27(3): 92-95 T¹p chÝ Sinh häc 9-2005<br />
<br />
<br />
<br />
N©ng cao chÊt l−îng Cña c¸c c©y gièng hoa cóc vµ h«ng<br />
nu«i cÊy in vitro th«ng qua nu«i cÊy tho¸ng khÝ<br />
<br />
D−¬ng TÊn Nhùt, NguyÔn Quèc ThiÖn, Vò Quèc LuËn<br />
<br />
Ph©n viÖn Sinh häc t¹i §µ L¹t<br />
<br />
Sù sinh tr−ëng vµ ph¸t sinh h×nh th¸i cña c©y cóc (Chrysanthemum sp.) nu«i cÊy in vitro cao<br />
trång in vitro vµ ex vitro bÞ ¶nh h−ëng bëi nhiÒu kho¶ng 2,3 cm.<br />
yÕu tè cña m«i tr−êng [1]. Trong tù nhiªn, thµnh HÖ thèng nu«i cÊy ®−îc sö dông lµ hép nhùa<br />
phÇn khÝ CO2 trong kh«ng khÝ rÊt quan träng, nã trßn s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam. C¸c hép nhùa ®−îc<br />
cung cÊp cho c©y nguån cacbon ®Ó quang hîp. sö dông trong thÝ nghiÖm gåm cã: hép kh«ng lç,<br />
C«ng tr×nh nghiªn cøu cña Ando [2] chØ ra r»ng hép 1 lç. Trªn c¸c hép nhùa ®ôc lç d¸n 1 mµng<br />
l−îng khÝ CO2 t¹o ra trong qu¸ tr×nh nu«i cÊy in Milliseal, cã ®é dµy 0,5 µm, ®−êng kÝnh 18<br />
vitro th× Ýt h¬n l−îng khÝ CO2 ngoµi tù nhiªn. Sù mm (cña c«ng ty Millipore Ltd, NhËt B¶n).<br />
gi¶m khÝ CO2 trong m«i tr−êng nu«i cÊy cã<br />
®−êng dÇn dÇn lµm cho c©y quang hîp kÐm vµ Chåi cña c©y h«ng ®−îc nu«i cÊy trªn m«i<br />
dÉn tíi tû lÖ sèng cña c©y thÊp ë giai ®o¹n v−ên tr−êng t¹o rÔ Murashige vµ Skoog (MS) [6], cã<br />
−¬m (ex vitro). Nång ®é khÝ CO2 cao cã lîi cho bæ sung 0,5 mg/l IBA+30 g/l saccaroza+8 g/l<br />
viÖc kÐo dµi cña chåi vµ sù ph¸t triÓn cña l¸ tõ th¹ch; ®é pH ®−îc chØnh vÒ 5,8.<br />
mÉu cÊy [3]. Chåi cña c©y hoa cóc ®−îc nu«i cÊy trªn<br />
Sù trao ®æi kh«ng khÝ cã thÓ ®−îc gia t¨ng m«i tr−êng t¹o rÔ MS [6], cã bæ sung 0,4 mg/l<br />
nhiÒu lÇn b»ng viÖc sö dông mµng tho¸ng khÝ. IAA+20 g/l saccaroza+8 g/l th¹ch; ®é pH ®−îc<br />
Khi sù trao ®æi kh«ng khÝ gia t¨ng th× träng chØnh vÒ 5,8.<br />
l−îng t−¬i, träng l−îng kh«, chiÒu cao cña c©y, GiÊy parafilm (Parafilm “M”, Mü): dïng<br />
diÖn tÝch cña l¸ vµ nång ®é cña chÊt diÖp lôc ®Ó d¸n xung quanh n¾p cña mçi hép.<br />
còng gia t¨ng [4]. MÆt kh¸c, trong nu«i cÊy 2. Ph−¬ng ph¸p<br />
tho¸ng khÝ, nh÷ng c©y con cã kh¶ n¨ng h×nh<br />
thµnh hÖ rÔ thø cÊp tõ giai ®o¹n in vitro vµ do ®ã M«i tr−êng vµ c¸c hÖ thèng nu«i cÊy ®Òu<br />
gióp t¨ng tû lÖ sèng cña c©y khi chuyÓn ra ®iÒu ®−îc hÊp khö trïng ë nhiÖt ®é 121oC, 1 atm,<br />
kiÖn v−ên −¬m [4, 5]. trong 40 phót.<br />
Do vËy, môc ®Ých cña c«ng tr×nh nghiªn cøu ThÓ tÝch cña m«i tr−êng trong mçi hép nhùa<br />
nµy lµ so s¸nh tÇm quan träng cña nu«i cÊy nu«i cÊy: 80 ml.<br />
tho¸ng khÝ so víi nu«i cÊy kh«ng tho¸ng khÝ, Sau khi hÊp khö trïng, tiÕn hµnh rãt m«i<br />
th«ng qua sù sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y tr−êng vµo c¸c hép nhùa trong tñ cÊy v« trïng,<br />
hoa cóc vµ c©y h«ng nu«i cÊy in vitro, nh»m sau ®ã ®Ëy n¾p l¹i.<br />
n©ng cao tû lÖ sèng vµ phÈm chÊt cña chóng khi MÉu cÊy cña c©y h«ng vµ c©y hoa cóc ®−îc<br />
chuyÓn ra ®Êt còng nh− ¸p dông ph−¬ng ph¸p lÇn l−ît cÊy vµo m«i tr−êng víi mËt ®é 4 hoÆc 5<br />
nµy thµnh ph−¬ng thøc ®Ó t¹o c©y bè, mÑ cã mÉu/hép trßn.<br />
chÊt l−îng cao vµ phôc håi c¸c chåi trong suèt<br />
qu¸ tr×nh cÊy chuyÒn. C©y ®−îc nu«i cÊy trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é<br />
25±2oC, ®é Èm trung b×nh 75-80%, thêi gian<br />
I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu chiÕu s¸ng 10 giê/ngµy vµ c−êng ®é chiÕu s¸ng<br />
3000 lux.<br />
1. Nguyªn liÖu ChØ tiªu theo dâi: quan s¸t sù ra rÔ, chiÒu<br />
MÉu cÊy ®−îc sö dông lµ chåi cña c©y h«ng cao cña c©y, träng l−îng t−¬i, mµu s¾c cña l¸<br />
(Paulownia fortunei (Seem.) Hemsl.) vµ c©y hoa trong c¸c hÖ thèng sau kho¶ng 1 th¸ng nu«i cÊy.<br />
92<br />
ThÝ nghiÖm ®èi víi c©y h«ng vµ c©y hoa cóc nhá, kh«ng xße réng vµ cã ®−êng kÝnh cña th©n<br />
®−îc lÆp l¹i 3 lÇn; kÕt qu¶ thÝ nghiÖm lµ kÕt qu¶ nhá; trong khi ®ã, nh÷ng c©y trong hép tho¸ng<br />
trung b×nh cña 3 lÇn thÝ nghiÖm. Nh÷ng sè liÖu khÝ cã l¸ to, xße réng, ®−êng kÝnh cña th©n lín<br />
thu ®−îc dùa trªn c¸c chØ tiªu theo dâi, ®−îc h¬n.<br />
tr×nh bµy ë c¸c b¶ng trong phÇn sau.<br />
2. C©y hoa cóc (Chrysanthemum sp.)<br />
II. KÕt qu¶ vµ Th¶o luËn B¶ng 2 cho thÊy träng l−îng t−¬i vµ chiÒu<br />
cao cña nh÷ng c©y trong hép 1 lç tho¸ng khÝ cao<br />
1. C©y h«ng (Paulownia fortunei (Seem.) h¬n kh¸ râ so víi nh÷ng c©y ®−îc cÊy trong hép<br />
Hemsl.) kh«ng tho¸ng khÝ.<br />
Träng l−îng t−¬i vµ chiÒu cao cña c¸c c©y C©y hoa cóc trong c¸c hép kh«ng tho¸ng khÝ<br />
h«ng trong hép 1 lç tho¸ng khÝ cao h¬n so víi cã l¸ nhá, cã hiÖn t−îng vµng l¸; trong khi ®ã, ë<br />
c¸c c©y trong hép kh«ng tho¸ng khÝ (b¶ng 1). c¸c hép tho¸ng khÝ, c©y hoa cóc cã l¸ to h¬n,<br />
C©y h«ng trong c¸c hép kh«ng tho¸ng khÝ cã l¸ mµu l¸ xanh vµ ®Ëm h¬n râ rÖt.<br />
<br />
B¶ng 1<br />
¶nh h−ëng cña c¸c m«i tr−êng nu«i cÊy tho¸ng khÝ vµ kh«ng tho¸ng khÝ lªn sù sinh tr−ëng vµ<br />
ph¸t triÓn cña chåi h«ng trong hép nhùa trßn<br />
HÖ thèng nu«i cÊy Träng l−îng t−¬i (mg) ChiÒu cao (cm)<br />
Hép nhùa trßn (kh«ng lç) 257,2 4,3<br />
Hép nhùa trßn (1 lç tho¸ng khÝ) 466,4 4,9<br />
<br />
B¶ng 2<br />
¶nh h−ëng cña c¸c m«i tr−êng nu«i cÊy tho¸ng khÝ vµ kh«ng tho¸ng khÝ lªn sù sinh tr−ëng vµ<br />
ph¸t triÓn cña chåi cóc trong hép nhùa trßn<br />
HÖ thèng nu«i cÊy Träng l−îng t−¬i (mg) ChiÒu cao (cm)<br />
Hép nhùa trßn (kh«ng lç) 171 6,2<br />
Hép nhùa trßn (1 lç tho¸ng khÝ) 224 6,5<br />
<br />
III. KÕt luËn 2. T. Kozai, 1991: Micropropagation under<br />
photoautotrophic conditions. Micropro-<br />
ViÖc nu«i cÊy tho¸ng khÝ cã nhiÒu −u pagation-Technology and Application: 447-<br />
®iÓm h¬n so víi nu«i cÊy truyÒn thèng. Dïng 469. P. C. Debergh and R. H. Zimmerman<br />
c¸c hÖ thèng cã sù trao ®æi khÝ ®z c¶i thiÖn (ed). Kluwer Academic Pulishers, The<br />
®−îc chÊt l−îng cña c©y con. Nh÷ng c©y ®−îc Netherlands.<br />
nu«i cÊy b»ng hÖ thèng nµy cã kh¶ n¨ng 3. B. R. Jeong, C. S. Yang and J. C. Park,<br />
quang hîp cao, hÖ rÔ ph¸t triÓn m¹nh trong 1996: Acta Horticulturae, 440: 510-514.<br />
giai ®o¹n in vitro; cã tû lÖ sèng cao, sinh<br />
tr−ëng vµ ph¸t triÓn tèt khi ra v−ên −¬m. 4. Duong Tan Nhut et al., 2000: The effect of<br />
various blue to red ratios for LED irradiation<br />
TµI LIÖU THAM KH¶O system on the in vitro growth of<br />
Phalaenopsis plantlets. Suppl. J. Japan. Soc.<br />
Hort. Sci. pp. 218.<br />
1. T. Kozai and B. R. Jeong, 1993:<br />
Environmental control for autotrophic 5. Duong Tan Nhut et al., 2001: Acta<br />
micropropagation. Environmental Control Horticulturea, 575: 117-124.<br />
in Micropropagation, 2: 467-480. Chieri 6. T. Murashige and F. Skoog, 1962: Physiol.<br />
Kubota (ed). Plant, 15: 473-496.<br />
93<br />
¶nh h−ëng cña c¸c m«i tr−êng nu«i cÊy tho¸ng khÝ vµ kh«ng tho¸ng khÝ lªn sù sinh tr−ëng vµ ph¸t<br />
triÓn cña chåi c©y h«ng vµ c©y hoa cóc<br />
a1, a2 vµ a3. C©y h«ng nu«i cÊy trong hép nhùa trßn tho¸ng khÝ;<br />
a1, a2 vµ a3. C©y h«ng nu«i cÊy trong hép nhùa trßn kh«ng tho¸ng khÝ;<br />
b. C©y hoa cóc nu«i cÊy trong hép nhùa trßn tho¸ng khÝ;<br />
b’. C©y hoa cóc nu«i cÊy trong hép nhùa trßn kh«ng tho¸ng khÝ.<br />
<br />
91<br />
94<br />
PLANTLET QUALITY IMPROVEMENT OF PAULOWNIA FORTUNEI (SEEM.)<br />
HEMSL. AND CHRYSANTHEMUM sp. IN VITRO VIA AERATED<br />
MICROPROPAGATION<br />
<br />
duong tan nhut, nguyen quoc thien, vu quoc luan<br />
<br />
SUMMARY<br />
<br />
The transplant production using micropropagation techniques has more benefits than that using the seed<br />
or the vegetative propagation in terms of genetic uniformity, virus-free or pathogen-free propagules and<br />
scheduled production. However, the conventional micropropagation has become costly due to the biological<br />
contamination, the morphological disorders and the low photosynthetic capacity of in vitro plantlets. This<br />
results in low percent of the survivals ex vitro and requires the acclimatization prior to the ex vitro stage. To<br />
overcome this problem, we tried to carry out a new method called aerated micropropagation.<br />
The aerated micropropagation of plants using the circular self-adhesive gas permeable membrane<br />
(Milliseal) was more advantaged than the conventional micropropagation in some culture systems on the<br />
growth of Paulownia fortunei (Seem.) Hemsl. and Chrysanthemum sp. We have demonstrated some results<br />
presented as below:<br />
Jam Vessel (JV) without aeration cap: the fresh weight and plant height of the plantlets in this culture<br />
system were smaller than those of plantlets in the JV with aeration cap (one hole). They did not expand their<br />
leaves. The plantlets were vitrified because of the high air humidity in the vessels.<br />
JV with aeration cap (one hole): the plantlets expanded their leaves widely. Their leaves were so green<br />
and large. The growth of the plantlets in these vessels was remarkably greater than that of the plantlets in the<br />
closed vessels.<br />
The aerated vessels could be used to reduce the air humidity in the vessels. It was a good way to overcome<br />
the vitrification in the plantlets cultured in the closed vessels.<br />
The aerated micropropagation could be applied as a new useful tool for the micropropagation of<br />
Paulownia and Chrysanthemum.<br />
<br />
Ngµy nhËn bµi: 25-3-2004<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
92<br />
95<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
