MỘT VÀI CHIA SẺ VỀ HỌC Ở ĐẠI HỌC<br />
Nguyễn Thị Chanh<br />
Cựu sinh viên Ngữ Văn Khóa 2006-2010<br />
<br />
<br />
Khi chuyển từ cấp ba lên bậc Đại học, các bạn sẽ gặp nhiều điều bỡ ngỡ bởi mọi<br />
thứ đều khác hoàn toàn so với thời phổ thông. Lúc này, chương trình học và cách giáo<br />
dục dành cho các bạn đã khác. Cho nên, cách học của các bạn cũng cần phải thay đổi.<br />
Nhưng thực tế cho thấy, có rất nhiều bạn sinh viên mới chuyển lên chương trình học đại<br />
học đã bị môi trường mới “hấp dẫn” và theo không kịp với chương trình. Lý do: ở nhà,<br />
các bạn không hề bị cha mẹ quản lý như trước kia vì đa phần các bạn đều đi học xa gia<br />
đình. Quỹ thời gian thường ngày hoàn toàn do chính các bạn sắp xếp. Ở trường, các bạn<br />
không bị quản lý một cách nghiêm ngặt mỗi ngày các bạn có lên lớp hay không? Các bạn<br />
có đi học đúng giờ không? Và không ai kiểm tra bài cũ các bạn mỗi ngày cả! Chính sự<br />
“tự do” này đã khiến các bạn như một chú chim được tháo cũi sổ lồng so với thời học<br />
sinh phải chăm chăm đèn sách mỗi ngày. Và các bạn dần mất đi tinh thần tự giác trong<br />
học tập, một tinh thần cực kì quan trọng khi các bạn bước vào giảng đường đại học.<br />
Học đại học, nghe thoáng qua các bạn sẽ thấy đó là môi trường dễ tính. Nhưng<br />
thực chất, môi trường đại học yêu cầu từ các bạn những điều cao hơn, chuyên sâu hơn<br />
bậc học phổ thông rất nhiều. Môi trường đại học cần đến yếu tố nội lực, mỗi người phải<br />
tự phát huy để hành trang vào đời được vững vàng. Đó là lúc khả năng tự nghiên cứu,<br />
khả năng giao lưu cộng đồng, các tố chất cá nhân cần phải phát huy để con người<br />
độc lập, sáng tạo của bạn được hình thành. Và đó sẽ là bước cơ sở để các bạn hoàn<br />
thiện mình trong bốn năm học trước khi chính thức bước vào đời sống tự lập.<br />
Với những gì đã đi qua suốt thời đại học, hôm nay tôi muốn gửi đến các bạn một<br />
vài điều mà bản thân tôi đã rút ra được trong quá trình học tập. Tôi hy vọng nó sẽ có chút<br />
ích lợi với các bạn trong những ngày đầu mới bước vào môi trường này và sẽ có được<br />
thành quả cao nhất trong hành trình học, nghiên cứu của các bạn.<br />
Thứ nhất, nói đến học đại học là nói đến khả năng tự học của mỗi người. Thế<br />
nên, các bạn phải dành thời gian để tự nghiên cứu, tự tìm tòi tài liệu nhiều nhất có<br />
thể. Các bạn phải chăm chỉ và hình thành thói quen tự nghiên cứu tài liệu ngay từ đầu.<br />
Ngoài tài liệu thầy cô giới thiệu, các bạn hãy tìm đọc những tài liệu liên quan trong thư<br />
viện, càng mở rộng bao nhiêu càng tốt cho việc học và hành sau này bấy nhiêu. Việc tự<br />
học của bạn cũng cực kì quan trọng vì một số lý do sau:<br />
Đầu tiên: chú ý một chút, các bạn sẽ thấy những năm đầu chương trình học nặng<br />
hơn về sau. Đặc biệt trong hai năm đầu, môn học nhiều hơn, học trình/ tín chỉ cũng nhiều<br />
hơn và ảnh hưởng rất lớn đến kết quả chung của cả 4 năm. Nếu lúc mới vào bạn không cố<br />
gắng học cho tốt thì đến hai năm cuối khi đi vào học chuyên ngành, các bạn khó gỡ lại<br />
điểm số vì hai năm cuối khi đi sâu vào kiến thức chuyên môn, môn học ít lại học trình/<br />
tín chỉ ít lại có cố gắng thì điểm số cũng khó để kéo lại được. Trong khi đó, điểm kết<br />
quả cuối cùng của các bạn được cộng từ năm nhất đến năm cuối. Cho nên nếu bạn cố<br />
gắng chăm chỉ học từ ban đầu, các bạn sẽ không phải lo sợ bị khống chế điểm về sau. Mà<br />
điều này chỉ đạt được khi các bạn phát huy khả năng tự học của chính mình.<br />
Thứ hai, học ở đại học, cái thầy cô mang đến cho các bạn chỉ là sườn chỉ dẫn phác<br />
thảo. Còn nội dung sâu bên trong là kiến thức sẽ theo và giúp ích cho các bạn sau này thì<br />
chỉ có các bạn mới quyết định được. Tôi ví dụ, chúng tôi học chuyên ngành Ngữ văn.<br />
Chúng tôi sẽ được học những tác giả nổi tiếng của các nước có nền văn học phát triển rực<br />
rỡ. Tuy nhiên, không thầy cô nào có thể đưa vào đầu chúng tôi hàng trăm tác phẩm từ cổ<br />
chí kim, từ Đông sang Tây mà chúng tôi bắt buộc phải nắm nếu muốn mai này làm việc<br />
cho tốt (Tôi nói là làm việc cho tốt, không phải làm cho có). Và tất nhiên, chỉ khi chúng<br />
tôi tự học, tự nghiên cứu tìm tòi về các tác phẩm ấy thì kiến thức thực tiễn ấy mới thuộc<br />
về chúng tôi. Học đại học không giống như phổ thông, thầy đưa bao nhiêu trò chép bấy<br />
nhiêu rồi học thuộc là đủ. Mà bạn phải học làm sao để biến kiến thức sách vở thành cái<br />
của mình để mai này phục vụ cho chính công việc của mình. Cái thầy cô đưa cho bạn chỉ<br />
là những gợi mở cơ bản, nói cách khác thầy cô là người hướng dẫn, chỉ lối cho bạn đi,<br />
còn đi đến hay không thì hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng tự nghiên cứu, học hỏi của<br />
các bạn.<br />
Cuối cùng, các bạn phải nhớ môi trường đại học nhằm để đào tạo ra con người có<br />
tri thức, có đạo đức, và đặc biệt là phải có khả năng độc lập trong tư duy, trong làm việc<br />
để khi đi làm các bạn sẽ hoàn thành công việc một cách tốt nhất. Thế nên, nếu các bạn<br />
không tự mình rèn luyện khả năng tự nghiên cứu và độc lập trong học tập, lúc ra trường<br />
các bạn sẽ thấy rất khó khăn khi đi xin việc, làm việc và cảm thấy áp lực từ nhiều thứ<br />
mang lại vì khả năng làm việc độc lập chưa có. Học ở bậc này, không ai kiểm tra hay<br />
quản lý các bạn, hoặc có thì cũng không gay gắt như học phổ thông, hãy cẩn thận với<br />
điều đó! Nếu phát huy khả năng tự học ngay từ lúc đầu, các bạn sẽ nhận ra một điều “thời<br />
gian không bao giờ là đủ cho việc học”. Còn nếu bị sự tự do cuốn hút, các bạn sẽ không<br />
đủ thời gian cho những việc ăn, ngủ, la cà, đi chơi,… Việc các bạn tự học sẽ không chỉ<br />
giúp các bạn có thành tích tốt ngay từ đầu, mà còn giúp cho bạn hình thành khả năng độc<br />
lập trong công việc sau này.<br />
Thế nên, điều đầu tiên tôi muốn chia sẻ đến các bạn là cố gắng tự giác trong học tập,<br />
nghiên cứu. Đừng bao giờ để nước đến chân mới nhảy ở các kì thi hoặc kiểm tra. Các bạn<br />
hãy nhớ lúc này, các bạn học là để vào đời làm việc chứ không còn đơn giản học để lên<br />
lớp hay thi cử đơn thuần nữa. Cái gì áp dụng vào đời sống cũng cần có chiều sâu và sự<br />
am hiểu thực sự. Và, điều đó chỉ có thể khi các bạn luôn tìm tòi học hỏi.<br />
Thứ hai, các bạn hãy cố gắng tham gia dự và viết bài nghiên cứu khoa học do<br />
khoa, trường tổ chức. Ở trên, tôi nói đến việc các bạn tự học. Để khả năng ấy được cọ<br />
xát và trở thành một yếu tố tích cực cho bạn, hãy cố gắng viết bài nghiên cứu. Đây là lúc<br />
khả năng làm việc độc lập của bạn phát huy nhiều nhất vì các bạn được làm với cái mà<br />
các bạn tự lựa chọn, đam mê và các bạn phải tự mình làm. Thật ra nhiều bạn sinh viên tỏ<br />
ra rất ngại làm nghiên cứu, vì nó khá mệt! Làm một bài nghiên cứu buộc các bạn phải đi<br />
tìm ra đề tài, tư liệu và viết làm sao cho hoàn chỉnh, thuyết phục được người nghe về tính<br />
thiết thực mà đề tài bạn làm. Quả là chặng đường gian nan đúng không? Nhưng điều gì<br />
cũng có giá của nó. Các bạn đừng quên về việc năm cuối bạn sẽ thường phải hoàn thành<br />
một đề tài luận văn tốt nghiệp trước khi ra trường. Đó là một công trình nghiên cứu với<br />
yêu cầu cao hơn một bài viết nghiên cứu khoa học bình thường. Song, nếu lúc đi học bạn<br />
chưa từng viết nghiên cứu thì đến lúc đó bạn sẽ gặp rất nhiều khó khăn cho việc hoàn<br />
thành đề tài. Còn nếu đã từng một lần tham gia viết bài nghiên cứu, bạn sẽ thấy lợi ích to<br />
lớn của nó vì các kĩ năng và các bước để hoàn thiện công trình các bạn đã nắm rõ trong<br />
tay. Như thế, vừa luyện kĩ năng viết và cách làm bài, vừa luyện cả việc tự mình tư duy và<br />
phát triển khả năng độc lập, sáng tạo để trong công việc bạn sẽ không còn lúng túng.<br />
Ngoài ra, viết bài nghiên cứu nhiều các bạn sẽ được chứng nhận và tô hồng thêm cho<br />
thành tích học tập của mình nữa đấy. Có nhiều lợi ích từ việc này thế nên các bạn hãy<br />
chăm chỉ viết bài nghiên cứu nhé!<br />
Thứ ba, các bạn hãy tích cực tham gia các phong trào của đoàn lớp, trường tổ<br />
chức: tham quan, du lịch, dã ngoại, tham gia chiến dịch mùa hè xanh,… Học đại<br />
học, không phải chỉ vững về kiến thức là đủ, yêu cầu về khả năng giao tiếp và hòa nhập<br />
với cộng đồng cũng đặt ra rất cao đối với một sinh viên. Khi tham gia vào các hoạt động<br />
mang tính tập thể, các bạn có dịp giao lưu và học hỏi nhiều điều. Đừng coi nhẹ việc này<br />
vì nó rất thiết thực cho cá nhân bạn. Thực tế giữa trường lớp và môi trường làm việc khác<br />
nhau rất nhiều. Khi đi làm, đó là môi trường tựa như “làm dâu trăm họ”. Để làm việc<br />
được ở nơi bạn đã đấu với nhiều hồ sơ khác và có được, không phải chỉ cần đến kiến thức<br />
và khả năng làm việc, mà nó còn cần đến kĩ năng giao tiếp, tính hòa nhập tập thể để bạn<br />
cảm thấy vui và tiếp tục công việc. Thực tế, có nhiều bạn khi đi làm do kém về khả năng<br />
này đã luôn cảm thấy mệt mỏi. Thay vì vui khi có công việc thì họ luôn cảm thấy ức chế<br />
và áp lực bởi môi trường làm việc. Nhưng điều đó không hẳn chỉ do nơi làm mà còn do ở<br />
cá nhân bạn. Ngoài ra, tham gia nhiều các hoạt động không chỉ mang lại cho các bạn lợi<br />
thế về sự tự tin và chủ động trước đông người, mà còn để lại cho thời sinh viên của các<br />
bạn nhiều kỉ niệm đẹp. Những điều mà sau này khi đi làm bạn sẽ không thể có được. Thế<br />
nên, tham gia vào các hoạt động tập thể sẽ không bao giờ thừa, các bạn hãy cố gắng tham<br />
gia để tích lũy được nhiều kinh nghiệm cuộc sống.<br />
Thứ tư, nếu có thể, các bạn hãy đi làm thêm nhưng đừng lạm dụng rồi quên<br />
đi nhiệm vụ chính là phải học tập. Vào dịp nghỉ hè hoặc thời gian học của bạn không<br />
quá nhiều, các bạn hãy tìm một công việc bán thời gian, việc thời vụ làm ngắn ngày: phát<br />
tờ rơi, nhân viên phục vụ, nhân viên quảng cáo sản phẩm tại các siêu thị, nhân viên bán<br />
hàng, gia sư,... Không có gì dạy bạn tốt bằng chính môi trường thực tế. Khi đi làm thêm,<br />
là lúc các bạn chập chững luyện cho mình khả năng đi vào cuộc sống trên chính đôi chân<br />
mình. Các bạn sẽ tiếp xúc với môi trường làm việc ở các dạng khác nhau và đúc rút được<br />
những kinh nghiệm quý báu từ cuộc sống, phục vụ cho chính công việc các bạn sau này.<br />
Đặc biệt, nhiều vị trí làm thêm là cơ hội cho các bạn luyện tập khả năng ngoại ngữ rất tốt<br />
và mở rộng các mối quan hệ có thể hữu ích cho công việc mai sau. Thực tế chúng tôi thấy<br />
rằng, sinh viên nào từng đi làm thêm trong thời gian đi học thường vững vàng hơn sau<br />
khi tốt nghiệp. Họ hòa nhập với môi trường làm việc cũng tốt hơn.<br />
Trên đây là một số điều bản thân tôi đã trải qua và muốn chia sẻ cùng các bạn. Nói<br />
chung đôi khi bạn cũng đừng quá lo lắng vào điểm số và chỉ học theo kiểu học gạo, tức<br />
chỉ biết kiến thức sách vở mà quên rằng kiến thức cuộc sống cũng rất quan trọng. Học đại<br />
học sẽ gắn liền với việc bạn ra và đi làm, nên hãy chuẩn bị cho mình thật nhiều kiến thức<br />
và kĩ năng sống, giao tiếp để sau này để lúc đi vào công việc sẽ không gặp nhiều trở ngại.<br />
Phương châm “Thà đổ mồ hôi trong phòng học, còn hơn rớt nước mắt trong phòng làm<br />
việc”, nên các bạn hãy cố gắng hoàn thiện tính tự giác, khả năng tự nghiên cứu, làm việc<br />
độc lập của bản thân để kết quả học tập được tốt, và mai này sẽ vững vàng trên đường<br />
đời.<br />