BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
Trần Khánh Linh
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG KHU HỆ NẤM GÂY HẠI TRÊN HÒM GỖ
THU THẬP TẠI ĐỒNG NAI VÀ KHẢO SÁT HIỆU QUẢ ỨC CHẾ
NẤM CỦA MỘT SỐ CHẾ PHẨM
LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC
Hà Nội – 2024
BỘ GIÁO DỤC
VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC
VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
Trần Khánh Linh
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG KHU HỆ NẤM GÂY HẠI TRÊN HÒM GỖ
THU THẬP TẠI ĐỒNG NAI VÀ KHẢO SÁT HIỆU QUẢ ỨC CHẾ
NẤM CỦA MỘT SỐ CHẾ PHẨM
LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC
Ngành: SINH HỌC THỰC NGHIỆM
Mã số: 8420114
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. Ngô Cao Cường
2. TS. Quách Ngọc Tùng
Hà Nội – 2024
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài: “Nghiên cứu đa dạng khu hệ nấm gây hại trên hòm
gỗ thu thập tại Đồng Nai và khảo sát hiệu quả ức chế nấm của một số chế phẩm”
là công trình nghiên cứu của tôi dựa trên các tài liệu và số liệu do chính tôi tự tham
khảo và nghiên cứu. Vì vậy, các kết quả trong nghiên cứu đảm bảo được tính trung
thực và khách quan. Một phần của kết quả này đã được công bố trên các Tạp chí và
Kỷ yếu Hội nghị khoa học chuyên ngành. Các số liệu và kết quả nêu trong luận văn
đảm bảo tính trung thực, nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Hà Nội, ngày 07 tháng 11, năm 2024
Tác giả luận văn
Trần Khánh Linh
ii
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ban Tổng giám đốc
Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, đặc biệt là TS. Ngô Cao Cường và tập thể cán bộ
phòng Vi sinh, Phân viện Công nghệ Sinh học, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, đã
tạo mọi điều kiện, hỗ trợ và giúp đỡ tôi hết lòng trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Lãnh đạo, phòng Đào tạo cùng toàn thể các
thầy, cô giảng viên tại Khoa Công nghệ Sinh học, Học viện Khoa học và Công nghệ,
những người đã không ngừng truyền dạy những kiến thức quý báu, hun đúc niềm
đam mê học tập trong tôi suốt thời gian qua.
Xin gửi lời cảm ơn chân thành tới TS. Quách Ngọc Tùng, Viện Công nghệ
Sinh học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, người đã tận tâm hướng
dẫn, chỉ bảo và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và
hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới đề tài “Nghiên cứu chế tạo chế
phẩm đặc chủng AM-QS chống nấm mốc cho vật liệu gốc xenlulo ứng dụng trong
công tác bảo quản vũ khí trang bị. Đề tài cấp Bộ Quốc phòng, mã số 2022.11.41”.
Sự hỗ trợ về kinh phí và điều kiện nghiên cứu từ đề tài này đã đóng góp không nhỏ
vào quá trình thực hiện và hoàn thiện luận văn của tôi.
Cuối cùng, không thể không nhắc tới gia đình và bạn bè thân yêu, những người
luôn đồng hành, ủng hộ và động viên tôi vượt qua mọi khó khăn trong suốt hành trình
học tập và nghiên cứu. Sự ủng hộ và tình cảm của mọi người chính là nguồn động
lực to lớn giúp tôi hoàn thành luận văn này.
Hà Nội, ngày 07 tháng 11, năm 2024
Tác giả luận văn
Trần Khánh Linh
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................. v
DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................... vi
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ................................................................... vii
MỞ ĐẦU…. ................................................................................................................ 1
Chương 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ................................................................. 4
1.1. Nấm sợi phân huỷ vật liệu gỗ ........................................................................ 4
1.1.1. Đặc điểm của các vật liệu gỗ ......................................................................... 4
1.1.2. Khái niệm và đặc điểm của nấm mốc ............................................................ 5
1.1.3. Quá trình phân hủy vật liệu gỗ của nấm ........................................................ 7
1.1.4. Hòm gỗ quân sự và sự phá huỷ của nấm ....................................................... 8
1.2. Đánh giá đa dạng khu hệ nấm gây hại trên các vật liệu gỗ .......................... 10
1.2.1. Đánh giá đa dạng khu hệ nấm bằng phương pháp nuôi cấy ........................ 10
1.2.2. Kỹ thuật metagenome ứng dụng trong đánh giá khu hệ nấm ...................... 12
1.3. Các hoạt chất sử dụng trong bảo quản vật liệu gỗ ....................................... 16
1.3.1. Preventol ...................................................................................................... 16
1.3.2. Đồng sunphat ............................................................................................... 17
1.3.3. Alpha-bromocinamaldehyde ........................................................................ 19
1.4. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................... 23
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................ 26
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ..................................................................... 26
2.1.1. Vật liệu nghiên cứu ...................................................................................... 26
2.1.2. Hóa chất và thiết bị ...................................................................................... 26
2.1.3. Môi trường nuôi cấy ..................................................................................... 27
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................... 27
2.2.1. Phương pháp phân tích đa dạng khu hệ nấm sợi bằng kỹ thuật metagenomics
[30] 27
2.2.2. Phân lập nấm sợi .......................................................................................... 28
2.2.4. Phân loại nấm dựa trên giải và phân tích trình tự gen ITS .......................... 28
2.2.5. Khảo sát khả năng sinh enzym ngoại bào của các chủng nấm phân lập...... 29
2.2.6. Đánh giá khả năng kháng nấm của các hoạt chất thử nghiệm ..................... 29
Chương 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ................................................................ 31
