ả ả ổ ợ ơ ợ ớ ề ứ c u quy trình t ng h p celecoxib có hi u qu cao và đ n gi n, phù h p v i đi u

ệ ở ệ ệ ể ạ ụ ụ ệ ồ ki n công ngh Vi t Nam đ t o ngu n nguyên li u ph c v ngành Công

ượ ệ ệ ể ế ụ ạ ượ ế ể ả nghi p D c Vi t Nam. Đ ti p t c phát tri n các k t qu đã đ t đ c, chúng

ấ ề tôi có các đ xu t sau:

Ti p t c nghiên c u nâng d n quy mô c a quy trình, hi u ch nh các thông

ế ụ ứ ủ ệ ầ ỉ

ể ể ấ ượ ả ở ệ ố ể s đ có th tri n khai s n xu t đ ệ c nguyên li u celecoxib Vi t Nam.

Xây d ng tiêu chu n c s cho nguyên li u Celecoxib.

ẩ ơ ở ự ệ

ồ ủ ử ụ ứ ợ ổ ế Nghiên c u tái s d ng dung môi thu h i c a quá trình t ng h p và k t

ệ ả ằ ế ủ tinh nh m nâng cao hi u qu kinh t c a qui trình.

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ệ ế A. Ti ng Vi t

ượ ấ ả ụ ậ ộ 1. Đào Văn Phan (2007), D c lý h c ọ , t p 1, Nhà xu t b n Giáo d c, Hà N i .

ượ ậ ọ ộ D c lý h c ấ ố 2. Mai T t T (2007), ấ ả ọ , t p 2, Nhà xu t b n Y h c, Hà N i.

ệ ấ ả ồ t Nam, 3. (2010), Vidal Vi Nhà xu t b n CMPMedica Asia Pte Ltd, Tp H Chí

Minh

ế B. Ti ng Anh

4. Anumula, et al. (2008), Process for preparation of celecoxib, US patent, US

20080234491A1

5. Beuck M. (1999), "Nonsteroidal antiinflammatory drugs: A new generation

of cyclooxygenase inhibitors", Angew. Chem. Int. Ed., 38, pp. 06310633.

6. Coruzzi G., Venturi N., Spaggiari S. (2007), " Gastrointestinal safety of

novel nonsteroidal antiinflammatory drugs: Selective cox2 inhibitors

and beyond", Acta Biomed, 78, pp. 96110.

7. Davies N. M., et al. (2000), "Clinical pharmacokinetics and pharmacodynamics

of celecoxib: A selective cyclooxygenase2 inhibitor", Clin Pharmacokinet,

38(3), pp. 225242.

8. Farooq M., et al. (2008), " Cardiovascular risks of cox inhibition: Current

perspectives", A.S.Expert Opin. Pharmacother, 9, pp. 13111319.

9. Ferro, et al. (2004), Polymorphic crystalline forms of celecoxib, United

States Patent, US 20040087640A1(5/2004).

10. Frampton J. E., Keating G. M. (2007), "Celecoxib: A review of its use in the

management of arthritis and acute pain", Drugs, 67(16), pp. 24332472.

11. Furniss B. S., et al. (1989), "Vogel's textbook of practical organic

chemistry", Longman Scientific & technical, 5th edition, pp. 959.

12. Gandey A. (2011), "All nonsteroidal antiinflammatory drugs have

cardiovascular ricks", BMJ.

13. Harris R. E., et al. (2000), "Chemoprevention of breast cancer in rats by

celecoxib, a cyclooxygenase 2 inhibitor", Cancer Res, 60(8), pp. 21012103.

14. Jeffery S. C. (2000), "Inhibitors of cyclooxygenase2", Exp. Opin. Ther.

Patents, 10(7), pp. 10111020.

15. Jones R., et al. ( 2008), "Gastrointestinal and cardiovascular risks of

nonsteroidal antiinflammatory drugs", Am. J. Med., 121, pp. 464474.

16. Kalgutkar A. S. , Lawrence J. M. (1998), "Design of selective inhibitors of

cyclooxygenase2 as nonulcerogenic antiinflammatory agents", Current

Opinion in Chemical Biology, 2, pp. 482490.

17. Letendre, et al. (2007), "Synthesis of diaryl pyrazoles", US patent, US

20070004924A1(1/2007).

18. Li J. J. , et al. (2004), "Antiinflammatory cyclooxygenase2 selective

inhibitors: Celecoxib (celebrex) and rofecoxib (vioxx)", Contemporary Drug

Synthesis, pp. 1119.

19. Loewen P. S. (2002), "Review of the selective cox2 inhibitors celecoxib and

rofecoxib: Focus on clinical aspects", CJEM, 4(4), pp. 268275.

20. Lynette M. O. (2006), "Synthesis of celecoxib via 1,3dipolar cycloaddition",

ScienceDirect, 47(45), pp. 79437946.

21. Masferrer J. L., et al. (2000), "Antiangiogenic and antitumor activities of

cyclooxygenase2 inhibitors", Cancer Res, 60(5), pp. 13061311.

22. Micheal B. S. , Jerry March (2001), "March's advanced organic chemistry:

Reactions, mechanisms and structure", Wiley Interscience, 5th edition, pp.

1556.

23. Moore R. A., et al. (2005), "Tolerability and adverse events in clinical trials of

celecoxib in osteoarthritis and rheumatoid arthritis: Systematic review and

metaanalysis of information from company clinical trial reports", Arthritis

Res Ther, 7(3), pp. R644665.

24. O'Shea, et al. (2001), Synthesis of 4[(5substituted phenyl)3substitutedlh

pyrazollyljbenzenesulfonamide, United States Patent, S006232472B1

(5/2001).

25. Penning T. D., et al. (1997), "Synthesis and biological evaluation of the 1,5

diarylpyrazole class of cyclooxygenase2 inhibitors: Identification of 4[5(4

methylphenyl)3(trifluoromethyl)1hpyrazol1yl]benze nesulfonamide (sc

58635, celecoxib)", J Med Chem, 40(9), pp. 13471365.

26. Reddy B. S., et al. (2000), "Chemoprevention of colon cancer by specific

cyclooxygenase2 inhibitor, celecoxib, administered during different stages

of carcinogenesis", Cancer Res, 60(2), pp. 293297.

27. Reddy M., et al. (2003), Process for the preparation of 1,5diarylpyraroles,

World Intellectual Property Organization, WO 03/024400 A2.(3/2003).

28. Sanghi S., et al. (2006), "Cyclooxygenase2 inhibitors: A painful lesson",

Cardiovasc Hematol Disord Drug Targets, 6(2), pp. 85100.

29. Silverstein F. E., et al. (2000), "Gastrointestinal toxicity with celecoxib vs

nonsteroidal antiinflammatory drugs for osteoarthritis and rheumatoid

arthritis: The class study: A randomized controlled trial. Celecoxib longterm

arthritis safety study", JAMA, 284(10), pp. 12471255.

30. Simon L. S., et al. (1999), "Antiinflammatory and upper gastrointestinal

effects of celecoxib in rheumatoid arthritis: A randomized controlled trial",

JAMA, 282(20), pp. 19211928.

31. Talley J. J., et al. (2003), Substituted pyrazolyl benzenesulfonamides for the

treatment of inflammation, US patent, 6,586,603,B1(6/2003).

32. Vane J. ( 1994), "Towards a better aspirin. ", Nature, 367, pp. 215216.

33. Zhuang, et al. (2004), Stable amorphous celecoxib composite and process

therefor, Patent Application Publication, US 20040030151A1(2/2004).

34. Zhi B., Estates H.; Newaz M., PalatineIll.( 1999), U.S. Pat. Nos. 5,910,597.

Ụ Ụ PH L C

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 1: Ph HPLC c a m u 3a

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 2: Ph HPLC c a m u 3b

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 3: Ph HPLC c a m u 3c

ủ ổ ụ ụ Ph l c 4: ẩ Ph HPLC c a Celecoxib chu n

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 5: Ph HPLC c a m u 3d

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 6: Ph HPLC c a m u 3e

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 7: Ph HPLC c a m u 3f

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 8: Ph HPLC c a m u 3g

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 9: Ph HPLC c a m u 3h

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 10: Ph HPLC c a m u 3j

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 11: Ph HPLC c a m u 3k

ủ ẫ ổ ụ ụ Ph l c 12: Ph HPLC c a m u 3p

ạ ủ ổ ồ ấ ụ ụ Ph l c 13: Ph h ng ngo i c a ch t (6)

ạ ủ ổ ồ ụ ụ Ph l c 14: Ph h ng ngo i c a Celecoxib

ạ ủ ổ ồ ụ ụ Ph l c 15: ẩ Ph h ng ngo i c a Celecoxib chu n

ố ượ ổ ủ ụ ụ Ph l c 16: Ph kh i l ng c a Celecoxib

ố ượ ổ ủ ụ ụ Ph l c 17: Ph kh i l ẩ ng c a Celecoxib chu n

ủ ấ ụ ụ Ph l c 18: Ph ổ 1HNMR c a ch t (6)

ủ ấ ụ ụ Ph l c 19: Ph ổ 13CNMR c a ch t (6)

ủ ụ ụ Ph l c 20: Ph ổ 1HNMR c a Celecoxib

ủ ụ ụ Ph l c 21: Ph ổ 13CNMR c a Celecoxib

ủ ụ ụ Ph l c 22: Ph ổ 1HNMR c a Celecoxib chu n ẩ

ủ ụ ụ Ph l c 23: Ph ổ 13CNMR c a Celecoxib chu n ẩ

ệ ế ụ ụ Ph l c 24: ể Phi u ki m nghi m

50)

ả ử ộ ế ấ ụ ụ Ph l c 25: K t qu th đ c tính c p (LD

ủ ẫ ổ ụ ụ : Ph HPLC c a m u 3a Ph l c 1

ủ ẫ ổ ụ ụ : Ph HPLC c a m u 3b Ph l c 2

ủ ẫ ổ ụ ụ : Ph HPLC c a m u 3c Ph l c 3

ụ ụ ủ ổ ẩ Ph l c 4: Ph HPLC c a Celecoxib chu n

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 5: Ph HPLC c a m u 3d

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 6: Ph HPLC c a m u 3e

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 7: Ph HPLC c a m u 3f

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 8: Ph HPLC c a m u 3g

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 9: Ph HPLC c a m u 3h

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 10: Ph HPLC c a m u 3j

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 11: Ph HPLC c a m u 3k

ụ ụ ủ ổ ẫ Ph l c 12: Ph HPLC c a m u 3p

ụ ụ ạ ủ ổ ồ ấ Ph l c 13: Ph h ng ngo i c a ch t (6)

ạ ủ ổ ồ ụ ụ Ph l c 14: Ph h ng ngo i c a Celecoxib

ạ ủ ổ ồ ụ ụ ẩ Ph l c 15: Ph h ng ngo i c a Celecoxib chu n

ổ ố ượ ụ ụ ủ Ph l c 16: Ph kh i l ng c a Celecoxib

ổ ố ượ ụ ụ ủ ẩ Ph l c 17: Ph kh i l ng c a Celecoxib chu n

ụ ụ ủ ấ Ph l c 18: Ph ổ 1HNMR c a ch t (6)

ụ ụ ủ ấ Ph l c 19: Ph ổ 13CNMR c a ch t (6)

ụ ụ Ph l c 20: Ph ổ 1HNMR c a Celecoxib ủ

ụ ụ Ph l c 21: Ph ổ 13CNMR c a Celecoxib ủ

ụ ụ ủ Ph l c 22: Ph ổ 1HNMR c a Celecoxib chu n ẩ

ụ ụ ủ Ph l c 23: Ph ổ 13CNMR c a Celecoxib chu n ẩ

ụ ụ ệ ể ế Ph l c 24: Phi u ki m nghi m

ƯỢ KHOA D C LÝ

Ố Ệ Ể Ệ VI N KI M NGHI M THU C TRUNG

NGƯƠ

Ộ Ử Ả Ấ Ệ Ế K T QU TH NGHI M Đ C TÍNH C P

ị ớ ẫ ả ử ệ ế ỉ ử (K t qu th nghi m ch có giá tr v i m u đem th )

Tên m u:ẫ Celecoxib

ơ ả ệ ệ ấ ệ ọ N i s n xu t: Vi n Hóa h c – Vi n Hàn lâm KHCN Vi t Nam

ơ ử ẫ ệ ệ ệ ọ N i g i m u: Vi n Hóa h c – Vi n Hàn lâm KHCN Vi t Nam

Lô SX: LTN01

ử: Tài li u thệ

́ ́ ́ ̀ ́ ươ ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ng pháp xac đinh đôc tinh cua thuôc – Nha xuât ban Y hoc 2014

1. Ph 2. OECD guidelines for testing of chemicals. Acute oral toxicity – Up and

3. OECD guidelines for testing of chemicals. Repeated dose 28 days Oral

Down procedure OECD 425, 2001.

Toxicity study in Rodents OECD 407, 2008.

ử ẫ ạ ậ Tình tr ng m u th khi nh n:

ẫ ứ ộ ắ ị c đóng trong túi PE kín, bên trong ch a b t màu tr ng, m n.

ử ượ ẫ ơ ả ấ ấ ả ử M u th khi g i đ Trên nhãn ghi tên m u, lô s n xu t, n i s n xu t.

ơ ự ượ ố ể ệ ệ ệ Ươ N i th c hi n: Khoa D c lý – Vi n Ki m nghi m Thu c Trung ng

ả ự ệ ế K t qu th c nghi m:

Ộ Ấ I. Đ C TÍNH C P

ừ ế ự ờ ệ T ngày 04/01/2015 đ n ngày 14/03/2015. Th i gian th c hi n:

ộ ệ ậ 1.1. Đ ng v t thí nghi m:

ệ ệ ắ ắ ố ộ ị ễ ươ trung ng cung

Loài: chu t nh t tr ng gi ng Swiss do Vi n V sinh d ch t c p.ấ

ặ Cân n ng: 1820g.

ả ử ộ ụ ụ ế ấ Ph l c 25: K t qu th đ c tính c p (LD

ố ượ S l ng: 100 con

ệ ệ ồ ố ị ễ ươ ấ Ngu n g c cung c p: Vi n v sinh d ch t trung ng.

ệ ề ượ ề ệ ồ ả c nuôi trong đi u ki n chu ng thoáng mát, đ m

ầ ủ ế ộ ệ ộ Đi u ki n chăm sóc: ĐVTN đ ố ả b o v sinh, ch đ ăn u ng theo nhu c u c a chu t.

ặ ể ổ ượ ướ ử ế ệ c khi ti n hành th nghi m và

c đ n đ nh tr ệ ử ế ị ấ ả Cân n ng: T t c ĐVTN đ ặ theo dõi cân n ng khi ti n hành th nghi m.

ử ẫ 1.2. M u th :

ử ơ ộ 1.2.1 Th s b :

ế ệ ộ

ở ứ ỗ ế ộ ề ị ứ ử ồ ỗ ị Thăm dò m c li u không làm ch t chu t thí nghi m: Ti n hành trên 05 nhóm ẫ ộ chu t. Dùng h n d ch có ch a 0, 5 g m u th / ml h tinh b t 3,0 %. (h n d ch A)

ỗ

ỗ ươ ố ề ứ ng đ

ẫ ộ ố ờ ị

ử ộ ị

ử ở ứ ộ ố ả ế ộ ề ế ậ ị

ế ộ ử ẫ ộ ồ Cho m i nhóm chu t g m 5 con u ng 0,5 ml; 0,6 ml; 0,7 ml; 0,8 ml và 0,9 ớ ươ ị ng v i m c li u 12,5 g; 15,0 g; 17,5 g, 20,0 g và 22,5 g ml h n d ch A t ề ỗ ộ ử m c li u 12,5 m u th /kg chu t. Sau 24 gi theo dõi, chu t u ng h n d ch th ề ứ ẫ g; 15,0 g; 17,5 g, 20,0 g m u th / kg chu t không b ch t, chu t u ng m c li u 22,5 g/kg b ch t 01 con. V y li u không gây ch t chu t ph i không quá 20,0g m u th / kg chu t.

ế ệ ộ

ế ộ ứ ỗ ề ị ứ ử ộ ỗ ồ ị Thăm dò m c li u làm ch t 100% chu t thí nghi m: Ti n hành trên 4 nhóm ẫ chu t. Dùng h n d ch có ch a 0,75 g m u th / ml h tinh b t 3,0 %. (h n d ch B)

ố

ớ ề ỗ ng đ

ươ ộ ử ẫ theo dõi, chu t

ề ề ộ

ờ ộ ủ ộ ế ệ

ử ộ ẫ ố ử ế ệ ả ẫ ỗ ộ ồ Cho m i nhóm chu t g m 5 con u ng 0,7 ml; 0,8 ml; 0,9 ml và 1,0 ml h n ươ ứ ị t ng v i m c li u 26,25 g/kg; 30,0 g/kg; 33,75 g/kg và 37,5 g d ch B ộ ở ứ ử ẫ m c li u 26,5 g m u th / kg m u th /kg chu t. Sau 24 gi ứ ở ố ế các m c li u 30,0 g/kg; 33,75 g/kg chu t gây ch t 2/5 s chu t c a nhóm, còn ố ề ộ và 37,5 g m u th / kg chu t gây ch t 100% s chu t thí nghi m. Do đó li u gây ộ ơ ch t 100% s chu t thí nghi m ph i không ít h n 30,0 g m u th / kg chu t.

ẽ ượ ả ị ừ ế Nh v y, LD50 s đ c xác đ nh trong kho ng t ẫ 20,0 g đ n 30,0 g m u

ử ư ậ ộ th /kg chu t.

ử ứ ệ 1.2.2 Th nghi m chính th c:

ứ ề ử ệ Các m c li u th nghi m:

ứ ề ử ẫ ộ M c li u 1: 20,0 g m u th / kg chu t

ứ ề ử ẫ ộ M c li u 2: 22,5 g m u th / kg chu t

ứ ề ử ẫ ộ M c li u 3: 25,0 g m u th / kg chu t

ứ ề ử ẫ ộ M c li u 4: 27,5 g m u th / kg chu t

ứ ề ử ẫ ộ M c li u 5: 30,0 g m u th / kg chu t

ử ử ứ ẫ ẩ ỗ ị

ỗ ồ ộ ị ử ị ẫ ẫ Cách x lý m u và chu n b m u th : Dùng h n d ch có ch a 0, 5 g m u th / ml h tinh b t 3,0 %. (h n d ch A)

ế 1.3. Ti n hành:

ị ộ ượ ướ ố c nh n ăn 15 gi c khi thí nghi m, n

ể ờ ướ tr ử ệ ộ ạ ệ ầ ầ c u ng theo nhu c u. ặ ề c khi th nghi m. Chu t đ t các yêu c u v cân n ng

ướ ệ Chu t đ Ki m tra cân n ng tr ượ ư đ ặ ử c đ a vào th nghi m.

ử ướ ạ ườ ư ể ẫ ỗ ố ị i d ng h n d ch theo đ ấ ng u ng. L y th tích

ộ ằ ử ư ạ ầ ẫ ị Cách dùng: Đ a m u th d ẳ m u th theo quy đ nh đ a th ng vào d dày chu t b ng kim cong đ u tù.

ả ế ự ử ử ệ ệ

ự ộ

ơ ộ ế ứ ề ẫ ứ ề ị ở ử ả D a trên k t qu thăm dò trong th nghi m s b , ti n hành th nghi m chính ử ử ứ th c trên 50 chu t, chia thành 5 nhóm th theo m c li u đã d tính. Các nhóm th ố ầ ư ượ ố đ các m c li u và s l n đ a m u th theo b ng 1.3.1: ỗ c u ng h n d ch

ư ử ể ề ệ ẫ ả ộ ử B ng 1.3.1: Th tích đ a m u th và li u th nghi m trên chu t

ề ề ố ộ Li u dùng Li u dùng S chu t Nhóm chu tộ ử ộ ẫ ộ (ml hd th / 20g chu t) ử (g m u th /kg chu t) thí nghi mệ

ử ẫ ộ ứ ề M c li u 1 0,8 ml hd thử 20,0 g m u th /kg chu t 10

ử ẫ ộ ứ ề M c li u 2 0,9 ml hd thử 22,5 g m u th /kg chu t 10

ử ẫ ộ ứ ề M c li u 3 1,0 ml hd thử 25,0 g m u th /kg chu t 10

ử ẫ ộ ứ ề M c li u 4 1,1 ml hd thử 27,5 g m u th /kg chu t 10

ử ẫ ộ ứ ề M c li u 5 1,2 ml hd thử 30,0 g m u th /kg chu t 10

ị ể ộ ờ và theo

ố ố ạ ộ ủ ệ ủ L ch theo dõi: Theo dõi bi u hi n c a chu t sau khi u ng, trong 96 gi ờ dõi ho t đ ng c a ĐVTN trong th i gian 7 ngày sau khi u ng.

1.4. Theo dõi:

ụ ứ ủ ộ ố 1.4.1 Tiêu th th c ăn và u ng c a chu t:

ử ở ứ ề ạ ộ ố ị

ử ề ộ ị ố ng.

ố ướ ỗ ố ố ộ ạ ỗ ỏ m c li u 1, chu t kh e m nh, ăn u ng, ho t m c li u 2, 3, 4 và 5, sau khi u ng h n d ch th , chu t có c u ng. S chu t không

Sau khi u ng h n d ch th ườ Ở ứ ạ ộ ả ứ ề ụ ứ ả ạ ộ ả ể ệ ờ ộ đ ng bình th ể bi u hi n gi m ho t đ ng, gi m tiêu th th c ăn n ế ở ch t ệ các m c li u trên có bi u hi n gi m ho t đ ng trong th i gian theo dõi.

ộ ộ ệ ấ 1.4.2 Quan sát d u hi u ng đ c:

ố ứ ề ộ ị

ỗ ạ ộ ế ả

ờ ộ ở ứ ử ứ ố ệ ể các m c li u 2, 3, 4 và 5, chu t có bi u hi n ờ sau khi ề m c li u 1

ử ở Sau khi u ng h n d ch th ộ ỏ ớ ậ ỗ ộ ộ ề ỷ ệ thu n v i m c li u cho u ng. Chu t l ệ ậ ấ ả ệ m t m i, gi m ho t đ ng. Chu t ch t trong kho ng th i gian 96 gi ị ố u ng h n d ch th và t ể không nh n th y có bi u hi n ng đ c.

ả ế 1.5. K t qu :

ượ ộ ị ỷ ệ l ứ các m c

ử ở ỗ c u ng h n d ch th ồ Theo dõi t ử ể ệ ố ả ề ệ ể ả ế chu t ch t/ s ng khi đ ượ li u th nghi m theo b ng 3.1 đ ố c th hi n trên b ng1.5.1 và bi u đ 1.5.2.

ố ệ ả 1.5.1 B ng s li u:

ử Li u thề % Ch tế

M cứ li uề ế ộ ố S chu t ch t/ ự ế ố s ng th c t ế ộ ố S chu t ch t/ ỳ ọ ố s ng k v ng ộ ẫ ử (g m u th /kg chu t)

1 20,0 0/10 0/29 0

2 22,5 1/9 1/19 5,0

3 25,0 4/6 5/10 33,3

4 27,5 6/4 11/4 73,3

5 30,0 10/0 21/0 100

ẽ ồ ị ố ệ ả 1.5.2. V đ th theo các s li u trên b ng.

t ế h c %

0 17.5

22.5

27.5

Mức liều (g mẫu thử/ kg chuột)

1.5.3. Tính LD50 theo Behrens

( 50 – a) x d

LD50 = A +

b – a

ế ề Trong đó: A Li u gây ch t a% ĐVTN

ế ướ a % ĐVTN ch t sát d i 50% sao cho a < 50%

ế b % ĐVTN ch t sát trên 50% sao cho b >50%

ữ ề ả d kho ng cách gi a các li u (g)

ả Theo b ng trên, ta có:

a = 33,3% b = 73,3%

ử ẫ ử ộ ộ A = 25,0 g m u th / kg chu t d = 2,5 g m u th / kg chu t

ẫ

( 50 – 33,3) x 2,5

ử ẫ ộ LD50 = 25,0 + = 26,04 g m u th /kg chu t

73,3 – 33,3

ố ẩ 1.5.4. Tính sai s chu n:

ksd

(EsLD50)2 =

Trong đó:

ệ ố k: h s Behrens = 0,66

ộ ố ỗ n: S chu t trong m i nhóm.

ẩ ố s: Phân ph i chu n

LD84 LD16

s =

ử ử ồ ị Theo đ th , ta có: ộ ẫ LD16 = 23,7 g m u th / kg chu t ộ ẫ LD84 = 28,5 g m u th / kg chu t

28,5 – 23,7

ử ẫ ộ s = = 2,4 g m u th / kg chu t.

ksd 0,66 x 2,4 x 2,5

LD50)2 = =

ẩ ố Sai s chu n: (Es

n 10

(cid:0) ử ộ ẫ SLD50 = 0,63 g m u th / kg chu t

50 = (26,04 ± 0,63) g m u th / kg chu t.

ậ ử ẫ ộ V y LD

ậ ế 1.6. K t lu n:

ử ớ ử ộ ầ ộ M u th Celecoxib g i t ắ ắ ấ i yêu c u th đ c tính c p trên chu t nh t tr ng

ế ẫ ử ả ư có k t qu nh sau:

ị ỗ ố ử ộ ộ ể ệ

ấ ư ệ

ẫ ả ể ộ ậ ẫ ấ ử ề ộ

ạ ộ ả ờ

ở ộ 22,5 g đ n 30,0 g m u th / kg chu t, chu t có ỏ ờ ứ ề ộ ế ộ ị ế ố ộ Sau khi u ng h n d ch th , chu t có các bi u hi n ng đ c nh sau: ử ề ứ m c li u th p (20,0 g m u th / kg chu t) không nh n th y có bi u hi n ng ừ ộ ở ứ m c li u trong kho ng t đ c, ệ ệ ể bi u hi n gi m ho t đ ng, m t m i. Chu t b ch t trong kho ng th i gian 96 gi ch t tùy theo m c li u u ng. theo dõi và t ả ỷ ệ ế l

ệ ử ế ộ

ẫ ề ộ ượ ố

ự ử ộ ượ ử , chúng tôi đã tìm đ ệ ề c li u LD

ề ố ệ ộ ạ ộ ử ẫ

ấ

ộ ượ ủ ị ộ ộ ế ữ ượ c coi là ch t không đ c. Nh v y, d a trên k t qu thu đ c c a th

ấ ể ế ử ệ ẫ ậ c li u không gây ch t chu t là 20,0g Trong th nghi m này, chúng tôi đã tìm đ ế ử ẫ ộ m u th / kg chu t. Li u gây ch t 100% s chu t th nghi m là 30,0g m u th / ự ế 50 là (26,04 ± kg chu t. D a trên s li u th c t ủ 0,63) g m u th / kg chu t (hay 26040 ± 630 mg/kg). Theo phân lo i đ c tính c a GHS (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals, ườ ấ 50 > 5000 mg/kg chu t qua đ 2003), nh ng ch t có giá tr đ c tính c p LD ự ử ả ư ậ ố u ng, đ không đ c.ộ nghi m này có th k t lu n m u th Celecoxib