Nang phế quản khổng lồ ở trẻ em: Báo cáo 02 trường hợp và hồi cứu y văn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Nang phế quản khổng lồ ở trẻ em: Báo cáo 02 trường hợp và hồi cứu y văn báo cáo 2 trường hợp nang phế quản khổng lồ được điều trị thành công tại Khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Nhi Đồng 2.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nang phế quản khổng lồ ở trẻ em: Báo cáo 02 trường hợp và hồi cứu y văn

HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT MỞ RỘNG BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 LẦN THỨ 30 NĂM 2023 NANG PHẾ QUẢN KHỔNG LỒ Ở TRẺ EM: BÁO CÁO 02 TRƯỜNG HỢP VÀ HỒI CỨU Y VĂN Vũ Trường Nhân1, Vũ Minh Thuỳ1, Lê Hữu Đăng1, Hồ Trần Bản1 TÓM TẮT 10 Bronchogenic cyst is a rare congenital Nang phế quản là một dị dạng bẩm sinh hiếm malformation of lung, result from abnormal gặp của phổi, phát triển từ nụ bất thường của cây budding of the bronchial tree. The cyst wall khí phế quản. Cấu trúc thành nang giống với resembles that of a bronchus. We report 2 cases thành phế quản (2). Chúng tôi báo cáo 2 trường of giant bronchogenic cysts treated at Children's hợp nang phế quản khổng lồ được điều trị tại Hospital 2 in 2023. Case 1 is a 13-year-old bệnh viện Nhi Đồng 2 vào năm 2023. Trường female. She had persistent cough, and no hợp 1 là bệnh nhi nữ 13 tuổi, ho đàm kéo dài, improvement in medical treatment. Ultrasound điều trị nội khoa không cải thiện. Siêu âm và X- and chest X-ray revealed a large right pleural quang ngực ghi nhận tràn dịch màng phổi phải effusion. The patient was indicated for lượng nhiều. Bệnh nhi được chỉ định nội soi lồng thoracoscopy for right pleural biopsy. Surgery ngực sinh thiết màng phổi phải. Phẫu thuật ghi revealed a giant right bronchogenic cyst nhận nang phế quản phải khổng lồ chiếm gần hết occupying most of the right thoracic cavity and khoang lồng ngực phải và được cắt nang. Kết quả the cyst was resected. Histopathological findings mô bệnh học là nang phế quản. Trường hợp 2 là were bronchogenic cyst. Case 2 is a 2-year-old bệnh nhi nữ 2 tuổi, bệnh sử ho đàm, sốt, thở co female patient with a history of cough with kéo nhẹ, giảm phế âm phổi trái. Chụp cắt lớp vi phlegm, fever, mild traction breathing, and tính ghi nhận nang phế quản trái. Bệnh nhi được decreased breath sound in left lung. Computed phẫu thuật nội soi cắt nang. Mô bệnh học ghi tomography showed a left bronchogenic cyst. nhận nang phế quản. Cả 2 trường hợp đều có The patient underwent laparoscopic cystectomy. phổi nở tốt sau mổ và xuất viện khi ổn định tình Histopathology noted bronchogenic cyst. Both trạng nội khoa. cases had good lung expansion after surgery and Từ khóa: Nang phế quản khổng lồ, trẻ em were discharged when their medical condition was stable. SUMMARY Keywords: Giant bronchogenic cyst, children GIANT BRONCHOGENIC CYST IN CHILDREN: 2 CASES REPORT AND I. ĐẶT VẤN ĐỀ LITERATURE REVIEW Nang phế quản là một dị dạng bẩm sinh hiếm gặp của phổi, phát triển từ nụ bất 1 Bệnh viện Nhi Đồng 2 thường của cây khí phế quản (2). Nang thường Chịu trách nhiệm chính: Vũ Trường Nhân được phát hiện ở trẻ em hoặc người trẻ. Biểu SĐT: 0909588815 hiện lâm sàng thay đổi từ không triệu chứng Email: vutruongnhandr@gmail.com cho đến đe doạ tính mạng do biến chứng Ngày nhận bài: 23/8/2023 chèn ép, nhiễm trùng, chảy máu hoặc vỡ Ngày phản biện khoa học: 25/8/2023 nang. Vì các biến chứng nghiêm trọng đó, Ngày duyệt bài: 29/8/2023 70
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 530 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 các phẫu thuật viên thường lựa chọn cắt bỏ viêm phế quản - phổi và điều trị nội khoa nang phế quản sớm dù chưa có đồng thuận không rõ tại bệnh viện địa phương. Do trong điều trị (4). không giảm các triệu chứng nên bé đi khám Vì là một dị dạng hiếm gặp, nang phế tại bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, được chẩn quản thường được báo cáo ở quy mô nhỏ đoán lao phổi và điều trị theo phác đồ. Sau hoặc chung với các báo cáo ở người lớn hoặc điều trị đủ phác đồ, bé còn tràn dịch màng chung với các dị dạng bẩm sinh khác của phổi phải nên chuyển Bệnh viện Nhi Đồng 2 phổi. Còn ít báo cáo riêng về nang phế quản để sinh thiết màng phổi. ở trẻ em (1,3,4). Tại bệnh viện Nhi Đồng 2, bệnh nhi được Trong nghiên cứu này, chúng tôi báo cáo khám lâm sàng ghi nhận SpO2 95% khi thở 2 trường hợp nang phế quản khổng lồ được khí trời, thở co kéo nhẹ, mất phế âm phổi điều trị thành công tại Khoa Ngoại Tổng phải. hợp, Bệnh viện Nhi Đồng 2. X-quang ngực: mờ đồng nhất gần toàn bộ phổi phải nghĩ tràn dịch màng phổi phải II. TRƯỜNG HỢP LÂM SÀNG lượng nhiều. 2.1. Trường hợp 1 Siêu âm màng phổi: tràn dịch màng phổi Bệnh nhi nữ 13 tuổi, cách nhập viện 7 phải d#83mm, dịch có hồi âm. tháng, ho đàm trong 2 tuần, được chẩn đoán Hình 1: X-quang ngực thẳng trường hợp 1 71
HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT MỞ RỘNG BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 LẦN THỨ 30 NĂM 2023 Hình 2: Siêu âm trường hợp 1 Bệnh nhi được chẩn đoán tràn dịch màng phổi kéo dài chưa rõ nguyên nhân và chỉ định nội soi lồng ngực sinh thiết màng phổi phải. Trong phẫu thuật ghi nhận nang phế quản phải khổng lồ chiếm gần toàn bộ khoang lồng ngực phải, đè xẹp phổi phải. Sau đó bệnh nhi được cắt nang phế quản phải. Hình 3: Nang phế quản sau khi cắt ra 72
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 530 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 Kết quả giải phẫu bệnh lý: Mẫu mô có cấu tạo ngang. Vách nang lót bởi lớp thương mô trụ có lông chuyển. Kết luận: Nang phế quản. Bệnh nhi diễn tiến sau mổ ổn, phổi phải nở dần, tràn dịch màng phổi phải ít, xuất viện sau 10 ngày. Hình 4: X-quang phổi ngày HP10 2.2. Trường hợp 2 Xét nghiệm: BC 14,16 K/uL, Neu 80,6%, Bệnh nhi nữ, 2 tuổi, nhập viện vì ho đàm. CRP 6,7 mg/L. Cấy máu và cấy đàm âm tính. Cách nhập viện 1 tuần, bé ho đàm trong, sốt Siêu âm màng phổi: Tổn thương dạng nhẹ không rõ nhiệt độ nên đi khám và nhập nang dịch đáy phổi trái lớn, kích thước viện khoa Hô hấp 1, bệnh viện Nhi Đồng 2. 91x75mm, vách mỏng, dịch lợn cợn. Khám lâm sàng ghi nhận sinh hiệu ổn, X-quang ngực thẳng: mờ đồng nhất gần thở co kéo nhẹ, giảm phế âm phổi trái. toàn bộ phổi trái. Hình 5: X-quang ngực thẳng trường hợp 2 73
HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT MỞ RỘNG BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 LẦN THỨ 30 NĂM 2023 Chụp cắt lớp vi tính (CLVT) ngực có cản đồng nhất, không đóng vôi thành nang, gây quang: Khối tổn thương choán chỗ trung thất hiệu ứng khối đè ép gây xẹp nhu mô phổi giữa - sau bên trái, kích thước 52x83x70mm: thùy dưới bên trái, đẩy nhẹ động mạch chủ dạng nang lớn đơn thùy, dịch bên trong đồng ngực sang phải, không xâm lấn các cấu trúc đậm độ, có ít cặn lắng , thành đều bắt thuốc lân cận. Hình ảnh nghĩ nhiều nang phế quản. Hình 6: Hình CLVT ngực có cản quang trường hợp 2 Hình 7: Nang phế quản trái sau cắt ra Bệnh nhi sau mổ có phổi trái nở tốt, nhưng còn viêm phổi, xuất viện sau mổ 1 tháng. 74
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 530 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2023 Hình 8: X-quang ngực ngày HP1 III. BÀN LUẬN quản, cạnh tim, dưới góc carina hoặc dưới Các bất thường bẩm sinh của phổi bao da. Trường hợp hiếm có, nang phế quản có gồm dị dạng đường dẫn khí phổi bẩm sinh thể thông với cấu trúc khác như thực quản (congenital pulmonary airway malformations hay dạ dày (2). – CPAM), phổi biệt trí (bronchopulmonary Biểu hiện lâm sàng của nang phế quản rất sequestrations – BPS), khí phế thũng thuỳ thay đổi, thường không triệu chứng và được phổi bẩm sinh (congenital lobar emphysema phát hiện tình cờ trên hình ảnh X-quang ngực – CLE) và nang phế quản (bronchogenic ở trẻ em. Biểu hiện của nang phế quản có thể cysts) (3). ở nhiều lứa tuổi, tuỳ thuộc vị trí và kích Nang phế quản hiếm gặp hơn nhiều so thước thương tổn. Phần lớn trẻ nhũ nhi có với các bất thường bẩm sinh khác của phổi. khò khè, thở nhanh, khó thở, tím hoặc chậm Nó là nang đơn thuỳ có thành dày. Cấu trúc lớn do nang chèn ép các cấu trúc khác trong thành nang giống với phế quản, chứa cơ trơn, trung thất. Trẻ lớn thường biểu hiện với sụn, mô đàn hồi và tuyến nhầy được lót bởi nhiễm trùng hô hấp. Nang phế quản lớn có niêm mạc trụ giả tầng có lông chuyển. Xác thể gây chèn ép, đẩy lệch trung thất. Biểu định cấu trúc thành nang giúp phân biệt nang hiện hiếm hơn là nang phế quản ác tính hoá phế quản với các loại nang khác. Nang phế đã được báo cáo (2). Hai trường hợp chúng tôi quản xuất phát từ nụ bất thường của cây khí báo cáo có biểu hiện nhiễm trùng hô hấp. phế quản, do đó, nó có thể thấy ở dọc đường Hình ảnh X-quang của nang phế quản thở. Nang thường ở trong nhu mô phổi và thường là khối hình cầu cạnh khí quản hoặc trung thất hoặc cổ. Nhưng nang phế quản lạc ở trung thất sau. Khi có nhiễm trùng hoặc chỗ có thể gặp ở cạnh cột sống, cạnh thực nang thông với đường dẫn khí, mức khí dịch 75
HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT MỞ RỘNG BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 LẦN THỨ 30 NĂM 2023 được thấy trên X-quang(2). Trong 2 trường Phẫu thuật cắt nang được chỉ định rộng hợp chúng tôi báo cáo, hình ảnh X-quang rãi. Tuy nhiên, thời điểm, phương pháp tiếp ngực là mờ đồng nhất gần toàn bộ 1 bên phổi cận và kế hoạch giám sát nang phế quản vẫn gây lầm lẫn với tràn dịch màng phổi lượng còn chưa thống nhất và cần nghiên cứu nhiều nhiều. hơn(2). Chụp CLVT ngực có cản quang là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán các dị dạng bẩm IV. KẾT LUẬN sinh của phổi. Hình ảnh nang phế quản trên Nang phế quản là dị dạng bẩm sinh hiếm CLVT là tổn thương không bắt thuốc cản gặp của đường dẫn khí. Biểu hiện lâm sàng quang. CLVT giúp cho thấy giải phẫu, mức đa dạng từ không triệu chứng đến các biểu độ liên quan và kích thước của tổn thương. hiện viêm phổi, khó thở, tím, chèn ép, chảy Ngoài ra CLVT còn giúp phân biệt nang phế máu, vỡ nang. Chẩn đoán dựa vào hình ảnh quản với u nguyên bào thần kinh, vòng động học như siêu âm lồng ngực, X-quang ngực mạch phổi hoặc nang thần kinh ruột (2). và tiêu chuẩn vàng là chụp CLVT ngực có Về điều trị, phẫu thuật cắt nang thường cản quang. Hiện nay, phẫu thuật cắt nang được chỉ định cho nang phế quản có triệu hoặc cắt một phần thuỳ phổi được áp dụng chứng nhẹ để ngừa biến chứng nhiễm trùng, rộng rãi. Tuy nhiên, kế hoạch điều trị vẫn chảy máu, tắc nghẽn đường thở hoặc ác tính còn nhiều tranh cãi và cần các nghiên cứu hoá. Phẫu thuật cắt nang cũng nhằm cung quy mô lớn hơn. cấp mẫu để đọc giải phẫu bệnh lý nang. Phương pháp cắt nang, bảo tồn nhu mô phổi TÀI LIỆU THAM KHẢO qua nội soi lồng ngực thường được áp dụng. 1. Trần Quỳnh Hương, Trần Thị Liên Minh, Đôi khi, cắt phổi được chỉ định do vị trí nang “Đặc điểm dị dạng phổi bẩm sinh tại Bệnh hoặc do nhiễm trùng trước đó. Điều trị tích viện Nhi Đồng II từ 01/1999 đến 08/2003”, cực nhiễm trùng trước khi phẫu thuật giúp tạp chí Y học TP.HCM, 2005, tập 9 – phụ giảm thiểu nhu mô phổi bình thường bị cắt bản số 1. đi. Thỉnh thoảng, nang phế quản bao quanh 2. Ali AM, David MG, Keith TO, “Congenital cấu trúc quan trọng. Khi đó, nang phế quản Malformations of the Lung”, Pediatric được cắt bỏ một phần. Những trường hợp Surgery Diagnosis and Management 2 ed, trên cần theo dõi lâu dài. Tái phát đã được Prem P, Springer Nature Switzerland AG, báo cáo ở vài trường hợp cắt một phần 2023, pp.447-462. nang(2). Trong nghiên cứu của Trần Quỳnh 3. Kunisaki SM, “Narrative review of Hương, tất cả nang phế quản đều được cắt congenital lung lesions”, Transl Pediatr, một phần thuỳ phổi.Cả 2 trường hợp của 2021, 10(5):1418-1431. chúng tôi đều được cắt trọn nang qua nội soi 4. Tzu-Jen C, Chun-Lan L, Te-Chun S, lồng ngực. “Bronchogenic Cyst”, QJM, 2018, 111(12):905. 76