
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÂN KHẤU - ĐIỆN ẢNH HÀ NỘI
PHẠM MINH TIẾN
NHÂN VẬT TRẦN THỦ ĐỘ
TRÊN SÂN KHẤU KỊCH NÓI
LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Nghệ thuật Sân khấu
Hà Nội – 2023

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi.
Những tư liệu tham khảo, trích dẫn trong luận văn là hoàn toàn trung thực, có
nguồn gốc chính xác, rõ ràng. Luận văn này chưa từng được công bố và không
trùng lặp với bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Các kết quả nghiên cứu
do chính tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của giảng viên hướng dẫn.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với Phó Giáo sư - Tiến sĩ - Nhà giáo nhân
dân Nguyễn Đình Thi, người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình
nghiên cứu.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo Trường Đại học Sân
khấu Điện ảnh Hà Nội và Đại học Sân khấu Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh,
gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã hết lòng hỗ trợ tôi trong việc sưu tầm tài
liệu, các phương tiện kỹ thuật để tôi hoàn thành bản luận văn thạc sĩ này.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

1
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................ 3
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 4
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................... 4
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................................................... 5
3. Mục đích nghiên cứu ................................................................................... 6
4. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 7
5. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu .................................................................... 7
6. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................... 7
7. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 7
8. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 7
9. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn ...................................................... 8
10. Bố cục của luận văn ..................................................................................... 8
CHƯƠNG 1.............................................................................................................. 10
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ............................................. 10
1.1. Các khái niệm cơ bản ................................................................................ 10
1.1.1. Nhân vật .................................................................................................. 10
1.1.2. Nhân vật lịch sử ...................................................................................... 13
1.2. Nghệ thuật diễn viên sân khấu kịch nói................................................... 17
1.2.1. Khai thác hành động ............................................................................... 17
1.2.2. Thể hiện tính cách nhân vật .................................................................... 22
1.3. Nghệ thuật đạo diễn ................................................................................... 24
1.3.1. Đạo diễn làm việc với kịch bản ............................................................... 24

2
1.3.2. Đạo diễn làm việc với diễn viên ............................................................. 26
1.3.3. Đạo diễn làm việc với các thành phần sáng tạo khác ............................. 28
1.3.4. Xây dựng hình tượng nghệ thuật của vở diễn ......................................... 30
1.4. Nhân vật Trần Thủ Độ .............................................................................. 31
1.4.1. Trong lịch sử ........................................................................................... 31
1.4.2. Trong văn học .......................................................................................... 35
1.4.3. Trên sân khấu .......................................................................................... 39
Tiểu kết chương 1 .................................................................................................... 41
CHƯƠNG 2.............................................................................................................. 43
NGHỆ SĨ SÁNG TẠO VAI DIỄN – NHÂN VẬT TRẦN THỦ ĐỘ .................... 43
2.1. Nhân vật Trần Thủ Độ trong vở diễn Rừng trúc .................................... 43
2.1.1. Tóm tắt vở diễn ....................................................................................... 43
2.1.2. Lý giải của đạo diễn Nguyễn Đình Nghi – Phạm Thị Thành về nhân vật
Trần Thủ Độ ...................................................................................................... 44
2.1.3. Sự sáng tạo của nghệ sĩ Chí Trung .......................................................... 56
2.2. Nhân vật Trần Thủ Độ trong vở diễn Mỹ nhân và anh hùng ................ 65
2.2.1. Tóm tắt vở diễn ....................................................................................... 65
2.2.2. Lý giải của đạo diễn Lê Hùng về nhân vật Trần Thủ Độ ........................ 67
2.2.3. Sự sáng tạo của nghệ sĩ Tuấn Minh ........................................................ 79
2.3. Sự thể hiện của các nghệ sĩ qua vai diễn Trần Thủ Độ .......................... 84
2.4. Những bài học đối với việc sáng tạo biểu diễn nhân vật lịch sử ............ 89
Tiểu kết chương 2 .................................................................................................... 91
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 93
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 95

3
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
NXB: NHÀ XUẤT BẢN
PGS: PHÓ GIÁO SƯ
TS: TIẾN SĨ
NSND: NGHỆ SĨ NHÂN DÂN
VNCH: VIỆT NAM CỘNG HÒA
TP.HCM: THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
ĐHQG: ĐẠI HỌC QUỐC GIA

