LuËnn Th¹c sÜ Khoa häc Lª Hång ChiÕn
K19 Cao häc Khoa häc M«i tr-êng
i
§¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
I H GI H I
TRƢỜN Ọ O Ọ T N N
------------------------------
Lê ồng hiến
QUY O M N LƢỚ QU N TRẮ MÔ TRƢỜN
ÔN Í TỈN À N M
H H H
H i - 2014
LuËnn Th¹c sÜ Khoa häc Lª Hång ChiÕn
K19 Cao häc Khoa häc M«i tr-êng
ii
§¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
I H GI H I
TRƢỜN Ọ O Ọ T N N
------------------------------
Lê ồng hiến
QUY O M N LƢỚ QU N TRẮ MÔ TRƢỜN
ÔN Í TỈN À N M
Chuyên ng nh: hoa học Môi trƣờng
Mã số: 60440301
LUẬ H H H
GƢỜI HƢỚ G DẪ H H
G . Phạm gọc Hồ
H i - 2014
LuËn v¨n Th¹c sÜ Khoa häc Lª Hång ChiÕn
K19 Cao häc Khoa häc M«i tr-êng
iii
§¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
Lời cảm ơn
ua b i luận văn n y em xin đƣợc b y tỏ lòng cảm ơn tới các thầy giáo
Khoa Môi trƣờng – rƣờng ại học hoa học ự nhiên ại học uốc gia H i
đã tận tình giảng dạy, chỉ bảo v giúp đỡ em trong suốt 4 năm học đại học v 2 năm
học cao học vừa qua.
Em xin đƣợc b y tỏ lòng cảm ơn chân th nh tới các thầy cô B môn uản
Môi trƣờng hoa Môi trƣờng. ác thầy đã tận tình giúp đỡ v chỉ bảo chúng em
về kiến thức chuyên môn của các môn học chuyên ng nh cũng nhƣ đóng góp những ý
kiến quý u, những chia sẻ chân th nh về kinh nghiệm sống v về cách giải quyết
m t vấn đề.
Em xin gửi lời cám ơn chân th nh v sâu sắc nhất tới thầy giáo hƣớng dẫn
chính GS.TS - Phạm gọc Hồ rung tâm ghiên cứu uac trắc v
hình hóa Môi trƣờng - hoa Môi trƣờng - rƣờng ại học hoa học nhiên l
ngƣời đã trực tiếp tận tình chỉ bảo v hƣớng dẫn em ho n th nh luận văn.
Em xin gửi lời cám ơn tới các cán b của rung tâm uan trắc Phân tích i
nguyên Môi trƣờng H am đã tạo điều kiện thuận lợi về phƣơng tiện đi lại trong
quá trình khảo sát, đo đạc đồng thời cung cấp t i liệu, góp phần giúp em ho n thiện
luận văn.
uối cùng, con xin gửi lời cảm ơn tới bố mẹ - ngƣời đã tần tảo sớm hôm vất
vả lo cho con ăn học v những bạn bè đã đ ng viên giúp đỡ em trong suốt quá trình
học tập.
uy nhiên, do thời gian nghiên cứu không d i, trình đ v kinh nghiệm còn
hạn chế, vì vậy luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. ính mong các
thầy đóng góp ý kiến, cho nhận xét v tạo điều kiện giúp đỡ để em thể ho n
thiện tốt luậnn.
Em xin trân th nh cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2014
ọc viên
Lê ồng hiến
LuËn v¨n Th¹c sÜ Khoa häc Lª Hång ChiÕn
K19 Cao häc Khoa häc M«i tr-êng
i
§¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
MỤ L
BẢ G Ý HI I ................................................................................................ iii
D H MỤ HÌ H .............................................................................................................. iv
D H MỤ BG ............................................................................................................. iv
MỞ ................................................................................................................................ 1
Chƣơng 1 - Ổ G Ấ Ề GHIÊ Ứ .......................................................... 3
1.1. M t số các nghiên cứu về xây dựng mạng lƣới quan trắc môi trƣờng ....................... 3
1.1.1. rên thế giới ......................................................................................................... 3
1.1.2. ại iệt am ....................................................................................................... 4
1.2. ổng quan hệ thống quan trắc môi trƣờng không khí ................................................ 5
1.2.1. rên hế giới ....................................................................................................... 5
1.2.2. ại iệt am ....................................................................................................... 8
1.3. Hệ thống quan trắc môi trƣờng không khí khu vực nghiên cứu ............................... 12
1.4. hái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã h i khu vực nghiên cứu .......................... 14
1.4.1. iều kiện tự nhiên .............................................................................................. 14
1.4.2. Tài nguyên thiên nhiên ...................................................................................... 18
1.4.3. iều kiện kinh tế - xã h i ................................................................................... 19
Chƣơng 2 - I ƢỢ G PHƢƠ G PHÁP GHIÊ Ứ ...................................... 22
2.1. ối tƣợng v mục tiêu nghiên cứu ............................................................................ 22
2.1.1. ối tƣợng nghiên cứu ........................................................................................ 22
2.1.2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 23
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................................... 23
2.2.1. Phƣơng pháp thu thập t i liệu thứ cấp ............................................................... 23
2.2.2. Phƣơng pháp điều tra, khảo sát đo đạc tại hiện trƣờng ...................................... 23
2.2.3. Phƣơng pháp mô hình hóa toán học .................................................................. 24
2.2.4. Phƣơng pháp chỉ số chất lƣợng môi trƣờng ....................................................... 24
2.2.5. Ứng dụng k thuật (công nghệ GI ) v tin học môi trƣờng để xây dựng bản đồ
khoanh vùng ô nhiễm không khí .................................................................................. 41
2.2.6. Ứng dụng sở h m ngẫu nhiên để tính toán h m tƣơng quan v h m cấu trúc
..................................................................................................................................... 42
2.3. Phƣơng pháp luận của việc thiết lập mạng lƣới quan trắc tối ƣu đối với khu vực
nghiên cứu đến năm 2020 v định hƣớng đến năm 2030 ................................................ 43
2.3.1. Cơ sở khoa học .................................................................................................. 43
2.3.2. Hiện trạng v diễn biến chất lƣợng không khí khu vực nghiên cứu .................. 44
2.3.3. ính toán vị trí tối ƣu của mạng lƣới quan trắc ................................................. 56
LuËn v¨n Th¹c sÜ Khoa häc Lª Hång ChiÕn
K19 Cao häc Khoa häc M«i tr-êng
ii
§¹i häc Khoa häc Tù nhiªn
2.3.4. Ứng dụng GI v tin học để lập bản đồ phân bố mạng lƣới điểm quan trắc ..... 60
Chƣơng 3 - Ế Ả GHIÊ Ứ HẢ Ậ ................................................ 61
3.1. ánh gchất lƣợngi trƣờng không khí theo chỉ tiêu riêng lẻ v tổng hợp ............. 61
3.1.1. ánh giá theo chỉ tiêu riêng lẻ ........................................................................... 61
3.1.2. ánh giá theo chỉ tiêu tổng hợp ......................................................................... 70
3.2. Xây dựng mạng lƣới phân bố điểm quan trắc tối ƣu ................................................ 82
3.3. Bản đồ phân bố mạng lƣới điểm quan trắc không khí tối ƣu.................................... 90
3.3.1. ác bản đồ chuyên đề (th nh phần) ................................................................... 90
3.3.2. Bản đồ tổng hợp ................................................................................................. 94
3.4. ác biện pháp giảm thiểu v kế hoạch quan trắc đến năm 2020 định hƣớng đến năm
2030 ................................................................................................................................. 95
3.4.1. ác biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trƣờng không khí ................................ 95
3.4.2. ế hoạch quan trắc đến năm 2020 định hƣớng đến năm 2030 .......................... 99
Ế Ậ ........................................................................................................................ 101
I IỆ H M HẢ ................................................................................................. 103