Luận văn Thạc sĩ Luật Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:117

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu và thực tiễn thực hiện pháp luật, luận văn đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả việc thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/.......... ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA CAO VĂN LỢI THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TRUNG ƯƠNG - NHA TRANG LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH ĐẮK LẮK, NĂM 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............/........... ....../...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA CAO VĂN LỢI THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TRUNG ƯƠNG - NHA TRANG LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 8 38 01 02 Người hường dẫn khoa học: TS. Lê Anh Xuân ĐẮK LẮK, NĂM 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, trích dẫn trong luận văn được dẫn từ các nguồn hợp pháp, tin cậy, chính xác và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn không trùng lắp với các công trình nghiên cứu có liên quan đã được công bố. Đắk Lắk, tháng 6 năm 2023 Tác giả luận văn Cao Văn Lợi
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình xây dựng đề cương, nghiên cứu và hoàn thành luận văn thạc sĩ, tôi đã nhận được rất nhiều sự trợ giúp đến từ các thầy, các cô trong Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau đại học, giảng viên khoa Luật Học viện Hành chính Quốc gia. Đặc biệt, cho phép tôi được bày tỏ sự trân quý và biết ơn tới TS. Lê Anh Xuân. Tác giả nghiên cứu đã nhận được sự hướng dẫn tận tình, tâm huyết đến từ Cô. Qua đây, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo Học viện Hành chính quốc gia khu vực Tây nguyên, Cô Chủ nhiệm và toàn thể viên chức Phân viện đã nhiệt tình giúp đỡ, hỗ trợ tác giả trong quá trình học tập cũng như trong quá trình nghiên cứu hoàn thành đề tài luận văn thạc sĩ. Xin gửi lời cảm ơn trân trọng đến gia đình, cơ quan nơi tôi công tác, bạn bè đồng nghiệp Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang đã tạo điều kiện hỗ trợ về thông tin, dữ liệu và tài liệu trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận văn. Trong bài luận, chắc hẳn không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Tôi mong muốn sẽ nhận được nhiều đóng góp quý báu đến từ các quý thầy cô, và bạn đọc để đề tài được hoàn thiện hơn nữa và có ý nghĩa thiết thực áp dụng trong thực tiễn cuộc sống. Chân thành cảm ơn".
MỤC LỤC Trang phụ bìa Trang Lời cam đoan Mục lục Danh mục các bảng Danh mục các biểu đồ MỞ ĐẦU .............................................................................................. 1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN, PHÁP LÝ CỦA THỰC HIỆN PHÁP 9 LUẬT VỀ QUẢN LÝ VIÊN CHỨC…….……………………. 1.1. Viên chức và pháp luật về quản lý viên chức………………………. 9 1.2. Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức…………………………. 17 1.3. Các điều kiện bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý viên chức………………………………………………………………………. 35 Tiểu kết chương 1 ....................................................................................... 43 Chương 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN 43 LÝ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TRUNG ƯƠNG - NHA TRANG ……………………………………………….. 2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện pháp luật về quản lý viên chức 43 tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang………………. 2.2. Thực tiễn thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao 53 đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang………………………………… 2.3. Đánh giá thực tiễn thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại 65 Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang………………….. Tiểu kết chương 2 ...................................................................................... 82 Chương 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THỰC HIỆN 83
PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM TRUNG ƯƠNG - NHA TRANG………………… 3.1. Quan điểm bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại 83 Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang………………….. 3.2. Các giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại 87 Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương Nha Trang…………………… Tiểu kết chương 3………………………………………………………… 101 KẾT LUẬN……………………………………………………………….. 103 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………….. 105
DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng Trang Phân loại viên chức của trường Cao đẳng Sư phạm Trung 48 Bảng 2.1 ương theo trình độ chuyên môn Phân loại viên chức của trường Cao đẳng Sư phạm Trung 50 Bảng 2.2 ương theo hạng chức danh nghề nghiệp Phân loại theo giới tính, đội ngũ giảng viên của nhà Bảng 2.3 52 trường Phân loại đội ngũ viên chức của nhà trường theo hợp đồng 52 Bảng 2.4 làm việc Bảng 2.5 Số lượng viên chức được khen thưởng từ năm 2016-2022 60 Kết quả đánh giá, xếp loại chất lượng viên chức từ năm 64 Bảng 2.6 2016-2022
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Số hiệu Tên biểu đồ Trang Phân loại viên chức của trường Cao đẳng Sư phạm - 49 Biểu đồ 2.1 Trung ương theo trình độ chuyên môn Phân loại viên chức của trường Cao đẳng Sư phạm - 50 Biểu đồ 2.2 Trung ương theo trình độ chuyên môn Phân loại đội ngũ viên chức của nhà trường theo hợp đồng 53 Biểu đồ 2.3 làm việc Biểu đồ 2.4 Số lượng viên chức được khen thưởng từ năm 2016-2022 61 Kết quả đánh giá, xếp loại chất lượng viên chức từ năm Biểu đồ 2.5 65 2016-2022
MỞ ĐẦU 1. Lý do nghiên cứu đề tài Trong giai đoạn hội nhập quốc tế thì đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và viên chức nói riêng là nhân tố quyết định trong việc thay mặt nhà nước phục vụ nhân dân và đóng góp cho đất nước, tạo thành một nhà nước của dân, do dân và vì dân. Trong những năm qua, nước ta đã quan tâm việc tuyển dụng, đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ viên chức, trang bị kiến thức về chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý nhà nước và pháp luật. Kiến thức và trình độ năng lực hoạt động thực tiễn của đội ngũ viên chức từng bước được nâng lên đáng kể, góp phần quan trọng vào sự thành công của công cuộc đổi mới đất nước. Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành TW (Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII) về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa việt nam trong giai đoạn mới khẳng định một trong những nhiệm vụ trọng tâm đó là hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật; Nghị quyết số 27/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ ban hành chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030 cũng tiếp tục nhiệm vụ nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng, quản lý đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức; Luật Viên chức, bảo đảm đồng bộ với các quy định của Đảng về công tác cán bộ nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ năng lực, phẩm chất, cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và sự phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Vì vậy, nghiên cứu về thực hiện pháp luật và thực hiện pháp luật về quản lý viên chức là cần thiết. Mặt khác, Luật Giáo dục năm 2019 (có hiệu lực từ 01/7/2020) quy định 1
giáo viên tiểu học, trung học cơ sở phải có trình độ đại học. Đồng nghĩa các trường sư phạm chỉ còn đào tạo duy nhất một chuyên ngành mầm non; một số mã ngành của các trường sư phạm không đủ chuẩn buộc phải đóng cửa, làm thu hẹp quy mô đào tạo, vị trí việc làm của giảng viên không đảm bảo, đặt ra yêu cầu rất lớn về việc thay đổi cơ cấu nhân sự, sắp xếp tổ chức bộ máy và số người làm việc rất nhiều khó khăn và thách thức không chỉ với nhà trường mà còn với đội ngũ viên chức. Chủ trương quy hoạch mạng lưới các trường sư phạm giai đoạn 2021 – 2030 đã được thông qua, tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có thông tin chính thức về việc sáp nhập hay quy hoạch, vì vậy, khiến các trường cao đẳng sư phạm gặp khó khăn trong việc xác định sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu Nhà trường. Hiện nay, một số trường cao đẳng sư phạm đã chủ động sáp nhập với các trường đại học trở thành phân hiệu hoặc khoa trực thuộc. Tuy nhiên, cả nước vẫn còn nhiều trường cao đẳng sư phạm, trong đó có 3 trường cao đẳng trực thuộc trung ương. Những vấn đề lớn đặt ra đối với các trường cao đẳng sư phạm trong đó có Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang như: Quy mô đào tạo, sứ mệnh, tầm nhìn; sắp xếp cơ cấu, tổ chức, bố trí nhân sự, tinh giản biên chế; quyền và nghĩa vụ mà pháp luật quy định cho viên chức và việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ đó ra sao? Đây là một số vấn đề còn bỏ ngỏ, cần được nghiên cứu và có câu trả lời thỏa đáng. Là người có nhiều năm công tác tại trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang, nhận thấy vẫn còn những bất cập, hạn chế trong thực hiện pháp luật về viên chức: Làm thế nào để các quy định pháp luật đối với viên chức thực sự phù hợp trong bối cảnh hiện nay để góp phần trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo của đất nước. Với những lý do trên, việc nghiên cứu đề tài “Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm 2
Trung ương - Nha Trang” là cần thiết và có ý ngĩa lý luận và thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Khảo sát tình hình nghiên cứu đề tài cho thấy, đến nay, đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến chủ đề nghiên cứu của đề tài như: Luận án tiến sĩ ngành Lý luận và Lịch sử nhà nước và pháp luật “Hoàn thiện pháp luật về nhà giáo ở Việt Nam trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”, do tác giả Đặng Thị Thu Huyền thực hiện năm 2013 tại Khoa Luật Đại học quốc gia Hà Nội. Luận án tập trung đánh giá pháp luật về nhà giáo và việc thực hiện pháp luật về nhà giáo ở Việt Nam trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập. Luận án tiến sĩ Lý Luật học “Thực hiện pháp luật về viên chức trong trường đại học ở Việt Nam”, do tác giả Nguyễn Thị Thu Hương thực hiện năm 2016 tại Khoa Luật Đại học quốc gia Hà Nội. Luận án làm rõ những vấn đề lý luận của thực hiện pháp luật về viên chức trong các trường đại học, qua đó đề xuất những quan điểm, giải pháp nhằm đảm bảo thực hiện pháp luật về viên chức trong các trường đại học ở Việt Nam. Luận án tiến sĩ ngành Quản lý công “Chính sách phát triển đội ngũ giảng viên các trường đại học công lập ở Việt Nam”, do tác giả Vũ Đức Lễ thực hiện năm 2017 tại Học Viện Hành chính Quốc gia. Luận án Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về chính sách phát triển đội ngũ giảng viên đại học công lập; phân tích, đánh giá thực trạng chính sách đối với giảng viên đại học công lập, đề xuất các giải pháp hoàn thiện nội dung chính sách phát triển đại học công lập ở Việt Nam hiện nay. Luận án tiến sĩ ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính “Quản lý nhà nước đối với giảng viên các trường đại học công lập Việt Nam hiện nay”, do tác giả Phạm Thị Minh Thùy thực hiện năm 2020 tại Học viện Khoa học 3
xã hội. Luận án làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với đội ngũ giảng viên các trường đại học công lập. Luận văn thạc sĩ ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính “Pháp luật về quản lý viên chức – Từ thực tiễn các trường trung cấp Luật thuộc Bộ Tư pháp”, do tác giả Trần Thị Hường thực hiện năm 2017 tại Học Viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đưa ra các quan điểm, giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả của pháp luật về quản lý viên chức ở các trường trung cấp Luật Bộ Tư pháp. Luận văn thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính “Pháp luật về tuyển dụng viên chức trong trường cao đẳng từ thực tiễn tại thành phố Hà Nội”, do tôi Trần Thúy Hằng thực hiện năm 2019 tại Học viện Khoa học xã hội. Luận văn xây dựng luận cứ khoa học cho việc đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về tuyển dụng viên chức trong trường cao đẳng tại thành phố Hà Nội. Luận văn thạc sĩ Quản lý công “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý viên chức ngành giáo dục tiểu học trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội”, do tác giả Lê Thị Ngọc Liên thực hiện năm 2021 tại Học viện hành chính Quốc gia. Luận văn đã khái quát những vấn đề lý luận về quản lý viên chức ngành giáo dục và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về quản lý viên chức ngày giáo dục trên địa bàn huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. Mai Thị Minh Ngọc (2020), “Một số kiến nghị về tuyển dụng viên chức ở nước ta hiện nay”, Tạp chí Quản lý nhà nước số 11. Bài viết đã làm rõ thực tế tuyển dụng viên chức ở nước ta hiện nay và kiến nghị một số giải pháp nâng cao công tác tuyển dụng viên chức trong tình hình mới. 4
Lê Thanh Bình (2019) “Một số giải pháp hoàn thiện pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức”, Tạp chí Quản lý nhà nước số 4. Trần Thị Thơ (2020) “Hoàn thiện pháp luật về công khai, minh bạch, khách quan trong tuyển dụng công chức, viên chức ở Việt Nam”, Tạp chí Tổ chức nước. Bài viết đã nêu thực trạng thực hiện pháp luật về công tác tuyển dụng công chức, viên chức, đồng thời đề xuất, kiến nghị nhằm đảm bảo công khai, minh bạch, khách quan trong tuyển dụng công chức, viên chức thời gian tới. Nguyễn Minh Đoan (2020) “Hoàn thiện pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng công chức ở Việt Nam”, Tạp chí Nghiên cứu Lập pháp số 23. Bài viết nêu thực trạng pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng công chức ở Việt Nam và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng công chức ở Việt Nam hiện nay. Từ nhiều năm nay, có nhiều đề tài nghiên cứu đưa ra cơ sở ý luận và đề xuất thiết thực pháp luật pháp luật về quản lý viên chức, thể hiện tương đối rõ ràng, sâu rộng, mạnh mẽ và có nhiều đề xuất về thực trạng thực hiện pháp luật về viên chức ở nước ta. Có nhiều hội thảo, hội nghị và bài viết của các nhà khoa học trong ngành luật, trong đó đề cập đến vấn đề thực hiện pháp luật về viên chức. Những nguyên cứu đã phân tích tương đối rõ ràng, sâu rộng và đưa ra cơ sở ý luận và có nhiều đề xuất về thực trạng thực hiện pháp luật về viên chức ở nước ta. Đều đó, giúp tác giả có thêm cơ sở pháp lý trong thực hiện đề tài. Mặc dù đã có nhiều công trình nghiên cứu ở các cấp độ khác nhau liên quan đến thực hiện pháp luật nói chung, thực hiện pháp luật về quản lý viên chức nói riêng, song chưa có công trình nào nghiên cứu ở cấp độ luận văn thạc sĩ chuyên ngành luật Hiến pháp và Luật Hành chính đề cập đến thực hiện pháp luật về quản lý viên chức trong trường các trường Cao đẳng sư phạm 5
trong bối cảnh hiện nay. Đây cũng là lý do để đề tài “Thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương – Nha Trang” được tác giả lựa chọn nghiên cứu bởi sự không trùng lắp với các công trình nghiên cứu có liên quan đã được công bố. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích Trên cơ sở nghiên cứu và thực tiễn thực hiện pháp luật, luận văn đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả việc thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. 3.2. Nhiệm vụ Phân tích làm rõ thêm cơ sở lý luận, pháp lý của thực hiện pháp luật về viên chức; Phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang; Đưa ra một số quan điểm và giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương – Nha Trang. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. Về thời gian: Luận văn nghiên cứu việc thực hiện pháp luật về quản lý viên chức giai đoạn 2016-2022. Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu về những vấn đề thực hiện pháp luật về pháp luật quản lý viên chức tại trường Cao đẳng Sư phạm Trung 6
ương - Nha Trang. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Việc nghiên cứu luận văn dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. 5.2. Phương pháp cụ thể Phương pháp nghiên cứu lý thuyết được sử dụng chủ yếu trong chương 1 để phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa nhằm khái quát những vấn đề lý luận, pháp lý của thực hiện pháp luật về viên chức. Phương pháp xử lý tài liệu, số liệu được sử dụng trong chương 2 để phân tích, tổng hợp, so sánh, đồng thời, sử dụng phần mềm tin học, sơ đồ hóa, bảng biểu nhằm tạo lập thông tin phục vụ cho nghiên cứu, đánh giá các khía cạnh thực tiễn thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. Phương nghiên cứu thực tiễn được sử dụng trong chương 3 để tổng hợp, thống kê, phân tích, trừu tượng hóa nhằm đưa ra giải pháp nâng cao việc thực hiện pháp luật quản lý viên chức tại Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. Ngoài ra, luận văn còn sử dụng các phương pháp khác: Quy nạp, diễn giải trong quá trình nghiên cứu,... nhằm làm sáng tỏ nội dung và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận văn. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn góp phần bổ sung, làm rõ thêm lý luận về thực hiện pháp luật nói chung, thực hiện pháp luật về quản lý viên chức trong các trường cao đẳng sư phạm nói riêng. 7
6.2. Ý nghĩa thực tiễn Đất nước ta đang trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế; tiếp tục hoàn thiện sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp từ Trung ương đến địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả đồng thời tăng cường quản lý và nâng cao chất lượng công tác quản lý đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đẩy mạnh cải cách nền hành chính nhà nước theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Vì vậy, kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao công tác quản lý viên chức tại trường cao đẳng sư phạm. Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong việc hoạch định chính sách, xây dựng kế hoạch, lộ trình hoàn thiện pháp luật, thực hiện pháp luật về viên chức; cũng có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu và học tập tại các cơ sở đào tạo luật học, hành chính học, người làm quản lý giáo dục. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận, pháp lý của thực hiện pháp luật về quản lý viên chức. Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương - Nha Trang. Chương 3: Quan điểm và giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý viên chức tại trường cao đẳng sư phạm Trung ương - Nha trang 8
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN, PHÁP LÝ CỦA THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ VIÊN CHỨC 1.1. Viên chức và pháp luật về quản lý viên chức 1.1.1. Viên chức Luật Viên chức 2010 đã đưa ra định nghĩa về viên chức như sau: “Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật”. Theo định nghĩa nêu trên, viên chức là công dân Việt Nam tức là người có quốc tịch Việt Nam; làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập; có trình độ chuyên môn, năng lực phù hợp với vị trí việc làm. Trước đây, Pháp lệnh cán bộ, công chức chưa làm rõ khái niệm “viên chức”. Khắc phục hạn chế này, Luật viên chức đã xây dựng khái niệm về viên chức, đồng thời với việc Luật cán bộ, công chức phân định “cán bộ ” và “công chức”, Luật viên chức cũng đã làm rõ được khái niệm viên chức, phân biệt viên chức với cán bộ và công chức. Sự khác biệt cơ bản của viên chức so với cán bộ, công chức đó chính là chế độ tuyển dụng gắn với vị trí việc làm, thông qua chế độ hợp đồng lao động làm việc và tiền lương được hưởng từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập. Lao động của viên chức không mang tính quyền lực công, chỉ thuần túy là hoạt động nghề nghiệp mang tính chuyên môn nghiệp vụ, vì vậy, Luật viên chức đã làm rõ “ Hoạt động nghề nghiệp của viên chức là việc thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ có yêu cầu về trình độ, năng lực, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ trong đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật về viên chức và các pháp luật có liên quan”. Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý viên chức, Luật viên chức đã làm rõ 9
các khái niệm cơ bản như vị trí việc làm, tuyển dụng, hợp đồng làm việc, đạo đức nghề nghiệp, quy tắc ứng xử. Đặc biệt quy định về “chức danh nghề nghiệp” thay cho quy định về “ngạch” để khắc phục các hạn chế trong quản lý đội ngũ viên chức hiện nay. Luật viên chức đã thống nhất cách hiểu về đơn vị sự nghiệp công lập, theo quy định tại Điều 9 Luật Viên chức 2010 được chia thành hai loại, là đơn vị sự nghiệp công được giao quyền tự chủ và đơn vị sự nghiệp công chưa được giao quyền tự chủ. Như vậy, đơn vị sự nghiệp công lập có thể hoạt động như một doanh nghiệp, tự chịu trách nhiệm về dịch vụ do mình cung ứng nhưng không nhằm mục đích lợi nhuận. Bổ sung một số quy định mang tính định hướng liên quan đến chính sách xây dựng, phát triển các đơn vị sự nghiệp công lập và đội ngũ viên chức. Việc ban hành Luật Viên chức 2010 là một bước tiến trọng hoạt động lập pháp của Quốc hội, tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn một số bất cập như: vấn đề hợp đồng làm việc viên chức, về chế độ thôi việc, việc chuyển đổi giữa viên chức và cán bộ công chức và vấn đề kỷ luật đối với viên chức ...vẫn chưa được nhất quán. Ngày 25/11/2019, tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 14 thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, có hiệu lực từ 01/7/2020 đã giải quyết linh hoạt các bất cập nêu trên. Ví dụ, Theo như quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều trong Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức 2019 thì việc bỏ chế độ viên chức suốt đời đã được thi hành và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/07/2020. Theo đó, những viên chức được tuyển dụng vào sau ngày 01/07/2020 sẽ làm việc theo một chế độ hợp đồng làm việc duy nhất là hợp đồng làm việc có xác định thời hạn; hoặc bổ sung thêm trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập được đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc với viên chức, khi viên chức không đạt yêu cầu sau thời gian tập sự. Từ những quy định trên, viên chức có những đặc điểm sau: 10
Thứ nhất, phải là công dân Việt Nam, theo quy định tại khoản 1 Điều 17 Hiến pháp 2013 “Công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là người có quốc tịch Việt Nam”. Người được xác định có quốc tịch Việt Nam (là công dân Việt Nam) theo quy định của Luật Quốc tịch Việt Nam. Một công dân được mang quốc tịch Việt Nam khi người này được sinh ra tại Việt Nam, có cha mẹ là người Việt Nam. Các trường hợp khác có cha hoặc mẹ là người nước ngoài thì cũng được lựa chọn quốc tịch, hoặc một số cá nhân khác được phép xin nhập quốc tịch Việt Nam, nhưng phải đảm bảo một số điều kiện cần thiết theo quy định. Thứ hai, về chế độ tuyển dụng (thi tuyển hoặc xét tuyển): Viên chức phải là người được được tuyển dụng theo vị trí việc làm, được bổ nhiệm vào một chức danh nghề nghiệp tại các đơn vị sự nghiệp công lập và thực hiện theo chế độ hợp đồng làm việc. Theo đó, căn cứ đầu tiên để tuyển dụng viên chức là vị trí việc làm. Ngoài ra, Điều 20 Luật Viên chức năm 2010 quy định cụ thể hơn về chế độ tuyển dụng như sau: “Việc tuyển dụng viên chức phải căn cứ vào nhu cầu công việc, vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và quỹ tiền lương của đơn vị sự nghiệp công lập” [28]. Vị trí việc làm được hiểu là “công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, là căn cứ xác định số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập”. Vị trí việc làm có thể có một hoặc nhiều công việc, có tính thường xuyên, liên tục chứ không bao gồm những công việc thời vụ, tạm thời. Để được tuyển dụng vào vị trí việc làm thì phải thông qua một trong hai phương thức tuyển dụng Viên chức: thi tuyển hoặc xét tuyển (Điều 23 Luật Viên chức năm 2010). Thứ ba, về nơi làm việc: Viên chức làm việc và hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Đơn vị sự 11
nghiệp công lập theo khoản 1 Điều 9 Luật Viên chức năm 2010 được hiểu là “…tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội thành lập theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân, cung cấp dịch vụ công, phục vụ quản lý nhà nước”. Đơn vị sự nghiệp công lập bao gồm: Đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ); Đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ). Thứ tư, về thời gian làm việc: Thời gian làm việc của viên chức được tính kể từ khi được tuyển dụng, Hợp đồng làm việc có hiệu lực cho đến khi chấm dứt hợp đồng làm việc hoặc đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động. Thứ năm, về chế độ lao động: viên chức làm việc theo chế độ Hợp đồng làm việc và hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Điều đó có nghĩa giữa viên chức và bên tuyển dụng có sự thỏa thuận về vị trí việc làm, tiền lương, chế độ đãi ngộ, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên… Hợp đồng làm việc là cơ sở pháp lý để sau này xử lý các việc liên quan đến việc vi phạm quyền hay các vấn đề khác phát sinh giữa hai bên. Lương của Viên chức được nhận từ quỹ của đơn vị sự nghiệp công lập nơi họ làm việc chứ không phải từ Nhà nước. Do vậy, tiền lương mà viên chức nhận được phụ thuộc vào sự thỏa thuận của viên chức và bên tuyển dụng, Nhà nước hầu như không can thiệp vào vấn đề này. Với những đặc điểm nêu trên, Luật Viên chức 2010 đã làm rõ được khái niệm viên chức, phân biệt viên chức với cán bộ và công chức đó chính là chế độ tuyển dụng gắn với vị trí việc làm, làm việc theo chế độ hợp đồng làm 12