1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
---------------***--------------
Nguyễn Thị Thơi
NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY CỎ MỰC
(ECLIPTA PROSTRATA L., ASTERACEAE)
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
Hà Nội – 2011
2
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
---------------***--------------
Nguyễn Thị Thơi
NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÂY CỎ MỰC
(ECLIPTA PROSTRATA L., ASTERACEAE)
Chuyên ngành: Hóa Học Hữu Cơ
Mã số: 60 44 27
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS. TS. Phan Minh Giang
Hà Nội – 2011
7
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... …….1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN ................................................................................. …….2
1.1 Khái quát về Eclipta prostrata L. (syn. Eclipta alba L.) (Asteraceae) .... …….2
1.1.1 Đặc điểm thực vật ............................................................................... …….2
1.1.2 Ứng dụng trong Y học cổ truyền Việt Nam ....................................... …….3
1.2 Các nghiên cứu về thành phần hóa học của Eclipta prostrata ................. …….3
1.3 Hoạt tính sinh học của Eclipta prostrata và các hợp chất thành phần ..... …….8
Chƣơng 2: NHIỆM VỤ VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................... …...11
2.1. Nhiệm vụ của Luận văn........................................................................... …...11
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ......................................................................... …...11
2.2.1 Các phƣơng pháp phân tích, phân tách các hỗn hợp và phân lập các hợp chất.11
2.2.2 Các phƣơng pháp xác định cấu trúc ................................................... …...14
Chƣơng 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ........................................................ …...14
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu .............................................................................. …...14
3.2. Điều chế các phần chiết hữu cơ từ cây Cỏ mực ...................................... …...14
3.3. Phân tích và Phân tách sắc ký các phần chiết thân cây Cỏ mực ............. …...15
3.3.1 Phân tích sắc ký lớp mỏng các phần chiết thân cây Cỏ mực.............. …...15
3.3.2 Phân tách phần chiết n-hexan (EA1) .................................................. …...16
3.3.3 Phân tách phần chiết điclometan (EA2) ............................................. …...16
3.3.4 Phân tách phần chiết etyl axetat (EA3) .............................................. …...16
3.3.5 Phân tách phần chiết nƣớc (EA4) ....................................................... …...17
3.4 Phân tích và Phân tách sắc ký các phần chiết phần trên mặt đất cây Cỏ mực
(EP)………………………………………………………………………………….19
3.4.1 Phân tích sắc ký lớp mỏng các phần chiết phần trên mặt đất cây Cỏ mực
(EP) …......................................................................................................................19
3.4.2 Phân tách phần chiết điclometan (EP2)………………………………….19
3.4.3 Phân tách phần chiết etyl axetat (EP3) ............................................... …...19
8
3.4.4 Phân tách phần chiết nƣớc (EP4) ....................................................... …...20
3.5. Xác định cấu trúc của các hợp chất đƣợc phân lập ................................. …...22
Chƣơng 4: THỰC NGHIỆM ............................................................................. …...31
4.1. Thiết bị và hóa chất ................................................................................. …...31
4.2. Đối tƣợng nghiên cứu .............................................................................. …...32
4.3. Điều chế các phần chiết từ cây Cỏ mực .................................................. …...32
4.4. Phân tích sắc ký lớp mỏng các phần chiết EA………………………………32
4.4.1. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết n-hexan (EA1) ....................... …...32
4.4.2. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết điclometan (EA2) .................. …...34
4.4.3. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết etyl axetat (EA3) ................... …...34
4.4.4. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết nƣớc (EA4) ............................ …...34
4.5. Phân tích sắc ký lớp mỏng các phần chiết EP ........................................ …...35
4.5.1. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết điclometan (EP2) .................. …...35
4.5.2 Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết etyl axetat (EP3) ..................... …...36
4.5.3. Phân tích sắc kí lớp mỏng phần chiết nƣớc (EP4) ............................ …...36
4.6. Phân tách sắc ký các phần chiết EA ........................................................ …...37
4.6.1 Phần chiết n-hexan (EA1) .................................................................. …...37
4.6.2 Phần chiết điclometan (EA2) ............................................................. …...38
4.6.3 Phần chiết etyl axetat (EA3) ............................................................... …...38
4.6.4 Phần chiết nƣớc (EA4) ....................................................................... …...39
4.7. Hằng số vật lý và dữ kiện phổ của các hợp chất đƣợc phân lập từ EA .. …...39
4.8. Phân tách sắc ký các phần chiết EP ........................................................ …...40
4.8.1 Phần chiết điclometan (EP2) .............................................................. …...40
4.8.2 Phần chiết etyl axetat (EP3) ............................................................... …...41
4.8.3 Phần chiết nƣớc (EP4) ........................................................................ …...41
4.9. Hằng số vật lý và dữ kiện phổ của các hợp chất đƣợc phân lập từ EP……..42
KẾT LUẬN ....................................................................................................... …...45
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. …...46
4
CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
TLC (Thin-Layer Chromatography): Sắc kí lớp mỏng
CC (Column Chromatography): Sắc kí cột thường
FC (Flash Chromatography): Sắc kí cột nhanh
Mini-C (Mini-column Chromatography): Sắc kí cột tinh chế
1H-NMR (Proton Nuclear Magnetic Resonance): Phổ cộng hưởng từ hạt nhân
proton
13C-NMR (Carbon 13 Nuclear Magnetic Resonance): Phổ cộng hưởng từ hạt nhân
cacbon 13
DEPT (Distortionless Enhancement by Polarition Transfer): Phổ DEPT
ESI-MS (Electrospray Ionization-Mass Spectrometry): Phổ khối lượng phun bụi
điện tử
