Nghệ thuật khởi nghiệp (Phần 28)
Nguyễn Thạc Minh
Chi phí vốn là gì?
Là bất cứ thứ gì bạn phải chi để khiến một nhà kinh doanh vốn viết séc cho
bạn. Thông thường, có bao gồm thiết bị và phần cứng, vì các nhà kinh
doanh vốn thích nhìn tận mắt thấy tiền của họ được tiêu như thế nào. Họ
không thích thấy bạn chi nhiều tiền vào các hoạt động tư vấn và dịch vụ
đâu.
Có một kế hoạch kinh doanh nào mà hầu hết các nhà kinh doanh vốn
đều thích không?
Đây có phải một câu hỏi mẹo không? Hãy giả sử là không có nhé. Các nhà
kinh doanh vốn muốn một tài liệu khoảng 20 đến 30 trang (bao gồm cả phụ
lục). Tài liệu này gồm các mục chính sau đây:
- Tóm tắt kế hoạch
- Các vấn đề
- Giải pháp
- Mô hình kinh doanh
- Ưu điểm chính
- Tiếp thị và bán hàng
- Vấn đề Cạnh tranh
- Đội ngũ
- Kế hoạch
- Tình trạng và kế hoạch theo thời gian.
Bạn nên rút ngắn phần kế hoạch còn một trang. Hãy đưa vào không chỉ các
dự đoán về tài chính công ty mà cả những con số quan trọng như số lượng
khách hàng của công ty. Nói thực là trong 20 trang đó, chỉ phần tóm tắt kế
hoạch là được chú ý nhiều nhất.
Giá trị kế toán cần thiết để khởi sự một doanh nghiệp là bao nhiêu?
Thường là $0. Giá trị của một doanh nghiệp mới khởi sự nằm ở tầm nhìn,
sự đam mê, mơ ước của đội ngũ sáng lập. Khó có thể tính toán giá trị kế
toán của các tài sản này.
Tôi có thể hy vọng gì trong buổi gặp đầu tiên với một nhà kinh doanh
vốn?
Điều đó còn tùy thuộc vào việc bạn chuẩn bị kỹ tới đâu. Nếu bạn đã chuẩn
bị tốt và có ai đó đáng tin cậy giới thiệu với một nhà kinh doanh vốn -
người thực sự quan tâm đến lĩnh vực của bạn, và tạo ra một bài thuyết trình
gồm khoảng 10 slide không phải chỉ gồm những lời quảng cáo trống rỗng,
thì mọi thứ sẽ suôn sẻ cả thôi. Còn nếu bạn không có những thứ đó, thì có
thể bạn sẽ ra nhận được lời chối từ khéo léo. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ
không có được một chữ “không” dứt khoát vì những nhà kinh doanh vốn
luôn muốn giữ các cơ hội mở cho họ, nhưng bạn cũng sẽ có không có được
chữ “có” từ họ. Trường hợp tốt nhất đối với buổi gặp đầu tiên là nhà kinh
doanh vốn sẽ bắt đầu một quá trình nghiên cứu quá khứ và kế hoạch của
bạn một cách cẩn thận và nói chuyện với các khách hàng tiềm năng của
bạn… Hành động đó gần với tiếng “có” mà bạn mong đợi. Tôi chẳng muốn
nói điều này đâu, nhưng thực sự tôi cho rằng bạn sẽ phải đọc rất nhiều từ
cuốn Nghệ thuật khởi nghiệp của tôi đấy.
Làm thế nào tôi có thể bán cổ phần doanh nghiệp nhỏ của tôi ở Nasdaq
hay các thị trường khác? Tôi cần phải làm gì? Có cách nào để được niêm
yết trên thị trường chứng khoán mà không phải chi hàng ngàn đô la cho
các luật sư không?
Trước hết bạn phải xây dựng một doanh nghiệp đáng giá – với doanh thu từ
50 đến 100 triệu đô la mỗi năm. Thêm nữa, doanh nghiệp này phải thật
vững chắc, để bạn có thể dự đoán một cách hiệu quả doanh thu mỗi quý
trong ba đến năm năm tới. Sổ sách kế toán của bạn phải sạch bong, và bạn
phải chuẩn bị sẵn sàng để làm việc với hàng tấn các quy định pháp luật. Và
xin lỗi, tôi phải nói rằng chẳng có cách nào tránh khỏi các khoản phí luật
pháp cũng như phí ngân hàng đầu tư. Đó là cách chơi trò chơi đấy.
Tôi đang khởi sự một doanh nghiệp nhỏ. Tôi không biết nên làm thế nào
với một số nhà đầu tư mà tôi thu hút được. Họ có quan tâm đến việc chia
sẻ lợi nhuận hơn là lợi tức thu được từ số vốn đầu tư hay không?
Nếu bạn đang hỏi xem các nhà đầu tư chuyên nghiệp quan tâm đến cái gì,
thì đó chính là lợi tức thu được từ số vốn đầu tư. Nếu bạn đang hỏi xem các
nhà đầu tư không chuyên quan tâm đến cái gì, thì phải nói rằng nếu tôi là
bạn, tôi sẽ không nhận tiền của các nhà đầu tư không chuyên.
Những người môi giới có quan trọng không? Tôi biết rằng họ có thể trở
nên hữu ích, nhưng tôi có nên dành nhiều thời gian để tìm người môi
giới không khi tôi đang tìm kiếm các nhà đầu tư?
Những người môi giới có thể rất hữu ích, nhưng rất khó tìm được một
người môi giới giỏi. Trước hết, hãy đảm bảo rằng doanh nghiệp môi giới
được ghi trong danh sách những người môi giới có đăng ký NASD và
người mà bạn liên hệ là một người đại diện có đăng ký. Thứ hai, hãy lấy lời
giới thiệu từ những công ty đã sử dụng công ty môi giới này để gây quỹ.
Khi một ngân hàng đầu tư nói: “Chắc chắn là tôi biết Joe Blow ở Sequoia
Capital rồi, ” thì điều đó thường có nghĩa là ông ta lấy danh thiếp của Joe
Blow ở trong một buổi tiệc rượu nào đó. Thứ ba là hãy thực tế. Ngay cả với
công ty môi giới tốt nhất, thì quá trình gây quỹ cũng phải mất từ sáu đến
chín tháng – đấy là nếu mọi việc đều suôn sẻ cả đấy. Cuối cùng, hãy thực tế
thêm chút nữa. Trong trường hợp tốt nhất, hãng môi giới có thể giúp bạn.
Nhưng hãng không gây quỹ cho bạn đâu. Giám đốc điều hành của bạn sẽ
phải chi dành khoảng 80% thời gian của anh ra để tham gia vào quá trình
gây quỹ đó.
Guy Kawasaki hiện là giám đốc điều hành của Garage Technology
Ventures - một ngân hàng đầu tư vốn cho các công ty công nghệ cao. Trước
đây, ông từng là cố vấn cho hãng Apple Computer. Ông là tác giả của bảy
cuốn sách viết về kinh doanh. Ông nhận bằng B.A từ trường đại học
Standford, bằng M.B.A. từ UCLA, và nhận danh hiệu tiến sĩ danh dự của
trường Bapson College. Ông còn sẵn sàng tư vấn cho những người đang
muốn khởi sự kinh doanh. Trên đây là cuộc phỏng vấn ông do tạp chí
Forbes thực hiện.
(Theo The Forbes)