(cid:37)(cid:1244) GI(cid:200)(cid:50) (cid:39)(cid:1256)C V(cid:172) Đ(cid:172)(cid:50) T(cid:1188)(cid:50)
(cid:37)(cid:1244) (cid:60) T(cid:1218)
T(cid:53)(cid:1132)ỜNG Đ(cid:1188)I (cid:43)(cid:1232)C (cid:60) (cid:43)(cid:172) N(cid:1244)I
Đ(cid:172)(cid:50) VI(cid:1226)T P(cid:43)(cid:1132)ƠNG
NG(cid:43)I(cid:199)N C(cid:1260)(cid:56) ĐI(cid:1220)(cid:56) T(cid:53)(cid:1230) T(cid:1202)C Đ(cid:1244)NG M(cid:1188)C(cid:43) L(cid:1246)N (cid:43)(cid:1226) T(cid:56)(cid:1194)N
(cid:43)(cid:50)(cid:172)N N(cid:173)(cid:50) T(cid:53)(cid:1132)(cid:1246)C T(cid:53)(cid:50)NG (cid:25) GIỜ Đ(cid:1194)(cid:56) (cid:37)(cid:1204)NG T(cid:43)(cid:56)(cid:1236)C
TI(cid:199)(cid:56) S(cid:1254)I (cid:43)(cid:56)(cid:60)(cid:1218)T T(cid:428)N(cid:43) M(cid:1188)C(cid:43) (cid:46)(cid:1218)T (cid:43)(cid:1254)P V(cid:1246)I L(cid:1192)(cid:60) (cid:43)(cid:56)(cid:60)(cid:1218)T
(cid:46)(cid:43)(cid:1236)I CƠ (cid:43)(cid:1232)C
L(cid:56)(cid:1200)N (cid:200)N TI(cid:1218)N S(cid:428) (cid:60) (cid:43)(cid:1232)C
(cid:43)à N(cid:1245)i (cid:177) Nă(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28)
(cid:37)(cid:1244) GI(cid:200)(cid:50) (cid:39)(cid:1256)C V(cid:172) Đ(cid:172)(cid:50) T(cid:1188)(cid:50) (cid:37)(cid:1244) (cid:60) T(cid:1218)
T(cid:53)(cid:1132)ỜNG Đ(cid:1188)I (cid:43)(cid:1232)C (cid:60) (cid:43)(cid:172) N(cid:1244)I
Đ(cid:172)(cid:50) VI(cid:1226)T P(cid:43)(cid:1132)ƠNG
NG(cid:43)I(cid:199)N C(cid:1260)(cid:56) ĐI(cid:1220)(cid:56) T(cid:53)(cid:1230) T(cid:1202)C Đ(cid:1244)NG M(cid:1188)C(cid:43) L(cid:1246)N (cid:43)(cid:1226) T(cid:56)(cid:1194)N
(cid:43)(cid:50)(cid:172)N N(cid:173)(cid:50) T(cid:53)(cid:1132)(cid:1246)C T(cid:53)(cid:50)NG (cid:25) GIỜ Đ(cid:1194)(cid:56) (cid:37)(cid:1204)NG T(cid:43)(cid:56)(cid:1236)C
TI(cid:199)(cid:56) S(cid:1254)I (cid:43)(cid:56)(cid:60)(cid:1218)T T(cid:428)N(cid:43) M(cid:1188)C(cid:43) (cid:46)(cid:1218)T (cid:43)(cid:1254)P V(cid:1246)I L(cid:1192)(cid:60) (cid:43)(cid:56)(cid:60)(cid:1218)T
(cid:46)(cid:43)(cid:1236)I CƠ (cid:43)(cid:1232)C
Chuy(cid:114)n ngành(cid:29) (cid:43)(cid:1239)i (cid:86)(cid:1261)c cấ(cid:83) c(cid:1261)u (cid:89)à chống (cid:255)(cid:1245)c
M(cid:109) (cid:86)ố(cid:29) (cid:25)(cid:21)(cid:26)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:21)
L(cid:56)(cid:1200)N (cid:200)N TI(cid:1218)N S(cid:428) (cid:60) (cid:43)(cid:1232)C
Người hướng dẫn khoa học:
(cid:20). PGS.TS. Nguyễn Văn Chi
(cid:21). PGS.TS. Vũ Đăng Lưu
(cid:43)à N(cid:1245)i (cid:177) Nă(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28)
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án này, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của bản thân, tôi
cũng nhận được sự giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể. Nhân dịp hoàn
thành công trình này, với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin bày tỏ
lời cảm ơn tới:
- (cid:37)an gi(cid:105)(cid:80) hi(cid:1227)(cid:88)(cid:15) khoa (cid:54)a(cid:88) (cid:255)(cid:1189)i học(cid:15) (cid:69)(cid:1245) (cid:80)(cid:123)n (cid:43)(cid:1239)i (cid:86)(cid:1261)c c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:89)(cid:106) c(cid:105)c (cid:69)(cid:1245) (cid:80)(cid:123)n
c(cid:1259)a (cid:55)(cid:85)ường (cid:264)(cid:1189)i học (cid:60) (cid:43)(cid:106) n(cid:1245)i (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i cho (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)(cid:105)
(cid:87)(cid:85)(cid:117)nh nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:89)(cid:106) ho(cid:106)n (cid:87)h(cid:106)nh (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:17)
- (cid:37)an gi(cid:105)(cid:80) (cid:255)(cid:1237)c(cid:15) (cid:264)(cid:1191)ng (cid:1259)(cid:92) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai(cid:15) (cid:46)hoa (cid:38)(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88)(cid:15) (cid:55)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80)
(cid:264)i(cid:1227)n (cid:52)(cid:88)ang(cid:15) (cid:46)hoa (cid:55)h(cid:1195)n kinh(cid:15) (cid:46)hoa (cid:43)(cid:121)a (cid:86)inh(cid:15) (cid:46)hoa (cid:43)(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) học (cid:16) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n
(cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i cho (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:89)(cid:106)
ho(cid:106)n (cid:87)h(cid:106)nh (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:17)
- (cid:57)ới (cid:79)(cid:122)ng k(cid:116)nh (cid:87)(cid:85)ọng (cid:89)(cid:106) (cid:69)i(cid:1219)(cid:87) (cid:1131)n (cid:86)(cid:107)(cid:88) (cid:86)(cid:1203)c(cid:15) (cid:87)(cid:123)i (cid:91)in ch(cid:107)n (cid:87)h(cid:106)nh c(cid:1191)(cid:80) (cid:1131)n PGS.TS.
Nguyễn Văn Chi, PGS.TS. Vũ Đăng Lưu(cid:15) nh(cid:1267)ng người (cid:87)h(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1201)n (cid:87)(cid:117)nh
gi(cid:126)(cid:83) (cid:255)(cid:1253)(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:89)i(cid:114)n(cid:15) hướng dẫn (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:1189)o (cid:80)ọi (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i cho (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong
(cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh học (cid:87)(cid:1201)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:17)
- (cid:57)ới (cid:79)(cid:122)ng k(cid:116)nh (cid:87)(cid:85)ọng (cid:89)(cid:106) (cid:69)i(cid:1219)(cid:87) (cid:1131)n (cid:86)(cid:107)(cid:88) (cid:86)(cid:1203)c(cid:15) (cid:87)(cid:123)i (cid:91)in ch(cid:107)n (cid:87)h(cid:106)nh c(cid:1191)(cid:80) (cid:1131)n PGS.TS.
Nguyễn Đạt Anh, PGS.TS. Đặng Quốc Tuấn (cid:89)(cid:106) c(cid:105)c (cid:87)h(cid:1195)(cid:92) c(cid:123) (cid:69)(cid:1245) (cid:80)(cid:123)n (cid:43)(cid:1239)i
(cid:86)(cid:1261)c c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:89)(cid:106) gi(cid:126)(cid:83) (cid:255)(cid:1253) (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n
(cid:105)n(cid:17)
- (cid:59)in (cid:87)(cid:85)(cid:107)n (cid:87)(cid:85)ọng c(cid:1191)(cid:80) (cid:1131)n c(cid:105)c (cid:87)h(cid:1195)(cid:92)(cid:15) c(cid:123) (cid:87)(cid:85)ong (cid:43)(cid:1245)i (cid:255)(cid:1239)ng ch(cid:1193)(cid:80) (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:15) c(cid:105)c (cid:87)h(cid:1195)(cid:92)(cid:15)
c(cid:123) (cid:83)h(cid:1191)n (cid:69)i(cid:1227)n (cid:255)(cid:1245)c (cid:79)(cid:1201)(cid:83) (cid:255)(cid:109) c(cid:121) nh(cid:1267)ng (cid:234) ki(cid:1219)n (cid:89)(cid:123) c(cid:127)ng (cid:84)(cid:88)(cid:234) (cid:69)(cid:105)(cid:88) gi(cid:126)(cid:83) (cid:87)(cid:123)i ho(cid:106)n
(cid:87)hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n n(cid:106)(cid:92)(cid:17) (cid:38)(cid:105)c (cid:234) ki(cid:1219)n g(cid:121)(cid:83) (cid:234) c(cid:1259)a c(cid:105)c (cid:87)h(cid:1195)(cid:92)(cid:15) c(cid:123) (cid:86)(cid:1217) (cid:79)(cid:106) (cid:69)(cid:106)i học cho (cid:87)(cid:123)i
(cid:87)(cid:85)(cid:114)n con (cid:255)ường nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) khoa học (cid:86)a(cid:88) n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
Tôi cũng xin được chân thành cảm ơn:
- (cid:55)o(cid:106)n (cid:87)h(cid:1223) c(cid:105)n (cid:69)(cid:1245) nh(cid:107)n (cid:89)i(cid:114)n (cid:46)hoa (cid:38)(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:16) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai(cid:15) (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:80)ọi
(cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:89)i(cid:114)n (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n
n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
- (cid:38)(cid:105)c (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) (cid:89)(cid:106) k(cid:1275) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) (cid:89)i(cid:114)n (cid:55)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:264)i(cid:1227)n (cid:52)(cid:88)ang (cid:16) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai
(cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i cho (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
Xin được bày tỏ lòng biết ơn của tôi đến:
- (cid:38)(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)(cid:1189)i (cid:46)hoa (cid:38)(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n học (cid:87)(cid:1201)(cid:83) (cid:89)(cid:106)
ho(cid:106)n (cid:87)h(cid:106)nh (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:17)
- Người (cid:87)h(cid:107)n (cid:87)(cid:85)ong gia (cid:255)(cid:117)nh (cid:89)(cid:106) (cid:69)(cid:1189)n (cid:69)(cid:113) (cid:255)(cid:1239)ng nghi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:109) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:89)i(cid:114)n kh(cid:116)ch (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:123)i
(cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
(cid:43)(cid:106) N(cid:1245)i(cid:15) ng(cid:106)(cid:92) (cid:19)(cid:28) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:20)(cid:20) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28)
Đào Việt Phương
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là (cid:264)(cid:106)o (cid:57)i(cid:1227)(cid:87) (cid:51)hư(cid:1131)ng nghiên c(cid:1261)u sinh khóa 34 (cid:55)(cid:85)ường (cid:264)(cid:1189)i học Y Hà
N(cid:1245)i, chuyên ngành H(cid:1239)i s(cid:1261)c c(cid:1193)p c(cid:1261)u và ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:1245)c(cid:15) (cid:91)in ca(cid:80) (cid:255)oan:
(cid:20)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n án do b(cid:1191)n thân tôi tr(cid:1269)c ti(cid:1219)p th(cid:1269)c hi(cid:1227)n dưới s(cid:1269) hướng dẫn
c(cid:1259)a Th(cid:1195)y PGS.TS. Nguy(cid:1225)n (cid:57)(cid:259)n (cid:38)hi và Th(cid:1195)(cid:92) (cid:51)(cid:42)(cid:54)(cid:17)(cid:55)(cid:54)(cid:17) (cid:57)(cid:458) (cid:264)(cid:259)ng (cid:47)ư(cid:88).
2. Công trình này không trùng l(cid:1211)p với b(cid:1193)t k(cid:484) nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)o kh(cid:105)c (cid:255)(cid:109)
(cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) t(cid:1189)i Vi(cid:1227)t Nam.
3. Các s(cid:1237) li(cid:1227)u và thông tin trong nghiên c(cid:1261)u là hoàn toàn chính xác,
trung th(cid:1269)c (cid:89)(cid:106) kh(cid:105)ch (cid:84)(cid:88)an(cid:15) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c xác nh(cid:1201)n và ch(cid:1193)p thu(cid:1201)n c(cid:1259)a c(cid:1131) (cid:86)(cid:1251) n(cid:1131)i
nghiên c(cid:1261)u.
Tôi xin hoàn toàn ch(cid:1231)u trách nhi(cid:1227)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ước pháp lu(cid:1201)t v(cid:1221) nh(cid:1267)ng cam k(cid:1219)t này.
Hà Nội, ngày 09 tháng 11 năm 2019
Người vi(cid:1219)(cid:87) ca(cid:80) (cid:255)oan
(cid:264)(cid:106)o (cid:57)i(cid:1227)(cid:87) (cid:51)hư(cid:1131)ng
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ADC
H(cid:1227) s(cid:1237) khu(cid:1219)ch tán bi(cid:1223)u ki(cid:1219)n
ASPECTS
(cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (Alberta Stroke Program Early CT Score)
Lư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới máu não
CBF
Ch(cid:1229) s(cid:1237) huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (Clot burden score)
CBS
Th(cid:1223) (cid:87)(cid:116)ch (cid:87)ưới máu não
CBV
Chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i
(cid:38)(cid:48)(cid:264)
C(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263)
CHT
CLVT
C(cid:1203)t lớp vi tính
C(cid:1203)t lớp vi tính
CT
Ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính m(cid:1189)ch máu
CTA
Ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)ưới máu
CTP
Chu(cid:1243)i xung khu(cid:1219)ch tán
DWI
(cid:264)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
(cid:264)(cid:48)
T(cid:1241) ch(cid:1261)c Qu(cid:1191)n lý Thu(cid:1237)c và Th(cid:1269)c ph(cid:1197)m Hoa K(cid:484)
FDA
(cid:264)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong
ICA
Ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) m(cid:1189)ch máu não
MRA
C(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) (cid:87)ưới máu
MRP
(cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i
mRS
MTT
Mean-transit-time (thời gian thu(cid:1237)c (cid:79)ư(cid:88) ch(cid:88)(cid:92)(cid:1223)n trung bình)
Thang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:264)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:1259)a vi(cid:1227)n qu(cid:1237)c gia Hoa K(cid:484) (National Institutes of Health
NIHSS
Stroke Scale)
OR
T(cid:1229) su(cid:1193)t chênh
Penumbra
(cid:57)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)(cid:18) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)(cid:85)anh (cid:87)(cid:1237)i tranh sáng
PW
Chu(cid:1243)i (cid:91)(cid:88)ng (cid:87)ưới máu
PW/DW
B(cid:1193)(cid:87) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:91)(cid:1261)ng (cid:87)ưới máu/khu(cid:1219)ch tán
rtPA
Thu(cid:1237)c ho(cid:1189) hoá plasminogen tái t(cid:1241) h(cid:1255)p
Tmax
Time to maximum (Thời gian (cid:255)(cid:1189)t n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) t(cid:1237)i (cid:255)a(cid:12)
THK
Tiêu huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i
TTH
Tái thông
TTP
Time-to-peak (Thời gian n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1229)nh)
XHCD
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ........................................................ 4
1.1. Sinh lý b(cid:1227)nh và hình (cid:1191)nh học sọ não ...................................................... 4
1.1.1. Sinh lý b(cid:1227)nh .................................................................................... 4
1.1.2. Hình (cid:1191)nh học sọ não ........................................................................ 6
1.2. (cid:38)(cid:105)c (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:80)(cid:1189)ch não ................................................... 19
1.2.1. Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ................................................... 19
1.2.2. Can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch .............................................................................. 24
1.3. Các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ................................................. 31
1.3.1. Các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:1251) Vi(cid:1227)t Nam ..................... 31
1.3.2. Các nghiên c(cid:1261)u tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch và/ ho(cid:1211)c l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i với d(cid:1257)ng c(cid:1257) th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t........................................... 32
1.3.3. Các nghiên c(cid:1261)u k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) hai. ........... 36
1.3.4. Các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “B(cid:1203)c c(cid:1195)u” tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch li(cid:1221)u
th(cid:1193)p (0,6 mg/kg) ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ......................... 40
1.3.5. (cid:1132)(cid:88) (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ................................................................................. 43
1.3.6. (cid:1132)(cid:88) (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch trong th(cid:1269)c hành lâm sàng ....................................... 45
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 48
2.1. (cid:264)(cid:1230)(cid:36) (cid:264)(cid:44)(cid:1222)M NGHIÊN C(cid:1260)U .................................................................. 48
2.2. (cid:264)(cid:1236)(cid:44) (cid:55)(cid:1132)(cid:1254)NG NGHIÊN C(cid:1260)U .............................................................. 48
2.2.1. Tiêu chu(cid:1197)n chọn b(cid:1227)nh nhân .......................................................... 48
2.2.2. Tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263) b(cid:1227)nh nhân ...................................................... 48
2.3. (cid:51)(cid:43)(cid:1132)(cid:1130)N(cid:42) (cid:51)(cid:43)(cid:200)(cid:51) N(cid:42)(cid:43)(cid:44)(cid:199)N (cid:38)(cid:1260)U ........................................................ 50
2.3.1. (cid:51)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u .............................................................. 50
2.3.2. C(cid:1253) mẫu c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ................................................................ 51
2.3.3. (cid:51)hư(cid:1131)ng (cid:87)i(cid:1227)n nghiên c(cid:1261)u ................................................................ 52
2.3.4. (cid:38)(cid:105)c (cid:69)ước ti(cid:1219)n hành nghiên c(cid:1261)u..................................................... 53
2.3.5. X(cid:1265) trí các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)................................. 61
2.3.6. K(cid:1219)t thúc nghiên c(cid:1261)u ...................................................................... 62
2.4. (cid:55)(cid:44)(cid:199)(cid:56) (cid:38)(cid:43)(cid:203) (cid:264)(cid:200)N(cid:43) (cid:42)(cid:44)(cid:200) (cid:55)(cid:43)(cid:40)(cid:50) (cid:48)(cid:1256)C TIÊU ......................................... 63
2.4.1. Tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ............................................. 63
2.4.2. (cid:55)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1245)t s(cid:1237) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ............................................ 64
2.4.3. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:69)i(cid:1219)n các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng và quy trình
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ............................................................................................ 66
2.5. CÁC BI(cid:1218)N S(cid:1236) CHÍNH C(cid:1258)A NGHIÊN C(cid:1260)U ..................................... 67
2.5.1. Tính hi(cid:1227)u qu(cid:1191) ................................................................................ 67
2.5.2. Tính an toàn ................................................................................... 67
2.5.3. Các thông s(cid:1237) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n: .......................................................... 68
2.6. (cid:51)(cid:43)(cid:1132)(cid:1130)N(cid:42) (cid:51)(cid:43)(cid:200)(cid:51) (cid:59)(cid:1264) LÝ S(cid:1236) LI(cid:1226)U NGHIÊN C(cid:1260)U ........................... 69
2.7(cid:17) (cid:264)(cid:1188)(cid:50) (cid:264)(cid:1260)C TRONG NGHIÊN C(cid:1260)U ................................................... 69
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ ............................................................................... 74
3.1. (cid:264)(cid:1210)(cid:38) (cid:264)(cid:44)(cid:1222)M CHUNG ............................................................................ 74
3.1.1. Tu(cid:1241)i ............................................................................................... 74
3.1.2. Giới tính ........................................................................................ 75
3.1.3. Ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh nhân ......................................................................... 75
3.1.4. D(cid:1193)u hi(cid:1227)u lâm sàng kh(cid:1251)i phát ........................................................ 76
3.1.5. (cid:264)i(cid:1223)m NIHSS và Glasgow khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n. ..................................... 76
3.1.6. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m huy(cid:1219)t áp ........................................................................ 77
3.1.7. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1201)n lâm sàng ................................................................. 78
3.1.8. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng .......................................... 80
3.1.9. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:84)(cid:88)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS 80
3.1.10. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:117)nh (cid:87)(cid:85)(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) ....................................... 81
3.1.11. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m siêu âm tim .................................................................. 82
3.1.12. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m siêu âm m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh ...................................................... 82
3.1.13. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)i(cid:1227)n tim b(cid:1227)nh nhân. .................................................... 83
3.1.14. Phân lo(cid:1189)i TOAST ........................................................................ 83
3.2. (cid:264)(cid:200)N(cid:43) (cid:42)(cid:44)(cid:200) (cid:46)(cid:1218)T QU(cid:1190) VÀ M(cid:1244)T S(cid:1236) BI(cid:1218)N CH(cid:1260)NG C(cid:1258)(cid:36) (cid:264)(cid:44)(cid:1220)U TR(cid:1230)
K(cid:1218)T H(cid:1254)P TIÊU S(cid:1254)I HUY(cid:1218)(cid:55) (cid:55)(cid:428)N(cid:43) (cid:48)(cid:1188)CH V(cid:1246)I CAN THI(cid:1226)P L(cid:1192)Y
HUY(cid:1218)T KH(cid:1236)(cid:44) (cid:38)(cid:1130) (cid:43)(cid:1232)C. ......................................................................... 84
3.2.1. K(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng h(cid:1239)i ph(cid:1257)c t(cid:1237)t ngày th(cid:1261) 90 .................................. 84
3.2.2. K(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng theo phân b(cid:1237) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m mRS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày ... 85
3.2.3. (cid:55)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS ................................................................... 86
3.2.4. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:87)(cid:85)i gi(cid:105)c (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow ................... 87
3.2.5. (cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m Barthel thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày ........................................ 88
3.2.6. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau can thi(cid:1227)p theo b(cid:1191)ng (cid:255)i(cid:1223)m TICI ....................... 89
3.2.7. S(cid:1237) l(cid:1195)n l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i .................................................................... 89
3.2.8. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a ....................................................... 90
3.2.9. T(cid:1229) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớm ........................................................ 90
3.2.10. T(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng .................................... 91
3.2.11. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng .............................. 92
3.2.12. T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p sau can thi(cid:1227)p ...................................... 92
3.2.13. T(cid:1229) l(cid:1227) viêm ph(cid:1241)i ............................................................................ 93
3.2.14. Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác ................................................................... 94
3.3. CÁC Y(cid:1218)U T(cid:1236) (cid:1190)N(cid:43) (cid:43)(cid:1132)(cid:1250)NG K(cid:1218)T C(cid:1256)C LÂM SÀNG VÀ QUY
(cid:55)(cid:53)(cid:206)N(cid:43) (cid:264)(cid:44)(cid:1220)U TR(cid:1230) .................................................................................. 95
3.3.1. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c (cid:80)(cid:1237)c thời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t .................................... 95
3.3.2. Di(cid:1225)n bi(cid:1219)n thời gian can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch .............................................. 96
3.3.3. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c kho(cid:1191)ng thời gian (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ......................................... 97
3.3.4. Phân lo(cid:1189)i k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ....... 98
3.3.5. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ......... 98
3.3.6. Phân lo(cid:1189)i k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng theo t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) .............................. 99
3.3.7. Phân lo(cid:1189)i k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng theo phân lo(cid:1189)i TOAST ...................... 99
3.3.8. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a tu(cid:1241)i tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ................................... 100
3.3.9. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a thời gian can thi(cid:1227)p tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ............ 100
3.3.10. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tái thông tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ... 101
3.3.11. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ......... 102
3.3.12. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ..................... 102
3.3.13. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .... 103
3.3.14. Các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .............................. 104
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN ........................................................................... 106
4.1. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m chung b(cid:1227)nh nhân ................................................................. 106
4.1.1. Tu(cid:1241)i và giới ................................................................................. 106
4.1.2. Ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh nhân ....................................................................... 108
4.1.3. D(cid:1193)u hi(cid:1227)u lâm sàng khi kh(cid:1251)i phát ................................................ 109
4.1.4. (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ........................... 110
4.1.5. Huy(cid:1219)t áp khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ............................................................... 112
4.1.6. K(cid:1219)t qu(cid:1191) t(cid:1219) bào máu ngo(cid:1189)i (cid:89)i (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1131) (cid:69)(cid:1191)n ...................... 113
4.1.7. (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m ch(cid:1229) s(cid:1237) sinh hoá máu .................................................... 114
4.1.8. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:1231) trí t(cid:1203)c m(cid:1189)ch não ....................................................... 115
4.1.9. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS ................................................. 116
4.1.10. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) ...................................................... 118
4.1.11. (cid:53)(cid:88)ng nh(cid:429) .................................................................................... 118
4.1.12. Siêu âm tim và m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh ........................................................ 119
4.1.13. Phân lo(cid:1189)i TOAST ...................................................................... 119
4.2. K(cid:1219)t qu(cid:1191) và m(cid:1245)t s(cid:1237) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch .............................. 120
4.2.1. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày .................. 120
4.2.2. K(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng phân b(cid:1237) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. ............................................................................... 123
4.2.3. (cid:55)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS sau 24 giờ ............................................... 125
4.2.4. (cid:55)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow sau 24 giờ ............................................ 126
4.2.5. (cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m Barthel t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày ................................. 127
4.2.6. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m TICI ..... 127
4.2.7. S(cid:1237) l(cid:1195)n l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i .................................................................. 129
4.2.8. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a ..................................................... 130
4.2.9. T(cid:1229) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớm. ..................................................... 131
4.2.10 T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng và xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có
tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng ................................................................................... 131
4.2.11. Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác trong nghiên c(cid:1261)u ..................................... 133
4.3. Các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:89)(cid:106) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) trong
nghiên c(cid:1261)u ............................................................................................. 135
4.3.1. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t ................................................ 135
4.3.2. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh can (cid:87)hi(cid:1227)p m(cid:1189)ch ............................................. 138
4.3.3. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c kho(cid:1191)ng thời gian trong nghiên c(cid:1261)u ....................... 140
4.3.4. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n. ..... 140
4.3.5. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ............. 141
4.3.6. (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng theo phân lo(cid:1189)i TOAST .................... 142
4.3.7. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a tu(cid:1241)i tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ................................... 142
4.3.8. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng thời gian can thi(cid:1227)p tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .................. 144
4.3.9. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tái thông, kh(cid:1251)i phát – tái thông
tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ...................................................................... 144
4.3.10. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng ASPECTS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ............................. 145
4.3.11. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ..................... 146
4.3.12. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .... 148
KẾT LUẬN .................................................................................................. 152
KIẾN NGHỊ ................................................................................................. 155
HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................ 156
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
B(cid:1191)ng (cid:21)(cid:17)(cid:20)(cid:17) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) ........................................................... 56
B(cid:1191)ng 2.2. Các bi(cid:1219)n s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u ................................................................... 68
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:20)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u ............................................. 74
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:21)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh nhân ........................................................... 75
B(cid:1191)ng 3.3. D(cid:1193)u hi(cid:1227)u lâm sàng khi kh(cid:1251)i phát .................................................... 76
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:23)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m NIHSS và Glasgow khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ........................................ 76
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:24)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m huy(cid:1219)t áp .......................................................................... 77
B(cid:1191)ng 3.6. Công th(cid:1261)c (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1131) (cid:69)(cid:1191)n .............................................. 78
B(cid:1191)ng 3.7. Các ch(cid:1229) s(cid:1237) sinh hoá máu ................................................................. 79
B(cid:1191)ng 3.8. (cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS ................................................................... 81
B(cid:1191)ng 3.9. Tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) .......................................................................... 81
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:20)(cid:19)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m siêu âm tim ................................................................... 82
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:20)(cid:20)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m siêu âm m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh ....................................................... 82
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:20)(cid:21)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239) ................................................................... 83
B(cid:1191)ng 3.13. K(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh ........................................................... 84
B(cid:1191)ng 3.14. Di(cid:1225)n bi(cid:1219)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong 24 giờ ............................................ 86
B(cid:1191)ng 3.15. Di(cid:1225)n bi(cid:1219)n (cid:255)i(cid:1223)m tri giác ................................................................. 87
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:20)(cid:25)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m Barthel thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày .................................................. 88
B(cid:1191)ng 3.17. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a ....................................................... 90
B(cid:1191)ng 3.18. T(cid:1273) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh .............................................................. 90
B(cid:1191)ng 3.19. T(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng ...................................... 91
B(cid:1191)ng 3.20. Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác ..................................................................... 94
B(cid:1191)ng 3.21. Di(cid:1225)n bi(cid:1219)n thời gian s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ................................... 95
B(cid:1191)ng 3.22. Di(cid:1225)n bi(cid:1219)n thời gian can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch .............................................. 96
B(cid:1191)ng 3.23. Các kho(cid:1191)ng thời gian can thi(cid:1227)p .................................................... 97
B(cid:1191)ng 3.24. Phân lo(cid:1189)i mRS 0-(cid:21) (cid:11)(cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92)(cid:12) (cid:87)h(cid:72)o (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS - nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ....... 98
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:21)(cid:24)(cid:17) (cid:55)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ............... 98
B(cid:1191)ng 3.26. Phân lo(cid:1189)i mRS 0 - 2 theo b(cid:1227)nh (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) ....................................... 99
B(cid:1191)ng 3.27. mRS 90 ngày theo TOAST ........................................................... 99
B(cid:1191)ng 3.28. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a tu(cid:1241)i tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ................................... 100
B(cid:1191)ng 3.29. Thời gian can thi(cid:1227)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ....................... 100
B(cid:1191)ng 3.30. Thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tái thông với k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ................ 101
B(cid:1191)ng 3.31. (cid:1190)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS với k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng ..................... 102
B(cid:1191)ng (cid:22)(cid:17)(cid:22)(cid:21)(cid:17) (cid:264)ường máu (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .............................. 102
B(cid:1191)ng 3.33. Bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng .................. 103
B(cid:1191)ng 3.34. Các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân ............. 104
DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.1. Phân lo(cid:1189)i theo giới ...................................................................... 75
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.2. V(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch b(cid:1231) t(cid:1203)c ............................................................... 80
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.3. Phân lo(cid:1189)i TOAST ....................................................................... 83
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.4. T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày ...................... 84
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.5. Phân b(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i. .................................................... 85
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.6. M(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông m(cid:1189)ch (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m TICI ........................... 89
Bi(cid:1221)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.7. S(cid:1237) l(cid:1195)n l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i .................................................................. 89
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.8. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng...................................................... 92
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.9. T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p sau can thi(cid:1227)p ...................................... 92
Bi(cid:1223)(cid:88) (cid:255)(cid:1239) 3.10. T(cid:1229) l(cid:1227) viêm ph(cid:1241)i .......................................................................... 93
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Sinh lý b(cid:1227)nh (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não ................................................. 4
Hình 1.2. Vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i ..................................................................................... 6
Hình 1.3. D(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) trọng t(cid:1269) nhi(cid:114)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a trái ................ 9
Hình 1.4. Nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nam 37 tu(cid:1241)i ................................... 10
Hình 1.5. Nh(cid:1239)i máu não t(cid:1237)i c(cid:1193)p (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nam 73 tu(cid:1241)i ............................. 10
Hình 1.6. Hình (cid:1191)nh CHT c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân 34 tu(cid:1241)i ............................................ 12
(cid:43)(cid:117)nh (cid:20)(cid:17)(cid:26)(cid:17) (cid:20)(cid:19) (cid:255)i(cid:1223)m ch(cid:1229) s(cid:1237) huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i ............................................................... 15
Hình 1.8. B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) giờ th(cid:1261) 3,5, li(cid:1227)t n(cid:1265)a người trái, NIHSS 13 ...... 18
Hình 2.1. Phân chia các vùng (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS ............................. 54
Hình 2.2. Hình (cid:1191)nh c(cid:1203)t lớp nhi(cid:1221)u pha ............................................................. 55
Hình 2.3. Phân lo(cid:1189)i các th(cid:1223) ch(cid:1191)y máu trên c(cid:1203)t lớp vi tính ............................. 65
4,8,9,11,17,54,65,71,73,75,81,84,90,91,92,97,98
1-3,5-7,10,12-16,18-53,55-64,66-70,72,74,76-80,82-83,85-89,93-96,99-
158,180-
1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Hi(cid:1227)n na(cid:92)(cid:15) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não là nguyên nhân gây t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:255)(cid:1261)ng hàng th(cid:1261) ba sau
b(cid:1227)nh tim m(cid:1189)ch(cid:15) (cid:88)ng (cid:87)hư(cid:30) (cid:89)(cid:106) (cid:79)(cid:106) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n (cid:87)hường g(cid:1211)p nh(cid:1193)t gây tàn t(cid:1201)t t(cid:1189)i các
nước phát tri(cid:1223)n [1]. Do v(cid:1201)y, gánh n(cid:1211)ng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh (cid:255)(cid:1223) l(cid:1189)i cho gia (cid:255)(cid:117)nh (cid:89)(cid:106) (cid:91)(cid:109) h(cid:1245)i
r(cid:1193)t lớn(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não chi(cid:1219)m 60% - 80%.
Tái thông m(cid:1189)ch sau nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)(cid:83) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
(cid:86)(cid:106)ng c(cid:458)ng như gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. M(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p t(cid:1263) 53 nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n h(cid:1131)n
2000 b(cid:1227)nh nhân cho th(cid:1193)y m(cid:1237)i liên quan ch(cid:1211)t ch(cid:1217) gi(cid:1267)a t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não và
s(cid:1269) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng sau ba tháng so với nhóm không có tái thông m(cid:1189)ch
(t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 4,43, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 3,32 - 5,91) [2].
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch trong thời gian 4,5 giờ (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
chu(cid:1197)n với b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p, làm gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong c(cid:458)ng như gi(cid:1191)m
m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tàn t(cid:1201)t. B(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn thu(cid:1245)c tu(cid:1195)n hoàn
n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước thì m(cid:1211)c d(cid:127) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hay không, vẫn có
tới 60 – 80% b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) vong ho(cid:1211)c mang di ch(cid:1261)ng th(cid:1195)n kinh n(cid:1211)ng n(cid:1221) [3].
H(cid:1189)n ch(cid:1219) chính c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
m(cid:1189)ch th(cid:1193)p, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ch(cid:1229)
x(cid:1193)p x(cid:1229) (cid:22)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:89)ới t(cid:1203)c m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh nh(cid:1235) h(cid:1131)n (cid:20)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)o(cid:1189)n M1 30%, t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)o(cid:1189)n M2 42%. M(cid:1245)t
h(cid:1189)n ch(cid:1219) khác c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là c(cid:1265)a s(cid:1241) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
ng(cid:1203)n (nh(cid:1235) h(cid:1131)n (cid:23)(cid:15)(cid:24) giờ).
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong nhi(cid:1221)(cid:88) n(cid:259)(cid:80) (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
nh(cid:1239)i máu não. Các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1221)u ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não c(cid:1259)a
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch [4].
(cid:38)ho (cid:255)(cid:1219)n cu(cid:1237)i n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23)(cid:15) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24)(cid:15) (cid:80)(cid:1245)t lo(cid:1189)t các nghiên c(cid:1261)u ngẫu
nhiên có nhóm ch(cid:1261)ng k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can
Tôi cũng xin được chân thành cảm ơn:
- (cid:55)o(cid:106)n (cid:87)h(cid:1223) c(cid:105)n (cid:69)(cid:1245) nh(cid:107)n (cid:89)i(cid:114)n (cid:46)hoa (cid:38)(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:16) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai(cid:15) (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:80)ọi
(cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:89)i(cid:114)n (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n
n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
- (cid:38)(cid:105)c (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) (cid:89)(cid:106) k(cid:1275) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) (cid:89)i(cid:114)n (cid:55)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:264)i(cid:1227)n (cid:52)(cid:88)ang (cid:16) (cid:37)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:37)(cid:1189)ch (cid:48)ai
(cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1189)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n (cid:79)(cid:1255)i cho (cid:87)(cid:123)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
Xin được bày tỏ lòng biết ơn của tôi đến:
- (cid:38)(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)(cid:1189)i (cid:46)hoa (cid:38)(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) ki(cid:1227)n học (cid:87)(cid:1201)(cid:83) (cid:89)(cid:106)
ho(cid:106)n (cid:87)h(cid:106)nh (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n(cid:17)
- Người (cid:87)h(cid:107)n (cid:87)(cid:85)ong gia (cid:255)(cid:117)nh (cid:89)(cid:106) (cid:69)(cid:1189)n (cid:69)(cid:113) (cid:255)(cid:1239)ng nghi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:109) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:89)i(cid:114)n kh(cid:116)ch (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:123)i
(cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:88)(cid:1237)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:79)(cid:88)(cid:1201)n (cid:105)n n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
(cid:43)(cid:106) N(cid:1245)i(cid:15) ng(cid:106)(cid:92) (cid:20)(cid:19) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:20)(cid:20) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28)
Đào Việt Phương
2
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) bao g(cid:1239)m các th(cid:1265) nghi(cid:1227)m MR CLEAN [5],
ESCAPE [3], SWIFT PRIME [6], EXTEND IA [7], REVASCAT [8] (cid:255)(cid:1221)u ch(cid:1229)
ra k(cid:1219)t c(cid:1257)c c(cid:1191)i thi(cid:1227)n lâm sàng (cid:1251) nhóm k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, bao
g(cid:1239)m c(cid:1191) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:1251) các b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các
m(cid:1189)ch máu lớn [9], [3](cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u khác bi(cid:1227)t ch(cid:1259) y(cid:1219)u c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u này so với các
nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước là can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:79)(cid:88)(cid:123)n (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n sớm ngay sau khi
dùng thu(cid:1237)c (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:11)(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p), các d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch
th(cid:1219) h(cid:1227) (cid:86)a(cid:88) như (cid:54)o(cid:79)i(cid:87)ai(cid:85)(cid:72) Stent, Trevo Stent và l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nhân can thi(cid:1227)p với
các tiêu chí ch(cid:1211)t ch(cid:1217) h(cid:1131)n(cid:17) M(cid:1211)c dù can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học
cho th(cid:1193)y hi(cid:1227)u qu(cid:1191) tái thông khi t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn nhanh, nhưng (cid:89)ẫn còn nh(cid:1267)ng
thách th(cid:1261)c (cid:255)(cid:1211)(cid:87) (cid:85)a như (cid:79)(cid:106) (cid:86)(cid:1269) di chuy(cid:1223)n c(cid:1257)c huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i nh(cid:1235) tới các nhánh xa,
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i hình thành trên n(cid:1221)n h(cid:1213)(cid:83) (cid:91)(cid:1131) (cid:89)(cid:1267)a nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c nước Châu Á. Chính vì
th(cid:1219) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a k(cid:1219)t h(cid:1255)p can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch giúp t(cid:1237)i ư(cid:88) ho(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) vẫn luôn là câu h(cid:1235)i (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1211)t ra và
(cid:255)ư(cid:1255)c nghiên c(cid:1261)u hi(cid:1227)n nay.
Hi(cid:1227)n t(cid:1189)i (cid:1251) c(cid:105)c nước phư(cid:1131)ng (cid:55)(cid:107)(cid:92) ch(cid:1259) y(cid:1219)u th(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t li(cid:1221)u 0,9 mg/kg k(cid:1219)t h(cid:1255)p với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. (cid:1250) Vi(cid:1227)(cid:87) Na(cid:80)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t t(cid:1189)i
B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:259)(cid:80)
200(cid:28) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1219)n n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21) (cid:87)h(cid:117) can (cid:87)hi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch với Stent Solitaire [10]. Vi(cid:1227)c s(cid:1265)
d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c tiêu huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i li(cid:1221)u (cid:19)(cid:15)(cid:25) (cid:80)g(cid:18)kg (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:85)(cid:1251) (cid:87)h(cid:106)nh (cid:87)hường quy t(cid:1189)i khoa
C(cid:1193)p c(cid:1261)u, b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai, với b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch
lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)u 0,6 mg/kg
với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. M(cid:1211)(cid:87) kh(cid:105)c(cid:15) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:107)(cid:92) k(cid:1275) thu(cid:1201)(cid:87) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p này
(cid:87)hường ch(cid:1229) th(cid:1269)c hi(cid:1227)n khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch th(cid:1193)t
b(cid:1189)i(cid:15) do (cid:255)(cid:121) (cid:86)(cid:1217) làm ch(cid:1201)m tr(cid:1225) quá trình tái thông m(cid:1189)ch não, nên vi(cid:1227)c k(cid:1219)t h(cid:1255)p v(cid:1263)a
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch v(cid:1263)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch s(cid:1217) giúp tái thông
3
m(cid:1189)ch nhanh h(cid:1131)n (cid:89)(cid:106) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) h(cid:1131)n. Vì v(cid:1201)y, chúng tôi ti(cid:1219)n hành nghiên c(cid:1261)u
“Nghiên cứu điều trị tắc động mạch lớn hệ tuần hoàn não trước trong
vòng 6 giờ đầu bằng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch kết hợp với lấy huyết
khối cơ học” nh(cid:1205)m hai m(cid:1257)c tiêu sau:
1. Đánh giá kết quả và một số biến chứng của điều trị đột quỵ nhồi máu
não cấp do tắc động mạch lớn hệ tuần hoàn não trước trong 6 giờ
đầu bằng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch kết hợp lấy huyết
khối cơ học đường động mạch.
2. Nhận xét một số yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị và quy trình
điều trị được áp dụng trong nghiên cứu.
4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Sinh lý bệnh và hình ảnh học nhồi máu não cấp
1.1.1. Sinh lý bệnh
Hình 1.1. Sinh lý bệnh đột quỵ thiếu máu não [11]
(cid:264)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não b(cid:1231) t(cid:1203)c s(cid:1217) làm gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:80)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:121) chi (cid:83)h(cid:1237)i. Vùng lõi nh(cid:1239)i máu là vùng có gi(cid:1191)m tr(cid:1195)m trọng (cid:87)ưới máu
não (CBF (cid:148) (cid:20)(cid:19) (cid:80)(cid:79)(cid:18) (cid:20)(cid:19)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng kh(cid:123)ng h(cid:1239)i ph(cid:1257)c. Vùng
n(cid:1265)a t(cid:1237)i có CBF 10 - 20 ml/ 100 g/ phút là vùng có th(cid:1223) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c khi (cid:255)ư(cid:1255)c tái
(cid:87)ưới máu thích h(cid:1255)p. Tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) (cid:255)(cid:121)ng (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) d(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)(cid:17)
(cid:37)ao (cid:84)(cid:88)anh (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:79)(cid:106) (cid:89)(cid:127)ng c(cid:121) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)ưới máu nh(cid:1213) (CBF > 20 ml/ 100 g/
phút), là vùng không có nguy c(cid:1131) (cid:69)(cid:1231) ho(cid:1189)i t(cid:1265) [11].
Vùng tranh tối tranh sáng (vùng nửa tối)
Ph(cid:1195)n lớn các bi(cid:1219)n c(cid:1237) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1257)c b(cid:1245) là do t(cid:1203)c ngh(cid:1217)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
nguyên nhân do huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. S(cid:1269) gi(cid:105)n (cid:255)o(cid:1189)n (cid:255)(cid:1245)t ng(cid:1245)t dòng máu, n(cid:1219)u n(cid:1211)ng và
kéo dài s(cid:1217) dẫn (cid:255)(cid:1219)n nh(cid:1239)i máu não.
Trong nhi(cid:1221)u th(cid:1219) k(cid:1273) (cid:84)(cid:88)a(cid:15) n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c cho là ch(cid:1229) dung n(cid:1189)p với s(cid:1269) thi(cid:1219)u máu
trong vài phút, s(cid:1269) ch(cid:1219)t c(cid:1259)a t(cid:1219) (cid:69)(cid:106)o n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c xem là không h(cid:1239)i ph(cid:1257)c. Tuy nhiên
5
m(cid:1245)t lo(cid:1189)t các kh(cid:1191)o sát vào nh(cid:1267)ng n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:27)(cid:19) (cid:255)(cid:109) ch(cid:1261)ng minh r(cid:1205)ng ch(cid:1229) có m(cid:1245)t
ph(cid:1195)n nhu mô não b(cid:1231) phá h(cid:1259)y nhanh chóng và không có kh(cid:1191) n(cid:259)ng (cid:83)h(cid:1257)c h(cid:1239)i sau
s(cid:1269) thi(cid:1219)u máu c(cid:1257)c b(cid:1245). Và có m(cid:1245)t vùng bao quanh vẫn có kh(cid:1191) n(cid:259)ng (cid:86)(cid:1237)ng (cid:255)ư(cid:1255)c
trong m(cid:1245)t vài giờ. Khái ni(cid:1227)(cid:80) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1221) c(cid:1201)(cid:83) (cid:255)(cid:1219)n với tên gọi là “vùng
tranh t(cid:1237)i tranh sáng” (penumbra) [12], [13]. S(cid:1269) b(cid:1191)o t(cid:1239)n (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:122)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:1219)n
khu v(cid:1269)c này trong m(cid:1245)t kho(cid:1191)ng thời gian ch(cid:1203)c ch(cid:1203)n có th(cid:1223) c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c các “t(cid:1219)
bào có th(cid:1223) c(cid:1261)u s(cid:1237)ng (cid:255)ư(cid:1255)c” và làm gi(cid:1191)m m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) các khi(cid:1219)m khuy(cid:1219)t th(cid:1195)n kinh.
Vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) kh(cid:88) (cid:89)(cid:1269)c não nh(cid:1201)n dòng
máu não theo vùng (rCBF) n(cid:1205)m gi(cid:1267)a hai giá tr(cid:1231) tới h(cid:1189)n(cid:17) (cid:264)(cid:1195)u tiên, giá tr(cid:1231) tới
h(cid:1189)n cao h(cid:1131)n (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n li(cid:1227)t các t(cid:1219) bào th(cid:1195)n kinh; các khu v(cid:1269)c não nh(cid:1201)n
d(cid:122)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:89)(cid:127)ng dưới 18 - 20 ml/100 g/phút s(cid:1217) không còn ch(cid:1261)c n(cid:259)ng(cid:17) (cid:55)h(cid:1261)
hai, giá tr(cid:1231) tới h(cid:1189)n th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1219) bào b(cid:1231) ch(cid:1219)t; các khu v(cid:1269)c não nh(cid:1201)n
dưới 8 - 10 ml/100 g/phút s(cid:1217) không s(cid:1237)ng, và khu v(cid:1269)c này s(cid:1217) tr(cid:1251) thành lõi c(cid:1259)a
nh(cid:1239)i máu. Các t(cid:1219) bào th(cid:1195)n kinh (cid:1251) vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i là vùng có th(cid:1223) c(cid:1261)u s(cid:1237)ng (cid:255)ư(cid:1255)c
m(cid:1211)c d(cid:127) c(cid:1131) ch(cid:1219) c(cid:1259)a hi(cid:1227)n (cid:87)ư(cid:1255)ng n(cid:106)(cid:92) c(cid:122)n chưa (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)t. Ti(cid:1219)n trình thời gian
c(cid:1259)a ch(cid:1219)t t(cid:1219) bào (cid:1251) vùng lõi là nhanh chóng, trái l(cid:1189)i các t(cid:1219) bào (cid:1251) vùng tranh t(cid:1237)i
tranh sáng có th(cid:1223) s(cid:1237)ng k(cid:112)o d(cid:106)i (cid:255)(cid:1219)n vài giờ [12], [13].
Không lâu sau mô t(cid:1191) (cid:255)(cid:1195)u tiên v(cid:1221) vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng(cid:15) người ta
nh(cid:1201)n th(cid:1193)y r(cid:1205)ng, các t(cid:1219) bào không th(cid:1223) s(cid:1237)ng (cid:80)(cid:109)i (cid:80)(cid:109)i(cid:17) (cid:39)o (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:85)(cid:125) (cid:85)(cid:106)ng (cid:79)(cid:106) (cid:89)(cid:127)ng
tranh t(cid:1237)i tranh sáng (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n hai thông s(cid:1237) khác nhau: dòng máu và thời
gian. Th(cid:1269)c nghi(cid:1227)m trên kh(cid:1229) cho th(cid:1193)y các t(cid:1219) bào (cid:1251) m(cid:1245)t vùng nh(cid:1201)n 20 ml/100
g/phút s(cid:1217) s(cid:1237)ng (cid:255)ư(cid:1255)c trong vài giờ(cid:15) nhưng (cid:87)(cid:1219) bào nh(cid:1201)n 12 ml/100 g/phút ch(cid:1229) có
th(cid:1223) s(cid:1237)ng (cid:255)ư(cid:1255)c 2 giờ [12](cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u này cho th(cid:1193)y là tr(cid:1191)i qua thời gian, vùng “lõi”
c(cid:1259)a nh(cid:1239)i máu s(cid:1217) lớn d(cid:1195)n, cu(cid:1237)i cùng là c(cid:1191) vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng. Chính vì
v(cid:1201)y trên lâm sàng mới (cid:255)ưa (cid:85)a kh(cid:105)i ni(cid:1227)m “thời gian là não”. Nói cách khác, có
m(cid:1245)t s(cid:1269) gia (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1273) l(cid:1227) não b(cid:1231) m(cid:1193)(cid:87) d(cid:122)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) dưới ngư(cid:1253)ng tới h(cid:1189)n (cid:255)(cid:1237)i với s(cid:1269)
s(cid:1237)ng sót c(cid:1259)a t(cid:1219) bào th(cid:1195)n kinh.
6
Tùy theo t(cid:1263)ng b(cid:1227)nh nhân, vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng có th(cid:1223) (cid:255)ư(cid:1255)c xác
(cid:255)(cid:1231)nh mu(cid:1245)n tới 16 giờ sau kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) c(cid:1131)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) n(cid:109)o nhưng (cid:1251) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p
khác thì không còn th(cid:1193)y vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng sau 5 giờ. (cid:1250) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu(cid:15) k(cid:116)ch (cid:87)hước cu(cid:1237)i cùng c(cid:1259)a (cid:1241) nh(cid:1239)i máu
g(cid:1195)n như (cid:69)(cid:1205)ng với k(cid:116)ch (cid:87)hước c(cid:1259)a “vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng(cid:180)(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u này g(cid:1255)i ý
r(cid:1205)ng lõi nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:109) (cid:87)o (cid:85)a (cid:89)(cid:106) g(cid:1245)p vào c(cid:1191) vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i. (cid:1250) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân mà
(cid:255)ư(cid:1255)c tái thông m(cid:1189)ch, vùng nh(cid:1239)i máu cu(cid:1237)i cùng nh(cid:1235) h(cid:1131)n(cid:15) ch(cid:1229) (cid:79)(cid:106) k(cid:116)ch (cid:87)hước c(cid:1259)a
lõi nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88)(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u này g(cid:1255)i ý r(cid:1205)ng (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu (cid:255)(cid:109) ng(cid:259)n ng(cid:1263)a s(cid:1269) lan
r(cid:1245)ng c(cid:1259)a lõi nh(cid:1239)i máu [14].
(cid:38)ho (cid:255)(cid:1219)n r(cid:1193)t g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:15) kh(cid:105)i ni(cid:1227)m tranh t(cid:1237)i tranh sáng t(cid:1237)i (cid:255)(cid:1131)n gi(cid:1191)n ch(cid:1229)
g(cid:1239)m hai vùng, m(cid:1245)t vùng lõi và m(cid:1245)t vùng bao quanh bên ngoài (hình 1.2).
Vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i
Lõi (cid:1241) nh(cid:1239)i
Hình 1.2. Vùng tranh tối tranh sáng [15]
1.1.2. Hình ảnh học nhồi máu não cấp
Cùng với c(cid:105)c (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng và thời gian kh(cid:1251)i phát thì vai trò c(cid:1259)a
hình (cid:1191)nh học sọ n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn là:
− Lo(cid:1189)i tr(cid:1263) ch(cid:1191)y máu não.
− (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh vùng lõi t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng(cid:17)
− (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)(cid:17)
− (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch b(cid:1231) t(cid:1203)c và h(cid:1227) th(cid:1237)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227).
7
8
1.1.2.1. Loại trừ chảy máu não
Trong th(cid:1269)c hành lâm sàng, khi m(cid:1245)t b(cid:1227)nh nhân nghi ngờ b(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não
vào vi(cid:1227)n(cid:15) người th(cid:1195)y thu(cid:1237)c khó phân bi(cid:1227)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1267)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não
c(cid:1257)c b(cid:1245) c(cid:1193)p với ch(cid:1191)y máu não. Ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não là m(cid:1245)t trong nh(cid:1267)ng
k(cid:1275) thu(cid:1201)t hình (cid:1191)nh (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng nhi(cid:1221)u nh(cid:1193)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)p c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
não. K(cid:1275) thu(cid:1201)t này có th(cid:1223) cho phép ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1191)y máu trong
sọ, ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) dưới nh(cid:1227)n. Tuy nhiên, vẫn chưa ho(cid:106)n (cid:87)o(cid:106)n (cid:83)h(cid:107)n (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1267)a
ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)ang h(cid:1193)(cid:83) (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n bán c(cid:1193)p sau 1 - 2 tu(cid:1195)n với nh(cid:1239)i
máu não, ho(cid:1211)c ch(cid:1191)y máu trong (cid:1241) nh(cid:1239)i máu với ch(cid:1191)y máu não. Hình (cid:1191)nh ch(cid:1191)y
máu não c(cid:1193)(cid:83) (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)hường có m(cid:1201)(cid:87) (cid:255)(cid:1245) 60 - (cid:28)(cid:19) (cid:255)(cid:1131)n (cid:89)(cid:1231) Hounsfield (HU) trên ch(cid:1257)p
c(cid:1203)t lớp vi tính.
Với c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263), trong khi T1, T2 là các chu(cid:1243)i xung nh(cid:1189)(cid:92) (cid:255)(cid:1223) phát
hi(cid:1227)n các ch(cid:1191)y máu bán c(cid:1193)p ho(cid:1211)c m(cid:1189)n (cid:87)(cid:116)nh nhưng (cid:79)(cid:1189)i kém nh(cid:1189)y trong phát
hi(cid:1227)n các ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1237)i c(cid:1193)p (trong 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u). Trái l(cid:1189)i,
chu(cid:1243)i xung T2* là chu(cid:1243)i xung r(cid:1193)t nh(cid:1189)(cid:92) (cid:255)(cid:1223) phát hi(cid:1227)n ch(cid:1191)y máu não trong
giai (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1237)i c(cid:1193)p [16].
1.1.2.2. Xác định lõi nhồi máu não
Vùng lõi nh(cid:1239)i máu là vùng t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng do (cid:87)hi(cid:1219)u máu não không h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c ((cid:79)ư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới máu não < 10 - (cid:20)(cid:21) (cid:80)(cid:79)(cid:18) (cid:20)(cid:19)(cid:19) g(cid:18) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:17) (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh vùng nh(cid:1239)i
(cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:79)(cid:106) (cid:69)ước (cid:255)(cid:1195)u tiên quan trọng cho các quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ti(cid:1219)p theo. Khi
vùng thi(cid:1219)u máu não ((cid:79)ư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới máu não < 10 - 12 ml/ 100 g/ phút) và
c(cid:1189)n ki(cid:1227)t v(cid:1221) n(cid:259)ng (cid:79)ư(cid:1255)ng(cid:15) nước s(cid:1217) (cid:255)i (cid:89)(cid:106)o (cid:87)(cid:1219) bào gây phù t(cid:1219) (cid:69)(cid:106)o(cid:17) (cid:54)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223)
nhìn th(cid:1193)y vùng nh(cid:1239)i máu là vùng gi(cid:1191)m t(cid:1229) trọng trên phim ch(cid:1257)p CLVT [11].
a. Vai trò của chụp cắt lớp vi tính
Ch(cid:1257)p CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)(cid:1223) phát hi(cid:1227)n d(cid:1193)u hi(cid:1227)u thi(cid:1219)u máu
n(cid:109)o c(cid:121) (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y 40 - 60% trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n(cid:15) (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1211)c hi(cid:1227)u, giá tr(cid:1231) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n
dư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:116)nh(cid:15) (cid:107)(cid:80) (cid:87)(cid:116)nh (cid:79)(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 85%, 96% và 27% [11]. Thời gian sớm nh(cid:1193)(cid:87) (cid:255)(cid:1223)
phát hi(cid:1227)n vùng gi(cid:1191)m t(cid:1229) trọng do thi(cid:1219)u máu trên ch(cid:1257)p CLVT là 45 phút [17].
9
Dấu hiệu cơ bản để chẩn đoán thiếu máu não sớm
Hai d(cid:1193)u hi(cid:1227)u cơ b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1223) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:87)hi(cid:1219)u máu não sớm trên ch(cid:1257)p CLVT
là tăng t(cid:1273) trọng t(cid:1269) nhiên trong m(cid:1189)ch máu và gi(cid:1191)m t(cid:1273) trọng nhu mô não.
(cid:153) Tăng tỉ trọng tự nhiên trong mạch máu
D(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1273) trọng t(cid:1269) nhiên c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch [18] như d(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:179)(cid:87)(cid:259)ng
(cid:255)(cid:1201)(cid:80)(cid:180) (cid:11)h(cid:92)(cid:83)(cid:72)(cid:85)d(cid:72)n(cid:86)(cid:72) (cid:86)ign(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:179)(cid:255)i(cid:1223)m ch(cid:1193)m” (dot sign) là do huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i mới hình
thành trong lòng m(cid:1189)ch. D(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) ch(cid:1229) (cid:255)i(cid:1223)m có t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
nhưng kh(cid:123)ng c(cid:121) ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) nh(cid:1239)i máu trong vùng c(cid:1193)(cid:83) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:121)(cid:17) (cid:39)(cid:1193)u
hi(cid:1227)(cid:88) (cid:179)(cid:87)(cid:259)ng (cid:255)(cid:1201)m” (cid:87)hường g(cid:1211)p trong t(cid:1203)c ngh(cid:1217)n (cid:255)o(cid:1189)n M1 c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não
gi(cid:1267)a (hình 2), trong khi d(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:179)(cid:255)i(cid:1223)m ch(cid:1193)m” g(cid:1211)p do huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i gây t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n
M2 ho(cid:1211)c M3 c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1189)t kho(cid:1191)ng 40 -
(cid:24)(cid:19)(cid:8) (cid:89)(cid:106) c(cid:458)ng c(cid:121) (cid:80)(cid:1245)t s(cid:1237) nh(cid:1195)m lẫn với n(cid:1237)t vôi hóa thành m(cid:1189)ch [19], [20].
Hình 1.3. Dấu hiệu tăng tỉ trọng tự nhiên động mạch não giữa trái [21].
(cid:153) Giảm tỉ trọng nhu mô não
(cid:46)hi nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:87)(cid:259)ng (cid:20)(cid:8) nước thì t(cid:1273) trọng gi(cid:1191)(cid:80) (cid:21)(cid:15)(cid:25) (cid:255)(cid:1131)n (cid:89)(cid:1231) Hounsfield
(HU) [22], sau 4 giờ nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:87)(cid:259)ng (cid:22)(cid:8) nước. Trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y c(cid:1259)a CLVT là 40 - (cid:25)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1211)c hi(cid:1227)u, giá tr(cid:1231) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n
dư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:116)nh (cid:89)(cid:106) (cid:107)(cid:80) (cid:87)(cid:116)nh (cid:79)(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 85%, 96% và 27%. Thời gian sớm nh(cid:1193)t có
10
th(cid:1223) phát hi(cid:1227)n gi(cid:1191)m t(cid:1229) trọng trên phim CLVT là 45 phút [17]. Tuy nhiên, khi
th(cid:1193)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1191)m t(cid:1273) trọng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:83)hi(cid:80) (cid:38)(cid:47)(cid:57)(cid:55) (cid:255)(cid:1239)ng ngh(cid:429)a (cid:89)ới nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:255)(cid:109) ho(cid:1189)i
t(cid:1265) không h(cid:1239)i ph(cid:1257)c. Các bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n sớm c(cid:1259)a gi(cid:1191)m t(cid:1273) trọng nhu mô não g(cid:1239)m:
- Gi(cid:1191)m t(cid:1273) trọng nhân bèo:
Hình 1.4. Nhồi máu não cấp ở bệnh nhân nam 37 tuổi, giảm tỷ trọng và
xóa bờ nhân bèo trái (mũi tên) [23].
- D(cid:1193)u hi(cid:1227)u d(cid:1191)i (cid:69)(cid:259)ng (cid:87)h(cid:127)(cid:92) (cid:255)(cid:1191)o (insular ribbon sign)
-
Hình 1.5. Nhồi máu não tối cấp ở bệnh nhân nam 73 tuổi, đột qụy 2,5 giờ.
Hình ảnh giảm tỷ trọng và xóa dải băng thùy đảo phải (mũi tên đen), giảm
tỷ trọng và xóa bờ phần sau nhân bèo phải [21].
11
- M(cid:1193)t phân bi(cid:1227)t ch(cid:1193)t xám và ch(cid:1193)t tr(cid:1203)ng
- Xoá các rãnh cu(cid:1245)n não: khi b(cid:1231) nh(cid:1239)i máu gây phù n(cid:1221) xóa các rãnh cu(cid:1245)n não.
S(cid:1269) hi(cid:1227)n di(cid:1227)n c(cid:1259)a các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u sớm trên phim ch(cid:1257)p CLVT sọ não có liên
(cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng x(cid:1193)u. S(cid:1269) hi(cid:1227)n di(cid:1227)n c(cid:1259)a vùng nhu mô gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)(cid:1201)(cid:80) (cid:255)(cid:1245) (cid:89)ư(cid:1255)t
quá 1/3 vùng chi ph(cid:1237)i c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)ư(cid:1255)c xem là ch(cid:1237)ng ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)(cid:1237)i c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u này ch(cid:1259) y(cid:1219)u
d(cid:1269)a trên k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u ECASS I [17] v(cid:1237)n cho th(cid:1193)(cid:92) c(cid:121) (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng ch(cid:1191)y máu khi dùng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có
các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u nh(cid:1239)i máu sớm (cid:1251) trên 1/3 di(cid:1227)n chi ph(cid:1237)i c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a.
Tuy nhiên, trong nghiên c(cid:1261)u NINDS [24](cid:15) người ta l(cid:1189)i không th(cid:1193)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c m(cid:1237)i
liên quan gi(cid:1267)a c(cid:105)c (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i sớm trên CLVT với vi(cid:1227)c gia (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) ch(cid:1191)y
máu (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87)(cid:17) (cid:55)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) như (cid:89)(cid:1201)y,
d(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:179)(cid:87)(cid:259)ng (cid:255)(cid:1201)m” c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)ư(cid:1255)c xem là y(cid:1219)u t(cid:1237) liên quan
(cid:255)(cid:1219)n (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) x(cid:1193)(cid:88) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t.
b. Vai trò của cộng hưởng từ trong xác định lõi nhồi máu
(cid:42)iai (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1237)i c(cid:1193)(cid:83) (cid:11)dưới 6 giờ), các chu(cid:1243)i xung thường (cid:84)(cid:88)(cid:92) như (cid:55)(cid:20)(cid:58) (cid:89)(cid:106)
(cid:55)(cid:21)(cid:58) (cid:87)hường kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng do mang l(cid:1189)i (cid:116)(cid:87) (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)in(cid:15) (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y r(cid:1193)t th(cid:1193)p.
(cid:55)(cid:85)(cid:114)n (cid:55)(cid:20)(cid:58) (cid:87)h(cid:88)ường không quan sát th(cid:1193)y t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng. Trên T2W, có th(cid:1223) quan
sát th(cid:1193)y (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c, m(cid:1193)t tín hi(cid:1213)̂u dòng ch(cid:1191)y bình thường (tr(cid:1237)ng tín hiệu),
hình (cid:1191)nh này có th(cid:1223) quan sát rõ hơn trên xung FLAIR vì chu(cid:1243)i xung này xóa
tín hi(cid:1227)u c(cid:1259)a d(cid:1231)ch não t(cid:1259)y. Trên xung FLAIR, m(cid:1189)ch t(cid:1203)c bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n tăng tín hi(cid:1227)u.
(cid:264)(cid:1237)i với t(cid:1241)n thư(cid:1131)ng nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1237)i c(cid:1193)p, (cid:255)ộ nh(cid:1189)y c(cid:1259)a các
chu(cid:1243)i xung thường quy th(cid:1193)(cid:83)(cid:15) (cid:255)(cid:1237)i với xung T2W là 18% và xung FLAIR là
29%. Các t(cid:1241)n thư(cid:1131)ng nh(cid:1239)i máu khi quan sát th(cid:1193)y trên các chu(cid:1243)i xung thường
quy là t(cid:1241)n thư(cid:1131)ng không h(cid:1239)i ph(cid:1257)c [25].
(cid:153) Khả năng phát hiện nhồi máu não trên xung khuếch tán
Ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) là phư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) c(cid:121) (cid:255)ộ nh(cid:1189)y r(cid:1193)t cao, cao h(cid:1131)n h(cid:1207)n
ch(cid:1257)p CLVT trong ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh nh(cid:1239)i máu não [26]. Với chu(cid:1243)i xung
khu(cid:1219)ch tán (Diffusion) và b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) h(cid:1227) s(cid:1237) khu(cid:1219)ch tán bi(cid:1223)u ki(cid:1219)n ADC cho phép
12
phát hi(cid:1227)n (cid:255)ư(cid:1255)c > 90% trong 1 giờ (cid:255)(cid:1195)u, nói chung có th(cid:1223) phát hi(cid:1227)n (cid:255)ư(cid:1255)c vùng
nh(cid:1239)i máu não ngay t(cid:1263) nh(cid:1267)ng (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u tiên, ch(cid:1257)p CHT có th(cid:1223) cho phép phát
hi(cid:1227)n t(cid:1241)n thương sau 11 phút và có th(cid:1223) ch(cid:1203)c ch(cid:1203)n sau 30 phút [27]. Ch(cid:1229) âm
tính gi(cid:1191) khi t(cid:1241)n thương quá nh(cid:1235) và thường (cid:1251) h(cid:1237) sau. Người ta còn gọi xung
khu(cid:1219)ch tán là xung “nh(cid:1239)i máu” vì kh(cid:1191) n(cid:259)ng phát hi(cid:1227)n vùng nh(cid:1239)i máu cao và
th(cid:1223) hi(cid:1227)n m(cid:1245)t cách rõ ràng mà không c(cid:1195)n ph(cid:1191)i là bác s(cid:1275) chuyên khoa mới có
th(cid:1223) (cid:255)ọc (cid:255)ư(cid:1255)c.
Tín hi(cid:1227)u vùng nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i theo thời gian(cid:15) (cid:255)(cid:1237)i với nh(cid:1239)i máu
não c(cid:1193)p tính s(cid:1217) t(cid:259)ng tín hi(cid:1227)u trên xung khu(cid:1219)ch tán và gi(cid:1191)m tín hi(cid:1227)u trên b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239)
h(cid:1227) s(cid:1237) khu(cid:1219)ch tán bi(cid:1223)u ki(cid:1219)n ADC.
Vùng nh(cid:1239)i máu c(cid:1193)p tính là vùng khu(cid:1219)ch tán h(cid:1189)n ch(cid:1219) (tăng tín hi(cid:1227)u) trên
xung khu(cid:1219)ch tán, t(cid:259)ng m(cid:1189)nh nh(cid:1193)t sau 2 ngày và gi(cid:1191)m d(cid:1195)n tới (cid:255)(cid:1239)ng tín hi(cid:1227)u
sau 2 tháng. Còn trên b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) h(cid:1227) s(cid:1237) khu(cid:1219)ch tán bi(cid:1223)u ki(cid:1219)n ADC, vùng nh(cid:1239)i máu
gi(cid:1191)m tín hi(cid:1227)u và gi(cid:1191)m m(cid:1189)nh nh(cid:1193)(cid:87) (cid:86)a(cid:88) (cid:21) ng(cid:106)(cid:92)(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:116)n hi(cid:1227)u t(cid:259)ng d(cid:1195)n tới (cid:255)(cid:1239)ng
tín hi(cid:1227)u sau 10 ngày. Như v(cid:1201)y d(cid:1269)a vào tín hi(cid:1227)u trên các chu(cid:1243)i xung này có th(cid:1223)
sơ b(cid:1245) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)ư(cid:1255)c giai (cid:255)o(cid:1189)n nh(cid:1239)i máu. H(cid:1227) s(cid:1237) khuy(cid:1219)ch tán ADC th(cid:1193)p (<
550x10-6) có tiên lư(cid:1255)ng nh(cid:1239)i máu não cao hơn.
Hình 1.6. Hình ảnh CHT của bệnh nhân 34 tuổi tại thời điểm 3 giờ sau khi
khởi phát triệu chứng. Tổn thương làm tăng tín hiệu trên CHT khuếch tán
ở bán cầu não bên trái và giảm tín hiệu trên bản đồ định lượng hệ số
khuếch tán biểu kiến (ADC), trong khi chưa ghi nhận được thay đổi trên
các xung FLAIR và T2 [23].
13
Xung khu(cid:1219)ch tán DWI có (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y và (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1211)c hi(cid:1227)u cao, (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)y kho(cid:1191)ng
88 - 100%, (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1211)c hi(cid:1227)u 86 - 100%, có th(cid:1223) âm tính gi(cid:1191), thường là nh(cid:1267)ng t(cid:1241)n
thư(cid:1131)ng nh(cid:1235) thân não, dư(cid:1131)ng tính gi(cid:1191) khi nh(cid:1267)ng t(cid:1241)n thư(cid:1131)ng tăng tín hi(cid:1227)u trên
T2W, s(cid:1217) (cid:87)(cid:259)ng gi(cid:1191) trên xung khu(cid:1219)ch tán DWI (T2 shine through), nên ph(cid:1191)i
(cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:69)(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) ADC (nh(cid:1239)i máu c(cid:1193)p gi(cid:1191)m tín hi(cid:1227)u trên ADC). Hình (cid:87)(cid:259)ng
tín hi(cid:1227)u trên xung khu(cid:1219)ch tán DWI có th(cid:1223) g(cid:1211)p trong các trường h(cid:1255)p khác như
viêm não Herpes, áp xe, (cid:255)(cid:1245)ng kinh, gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)ường máu...
Di(cid:1227)n tích vùng nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)o (cid:87)(cid:85)(cid:114)n ch(cid:88)(cid:1243)i xung khuy(cid:1219)ch tán, do
ph(cid:1195)n (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i tín hi(cid:1227)u rõ ràng nên vi(cid:1227)c (cid:255)o (cid:87)h(cid:1223) (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n d(cid:1225) dàng và
chính xác.
Theo nhi(cid:1221)u nghiên c(cid:1261)u thì khi quan sát th(cid:1193)y trên xung khu(cid:1219)ch (cid:87)(cid:105)n (cid:255)(cid:1239)ng
ngh(cid:429)a nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:255)(cid:109) ho(cid:1189)i t(cid:1265), không có kh(cid:1191) năng h(cid:1239)i ph(cid:1257)c [26], [28].
1.1.2.3. Đánh giá mạch máu não
a. Chụp CLVT mạch máu não (CTA)
Ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não có kh(cid:1191) n(cid:259)ng kh(cid:1191)o sát toàn b(cid:1245) h(cid:1227) th(cid:1237)ng m(cid:1189)ch
máu não bao g(cid:1239)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1237)t s(cid:1237)ng (cid:89)(cid:106) c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
lớn trong sọ. B(cid:1205)ng cách tiêm m(cid:1245)t li(cid:1221)u thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang, ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não
có th(cid:1223) th(cid:1269)c hi(cid:1227)n vi(cid:1227)c ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp m(cid:1189)ch máu t(cid:1263) c(cid:88)ng (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch ch(cid:1259) cho tới
vòng tu(cid:1195)n ho(cid:106)n (cid:58)i(cid:79)(cid:79)i(cid:86)(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) h(cid:117)nh (cid:1191)nh s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c tái t(cid:1189)o hình (cid:1191)nh ba chi(cid:1221)u,
nhi(cid:1221)u m(cid:1211)t ph(cid:1207)ng(cid:15) (cid:87)(cid:105)i (cid:255)(cid:1231)nh d(cid:1189)ng, cho hình (cid:1191)nh m(cid:1189)ch máu với (cid:255)(cid:1245) phân gi(cid:1191)i cao.
(cid:55)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn thì ch(cid:1257)p CLVT
m(cid:1189)ch n(cid:109)o gi(cid:126)(cid:83): a(cid:15) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh v(cid:1231) trí m(cid:1189)ch não b(cid:1231) t(cid:1203)c(cid:30) (cid:69)(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i và s(cid:1269) lan r(cid:1245)ng c(cid:1259)a huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i; c(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)(cid:30) d(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
kh(cid:1191) n(cid:259)ng (cid:87)i(cid:1219)p c(cid:1201)n c(cid:1259)a (cid:1237)ng thông trong can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch [29].
14
(cid:153) Xác định vị trí mạch tắc
Ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o gi(cid:126)(cid:83) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh m(cid:1189)ch máu t(cid:1203)c như (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:48)(cid:20)(cid:15) (cid:48)(cid:21)(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1237)t s(cid:1237)ng – thân n(cid:1221)n… Vi(cid:1227)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh ch(cid:116)nh (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c giúp cho
quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hay l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131)
học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông c(cid:1259)a thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch với các t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t khi t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong là 4,4%,
t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a M1 32%, t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch thân n(cid:1221)n 4% [30]. Chính vì
t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông th(cid:1193)p c(cid:1259)a thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:1251) c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn nên vi(cid:1227)c xác
(cid:255)(cid:1231)nh chính xác m(cid:1189)ch t(cid:1203)c trên ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não có vai trò quan trọng
trong vi(cid:1227)c l(cid:1269)a chọn các bi(cid:1227)n pháp tái thông.
(cid:153) Đánh giá chiều dài huyết khối và sự lan rộng của huyết khối:
Ngoài vi(cid:1227)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh v(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c, ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não còn giúp
ước (cid:79)ư(cid:1255)ng s(cid:1269) lan r(cid:1245)ng c(cid:1259)a huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:458)ng như chi(cid:1221)u dài c(cid:1259)a huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i [29].
S(cid:1269) lan r(cid:1245)ng c(cid:1259)a huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1259)a h(cid:1227) tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước trên CLVT
m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c tính theo ch(cid:1229) s(cid:1237) huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (Clot burden score- CBS). Khi giá
tr(cid:1231) ch(cid:1229) s(cid:1237) huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:87)(cid:259)ng (cid:11)(cid:255)(cid:1239)ng ngh(cid:429)a h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:116)(cid:87) h(cid:1131)n(cid:12)(cid:15) (cid:69)(cid:1227)nh nhân s(cid:1217) có t(cid:1229) l(cid:1227)
t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:116)(cid:87) h(cid:1131)n(cid:15) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh cao h(cid:1131)n(cid:15) (cid:87)h(cid:114)(cid:80) (cid:89)(cid:106)o (cid:255)(cid:121) (cid:87)h(cid:117) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y
máu chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:89)(cid:106) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) tích (cid:1241) nh(cid:1239)i máu nh(cid:1235) h(cid:1131)n [31]. Theo tác
gi(cid:1191) Tan và c(cid:1245)ng s(cid:1269), giá tr(cid:1231) ch(cid:1229) s(cid:1237) huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i CBS càng cao thì t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
càng cao [32].
15
Hình 1.7. 10 điểm chỉ số huyết khối: trừ 1 hoặc 2 điểm tương ứng với vị trí
tắc mạch trên CLVT mạch não: động mạch cảnh trong đoạn dưới siphon
(1), động mạch cảnh trong đoạn trên siphon (2), đoạn gần M1 (2), đoạn xa
M1 (2), nhánh M2 (1), đoạn A1 (1) [31].
S(cid:1269) lan r(cid:1245)ng c(cid:1259)a huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:458)ng c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh thông qua vi(cid:1227)c
(cid:255)o chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. Riedel và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u 138 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, t(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nhân có huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:80)(cid:80) (cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:1221)u không có
tái thông. Chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i trong nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:1245) dài
c(cid:1259)a d(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) trọng t(cid:1269) nhiên c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)p trên
CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i quang với (cid:255)(cid:1245) dày lớp c(cid:1203)t 2,5 mm [33].
Chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:458)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh trên phim CLVT m(cid:1189)ch não,
với b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. Với huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i 0 – 5 mm
thì t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông 42,8% và khi chi(cid:1221)u dài huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i trên 20 mm thì t(cid:1229) l(cid:1227) tái
thông là 0% [29].
16
(cid:153) Đánh giá tuần hoàn bàng hệ
Th(cid:1223) tích và s(cid:1269) ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n c(cid:1259)a lõi nh(cid:1239)i máu ph(cid:1257) thu(cid:1245)c và tình tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n
hoàn bàng h(cid:1227) và h(cid:1227) th(cid:1237)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) khác nhau (cid:1251) các b(cid:1227)nh nhân [34].
Tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) t(cid:1237)t cho k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t, gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong
và bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch [35]. Vi(cid:1227)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) trên ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não m(cid:1245)t pha có nhi(cid:1221)u h(cid:1189)n ch(cid:1219) và
kh(cid:123)ng (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) ch(cid:116)nh (cid:91)(cid:105)c (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227). Trong nghiên c(cid:1261)u ESCAPE, s(cid:1265)
d(cid:1257)ng ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não nhi(cid:1221)(cid:88) (cid:83)ha (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106)
m(cid:1245)(cid:87) k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t nhanh, chính xác, gi(cid:1191)(cid:80) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ia c(cid:458)ng như (cid:79)ư(cid:1255)ng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n
quang [36]. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:54)(cid:38)(cid:36)(cid:51)(cid:40) c(cid:458)ng ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng với vi(cid:1227)c k(cid:1219)t
h(cid:1255)p gi(cid:1267)a (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS và tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) có th(cid:1223) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh nhóm b(cid:1227)nh
nhân có l(cid:1255)i khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch tới 12 giờ [3]. Nghiên c(cid:1261)u MR
(cid:38)(cid:47)(cid:40)(cid:36)N c(cid:458)ng kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh giá tr(cid:1231) cao c(cid:1259)a tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) với h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm
sàng. Tình tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) can thi(cid:1227)p
n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (p = 0,038). L(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch là cao (cid:1251) nhóm có tu(cid:1195)n
hoàn bàng h(cid:1227) t(cid:1237)t (t(cid:1273) su(cid:1193)t chênh OR 3,2; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,7 - 6,2) và
l(cid:1255)i (cid:116)ch (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) là kém ho(cid:1211)c không có (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)
kém ho(cid:1211)c không có (t(cid:1273) su(cid:1193)t chênh OR 1,2; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,7 - 2,3 và
t(cid:1273) su(cid:1193)t chênh OR 1,0; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,1 - 8,7) [37].
(cid:153) Đánh giá khả năng tiếp cận của ống thông trong can thiệp nội mạch:
Ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não không ch(cid:1229) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh v(cid:1231) trí m(cid:1189)ch t(cid:1203)c (cid:80)(cid:106) c(cid:122)n (cid:255)(cid:105)nh
giá v(cid:1221) gi(cid:1191)i phẫ(cid:88) (cid:84)(cid:88)ai (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch ch(cid:1259)(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ (cid:255)(cid:1223) lên
k(cid:1219) ho(cid:1189)ch can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp gi(cid:1191)m thời gian can thi(cid:1227)p [38]. Thêm n(cid:1267)a, v(cid:1231)
trí huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i và tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) c(cid:458)ng gi(cid:126)(cid:83) (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) can (cid:87)hi(cid:1227)p l(cid:1269)a chọn
(cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:80)(cid:1189)ch, d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não [39], [40].
17
b. Chụp CHT mạch máu não (MRA)
Ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch máu thời gian bay (Time of Flight Magnetic
Resonance Angiography - TOF) là k(cid:1275) thu(cid:1201)t không xâm l(cid:1193)n(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n
không c(cid:1195)n tiêm thu(cid:1237)c c(cid:1191)n t(cid:1263). Do v(cid:1201)(cid:92)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) k(cid:1275) thu(cid:1201)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c ư(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng
khi ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với CHT khu(cid:1219)ch tán - (cid:38)(cid:43)(cid:55) (cid:87)ưới máu trong vi(cid:1227)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) não c(cid:1193)p. Ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch máu s(cid:1265) d(cid:1257)ng sóng vô tuy(cid:1219)n có t(cid:1195)n s(cid:1237) xung r(cid:1193)t
nhanh và phát hi(cid:1227)n các tín hi(cid:1227)u. Tín hi(cid:1227)u t(cid:1263) các mô không có liên quan tới
máu s(cid:1217) b(cid:1231) (cid:1261)c ch(cid:1219) b(cid:1205)ng k(cid:1275) thu(cid:1201)t bão hòa. Do v(cid:1201)y, các mô bão hòa có dòng
(cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)ưới qua s(cid:1217) c(cid:121) (cid:80)(cid:106)(cid:88) (cid:86)(cid:105)ng h(cid:1131)n (cid:86)o với tín hi(cid:1227)u r(cid:1193)t nh(cid:1235) t(cid:1263) các mô bão hòa
[41]. K(cid:1275) thu(cid:1201)(cid:87) n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)(cid:105)ng (cid:87)in c(cid:1201)(cid:92) (cid:255)(cid:1223) phát hi(cid:1227)n s(cid:1269) t(cid:1203)c ngh(cid:1217)n (cid:1251)
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh(cid:15) c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não tu(cid:1195)n ho(cid:106)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch thân n(cid:1221)n.
Ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch máu có s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i quang t(cid:1263) cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) chính
(cid:91)(cid:105)c h(cid:1131)n ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch máu TOF và cho hình (cid:1191)nh ch(cid:1193)(cid:87) (cid:79)ư(cid:1255)ng t(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:92)
nhi(cid:114)n(cid:15) như(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1223)m chính khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng k(cid:1275) thu(cid:1201)t này là c(cid:1195)n ph(cid:1191)i tiêm ch(cid:1193)(cid:87) (cid:255)(cid:1237)i
quang t(cid:1263) (cid:84)(cid:88)a (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch.
1.1.2.4. Đánh giá vùng nguy cơ (vùng nửa tối)
Vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i [42], hay còn gọi (cid:79)(cid:106) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)(cid:105)ng k(cid:1223)
(cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:11)(cid:79)ư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới máu não 12 - 20 ml/ 100 g/ phút), các t(cid:1219) bào
th(cid:1195)n kinh dưới d(cid:1189)ng không ho(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng và gây ra các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng th(cid:1195)n kinh khu
trú. Quá trình t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng ch(cid:1261)c n(cid:259)ng n(cid:106)(cid:92) (cid:86)(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c n(cid:1219)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới
máu k(cid:1231)p thời. Vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng là m(cid:1245)t vùng bi(cid:1219)n (cid:255)(cid:1245)ng [43](cid:15) (cid:255)(cid:1223) phân
bi(cid:1227)t vùng lõi nh(cid:1239)i máu não với (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:89)(cid:106) (cid:89)(cid:127)ng gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)ưới máu xung
(cid:84)(cid:88)anh (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i ph(cid:1191)i ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)ưới máu ho(cid:1211)c c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) (cid:87)ưới
máu. C(cid:1191) hai k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:86)(cid:1269) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)(cid:1245)ng học n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i
quang theo thời gian và d(cid:1269)ng hình b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) (cid:87)ưới máu. Có th(cid:1223) chia ra b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239)
theo thời gian như (cid:87)hời gian (cid:255)(cid:1189)t n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) t(cid:1237)i (cid:255)a (Time to maximum - Tmax),
thời gian n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1229)nh (time-to-peak - TTP) và thời gian thu(cid:1237)c (cid:79)ư(cid:88)
18
chuy(cid:1223)n trung bình (mean-transit-time - MTT) hay b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) th(cid:1223) (cid:87)(cid:116)ch (cid:87)ưới máu
não (CBV) ho(cid:1211)c b(cid:1191)n (cid:255)(cid:1239) (cid:79)ư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới máu não (CBF).
Hình ảnh nhồi máu não trên chụp CLVT tưới máu (perfusion CT):
Vùng mô não b(cid:1231) nh(cid:1239)i máu (vùng lõi - core) có th(cid:1223) (cid:87)(cid:116)ch (cid:87)ưới máu não CBV
dưới (cid:21) (cid:80)(cid:79)(cid:18) (cid:20)(cid:19)(cid:19) g n(cid:109)o (cid:89)(cid:106) (cid:79)ư(cid:88) (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:38)(cid:37)(cid:41) dưới 30% so với bên
(cid:255)(cid:1237)i di(cid:1213)̂n [44]. Vùng mô não có nguy cơ nh(cid:1239)i máu (vùng tranh t(cid:1237)i tranh sáng -
penumbra) có th(cid:1223) (cid:87)(cid:116)ch (cid:87)ưới máu não CBV trên 2 ml/ 100 g não và thời gian
(cid:79)ư(cid:88) ch(cid:88)(cid:92)(cid:1223)n thu(cid:1237)c trung bình MTT trên 145% so với (cid:69)(cid:114)n (cid:255)(cid:1237)i di(cid:1227)n.
a
Hình 1.8. Bệnh nhân đột quỵ giờ thứ 3,5, liệt nửa người trái, NIHSS 13
Hình a vùng giảm tỉ trọng của phần trước động mạch não giữa, hình
b trên phim CLVT mạch máu: tắc nhánh M2 trên của động mạch não giữa
phải, hình c: bản đồ TTP chỉ ra vùng giảm tưới máu do tắc động mạch não
giữa, tương tự hình ảnh giảm tưới máu trên bản đồ CBF (hình d), hình e
bản đồ CBV ước lượng vùng lõi nhồi máu không hồi phục. Bệnh nhân
được điều trị tái thông thành công với lấy huyết khối cơ học, hình f là hình
ảnh CLVT ngày thứ 4 của bệnh nhân [11].
19
1.2. Các phương pháp tái thông mạch não
1.2.1. Tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch (IV rtPA)
Các th(cid:1195)y thu(cid:1237)c b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u khám phá ra vi(cid:1227)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng các thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t t(cid:1263) nh(cid:1267)ng n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:24)(cid:19) (cid:87)(cid:85)ong c(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh c(cid:1191)nh t(cid:1203)c m(cid:1189)ch toàn thân khác
nhau [45](cid:17) (cid:264)(cid:1237)i với b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não, các th(cid:1265) nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:255)(cid:109) d(cid:127)ng
các thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t có ngu(cid:1239)n g(cid:1237)c t(cid:1263) người ho(cid:1211)c bò ho(cid:1211)c streptokinase
(cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)(cid:17) (cid:264)(cid:1195)u nh(cid:1267)ng n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:25)(cid:19)(cid:15) (cid:48)(cid:72)(cid:92)(cid:72)(cid:85) (cid:89)(cid:106) c(cid:1245)ng s(cid:1269) [46] (cid:255)(cid:109) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ngẫu
nhiên cho 73 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não n(cid:1211)ng b(cid:1205)ng thu(cid:1237)c (cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:72)(cid:83)(cid:87)okina(cid:86)(cid:72) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch k(cid:1219)t h(cid:1255)p ho(cid:1211)c không k(cid:1219)t h(cid:1255)p thêm các thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:87)(cid:85)ong (cid:22)
giờ (cid:255)(cid:1195)u k(cid:1223) t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não. K(cid:1219)t qu(cid:1191) là s(cid:1269) phân gi(cid:1191)i c(cid:1257)c máu
(cid:255)(cid:123)ng (cid:87)h(cid:106)nh c(cid:123)ng (cid:1251) m(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) nhưng c(cid:121) (cid:20)(cid:19) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1265) vong,
và m(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1227)nh nhân b(cid:1231) ch(cid:1191)y máu não. Sau nghiên c(cid:1261)u này, streptokinase
(cid:255)ư(cid:1255)c cho là quá nguy hi(cid:1223)(cid:80) (cid:255)(cid:1223) d(cid:127)ng cho (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu não, và vi(cid:1227)c s(cid:1265)
d(cid:1257)ng (cid:86)(cid:87)(cid:85)(cid:72)(cid:83)(cid:87)okina(cid:86)(cid:72) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) các huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i t(cid:1203)c m(cid:1189)ch toàn thân và t(cid:1189)i
(cid:87)i(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c xem là có ch(cid:1237)ng ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh khi b(cid:1227)nh nhân có các t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:1251) não
ho(cid:1211)c có ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não.
Trong nh(cid:1267)ng n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:28)(cid:19)(cid:15) (cid:57)i(cid:1227)n Qu(cid:1237)c gia v(cid:1221) (cid:264)(cid:1245)t qu(cid:1271) và Th(cid:1195)n kinh
(cid:11)N(cid:44)N(cid:39)(cid:54)(cid:12) (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:106)i (cid:87)(cid:85)(cid:1255) hai th(cid:1265) nghi(cid:1227)m lâm sàng ngẫu nhiên so sánh tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và gi(cid:1191) dư(cid:1255)c [47], bao g(cid:1239)m 624 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu
não trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u. Các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch so với gi(cid:1191) dư(cid:1255)c (cid:255)(cid:109) c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) gia (cid:87)(cid:259)ng (cid:20)(cid:25)(cid:8) (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1237)i v(cid:1221) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh
t(cid:1237)t (mRS 0 - (cid:20)(cid:12) (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:122)ng (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:11)(cid:23)(cid:21)(cid:15)(cid:25)(cid:8) (cid:255)(cid:1237)i với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch so với (cid:21)(cid:25)(cid:15)(cid:25)(cid:8) (cid:255)(cid:1237)i với gi(cid:1191) dư(cid:1255)c (p < 0,01); s(cid:1237) b(cid:1227)nh nhân c(cid:1195)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1223)
(cid:255)(cid:1189)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c l(cid:1255)i ích là 6. M(cid:1211)c d(cid:127) c(cid:121) (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) ch(cid:1191)y máu não có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng t(cid:1263)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:11)(cid:25)(cid:15)(cid:23)(cid:8) (cid:255)(cid:1237)i với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
so với (cid:19)(cid:15)(cid:25)(cid:8) (cid:255)(cid:1237)i với gi(cid:1191) dư(cid:1255)c, p < 0,001), l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131). (cid:39)o (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:38)(cid:1131) (cid:84)(cid:88)an Qu(cid:1191)n lý Th(cid:1269)c ph(cid:1197)m và Dư(cid:1255)c ph(cid:1197)m
20
Hoa K(cid:484) (cid:11)(cid:41)(cid:39)(cid:36)(cid:12) (cid:255)(cid:109) (cid:255)(cid:1239)ng ý phê duy(cid:1227)t tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u. M(cid:1245)t th(cid:1265) nghi(cid:1227)m
lâm sàng ti(cid:1219)(cid:83) (cid:87)h(cid:72)o (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành (cid:1251) châu Âu trên 821 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não
trong vòng 3 – 4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)u, tu(cid:1241)i dưới (cid:27)(cid:19) c(cid:458)ng cho (cid:87)h(cid:1193)y l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, tuy nhiên hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a nó th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:19)-1: 52,4%
(cid:255)(cid:1237)i với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch so với (cid:23)(cid:24)(cid:15)(cid:21)(cid:8) (cid:255)(cid:1237)i với gi(cid:1191) dư(cid:1255)c,
p = 0,04; NNTB, 14) [48]. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u này (cid:255)(cid:109) kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não trong
4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)u.
M(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p bao g(cid:1239)m 2775 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:109)
cho ta th(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào thời gian. T(cid:1229) su(cid:1193)t chênh (OR)
v(cid:1221) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t theo thời gian: 2,55
(kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,44 - 4,52) trong c(cid:1265)a s(cid:1241) 0 – 90 phút, 1,64 (kho(cid:1191)ng
tin c(cid:1201)y 95% CI 1,12 - 2,4) trong c(cid:1265)a s(cid:1241) 91 - 180 phút và 1,34 (kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y
95% CI 1,06 - 1,68) trong c(cid:1265)a s(cid:1241) 181 - (cid:21)(cid:26)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t không
có l(cid:1255)i ích ngoài 4,5 giờ. T(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu não có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:79)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:86)o
với k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u NINDS (5,2% (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, 1% (cid:1251) nhóm
ch(cid:1261)ng; t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 5,37 (kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 3,2 - 9,0)) [49]. B(cid:1251)i vì
l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ph(cid:1257) thu(cid:1245)c v(cid:1221) thời gian, vì v(cid:1201)y c(cid:1195)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t cho b(cid:1227)nh nhân càng nhanh càng t(cid:1237)t.
Phân tích s(cid:1131) b(cid:1245) 58.000 b(cid:1227)nh nhân (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não trong 4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, m(cid:1243)i (cid:20)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t s(cid:1217) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng
4% t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t vi(cid:1227)n có th(cid:1223) (cid:255)i (cid:79)(cid:1189)i (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p, gi(cid:1191)m 4% b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265)
(cid:89)ong c(cid:458)ng như gi(cid:1191)m 4% t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng [50].
N(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23)(cid:15) (cid:80)(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p g(cid:1239)m 6.756 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) h(cid:1131)n
1700 b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i), nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t ho(cid:1211)c gi(cid:1191) dư(cid:1255)c trong các nghiên c(cid:1261)u NINDS, ATLANTIS, ECASS (1, 2
21
và 3), EPITHET, và IST-3 [51]. M(cid:1257)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c
th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t (với mRS 0 - 1) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m ba tháng ho(cid:1211)c sáu tháng. Các k(cid:1219)t
qu(cid:1191) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c báo cáo:
- Trong c(cid:1265)a s(cid:1241) ba giờ (cid:255)(cid:1195)u: t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là 33%, so với nhóm ch(cid:1261)ng là 23% (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,75;
kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,35 - 2,27).
- Trong c(cid:1265)a s(cid:1241) 3 – 4,5 giờ, t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t 35% và nhóm ch(cid:1261)ng 30% (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,26; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y
95% CI 1,05 - 1,51).
- Ngoài c(cid:1265)a s(cid:1241) 4,5 giờ, t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
là 33% và nhóm ch(cid:1261)ng 31% (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,15; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y
95% CI 0,95 – 1,4).
L(cid:1255)i ích c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t không ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nhân và m(cid:1261)c
(cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) ch(cid:1191)y máu não có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng
(6,8% nhóm can thi(cid:1227)p và 1,3% nhóm ch(cid:1261)ng, t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 5,55; kho(cid:1191)ng
tin c(cid:1201)y 95% CI 4,01 - (cid:26)(cid:15)(cid:26)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)(cid:1265) vong do ch(cid:1191)y máu não trong
(cid:89)(cid:122)ng (cid:26) ng(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1195)u (2,7% nhóm can thi(cid:1227)p, 0,4% nhóm ch(cid:1261)ng, t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR
7,14, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 3,98 - (cid:20)(cid:21)(cid:15)(cid:26)(cid:28)(cid:12)(cid:17) Ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) nhau (cid:1251)
các nhóm tu(cid:1241)i, m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) mu(cid:1245)n.
T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày c(cid:1259)a nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) cao h(cid:1131)n
kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với nhóm ch(cid:1261)ng (17,9% nhóm can thi(cid:1227)p, 16,5%
nhóm ch(cid:1261)ng, 95% CI 0,99 - 1,25).
(cid:153) Cơ sở của việc sử dụng Alteplase đường tĩnh mạch liều thấp 0,6 mg/kg ở
bệnh nhân nhồi máu não cấp do tắc động mạch não giữa.
T(cid:1189)i Nh(cid:1201)t B(cid:1191)n với th(cid:1265) nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)u J-ACT (Japan Alteplase Clinical)
[52] bao g(cid:1239)m 103 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1197)n (cid:255)oán nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p trong vòng 3
22
giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1205)ng (cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:255)ường t(cid:429)nh m(cid:1189)ch với li(cid:1221)u 0,6 mg/kg. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) cho th(cid:1193)y: có 36,9% b(cid:1227)nh nhân có m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:255)i(cid:1223)m
mRS 0-(cid:20)(cid:12)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:255)ó t(cid:1273) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu não có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là 5,8%. T(cid:1263) sau
nghiên c(cid:1261)u này B(cid:1245) Y t(cid:1219) Nh(cid:1201)t B(cid:1191)n (cid:255)ã ch(cid:1193)p thu(cid:1201)n s(cid:1265) d(cid:1257)ng Alteplase với li(cid:1221)u
(cid:19)(cid:15)(cid:25) (cid:80)g(cid:18)kg (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p trong vòng 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u.
Th(cid:1265) nghi(cid:1227)m SAMURAI [53] v(cid:1221) s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:87)hường quy thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t Alteplase li(cid:1221)u th(cid:1193)p 0,6 mg/kg trên 600 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p
trong vòng ba giờ (cid:255)(cid:1195)u t(cid:1189)i (cid:20)(cid:19) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) t(cid:1189)i Nh(cid:1201)t B(cid:1191)n t(cid:1263) (cid:20)(cid:19)(cid:18)(cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:24) (cid:255)(cid:1219)n
7/2008. K(cid:1219)t qu(cid:1191) cho th(cid:1193)y t(cid:1273) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân có k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t là
33,2%, t(cid:1273) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu trong sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là 3,8%.
Th(cid:1265) nghi(cid:1227)m J-ACT II [54], với 58 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p trong
vòng 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)ư(cid:1255)c di(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1205)ng Alteplase
(cid:255)ường t(cid:429)nh m(cid:1189)ch, cho k(cid:1219)t qu(cid:1191): t(cid:1273) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch là 69% và k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t sau ba tháng là 46,6%; và (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t không có b(cid:1227)nh nhân nào
có bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)y máu trong sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
(cid:153) Nghiên cứu so sánh liều thấp và liều chuẩn (Nghiên cứu
ENCHANTED)
Nghiên c(cid:1261)u ENCHANTED d(cid:1269)a trên gi(cid:1191) thi(cid:1219)t cho r(cid:1205)ng(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
Alteplase li(cid:1221)u th(cid:1193)p có t(cid:1273) l(cid:1227) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t không thua kém
li(cid:1221)u chu(cid:1197)n và gi(cid:1191)m t(cid:1273) l(cid:1227) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)y máu não so với li(cid:1221)u chu(cid:1197)n(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106)
m(cid:1245)t nghiên c(cid:1261)u ngẫ(cid:88) nhi(cid:114)n(cid:15) (cid:255)a (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80)(cid:15) (cid:87)hi(cid:1219)t k(cid:1219) m(cid:1251), chia làm hai nhóm
(li(cid:1221)u th(cid:1193)p ho(cid:1211)c li(cid:1221)u chu(cid:1197)n), ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh ngẫu nhiên 3.310 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu
chu(cid:1197)n (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (tu(cid:1241)i (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:25)(cid:26)(cid:30) (cid:25)(cid:22)(cid:8) người (cid:38)h(cid:107)(cid:88) (cid:200)(cid:12) (cid:255)(cid:1223)
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) li(cid:1221)u th(cid:1193)p Alteplase (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (0,6 mg/kg) ho(cid:1211)c li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (0,9
mg/kg); b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c ngẫu nhiên h(cid:121)a (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) trong vòng 4,5 giờ sau khi
xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1195)u tiên.
23
(cid:48)(cid:1257)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:91)(cid:72)(cid:80) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) c(cid:1259)a (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:79)i(cid:1227)(cid:88) c(cid:121)
k(cid:112)(cid:80) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:83)hư(cid:1131)ng di(cid:1227)n (cid:87)(cid:1265) (cid:89)ong ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:106)n (cid:87)(cid:1201)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
90 ngày hay không, d(cid:1269)a (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:87)(cid:1263) 2 (cid:255)(cid:1219)n 6 c(cid:1259)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:53)ankin (cid:86)(cid:1265)a
(cid:255)(cid:1241)i. (cid:48)(cid:1257)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:87)h(cid:1261) hai (cid:79)(cid:106) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:91)(cid:72)(cid:80) (cid:79)i(cid:1227)(cid:88) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) c(cid:121) (cid:79)(cid:1191)(cid:80) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)i(cid:1219)n
ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng ha(cid:92) kh(cid:123)ng (cid:89)(cid:106) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:83)h(cid:1257)c h(cid:1239)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng
(cid:87)h(cid:1195)n kinh d(cid:1269)a (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:83)h(cid:107)n (cid:69)(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:53)ankin (cid:86)(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i(cid:17) (cid:55)h(cid:1265) nghi(cid:1227)(cid:80) n(cid:106)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:69)ao
g(cid:1239)(cid:80) (cid:28)(cid:22)(cid:24) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)ha(cid:80) gia ngẫ(cid:88) nhi(cid:114)n h(cid:121)a can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:116)ch
c(cid:1269)c (cid:11)c(cid:123)ng (cid:69)(cid:1237) 2019).
(cid:55)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:53)ankin (cid:86)(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i (cid:87)(cid:1263) (cid:21) (cid:255)(cid:1219)n (cid:25): có 855 (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:1237)
1607 (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:24)(cid:22)(cid:15)(cid:21)(cid:8)(cid:12) (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:27)(cid:20)(cid:26) (cid:87)(cid:85)ong (cid:86)(cid:1237) 1599 (cid:69)(cid:1227)nh
nhân (cid:11)(cid:24)(cid:20)(cid:15)(cid:20)(cid:8)(cid:12) (cid:87)(cid:85)ong nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:11)(cid:87)(cid:1273) s(cid:88)(cid:1193)(cid:87) ch(cid:114)nh (OR) 1,(cid:19)(cid:28)(cid:30) (cid:28)(cid:24)(cid:8) kho(cid:1191)ng
(cid:87)in c(cid:1201)(cid:92) (CI) (cid:87)(cid:1263) (cid:19)(cid:15)(cid:28)(cid:24) (cid:255)(cid:1219)n (cid:20)(cid:15)(cid:21)(cid:24)(cid:30) p = 0,51). (cid:55)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)i(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) não có
(cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng g(cid:1211)(cid:83) (cid:1251) 1,0% (cid:86)(cid:1237) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:21)(cid:15)(cid:20)(cid:8) (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)u
ch(cid:88)(cid:1197)n (p = 0,01). T(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:1265) (cid:89)ong (cid:91)(cid:1191)(cid:92) (cid:85)a (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:122)ng (cid:26) ng(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:1251) (cid:19)(cid:15)(cid:24)(cid:8) c(cid:1259)a
nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) và 1,5% c(cid:1259)a nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (p (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:20)(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:1265) (cid:89)ong (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời
(cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 90 ngày (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) kh(cid:123)ng kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:105)ng k(cid:1223) gi(cid:1267)a hai nh(cid:121)(cid:80) (cid:11)(cid:27)(cid:15)(cid:24)(cid:8)
nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) và 10,3% nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n, p = 0,07). Như (cid:89)(cid:1201)(cid:92)(cid:15) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88)
(cid:87)h(cid:1265) nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:86)o (cid:86)(cid:105)nh hi(cid:1227)(cid:88) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:89)ới (cid:79)i(cid:1221)(cid:88)
ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o c(cid:1193)(cid:83) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 90 ngày cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92)(cid:15) (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:106)n
(cid:87)(cid:1201)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:1265) (cid:89)ong (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nh(cid:121)(cid:80) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:79)i(cid:1221)(cid:88)
(cid:87)h(cid:1193)(cid:83)(cid:15) (cid:86)(cid:1269) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng k(cid:114) (51,1% (cid:86)o (cid:89)ới 53,2%). Tuy
nhi(cid:114)n(cid:15) (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)i(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) não c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng gi(cid:1191)(cid:80) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:89)ới
A(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) [55].
(cid:55)(cid:85)ong (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch dưới nh(cid:121)(cid:80) c(cid:1259)a nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)N(cid:38)(cid:43)(cid:36)N(cid:55)(cid:40)(cid:39)(cid:15) k(cid:1219)(cid:87)
(cid:84)(cid:88)(cid:1191) ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:85)(cid:1205)ng(cid:15) (cid:79)(cid:1255)i (cid:116)ch c(cid:1259)a (cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng (cid:85)(cid:125) (cid:85)(cid:106)ng h(cid:1131)n (cid:255)(cid:1237)i
(cid:89)ới người (cid:38)h(cid:107)(cid:88) (cid:200)(cid:15) người gi(cid:106) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27)(cid:19) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i (cid:89)(cid:106) c(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) n(cid:1211)ng(cid:17)
(cid:264)(cid:105)ng ch(cid:126) (cid:234)(cid:15) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)ong c(cid:1265)a (cid:86)(cid:1241) (cid:87)(cid:1263) (cid:22) (cid:255)(cid:1219)n (cid:23),(cid:24) giờ c(cid:121) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191)
24
(cid:83)h(cid:1257)c h(cid:1239)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1195)n kinh (cid:87)(cid:1237)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nha(cid:88) (cid:1251)
hai nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:11)(cid:23)(cid:27),(cid:28)(cid:8) (cid:86)o (cid:89)ới (cid:23)(cid:28),9%, OR = 1,04, 95% CI
0,84 – 1,3, p = 0,65) [56](cid:17) (cid:55)h(cid:114)(cid:80) (cid:89)(cid:106)o (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch g(cid:1245)(cid:83) c(cid:105)c d(cid:1267) (cid:79)i(cid:1227)(cid:88) (cid:89)(cid:1221)
(cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:1251) người (cid:38)h(cid:107)(cid:88) (cid:200) (cid:87)(cid:1263) n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:28)(cid:19) (cid:255)(cid:1219)n (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) c(cid:458)ng cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92)(cid:15) (cid:87)(cid:116)nh
hi(cid:1227)(cid:88) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:89)(cid:106) an (cid:87)o(cid:106)n c(cid:1259)a (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới (cid:79)i(cid:1221)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n [57].
M(cid:1211)c dù hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:89)ư(cid:1255)t tr(cid:1245)i so với gi(cid:1191) dư(cid:1255)c (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o do c(cid:105)c ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n kh(cid:105)c nha(cid:88) c(cid:458)ng như c(cid:105)c (cid:80)(cid:1261)c
(cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não [47], [58], [59]. Tuy nhiên với các b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn thì
t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch th(cid:1193)p sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, 10% - 15% với t(cid:1203)c
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong, 25% - 50% với t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n g(cid:1195)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a, t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t
k(cid:1219)t c(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t ch(cid:1229) t(cid:1263) 35 (cid:255)(cid:1219)n 40% [60], [61]. B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u
máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn chi(cid:1219)m 1/3 các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu
n(cid:109)o(cid:15) (cid:87)hường có lâm sàng n(cid:1211)ng n(cid:1221) và k(cid:1219)t c(cid:1257)c k(cid:112)(cid:80) khi kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c tái thông
m(cid:1189)ch thích h(cid:1255)p [61], [62]. Vì v(cid:1201)y, với các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não do t(cid:1203)c các
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn thì n(cid:1243) l(cid:1269)c (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não cùng với thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t là vai trò c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch.
1.2.2. Can thiệp mạch
Tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p với thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hay can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong c(cid:458)ng
như c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng [2]. Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i
máu não c(cid:1193)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1263) nh(cid:1267)ng n(cid:259)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:27)(cid:19)(cid:17) (cid:55)(cid:1263) (cid:255)(cid:121) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p có nhi(cid:1221)u ti(cid:1219)n b(cid:1245) (cid:255)(cid:105)ng k(cid:1223), t(cid:1263) dùng thu(cid:1237)c
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1219)n các d(cid:1257)ng c(cid:1257) l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t (Merci, Penumbra...) và g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c d(cid:1257)ng c(cid:1257) l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) hai (Solitaire, Trevo)...
25
a. Chỉ định
B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n hoàn
n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)ư(cid:1255)c khuy(cid:1219)n c(cid:105)o (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) sớm với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học s(cid:1265) d(cid:1257)ng
d(cid:1257)ng c(cid:1257) th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) hai(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c
khuy(cid:1219)n c(cid:105)o (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)(cid:88) như (cid:79)(cid:106) (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n (cid:87)hường quy n(cid:1219)u b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n.
- Hình (cid:1191)nh học: Vùng lõi nh(cid:1239)i máu não nh(cid:1235) và lo(cid:1189)i tr(cid:1263) ch(cid:1191)y máu não
(ch(cid:1257)p CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i quang ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p CHT...).
- Ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch não: t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n g(cid:1195)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước
(ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch não).
Can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n sớm trong vòng 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u
Can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:1251) các trung tâm có kh(cid:1191) n(cid:259)ng can (cid:87)hi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch não.
Với b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n hoàn
n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước n(cid:1219)u có ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh dùng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch thì nên
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch thêm
vào. Tuy nhiên, can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch c(cid:1195)n ti(cid:1219)n hành càng sớm càng t(cid:1237)t, không
c(cid:1195)n chờ (cid:255)(cid:1255)i (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng với thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch [63].
b. Tiêu chuẩn lựa chọn: d(cid:1269)a vào tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn theo nghiên c(cid:1261)u MR
CLEAN [5]:
- Lâm sàng ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não c(cid:1193)p.
- Khi(cid:1219)m khuy(cid:1219)t th(cid:1195)n kinh với (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21)(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n
c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:25) (cid:87)h(cid:72)o như (cid:83)hi(cid:114)n
b(cid:1191)n hướng dẫn (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/
Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) [63].
- (cid:264)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:149) (cid:25) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:83)hi(cid:80) ch(cid:1257)p CLVT không thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang
ho(cid:1211)c trên ch(cid:1257)p CHT khu(cid:1219)ch tán.
26
- Không có hình (cid:1191)nh ch(cid:1191)y máu não trên ch(cid:1257)p CLVT hay ch(cid:1257)p CHT.
- Có b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước: (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (M1/M2), ho(cid:1211)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước
(A1/A2) trên ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não, ch(cid:1257)p CHT m(cid:1189)ch não ho(cid:1211)c trên
ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch s(cid:1237) hoá xoá n(cid:1221)n.
- Thời gian can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não trong vòng 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u.
- B(cid:1227)nh nhân trên 18 tu(cid:1241)i.
- B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:89)(cid:106) gia (cid:255)(cid:117)nh (cid:255)(cid:1239)ng ý, kí b(cid:1191)n cam k(cid:1219)t th(cid:1259) thu(cid:1201)t.
c. Tiêu chuẩn loại trừ:
- Huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trên 185/110 mmHg.
- (cid:264)ường máu dưới 2,7 mmol/L ho(cid:1211)c trên 22,2 mmol/L.
- R(cid:1237)i lo(cid:1189)n (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88): (cid:55)i(cid:1223)u c(cid:1195)u dưới 40 x 109/L ho(cid:1211)c ch(cid:1229) s(cid:1237) INR lớn h(cid:1131)n 3.
M(cid:1245)t s(cid:1237) th(cid:1265) nghi(cid:1227)m lâm sàng khác có m(cid:1245)t s(cid:1237) tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn và lo(cid:1189)i
tr(cid:1263) khác với MR CLEAN:
C(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u ESCAPE và EXTEND-(cid:44)(cid:36) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ưa (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n tàn t(cid:1201)t
trước khi (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não [3], [7].
Hướng dẫn n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/ Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
não Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) khuy(cid:1219)n cáo l(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:25) [63].
Nghiên c(cid:1261)u ESCAPE l(cid:1269)a chọn nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)
m(cid:1261)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1237)t, và thời gian can thi(cid:1227)p kéo dài tới 12 giờ, tuy nhiên có
r(cid:1193)t ít b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) sau 6 giờ [3].
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36) (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng vùng n(cid:1265)a t(cid:1237)i và th(cid:1223) tích
vùng lõi nh(cid:1239)i máu dưới 70 ml trên phim ch(cid:1257)p (cid:38)(cid:47)(cid:57)(cid:55) (cid:87)ưới máu [7]
27
d. Biến chứng can thiệp nội mạch
(cid:153) Chảy máu nội sọ có triệu chứng
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (XHCD) là m(cid:1245)t bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng nghiêm trọng sau
nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là các bi(cid:1227)n (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng như (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:255)ư(cid:1255)c phân lo(cid:1189)i d(cid:1269)a
trên 2 tiêu chu(cid:1197)n chính: 1; tiêu chu(cid:1197)n hình (cid:1191)nh; 2, tiêu chu(cid:1197)n v(cid:1221) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n
kinh [64](cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:91)(cid:88)(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) chính
(cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân và
(cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a c(cid:1259)a t(cid:1263)ng nghiên c(cid:1261)(cid:88)(cid:15) nhưng dao (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1263) 2% - 7% [65]. Với (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (có k(cid:1219)t h(cid:1255)p ho(cid:1211)c không k(cid:1219)t h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch) t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:255)ư(cid:1255)c thông báo lên tới 46%, tuy nhiên
xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng ch(cid:1229) 2% trong nghiên c(cid:1261)u THRACE
c(cid:1259)a Bracard và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [66].
(cid:153) Các biến chứng khác
Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u ít g(cid:1211)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng t(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n ch(cid:1191)y máu n(cid:1245)i sọ.
- T(cid:1203)c m(cid:1189)ch trong quá trình can thi(cid:1227)p: có th(cid:1223) c(cid:1257)c huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i mới t(cid:1189)o
thành ho(cid:1211)c các m(cid:1191)nh v(cid:1257)n huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i v(cid:1253) (cid:85)a (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:85)(cid:123)i (cid:255)i (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:1203)c m(cid:1245)t nhánh
m(cid:1189)ch khác. Dùng thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:79)i(cid:1221)u th(cid:1193)p k(cid:1219)t h(cid:1255)p truy(cid:1221)n heparin
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch s(cid:1217) làm gi(cid:1191)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)(cid:1189)o huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i do (cid:1237)ng thông và
dây dẫn khi can thi(cid:1227)(cid:83)(cid:17) (cid:37)(cid:1131)(cid:80) (cid:69)(cid:121)ng (cid:255)(cid:1195)u (cid:1237)ng thông dẫn (cid:255)ường (cid:87)(cid:85)ước khi
kéo huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i s(cid:1217) giúp gi(cid:1191)m kh(cid:1191) n(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t kh(cid:1237)i v(cid:1253) b(cid:1231) trôi lên trên.
M(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t, khi d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p b(cid:1231) gãy t(cid:1189)o d(cid:1231) v(cid:1201)t
trong lòng m(cid:1189)ch và gây t(cid:1203)c m(cid:1189)ch, c(cid:1195)n ph(cid:1191)i (cid:255)ư(cid:1255)c l(cid:1193)y ra b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257)
chuyên bi(cid:1227)t.
28
- Bóc tách hay rách lòng m(cid:1189)ch: có th(cid:1223) do (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)(cid:1211)t/ thay b(cid:1245) chọc
lòng m(cid:1189)ch ho(cid:1211)c khi lu(cid:1239)n (cid:1237)ng thông hay dây dẫn ti(cid:1219)p c(cid:1201)n v(cid:1231) trí t(cid:1203)c. H(cid:1201)u
qu(cid:1191) có th(cid:1223) gây nh(cid:1239)i máu não hay xu(cid:1193)t huy(cid:1219)(cid:87) dưới nh(cid:1227)n và tùy vào t(cid:1241)n
(cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:80)(cid:106) c(cid:121) c(cid:105)ch (cid:91)(cid:1265) trí ti(cid:1219)p theo khác nhau.
- (cid:46)h(cid:123)ng (cid:69)(cid:259)ng (cid:112)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c v(cid:1231) trí chọc (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:86)a(cid:88) khi k(cid:1219)t thúc th(cid:1259)
thu(cid:1201)t: dẫn (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1257) máu vùng b(cid:1213)n, ch(cid:1191)y máu sau phúc m(cid:1189)c hay gi(cid:1191) phình
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:17) (cid:264)(cid:123)i khi (cid:83)h(cid:1191)i c(cid:1195)n (cid:255)(cid:1219)n phẫu thu(cid:1201)t c(cid:1193)p c(cid:1261)(cid:88) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:1191)m
b(cid:1191)o (cid:79)ư(cid:88) (cid:87)h(cid:123)ng d(cid:122)ng ch(cid:1191)(cid:92) (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường.
- M(cid:1245)t s(cid:1237) tác d(cid:1257)ng ph(cid:1257) c(cid:1259)a thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang: bao g(cid:1239)m d(cid:1231) (cid:1261)ng và suy th(cid:1201)n,
có th(cid:1223) dẫn (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1265) vong n(cid:1219)(cid:88) kh(cid:123)ng (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1193)p c(cid:1261)u k(cid:1231)p thời(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t
nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) c(cid:121) gi(cid:1191)m ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121)(cid:17)
e. Phân loại
Với các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn
trong 4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)u n(cid:1219)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh và không có ch(cid:1237)ng ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh c(cid:1259)a tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch thì tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c
khuy(cid:1219)n c(cid:105)o như (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n [67], [68]. B(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các
m(cid:1189)ch lớn thu(cid:1245)c tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước thì m(cid:1211)c d(cid:127) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hay không, 60 – 80% b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) vong ho(cid:1211)c mang di ch(cid:1261)ng th(cid:1195)n
kinh n(cid:1211)ng n(cid:1221) [5]. H(cid:1189)n ch(cid:1219) chính c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là
t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch th(cid:1193)p, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ch(cid:1229) x(cid:1193)p x(cid:1229) (cid:22)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:89)ới t(cid:1203)c m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh dưới 10%, t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)o(cid:1189)n M1 30%, t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)o(cid:1189)n M2 42%.
M(cid:1245)t h(cid:1189)n ch(cid:1219) khác c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là c(cid:1265)a s(cid:1241) (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) ng(cid:1203)n (cid:11)dưới 4,5 giờ).
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong nhi(cid:1221)(cid:88) n(cid:259)(cid:80) (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
nh(cid:1239)i máu não. Các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1221)u ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch não c(cid:1259)a
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường t(cid:429)nh m(cid:1189)ch (80%
29
và 46%) [4]. Tuy nhiên hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch so với tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch luôn là câu h(cid:1235)i (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1211)(cid:87) (cid:85)a (cid:89)(cid:106) (cid:255)ư(cid:1255)c nghiên c(cid:1261)u
trong nhi(cid:1221)(cid:88) n(cid:259)(cid:80) (cid:84)(cid:88)a(cid:17)
D(cid:1269)a trên vi(cid:1227)c k(cid:1219)t h(cid:1255)p hay không k(cid:1219)t h(cid:1255)p với thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, thời (cid:255)i(cid:1223)m can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch, các tác gi(cid:1191) chia can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch ra làm ba nhóm [69]:
(cid:153) Can thiệp nội mạch đơn thuần:
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:1195)u) là b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch ngay mà không k(cid:1219)t
h(cid:1255)p với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch. Trong th(cid:1269)c h(cid:106)nh (cid:87)hường quy, can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)hường (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành (cid:1251) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não trong c(cid:1265)a
s(cid:1241) 4,5 – 6 giờ, nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có ch(cid:1237)ng ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch như (cid:80)ới phẫu thu(cid:1201)t g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:15) (cid:88)(cid:1237)ng thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:89)ới ch(cid:1229) s(cid:1237)
INR >1,7...
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành trong nhi(cid:1221)u nghiên
c(cid:1261)u ngẫu nhiên nh(cid:1205)m so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh m(cid:1189)ch
như SYNTHESIS, MERCI, Multi MERCI… Tuy nhiên các nghiên c(cid:1261)u này
(cid:255)(cid:1221)u ch(cid:1229) ra l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch kh(cid:123)ng cao h(cid:1131)n (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch. Lý gi(cid:1191)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u này, các tác gi(cid:1191) (cid:255)(cid:1221)u cho r(cid:1205)ng lí
do th(cid:1193)t b(cid:1189)i là do thời gian b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch quá mu(cid:1245)n, thời gian can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch kéo dài, d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p th(cid:1219) h(cid:1227) c(cid:458)(cid:17)
(cid:153) Điều trị cứu nguy (Rescue Therapy):
B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn trong vòng 4,5 giờ
(cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch(cid:17) (cid:37)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) can (cid:87)hi(cid:1227)p th(cid:1195)n kinh
chu(cid:1197)n b(cid:1231) s(cid:1209)n sàng khi b(cid:1227)nh nh(cid:107)n kh(cid:123)ng (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch. Sau 60 phút tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
l(cid:1189)i. N(cid:1219)(cid:88) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trên 8 ho(cid:1211)c b(cid:1227)nh nhân vẫn còn các khi(cid:1219)m khuy(cid:1219)t th(cid:1195)n
30
kinh nghiêm trọng (cid:87)h(cid:117) (cid:255)ư(cid:1255)c coi là tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch th(cid:1193)t b(cid:1189)i.
Lúc này can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch c(cid:1261)u ng(cid:88)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c.
(cid:153) Điều trị kết hợp (Combine Therapy):
B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn trong vòng 4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)u (cid:255)ư(cid:1255)c
ti(cid:1219)n hành tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch. Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c ph(cid:1237)i
h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ngay sau khi Phòng can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch s(cid:1209)n sàng. Khác với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
c(cid:1261)u ng(cid:88)(cid:92)(cid:15) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p thì b(cid:1227)nh nhân không c(cid:1195)n chờ (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh
giá l(cid:1189)i li(cid:1227)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hay không,
và thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)p t(cid:1257)c truy(cid:1221)n trong thời
gian can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch.
Với m(cid:1257)c tiêu “thời gian (cid:79)(cid:106) n(cid:109)o(cid:180)(cid:15) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) luôn
mu(cid:1237)n t(cid:1237)i ư(cid:88) ho(cid:105) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), nh(cid:1205)m rút ng(cid:1203)n thời gian “t(cid:1263) (cid:255)(cid:1219)n
c(cid:1265)a (cid:255)(cid:1219)n lúc chọc kim” (door to needle time - thời gian (cid:255)(cid:1219)n vi(cid:1227)n (cid:255)(cid:1219)n khi (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t), vì v(cid:1201)y các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não có th(cid:1223) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ngay trên bàn ch(cid:1257)p CLVT khi ch(cid:1257)p CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i
quang lo(cid:1189)i tr(cid:1263) ch(cid:1191)y máu não. M(cid:1211)t khác, với b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn thì
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch c(cid:458)ng (cid:255)ư(cid:1255)c khuy(cid:1219)n cáo sớ(cid:80) (cid:255)(cid:1223) rút ng(cid:1203)n thời gian tái thông
m(cid:1189)ch não. Chính vì v(cid:1201)y, (cid:1251) h(cid:1195)u h(cid:1219)(cid:87) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thì qui trình
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p
(tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch càng sớm càng t(cid:1237)(cid:87)(cid:15) nga(cid:92) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:87)i(cid:1219)n hành can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch k(cid:1219)t h(cid:1255)p ngay khi phòng can thi(cid:1227)p s(cid:1209)n sàng).
Hi(cid:1227)n t(cid:1189)i trong th(cid:1269)c hành lâm sàng t(cid:1189)i B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch (cid:48)ai c(cid:458)ng như
các khuy(cid:1219)n cáo c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/ Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não Hoa
K(cid:484) (AHA/ASA), Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não châu Âu (ESO) thì với các b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p (can thi(cid:1227)p
n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n ngay sau khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch).
Tuy nhiên trong m(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:87)h(cid:117) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1261)u nguy vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n
31
h(cid:106)nh(cid:15) (cid:87)hường (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn (cid:255)ư(cid:1255)c
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:1251) các b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n kh(cid:105)c(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1193)y b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c
chuy(cid:1223)n (cid:255)(cid:1219)n b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n c(cid:1259)a chúng tôi, ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
l(cid:1189)i v(cid:1221) (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:91)(cid:72)(cid:80) c(cid:121) (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ha(cid:92) kh(cid:123)ng(cid:15) c(cid:458)ng như (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:255)(cid:105)nh
giá t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o (cid:89)(cid:106) (cid:80)(cid:1189)ch não. N(cid:1219)u lâm sàng b(cid:1227)nh nhân g(cid:1255)i ý
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch th(cid:1193)t b(cid:1189)i (cid:255)(cid:1239)ng thời ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não
g(cid:1255)i ý v(cid:1231) trí m(cid:1189)ch t(cid:1203)c và t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) (cid:83)h(cid:127) h(cid:1255)p thì ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c b(cid:1227)nh
nhân s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch gi(cid:1191)i nguy.
1.3. Các nghiên cứu về can thiệp nội mạch
1.3.1. Các nghiên cứu về can thiệp nội mạch ở Việt Nam
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn (cid:255)(cid:109)
(cid:255)ư(cid:1255)c tri(cid:1223)n khai t(cid:1189)i các trung tâm lớn (cid:1251) Vi(cid:1227)t Nam t(cid:1263) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:19)(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhiên 5
n(cid:259)(cid:80) (cid:255)(cid:1195)u tiên s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân không lớn.
T(cid:1189)i thành ph(cid:1237) H(cid:1239) Chí Minh, n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23)(cid:15) (cid:57)(cid:458) (cid:200)nh Nh(cid:1231), Ph(cid:1189)m Nguyên Bình
nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:179)(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:116)nh an (cid:87)o(cid:106)n (cid:89)(cid:106) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:79)(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i b(cid:1205)ng
d(cid:1257)ng c(cid:1257) c(cid:1131) học Solitaire (cid:1251) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não”. Nghiên c(cid:1261)u bao
g(cid:1239)m 36 b(cid:1227)nh nhân. K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c: t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân h(cid:1239)i ph(cid:1257)c ch(cid:1261)c
n(cid:259)ng (cid:89)ới (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i tháng th(cid:1261) 3 0-2 là 55,6%, t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong chung là
16,7% và t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là 11,1% [70]. Tác gi(cid:1191) (cid:55)(cid:85)ư(cid:1131)ng (cid:47)(cid:114) (cid:55)u(cid:1193)n
Anh nghiên c(cid:1261)u trên 94 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:22)(cid:21) (cid:69)(cid:1227)nh nhân có dùng tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t k(cid:1219)t h(cid:1255)p với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:54)o(cid:79)i(cid:87)ai(cid:85)(cid:72)(cid:15) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c k(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông là 88%,
ph(cid:1257)c h(cid:1239)i th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t sau 3 tháng là 58,8% [71].
T(cid:1189)i b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n (cid:55)(cid:85)(cid:88)ng ư(cid:1131)ng (cid:52)(cid:88)(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)i 108, t(cid:1263) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23) (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)h(cid:105)ng (cid:26) n(cid:259)(cid:80)
(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:26) (cid:255)(cid:109) (cid:87)i(cid:1219)n hành can thi(cid:1227)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học cho 341 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i
máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn, cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng dao (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1263) 71% tới 89%
và k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)(cid:87) dao (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1263) (cid:23)(cid:21) (cid:255)(cid:1219)n 63% tu(cid:484) theo các giai
32
(cid:255)o(cid:1189)n [72]. Tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Hoàng Ngọc và c(cid:1245)ng s(cid:1269) th(cid:1237)ng kê trên 138 b(cid:1227)nh
nhân nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tái thông m(cid:1189)ch n(cid:109)o(cid:15) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
m(cid:1189)ch não là 79,7% và h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t (mRS 0-2) là 58,7% [73].
T(cid:1189)i b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai, can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu
não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn tri(cid:1223)n khai t(cid:1263) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:17) (cid:264)(cid:1219)n n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24)(cid:15) (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191)
Nguy(cid:1225)n Quang Anh và c(cid:1245)ng s(cid:1269) ti(cid:1219)n hành nghiên c(cid:1261)u “Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m
hình (cid:1191)nh học (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:69)ước (cid:255)(cid:1195)u c(cid:1259)a k(cid:1275) thu(cid:1201)t l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i
b(cid:1205)ng stent Solitaire (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não t(cid:1237)i c(cid:1193)p”, công b(cid:1237) k(cid:1219)t qu(cid:1191) can
thi(cid:1227)p cho 14 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn, với t(cid:1229) l(cid:1227)
tái thông là 80% và t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t là 71,4%. T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong công
b(cid:1237) trong nghiên c(cid:1261)u là 14,3%, t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng lên tới 66,7%, tuy
nhiên t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng ch(cid:1229) chi(cid:1219)m 6,7% [74]. N(cid:259)(cid:80)
2017, tác gi(cid:1191) Phan Ngọc Nhu ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:179)(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu
não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) c(cid:1131) học (cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:1195)u t(cid:1189)i b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch
Mai”. Nghiên c(cid:1261)u g(cid:1239)m 48 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn không có
(cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch
(cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:1195)(cid:88)(cid:15) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c k(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông m(cid:1189)ch là 72,9% và t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng 54,2%, t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong sau 3 tháng là 6,25% và t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n
d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là 10,4% [75].
1.3.2. Các nghiên cứu tiêu sợi huyết đường động mạch và/ hoặc lấy huyết
khối với dụng cụ thế hệ thứ nhất
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành trong nhi(cid:1221)u nghiên
c(cid:1261)u ngẫu nhiên nh(cid:1205)m so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch như c(cid:105)c nghi(cid:114)n c(cid:1261)u SYNTHESIS, MERCI, Multi MERCI…
Tuy nhiên các nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u ch(cid:1229) ra l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch không
cao h(cid:1131)n (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch. Lí gi(cid:1191)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u
này, các tác gi(cid:1191) (cid:255)(cid:1221)u cho r(cid:1205)ng lí do th(cid:1193)t b(cid:1189)i là do thời gian b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u can thi(cid:1227)p
33
n(cid:1245)i m(cid:1189)ch quá mu(cid:1245)n, thời gian can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch kéo dài, d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p
th(cid:1219) h(cid:1227) c(cid:458)(cid:17)
Các nghiên c(cid:1261)u k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i
m(cid:1189)ch công b(cid:1237) (cid:87)(cid:85)ước n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23) như (cid:48)(cid:53) (cid:53)(cid:40)(cid:54)(cid:38)(cid:56)(cid:53)(cid:40)(cid:15) (cid:44)(cid:48)(cid:54) (cid:44)(cid:44)(cid:44)(cid:15) (cid:54)(cid:60)N(cid:55)(cid:43)(cid:40)(cid:54)(cid:44)(cid:54)
Expansion thì can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:79)(cid:88)(cid:123)n (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1261)u nguy khi thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch th(cid:1193)t b(cid:1189)i, và d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ch(cid:1259) y(cid:1219)u là th(cid:1219)
h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t. Các nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) v(cid:1221) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng sau ba
tháng c(cid:1259)a nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) c(cid:458)ng như nh(cid:121)(cid:80) ch(cid:1261)ng (cid:79)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nha(cid:88)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)t
qu(cid:1191) này khi(cid:1219)n cho r(cid:1193)t nhi(cid:1221)u nhà nghiên c(cid:1261)u c(cid:1191)m th(cid:1193)y không l(cid:1189)c quan v(cid:1221)
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:79)ai c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch.
Nghiên cứu IMS III là th(cid:1265) nghi(cid:1227)m lâm sàng ngẫ(cid:88) nhi(cid:114)n c(cid:121) (cid:255)(cid:1237)i ch(cid:1261)ng
(cid:255)a (cid:84)(cid:88)(cid:1237)c gia so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch li(cid:1221)u chu(cid:1197)n với tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch li(cid:1221)u th(cid:1193)p k(cid:1219)t h(cid:1255)p với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học ho(cid:1211)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch. B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u s(cid:1217)
(cid:255)ư(cid:1255)c phân ngẫu nhiên ho(cid:1211)c (cid:79)(cid:106) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) với thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
với li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (0,9 mg/kg), ho(cid:1211)c là tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch li(cid:1221)u th(cid:1193)p (thu(cid:1237)c
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:1263)ng sau 40 phút truy(cid:1221)n (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch) k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch sau (cid:255)(cid:121)(cid:17) (cid:43)(cid:117)nh (cid:1191)nh học m(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p là không b(cid:1203)t
bu(cid:1245)c (cid:87)(cid:85)ước khi tuy(cid:1223)n chọn b(cid:1227)nh nhân, vì v(cid:1201)y có 89 b(cid:1227)nh nhân (21%) (cid:1251) nhóm
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch nhưng kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:87)(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn. T(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u
nghiên c(cid:1261)u, ch(cid:1229) duy nh(cid:1193)t d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:48)(cid:72)(cid:85)ci (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:38)(cid:1131)
quan Qu(cid:1191)n lý Th(cid:1269)c ph(cid:1197)(cid:80) (cid:89)(cid:106) (cid:39)ư(cid:1255)c ph(cid:1197)m Hoa K(cid:484) ch(cid:1193)p thu(cid:1201)n (cid:89)(cid:106) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng
ch(cid:1259) y(cid:1219)u trong nghiên c(cid:1261)u. (cid:1250) giai (cid:255)o(cid:1189)n sau c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u, m(cid:1211)c d(cid:127) gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253)
(cid:54)o(cid:79)i(cid:87)ai(cid:85)(cid:72) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n c(cid:458)ng ch(cid:1229) s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ít b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) b(cid:1205)ng gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) Solitaire. Nghiên c(cid:1261)u d(cid:1269) (cid:255)(cid:1231)nh thu tuy(cid:1223)n 900 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) não trong 3 giờ (cid:255)(cid:1195)u tu(cid:1241)i t(cid:1263) (cid:20)(cid:27) (cid:255)(cid:1219)n 82 t(cid:1189)i 58 trung tâm (cid:1251) Hoa K(cid:484), Canada,
(cid:210)c (cid:89)(cid:106) ch(cid:107)(cid:88) (cid:198)(cid:88)(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n(cid:15) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) (cid:83)h(cid:1191)i t(cid:1189)m d(cid:1263)ng sớm do
34
không có hi(cid:1227)u qu(cid:1191) sau khi thu tuy(cid:1223)n 656 b(cid:1227)nh nhân (434 b(cid:1227)nh nhân nhóm can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch và 222 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n
thu(cid:1195)n(cid:12) (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:122)ng (cid:86)(cid:105)(cid:88) n(cid:259)(cid:80)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t
v(cid:1221) k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng gi(cid:1267)a nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch và nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0 - 2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày (cid:1251) nhóm
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch là 40,8% so với nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là 38,7% (s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t
tuy(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1237)i 1,5%, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 6,1 – 9,1). T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m
(cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nha(cid:88) gi(cid:1267)a hai nhóm (19,1% nhóm can thi(cid:1227)p, 21,6%
nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, p = 0,52). Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu não
có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng gi(cid:1267)a hai nhóm t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 30 giờ (6,2% nhóm can thi(cid:1227)p và
5,9% nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, p = 0,83) [61].
Kết quả tương tự gặp trong nghiên cứu SYNTHESIS EXP được
thực hiện ở châu Âu. Nghiên c(cid:1261)u g(cid:1239)m 362 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não
trong vòng 4,5 giờ (cid:255)ư(cid:1255)c phân ngẫ(cid:88) nhi(cid:114)n (cid:89)(cid:106)o (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
hay can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch và/ho(cid:1211)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch có k(cid:1219)t h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ho(cid:1211)c
kh(cid:123)ng(cid:12)(cid:17) (cid:55)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) nghiên c(cid:1261)u IMS III, hình (cid:1191)nh học m(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o c(cid:458)ng
không b(cid:1203)t bu(cid:1245)c (cid:87)(cid:85)ước khi thu tuy(cid:1223)n b(cid:1227)nh nhân. Ch(cid:1229) có 13% b(cid:1227)nh nhân nhóm
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) hai. Không có s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0 - 1 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày gi(cid:1267)a hai
nhóm: 30,4% nhóm can thi(cid:1227)p và 34,8% nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (p = 0,16). T(cid:1229) l(cid:1227)
ch(cid:1191)y máu n(cid:1245)i sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 7 ngày là 6% (cid:1251) m(cid:1243)i nhóm, và
không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng n(cid:1211)ng gi(cid:1267)a 2 nhóm [76].
Nghiên cứu MR RESCUE: D(cid:1269)a trên gi(cid:1191) thuy(cid:1219)t r(cid:1205)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) não ngoài 4,5 giờ có vùng thi(cid:1219)u máu lớn ngoài vùng ho(cid:1189)i t(cid:1265) (vùng nguy
c(cid:1131)(cid:12) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) có l(cid:1255)i ích t(cid:1263) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não so với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n [77]. 118
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước trong
35
vòng 8 giờ (cid:255)ư(cid:1255)c phân ngẫu nhiên vào nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch ho(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
chu(cid:1197)n. T(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i hình (cid:1191)nh ch(cid:1257)p CLVT ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p CHT não
(cid:87)(cid:85)ước khi phân ngẫu nhiên. Phân ngẫu nhiên d(cid:1269)a vào phân t(cid:1195)ng b(cid:1227)nh nhân có
(cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)hu(cid:1201)n l(cid:1255)i (cid:11)(cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:85)(cid:1245)ng và vùng lõi nh(cid:1239)i máu nh(cid:1235)) ho(cid:1211)c
kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:11)(cid:89)(cid:127)ng (cid:79)(cid:125)i nh(cid:1239)i máu r(cid:1245)ng ho(cid:1211)c (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) nh(cid:1235) ho(cid:1211)c
không có). D(cid:1257)ng c(cid:1257) (cid:48)(cid:40)(cid:53)(cid:38)(cid:44) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng t(cid:1263) khi b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u nghiên c(cid:1261)u 2004 và
(cid:255)(cid:1219)n n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:28) (cid:87)h(cid:117) d(cid:1257)ng c(cid:1257) (cid:51)(cid:72)n(cid:88)(cid:80)(cid:69)(cid:85)a (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng. Thời gian trung bình
tuy(cid:1223)n chọn b(cid:1227)nh nhân là 5,5 giờ (cid:89)(cid:106) (cid:24)(cid:27)(cid:8) c(cid:121) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n l(cid:1255)i. T(cid:1229) l(cid:1227) tái
thông m(cid:1189)ch nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch là 67%. Không có s(cid:1269) khác nhau v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày gi(cid:1267)a nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:106) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) chu(cid:1197)n (3,9 và 3,9, p = 0,99). Can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch c(cid:458)ng kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:79)(cid:1255)i th(cid:1219) so với
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n (cid:1251) c(cid:1191) nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)n l(cid:1255)i (mRS 3,9 và
(cid:22)(cid:15)(cid:23)(cid:15) (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:12) (cid:89)(cid:106) nh(cid:121)(cid:80) kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:23)(cid:15)(cid:19) (cid:89)(cid:106) (cid:23)(cid:15)(cid:23)(cid:15) (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:22)(cid:21)(cid:12)(cid:17)
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a hai nhóm v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu
có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng [4].
C(cid:1191) ba nghiên c(cid:1261)u trên ch(cid:1259) y(cid:1219)u s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch th(cid:1219) h(cid:1227)
th(cid:1261) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành t(cid:1263) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:23) (cid:255)(cid:1219)n (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21) (cid:255)(cid:1221)u cho th(cid:1193)y không có l(cid:1255)i ích khi
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não t(cid:1263) trung bình tới n(cid:1211)ng b(cid:1205)ng can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. K(cid:1219)t qu(cid:1191) các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:259)ng (cid:87)(cid:85)ước n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:22) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng
m(cid:1237)i lo ng(cid:1189)i v(cid:1221) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245) an toàn c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch với b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n(cid:15) c(cid:121) hai (cid:79)(cid:116) do (cid:255)(cid:1223) ti(cid:1219)p t(cid:1257)c
nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch: m(cid:1245)(cid:87) (cid:79)(cid:106)(cid:15) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:15) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u pha 2 v(cid:1221) giá
(cid:255)(cid:1253) t(cid:1269) bung ch(cid:1229) ra s(cid:1269) (cid:89)ư(cid:1255)t tr(cid:1245)i so với d(cid:1257)ng c(cid:1257) th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t v(cid:1221) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t
c(cid:1257)c ch(cid:1261)c n(cid:259)ng(cid:15) (cid:89)(cid:106) hai (cid:79)(cid:106)(cid:15) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch dưới nhóm t(cid:1263) nghiên c(cid:1261)u IMS III ch(cid:1229) ra l(cid:1255)i
ích lâm sàng c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân có t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn (cid:255)ư(cid:1255)c
ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch so với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n [78].
36
1.3.3. Các nghiên cứu kết hợp giữa tiêu sợi huyết tĩnh mạch với lấy huyết
khối đường động mạch bằng dụng cụ thế hệ thứ hai.
Các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:69)(cid:106)(cid:92) dưới (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u cho th(cid:1193)y tính hi(cid:1227)u qu(cid:1191) và
s(cid:1269) an (cid:87)o(cid:106)n khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch cho các b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c
c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn h(cid:1227) tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước. K(cid:1219)t qu(cid:1191) khác bi(cid:1227)t c(cid:1259)a các nghiên
c(cid:1261)u này so với các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c cho là do s(cid:1269) t(cid:1237)i
ư(cid:88) ho(cid:105) (cid:87)hời gian tái thông m(cid:1189)ch não khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:79)(cid:88)(cid:123)n (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n
hành ngay sau khi dùng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:11)(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t
h(cid:1255)p – combine therapy) và t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông (TICI 2b/3) cao với d(cid:1257)ng c(cid:1257) can
thi(cid:1227)p ch(cid:1259) y(cid:1219)u là dùng gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) t(cid:1269) bung. D(cid:1269)a trên k(cid:1219)t qu(cid:1191) thành công c(cid:1259)a các
nghiên c(cid:1261)(cid:88) dưới (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:15) c(cid:105)c (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:255)(cid:1221)u th(cid:1237)ng nh(cid:1193)t tính hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)(cid:83) c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân
nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn(cid:15) c(cid:458)ng như (cid:89)i(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p
(cid:11)co(cid:80)(cid:69)in(cid:72) (cid:87)h(cid:72)(cid:85)a(cid:83)(cid:92)(cid:12) (cid:255)ư(cid:1255)c khuy(cid:1219)n cáo nhi(cid:1221)(cid:88) h(cid:1131)n gi(cid:126)(cid:83) gia (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
c(cid:458)ng như (cid:85)(cid:126)(cid:87) ng(cid:1203)n thời gian t(cid:1263) khi (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não (cid:255)(cid:1219)n khi m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c tái thông.
(cid:153) Nghiên cứu MR CLEAN
Nghiên c(cid:1261)u ngẫu nhiên so sánh gi(cid:1267)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thường quy với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trong
sọ lớn c(cid:1259)a tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước trong thời gian 6 giờ. M(cid:1257)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh
gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m ngày th(cid:1261) 90. Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n
hành trên 500 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i 16 trung tâm (cid:1251) Hà Lan, t(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:21)(cid:25)(cid:26) (cid:69)(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)hường quy và 233 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)hường quy k(cid:1219)t h(cid:1255)p
với nhóm can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch(cid:17) (cid:264)(cid:1245) tu(cid:1241)i trung bình b(cid:1227)nh nhân là 65 (t(cid:1263) 23 (cid:255)(cid:1219)n
96 tu(cid:1241)i). 445 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:27)(cid:28)(cid:8)(cid:12) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch b(cid:1205)ng
A(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:87)(cid:85)ước khi (cid:255)ư(cid:1255)c phân nhóm ngẫu nhiên. L(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i b(cid:1205)ng gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253)
(cid:54)o(cid:79)i(cid:87)ai(cid:85)(cid:72) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:1251) 190 b(cid:1227)nh nhân (81,5%) trong nhóm 233 b(cid:1227)nh nhân
37
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t (mRS 0 - 2) c(cid:1259)a nhóm can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:21)(cid:15)(cid:25)(cid:8) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)hường quy là 19,1% (t(cid:1229) l(cid:1227)
chênh tuy(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1237)i là 13,5%). Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a 2 nhóm v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265)
(cid:89)ong c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu n(cid:1245)i sọ. K(cid:1219)t lu(cid:1201)n c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:1237)i với các
b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:1245)i sọ lớn c(cid:1259)a tu(cid:1195)n hoàn não (cid:87)(cid:85)ước
thì can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch trong 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u tiên là an toàn và hi(cid:1227)u qu(cid:1191) [5].
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) (cid:79)ư(cid:88) (cid:234) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN, th(cid:1261) nh(cid:1193)t hình (cid:1191)nh học sọ
não không xâm nh(cid:1201)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:87)(cid:85)ước khi tuy(cid:1223)n chọn b(cid:1227)nh nhân tuy nhiên
không s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS, th(cid:1261) 2 là khác với các nghiên c(cid:1261)u s(cid:1265) d(cid:1257)ng
d(cid:1257)ng c(cid:1257) th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t không tuy(cid:1223)n chọn b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i, nghiên c(cid:1261)u
MR CLEAN không có giới h(cid:1189)n v(cid:1221) tu(cid:1241)i c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân tham gia.
(cid:153) Nghiên cứu ESCAPE
Nghiên c(cid:1261)u ngẫu nhiên so sánh gi(cid:1267)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch tái thông sớm
với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)hường quy (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não với lõi nh(cid:1239)i máu bé,
t(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trong sọ lớn và tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) t(cid:1263) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1237)t.
Nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn c(cid:1259)a tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p
kéo dài tới 12 giờ. B(cid:1227)nh nhân có vùng lõi nh(cid:1239)i máu lớn ((cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS < 6)
và tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) kém b(cid:1231) lo(cid:1189)i tr(cid:1263) kh(cid:1235)i nghiên c(cid:1261)u. M(cid:1257)c tiêu chính c(cid:1259)a
nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m ngày th(cid:1261) 90.
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c k(cid:1219)t thúc sớm vì hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u. T(cid:1189)i 22 trung
tâm, 316 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)ưa (cid:89)(cid:106)o nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:21)(cid:22)(cid:27) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (120 b(cid:1227)nh nhân nhóm can thi(cid:1227)p
và 118 b(cid:1227)nh nhân nhóm ch(cid:1261)ng). Trong nhóm can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch, thời gian t(cid:1263)
lúc ch(cid:1257)p CLVT sọ não tới khi tái thông là 84 phút. T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng
t(cid:1237)t ((cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0 – 2) (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80)
ch(cid:1261)ng (53% và 29%, p < 0,001), nhóm can thi(cid:1227)p có k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n
(t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 2,6, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,7 - 3,8, p < 0,001). Nhóm can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch có t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:11)(cid:20)(cid:19)(cid:15)(cid:23)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:20)(cid:28)(cid:8)(cid:15) (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:23)(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y
38
máu trong sọ (cid:1251) hai nhóm không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t (3,6% nhóm can thi(cid:1227)p và
2,7% nhóm ch(cid:1261)ng, p = 0,75).
K(cid:1219)t lu(cid:1201)n c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u là với các b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c
c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não lớn, lõi nh(cid:1239)i máu nh(cid:1235) và tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) t(cid:1263) trung
bình tới t(cid:1237)t thì tái thông m(cid:1189)ch sớm với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp c(cid:1191)i thi(cid:1227)n
k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng c(cid:458)ng như gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. Tuy nhiên nghiên c(cid:1261)u không
(cid:255)(cid:1259) b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng thuy(cid:1219)t ph(cid:1257)c (cid:255)(cid:1223) kéo dài thời gian can thi(cid:1227)p với các m(cid:1189)ch
thu(cid:1245)c tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước lên 12 giờ vì thời gian trung bình khi can thi(cid:1227)p
trong nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) (cid:79)(cid:106) (cid:21)(cid:23)(cid:20) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) ch(cid:1229) có 49 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:20)(cid:24)(cid:8)(cid:12) (cid:255)ư(cid:1255)c
can thi(cid:1227)p ngoài 6 giờ [79].
(cid:153) Nghiên cứu EXTEND IA
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch trong
4,5 giờ (cid:255)(cid:1195)u c(cid:1259)a hai nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (li(cid:1221)u 0,9
mg/kg) với nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch b(cid:1205)ng
gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) Solitaire. T(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1221)u có t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong ho(cid:1211)c não
gi(cid:1267)a và có b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng vùng não có th(cid:1223) c(cid:1261)u s(cid:1237)ng, lõi nh(cid:1239)i máu dưới 70 ml
trên ch(cid:1257)p CLVT (cid:87)ưới máu não. M(cid:1257)c tiêu chính c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u là t(cid:1229) l(cid:1227) tái
(cid:87)h(cid:123)ng c(cid:458)ng như c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:11)(cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)m > 8) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24
giờ, m(cid:1257)c tiêu ph(cid:1257) (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. Nghiên c(cid:1261)u
k(cid:1219)t thúc sớm vì hi(cid:1227)u qu(cid:1191) sau khi 70 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c phân nhóm ngẫu nhiên
(35 b(cid:1227)nh nhân m(cid:1243)i nhóm). T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch c(cid:1259)a nhóm l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i
(cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) ch(cid:1261)ng (94% và 43%, p < 0,001). (cid:1250) nhóm
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch, thời gian trung bình can thi(cid:1227)p là 210 phút t(cid:1263) lúc kh(cid:1251)i
phát tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng, c(cid:1191)i thi(cid:1227)n lâm sàng sớm trong ngày th(cid:1261) ba (cid:87)(cid:259)ng h(cid:1131)n (cid:11)(cid:27)(cid:19)(cid:8)
và 37%, p = 0,002) và t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t ((cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0 -
(cid:21)(cid:12) c(cid:458)ng cao h(cid:1131)n (cid:11)(cid:26)(cid:20)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:23)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:83) = 0,01). Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a 2
nhóm v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu n(cid:1245)i sọ.
39
K(cid:1219)t lu(cid:1201)n c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u: với các b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn, có vùng não có th(cid:1223) c(cid:1261)u s(cid:1237)ng và vùng lõi nh(cid:1239)i máu dưới 70 ml
thì can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch sớm k(cid:1219)t h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là mang l(cid:1189)i t(cid:1229)
l(cid:1227) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng cao h(cid:1131)n(cid:15) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n lâm sàng sớ(cid:80) h(cid:1131)n c(cid:458)ng như c(cid:1191)i thi(cid:1227)n ch(cid:1261)c
n(cid:259)ng (cid:87)(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) ch(cid:1229) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n [80].
(cid:153) Nghiên cứu SWIFT PRIME
Nghiên c(cid:1261)u ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245) an toàn c(cid:1259)a l(cid:1193)y huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch b(cid:1205)ng gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) t(cid:1269) bung trong 6 giờ sau khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch so với nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n. B(cid:1227)nh nhân
có t(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não lớn thu(cid:1245)c tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước và vùng lõi t(cid:1241)n
(cid:87)hư(cid:1131)ng kh(cid:123)ng lớn. M(cid:1257)c tiêu chính c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:79)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tàn
ph(cid:1219) theo (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n
hành t(cid:1189)i 39 trung tâm, bao g(cid:1239)m 196 b(cid:1227)nh nhân (98 b(cid:1227)nh nhân m(cid:1243)i nhóm).
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) k(cid:1219)t thúc sớm vì hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u. T(cid:1189)i nhóm can
thi(cid:1227)p, thời gian t(cid:1263) khi có k(cid:1219)t qu(cid:1191) hình (cid:1191)nh (cid:255)(cid:1219)n khi chọc (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i
trung bình là 57 phút và t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch sau can thi(cid:1227)p là 88%. Can
thi(cid:1227)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch k(cid:1219)t h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
giúp ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n (cid:87)(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày so với nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (60% và 35%, p < 0,001). Không có s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a hai nhóm v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày (9% và 12%,
p = 0,5) ho(cid:1211)c t(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu trong sọ (0% và 3%, p = 0,12). K(cid:1219)t lu(cid:1201)n c(cid:1259)a
nghiên c(cid:1261)u với b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:1245)i sọ lớn thu(cid:1245)c
tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước thì tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch(cid:15) (cid:87)h(cid:72)o (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106) can (cid:87)hi(cid:1227)p
l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch b(cid:1205)ng gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) trong vòng 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u giúp c(cid:1191)i
thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày [82], [6].
40
(cid:153) Nghiên cứu REVASCAT:
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành (cid:1251) Tây Ban Nha, bao g(cid:1239)m 206 b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não trong vòng 8 giờ (cid:255)ư(cid:1255)c phân ngẫ(cid:88) nhi(cid:114)n (cid:89)(cid:106)o nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (bao g(cid:1239)m c(cid:1191) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t n(cid:1219)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n) và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i
m(cid:1189)ch với gi(cid:105) (cid:255)(cid:1253) Soitaire với nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n theo t(cid:1229) l(cid:1227) 1:1.
B(cid:1227)nh nhân tham gia nghiên c(cid:1261)u có tu(cid:1241)i t(cid:1263) (cid:20)(cid:27) (cid:255)(cid:1219)n 80 tu(cid:1241)i và có t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn
tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:25) (cid:89)(cid:106) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) n(cid:109)o (cid:148) (cid:20)(cid:17) (cid:55)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263) ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS dưới 7 trên ch(cid:1257)p
(cid:38)(cid:47)(cid:57)(cid:55) (cid:89)(cid:106) dưới 6 trên ch(cid:1257)p CHT khu(cid:1219)ch tán. Sau khi tuy(cid:1223)n chọn (cid:255)ư(cid:1255)c 160
b(cid:1227)nh nhân, tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i với tu(cid:1241)i dưới 85 và
ASPECTS trên 8 trên ch(cid:1257)p CLVT. K(cid:1219)t qu(cid:1191) chính là t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i
0 - 2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m ba tháng c(cid:1259)a nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1245)i
khoa (43,7% và 28,2%, t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 2,1, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,1 -
4,0). T(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu trong sọ gi(cid:1267)a hai nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nha(cid:88) (cid:11)(cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:1229)
l(cid:1227) t(cid:1265) vong hai nhóm là 18,4% và 15,5%, p = 0,06 [8].
1.3.4. Các nghiên cứu điều trị “Bắc cầu” tiêu sợi huyết tĩnh mạch liều
thấp (0,6 mg/kg) phối hợp với can thiệp nội mạch
(cid:38)ho (cid:255)(cid:1219)n nay, có r(cid:1193)t ít nghiên c(cid:1261)u công b(cid:1237) k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ph(cid:1237)i h(cid:1255)p gi(cid:1267)a
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)u th(cid:1193)p (0,6 mg/kg) với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c bi(cid:1227)(cid:87) chưa c(cid:121)
nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:80)(cid:127) (cid:255)(cid:123)i ngẫu nhiên nào so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) gi(cid:1267)a li(cid:1221)u th(cid:1193)p và li(cid:1221)u
chu(cid:1197)n khi ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch.
Georgiadis và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [83] ti(cid:1219)n hành m(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p nh(cid:1205)(cid:80) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (0,9 mg/kg) với li(cid:1221)u th(cid:1193)p (0,6 mg/kg) khi k(cid:1219)t h(cid:1255)p với
can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch thì li(cid:1221)u tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch s(cid:1217) s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) (cid:11)(cid:19)(cid:15)(cid:25) (cid:80)g(cid:18)kg(cid:12) (cid:255)(cid:1223) t(cid:1241)ng li(cid:1221)u thu(cid:1237)c
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) kh(cid:123)ng (cid:89)ư(cid:1255)t quá 0,9 mg/kg. Phân tích g(cid:1245)p này g(cid:1239)m 11 nghiên
c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:26) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)p 0,6 mg/kg và 4 nghiên c(cid:1261)u s(cid:1265)
41
d(cid:1257)ng li(cid:1221)u chu(cid:1197)n 0,9 mg/kg. Có 317 b(cid:1227)nh nhân s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)p và 140 b(cid:1227)nh
nhân s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u chu(cid:1197)n(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n c(cid:1259)a 2 nhóm l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 18 và
17. T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t c(cid:1259)a nhóm li(cid:1221)u chu(cid:1197)n cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:79)i(cid:1221)u th(cid:1193)p,
l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 49% và 37 %, với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,6, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI
1,07 – 2,4, p = 0,022. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông c(cid:1259)a nhóm li(cid:1221)u chu(cid:1197)n c(cid:458)ng cao h(cid:1131)n (cid:79)i(cid:1221)u
th(cid:1193)p, l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 67% và 56% với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,57, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95%
CI 1,03 – 2,37, p = 0,03. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng gi(cid:1267)a
nhóm li(cid:1221)u th(cid:1193)p và li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (cid:79)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nha(cid:88)(cid:15) (cid:79)(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t 8% và 7%,
p = 0,7. Tuy nhiên, nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:109) c(cid:121) (cid:80)(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m h(cid:1189)n ch(cid:1219) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1221) c(cid:1201)p.
(cid:264)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:80)(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)(cid:83)(cid:15) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u không có s(cid:1269)
(cid:255)(cid:1239)ng nh(cid:1193)t gi(cid:1267)a các th(cid:1265) nghi(cid:1227)m. Th(cid:1261) hai, s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân còn nh(cid:1235). Th(cid:1261) 3,
c(cid:105)c k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch khác nhau trong các nghiên c(cid:1261)(cid:88)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t (cid:1251)
nhóm b(cid:1227)nh nhân dùng li(cid:1221)(cid:88) (cid:19)(cid:15)(cid:25) (cid:80)g(cid:18)kg (cid:87)hường k(cid:1219)t h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch. Và cu(cid:1237)i cùng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m công b(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u thì các
nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1221)u có k(cid:1219)t qu(cid:1191) “âm tính”.
Kim và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [84] ti(cid:1219)n hành nghiên c(cid:1261)u so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) li(cid:1221)u chu(cid:1197)n
và li(cid:1221)u th(cid:1193)p khi k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “B(cid:1203)c c(cid:1195)u”. Nghiên
c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành t(cid:1189)i 12 trung tâm c(cid:1259)a Hàn Qu(cid:1237)c, t(cid:1241)ng s(cid:1237) b(cid:1227)nh nhân là 361,
tuy nhiên có 33 b(cid:1227)nh nhân li(cid:1221)u chu(cid:1197)n và 34 b(cid:1227)nh nhân li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
“b(cid:1203)c c(cid:1195)u” với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n c(cid:1259)a 2 nhóm là
13, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông gi(cid:1267)a 2 nhóm không có s(cid:1269) khác nhau, t(cid:1229) l(cid:1227) này (cid:1251) nhóm li(cid:1221)u
chu(cid:1197)n và li(cid:1221)u th(cid:1193)p l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 76% và 85%, p = 0,324. Không có s(cid:1269) khác nhau
v(cid:1221) k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (mRS 0-1) gi(cid:1267)a nhóm li(cid:1221)u chu(cid:1197)n và li(cid:1221)u th(cid:1193)p,
l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 39% và 21%, t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 2,39, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,73 –
7,78, p = 0,149. Nghiên c(cid:1261)u không ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh gi(cid:1267)a li(cid:1221)u chu(cid:1197)n và li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “B(cid:1203)c c(cid:1195)u”.
42
Lin và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [85] so sánh hi(cid:1227)u qu(cid:1191) li(cid:1221)u th(cid:1193)p và li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) “B(cid:1203)c c(cid:1195)u”, nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành t(cid:1189)i (cid:264)(cid:106)i (cid:47)oan (cid:87)(cid:1263) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) – 2017,
bao g(cid:1239)m 42 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:20)(cid:22) (cid:69)(cid:1227)nh nhân s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)p và 29 b(cid:1227)nh
nhân s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u chu(cid:1197)n. T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong không có s(cid:1269) khác nhau gi(cid:1267)a nhóm li(cid:1221)u
th(cid:1193)p và li(cid:1221)u chu(cid:1195)n, l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 0% và 3,4%, p = 1. V(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh
(mRS 0 – 2) không có s(cid:1269) khác nhau gi(cid:1267)a nhóm li(cid:1221)u th(cid:1193)p và li(cid:1221)u chu(cid:1197)n, l(cid:1195)n
(cid:79)ư(cid:1255)t là 33,3% và 44,8%, p = 0,5, t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng
nhóm s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:86)(cid:1269) khác bi(cid:1227)t không
c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê (0% và 6,9%, p = 1). Qua k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u này,
các tác gi(cid:1191) cho th(cid:1193)y li(cid:1221)u th(cid:1193)p có hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:116)nh an (cid:87)o(cid:106)n (cid:87)ư(cid:1131)ng
(cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới li(cid:1221)u chu(cid:1197)n (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u”.
T(cid:1189)i Nh(cid:1201)t b(cid:1191)n, Tajima và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [86](cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch so với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n.
Nghiên c(cid:1261)u g(cid:1239)m 34 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u” và 66 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n(cid:17) Nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u” với li(cid:1221)u th(cid:1193)p có t(cid:1229) l(cid:1227) tái
(cid:87)h(cid:123)ng cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) can (cid:87)hi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (67,6% và 43,9%, p = 0,041).
T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t nhóm “b(cid:1203)c c(cid:1195)(cid:88)(cid:180) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) can
thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (73,5% và 51,5%, p = 0,028). T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng
có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng gi(cid:1267)a 2 nhóm không có s(cid:1269) kh(cid:105)c nha(cid:88)(cid:15) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u”
và nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 2,9% và 4,5%, p = 0,88. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) này kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch gi(cid:126)(cid:83) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227)
tái thông và h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (cid:89)(cid:106) kh(cid:123)ng (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t.
Qua các k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u trên, hi(cid:1227)n na(cid:92) chưa c(cid:121) (cid:255)(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) d(cid:1267) li(cid:1227)u v(cid:1221) li(cid:1221)u
thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t t(cid:1237)i ư(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u”, m(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng ch(cid:1229) ra
r(cid:1205)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)(cid:83) (cid:255)(cid:72)(cid:80) (cid:79)(cid:1189)i hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)(cid:106) (cid:91)(cid:88) hướng gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) bi(cid:1219)n
ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)y máu so với li(cid:1221)u chu(cid:1197)n. Chúng ta c(cid:1195)n chờ k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên
c(cid:1261)u lớn h(cid:1131)n (cid:89)(cid:106) (cid:91)a h(cid:1131)n n(cid:1267)a (cid:255)(cid:1223) có th(cid:1223) (cid:87)(cid:117)(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c li(cid:1221)u thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t t(cid:1237)i ư(cid:88)
khi ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch.
43
1.3.5. Ưu điểm của điều trị kết hợp tiêu sợi huyết tĩnh mạch với can thiệp
nội mạch
Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch có th(cid:1223) ti(cid:1219)n hành sớm, ngay sau khi k(cid:1219)t
qu(cid:1191) ch(cid:1257)(cid:83) (cid:38)(cid:47)(cid:57)(cid:55) kh(cid:123)ng (cid:255)(cid:1237)i quang lo(cid:1189)i tr(cid:1263) ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:85)ước khi (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não b(cid:1231) t(cid:1203)c (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c bi(cid:1227)t, khi t(cid:1193)t c(cid:1191) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não
(cid:255)(cid:1221)u mu(cid:1237)n rút ng(cid:1203)n thời gian “t(cid:1263) (cid:255)(cid:1219)n c(cid:1265)a (cid:255)(cid:1219)n lúc chọc kim” (door to needle),
thì qui trình s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ngay trên bàn ch(cid:1257)p CLVT sọ não
ngay sau khi có k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1257)p CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i (cid:84)(cid:88)ang c(cid:106)ng (cid:255)ư(cid:1255)c áp
d(cid:1257)ng nhi(cid:1221)u. Vì v(cid:1201)y, vi(cid:1227)c trì hoãn vi(cid:1227)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1219)n khi có k(cid:1219)t
qu(cid:1191) m(cid:1189)ch máu não vì m(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng nh(cid:1235) b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn có th(cid:1223) (cid:89)ướng
vào v(cid:1193)n (cid:255)(cid:1221) (cid:255)(cid:1189)o (cid:255)(cid:1261)c y học. M(cid:1211)t khác, khi ti(cid:1219)n hành can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch thì c(cid:1195)n có
thời gian kh(cid:1251)i (cid:255)(cid:1245)ng (cid:255)(cid:1245)i can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch(cid:15) c(cid:458)ng như ch(cid:88)(cid:1197)n b(cid:1231) phòng can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch, ho(cid:1211)c c(cid:1195)n có thời gian (cid:255)(cid:1223) chuy(cid:1223)n b(cid:1227)nh nhân tới trung tâm có th(cid:1223) can
thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch, trong khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch có th(cid:1223) th(cid:1269)c hi(cid:1227)n
ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c trong quá trình kh(cid:1251)i (cid:255)(cid:1245)ng can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch này [87].
Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch giúp tái thông các m(cid:1189)ch (cid:1251) (cid:91)a c(cid:458)ng
như c(cid:105)c (cid:80)(cid:1189)ch mà can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch không th(cid:1223) ti(cid:1219)p c(cid:1201)n (cid:255)ư(cid:1255)c. M(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1227)nh
nhân có bi(cid:1219)n th(cid:1223) gi(cid:1191)i phẫu làm cho vi(cid:1227)c ti(cid:1219)p c(cid:1201)n m(cid:1189)ch máu g(cid:1211)(cid:83) kh(cid:121) kh(cid:259)n(cid:15)
dẫn (cid:255)(cid:1219)n vi(cid:1227)c ch(cid:1201)m tr(cid:1225) trong vi(cid:1227)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. Ngoài ra m(cid:1245)t s(cid:1237) lí do khác
như do k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t can thi(cid:1227)p, m(cid:1189)ch máu quanh co... làm cho vi(cid:1227)c can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch th(cid:1193)t b(cid:1189)i. Vi(cid:1227)c trì hoãn ho(cid:1211)c b(cid:1235) qua tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ong c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)ường
h(cid:1255)p này có th(cid:1223) làm m(cid:1193)t l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch dẫn (cid:255)(cid:1219)n (cid:1191)nh
hư(cid:1251)ng x(cid:1193)(cid:88) (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng [87]. Ngoài ra, với tác d(cid:1257)ng c(cid:1259)a thu(cid:1237)c tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n với c(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch nh(cid:1235), (cid:1251) xa có th(cid:1223) làm gi(cid:1191)m gánh n(cid:1211)ng cho
h(cid:1227) th(cid:1237)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) [88], [89].
Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp t(cid:1189)o
thu(cid:1201)n l(cid:1255)i cho can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch với ít n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y
44
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i h(cid:1131)n(cid:17) (cid:55)(cid:105)c d(cid:1257)ng c(cid:1259)a thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t giúp li gi(cid:1191)i m(cid:1245)t ph(cid:1195)n huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i(cid:15) c(cid:458)ng như gi(cid:126)(cid:83) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t kh(cid:1237)i d(cid:1225) dàng tách ra kh(cid:1235)i thành m(cid:1189)ch h(cid:1131)n [88],
[89]. Theo tác gi(cid:1191) Hong –Kyun Park và c(cid:1245)ng s(cid:1269) khi nghiên c(cid:1261)u 639 b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não t(cid:1189)i Hàn Qu(cid:1237)c (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch trong vòng 8 giờ, có
458 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:72)(cid:80) (cid:79)(cid:1189)i t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n (cid:11)(cid:87)(cid:1229) su(cid:1193)t chênh
OR 1,96; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,23 – 3,11), gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong trong vòng
ba tháng (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 0,58; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,35 – 0,97) và
không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) ch(cid:1191)y máu chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh
OR 0,96; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,48 – 1,93) [90].
Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) nh(cid:1239)i
máu mới hình thành sau can thi(cid:1227)p. Nh(cid:1239)i máu mới hình thành sau can thi(cid:1227)p là
m(cid:1245)t bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng nghiêm trọng c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Khi phân tích l(cid:1189)i s(cid:1237)
li(cid:1227)u c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ESCAPE, Ganesh và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) 308 b(cid:1227)nh nhân,
(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121)(cid:15) c(cid:121) (cid:20)(cid:23) (cid:69)(cid:1227)nh nhân có nh(cid:1239)i máu não mới hình thành (4,5%). Nhóm
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch
gi(cid:1191)m 68% t(cid:1229) l(cid:1227) nh(cid:1239)i máu não mới h(cid:117)nh (cid:87)h(cid:106)nh (cid:11)(cid:22)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:28)(cid:15)(cid:20)(cid:8)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng). Nh(cid:1239)i
máu não mới hình thành li(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t (t(cid:1229)
su(cid:1193)t chênh OR 0,25; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,09 - 0,74) [91].
Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch giúp gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân c(cid:1195)n ph(cid:1191)i
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, do có t(cid:1229) l(cid:1227) nh(cid:1235) b(cid:1227)nh nhân tái thông ngay sau khi tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t. Tsivgoulis và c(cid:1245)ng s(cid:1269) khi ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:20)(cid:24)(cid:25)(cid:20) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch là 11% (kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 7%
- (cid:20)(cid:25)(cid:8)(cid:12)(cid:17) (cid:39)o (cid:255)(cid:121) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn
thì c(cid:1261) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:80)ười b(cid:1227)nh nhân thì có m(cid:1245)t b(cid:1227)nh nhân tái thông thành công, k(cid:1219)t
qu(cid:1191) này làm gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) [92].
45
Cu(cid:1237)i c(cid:127)ng(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch hi(cid:1227)n (cid:255)ư(cid:1255)c coi là
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n thường quy cho b(cid:1227)nh nhân thi(cid:1219)u máu não trong vòng 4,5 giờ
(cid:255)(cid:1195)u. Cùng với hi(cid:1227)u qu(cid:1191) và s(cid:1269) an toàn c(cid:1259)a vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch, thì vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
càng nhanh càng t(cid:1237)t k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch nga(cid:92) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c khuy(cid:1219)n cáo [87].
1.3.6. Ưu điểm của điều trị kết hợp tiêu sợi huyết tĩnh mạch với can thiệp
nội mạch trong thực hành lâm sàng
Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các
m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:109)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:109) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch n(cid:109)o c(cid:458)ng
như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t so với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
(cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n. Tuy nhiên, trong các nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92)(cid:15) c(cid:121) (cid:255)(cid:1219)n 83% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch [93]. M(cid:1211)t khác,
thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch có các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng như (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y
máu trong sọ và ch(cid:1191)y máu các v(cid:1231) trí khác, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch lớn sau tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t là th(cid:1193)p, c(cid:1265)a s(cid:1241) thời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là ng(cid:1203)n(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng chi (cid:83)h(cid:116) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) và
m(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t có th(cid:1223) làm ch(cid:1201)m quá trình can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch
(cid:11)(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) gi(cid:1191)i nguy) [94]. Vì v(cid:1201)y, câu h(cid:1235)i (cid:255)(cid:1211)t ra là với (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não
do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:87)h(cid:117) n(cid:114)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n
thu(cid:1195)n ha(cid:92) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch?
Với vai trò c(cid:1259)a thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, cùng với kh(cid:1197)u hi(cid:1227)u “thời gian là
não”, h(cid:1195)u h(cid:1219)t các tác gi(cid:1191) (cid:255)(cid:1221)u th(cid:1237)ng nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não
c(cid:1193)p do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn, chúng ta s(cid:1217) ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:11)(cid:20)(cid:12) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ngay khi k(cid:1219)t qu(cid:1191) CLVT không tiêm thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i quang lo(cid:1189)i tr(cid:1263)
ch(cid:1191)y máu não; (2) song song với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, ti(cid:1219)n hành
ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não; (3) ngay khi có k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1257)p CLVT m(cid:1189)ch não xác
(cid:255)(cid:1231)nh b(cid:1227)nh nhân có t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn, thì b(cid:1227)nh nhân s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c chuy(cid:1223)n vào phòng
46
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch càng sớm càng t(cid:1237)t [95](cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c coi như (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chu(cid:1197)n (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c
m(cid:1189)ch lớn (khuy(cid:1219)n cáo IA) theo các khuy(cid:1219)n cáo Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/
Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) [63] và Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:264)(cid:1245)t qu(cid:1271) não châu
Âu (ESO) [68].
Điều trị kết hợp dường như hiệu quả hơn điều trị can thiệp mạch
đơn thuần:
M(cid:1245)t nghiên c(cid:1261)u g(cid:1245)p g(cid:1239)m 13 nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, bao g(cid:1239)m
3.553 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn [96], so sánh can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p có t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t ((cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i
0 - 2 ngày th(cid:1261) (cid:28)(cid:19)(cid:12) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n với t(cid:1229)
su(cid:1193)t chênh OR 1,27, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,05 – 1,55.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p có t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong là th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch
(cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 0,71, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,55 – 0,91.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p có t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng cao h(cid:1131)n (cid:11)t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,46;
kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,09 - 1,96) và t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng dưới 2 l(cid:1195)n n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n (cid:11)t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 2,06, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,37 –
(cid:22)(cid:15)(cid:20)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)(cid:83) kh(cid:123)ng (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) ch(cid:1191)y máu não có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng so
với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,11, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI
0,69 – 1,77.
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) hình thành nh(cid:1239)i máu mới sau can thi(cid:1227)p so
với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n: m(cid:1245)(cid:87) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch dưới nhóm c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u
(cid:40)(cid:54)(cid:38)(cid:36)(cid:51)(cid:40) (cid:255)(cid:109) ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch
gi(cid:1191)m 2/3 bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng nh(cid:1239)i máu não mới hình thành sau can thi(cid:1227)p [91].
47
Tái thông m(cid:1189)ch sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t làm gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch: T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c thông báo t(cid:1263) 7%
(cid:11)(cid:53)(cid:40)(cid:57)(cid:36)(cid:54)(cid:38)(cid:36)(cid:55)(cid:12) (cid:255)(cid:1219)n (cid:21)(cid:25)(cid:8) (cid:11)(cid:55)(cid:43)(cid:53)(cid:36)(cid:38)(cid:40)(cid:12)(cid:15) (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106)(cid:80) gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i
can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch [95].
Tóm l(cid:1189)i, hi(cid:1227)n t(cid:1189)i có hai (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) giúp tái thông m(cid:1189)ch não
(cid:1251) b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn và c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh là tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p s(cid:1217) phát huy
(cid:255)ư(cid:1255)c ư(cid:88) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) sớm c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và t(cid:1229) l(cid:1227) tái
thông m(cid:1189)ch cao c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não mà không là(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)h(cid:114)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:89)(cid:1221)
ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88)(cid:15) (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh. Chính vì th(cid:1219), (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t
h(cid:1255)p vẫn (cid:79)(cid:106) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) hi(cid:1227)n na(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c khuy(cid:1219)n c(cid:105)o (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i
máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước [67].
48
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u – B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai, thời gian t(cid:1263) 2/2015 – 7/2018
(cid:55)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:264)i(cid:1227)n quang – B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
2.2. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Nghiên c(cid:1261)u g(cid:1239)m nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng (cid:255)(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) các tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn và
không vi ph(cid:1189)m các tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263).
2.2.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân
Các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c l(cid:1269)a chọn vào nghiên c(cid:1261)(cid:88) khi (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng (cid:255)(cid:1259) t(cid:1193)t c(cid:1191) các
tiêu chu(cid:1197)n dưới (cid:255)(cid:107)(cid:92):
- Tu(cid:1241)i c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân trên 18 tu(cid:1241)i.
- Các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng kh(cid:1251)i phát c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:85)(cid:125) (cid:85)(cid:106)ng dưới (cid:21)(cid:26)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước khi
dùng thu(cid:1237)c (cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72)(cid:30) dưới 360 phút khi k(cid:1219)t thúc can thi(cid:1227)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i.
- Ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p tính với các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u thi(cid:1219)u sót v(cid:1221) th(cid:1195)n
kinh (cid:85)(cid:125) (cid:85)(cid:106)ng (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:1269)a trên b(cid:1191)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:25)(cid:17)
- Hình (cid:1191)nh: t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong và/ho(cid:1211)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a với
ASPECTS (cid:149) (cid:25)(cid:17)
- Các thành viên c(cid:1259)a gia (cid:255)(cid:117)nh (cid:69)(cid:1227)nh nhân và/ho(cid:1211)c b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1239)ng ý
dùng thu(cid:1237)c.
2.2.2. Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân
a. Chống chỉ định dùng thuốc Alteplase nếu có một trong các tiêu chuẩn
sau [47], [97]:
- Các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng kh(cid:1251)i phát c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não trên (cid:21)(cid:26)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:87)(cid:116)nh (cid:255)(cid:1219)n
thời (cid:255)i(cid:1223)m b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u dùng thu(cid:1237)c Alteplase ho(cid:1211)c kh(cid:123)ng (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh chính
xác thời gian.
49
- Các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não nh(cid:1213)(cid:15) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n ho(cid:1211)c c(cid:1191)i thi(cid:1227)n
nhanh chóng.
- Kh(cid:1251)i phát có d(cid:1193)u hi(cid:1227)u co gi(cid:1201)t.
- Không ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não không c(cid:1191)n quang và/ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng
hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ não ho(cid:1211)c có b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng ch(cid:1191)y máu não trên ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi
tính sọ não và/ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ não.
- Các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não g(cid:1255)i (cid:234) (cid:255)(cid:1219)n ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) dưới nh(cid:1227)n m(cid:1211)c dù
k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não và/ho(cid:1211)c c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ não
(cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường.
- Hình (cid:1191)nh ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não và/ho(cid:1211)c c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ não có
nh(cid:1239)i máu não di(cid:1227)n r(cid:1245)ng (trên 1/3 di(cid:1227)n chi ph(cid:1237)i (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a).
- (cid:46)hi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trên 24.
- Ch(cid:1193)n (cid:87)hư(cid:1131)ng ho(cid:1211)c ch(cid:1191)y máu ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n.
- Ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não, ch(cid:1193)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:255)(cid:1195)u m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) n(cid:1211)ng, nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1131) (cid:87)i(cid:80)
ho(cid:1211)c phẫu thu(cid:1201)t sọ não trong vòng 3 tháng g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:17)
- Ti(cid:1221)n s(cid:1265) ch(cid:1191)y máu não.
- Ti(cid:1221)n s(cid:1265) ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ường tiêu hóa ho(cid:1211)c (cid:255)ường ti(cid:1219)t ni(cid:1227)u trong vòng 21
ngày g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:17)
- Ti(cid:1221)n s(cid:1265) ch(cid:1193)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:79)ớn ho(cid:1211)c phẫu thu(cid:1201)t lớn trong vòng 14 ngày g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:17)
- Chọc dò d(cid:1231)ch não t(cid:1259)y ho(cid:1211)c chọc d(cid:122) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:1251) nh(cid:1267)ng n(cid:1131)i kh(cid:123)ng (cid:87)h(cid:1223)
(cid:112)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c trong vòng 7 ngày g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:17)
- Có b(cid:1227)nh lý trong sọ (u tân sinh, d(cid:1231) d(cid:1189)ng (cid:255)(cid:1245)ng-(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch não, túi phình
m(cid:1189)ch não).
- Có b(cid:1193)(cid:87) (cid:87)hường v(cid:1221) (cid:255)ường huy(cid:1219)t dưới 2,8 mmo/l.
50
- S(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)(cid:88) dưới 100 G/L
- Huy(cid:1219)t áp không ki(cid:1223)(cid:80) (cid:86)o(cid:105)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c (huy(cid:1219)t áp tâm thu trên 185 mmHg
ho(cid:1211)c huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:20)(cid:19) (cid:80)(cid:80)(cid:43)g(cid:12)(cid:17)
- (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:89)ới t(cid:1273) l(cid:1227) INR trên 1,7 l(cid:1195)n ch(cid:1261)ng.
- (cid:264)(cid:1237)i với các b(cid:1227)nh nhân có thời gian kh(cid:1251)i phá(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não sau ba giờ
(cid:255)(cid:1195)u chúng tôi lo(cid:1189)i tr(cid:1263) d(cid:1269)a theo nghiên c(cid:1261)u ECASS III [48], theo
nghiên c(cid:1261)u này có thêm 4 tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263):
(cid:57) Các b(cid:1227)nh nhân có tu(cid:1241)i trên 80.
(cid:57) Các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ang (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:255)ường u(cid:1237)ng.
(cid:57) Các b(cid:1227)nh nhân có (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:21)(cid:24) (cid:255)i(cid:1223)m.
(cid:57) Các b(cid:1227)nh nhân có ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não và (cid:255)ái tháo (cid:255)ường k(cid:1219)t h(cid:1255)p.
b. Các tiêu chuẩn loại trừ khác cho bệnh nhân lấy huyết khối cơ học
kết hợp:
- B(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:149) 2.
- Thời gian t(cid:1263) khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t tới khi chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:33) (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87).
- Không ti(cid:1219)p c(cid:1201)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:17)
- B(cid:1227)nh nhân d(cid:1231) (cid:1261)ng n(cid:1211)ng với thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang.
- B(cid:1227)nh nhân có b(cid:1227)nh lý m(cid:1189)n (cid:87)(cid:116)nh giai (cid:255)o(cid:1189)n cu(cid:1237)i không th(cid:1223) hoàn thành
(cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i (cid:86)a(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231).
- Ph(cid:1257) n(cid:1267) có thai [5].
2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.3.1. Phương pháp nghiên cứu
(cid:55)h(cid:72)o (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u can thi(cid:1227)(cid:83)(cid:15) (cid:86)o (cid:86)(cid:105)nh (cid:87)(cid:85)ước sau, không có
nhóm ch(cid:1261)ng.
51
2.3.2. Cỡ mẫu của nghiên cứu
Chúng tôi tính c(cid:1253) mẫu cho nghiên c(cid:1261)u d(cid:1269)a theo công th(cid:1261)c sau:
(cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121):
- n: c(cid:1253) (cid:80)ẫ(cid:88) c(cid:1259)a nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88)(cid:17)
- Z1-(cid:302)/2: (cid:255)(cid:1245) (cid:87)in c(cid:1201)(cid:92) (cid:80)ong (cid:80)(cid:88)(cid:1237)n (cid:32) (cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:25) (cid:11)(cid:302) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:24)(cid:12)(cid:17)
- Z 1-(cid:533) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:27)(cid:23)(cid:21) (cid:11)(cid:264)(cid:1245) (cid:80)(cid:1189)nh (cid:80)ẫ(cid:88) (cid:27)(cid:19)(cid:8)(cid:12)(cid:17)
- (cid:51): (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:87)(cid:1237)(cid:87) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231): (cid:51) (cid:32) (cid:11)(cid:51)1 + P2)/2.
- P1: (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121)
k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:87)(cid:1237)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:19) – (cid:21)(cid:12) n(cid:1219)(cid:88) ch(cid:1229) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i
h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)h(cid:72)o nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:54)(cid:58)(cid:44)(cid:41)(cid:55) (cid:51)(cid:53)(cid:44)(cid:48)(cid:40) [6] c(cid:121) (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:22)(cid:24)%.
- P2: (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:80)ong (cid:255)(cid:1255)i c(cid:121) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:87)(cid:1237)(cid:87) khi (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:69)(cid:1205)ng
(cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:36)(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) k(cid:1219)(cid:87) h(cid:1255)(cid:83) (cid:79)(cid:1193)(cid:92) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) kh(cid:1237)i (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch(cid:15) (cid:87)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227)
n(cid:106)(cid:92) d(cid:1269) ki(cid:1219)n (cid:25)(cid:19)(cid:8) [6].
Ta có P = (0,35 + 0,6)/2 = 0,4575.
(cid:55)ha(cid:92) (cid:89)(cid:106)o c(cid:123)ng (cid:87)h(cid:1261)c (cid:87)a c(cid:121): n (cid:32) 62.
(cid:55)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n(cid:15) ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) d(cid:1269) ki(cid:1219)n (cid:21)(cid:19)(cid:8) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) (cid:85)(cid:126)(cid:87) kh(cid:1235)i nghi(cid:114)n
c(cid:1261)(cid:88) ho(cid:1211)c (cid:80)(cid:1193)(cid:87) (cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i(cid:17) (cid:57)(cid:117) (cid:89)(cid:1201)(cid:92)(cid:15) c(cid:1253) (cid:80)ẫ(cid:88) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:1237)i (cid:87)hi(cid:1223)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88)
d(cid:1269) (cid:87)(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:26)(cid:24) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:17)
Lí do l(cid:1193)y nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Saver và c(cid:1245)ng s(cid:1269) làm
tham chi(cid:1219)u b(cid:1251)i tính (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)(cid:1239)ng v(cid:1221) tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:458)ng như
(cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231). Nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME l(cid:1269)a chọn nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân
trên 18 tu(cid:1241)i(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m, ASPECTS trên 6 và quan trọng là
trong nhóm ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u này thì 100% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, c(cid:458)ng như nh(cid:121)(cid:80) can (cid:87)hi(cid:1227)p 100% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch k(cid:1219)t h(cid:1255)p với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não.
52
2.3.3. Phương tiện nghiên cứu
Các phư(cid:1131)ng ti(cid:1213)̂n ph(cid:1257)c v(cid:1257) cho nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng t(cid:1189)i các khoa
Huy(cid:1219)t học, khoa Sinh hóa, khoa Ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:43)(cid:117)nh (cid:1191)nh và khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u c(cid:1259)a
b(cid:1213)̂nh vi(cid:1213)̂n B(cid:1189)ch Mai có tiêu chu(cid:1197)n chính xác cao:
Máy theo dõi (máy Vismo PVM-2703 c(cid:1259)a hãng Nihon Kohden, Nh(cid:1189)̂t B(cid:1191)n).
Máy xét nghi(cid:1213)̂m huy(cid:1219)t học (máy Advia 2120i c(cid:1259)a hãng Siemens
(cid:43)(cid:72)a(cid:79)(cid:87)hin(cid:72)(cid:72)(cid:85)(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c), xét nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:11)(cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:38)(cid:54)-2100i c(cid:1259)a hãng Sysmex,
Nh(cid:1201)t B(cid:1191)n), xét nghi(cid:1227)m sinh hoá máu (máy Cobas c501 c(cid:1259)a hãng Roche, Th(cid:1257)y
S(cid:429)) và xét nghi(cid:1227)(cid:80) kh(cid:116) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ộng m(cid:1189)ch (máy Stat Profile® pHOx® Ultra c(cid:1259)a
hãng Nova Biomedical, M(cid:1275)).
Máy ch(cid:1257)p phim c(cid:1203)t lớp vi tính (máy SOMATOM Sensation 64 CT c(cid:1259)a
h(cid:109)ng (cid:54)i(cid:72)(cid:80)(cid:72)n(cid:86) (cid:43)(cid:72)a(cid:79)(cid:87)hin(cid:72)(cid:72)(cid:85)(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c).
Máy ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:255)a d(cid:109)(cid:92) (cid:11)(cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:54)(cid:50)(cid:48)(cid:36)(cid:55)(cid:50)(cid:48) (cid:54)(cid:72)n(cid:86)a(cid:87)ion (cid:25)(cid:23) (cid:38)(cid:55)
c(cid:1259)a h(cid:109)ng (cid:54)i(cid:72)(cid:80)(cid:72)n(cid:86) (cid:43)(cid:72)a(cid:79)(cid:87)hin(cid:72)(cid:72)(cid:85)(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c; máy SCENARIA 128 slice CT scanner
c(cid:1259)a hãng Hitachi, Nh(cid:1189)̂t B(cid:1191)n; máy SOMATOM Definition Flash c(cid:1259)a hãng
(cid:54)i(cid:72)(cid:80)(cid:72)n(cid:86) (cid:43)(cid:72)a(cid:79)(cid:87)hin(cid:72)(cid:72)(cid:85)(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c).
Máy ch(cid:1257)p cộng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) (máy Magnetom Essenza 1.5T MRI System
c(cid:1259)a h(cid:109)ng (cid:54)i(cid:72)(cid:80)(cid:72)n(cid:86) (cid:43)(cid:72)a(cid:79)(cid:87)hin(cid:72)(cid:72)(cid:85)(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c).
Máy ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch m(cid:1189)ch s(cid:1237) hóa xóa n(cid:1221)n (máy Allura Xper FD20 X-ray
system c(cid:1259)a hãng Philips, Hà Lan).
Các phương ti(cid:1213)̂n khác ph(cid:1257)c v(cid:1257) cho quá trình nghiên c(cid:1261)(cid:88): (cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:255)o h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t
(cid:105)(cid:83)(cid:15) (cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:255)i(cid:1227)n tim, máy truy(cid:1221)n d(cid:1231)ch, bơ(cid:80) (cid:87)i(cid:114)(cid:80) (cid:255)i(cid:1227)n, máy th(cid:1251) và các
phư(cid:1131)ng ti(cid:1227)n khác có tiêu chu(cid:1197)n chính xác cao.
Thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t rt-PA (ho(cid:1189)̆c Alteplase) với bi(cid:1227)t dư(cid:1255)c là Actilyse®
c(cid:1259)a c(cid:123)ng (cid:87)(cid:92) (cid:37)o(cid:72)h(cid:85)ing(cid:72)(cid:85) (cid:44)ng(cid:72)(cid:79)h(cid:72)i(cid:80)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c. Thu(cid:1237)c c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n và gi(cid:1193)y phép s(cid:1265)
d(cid:1257)ng c(cid:1259)a B(cid:1245) Y t(cid:1219)(cid:15) (cid:255)(cid:121)ng (cid:1237)ng 50 mg alteplase và (cid:1237)ng 50 ml nước c(cid:1193)t pha thu(cid:1237)c.
B(cid:1245) câu h(cid:1235)i nghiên c(cid:1261)u (Ph(cid:1257) l(cid:1257)c)
53
2.3.4. Các bước tiến hành nghiên cứu
B(cid:1227)nh nhân vào Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u nghi ngờ (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não c(cid:1193)p s(cid:1217) nhanh
ch(cid:121)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) như (cid:86)a(cid:88):
a. Hỏi bệnh
(cid:153) (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u m(cid:1245)t b(cid:1227)nh nhân nghi ngờ (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não, g(cid:1239)m:
− (cid:264)(cid:1245)t ng(cid:1245)t y(cid:1219)u ho(cid:1211)c tê bì m(cid:1211)t, tay ho(cid:1211)c ch(cid:107)n(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t x(cid:1191)y ra (cid:1251) m(cid:1245)t bên
c(cid:1259)a c(cid:1131) th(cid:1223).
− (cid:264)(cid:1245)t ng(cid:1245)t r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ý th(cid:1261)c.
− Có r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) nói ho(cid:1211)c v(cid:1221) hi(cid:1223)u lời nói.
− Chóng m(cid:1211)t ho(cid:1211)c m(cid:1193)(cid:87) (cid:87)h(cid:259)ng (cid:69)(cid:1205)ng ho(cid:1211)c r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ph(cid:1237)i h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng tác.
− (cid:264)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u d(cid:1267) d(cid:1245)i x(cid:1191)(cid:92) (cid:85)a (cid:255)(cid:1245)t ng(cid:1245)(cid:87) kh(cid:123)ng (cid:85)(cid:125) c(cid:259)n ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n(cid:17)
(cid:153) (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh thời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não:
− Thời gian cu(cid:1237)i cùng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường. M(cid:1237)c
thời gian (cid:255)(cid:121) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh là 0. N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nhân th(cid:1261)c gi(cid:1193)c khi (cid:255)ang
ng(cid:1259) và có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não thì thời gian 0 là thời gian cu(cid:1237)i
cùng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:91)(cid:72)(cid:80) (cid:79)(cid:106) (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường. Thời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) não r(cid:1193)t quan trọng trong vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) do v(cid:1201)y trong nghiên c(cid:1261)u
này, chúng tôi ch(cid:1229) l(cid:1269)a chọn vào nghiên c(cid:1261)u nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có thời
gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não rõ ràng, không l(cid:1193)y nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) khi th(cid:1261)c gi(cid:1193)c ho(cid:1211)c không rõ chính xác thời gian kh(cid:1251)i phát.
(cid:153) H(cid:1235)i v(cid:1221) ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh t(cid:1201)t c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân: ti(cid:1221)n s(cid:1265) tai bi(cid:1219)n m(cid:1189)ch n(cid:109)o(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng
huy(cid:1219)t áp, các b(cid:1227)nh lý tim m(cid:1189)ch, co gi(cid:1201)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường, các ti(cid:1221)n s(cid:1265) ch(cid:1193)n
(cid:87)hư(cid:1131)ng(cid:15) ch(cid:1191)y máu tiêu hóa, ti(cid:1219)t ni(cid:1227)u, v(cid:1221) các thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:109) (cid:89)(cid:106) (cid:255)ang (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng.
b. Khám lâm sàng
(cid:153) (cid:46)h(cid:105)(cid:80) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c d(cid:1193)u hi(cid:1227)u th(cid:1195)n kinh (li(cid:1227)t v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng, li(cid:1227)t dây th(cid:1195)n kinh
sọ, r(cid:1237)i lo(cid:1189)n c(cid:1191)m giác, r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) và lời nói…), r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ý th(cid:1261)c,
các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:86)(cid:1237)ng: m(cid:1189)ch, huy(cid:1219)t áp, nh(cid:1231)p tim, nh(cid:1231)p th(cid:1251), SpO2,
nhi(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1245).
54
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) khi(cid:1219)m khuy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS.
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tàn ph(cid:1219) (cid:87)(cid:85)ước khi (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin
s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i.
c. Khám cận lâm sàng
(cid:153) Chụp cắt lớp vi tính mạch máu.
− N(cid:1219)u dùng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang s(cid:1217) d(cid:127)ng (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch lo(cid:1189)i không ion
hóa b(cid:1205)ng máy tiêm thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang t(cid:1269) (cid:255)(cid:1245)ng ho(cid:1211)c ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263)
sọ não b(cid:1205)ng máy CHT 1,5 Tesla, Avanto c(cid:1259)a h(cid:109)ng (cid:54)i(cid:72)(cid:80)(cid:72)n(cid:86)(cid:15) (cid:264)(cid:1261)c t(cid:1189)i
Khoa Ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n h(cid:117)nh (cid:1191)nh - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
− Thời gian ch(cid:1257)p hình (cid:1191)nh sọ não d(cid:1269) ki(cid:1219)n kh(cid:123)ng (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:21)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:89)(cid:106) cho (cid:255)(cid:1219)n
khi có tr(cid:1191) lời k(cid:1219)t qu(cid:1191) b(cid:1205)ng gi(cid:1193)y là không quá 45 phút.
(cid:153) Đánh giá vùng tổn thương nhu mô não theo thang điểm ASPECTS
Hình 2.1. Phân chia các vùng theo thang điểm ASPECTS: I: thùy đảo, IC:
bao trong, L: nhân bèo, C: nhân đuôi. Các vùng vỏ não từ M1- M6.
Thang điểm ASPECTS (Alberta Stroke Program Early CT (cid:54)co(cid:85)(cid:72)(cid:12)(cid:15) (cid:255)ư(cid:1255)c
(cid:255)ưa ra nă(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:19)(cid:15) (cid:79)(cid:106) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:87)i(cid:1227)n (cid:255)(cid:1131)n gi(cid:1191)n và hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)hi(cid:1219)u
máu trên ch(cid:1257)(cid:83) (cid:38)(cid:47)(cid:57)(cid:55) (cid:255)(cid:1223) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não có
k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng kém k(cid:1223) c(cid:1191) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t [98]. Theo
(cid:255)(cid:121) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:255)ư(cid:1255)c tính t(cid:1263) 2 lớp c(cid:1203)t chu(cid:1197)n trên phim ch(cid:1257)p CLVT:
m(cid:1245)t lớp c(cid:1203)(cid:87) (cid:255)i (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:1239)i th(cid:1231) và h(cid:1189)ch n(cid:1221)n, m(cid:1245)t lớp c(cid:1203)t ngay phía trên h(cid:1189)ch n(cid:1221)n.
55
(cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m chia di(cid:1227)n c(cid:1193)(cid:83) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:87)h(cid:106)nh (cid:80)ười vùng
[99]: (cid:69)a (cid:89)(cid:127)ng dưới v(cid:1235) bao g(cid:1239)(cid:80): nh(cid:107)n (cid:69)(cid:113)o(cid:15) nh(cid:107)n (cid:255)(cid:88)(cid:123)i(cid:15) (cid:69)ao (cid:87)(cid:85)ong(cid:30) (cid:69)(cid:1191)y vùng v(cid:1235)
não theo chi ph(cid:1237)i (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:69)(cid:1237)n vùng ngang m(cid:1261)c với
h(cid:1189)ch n(cid:1221)n bao g(cid:1239)(cid:80) (cid:87)h(cid:127)(cid:92) (cid:255)(cid:1191)o, các vùng v(cid:1235) não M1, M2, M3 tương (cid:1261)ng với các
nhánh trước, gi(cid:1267)a và sau c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a, các vùng M4, M5, M6
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng c(cid:105)c nh(cid:105)nh (cid:87)(cid:85)(cid:114)n nhưng (cid:1251) t(cid:1195)ng ngay trên h(cid:1189)ch n(cid:1221)n(cid:17) (cid:55)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
n(cid:106)(cid:92)(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS t(cid:1237)i (cid:255)a (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:19) (cid:255)i(cid:1223)m khi không có vùng nào t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng(cid:15)
m(cid:1243)i vùng t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:86)(cid:1217) b(cid:1231) tr(cid:1263) (cid:255)i (cid:20) (cid:255)i(cid:1223)m.
(cid:153) Đánh giá tuần hoàn bàng hệ
Hình 2.2. Hình ảnh cắt lớp nhiều pha
Pha 1: cắt từ quai động mạch chủ đến hết vòm sọ
2 pha tiếp theo: cắt từ nền sọ đến hết vòm sọ.
56
Bảng 2.1. Đánh giá tuần hoàn bàng hệ
Điểm
Đánh giá (khi so sánh với bán cầu bên bệnh với bên lành)
Không quan sát th(cid:1193)y b(cid:1193)t k(cid:484) nhánh m(cid:1189)ch máu nào (cid:255)i (cid:89)ào vùng nh(cid:1239)i máu t(cid:1189)i b(cid:1193)t k(cid:484) pha
0
nào
1
Có m(cid:1245)t vài nhánh m(cid:1189)ch máu nh(cid:1235) (cid:255)i (cid:89)ào vùng nh(cid:1239)i máu t(cid:1189)i b(cid:1193)t k(cid:484) pha nào
Ch(cid:1201)m 2 pha hi(cid:1227)n hình m(cid:1189)ch máu vùng ngo(cid:1189)i vi VÀ gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)(cid:1201)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)-t(cid:1237)c (cid:255)(cid:1245) ng(cid:1193)m thu(cid:1237)c,
2
HO(cid:1210)C ch(cid:1201)(cid:80) (cid:20) (cid:83)ha nhưng có vùng không có m(cid:1189)ch máu
Ch(cid:1201)m 2 pha hi(cid:1227)n hình m(cid:1189)ch máu vùng ngo(cid:1189)i vi, HO(cid:1210)C ch(cid:1201)(cid:80) (cid:20) (cid:83)ha nhưng (cid:86)(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng
3
m(cid:1189)ch máu trong vùng nh(cid:1239)i máu gi(cid:1191)m
Ch(cid:1201)m 1 pha hi(cid:1227)n hình m(cid:1189)ch máu vùng ngo(cid:1189)i (cid:89)i(cid:15) nhưng (cid:255)(cid:1201)(cid:80) (cid:255)(cid:1245) và t(cid:1237)c (cid:255)(cid:1245) ng(cid:1193)m thu(cid:1237)c
4
thì (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269)
Không có ch(cid:1201)m pha, quan sát th(cid:1193)y ngay các nhánh m(cid:1189)ch máu bàng h(cid:1227) (cid:255)i (cid:89)ào bình
5
(cid:87)hường ho(cid:1211)c nhi(cid:1221)(cid:88) h(cid:1131)n (cid:87)(cid:85)ong vùng nh(cid:1239)i máu
(cid:153) Các xét nghiệm khác trong quá trình bệnh nhân được đưa đi chụp
hình ảnh sọ não bao gồm:
− Công th(cid:1261)c máu th(cid:1269)c hi(cid:1227)n t(cid:1189)i Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
− (cid:264)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1131) (cid:69)(cid:1191)n th(cid:1269)c hi(cid:1227)n t(cid:1189)i Khoa Huy(cid:1219)t Học - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
− Xét nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:86)inh h(cid:121)a (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n t(cid:1189)i Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u - B(cid:1227)nh
vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai g(cid:1239)(cid:80): (cid:255)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, xét nghi(cid:1227)m t(cid:1241)ng phân tích
nước ti(cid:1223)u, xét nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:79)ư(cid:1255)ng Troponin.
− (cid:42)hi (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239) 12 chuy(cid:1223)n (cid:255)(cid:1189)o b(cid:1205)ng (cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239) Nikon Hohdem
t(cid:1189)i Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
(cid:54)a(cid:88) khi c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) thông tin v(cid:1221) ti(cid:1221)n s(cid:1265), lâm sàng, các xét nghi(cid:1227)m và hình (cid:1191)nh
học sọ não, s(cid:1217) (cid:255)(cid:1237)i chi(cid:1219)u các tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn và các tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263).
N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng (cid:255)(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) các tiêu chu(cid:1197)n chọn và tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i
tr(cid:1263). Chúng tôi s(cid:1217) gi(cid:1191)i thích cho b(cid:1227)nh nhân (n(cid:1219)u b(cid:1227)nh nhân t(cid:1229)nh táo) ho(cid:1211)c cho
57
(cid:255)(cid:1189)i di(cid:1227)n h(cid:1255)p pháp c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân v(cid:1221) l(cid:1255)i (cid:116)ch(cid:15) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)(cid:15) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học.
N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nhân và/ho(cid:1211)c người (cid:255)(cid:1189)i di(cid:1227)n h(cid:1255)p pháp c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) hi(cid:1223)u
rõ v(cid:106) (cid:255)(cid:1239)ng (cid:234) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231), chúng tôi s(cid:1217) (cid:255)(cid:1223) b(cid:1227)nh nhân và/ho(cid:1211)c người (cid:255)(cid:1189)i di(cid:1227)n h(cid:1255)p
pháp c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân ký cam k(cid:1219)(cid:87) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231).
Và nhanh chóng ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t cho b(cid:1227)nh nhân
theo quy trình, kh(cid:1251)i (cid:255)(cid:1245)ng và liên h(cid:1227) phòng can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:1223) s(cid:1209)n sàng l(cid:1193)y huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i nhanh nh(cid:1193)t có th(cid:1223).
d. Các bước tiến hành điều trị tái thông
(cid:153) (cid:38)(cid:105)c (cid:69)ước (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c alteplase cho b(cid:1227)nh nhân
− Cân b(cid:1227)nh nhân.
− B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c l(cid:1203)(cid:83) (cid:80)(cid:105)(cid:92) (cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i (cid:255)(cid:1223) theo dõi liên t(cid:1257)c các thông s(cid:1237):
huy(cid:1219)t áp, nh(cid:1231)p tim.
− (cid:264)(cid:1211)(cid:87) (cid:255)ường truy(cid:1221)n (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch ch(cid:1203)c ch(cid:1203)n (có th(cid:1223) (cid:255)(cid:109) (cid:255)(cid:1211)t khi l(cid:1193)y máu làm
xét nghi(cid:1227)m).
− (cid:264)(cid:1211)t (cid:1237)ng thông d(cid:1189) dày (không b(cid:1203)t bu(cid:1245)c).
− (cid:264)(cid:1211)t (cid:1237)ng thông ti(cid:1223)u (không b(cid:1203)t bu(cid:1245)c).
− S(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c alteplase theo li(cid:1221)u nghiên c(cid:1261)u:
(cid:57) Thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong nghiên c(cid:1261)u là alteplase (bi(cid:1227)(cid:87) dư(cid:1255)c
là Actilyse c(cid:1259)a công ty (cid:37)o(cid:72)h(cid:85)ing(cid:72)(cid:85) (cid:44)ng(cid:72)(cid:79)h(cid:72)i(cid:80)(cid:15) c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n và gi(cid:1193)y
phép s(cid:1265) d(cid:1257)ng c(cid:1259)a B(cid:1245) Y t(cid:1219)(cid:12)(cid:15) (cid:255)(cid:121)ng (cid:1237)ng 50 mg alteplase và (cid:1237)ng 50 ml
nước c(cid:1193)t pha tiêm.
(cid:57) Cách tính li(cid:1221)u thu(cid:1237)c: cân n(cid:1211)ng th(cid:1269)c t(cid:1219) c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân x 0,6 mg/kg,
li(cid:1221)u t(cid:1237)i (cid:255)a kh(cid:123)ng (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:25)(cid:19) (cid:80)g(cid:17)
(cid:57) Cách dùng: tiêm li(cid:1221)u n(cid:1189)p 15% t(cid:1241)ng li(cid:1221)u trong 1 phút, 85% t(cid:1241)ng li(cid:1221)u
còn l(cid:1189)i truy(cid:1221)n (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch liên t(cid:1257)c trong 60 phút.
58
(cid:153) Các bước tiến hành lấy huyết khối động mạch
− Kh(cid:1251)i (cid:255)(cid:1245)ng (cid:255)(cid:1245)i can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch th(cid:1195)n kinh và phòng can thi(cid:1227)p t(cid:1189)i trung
(cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:264)i(cid:1227)n quang, b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
− (cid:264)ưa (cid:69)(cid:1227)nh nhân sang phòng can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch.
− Thời gian t(cid:1263) khi dùng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1219)n khi can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch m(cid:1257)c tiêu 60 phút.
− Quy trình can thi(cid:1227)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não d(cid:1269) theo
hướng dẫn quy trình k(cid:1275) thu(cid:1201)t ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n h(cid:117)nh (cid:1191)nh (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1227)n quang can
thi(cid:1227)p theo quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh s(cid:1237) (cid:21)(cid:24)(cid:18)(cid:52)(cid:264)-BYT ngày 03/01/2014 c(cid:1259)a B(cid:1245) Y t(cid:1219):
(cid:57) (cid:51)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:89)(cid:123) c(cid:1191)m: Gây mê toàn thân n(cid:1245)i khí qu(cid:1191)n ho(cid:1211)c an th(cid:1195)n
gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)a(cid:88) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n.
(cid:57) Chọn k(cid:1275) thu(cid:1201)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:255)ường vào (cid:1237)ng thông:
(cid:190) S(cid:1265) d(cid:1257)ng k(cid:1275) thu(cid:1201)t Seldinger ti(cid:1219)p c(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch.
(cid:190) (cid:264)ường (cid:89)(cid:106)o (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)hường l(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:17)
(cid:57) Ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch:
(cid:190) Sát khu(cid:1197)n và gây tê ch(cid:1243) chọc (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i.
(cid:190) Bước 1: Chọc (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:15) (cid:85)(cid:1239)i (cid:255)(cid:1211)t b(cid:1245) m(cid:1251) vào lòng m(cid:1189)ch 6F
ho(cid:1211)c 8F.
• Dùng ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:87)(cid:85)ong can (cid:87)hi(cid:1213)̂p:
• (cid:43)(cid:72)(cid:83)a(cid:85)in (cid:87)i(cid:114)(cid:80) (cid:37)o(cid:79)(cid:88)(cid:86) (cid:21)(cid:24)(cid:19)(cid:19) (cid:56)(cid:44)(cid:17) (cid:54)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) d(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117) (cid:69)ơm tiêm (cid:255)i(cid:1227)n 500 –
700 UI/giờ duy trì APTT g(cid:1193)(cid:83) (cid:20)(cid:15)(cid:24) (cid:255)(cid:1219)n 2 l(cid:1195)n bình thường ho(cid:1211)c c(cid:1261)
m(cid:1243)i ti(cid:1219)ng ti(cid:1219)p theo b(cid:1131)m Bolus Heparin 1000 UI/h.
(cid:190) Bước (cid:21): (cid:255)(cid:1211)t (cid:1237)ng thông dẫn (cid:255)ường (cid:25)(cid:41) (cid:89)(cid:106)o (cid:255)ộng m(cid:1189)ch b(cid:1231) t(cid:1203)c (c(cid:1191)nh
trong ho(cid:1211)c (cid:255)(cid:1237)t s(cid:1237)ng).
(cid:190) N(cid:1219)u sau khi ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t,
ng(cid:1263)ng th(cid:1259) thu(cid:1201)t l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i, ghi nh(cid:1201)n m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông và
chuy(cid:1223)n l(cid:1189)i khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231). N(cid:1219)u ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch
n(cid:109)o chưa (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng(cid:15) (cid:87)i(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:69)ước th(cid:1261) 3.
59
(cid:190) Bước 3: k(cid:1275) thu(cid:1201)t l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (có th(cid:1223) l(cid:1269)a chọn 1 trong 2 k(cid:1275)
thu(cid:1201)t sau)
• Kéo huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i b(cid:1205)ng stent t(cid:1269) (cid:69)(cid:88)ng (cid:54)o(cid:79)i(cid:87)ai(cid:85)(cid:72): (cid:264)(cid:1211)t (cid:1237)ng thông có
bóng c(cid:1253) (cid:27)(cid:41) (cid:89)(cid:106)o (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong, lu(cid:1239)n vi (cid:1237)ng thông Rebar
cùng dây dẫn (cid:11)(cid:80)ic(cid:85)o (cid:90)i(cid:85)(cid:72)(cid:12) (cid:89)ư(cid:1255)t qua v(cid:1231) trí t(cid:1203)c do huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i.
Bung stent Solitaire ôm trọn huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i, chờ 5 - 10 phút, ti(cid:1219)n
h(cid:106)nh (cid:69)(cid:1131)(cid:80) (cid:69)(cid:121)ng (cid:1251) (cid:255)(cid:1195)u (cid:1237)ng thông và ti(cid:1219)n hành kéo stent Solitaire.
Ch(cid:1257)p ki(cid:1223)m tra, n(cid:1219)(cid:88) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)h(cid:117) d(cid:1263)ng th(cid:1259) thu(cid:1201)t.
N(cid:1219)u m(cid:1189)ch chưa (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) làm l(cid:1189)i 2 - 3 l(cid:1195)n như (cid:87)(cid:85)(cid:114)n(cid:17)
• Dùng b(cid:1245) hút huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i: vi (cid:1237)ng (cid:87)h(cid:123)ng (cid:255)(cid:1211)t sát huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i, ti(cid:1219)n
hành n(cid:1237)i (cid:1237)ng hút với máy áp l(cid:1269)c âm ho(cid:1211)c d(cid:127)ng (cid:69)(cid:1131)(cid:80) (cid:87)i(cid:114)(cid:80) k(cid:116)ch
(cid:87)hước lớn. Ti(cid:1219)n hành v(cid:1263)a hút huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i v(cid:1263)a kéo (cid:1237)ng thông ra
ngoài, huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:255)ư(cid:1255)c hút n(cid:1205)m trong lòng (cid:1237)ng thông. Ch(cid:1257)p l(cid:1189)i
ki(cid:1223)m tra, n(cid:1219)(cid:88) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)h(cid:117) d(cid:1263)ng th(cid:1259) thu(cid:1201)t, n(cid:1219)u
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch chưa (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) l(cid:1211)p l(cid:1189)i th(cid:1259) thu(cid:1201)t.
- Ghi nh(cid:1201)n khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch:
(cid:57) Thời (cid:255)i(cid:1223)m chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i
(cid:57) Thời gian (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:255)(cid:1195)u tiên
(cid:57) S(cid:1237) l(cid:1195)n l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i
(cid:57) D(cid:1257)ng c(cid:1257) l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i
(cid:57) M(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:11)(cid:87)(cid:116)nh (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m TICI)
(cid:57) (cid:51)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) g(cid:107)(cid:92) (cid:80)(cid:114): an (cid:87)h(cid:1195)n gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)a(cid:88) ha(cid:92) g(cid:107)(cid:92) (cid:80)(cid:114) (cid:87)o(cid:106)n (cid:87)h(cid:107)n
(cid:57) Bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng trong quá trình làm th(cid:1259) thu(cid:1201)t.
e. Theo dõi trong và sau khi tiến hành thủ thuật
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c d(cid:1193)u hi(cid:1227)u th(cid:1195)n kinh cách 15 phút m(cid:1245)t l(cid:1195)n trong khi truy(cid:1221)n,
(cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) c(cid:105)ch (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:80)(cid:1245)t l(cid:1195)n trong 6 giờ và ti(cid:1219)p theo cách 1 giờ m(cid:1245)t l(cid:1195)n
cho (cid:255)(cid:1219)n (cid:255)(cid:1259) 24 giờ.
60
(cid:153) (cid:264)o h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp cách 15 phút m(cid:1245)t l(cid:1195)n trong khi truy(cid:1221)n(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) c(cid:105)ch (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)
m(cid:1245)t l(cid:1195)n trong 6 giờ và ti(cid:1219)p theo cách 1 giờ m(cid:1245)t l(cid:1195)n cho (cid:255)(cid:1219)n (cid:255)(cid:1259) 24 giờ.
(cid:153) N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u nhi(cid:1221)(cid:88)(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp c(cid:1193)p tính, bu(cid:1239)n nôn ho(cid:1211)c
nôn ph(cid:1191)i d(cid:1263)ng truy(cid:1221)n ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c và cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi
tính sọ não không c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)(cid:1223) ki(cid:1223)m tra.
(cid:153) N(cid:1219)u huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:27)(cid:19) (cid:80)(cid:80)(cid:43)g ho(cid:1211)c huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ư(cid:1131)ng
(cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:19)(cid:24) (cid:80)(cid:80)(cid:43)g(cid:15) (cid:83)h(cid:1191)i theo dõi ch(cid:1211)t ch(cid:1217) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nga(cid:92) (cid:255)(cid:1223) duy trì
huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) dưới 185/110 mmHg.
(cid:153) Không dùng các thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng ho(cid:1211)c các thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng ngưng (cid:87)(cid:1201)p ti(cid:1223)u
c(cid:1195)u trong vòng 24 giờ k(cid:1223) t(cid:1263) khi b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t.
f. Sau 24 giờ:
(cid:153) B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)p l(cid:1189)i phim c(cid:1203)t lớp sọ não ho(cid:1211)c c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ
n(cid:109)o (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1189)ch máu não
và bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (n(cid:1219)u có).
(cid:153) Làm l(cid:1189)i các xét nghi(cid:1227)m v(cid:1221) công th(cid:1261)c (cid:80)(cid:105)(cid:88)(cid:15) (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)o(cid:106)n (cid:69)(cid:1245) và các xét
nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) d(cid:1269) phòng c(cid:1193)p hai: siêu âm Doppler tim t(cid:1189)i
Vi(cid:1227)n Tim m(cid:1189)ch Qu(cid:1237)c gia, siêu âm Doppler m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh t(cid:1189)i Khoa Ch(cid:1197)n
(cid:255)o(cid:105)n h(cid:117)nh (cid:1191)nh - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai, xét nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:79)i(cid:83)id (cid:80)(cid:105)(cid:88)(cid:15) (cid:255)ường
máu, HbA1C.
(cid:153) B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS sau 24 giờ.
g. Đánh giá ngày thứ 7 hoặc ra viện
- (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS, ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não khi tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng lâm
sàng di(cid:1225)n ti(cid:1219)n x(cid:1193)(cid:88) (cid:255)i(cid:15) ho(cid:1211)c nghi ngờ xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t não.
- (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin hi(cid:1227)u ch(cid:1229)nh.
- N(cid:1219)u xu(cid:1193)t vi(cid:1227)n, kê toa thu(cid:1237)c d(cid:1269) phòng tái phát nh(cid:1239)i máu não.
- (cid:55)ư (cid:89)(cid:1193)n v(cid:1221) v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng, ph(cid:1257)c h(cid:1239)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:86)a(cid:88) nh(cid:1239)i máu não.
61
(cid:153) Ngày thứ 28
(cid:57) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i,
(cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Barthel (ph(cid:1257) l(cid:1257)c 3 và 4).
(cid:57) (cid:55)ư (cid:89)(cid:1193)n s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c d(cid:1269) (cid:83)h(cid:122)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) tái phát.
(cid:153) Ngày thứ 90
(cid:57) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i,
(cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Barthel (ph(cid:1257) l(cid:1257)c 3 và 4).
(cid:57) (cid:55)ư (cid:89)(cid:1193)n s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c d(cid:1269) (cid:83)h(cid:122)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) tái phát.
2.3.5. Xử trí các biến chứng liên quan đến điều trị
a. Xử trí tăng huyết áp trước, trong và sau điều trị thuốc tiêu sợi huyết
kết hợp lấy huyết khối cơ học 24 giờ
N(cid:1219)u huy(cid:1219)t áp trên 185/110 mmHg, truy(cid:1221)n (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch liên t(cid:1257)c thu(cid:1237)c
nicardipin (bi(cid:1227)(cid:87) dư(cid:1255)c Loxen c(cid:1259)a hãng Novartis) với t(cid:1237)c (cid:255)(cid:1245) 5 mg/giờ(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u
ch(cid:1229)nh (cid:87)(cid:259)ng (cid:19)(cid:15)(cid:21)(cid:24) (cid:80)g(cid:18)giờ m(cid:1243)i kho(cid:1191)ng 5 - (cid:20)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n li(cid:1221)u t(cid:1237)i (cid:255)a (cid:20)(cid:24) (cid:80)g [100].
b. Xử trí biến chứng chảy máu trong sọ
- Nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ang ho(cid:1211)c (cid:86)a(cid:88) khi (cid:255)ư(cid:1255)c truy(cid:1221)n thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
al(cid:87)(cid:72)(cid:83)(cid:79)a(cid:86)(cid:72) (cid:255)(cid:1245)t ng(cid:1245)(cid:87) c(cid:121) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i ý th(cid:1261)c(cid:15) (cid:255)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u mới xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n, bu(cid:1239)n nôn,
nôn m(cid:1265)a ho(cid:1211)c huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)t ng(cid:1245)(cid:87) (cid:87)(cid:259)ng cao (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t trong vòng 24 giờ (cid:255)(cid:1195)u
c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1195)n nghi ngờ b(cid:1227)nh nhân có th(cid:1223) có ch(cid:1191)y máu trong sọ. Trong
(cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p này ph(cid:1191)i d(cid:1263)ng truy(cid:1221)n alteplase ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c, ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi
tính sọ não không tiêm thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang ngay cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:255)(cid:1239)ng thời
l(cid:1193)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:1231)nh nhóm máu, xét nghi(cid:1227)m công th(cid:1261)c (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)i(cid:1223)u c(cid:1195)u,
(cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)o(cid:106)n (cid:69)(cid:1245) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:73)i(cid:69)(cid:85)inog(cid:72)n(cid:17)
- N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nhân có ch(cid:1191)y máu trong sọ trên ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính sọ não
c(cid:1195)n (cid:91)(cid:72)(cid:80) (cid:91)(cid:112)(cid:87) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231):
(cid:57) Truy(cid:1221)n (cid:20)(cid:19) (cid:255)(cid:1131)n (cid:89)(cid:1231) (cid:38)(cid:85)(cid:92)o (cid:255)(cid:1223) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng n(cid:1239)ng (cid:255)(cid:1245) fibrinogen và y(cid:1219)u t(cid:1237) VIII.
(cid:57) Truy(cid:1221)n kh(cid:1237)i ti(cid:1223)u c(cid:1195)u tùy theo m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245).
(cid:57) H(cid:1245)i ch(cid:1197)n với c(cid:105)c (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) (cid:83)hẫu thu(cid:1201)t th(cid:1195)n kinh.
62
c. Xử trí các biến chứng khác
(cid:153) (cid:38)h(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)o(cid:106)n (cid:87)h(cid:107)n:
- Có th(cid:1223) nh(cid:1213) như ch(cid:1191)y máu t(cid:1189)i v(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)ường truy(cid:1221)n, ch(cid:1191)y máu l(cid:1255)i: không
c(cid:1195)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231).
- Ch(cid:1191)y máu nguy hi(cid:1223)(cid:80) h(cid:1131)n: (cid:255)ường (cid:87)i(cid:114)(cid:88) h(cid:121)a(cid:15) (cid:255)ường ti(cid:1219)t ni(cid:1227)u có th(cid:1223) c(cid:1195)n
ph(cid:1191)i d(cid:1263)ng truy(cid:1221)n thu(cid:1237)c alteplase.
(cid:153) Phù m(cid:1189)ch:
- (cid:53)(cid:1193)(cid:87) hi(cid:1219)(cid:80) g(cid:1211)(cid:83) (cid:83)h(cid:127) n(cid:1221) g(cid:107)(cid:92) (cid:87)(cid:1203)c ngh(cid:1217)n (cid:255)ường (cid:87)h(cid:1251) (cid:89)(cid:106) c(cid:1195)n (cid:91)(cid:1265) (cid:87)(cid:85)(cid:116) c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88)
(cid:255)ường (cid:87)h(cid:1251) nga(cid:92) (cid:79)(cid:1201)(cid:83) (cid:87)(cid:1261)c (cid:69)(cid:1205)ng cách d(cid:1263)ng (cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:92)(cid:1221)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c(cid:15) cho (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c
kh(cid:105)ng hi(cid:86)(cid:87)a(cid:80)in (cid:11)(cid:39)i(cid:80)(cid:72)d(cid:85)o(cid:79) (cid:20)(cid:19) (cid:80)g (cid:87)i(cid:114)(cid:80) (cid:69)(cid:1203)(cid:83) c(cid:1259)a (cid:38)(cid:123)ng (cid:87)(cid:92) c(cid:1241) (cid:83)h(cid:1195)n
(cid:39)ư(cid:1255)c (cid:83)h(cid:1197)(cid:80) (cid:55)(cid:85)(cid:88)ng ư(cid:1131)ng (cid:44)(cid:12)(cid:15) co(cid:85)(cid:87)icoid (cid:11)(cid:54)o(cid:79)(cid:88)(cid:80)(cid:72)d(cid:85)o(cid:79) (cid:27)(cid:19) (cid:80)g(cid:18)ng(cid:106)(cid:92) (cid:87)i(cid:114)(cid:80)
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch c(cid:1259)a h(cid:109)ng (cid:51)(cid:73)i(cid:93)(cid:72)(cid:85)(cid:12)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)(cid:87) (cid:1237)ng n(cid:1245)i kh(cid:116) (cid:84)(cid:88)(cid:1191)n n(cid:1219)(cid:88) c(cid:121) (cid:85)(cid:116)(cid:87) (cid:87)hanh
(cid:84)(cid:88)(cid:1191)n(cid:17) (cid:38)(cid:1195)n (cid:83)h(cid:1191)i (cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i (cid:255)ường (cid:87)h(cid:1251) c(cid:1197)n (cid:87)h(cid:1201)n (cid:89)(cid:106) n(cid:1219)(cid:88) c(cid:1195)n (cid:255)(cid:1211)(cid:87) n(cid:1245)i kh(cid:116)
(cid:84)(cid:88)(cid:1191)n (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)h(cid:117) n(cid:114)n (cid:255)ư(cid:1255)c coi (cid:79)(cid:106) (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1211)(cid:87)
n(cid:1245)i kh(cid:116) (cid:84)(cid:88)(cid:1191)n kh(cid:121) (cid:89)(cid:106) c(cid:1195)n (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) c(cid:121) nhi(cid:1221)(cid:88) kinh nghi(cid:1227)(cid:80)(cid:15) k(cid:429) n(cid:259)ng (cid:255)(cid:1211)(cid:87) n(cid:1245)i
kh(cid:116) (cid:84)(cid:88)(cid:1191)n (cid:87)(cid:1237)(cid:87) (cid:255)(cid:1223) (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:87)h(cid:1259) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) n(cid:106)(cid:92)(cid:17)
(cid:153) (cid:48)(cid:1251) (cid:86)ọ gi(cid:1191)(cid:80) (cid:105)(cid:83): (cid:55)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)hi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:105)c (cid:87)(cid:116)nh ho(cid:1211)c
(cid:91)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) ch(cid:88)(cid:92)(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:51)(cid:21) c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng(cid:17) (cid:52)(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:80)(cid:1251) (cid:86)ọ (cid:86)(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c h(cid:1245)i
ch(cid:1197)n (cid:89)ới c(cid:105)c (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) ch(cid:88)(cid:92)(cid:114)n khoa (cid:83)hẫ(cid:88) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) (cid:87)h(cid:1195)n kinh(cid:17)
2.3.6. Kết thúc nghiên cứu
(cid:153) N(cid:1219)u b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng như (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:92)(cid:1221)n
thu(cid:1237)c, chúng tôi s(cid:1217) d(cid:1263)ng ngay vi(cid:1227)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c và/ ho(cid:1211)c th(cid:1259) thu(cid:1201)t l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i và s(cid:1217) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239).
(cid:153) Theo dõi b(cid:1227)nh nhân trong quá trình nghiên c(cid:1261)(cid:88) cho (cid:255)(cid:1219)n khi b(cid:1227)nh nhân
ra vi(cid:1227)n ho(cid:1211)c t(cid:1265) vong.
(cid:153) (cid:264)(cid:1237)i với các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) (cid:85)a (cid:89)i(cid:1227)n, chúng tôi s(cid:1217) kh(cid:105)(cid:80) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:79)(cid:1189)i
sau 28 ngày và 90 ngày k(cid:1223) t(cid:1263) thời (cid:255)i(cid:1223)m dùng thu(cid:1237)c.
63
2.4. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ THEO MỤC TIÊU
2.4.1. Tiêu chuẩn đánh giá kết quả điều trị (Mục tiêu 1)
a. Đánh giá kết quả điều trị dựa vào lâm sàng
(cid:153) (cid:55)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) ch(cid:116)nh: (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:86)(cid:1269) h(cid:1239)i (cid:83)h(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng
(cid:84)(cid:88)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:53)ankin (cid:86)(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i
- Tiêu chu(cid:1197)n thành công khi k(cid:1219)t qu(cid:1191) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng sau 3 tháng t(cid:1237)t,
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng với (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1263) (cid:19) (cid:255)(cid:1219)n 2.
- Tiêu chu(cid:1197)n th(cid:1193)t b(cid:1189)i khi k(cid:1219)t qu(cid:1191) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng sau 3 tháng không
t(cid:1237)(cid:87)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng với (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1263) (cid:22) (cid:255)(cid:1219)n 6.
(cid:153) (cid:55)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:83)h(cid:1257): (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) ng(cid:1203)n h(cid:1189)n (cid:84)(cid:88)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)
- Trên lâm sàng (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:255)(cid:1223)
(cid:255)ánh giá k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:1251) các thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) kh(cid:105)c nha(cid:88)(cid:15) (cid:87)hường (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105)
m(cid:1257)c tiêu ng(cid:1203)n h(cid:1189)n.
- Tiêu chu(cid:1197)n thành c(cid:123)ng khi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)m t(cid:1263) (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m tr(cid:1251) lên ho(cid:1211)c
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:32) (cid:19) (cid:255)i(cid:1223)m so với (cid:87)(cid:85)ước khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231).
- Tiêu chu(cid:1197)n th(cid:1193)t b(cid:1189)i khi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS không gi(cid:1191)m t(cid:1263) (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m tr(cid:1251) lên
ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng (cid:79)(cid:114)n (cid:86)o (cid:89)ới thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i.
b. Đánh giá kết quả điều trị dựa vào hình ảnh học
N(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:22)(cid:15) hi(cid:1227)p h(cid:1245)i can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)i(cid:1227)n quang và h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1239)ng (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1275) thu(cid:1201)t
Hoa K(cid:484) v(cid:1221) can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) th(cid:1195)n kinh (cid:255)(cid:109) (cid:255)ưa (cid:85)a (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:105)i
(cid:87)ưới máu sau can thi(cid:1227)p d(cid:1269)a trên hình (cid:1191)nh ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch máu não b(cid:1205)ng thang
(cid:255)i(cid:1223)m TICI [101], [102](cid:17) (cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m này chia ra 4 m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) d(cid:1269)a trên tình tr(cid:1189)ng
tái thông m(cid:1189)ch máu và m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu phía sau v(cid:1231) trí t(cid:1203)c (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)u:
- (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:19) (cid:11)kh(cid:123)ng (cid:87)ưới máu): thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang kh(cid:123)ng (cid:255)i (cid:84)(cid:88)a (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch t(cid:1203)c và không có dòng ch(cid:1191)y phía sau.
- (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:20) (cid:11)(cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu nh(cid:1235)): thu(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)i (cid:84)(cid:88)a (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c
nhưng kh(cid:123)ng (cid:87)h(cid:1193)y hi(cid:1227)n hình toàn b(cid:1245) các nhánh m(cid:1189)ch t(cid:1201)n.
64
- (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:21) (cid:11)(cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu ph(cid:1195)n lớn): thu(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)i (cid:84)(cid:88)a (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch t(cid:1203)c và hi(cid:1227)n hình các nhánh m(cid:1189)ch t(cid:1201)n:
(cid:57) TICI 2a: hi(cid:1227)n hình < 2/3 các nhánh m(cid:1189)ch t(cid:1201)n.
(cid:57) TICI 2b: hi(cid:1227)n hình toàn b(cid:1245) các nhánh m(cid:1189)ch t(cid:1201)n nhưng (cid:87)(cid:1237)c (cid:255)(cid:1245)
ch(cid:1201)m và không rõ nét so với hình (cid:1191)nh (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường.
- (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:22) (cid:11)(cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu toàn b(cid:1245)): thu(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)i (cid:84)(cid:88)a (cid:89)(cid:1231) tr(cid:116) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c
và hi(cid:1227)n hình rõ nét toàn b(cid:1245) các nhánh m(cid:1189)ch t(cid:1201)n với t(cid:1237)c (cid:255)(cid:1245) (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường.
Tiêu chu(cid:1197)n thành công khi TICI = 2b - 3.
Tiêu chu(cid:1197)n th(cid:1193)t b(cid:1189)i khi TICI = 0 – 1 – 2a.
2.4.2. Tiêu chí đánh giá một số biến chứng (Mục tiêu 1)
a. Đánh giá biến chứng xuất huyết chuyển dạng
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (XHCD) là m(cid:1245)t bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng nghiêm trọng sau
nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là các bi(cid:1227)n (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng như (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:255)ư(cid:1255)c phân lo(cid:1189)i d(cid:1269)a
trên 2 tiêu chu(cid:1197)n chính: 1, tiêu chu(cid:1197)n hình (cid:1191)nh; 2, tiêu chu(cid:1197)n v(cid:1221) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n
kinh [64](cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:91)(cid:88)(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) chính
(cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân và
(cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a c(cid:1259)a t(cid:1263)ng nghiên c(cid:1261)(cid:88)(cid:15) nhưng dao (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1263) 2% - 7% [65].
Theo tiêu chu(cid:1197)n c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ECASS I [103], tình tr(cid:1189)ng ch(cid:1191)y máu não
(cid:255)ư(cid:1255)c chia thành 4 th(cid:1223):
- Th(cid:1223) HI 1: ch(cid:1191)y máu nh(cid:1235) d(cid:1189)ng ch(cid:1193)m, (cid:1251) vùng rìa c(cid:1259)a (cid:1241) nh(cid:1239)i máu.
- Th(cid:1223) HI 2: ch(cid:1191)y máu d(cid:1189)ng ch(cid:1193)m trong (cid:1241) nh(cid:1239)i máu, không gây hi(cid:1227)u
(cid:1261)ng choán ch(cid:1243).
- Th(cid:1223) PH 1: c(cid:1257)c má(cid:88) (cid:255)(cid:123)ng dưới 30% (cid:1241) nh(cid:1239)i máu, m(cid:1245)t s(cid:1237) có gây hi(cid:1227)u
(cid:1261)ng choán ch(cid:1243) nh(cid:1213).
- Th(cid:1223) PH 2: c(cid:1257)c má(cid:88) (cid:255)(cid:123)ng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:22)(cid:19)(cid:8) (cid:1241) nh(cid:1239)i máu, có gây hi(cid:1227)u (cid:1261)ng
choán ch(cid:1243) (cid:255)áng k(cid:1223).
65
Hình 2.3. Phân loại các thể chảy máu trên cắt lớp vi tính [104]
(A) thể HI 1 (B) thể HI 2 (C) thể PH 1 (D) thể PH 2
Định nghĩa về xuất huyết chuyển dạng có triệu chứng theo các
nghiên cứu [64].
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a: xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t mới trên hình (cid:1191)nh
học sọ não kèm theo b(cid:1193)t kì tiêu chu(cid:1197)n dưới (cid:255)(cid:107)(cid:92):
− (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:23) (cid:86)o (cid:89)ới (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) nga(cid:92) (cid:87)(cid:85)ước khi suy gi(cid:1191)m
th(cid:1195)n kinh.
− (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21) (cid:1251) m(cid:1257)c (cid:20) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
− B(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i (cid:255)(cid:1211)t n(cid:1245)i khí qu(cid:1191)n/ m(cid:1251) sọ gi(cid:1191)m áp/ dẫn (cid:79)ư(cid:88) n(cid:109)o th(cid:1193)t
ho(cid:1211)c ph(cid:1191)i can thi(cid:1227)p phẫu thu(cid:1201)t khác.
b. Đánh giá các biến chứng khác:
(cid:153) Tổn thương thận cấp: (cid:87)hường (cid:255)ư(cid:1255)c nh(cid:1203)c (cid:255)(cid:1219)n do thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang.
- (cid:55)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)(cid:83) do (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a: (cid:38)(cid:85)(cid:72)a(cid:87)inin
(cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:149) (cid:19)(cid:15)(cid:24) (cid:80)g(cid:18)d(cid:79) (cid:11)(cid:23)(cid:23) (cid:151)(cid:80)o(cid:79)(cid:18)(cid:47)(cid:12) ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng h(cid:1131)n (cid:21)(cid:24)(cid:8) creatinin ban
(cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:122)ng (cid:23)(cid:27) giờ (cid:86)a(cid:88) d(cid:127)ng (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang [105].
- (cid:59)(cid:1265) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)(cid:83) do (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang: (cid:87)(cid:85)(cid:105)nh (cid:87)(cid:117)nh (cid:87)(cid:85)(cid:1189)ng (cid:87)hi(cid:1219)(cid:88)
d(cid:1231)ch(cid:15) (cid:69)(cid:127) d(cid:1231)ch (cid:87)h(cid:72)o (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng(cid:15) (cid:87)h(cid:72)o d(cid:125)i (cid:86)(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng nước (cid:87)i(cid:1223)(cid:88) (cid:89)(cid:106) ch(cid:1261)c
n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n (cid:87)hường (cid:91)(cid:88)(cid:92)(cid:114)n(cid:17) (cid:53)(cid:1193)(cid:87) hi(cid:1219)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)(cid:83) do
(cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i (cid:83)h(cid:1191)i (cid:79)ọc (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88)(cid:17)
66
(cid:153) Đột quỵ thiếu máu não ác tính
B(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o
gi(cid:1267)a 24 giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88) c(cid:121) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)i(cid:1219)n tri(cid:1223)n thành h(cid:1245)i ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a ác
tính với ít nh(cid:1193)t 2 trong s(cid:1237) các tiêu chu(cid:1197)n (cid:11)(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:1195)n ít nh(cid:1193)t 1 tiêu chu(cid:1197)n lâm
sàng và 1 tiêu chu(cid:1197)n hình (cid:1191)nh).
- (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20)(cid:24) (cid:89)ới bán c(cid:1195)(cid:88) n(cid:109)o ư(cid:88) (cid:87)h(cid:1219) ho(cid:1211)c N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) 18 với bán
c(cid:1195)(cid:88) n(cid:109)o kh(cid:123)ng ư(cid:88) (cid:87)h(cid:1219).
- Ngay t(cid:1263) (cid:255)(cid:1195)u ho(cid:1211)c trong quá trình theo dõi ý th(cid:1261)c x(cid:1193)(cid:88) (cid:255)i (cid:89)ới (cid:255)i(cid:1223)m m(cid:1257)c
(cid:20)a (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lớn h(cid:1131)n (cid:20) ho(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow < 14.
- Th(cid:1223) tích (cid:1241) nh(cid:1239)i máu trên DWI t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 6 giờ (cid:149) (cid:26)(cid:19) c(cid:80)(cid:15) ho(cid:1211)c t(cid:1189)i
thời (cid:255)i(cid:1223)m 12 giờ (cid:149) (cid:20)(cid:23)(cid:24) c(cid:80)(cid:17)
- Nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:149) (cid:24)(cid:19)(cid:8) ho(cid:1211)c > 2/3 di(cid:1227)n tích khu v(cid:1269)c c(cid:1193)p máu c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a [106], [107].
(cid:153) Các biến chứng liên quan trong quá trình điều trị: (cid:86)(cid:88)(cid:92) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)h(cid:1195)n kinh
(cid:86)ớ(cid:80)(cid:15) (cid:89)i(cid:114)(cid:80) (cid:83)h(cid:1241)i(cid:15) (cid:80)(cid:1251) (cid:86)ọ(cid:15) (cid:87)(cid:1257) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) chọc(cid:15) (cid:91)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) c(cid:105)c (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) ngo(cid:106)i (cid:86)ọ(cid:17)
2.4.3. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng kết cục lâm sàng và quy trình điều
trị (Mục tiêu 2)
a. Các yếu tố ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng
- Các y(cid:1219)u t(cid:1237) lâm sàng: tu(cid:1241)i, giới, huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83)(cid:15) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)(cid:15) (cid:42)(cid:38)(cid:54)(cid:15) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)(cid:15) (cid:89)(cid:1231) trí
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch t(cid:1203)c, phân lo(cid:1189)i TOAST, glucose máu...
- Các y(cid:1219)u t(cid:1237) hình (cid:1191)nh: ASPECTS, m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227).
- Các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231): m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông theo TICI, các
kho(cid:1191)ng thời gian (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)i (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231), xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng, xu(cid:1193)t
huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng, …
b. Đánh giá quy trình điều trị: (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)h(cid:123)ng (cid:84)(cid:88)a c(cid:105)c kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian
trong quá trình (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231):
- (cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – h(cid:117)nh (cid:1191)nh học (cid:11)dưới (cid:21)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:17)
67
- Thời gian (cid:87)(cid:1263) khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:11)dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:17)
- (cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:11)dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:17)
- (cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o(cid:17)
- (cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o(cid:17)
2.5. CÁC BIẾN SỐ CHÍNH CỦA NGHIÊN CỨU
2.5.1. Tính hiệu quả
a. Thông số chính: mRS thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng.
b. Thông số phụ:
(cid:153) Lâm sàng: NIHSS 1 giờ, 24 giờ, 48 giờ, ra vi(cid:1227)n.
(cid:153) Hình ảnh:
- (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:87)(cid:85)ước – sau can thi(cid:1227)p.
- Th(cid:1223) tích (cid:1241) nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS.
(cid:153) Chức năng:
- Barthel ngày th(cid:1261) 90.
(cid:153) Đánh giá quy trình điều trị: thu th(cid:1201)p theo các m(cid:1237)c thời gian.
2.5.2. Tính an toàn
- Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh: N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:259)ng (cid:33) 2 (cid:255)i(cid:1223)m
(cid:57) Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớ(cid:80) (cid:11)(cid:40)N(cid:39)(cid:12)(cid:15) c(cid:122)n (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)(cid:87) như (cid:179)(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ti(cid:1219)n
tri(cid:1223)n(cid:180)(cid:15) (cid:179)(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n sớm”, g(cid:1211)p (cid:1251) 5 – 40% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
thi(cid:1219)u máu não (cid:89)(cid:106) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tàn t(cid:1201)t và t(cid:1265) vong.
(cid:57) Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớ(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21)
ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)m v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)(cid:85)ong N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20) (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n (cid:255)(cid:1195)u tiên
(cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a Geng và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [108].
- Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng n(cid:1245)i sọ, và xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
- Ch(cid:1191)y máu các v(cid:1231) trí kh(cid:105)c (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i ph(cid:1191)i truy(cid:1221)n máu ho(cid:1211)c phẫu thu(cid:1201)t.
- Viêm ph(cid:1241)i do nu(cid:1237)t ho(cid:1211)c các nhi(cid:1225)m khu(cid:1197)n khác, huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i m(cid:1189)ch chi dưới.
- D(cid:1231) (cid:1261)ng với thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang
68
- Bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng th(cid:1259) thu(cid:1201)t: rách thành m(cid:1189)ch, bóc tách n(cid:1245)i m(cid:1189)c m(cid:1189)ch máu, t(cid:1257)
máu sau phúc m(cid:1189)c, t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:17)
- T(cid:1265) vong trong thời gian theo dõi.
2.5.3. Các thông số khi nhập viện:
Bảng 2.2. Các biến số nghiên cứu
Đặc điểm chung Tu(cid:1241)i, giới
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)(cid:15) (cid:80)(cid:53)(cid:86) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), HA, Glasgow, cân n(cid:1211)ng, chi(cid:1221)u cao, nhi(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)
Lâm sàng
(cid:264)(cid:1245)t qu(cid:1271)(cid:15) N(cid:48)(cid:38)(cid:55)(cid:15) (cid:264)(cid:55)(cid:264)(cid:15) (cid:55)(cid:43)(cid:36)
Tiền sử
Thuốc
(cid:46)h(cid:105)ng ngưng (cid:87)(cid:1201)p ti(cid:1223)u c(cid:1195)u, kháng vitamin, heparin, thu(cid:1237)c kh(cid:105)ng (cid:255)(cid:123)ng (cid:87)h(cid:1219) h(cid:1227) mới, statin
Nguy cơ mạch
(cid:55)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83)(cid:15) (cid:264)(cid:55)(cid:264)(cid:15) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)(cid:15) h(cid:126)(cid:87) (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c (cid:79)(cid:105)(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng cho(cid:79)(cid:72)(cid:86)(cid:87)(cid:72)(cid:85)o(cid:79) (cid:80)(cid:105)(cid:88)
Xét nghiệm
INR, creatinin, GFR (Cockroft-Gault), glucose, CRP
Hình ảnh
- V(cid:1231) trí t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng nh(cid:88) (cid:80)(cid:123) n(cid:109)o - (cid:264)i(cid:1223)m ASPECTS - V(cid:1231) trí m(cid:1189)ch t(cid:1203)c: (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a - M(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)
Điều trị
thời (cid:255)i(cid:1223)m tái thông, s(cid:1237) l(cid:1195)n can thi(cid:1227)p, TICI
- IV rtPA: thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231), li(cid:1221)u Actilyse, bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng - Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch: Thời gian can thi(cid:1227)p, thời (cid:255)i(cid:1223)m chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:15)
Theo dõi
(cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:87)(cid:85)ước - sau, Can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch: Thời gian can thi(cid:1227)p, thời
(cid:264)(cid:44)(cid:1220)U TR(cid:1230)
(cid:255)i(cid:1223)m chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:15) (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)m tái thông, s(cid:1237) l(cid:1195)n can thi(cid:1227)p
Lâm sàng 24 – 48 giờ
Lâm sàng, NIHSS
V(cid:1231) trí t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng(cid:15) (cid:36)(cid:54)(cid:51)(cid:40)(cid:38)(cid:55)S, XH chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng, XHCD có
Hình (cid:1191)nh học ngày th(cid:1261) 2
tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:21)(cid:27) ng(cid:106)(cid:92)
NIHSS, mRS, Barthel, bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) ng(cid:106)(cid:92) (cid:87)h(cid:1261) 90
NIHSS, mRS, Barthel, bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng
69
2.6. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU NGHIÊN CỨU
Các s(cid:1237) li(cid:1227)u nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c x(cid:1265) lý b(cid:1205)ng chư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh ph(cid:1195)n m(cid:1221)m th(cid:1237)ng
kê y học. Các thu(cid:1201)t toán th(cid:1237)ng k(cid:114) (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng:
- (cid:55)(cid:116)nh (cid:87)(cid:1273) (cid:79)(cid:1227) (cid:83)h(cid:1195)n (cid:87)(cid:85)(cid:259)(cid:80) (cid:11)(cid:8)(cid:12)(cid:17)
- Tính tr(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh c(cid:1245)ng(cid:15) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:89)(cid:1231)(cid:17)
- (cid:55)(cid:116)nh (cid:255)(cid:1245) (cid:79)(cid:1227)ch ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:11)standard deviation - (cid:54)(cid:39)(cid:12): c(cid:105)c (cid:87)h(cid:123)ng (cid:86)(cid:1237) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh
(cid:69)(cid:106)(cid:92) dưới d(cid:1189)ng (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh c(cid:1245)ng (cid:147) (cid:255)(cid:1245) (cid:79)(cid:1227)ch ch(cid:88)(cid:1197)n(cid:17)
- (cid:46)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)(cid:1231)nh k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:69)(cid:1205)ng (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:86)o (cid:86)(cid:105)nh c(cid:1211)(cid:83) (cid:11)(cid:87) (cid:54)(cid:87)(cid:88)d(cid:72)n(cid:87)(cid:12)(cid:17) (cid:38)(cid:105)c kh(cid:105)c
(cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:255)ư(cid:1255)c cho (cid:79)(cid:106) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng k(cid:114) (cid:89)ới (cid:83) (cid:31) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:24)(cid:17)
- (cid:51)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch h(cid:1239)i (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n (cid:79)ogi(cid:86)(cid:87)ic: c(cid:105)c (cid:92)(cid:1219)(cid:88) (cid:87)(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng(cid:17)
- (cid:38)(cid:105)c (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)(cid:87) (cid:87)o(cid:105)n (cid:83)hi (cid:87)ha(cid:80) (cid:86)(cid:1237)(cid:17)
2.7. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU
- Nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành khi có s(cid:1269) cam k(cid:1219)t gi(cid:1267)a người nghiên
c(cid:1261)u với c(cid:1131) (cid:84)(cid:88)an ch(cid:1259) qu(cid:1191)n là Khoa C(cid:1193)p C(cid:1261)u - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai.
- Mọi s(cid:1237) li(cid:1227)u thu th(cid:1201)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1229) ph(cid:1257)c v(cid:1257) cho công tác nghiên c(cid:1261)u, nh(cid:1205)m
m(cid:1257)c (cid:255)ích nâng cao và b(cid:1191)o v(cid:1227) s(cid:1261)c kh(cid:1235)e, không có m(cid:1257)c (cid:255)ích khác.
- Nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:86)a(cid:88) khi (cid:255)ã (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1191)i thích rõ v(cid:1221) m(cid:1257)c (cid:255)ích, yêu c(cid:1195)u
c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1239)ng thời t(cid:1269) nguy(cid:1227)n tham gia mới (cid:255)ưa (cid:89)ào danh sách.
- Các b(cid:1227)nh nhân t(cid:1263) ch(cid:1237)i tham gia ho(cid:1211)c rút kh(cid:1235)i nghiên c(cid:1261)u mà không
(cid:255)ưa (cid:85)a (cid:79)ý do vẫn (cid:255)ư(cid:1255)c khá(cid:80) (cid:87)ư (cid:89)(cid:1193)n và (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) ch(cid:88) (cid:255)áo.
- Các thông tin cá nhân c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1237)i (cid:87)ư(cid:1255)ng nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1267) bí m(cid:1201)t.
Quy trình chẩn đoán và điều trị bệnh nhân đột quỵ não cấp (< 6 giờ)
Bước 1: Xác định bệnh nhân nghi ngờ đột quỵ não cấp (< 6 giờ)
1. Thời gian kh(cid:1251)i phát… Thời (cid:255)i(cid:1223)m b(cid:1227)nh nhân vào khoa c(cid:1193)p c(cid:1261)u…
2. Các d(cid:1193)u hi(cid:1227)u nghi ngờ (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) n(cid:109)o: (cid:11)(cid:255)(cid:1245)t ng(cid:1245)t y(cid:1219)u n(cid:1265)a người, tê bì
n(cid:1265)a người, th(cid:1193)t ngôn, li(cid:1227)t m(cid:1211)t, lú lẫn, hôn mê, …)
70
Bước 2: Đánh giá toàn thân và ổn định chức năng sống ngay lập tức
(phải thực hiện xong trong 25 phút)
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)ường th(cid:1251), hô h(cid:1193)p, tu(cid:1195)n hoàn, d(cid:1193)u hi(cid:1227)u s(cid:1237)ng (M(cid:1189)ch, huy(cid:1219)t
áp, th(cid:1251), SpO2)
(cid:153) Th(cid:1251) oxy n(cid:1219)u có gi(cid:1191)m oxy máu
(cid:153) (cid:264)(cid:1211)(cid:87) (cid:255)ường truy(cid:1221)n (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch kim c(cid:1253) 18-22 gauge, l(cid:1193)y 3 (cid:1237)ng xét
nghi(cid:1227)(cid:80) (cid:11)(cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88)(cid:15) c(cid:123)ng (cid:87)h(cid:1261)c máu, sinh hóa)
(cid:153) Ki(cid:1223)(cid:80) (cid:87)(cid:85)a (cid:255)ường máu mao m(cid:1189)ch(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1219)u có ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:86)(cid:106)ng (cid:79)ọc th(cid:1195)n kinh
(cid:153) Thông báo ngay cho b(cid:105)c (cid:86)(cid:429) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:153) Yêu c(cid:1195)u ch(cid:1257)p MSCT/MRI sọ ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c
(cid:153) (cid:42)hi (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239)
(cid:153) (cid:264)(cid:1211)t (cid:1237)ng thông d(cid:1189) dày, (cid:1237)ng thông ti(cid:1223)u
Bước 3: Đánh giá thần kinh ngay lập tức (phải thực hiện xong trong 10 phút)
(cid:153) H(cid:1235)i k(cid:1275) ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh t(cid:1201)t, dùng thu(cid:1237)c
(cid:153) (cid:59)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh thời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não
(cid:153) (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
Bước 4: Chụp MSCT sọ não/MRI (trong 45 phút)
Ph(cid:1191)i có tr(cid:1191) lời k(cid:1219)t qu(cid:1191) phim ch(cid:1257)p MSCT/MRI
Bước 5: Chị định điều trị (trong vòng 45 - 60 phút) (cân nhắc chỉ định
điều trị TSH TM và lấy huyết khối ĐM)
71
N(cid:43)(cid:1238)(cid:44) (cid:48)(cid:200)(cid:56) N(cid:173)(cid:50)
(cid:31) (cid:23)(cid:15)(cid:24) giờ
4,5 -(cid:25) giờ
(cid:46)h(cid:123)ng (cid:87)(cid:1203)c (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn (cid:55)(cid:1203)c (cid:80)(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (cid:48)(cid:20)(cid:15) (cid:48)(cid:21) (cid:55)(cid:1203)c (cid:80)(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong(cid:15) n(cid:109)o gi(cid:1267)a M1, M2 Không (cid:87)(cid:1203)c (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn
(cid:264)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:69)(cid:1191)o (cid:87)(cid:1239)n
(cid:264)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (cid:87)hường quy (cid:11)n(cid:1219)(cid:88) không c(cid:121) ch(cid:1229) (cid:255)inh TSH ho(cid:1211)c (cid:79)(cid:1193)(cid:92) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) kh(cid:1237)i(cid:12)
Tiêu sợi huyết TM + Lấy HK đường ĐM Tiêu (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) TM (cid:11)N(cid:1219)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh(cid:12) (cid:47)(cid:1193)(cid:92) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) kh(cid:1237)i (cid:255)ường (cid:264)(cid:48) (cid:11)n(cid:1219)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh) (cid:47)(cid:1193)(cid:92) HK (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch (cid:11)N(cid:1219)(cid:88) có (cid:38)(cid:38)(cid:264) TSH TM) (cid:264)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (cid:87)hường quy (cid:11)N(cid:1219)(cid:88) không c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh(cid:12) (cid:264)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) n(cid:1245)i khoa (cid:87)hường quy (cid:11)n(cid:1219)(cid:88) không c(cid:121) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh TSH TM)
72
Không đủ điều kiện
Loại khỏi nghiên cứu
Bệnh nhân khởi phát đột quỵ ≤ 4,5 giờ
- Bệnh sử, tiền sử - Khởi động dây chuyền đột quỵ - Đánh giá lâm sàng, NIHSS
Xuất huyết não
MSCT sọ não - mạch não / MRI sọ não
Loại khỏi nghiên cứu
Không đủ tiêu chuẩn
Loại khỏi nghiên cứu
Không xuất huyết não, ASPECTS ≥ 6
Chống chỉ định rtPA
Đánh giá tiêu chuẩn rtPA
Loại khỏi nghiên cứu (sẽ đánh giá tiêu chuẩn lấy huyết khối thì đầu)
- Đủ tiêu chuẩn rtPA - Tiêu sợi huyết liều 0,6 mg/kg
Không đủ tiêu chuẩn
Loại khỏi nghiên cứu
- Tắc động mạch não giữa M1/ ICA - ASPECTS ≥ 6 - NIHSS ≥ 6
Không đủ tiêu chuẩn
Loại khỏi nghiên cứu
Lấy HK cơ học (thời gian tiêu sợi huyết – lấy huyết khối ≤ 60phút)
Đánh giá và theo dõi theo protocol Xử trí biến chứng (nếu có) Điều trị tại khoa Cấp cứu
73
LỊCH TRÌNH ĐÁNH GIÁ NGHIÊN CỨU
Đánh giá
- B(cid:1227)nh nhân kh(cid:1251)i phát (cid:148) (cid:23)(cid:15)(cid:24) giờ có ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
(cid:46)h(cid:123)ng (cid:255)(cid:1259) (cid:255)i(cid:1221)u ki(cid:1227)n - Hình (cid:1191)nh học: T(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong/ (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a
- (cid:264)(cid:1197)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn và không có tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263)
- B(cid:1227)nh s(cid:1265),
s(cid:1265) b(cid:1227)nh
- mRS - Barthel - Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác
- mRS - Barthel - Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác
- NIHSS - Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng - Thông tin ra vi(cid:1227)n
- rtPA 0,6 mg/kg - L(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học - Thời gian Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i < 60 phút
24 giờ Ngày 28 Ngày 90 (cid:52)(cid:88)(cid:92) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) Ngày 7/ Ra vi(cid:1227)n Nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n
- Glasgow, NIHSS - Ch(cid:1257)p hình (cid:1191)nh học - XHCD/ XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng - Các bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng khác - Xét nghi(cid:1227)m máu
- Khám lâm sàng, Glasgow - (cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS - Pre mRS - Xét nghi(cid:1227)m máu
74
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ
Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành trên 86 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước, (cid:255)áp (cid:1261)ng (cid:255)(cid:1195)(cid:92) (cid:255)(cid:1259) các tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn,
không vi ph(cid:1189)m b(cid:1193)t k(cid:484) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m nào v(cid:1221) các tiêu chu(cid:1197)n lo(cid:1189)i tr(cid:1263), nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n t(cid:1189)i
Khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u - B(cid:1227)nh vi(cid:1227)n B(cid:1189)ch Mai. K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c như (cid:86)a(cid:88):
3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG
3.1.1. Tuổi
Bảng 3.1. Đặc điểm tuổi bệnh nhân nghiên cứu
p
Chung (n = 86)
ĐM não giữa (n = 50) ĐM cảnh trong (n = 20)
ĐM cảnh trong và ĐM não giữa (n = 16) 62,7 ± 12,6 (cid:55)(cid:88)(cid:1241)i (cid:147) SD 62,6 ± 11,5 59,5 ± 12,2 61,9 ± 11,8 0,579
82 78 85 85 (cid:55)(cid:88)(cid:1241)i cao nh(cid:1193)(cid:87)
37 34 32 32 (cid:55)(cid:88)(cid:1241)i (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) nh(cid:1193)(cid:87)
2 0 2 4 0,197 (cid:54)(cid:1237) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:33)
(cid:27)(cid:19) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i
Nhận xét:
Tu(cid:1241)i trung bình c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân 62, trong (cid:255)(cid:121) tu(cid:1241)i cao nh(cid:1193)t 85, tu(cid:1241)i th(cid:1193)p
nh(cid:1193)t 32.
Có 4 b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i.
75
3.1.2. Giới tính
Nữ 37%
Nam 63%
Biểu đồ 3.1. Phân loại theo giới
Nhận xét:
Có 54/86 b(cid:1227)nh nhân là nam giới, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 63%.
T(cid:1229) l(cid:1227) nam/n(cid:1267) = 1,7
3.1.3. Tiền sử bệnh nhân
Bảng 3.2. Đặc điểm tiền sử bệnh nhân
p ĐM não giữa (n = 50) Chung (n = 86) ĐM cảnh trong (n = 20)
ĐM cảnh trong và ĐM não giữa (n = 16) 6 (37,5%) (cid:55)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp 13 (26%) 5 (25%) 24 (27,9%) 0,636†
(cid:264)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường 4 (8%) 2 (10%) 2 (12,5%) 8 (9,3%) 0,879*
R(cid:1237)i lo(cid:1189)n m(cid:1253) máu 2 (4%) 2 (10%) 3 (18,75%) 7 (8,14%) 0,141*
(cid:53)(cid:88)ng nh(cid:429) 7 (14%) 1 (5%) 6 (37,5%) 14 (16,3%) 0,031*
Suy tim 3 (6%) 0 (0%) 2 (12,5%) 5 (5,8%) 0,284*
B(cid:1227)nh lý van tim 3 (6%) 1 (5%) 4 (25%) 8 (9,3%) 0,077*
Ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) 3 (6%) 0 (0%) 1 (6,25%) 4 (4,7%) 0,631*
†: Chi2 test, *: Fisher exact test
Nhận xét:
Ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) cao nh(cid:1193)t 27,9%.
Ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:121) (cid:20)(cid:23) (cid:69)(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 16,3%
76
Có 4 b(cid:1227)nh nhân có ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:458)(cid:15) chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 4,7%, tuy nhiên c(cid:1191) 4
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m (cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) là 0.
3.1.4. Dấu hiệu lâm sàng khởi phát
Bảng 3.3. Dấu hiệu lâm sàng khi khởi phát
p Chung (n = 86) ĐM não giữa (n = 50) ĐM cảnh trong (n = 20)
11 (22%) 50 (100%) 2 (4%) 3 (6%) 1 (2%) 48 (96%) 5 (25%) 20 (100%) 2 (10%) 2 (10%) 1 (5%) 17 (85%) ĐM cảnh trong và ĐM não giữa (n = 16) 7 (43,75%) 16 (100%) 1 (6,25%) 1 (6,25%) 1 (6,25%) 16 (100%) 23 (26,74%) 0,245* 86 (100%) 0,688* 5 (5,81%) 0,843* 6 (6,98%) 3 (3,49%) 0,642* 81 (94,19%) 0,155*
47 (94%) 18 (90%) 14 (87,5%) 79 (91,86%) 0,641* (cid:55)(cid:114) n(cid:1265)a người Li(cid:1227)t n(cid:1265)a người (cid:264)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:38)h(cid:121)ng (cid:80)(cid:1211)(cid:87) (cid:37)(cid:88)(cid:1239)n n(cid:123)n(cid:18) n(cid:123)n Li(cid:1227)t m(cid:1211)t R(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267)
†: Chi2 test, *: Fisher exact test, ¶: T-test
Nhận xét:
3 d(cid:1193)u hi(cid:1227)u hay g(cid:1211)p nh(cid:1193)(cid:87) (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106): (cid:79)i(cid:1227)t n(cid:1265)a người, li(cid:1227)t m(cid:1211)t và r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn
ng(cid:1267)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:22) d(cid:1193)u hi(cid:1227)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:127)ng (cid:255)(cid:1223) sàng lọc và phát hi(cid:1227)n sớm b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não qua thang (cid:255)i(cid:1223)m CPSS và FAST.
3.1.5. Điểm NIHSS và Glasgow khi nhập viện.
Bảng 3.4. Điểm NIHSS và Glasgow khi nhập viện
p Chung (n = 86) ĐM não giữa (n = 50) ĐM cảnh trong (n = 20) ĐM cảnh trong và ĐM não giữa (n = 16)
15 (8, 23) 16 (10, 22) 18,5 (11, 24) 15,5 (8, 24) 0,213 (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) (cid:42)(cid:79)a(cid:86)go(cid:90) 14 (8, 15) 14 (12, 15) 13,5 (10, 15) 14 (8, 15) 0,7149¶
¶: Kruskal Wallis test
77
Nhận xét:
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a có xu
hướng cao h(cid:1131)n (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i, tuy nhiên s(cid:1269) khác bi(cid:1227)(cid:87) n(cid:106)(cid:92) kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a
th(cid:1237)ng kê.
(cid:55)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269)(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m Glagow nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a xu
hướng cao h(cid:1131)n (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i, tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m
Glasgow gi(cid:1267)a 3 nhóm.
3.1.6. Đặc điểm huyết áp
Bảng 3.5. Đặc điểm huyết áp
Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16) p
Median (Min, Max) Median (Min, Max) Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t) Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t)
137,5 (100, 194) 132,5 (100, 197) 135 (100, 180) 135 (100, 197) 0,4081¶
80 (60, 100) 80 (60, 100) 75 (60, 100) 80 (60, 100) 0,6906¶
130 (90, 200) 125 (110, 170) 120 (100, 170) 130 (90, 200) 0,6091¶
12 (24%) 4 (20%) 3 (18,75%) 19 (22%) 1,000*
HA tâm thu - vi(cid:1227)n nh(cid:1201)p (mmHg) (cid:43)(cid:36) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)(cid:85)ư(cid:1131)ng - nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (mmHg) HA tâm thu – 24 giờ (mmHg) HA nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (> 140 mmHg) *: Fisher exact test, ¶: Kruskal Wallis test
Nhận xét:
Huy(cid:1219)t áp âm thu trung bình khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 135, có 19 b(cid:1227)nh nhân có
huy(cid:1219)t áp tâm thu > 140 mmHg khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n.
78
3.1.7. Đặc điểm cận lâm sàng
Bảng 3.6. Công thức máu và đông máu cơ bản
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16)
c(cid:1195)(cid:88) 4,6 ± 0,8 4,7 ± 0,8 4,4 ± 0,4 4,6 ± 0,7 0,4908*
0,41 ± 0,04 0,39 ± 0,04 0,4 ± 0,03 0,4 ± 0,04 0,3481*
222,8 ± 51 230 ± 61,7 259,2 ± 73 233,2 ± 61,8 0,206*
3 (6%) 1 (5%) 1 (6,25%) 5 (5,81%)
1,000¶
0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%)
1,06 ± 0,27 0,99 ± 0,08 1 ± 0,08 1,01 ± 0,15 0,1503*
0 (0%) 1 (5%) 0 (0%) 1 (1,16%) 0,147¶
0 (0) 0 (0) 0 (0)
(cid:43)(cid:1239)ng (T/L) Hematocrit (cid:55)i(cid:1223)(cid:88) c(cid:1195)(cid:88) (G/L) c(cid:1195)(cid:88) (cid:55)i(cid:1223)(cid:88) 100 - 150 (G/L) (cid:55)i(cid:1223)(cid:88) c(cid:1195)(cid:88) (cid:31) 100 (G/L) INR INR 1,6 – 1,7 0 (0) INR > 1,7 *: Fisher exact test, ¶: Kruskal Wallis test Nhận xét:
Ti(cid:1223)u c(cid:1195)u trung bình c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u là 232, (cid:255)(cid:105)ng ch(cid:126) (cid:234) (cid:79)(cid:106) c(cid:121)
5 b(cid:1227)nh nhân có s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)u t(cid:1263) 100 - 150, và không có b(cid:1227)nh nhân nào có
s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)(cid:88) dưới 100.
V(cid:1221) ch(cid:1229) s(cid:1237) (cid:44)N(cid:53)(cid:15) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:15)(cid:19)(cid:20)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1193)y có 1 b(cid:1227)nh nhân có INR
1,6-1,7 và không có b(cid:1227)nh nhân nào có INR trên 1,7.
79
Bảng 3.7. Các chỉ số sinh hoá máu
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16)
5,6 ± 1,9 6,2 ± 1,3 6 ± 1,4 5,8 ± 1,7 0,304*
71,9 ± 21,2 62,5 ± 18,7 78,1 ± 21,7 70,9 ± 2,2 0,0758*
4 (8,16) 1 (5) 2 (12,5) 7 (8,24) 0,746¶
7,9 ± 2,2 7,3 ± 1,9 7,3 ± 2 6,8 ± 1,2
0,2323* 0,700¶ 10 (20%) 4 (20%) 2 (12,5%) 16 (18,6%)
2 (4%) 2 (10%) 0 (0%) 4 (4,65%) 0,1503*
Ure (mmol/L) Creatinin (µmol/L) Creatinin – Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:33) 106 (µmol/L) (cid:264)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (mmol/L) (cid:264)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) 7,8 - 11,1 (mmol/L) (cid:264)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) > 11,1 (mmol/L)
5,8 ± 1
5,8 ± 1,1 24,9 ± 9,2 21,6 ± 13,9 6,1 ± 1 54,1 ± 122,5 39,7 ± 56,6 5,5 ± 0,3 0,2744* 31,8 ± 60,5 0,1663* 24,2 ± 8,6 24,1 ± 17,8 26,4 ± 31,1 0,0856*
4,5 ± 1,1 6,2 ± 6,8 4,4 ± 0,7 4,9 ± 3,6 0,2338*
1,2 ± 0,4 1,3 ± 0,5 1,2 ± 0,3 1,2 ± 0,4 0,8357*
2,9 ± 0,9 2,7 ± 1 2,7 ± 0,5 2,8 ± 0,9 0,6492*
1,4 ± 0,9 3,7 ± 4,4 1,9 ± 1,6 2,2 ± 2,7 0,0081*
HbA1c AST (U/L) ALT (U/L) Cholesterol (mmol/L) HDL – C (mmol/L) LDL – C (mmol/L) Triglycerid (mmol/L) *: ANOVA test, ¶: Fisher
80
Nhận xét:
Creatinin nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trung bình 70,9, không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a 3
nhóm. Trong s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân, có 7 b(cid:1227)nh nhân (8,24%) có ch(cid:1229) s(cid:1237) creatinin khi
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n > 106.
Glucose máu khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trung bình là 7,3, trong 86 b(cid:1227)nh nhân, có 16
b(cid:1227)nh nhân (18,6%) có glucose máu khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trong kho(cid:1191)ng 7,8 – 11,1 và
có 4 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:23)(cid:15)(cid:25)(cid:24)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)ường máu > 11,1.
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a 19%
(cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a 58%
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong 23%
3.1.8. Đánh giá vị trí động mạch tổn thương
Biểu đồ 3.2. Vị trí động mạch bị tắc
Nhận xét:
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân, có 50 b(cid:1227)nh nhân (58%) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a
(cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, 20 b(cid:1227)nh nhân (23%) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n và 16
b(cid:1227)nh nhân (19%) t(cid:1203)c c(cid:1191) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a ((cid:264)(cid:48)
c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a).
3.1.9. Đánh giá vùng tổn thương nhồi máu qua thang điểm ASPECTS
81
Bảng 3.8. Thang điểm ASPECTS
Trung vị 8 Nhỏ nhất 6 Lớn nhất 10
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) (cid:36)(cid:54)(cid:51)(cid:40)(cid:38)(cid:55)S
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16)
6 - 7 19 (38%) 7 (35%) 7 (43,75%) 33 (38,37%) 0,863 ASPECTS 8 - 10 31 (62%) 13 (65%) 9 (56,25%) 53 (61,63%)
Chi2 test
Nhận xét:
(cid:264)i(cid:1223)m ASPECTS trung v(cid:1231) trong nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS cao nh(cid:1193)t là 10, th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là 6.
Trong s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân, có 33 b(cid:1227)nh nhân (38,37(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS
6 - 7, và không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) ch(cid:1229) s(cid:1237) ASPECTS gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh
nhân.
3.1.10. Đánh giá tình trạng tuần hoàn bàng hệ
Bảng 3.9. Tuần hoàn bàng hệ
p Chung (n=42) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=24) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=10)
0,757 9 (37,5%) 15 (62,5%) 5 (50%) 5 (50%) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=8) 4 (50%) 4 (50%) 18 (42,9%) 24 (57,1%)
THBH trung bình (cid:55)(cid:43)(cid:37)(cid:43) (cid:87)(cid:1237)(cid:87) Chi2 test
Nhận xét:
Trong t(cid:1241)ng só 42 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227), có 24 b(cid:1227)nh
nhân (57,1%) có tình tr(cid:1189)ng bàng h(cid:1227) t(cid:1237)t, 18 b(cid:1227)nh nhân (42,9%) có tu(cid:1195)n hoàn
bàng h(cid:1227) m(cid:1261)c trung bình, không có b(cid:1227)nh nhân nào có tình tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn
bàng h(cid:1227) kém.
82
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân v(cid:1221) m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1195)n hoàn
bàng h(cid:1227).
3.1.11. Đặc điểm siêu âm tim
Bảng 3.10. Đặc điểm siêu âm tim
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20)
Suy tim 2 (4%) 1 (5%) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16) 1 (6,25%) 4 (4,65%) 1,000*
(cid:43)(cid:1213)(cid:83) (cid:21) (cid:79)(cid:105) 7 (14%) 4 (20%) 4 (25%) 15 (17,44%) 0,581*
(cid:43)(cid:1251) (cid:21) (cid:79)(cid:105) 9 (18%) 4 (20%) 0 (0%) 13 (15,12%) 0,178*
(cid:37)(cid:117)nh (cid:87)hường 34 (68%) 13 (65%) 11 (68,75%) 58 (67,44%) 0,964†
†: Chi2 test, *: Fisher exact test
Nhận xét:
B(cid:1193)(cid:87) (cid:87)hường van tim g(cid:1211)p ch(cid:1259) y(cid:1219)u là h(cid:1213)p hai lá (17,44%) và không có s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh van tim gi(cid:1267)a 3 nhóm.
3.1.12. Đặc điểm siêu âm mạch cảnh
Bảng 3.11. Đặc điểm siêu âm mạch cảnh
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20)
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16) 14 (87,5%) (cid:37)(cid:117)nh (cid:87)hường 48 (96%) 16 (80%) 78 (90,7%)
(cid:43)(cid:1213)(cid:83) (cid:26)(cid:19)-99% 2 (4%) 0 (0%) 0 (0%) 2 (2,33%) 0,025* (cid:43)(cid:1213)(cid:83) 50-69% 0 (0%) 2 (10%) 1 (6,25%) 3 (3,49%)
(cid:55)(cid:1203)c ho(cid:106)n (cid:87)o(cid:106)n 0 (0%) 2 (10%) 1 (6,25%) 3 (3,49%)
†: Chi2 test, *: Fisher exact test
Nhận xét:
Có 1 b(cid:1227)nh nhân nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a, có t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ.
83
(cid:264)(cid:1211)c bi(cid:1227)t, nhóm b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a có 2 b(cid:1227)nh nhân có
h(cid:1213)p 70 – (cid:28)(cid:28)(cid:8) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ.
3.1.13. Đặc điểm điện tim bệnh nhân.
Bảng 3.12. Đặc điểm điện tâm đồ
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16)
(cid:55)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227) 16 (32%) 3 (15%) 5 (31,25%) 24 (27,91%) 0,339† (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)
†: Chi2 test
Nhận xét:
24 b(cid:1227)nh nhân c(cid:121) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)(cid:15) chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 27,91%.
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) gi(cid:1267)a 3 nhóm.
NN chưa (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh, 9,3
NN (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh khác, 5,81
NN (cid:87)(cid:1263) (cid:87)i(cid:80), 27,91
(cid:37)(cid:1227)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn, 56,98
3.1.14. Phân loại TOAST
Biểu đồ 3.3. Phân loại TOAST
Nhận xét:
(cid:23)(cid:28) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:24)(cid:26)(cid:8)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:79)ớn(cid:15) (cid:21)(cid:23) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:21)(cid:27)(cid:8)(cid:12)
nh(cid:121)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n (cid:87)i(cid:80) (cid:80)(cid:1189)ch (cid:89)(cid:106) (cid:20)3 (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:20)(cid:26)(cid:8)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n kh(cid:105)c
ho(cid:1211)c chưa (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh rõ nguyên nhân.
84
3.2. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ VÀ MỘT SỐ BIẾN CHỨNG CỦA ĐIỀU TRỊ
KẾT HỢP TIÊU SỢI HUYẾT TĨNH MẠCH VỚI CAN THIỆP LẤY
HUYẾT KHỐI CƠ HỌC.
3.2.1. Kết cục lâm sàng hồi phục tốt ngày thứ 90
30,2%
69,8%
Biểu đồ 3.4. Tỉ lệ hồi phục lâm sàng tốt tại thời điểm 90 ngày
Bảng 3.13. Kết quả hồi phục thần kinh (sau 90 ngày)
p (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20)
37 (74%) 13 (65%) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16) 10 (62,5%) 60 (69,8%) mRS 0-2 0,594 13 (26%) 7 (35%) 6 (37,5%) 26 (30,2%)
mRS 3-6 Chi2 test
Nhận xét:
T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87)(cid:15) (cid:255)ư(cid:1255)c tính theo t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i
thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày là 69,8% (60 b(cid:1227)nh nhân trong t(cid:1241)ng s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân).
Chia theo 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân, không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin
s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày gi(cid:1267)a 3 nhóm, tuy nhiên t(cid:1229) l(cid:1227) n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)p
nh(cid:1193)t (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (62,5%) so với nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (65%) và nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (74%).
85
3.49
15.12
38.37
16.28
15.12
9.3
Chung
2.33
6.25
31.25
25
6.25
25
6.25
0
Tandem
25
35
5
35
0 0 0
ICA
14
42
18
10
8
2
6
(cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a
0%
20%
40%
60%
80%
100%
(cid:19) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:20) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:21) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:22) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:23) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:24) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
(cid:25) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
3.2.2. Kết cục lâm sàng theo phân bố thang điểm mRS tại thời điểm 90 ngày
Biểu đồ 3.5. Phân bố điểm Rankin sửa đổi.
Nhận xét:
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân theo phân b(cid:1237) mRS, có 13 b(cid:1227)nh nhân (15,12%)
mRS 0; 33 b(cid:1227)nh nhân (38,37%) mRS 1, 14 b(cid:1227)nh nhân (16,28%) mRS 2; 13
b(cid:1227)nh nhân (15,12%) mRS 3; 8 b(cid:1227)nh nhân (9,3%) mRS 4; 2 b(cid:1227)nh nhân
(2,33%) mRS 5 và 3 b(cid:1227)nh nhân (3,49%) mRS 6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
Có 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:11)(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng mRS = 6) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày,
chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 3,49%. C(cid:1191) 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a.
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) phân b(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m mRS gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân.
86
3.2.3. Thay đổi điểm NIHSS
Bảng 3.14. Diễn biến điểm NIHSS trong 24 giờ
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:264)(cid:48) (cid:264)(cid:48) (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) Chung não gi(cid:1267)a c(cid:1191)nh trong não gi(cid:1267)a (n=86) (n=50) (n=20) (n=16) p*
Trung v(cid:1231) Trung v(cid:1231) Trung v(cid:1231) Trung v(cid:1231)
(nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t,
lớn nh(cid:1193)t) lớn nh(cid:1193)t) lớn nh(cid:1193)t) lớn nh(cid:1193)t)
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) - 15 (8, 23) 16 (10, 22) 18,5 (11, 24) 15,5 (8, 24) 0,213 nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) - 7 (0, 35) 6 (0, 23) 14,5 (3, 30) 7 (0, 35) 0,047 24h
< 0,05 < 0,05 0,030 < 0,05 p¶
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80)
(cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 39 (78%) 14 (70%) 8 (50%) 61 (70,93%) < 0,05 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80)
dưới (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 11 (22%) 6 (30%) 8 (50%) 25 (29,07%)
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80)
(cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 28 (56%) 14 (70%) 6 (37,5%) 48 (55,81%) < 0,05 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80)
dưới (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 22 (44%) 6 (30%) 10 (62,5%) 38 (44,19%)
*: Kruskal Wallis test, ¶: Wilcoxon Sign Rank test
Nhận xét:
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 15,5, cao nh(cid:1193)t là 24, th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là
(cid:27)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:89)(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a 18,5
87
c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nhóm t(cid:1203)c (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (15) và nhóm t(cid:1203)c (cid:264)(cid:48)
c(cid:1191)nh trong (16). Tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a gi(cid:1267)a các nhóm.
T(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ: trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS là 7, cao nh(cid:1193)t 35, th(cid:1193)p nh(cid:1193)t
(cid:19)(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n.
C(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ: C(cid:1191) 3 nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1221)u
c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n.
So sánh gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n: (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nhâp vi(cid:1227)n không có
s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a các nhóm, tuy nhiên t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ thì nhóm b(cid:1227)nh nhân
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:15)(cid:24) cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:86)o
với nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (7) và nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (6),
với p = 0,047.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m: có 61 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 70,93%
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m: có 48 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m 55,81%.
3.2.4. Đánh giá thay đổi tri giác theo thang điểm Glasgow
Bảng 3.15. Diễn biến điểm tri giác
Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) p
Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t) Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a (n=16) Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t) Trung v(cid:1231) (nh(cid:1235) nh(cid:1193)t, lớn nh(cid:1193)t)
14 (8, 15) 14 (12, 15) 13,5 (10, 15) 14 (8, 15) 0,7149¶
15 (5, 15) 15 (12, 15) 15 (9, 15) 15 (5, 15) 0,0754¶
(cid:264)i(cid:1223)(cid:80) (cid:42)(cid:79)a(cid:86)go(cid:90) - nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) (cid:42)(cid:79)a(cid:86)go(cid:90) - (cid:21)(cid:23) giờ ¶: Kruskal Wallis test, *: Fisher exact test
88
Nhận xét:
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 14, cao nh(cid:1193)t là 15 và th(cid:1193)p nh(cid:1193)t
là 8, (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow khi
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:22)(cid:15) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i, tuy nhiên không có s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a(cid:17)
3.2.5. Thang điểm Barthel thời điểm 90 ngày
Bảng 3.16. Điểm Barthel thời điểm 90 ngày
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh Chung (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a p trong (n=83) gi(cid:1267)a (n=47) (n=20) (n=16)
< 90 14 (29,79%) 8 (40%) 6 (37,5%) 28 (33,73%)
0,677
95 – 100 33 (70,21%) 12 (60%) 10 (62,5%) 55 (66,27%)
Chi2 test
Nhận xét:
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:1221) kh(cid:1191) n(cid:259)ng h(cid:1239)i ph(cid:1257)c ch(cid:1261)c n(cid:259)ng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân qua thang
(cid:255)i(cid:1223)m Barthel t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày, có 55 b(cid:1227)nh nhân (66,27(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
Barthel t(cid:1263) 95 – 100.
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Barthel 95-100 gi(cid:1267)a các nhóm
b(cid:1227)nh nhân.
89
3.2.6. Tỉ lệ tái thông sau can thiệp theo bảng điểm TICI
0 1%
1 1%
2a 7%
3 52%
2b 39%
Biểu đồ 3.6. Mức độ tái thông mạch theo thang điểm TICI
Nhận xét:
T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông thành công TICI 2b-3 là 91%, trong (cid:255)(cid:121) (cid:55)(cid:44)(cid:38)(cid:44) (cid:22): (cid:24)(cid:21)(cid:8) (cid:89)(cid:106)
TICI 2b: 39%, duy nh(cid:1193)t có 8 b(cid:1227)nh nhân (9%) có t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông theo TICI 0-2a.
3.2.7. Số lần lấy huyết khối
25,6%
74,4%
(cid:39)ưới (cid:21) (cid:79)(cid:1195)n (cid:55)(cid:85)(cid:114)n (cid:21) (cid:79)(cid:1195)n
Biều đồ 3.7. Số lần lấy huyết khối
Nhận xét:
Trong t(cid:1241)ng s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân, 64 b(cid:1227)nh nhân (74,4%) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng dưới 2 l(cid:1195)n
n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i.
90
3.2.8. Tỉ lệ tái thông mạch vô nghĩa
Bảng 3.17. Tỉ lệ tái thông mạch vô nghĩa
mRS 0-2 mRS 3-6 (cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng p
TICI 0-2a 5 (8,33%) 3 (11,54%) 8 (9,3%)
TICI 2b-3 55 (91,67%) 23 (88,46%) 78 (90,7%) 0,693
Chung 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%)
Nhận xét:
Trong s(cid:1237) 78 b(cid:1227)nh nhân tái thông m(cid:1189)ch sau can thi(cid:1227)p TICI 2b-3 có 23
b(cid:1227)nh nhân thu(cid:1245)c nhóm mRS 3 - 6, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 29,48%.
3.2.9. Tỉ lệ suy giảm thần kinh sớm
Bảng 3.18. Tỷ lệ suy giảm thần kinh
(cid:264)(cid:48) n(cid:109)o (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong Chung p gi(cid:1267)a trong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=86) (n=50) (n=16) (n=20)
78 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:259)ng 46 (92%) 18 (90%) 14 (87,5%) (90,7%) dưới (cid:21) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 0,858 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:259)ng 4 (8%) 2 (10%) 2 (12,5%) 8 (9,3%) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:21) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80)
Fisher
Nhận xét:
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân, có 8 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:21) (cid:255)i(cid:1223)m
t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ so với khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 9,3%.
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n
kinh sớm trong nghiên c(cid:1261)u.
91
3.2.10. Tỉ lệ bệnh nhân xuất huyết chuyển dạng
Bảng 3.19. Tỉ lệ bệnh nhân xuất huyết chuyển dạng
XHCD XHCD Chung kh(cid:123)ng (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng
HI 1 7 (8,1%) 0 (0%) 7 (8,1%)
HI 2 7 (8,1%) 0 (0%) 7 (8,1%)
PH 1 6 (7%) 0 (0%) 6 (7%)
PH 2 0 (0%) 4 (4,7%) 4 (4,7%)
(cid:59)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) dưới nh(cid:1227)n 0 (0%) 1 (1,1%) 1 (1,1%)
(cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng 20 (23,2%) 5 (5,8%) 25 (29%)
Fisher
Nhận xét:
Có 25 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 29% trong s(cid:1237) 86
b(cid:1227)nh nhân.
Trong 25 b(cid:1227)nh nhân XHCD, có 20 b(cid:1227)nh nhân XHCD không có tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng bao g(cid:1239)m XHCD HI 1 (7 b(cid:1227)nh nhân), HI 2 (7 b(cid:1227)nh nhân) và PH 1 (6
b(cid:1227)nh nhân).
(cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:24) (cid:69)(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng có 4
b(cid:1227)nh nhân XHCD PH 2 và 1 b(cid:1227)nh nhân có xu(cid:1193)t huy(cid:1219)(cid:87) dưới nh(cid:1227)n.
92
3.2.11. Tỉ lệ xuất huyết chuyển dạng có triệu chứng
Xuất huyết chuyển dạng có triệu chứng, 5,81%
Xuất huyết chuyển dạng, 23,26%
Không xuất huyết, 70,93%
Biểu đồ 3.8. Tỉ lệ xuất huyết chuyển dạng.
Nh(cid:1201)n xét:
T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 5,8%.
3.2.12. Tỉ lệ tổn thương thận cấp sau can thiệp
TỔN THƯƠNG THẬN CẤP
Có 2,33%
Không 97,67%
Biểu đồ 3.9. Tỉ lệ tổn thương thận cấp sau can thiệp
93
Nhận xét:
Có 2 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 2,33% có t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p sau can
thi(cid:1227)p.
Tuy nhiên trong 2 b(cid:1227)nh nhân này không có b(cid:1227)nh nhân nào c(cid:1195)n ph(cid:1191)i can
thi(cid:1227)p lọc máu c(cid:1193)p c(cid:1261)u.
C(cid:1191) 2 b(cid:1227)nh nhân có t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p nà(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c nhóm có mRS 3-
6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
3.2.13. Tỉ lệ viêm phổi
Tỉ lệ viêm phổi
93%
7%
93%
Có Không
Biểu đồ 3.10. Tỉ lệ viêm phổi
Nhận xét:
Có 6 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng viêm ph(cid:1241)i sau can thi(cid:1227)p, chi(cid:1219)m t(cid:1229)
l(cid:1227) 7%.
94
3.2.14. Các biến chứng khác
Bảng 3.20. Các biến chứng khác
p Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (cid:11)n(cid:32)(cid:20)(cid:25)(cid:12)
0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%)
3 (6%) 0 (0%) 0 (0%) 3 (3,49%) 0,761
1 (2%) 1 (5%) 0 (0%) 2 (2,33%) 0,665 (cid:38)h(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ường (cid:87)i(cid:114)(cid:88) h(cid:121)a (cid:38)h(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ường (cid:87)i(cid:1219)(cid:87) ni(cid:1227)(cid:88) (cid:38)h(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) ngoài da
(cid:39)(cid:1231) (cid:1261)ng (cid:87)h(cid:88)(cid:1237)c 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%)
6 (12%) 6 (30%) 3 (18,75%) 0,187 15 (17,44%)
1 (2%) 0 (0%) 0 (0%) 1 (1,16%) 1,000 (cid:55)(cid:1257) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:89)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) chọc (cid:42)i(cid:1191) (cid:83)h(cid:117)nh (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i
(cid:48)(cid:1251) (cid:86)ọ 0 (0%) 0 (0%) 2 (12,5%) 2 (2,33%)
Fisher exact test Nhận xét:
Bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng ph(cid:1241) bi(cid:1219)n nh(cid:1193)t sau can thi(cid:1227)p là t(cid:1257) máu v(cid:1231) trí chọc, chi(cid:1219)m
17,44%.
Có 1 b(cid:1227)nh nhân có gi(cid:1191) (cid:83)h(cid:117)nh (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:86)a(cid:88) can (cid:87)hi(cid:1227)p, b(cid:1227)nh nhân
n(cid:106)(cid:92) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121) (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p gi(cid:1191) (cid:83)h(cid:117)nh (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:89)(cid:106) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t,
mRS = 2.
Không có b(cid:1227)nh nhân nào có bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n d(cid:1231) (cid:1261)ng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang sau
can thi(cid:1227)p.
Có 2 b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i m(cid:1251) sọ gi(cid:1191)m áp, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:21)(cid:15)(cid:22)(cid:22)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:1191) 2
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a k(cid:1219)t h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
c(cid:1191)nh trong, và c(cid:1191) 2 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:86)a(cid:88) khi (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:1221)u có xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
95
3.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG KẾT CỤC LÂM SÀNG VÀ QUY
TRÌNH ĐIỀU TRỊ
3.3.1. Đánh giá các mốc thời gian tiêu sợi huyết
Bảng 3.21. Diễn biến thời gian sử dụng tiêu sợi huyết
Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (n=20) p
Mean ± SD Mean ± SD Mean ± SD Mean ± SD Min - Max Min - Max Min - Max (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (cid:11)n(cid:32)(cid:20)(cid:25)(cid:12) Min – Max
0,9133* 40 - 206 45 - 220 45 - 195 40 - 220
0,5285* 20 - 70 15 - 75 5 - 65 5 - 75 127,5 ± 46,5 44,3 ± 13,5 126,1 ± 48,3 44,1 ± 18,7 129,2 ± 44,4 46,2 ± 13,8
0,2256* 16,1 ± 6,8 0 - 50 5 - 30 10 - 38 17,2 ± 7,5 18,5 ± 8,8 0 - 50 130,9 ± 43,2 47,6 ± 12,1 19,8 ± 9,7
(cid:46)h(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (phút) Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:55)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (phút) Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:43)(cid:117)nh (cid:1191)nh học (phút) *: ANOVA test, †: Chi2, ¶: Fisher Nhận xét:
Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i phát tới khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trung bình là 129 phút,
sớm nh(cid:1193)t sau 40 phút và ch(cid:1201)m nh(cid:1193)t sau 220 phút. Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a
các nhóm.
Thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:255)(cid:1219)n khi ch(cid:1257)p hình (cid:1191)nh học trung bình 18,5
phút, cá bi(cid:1227)t có b(cid:1227)nh nhân kéo dài tới 50 phút.
Thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:255)(cid:1219)n khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:23)(cid:25) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121)
nhanh nh(cid:1193)t là sau 5 phút và lâu nh(cid:1193)t cá bi(cid:1227)t tới 75 phút.
96
3.3.2. Diễn biến thời gian can thiệp mạch
Bảng 3.22. Diễn biến thời gian can thiệp mạch
Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (n=20) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=16) p
Mean ± SD Mean ± SD Min - Max Mean ± SD Min - Max Mean ± SD Min - Max Min - Max
2 - 60 0,2456* 10 - 45 29,6 ± 12.6 26,9 ± 9,3 2 - 60 33,2 ± 17 10 - 55
0,056* 5 - 78 20 - 120 20 - 160 5 - 160 56,1 ± 35,9
0,1478* 45 - 130 45 - 120 73,6 ± 24 25 - 105 25 - 130 39,5 ± 20,5 80,8 ± 20,5 31,1 ± 14,9 44,9 ± 25,9 77,2 ± 20,5
(cid:55)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12) 49.3 (cid:38)học (cid:80)(cid:1189)ch ± (cid:255)(cid:127)i – tái thông 26.6 (phút) 71,1 Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – ± (cid:38)học (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12) 16,3 *: ANOVA test, †: Chi2, ¶: Fisher Nhận xét:
(cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)ới khi chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:22)(cid:20)
(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:79)(cid:107)(cid:88) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:87)ới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) c(cid:121) nh(cid:1267)ng (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:83)h(cid:122)ng
ca(cid:87)h(cid:79)a(cid:69) n(cid:114)n kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian n(cid:106)(cid:92) ch(cid:1229) (cid:21) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:55)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:23)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) nh(cid:1267)ng
(cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:87)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) k(cid:112)o d(cid:106)i (cid:87)ới (cid:20)(cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:55)hời gian nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh (cid:79)(cid:106) (cid:26)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) cao nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106)
(cid:20)(cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:21)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:46)h(cid:123)ng c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:89)(cid:1221) c(cid:105)c kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian khi can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83)
gi(cid:1267)a (cid:22) nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:17)
97
3.3.3. Đánh giá các khoảng thời gian điều trị
Bảng 3.23. Các khoảng thời gian can thiệp
Chung (n=86) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (n=50) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (n=20) p
Mean ± SD Min - Max Mean ± SD Mean ± SD Mean ± SD
247,9 ±51,6 140- 350 251,3 ±56,8 255,8 ±58,5 (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong và (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (cid:11)n(cid:32)(cid:20)(cid:25)(cid:12) Min - Max 163 - 362 Min - Max 140 - 362
0,6062* 70 - 205 120,3 ± 32,4 50 - 207 50 - 207 120,4 ± 34,3 129,7 ± 36,1 251,3 ± 55,4 122,1 ± 33,4 Min - Max 165 - 360 70 - 193
26 (52%) 16 (80%) 9 (56,25%) 51 (59,3%)
0,095†
24 (48%) 4 (20%) 7 (43,75%) 35 (40,7%)
24 (48%) 6 (30%) 6 (37,5%) 36 (41,9%)
18 (36%) 9 (45%) 5 (31,25%) 32 (37,2%) 0,508¶
8 (16%) 5 (25%) 5 (31,25%) 18 (20,9%)
(cid:46)h(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – Tái thông (phút) Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – Tái thông (phút) THK - (cid:38)(cid:48)(cid:264) < 30 phút THK - (cid:38)(cid:48)(cid:264) 30p – 60 phút (cid:38)(cid:48)(cid:264) - TTH < 30 phút (cid:38)(cid:48)(cid:264) - TTH 30p – 60 phút (cid:38)(cid:48)(cid:264) - TTH > 60 phút *: ANOVA test, †: Chi2, ¶: Fisher
Nhận xét:
Thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n cho (cid:255)(cid:1219)n khi tái thông trung bình là 122 phút,
trong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a và t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n là
120 phút, trong khi nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
não gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng kéo dài thời gian (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng h(cid:1131)n (cid:20)(cid:21)(cid:28) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n
không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân.
98
Thời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i: c(cid:121) (cid:24)(cid:20) (cid:69)(cid:1227)nh nhân (59,3%) có
thời gian t(cid:1263) khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i dưới 30 phút, không có b(cid:1227)nh
nhân nào có thời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng
tiêu chu(cid:1197)n nghiên c(cid:1261)u.
Chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i – tái thông: có 36 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:23)(cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) dưới 30 phút, 32
b(cid:1227)nh nhân (37,2%) kéo dài t(cid:1263) 30 – 60 phút và ch(cid:1229) có 18 b(cid:1227)nh nhân (20,9%) có
thời gian can thi(cid:1227)p trên 60 phút.
3.3.4. Phân loại kết cục lâm sàng theo điểm NIHSS khi nhập viện
Bảng 3.24. Phân loại mRS 0-2 (90 ngày) theo điểm NIHSS - nhập viện
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:148) (cid:20)(cid:25) NIHSS > 16 Chung p
mRS 0 - 2 38 (79,17%) 22 (57,89%) 60 (69,77%) 0,033 mRS 3 - 6 10 (20,83%) 16 (42,11%) 26 (30,23%)
Chi2
Nhận xét:
Nhóm b(cid:1227)nh nhân có (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n dưới 16 có t(cid:1229) l(cid:1227) mRS 0
- (cid:21) cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trên 16, với t(cid:1229) l(cid:1227) mRS
0 - 2 l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t 79,17%; 57,89%; p = 0,033.
3.3.5. Ảnh hưởng của thay đổi điểm NIHSS tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.25. Thay đổi điểm NIHSS ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng
mRS 0 - 2 mRS 3 - 6 Chung p
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 53 (88,33%) 8 (30,77%) 61 (70,93%) p < 0,05 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80) dưới (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 7 (11,67%) 18 (69,23%) 25 (29,07%)
Tổng cộng 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%)
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 43 (71,7%) 5(19,2%) 48 (55,8%) p < 0,05 N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) gi(cid:1191)(cid:80) dưới (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) 17 (28,3%) 21 (80,8%) 38 (44,2%)
60 (100%) 26 (100%) 86 (100%) Tổng cộng
Chi2 test
99
Nhận xét:
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m (cid:1251) nhóm mRS 0 - (cid:21) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234)
ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với nhóm mRS 3 - 6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày: 88,33% và
30,77%, p < 0,05.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m (cid:1251) nhóm mRS 0-(cid:21) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a
th(cid:1237)ng kê so với nhóm mRS 3-6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày: 71,7% và 19,2%, p < 0,05.
3.3.6. Phân loại kết cục lâm sàng theo tỉ lệ rung nhĩ
Bảng 3.26. Phân loại mRS 0 - 2 theo bệnh rung nhĩ
Rung nhĩ Không rung nhĩ Chung p
mRS 0 - 2 17 (70,83%) 43 (69,35%) 60 (69,77%) 1,000 mRS 3 - 6 7 (29,17%) 19 (30,65%) 26 (30,23%)
Chi2
Nhận xét:
T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u là 27,9% (24/86 b(cid:1227)nh nhân).
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày
gi(cid:1267)a 2 nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:89)(cid:106) kh(cid:123)ng (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) mRS 0 - 2 l(cid:1195)n
(cid:79)ư(cid:1255)t là 70,83% và 69,35%; p > 0,05.
3.3.7. Phân loại kết cục lâm sàng theo phân loại TOAST
Bảng 3.27. mRS 90 ngày theo TOAST
Chung p (cid:37)(cid:1227)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn Nguyên nhân (cid:87)(cid:1263) (cid:87)i(cid:80) Nguyên nh(cid:107)n chưa (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh Nguyên nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh khác
3 (60%) 6 (75%) mRS 0 – 2
0,955
2 (40%) 2 (25%) mRS 3 – 6 17 (70,83%) 7 (29,17%) 34 (69,39%) 15 (30,61%) 60 (69,77%) 26 (30,23%)
Fisher
100
Nhận xét:
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:86)(cid:1269) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng theo các nhóm nguyên nhân d(cid:1269)a theo
phân lo(cid:1189)i TOAST, không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) mRS 0 - 2 gi(cid:1267)a các nhóm
nguyên nhân t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
3.3.8. Ảnh hưởng của tuổi tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.28. Ảnh hưởng của tuổi tới kết cục lâm sàng
OR mRS 0-2 mRS 3-6 CI (95%) lower upper
p (cid:39)ưới (cid:25)(cid:19) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i 1 1 1
60 - (cid:26)(cid:19) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i 0,4231 0,1256 1,4251 0,165 22 (36,67%) 26 (43,33%)
2,0167 0,6658 6,1083 0,215 (cid:55)(cid:85)(cid:114)n (cid:26)(cid:19) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i 12 (20%)
Kết cục lâm sàng sau 90 ngày Chung 32 10 (37,21%) (38,46%) 31 5 (36,05%) (19,23%) 23 11 (26,74%) (42,31%) 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%) (cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng
Nhận xét:
Theo k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u, thì tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nhân không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c
l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng tính (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m mRS 0 - 2 t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
3.3.9. Ảnh hưởng của thời gian can thiệp tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.29. Thời gian can thiệp ảnh hưởng kết cục lâm sàng
OR p mRS 0 - 2 mRS 3-6 CI (95%) lower upper
1 1 1 28 (46,67%)
24 (40%) 1,1667 0,3801 3,5808 0,788
4,375 1,2952 14,7783 0,017 Kết cục lâm sàng sau 90 ngày Chung 36 (41,86%) 32 (37,21%) 18 (20,93%) 8 (30,77%) 8 (30,77%) 10 (38,46%) 8 (13,33%)
60 (100%) 26 (100%) 86 (100%) (cid:39)ưới 30 phút 30 - 60 phút Trên 60 phút (cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng
101
Nhận xét:
Có 18 b(cid:1227)nh nhân có thời gian can thi(cid:1227)p (chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i – tái thông) trên
60 phút, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 20,93%.
Thời gian can thi(cid:1227)p trên 60 phút là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng kém c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân (mRS 3 - 6) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày, với OR 4,37,
95% CI 1,29 – 14,47.
3.3.10. Ảnh hưởng thời gian nhập viện – tái thông tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.30. Thời gian nhập viện – tái thông với kết cục lâm sàng (cid:46)(cid:1219)(cid:87) c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) CI (95%) OR p mRS 0-2 mRS 3-6 lower upper
(cid:39)ưới (cid:20)(cid:21)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) 1 1 1
0,023
Trên 120 phút 3,0386 1,1622 7,9445 37 (61,67%) 23 (38,33%) 9 (34,62%) 17 (65,38%) Chung 46 (53,49%) 40 (46,51%)
Thời gian khởi phát – tái thông với kết cục lâm sàng
1 1 1 (cid:39)ưới (cid:21)(cid:23)(cid:19) phút 0,26
Trên 240 phút 1,71 0,67 4,37 31 (51,7%) 29 (48,3%) 10 (38,5%) 16 (61,5%) 41 (47,7%) 45 (52,3%)
Nhận xét:
Có 40 b(cid:1227)nh nhân có thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n tới khi tái thông trên 120
phút, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 46,51%.
Thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tái thông (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng kém
c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày với OR 3,03; 95% CI 1,16 – 7,94.
Thời gian kh(cid:1251)i phát – tái thông sớm (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng
kê tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi.
102
3.3.11. Ảnh hưởng của thang điểm ASPECTS tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.31. Ảnh hưởng điểm ASPECTS với kết cục lâm sàng
Kết cục lâm sàng sau 90 ngày CI (95%)
OR p mRS 0 – mRS 3 –
Chung lower upper 2 6
23 10 33 1 1 1 (cid:39)ưới (cid:26) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (38,33%) (38,46%) (38,37%)
37 16 53 0,9946 0,3862 2,561 0,991 (cid:55)(cid:85)(cid:114)n (cid:26) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (61,67%) (61,54%) (61,63%)
(cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%)
Nhận xét:
(cid:264)i(cid:1223)m ASPECTS không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c
h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi.
3.3.12. Ảnh hưởng của đường máu tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.32. Đường máu ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng
(cid:46)(cid:1219)(cid:87) c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) CI (95%) OR p mRS 0 – 2 mRS 3 – 6 Chung lower upper
(cid:39)ưới 7,8 46 20 66 1 1 1 (mmol/L) (76,67%) (76,92%) (76,74%)
7,8 – 11,1 11 5 16 1,0455 0,3212 3,4033 0,941 (mmol/L) (18,33%) (19,23%) (18,6%)
Trên 11,1 3 (5%) 1 (3,85%) 4 (4,65%) 0,7667 0,0751 7,8268 0,823 (mmol/L)
(cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%)
103
Nhận xét:
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m vào vi(cid:1227)n, có 16 b(cid:1227)nh nhân có glucose
máu t(cid:1263) 7,8 – 11,1 và 4 b(cid:1227)nh nhân có ch(cid:1229) s(cid:1237) glucose máu trên 11,1.
Ch(cid:1229) s(cid:1237) glucose máu không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
3.3.13. Ảnh hưởng của biến chứng xuất huyết tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.33. Biến chứng xuất huyết ảnh hưởng kết cục lâm sàng
(cid:46)(cid:1219)(cid:87) c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) CI (95%) OR p mRS 0 - 2 mRS 3 - 6 Chung lower upper
61 16 Không XHCD 45 (75%) 1 1 1 (61,54%) (70,93%)
XHCD không 14 20 6 1,2054 0,3958 3,6707 0,742 c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng (23,33%) (23,08%) (23,26%)
4 XHCD 1 (1,67%) 5 (5,81%) 11,25 1,1688 108,2797 0,036 c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng (15,38%)
(cid:55)(cid:1241)ng c(cid:1245)ng 60 (100%) 26 (100%) 86 (100%)
Nhận xét:
Có 5 b(cid:1227)nh nhân XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 5,81%.
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng
tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng kém c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân (mRS 3 - 6) với OR 11,25 (95%
CI 1,1 – 108,3).
104
3.3.14. Các yếu tố ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng
Bảng 3.34. Các yếu tố ảnh hưởng kết cục lâm sàng của bệnh nhân CI (cid:60)(cid:1219)(cid:88) (cid:87)(cid:1237) OR p lower upper
(cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a(cid:13) - - - -
(cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong 1,500 0,351 6,412 0,584 (cid:57)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:87)(cid:1203)c (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) 0,504 0,103 2,461 0,397 n(cid:109)o gi(cid:1267)a
Nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:86)ớ(cid:80) (cid:11)(cid:87)(cid:85)ước (cid:21) giờ(cid:12) 0,439 0,119 1,619 0,216
(cid:55)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:80)(cid:88)(cid:1245)n (cid:11)(cid:86)a(cid:88) (cid:23) giờ(cid:12) 6,606 1,093 46,884 0,049
(cid:264)ường h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n 0,898 0,651 1,238 0,511
ASPECTS (cid:148) (cid:26) 1,161 0,690 1,953 0,574
- - - -
kh(cid:123)ng 1,442 0,356 5,852 0,608 (cid:59)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)
33,611 1,967 574,407 0,015
(cid:46)h(cid:123)ng (cid:91)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)(cid:13) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:59)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng (cid:59)(cid:88)(cid:1193)(cid:87) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng (cid:39)ưới (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:13) - - - - (cid:55)hời gian can (cid:22)(cid:19) (cid:255)(cid:1219)n (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) 0,526 0,092 3,025 0,472 (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) Trên 60 phút 1,473 0,171 12,654 0,724
- - - (cid:25) (cid:255)(cid:1219)n (cid:20)(cid:21)(cid:13) -
(cid:20)(cid:21) (cid:255)(cid:1219)n (cid:20)(cid:25) 2,134 0,370 12,315 0,397 (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)
khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:20)(cid:25) (cid:255)(cid:1219)n (cid:21)(cid:19) 7,901 1,243 50,232 0,028
(cid:21)(cid:19) (cid:255)(cid:1219)n (cid:21)(cid:23) 15,092 1,527 149,161 0,020
1,020 0,970 1,072 0,450 (cid:55)(cid:88)(cid:1241)i
1,239 0,356 4,317 0,736 (cid:42)iới (cid:87)(cid:116)nh
Nhận xét:
105
(cid:55)h(cid:72)o (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n, các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n
kinh t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92)(cid:15) (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106):
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng, với OR 33,6; 95% CI 1,12 – 574,4.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n 16- 20 và 20-24 là 2 y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới
k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nh(cid:107)n khi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n, tuy nhiên khi
(cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:69)i(cid:1219)n l(cid:1189)i không ch(cid:1229) ra s(cid:1269) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê.
Thời gian tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80)(cid:15) dưới 240 phút với OR 6,6, 95% CI 1,09
– 46,88.
Thời gian can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não trên 60 ph(cid:126)(cid:87) khi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:69)i(cid:1219)n là
y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n khi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n thì l(cid:1189)i
không th(cid:1193)y có s(cid:1269) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a(cid:17)
106
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN
Qua k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u 86 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
li(cid:1221)u th(cid:1193)p và l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i. K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c như (cid:86)a(cid:88)(cid:17)
4.1. Đặc điểm chung bệnh nhân
4.1.1. Tuổi và giới
a. Tuổi
Tu(cid:1241)i trung bình trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi trung bình là 61,9 ±
11,8(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:69)(cid:1227)nh nhân tr(cid:1215) tu(cid:1241)i nh(cid:1193)t là 32 tu(cid:1241)i và cao tu(cid:1241)i nh(cid:1193)t là 85. Trong
s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân, có 4 b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:21) (cid:69)(cid:1227)nh nhân có t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a, 2 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c c(cid:1191) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a.
Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) tu(cid:1241)i gi(cid:1267)a 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)(cid:1239)ng với k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Mai Duy
Tôn [109] (60,9 ± 12,2), tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Huy Th(cid:1203)ng (60,5 ± 12,2) [110], cao
h(cid:1131)n c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Quang Anh (58,21 ± 7,92) [74].
So với m(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u qu(cid:1237)c t(cid:1219), thì b(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:255)(cid:1245)
tu(cid:1241)i trung bình th(cid:1193)p h(cid:1131)n(cid:15) như (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN c(cid:1259)a tác gi(cid:1191)
Berkhemer và cs [5] (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1241)i trung bình nhóm can thi(cid:1227)p là 65,8, nghiên c(cid:1261)u
ESCAPE c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Goyal và cs [3] (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1241)i nhóm can thi(cid:1227)p là 71, hay trong
nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME và cs [6] (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1241)i nhóm b(cid:1227)nh nhân tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t
k(cid:1219)t h(cid:1255)p l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i là 65,0 ± 12,5. (cid:264)i(cid:1221)u này có th(cid:1223) do các nghiên c(cid:1261)u trên
(cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n (cid:1251) c(cid:105)c nước phát tri(cid:1223)n, có tu(cid:1241)i thọ trung bình cao, tu(cid:1241)i b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u
kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:458)ng cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:458)ng như c(cid:1259)a
m(cid:1245)t s(cid:1237) tác gi(cid:1191) c(cid:1259)a Vi(cid:1227)t Nam.
S(cid:1269) gia (cid:87)(cid:259)ng (cid:89)(cid:1221) tu(cid:1241)i (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng x(cid:1193)(cid:88) (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và k(cid:1219)t c(cid:1257)c dài h(cid:1189)n
(cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Weimar và c(cid:1245)ng s(cid:1269) ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng tu(cid:1241)i và m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:11)(cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS) trong 6 giờ là 2 y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p c(cid:1191) v(cid:1221) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c ch(cid:1261)c n(cid:259)ng
107
không hoàn toàn (ch(cid:1229) s(cid:1237) (cid:37)a(cid:85)(cid:87)h(cid:72)(cid:79) (cid:31) (cid:28)(cid:24)(cid:12) c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m
100 ng(cid:106)(cid:92) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) [111].
Tu(cid:1241)i là m(cid:1245)t y(cid:1219)u t(cid:1237) d(cid:1269) báo k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng sau nh(cid:1239)i máu não, các
nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch luôn có tiêu chu(cid:1197)n v(cid:1221) tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121)
giới h(cid:1189)n dưới th(cid:1237)ng nh(cid:1193)t gi(cid:1267)a các nghiên c(cid:1261)u là 18 tu(cid:1241)i, hi(cid:1227)n na(cid:92) chưa c(cid:121) (cid:255)(cid:1259)
d(cid:1267) li(cid:1227)u an toàn v(cid:1221) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t và can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân
dưới 18 tu(cid:1241)i. Tuy nhiên, giới h(cid:1189)n trên v(cid:1221) tu(cid:1241)i có s(cid:1269) khác nhau gi(cid:1267)a các nghiên
c(cid:1261)u. Trong khi trong nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME [6], nghiên c(cid:1261)u
REVASCAT [8], nghiên c(cid:1261)u THRACE [66], nghiên c(cid:1261)u THERAPY giới h(cid:1189)n
tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nhân không quá 80, thì các nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3], MR CLEAN
[5] l(cid:1189)i không có giới h(cid:1189)n trên c(cid:1259)a tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do gi(cid:1191)i
thích vì sao k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (cid:86)a(cid:88) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN và ESCAPE th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:105)c nghi(cid:114)n
c(cid:1261)u còn l(cid:1189)i. B(cid:1227)nh nhân cao tu(cid:1241)i với vùng thi(cid:1219)u máu r(cid:1245)ng, n(cid:1219)(cid:88) kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c tái
(cid:87)ưới máu sớm có t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong cao như (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u ESCAPE [3], t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265)
vong nhóm b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i là 44% (17/39 b(cid:1227)nh nhân) (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
chu(cid:1197)n so với 20% (9/46) (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Với nh(cid:1267)ng d(cid:1267) li(cid:1227)u hi(cid:1227)n t(cid:1189)i
thì tu(cid:1241)i không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)(cid:83) (cid:255)(cid:1223) cân nh(cid:1203)c lo(cid:1189)i tr(cid:1263) b(cid:1227)nh nhân tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t ho(cid:1211)c can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não [87].
b. Giới
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, trong 86 b(cid:1227)nh nhân có 54 b(cid:1227)nh nhân
giới nam, t(cid:1229) l(cid:1227) nam giới chi(cid:1219)m 63%, t(cid:1229) l(cid:1227) nam/n(cid:1267) = 1,7. T(cid:1229) l(cid:1227) nam giới c(cid:1259)a
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Mai Duy Tôn [109], với t(cid:1229) l(cid:1227) nam giới chi(cid:1219)m
54,5% và t(cid:1229) l(cid:1227) nam/n(cid:1267) 1,2. Có l(cid:1217) có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t này do trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a
tác gi(cid:1191) Mai Duy Tôn bao g(cid:1239)m các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1193)t c(cid:1191)
các nguyên nhân, trong khi trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi ch(cid:1229) l(cid:1193)y nhóm b(cid:1227)nh
nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn h(cid:1227) tu(cid:1195)n ho(cid:106)n (cid:87)(cid:85)ước.
108
4.1.2. Tiền sử bệnh nhân
Tìm hi(cid:1223)u các y(cid:1219)u t(cid:1237) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:89)(cid:106) (cid:87)i(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh t(cid:1201)t c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i
máu não c(cid:1193)p r(cid:1193)t quan trọng, không nh(cid:1267)ng giúp l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng
các tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn, mà còn lo(cid:1189)i tr(cid:1263) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có ch(cid:1237)ng ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh.
Ngoài ra ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh còn là nh(cid:1267)ng y(cid:1219)u t(cid:1237) góp ph(cid:1195)n d(cid:1269) (cid:255)o(cid:105)n (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) thành công
khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231).
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) cao
nh(cid:1193)(cid:87) (cid:21)(cid:26)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:255)(cid:121) (cid:87)i(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:20)(cid:25)(cid:15)(cid:22)(cid:8)(cid:17) (cid:264)(cid:1211)c bi(cid:1227)t có 4
b(cid:1227)nh nhân có ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:458)(cid:15) chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 4,7%, tuy nhiên c(cid:1191) 4 b(cid:1227)nh nhân
n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u h(cid:1239)i ph(cid:1257)c hoàn toàn sau l(cid:1195)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) l(cid:1195)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:11)(cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i
(cid:87)(cid:85)ước khi b(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) l(cid:1195)n này là 0). K(cid:1219)t qu(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng (cid:255)ư(cid:1255)c tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a
chọn b(cid:1227)nh nhân trong nghiên c(cid:1261)u khi ch(cid:1229) thu tuy(cid:1223)n nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) là 0-1 và lo(cid:1189)i tr(cid:1263) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin lớn h(cid:1131)n (cid:21)(cid:17)
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp chi(cid:1219)m 27,9%
th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới Toyoda [53] là 61% và Nakagawara [112] là 51,4%,S(cid:1269) khác
bi(cid:1227)t lớn n(cid:106)(cid:92) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)u chúng tôi d(cid:1269) (cid:255)o(cid:105)n c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) do (cid:1251) nước ta, r(cid:1193)t nhi(cid:1221)u b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n chưa c(cid:121) (cid:87)h(cid:121)i (cid:84)(cid:88)(cid:72)n (cid:255)i kh(cid:105)(cid:80) (cid:86)(cid:1261)c kh(cid:1235)(cid:72) (cid:255)(cid:1231)nh k(cid:484) (cid:87)(cid:85)ước khi b(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não, do
v(cid:1201)y nh(cid:1267)ng người này không bi(cid:1219)(cid:87) ch(cid:116)nh (cid:91)(cid:105)c (cid:255)ư(cid:1255)c li(cid:1227)u có b(cid:1231) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp hay
không. Tuy nhiên, tính t(cid:1273) l(cid:1227) s(cid:1237) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n có huy(cid:1219)t áp trên 140/90
mmHg trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi ch(cid:1229) c(cid:121) (cid:21)(cid:21)(cid:8)(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u này kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh là s(cid:1237)
b(cid:1227)nh nhân có ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1269)c s(cid:1269)
th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới các tác gi(cid:1191) khác.
Ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường là 9,3%, th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u MR
CLEAN [5] khi t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường nhóm can thi(cid:1227)p chi(cid:1219)m 14,6%. K(cid:1219)t qu(cid:1191)
này có th(cid:1223) do nhi(cid:1221)u b(cid:1227)nh nhân (cid:1251) Vi(cid:1227)(cid:87) Na(cid:80) kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c t(cid:1195)m soát và phát hi(cid:1227)n
(cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường (cid:87)(cid:85)ước khi b(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271).
109
4.1.3. Dấu hiệu lâm sàng khi khởi phát
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)hường g(cid:1211)p nh(cid:1193)t khi kh(cid:1251)i
phát là li(cid:1227)t n(cid:1265)a người, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 100%, ti(cid:1219)(cid:83) (cid:255)(cid:1219)n là li(cid:1227)t m(cid:1211)t chi(cid:1219)m 94,19%,
r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) chi(cid:1219)m 91,86%. Các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng như (cid:255)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u (5,81%),
chóng m(cid:1211)t (6,98%), bu(cid:1239)n n(cid:123)n(cid:18)n(cid:123)n (cid:11)(cid:22)(cid:15)(cid:23)(cid:28)(cid:8)(cid:12) (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n là các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng ít
g(cid:1211)(cid:83) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:80)(cid:106) (cid:87)hường ư(cid:88) (cid:87)h(cid:1219) (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p xu(cid:1193)t
huy(cid:1219)t não.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi gi(cid:1237)ng với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) (cid:47)(cid:114) (cid:57)(cid:259)n (cid:55)h(cid:116)nh
[113] v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) li(cid:1227)t n(cid:1265)a người là 100%, tuy nhiên t(cid:1229) l(cid:1227) r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) c(cid:1259)a
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới t(cid:1229) l(cid:1227) g(cid:1211)p trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) (cid:47)(cid:114) (cid:57)(cid:259)n (cid:55)h(cid:116)nh
là 46,67%. Có l(cid:1217) do (cid:255)(cid:1237)i (cid:87)ư(cid:1255)ng nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi là các b(cid:1227)nh nhân có
t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước, do v(cid:1201)y t(cid:1229) l(cid:1227) r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) có t(cid:1229) l(cid:1227) cao.
Theo tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Công Hoan [114] các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)hường g(cid:1211)p c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a bao g(cid:1239)m: li(cid:1227)t n(cid:1265)a
người 100%, r(cid:1237)i lo(cid:1189)n c(cid:1191)m giác 60% và r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267) 64%.
Ba tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng kh(cid:1251)i phát là li(cid:1227)t n(cid:1265)a người, li(cid:1227)t m(cid:1211)t, r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267)
là 3 tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)hường g(cid:1211)(cid:83) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) n(cid:121)i ch(cid:88)ng(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:22) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:121) (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1193)p c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước
vi(cid:1227)n (cid:38)(cid:51)(cid:54)(cid:54) ha(cid:92) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m FAST, là các thang (cid:255)i(cid:1223)m giúp ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:89)(cid:106) (cid:83)h(cid:105)(cid:87)
hi(cid:1227)n sớm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não. Với quy trình phân lo(cid:1189)i Triage c(cid:1259)a chúng
(cid:87)(cid:123)i(cid:15) (cid:87)h(cid:117) khi n(cid:106)o (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) dư(cid:1253)ng phát hi(cid:1227)n m(cid:1245)t trong các tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng: (cid:255)a(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u d(cid:1267)
d(cid:1245)i, li(cid:1227)t n(cid:1265)a người, li(cid:1227)t m(cid:1211)t, r(cid:1237)i lo(cid:1189)n ngôn ng(cid:1267)(cid:15) nh(cid:117)n (cid:255)(cid:123)i ho(cid:1211)c m(cid:1193)t th(cid:1231) l(cid:1269)c m(cid:1245)t
bên, m(cid:1193)t th(cid:259)ng b(cid:1205)ng ho(cid:1211)c b(cid:1193)(cid:87) (cid:87)hường d(cid:105)ng (cid:255)i (cid:87)h(cid:117) nhanh ch(cid:121)ng (cid:69)(cid:105)o cho (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429)
ti(cid:1219)p nh(cid:1201)n và kh(cid:1251)i (cid:255)(cid:1245)ng (cid:54)(cid:87)(cid:85)ok(cid:72) cod(cid:72)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)u ch(cid:1261)ng chúng tôi s(cid:1265)
d(cid:1257)ng cho c(cid:1193)p c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n ho(cid:1211)c tuyên truy(cid:1221)n cho c(cid:1245)ng (cid:255)(cid:1239)ng nh(cid:1205)m
giúp phát hi(cid:1227)n sớm b(cid:1227)nh nhân có kh(cid:1191) n(cid:259)ng (cid:69)(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não nh(cid:1205)m m(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch
ngày càng nhi(cid:1221)u b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trong “giờ vàng” x(cid:1265) (cid:87)(cid:85)(cid:116) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) h(cid:1131)n(cid:17)
110
Với s(cid:1269) thành công và các k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:1193)n (cid:87)ư(cid:1255)ng c(cid:1259)a các bi(cid:1227)n ph(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
(cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu (tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch(cid:12) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t với kh(cid:1197)u hi(cid:1227)u “thời gian là não” thì vi(cid:1227)c phát hi(cid:1227)n
sớm và ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:86)ớm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:85)(cid:1193)t quan trọng.
4.1.4. Điểm NIHSS và điểm Glasgow khi nhập viện
Các thi(cid:1219)u h(cid:1257)t th(cid:1195)n kinh (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:79)ư(cid:1255)ng hoá trong nhi(cid:1221)u nghiên c(cid:1261)u,
(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)hường (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng ph(cid:1241) bi(cid:1219)n (cid:255)(cid:1223) (cid:79)ư(cid:1255)ng hoá các
thi(cid:1219)u h(cid:1257)t th(cid:1195)n kinh c(cid:458)ng như (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) n(cid:1211)ng c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), góp ph(cid:1195)n (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng
k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân.
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là
(cid:20)(cid:24)(cid:15)(cid:24)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) cao nh(cid:1193)t là 24 và th(cid:1193)p nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:89)(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
c(cid:1259)a nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a là 15, t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong là 16 và
dường như nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) não gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)m
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54)(cid:15) khi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS là 18,5, tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS gi(cid:1267)a 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n.
Tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS Tác gi(cid:1191)/ Nghiên c(cid:1261)u NIHSS
Nghiên c(cid:1261)u EXTEND-IA [7] Không giới h(cid:1189)n 15
Nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5] (cid:149) (cid:21) 18
Nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] (cid:149) (cid:25) 17
Ngiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME [6] (cid:149) (cid:27) 17
Ngiên c(cid:1261)u REVASCAT [8] (cid:149) (cid:25) 17
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi (cid:149) (cid:25) 15,5
V(cid:1221) tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u, duy
nh(cid:1193)t nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN l(cid:1193)y tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi c(cid:105)c
nghiên c(cid:1261)u còn l(cid:1189)i (cid:255)(cid:1221)u l(cid:1269)a chọn giới h(cid:1189)n dưới c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi thu tuy(cid:1223)n
111
b(cid:1227)nh nhân là 6. Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, áp d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m
NIH(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:25) (cid:87)h(cid:72)o như (cid:83)hi(cid:114)n (cid:69)(cid:1191)n hướng dẫn (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i
tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/ Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) [63].
Với nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u mãu não có t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n
ho(cid:106)n (cid:87)(cid:85)ước c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS < 6 có nên can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não hay không vẫn là
(cid:255)(cid:1221) tài còn nhi(cid:1221)u tranh cãi gi(cid:1267)a các chuyên gia và c(cid:1195)n chờ (cid:255)(cid:1255)i thêm nhi(cid:1221)u b(cid:1205)ng
ch(cid:1261)ng t(cid:1263) các nghiên c(cid:1261)u sau này. Tuy nhiên với nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)(cid:1237)i (cid:87)ư(cid:1255)ng này, r(cid:1193)t
nhi(cid:1221)u tác gi(cid:1191) (cid:255)(cid:1239)ng thu(cid:1201)n áp d(cid:1257)ng c(cid:105)c (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n h(cid:117)nh (cid:1191)nh nâng
cao (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227)(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)(cid:1223) quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh can
thi(cid:1227)p hay không cho b(cid:1227)nh nhân.
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA
với (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS là 15 và th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:105)c nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN (NIHSS 18),
nghiên c(cid:1261)u ESCAPE (NIHSS 17), nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME (NIHSS 17) và
nghiên c(cid:1261)u REVASCAT (NIHSS 17).Trong các nghiên c(cid:1261)u trên, thì có 2
nghiên c(cid:1261)u là EXTEND IA và SWIFT PRIME là 2 nghiên c(cid:1261)u mà nhóm can
thi(cid:1227)p l(cid:1193)y HK c(cid:1131) học có t(cid:1229) l(cid:1227) ph(cid:1237)i h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:19)(cid:19)(cid:8)(cid:17)
(cid:57)(cid:106) (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1221)u là can thi(cid:1227)p sau khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t càng sớm càng
t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)(cid:83)(cid:12)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do (cid:80)(cid:106) c(cid:1191) 2 nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)(cid:1189)t
k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (tính (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin c(cid:1191)i ti(cid:1219)n t(cid:1189)i tháng th(cid:1261)
3) khá cao so với các nghiên c(cid:1261)u còn l(cid:1189)(cid:1231).
M(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS có giá tr(cid:1231) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t
c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t [115], [116], [117]. Adams và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u TOAST [115], bao g(cid:1239)m 1281 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu
n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lúc nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n. K(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh
giá vào ngày th(cid:1261) 7 và ngày th(cid:1261) 90 d(cid:1269)a (cid:89)(cid:106)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:37)a(cid:85)(cid:87)h(cid:72)(cid:79) (cid:89)(cid:106) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:42)(cid:79)a(cid:86)go(cid:90)(cid:17) (cid:46)hi (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)h(cid:114)(cid:80) (cid:20) (cid:255)i(cid:1223)m thì gi(cid:1191)m 17% t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh
nhân h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng. T(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng, t(cid:1229) l(cid:1227)
112
(cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t c(cid:1259)a nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 7 – 10 và 11 –
(cid:20)(cid:24) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:25)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:21)(cid:22)(cid:8)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:148) (cid:25) c(cid:121) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
sàng t(cid:1237)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20)(cid:25) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)ới t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và tàn ph(cid:1219) cao.
(cid:264)i(cid:1223)m Glasgow trung v(cid:1231) nhóm nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) cao nh(cid:1193)t là 15
và th(cid:1193)p nh(cid:1193)t (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (cid:255)i(cid:1223)m
Glasgow trung v(cid:1231) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:22)(cid:15)(cid:24) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i với (cid:255)i(cid:1223)m
Glasgow trung v(cid:1231) là 14, tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow
gi(cid:1267)a 3 nhóm.
4.1.5. Huyết áp khi nhập viện
Với b(cid:1227)nh nh(cid:107)n chưa (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), huy(cid:1219)t áp liên quan tới (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) và
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) h(cid:1189) áp giúp gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) [118](cid:17) (cid:55)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) làm
(cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) (cid:87)(cid:105)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) [119]. 3/4 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p có
(cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:24)(cid:19)(cid:8) c(cid:121) (cid:87)i(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp. 2/3 b(cid:1227)nh
nhân huy(cid:1219)t áp t(cid:1269) gi(cid:1191)m sau 1 tu(cid:1195)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Nhi(cid:1221)u nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng,
(cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp trong pha c(cid:1193)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não liên quan k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng
kém [120].
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, huy(cid:1219)t áp tâm thu trung bình khi nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n là 135 mmHg(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp cao nh(cid:1193)t là 197 mmHg, và th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là
100 mmHg. Ch(cid:1229) có duy nh(cid:1193)t 19 b(cid:1227)nh nhân (22%) có huy(cid:1219)t áp khi vào vi(cid:1227)n
trên 140/90 mmHg. T(cid:1193)t c(cid:1191) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:27)(cid:24) (cid:80)(cid:80)(cid:43)g (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ki(cid:1223)m soát huy(cid:1219)t áp xu(cid:1237)ng dưới 185 mmHg
mới (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)h(cid:72)o (cid:255)(cid:126)ng (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, và
trong 24 giờ (cid:255)(cid:1195)u huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c theo dõi (cid:87)h(cid:72)o (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) và kh(cid:1237)ng ch(cid:1219)
xu(cid:1237)ng dưới 185 mmHg. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này phù h(cid:1255)p với với m(cid:1261)c huy(cid:1219)t áp tâm thu
thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ là 130 mmHg.
Leonardi-Bee và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u 17.398 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p, m(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp lên k(cid:1219)t c(cid:1257)c
113
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), m(cid:1237)i liên quan gi(cid:1267)a (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp với t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) tái phát, t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265)
vong sớm và mu(cid:1245)n, t(cid:1229) l(cid:1227) tàn t(cid:1201)t, t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng [121]. K(cid:1219)t qu(cid:1191)
nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng m(cid:1237)i liên quan hình ch(cid:1267) “U” gi(cid:1267)a huy(cid:1219)t áp tâm thu và t(cid:1229)
l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:87)(cid:85)ong (cid:20)(cid:23) ng(cid:106)(cid:92)(cid:15) c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong, tàn t(cid:1201)t trong 6 tháng. T(cid:1229) l(cid:1227)
k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng kém th(cid:1193)p nh(cid:1193)t khi huy(cid:1219)t áp tâm thu t(cid:1263) 140 – 179 mmHg, và
(cid:255)i(cid:1223)m th(cid:1193)p nh(cid:1193)t xung quanh 150 mmHg [121].
B(cid:1227)nh nhân huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)h(cid:88) dưới 150 mmHg, với m(cid:1243)i gi(cid:1191)m 10 mmHg,
t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong sớ(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:20)(cid:26)(cid:15)(cid:28)(cid:8) (cid:11)(cid:83) (cid:31) 0,05(cid:20)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và tàn t(cid:1201)t t(cid:1189)i
thời (cid:255)i(cid:1223)m 6 tháng 3,6% (p = 0,0044). Với b(cid:1227)nh nhân huy(cid:1219)t áp tâm thu trên
150 mmHg, t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong sớ(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:22)(cid:15)(cid:27)(cid:8) (cid:80)(cid:1243)i khi huy(cid:1219)(cid:87) (cid:105)(cid:83) (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:259)(cid:80)g (cid:20)(cid:19)
mmHg, và t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và tàn t(cid:1201)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:25) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:87)(cid:259)ng kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a
1,1% (p = 0,21).
4.1.6. Kết quả tế bào máu ngoại vi và đông máu cơ bản
Trong k(cid:1219)t qu(cid:1191) công th(cid:1261)c máu, vì b(cid:1227)nh nhân liên quan tới tiêu chu(cid:1197)n
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học(cid:15) (cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i giới h(cid:1189)n dưới c(cid:1259)a ti(cid:1223)u c(cid:1195)u là
100 G/L. Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)u trung bình là 233
(cid:42)(cid:18)(cid:47)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:24) (cid:69)(cid:1227)nh nhân có s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)u t(cid:1263) 100-150 G/L và không
có b(cid:1227)nh nhân nào có s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng ti(cid:1223)u c(cid:1195)(cid:88) dưới 100 G/L. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này phù h(cid:1255)p
với tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:89)(cid:106) (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) nghiên c(cid:1261)(cid:88) c(cid:458)ng như (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239)
th(cid:1269)c hành tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch.
Với k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)(cid:123)ng (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:1131) (cid:69)(cid:1191)n, xét nghi(cid:1227)m INR là xét nghi(cid:1227)m c(cid:1195)n thi(cid:1219)t
trong tiêu chu(cid:1197)n tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh
nhân có ti(cid:1221)n s(cid:1265) s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng kh(cid:105)ng (cid:89)i(cid:87)amin K. Trong khi tiêu
chu(cid:1197)n c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là INR < 1,7 [97], tiêu chu(cid:1197)n c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n
thu(cid:1195)n là INR < 3,0 theo nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5]. Tuy nhiên vì nghiên c(cid:1261)u
c(cid:1259)a chúng tôi là nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch, vì v(cid:1201)y chúng tôi ch(cid:1229) l(cid:1269)a chọn nh(cid:1267)ng
b(cid:1227)nh nhân nào có ch(cid:1229) s(cid:1237) INR dưới 1,7.
114
K(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, ch(cid:1229) s(cid:1237) INR trung bình là 1,01 và
không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) ch(cid:1229) s(cid:1237) INR gi(cid:1267)a 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân. Có 1 b(cid:1227)nh nhân
có ch(cid:1229) s(cid:1237) INR t(cid:1263) 1,6 – 1,7 và không có b(cid:1227)nh nhân nào có ch(cid:1229) s(cid:1237) INR trên 1,7.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) này phù h(cid:1255)p với tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn và tuân th(cid:1259) (cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) nghiên c(cid:1261)u.
4.1.7. Đặc điểm chỉ số sinh hoá máu
a. Glucose máu
Kho(cid:1191)ng 60% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p c(cid:121) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường
máu [122], [123](cid:17) (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong
và tàn ph(cid:1219) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) [124] (cid:89)(cid:106) (cid:87)hường do (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) (cid:80)(cid:106)
chưa (cid:255)ư(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n(cid:17) (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)ường huy(cid:1219)t ph(cid:1191)n (cid:1261)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:117)nh
tr(cid:1189)ng (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu s(cid:1217) t(cid:1269) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1191)i quy(cid:1219)(cid:87) (cid:86)a(cid:88) giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)p. Theo tác gi(cid:1191)
Woo và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [125](cid:15) (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường huy(cid:1219)t sau stress l(cid:1193)y m(cid:1261)c
(cid:255)ường máu trên 7,8 mmol/L. M(cid:1245)(cid:87) (cid:89)(cid:106)i c(cid:1131) ch(cid:1219) (cid:255)(cid:1223) gi(cid:1191)i thích (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a
(cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, bao g(cid:1239)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng h(cid:106)ng (cid:85)(cid:106)o
máu – não dẫn (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t não [126] ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng acid lactic
trong vùng nh(cid:1239)i máu dẫn (cid:255)(cid:1219)n kích (cid:87)hước vùng nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:87)o h(cid:1131)n [127].
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi(cid:15) (cid:255)ường máu khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trung
bình là 7,3 mmol/L và không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)ường máu khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n
gi(cid:1267)a 3 nhóm. Có t(cid:1241)ng s(cid:1237) 20 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:21)(cid:22)(cid:15)(cid:21)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)ường máu khi nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:26)(cid:15)(cid:27)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:20)(cid:25) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:20)(cid:27)(cid:15)(cid:25)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)ường máu t(cid:1263) 7,8 –
11,1 và có 4 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)ường máu lúc nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trên 11,1 mmol/L. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a Woo và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [125] có t(cid:1229) l(cid:1227)
(cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường huy(cid:1219)(cid:87) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:22)(cid:8)(cid:17) (cid:264)(cid:1237)i chi(cid:1219)u l(cid:1189)i với ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh c(cid:1259)a
b(cid:1227)nh nhân nhóm nghiên c(cid:1261)u, t(cid:1229) l(cid:1227) ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường là 9,3%. K(cid:1219)t qu(cid:1191)
này ch(cid:1229) ra 2 v(cid:1193)n (cid:255)(cid:1221), th(cid:1261) nh(cid:1193)t là có 1 s(cid:1237) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường huy(cid:1219)t (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271), và nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân này n(cid:1219)(cid:88) kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:255)(cid:105)i
(cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường (cid:87)h(cid:117) (cid:86)a(cid:88) giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)p, t(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nhân s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c sàng lọc (cid:255)(cid:105)i
115
(cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường b(cid:1205)ng nghi(cid:1227)m pháp dung n(cid:1189)(cid:83) g(cid:79)(cid:88)co(cid:86)(cid:72) (cid:255)ường u(cid:1237)ng(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u th(cid:1261) 2 là
có m(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1227)nh nhân b(cid:1231) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) (cid:80)(cid:106) chưa (cid:255)ư(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n.
(cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:87)h(cid:1269)c t(cid:1219) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1229) ra (cid:1251) Vi(cid:1227)t Nam, khi có nhi(cid:1221)u b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:105)i
(cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường chưa (cid:255)ư(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n ho(cid:1211)c phát hi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n mu(cid:1245)n.
b. Creatinin máu
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u, có 7 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:79)ư(cid:1255)ng creatinin khi
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trên 106. T(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nhân trong nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp
m(cid:1189)ch máu não có thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang và ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch s(cid:1237) hoá xoá n(cid:1221)n (cid:87)(cid:85)ước theo
(cid:83)h(cid:105)c (cid:255)(cid:1239) mà không c(cid:1195)n chờ k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a creatinin máu nh(cid:1205)m m(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch (cid:85)(cid:126)(cid:87) ng(cid:259)n
thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) c(cid:458)ng như (cid:87)hời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Không có b(cid:1227)nh nhân nào trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi ph(cid:1191)i lọc
máu c(cid:1193)p c(cid:1261)u sau khi ch(cid:1257)p thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang hay can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, k(cid:1219)t qu(cid:1191) này
phù h(cid:1255)p với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Brinjikji và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [105] khi theo dõi 6708
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính với thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang hay can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch,
ch(cid:1229) có 3% có t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)(cid:83) (cid:11)(cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a c(cid:85)(cid:72)a(cid:87)inin (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:21)(cid:24)(cid:8) (cid:86)o (cid:89)ới
m(cid:1261)c n(cid:1221)n trong 3 ngày) và 0,07% b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i lọc máu c(cid:1193)p c(cid:1261)u. K(cid:1219)t qu(cid:1191)
này m(cid:1245)t l(cid:1195)n n(cid:1267)a c(cid:1259)ng c(cid:1237) khái ni(cid:1227)(cid:80) ư(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:181)n(cid:109)o(cid:180) h(cid:1131)n (cid:179)(cid:87)h(cid:1201)n(cid:180) c(cid:458)ng như (cid:79)(cid:106)(cid:80)
(cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i th(cid:1269)c hành lâm sàng t(cid:1189)i c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80)(cid:15) khi c(cid:105)c (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) ti(cid:1219)n hành
ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính với thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ngay l(cid:1201)p t(cid:1261)c
mà không c(cid:1195)n chờ k(cid:1219)t qu(cid:1191) creatinin máu.
4.1.8. Đánh giá vị trí tắc mạch não
Tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn cho nghiên c(cid:1261)u là các b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn h(cid:1227)
tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước, nên trong 86 b(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a chúng tôi có 50 b(cid:1227)nh nhân
t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (58%), 20 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong
(23%) và 16 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c c(cid:1191) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a
((cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a) (19%). T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, k(cid:1219)t h(cid:1255)p t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a) trong
116
nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:22)(cid:8)(cid:15) cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới các nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a MR
CLEAN [5] là 25,7%, nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA [7] 31%, nghiên c(cid:1261)u SWIFT
PRIME [6] 17%, nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] 27%. Khi t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)o(cid:1189)n trong sọ kèm với (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:87)hường chia ra làm 2
lo(cid:1189)i là t(cid:1203)c ch(cid:1267) “T” – t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:255)o(cid:1189)n (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:48)(cid:20) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước và t(cid:1203)c ch(cid:1267) “L” – t(cid:1203)c (cid:255)o(cid:1189)n t(cid:1201)n
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong và t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a M1. Với nhóm h(cid:1213)p ho(cid:1211)c t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ k(cid:1219)t h(cid:1255)p với t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a thì
hi(cid:1227)n nay còn nhi(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)anh c(cid:109)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)(cid:83) như c(cid:121) n(cid:114)n (cid:255)(cid:1211)t stent
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ nga(cid:92) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1193)(cid:83) (cid:11)(cid:255)(cid:122)i h(cid:1235)i ph(cid:1191)i s(cid:1265)
d(cid:1257)ng kháng ti(cid:1223)u c(cid:1195)(cid:88) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:89)ới ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:91)(cid:88)(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng cao h(cid:1131)n(cid:12)
nên l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:48)(cid:20) (cid:87)(cid:85)ước ha(cid:92) (cid:255)(cid:1211)(cid:87) (cid:86)(cid:87)(cid:72)n(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)(cid:85)ước...[87].
4.1.9. Đánh giá thang điểm ASPECTS
Thang điểm ASPECTS (cid:11)(cid:36)(cid:79)(cid:69)(cid:72)(cid:85)(cid:87)a (cid:54)(cid:87)(cid:85)ok(cid:72) (cid:51)(cid:85)og(cid:85)a(cid:80) (cid:40)a(cid:85)(cid:79)(cid:92) (cid:38)(cid:55) (cid:54)co(cid:85)(cid:72)(cid:12)(cid:15) (cid:255)ưa
ra n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:19)(cid:15) (cid:79)(cid:106) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:87)i(cid:1227)n (cid:255)(cid:1131)n gi(cid:1191)n và hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:127)ng (cid:87)hi(cid:1219)u máu
c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a trên CLVT.
Tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m Tác gi(cid:1191)/ Nghiên c(cid:1261)u ASPECTS ASPECTS
Nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5] Không giới h(cid:1189)n 9
Nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] (cid:149) (cid:25) 9
Ngiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME [6] (cid:149) (cid:25) 9
Ngiên c(cid:1261)u REVASCAT [8] (cid:149) (cid:25) 7
Nghiên c(cid:1261)u EXTEND-IA [7] Không giới h(cid:1189)n Không có s(cid:1237) li(cid:1227)u
(th(cid:1223) tích nh(cid:1239)i máu < 70)
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi (cid:149) (cid:25) 8
117
Tiêu chuẩn điểm ASPECTS
Nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN là nghiên c(cid:1261)u can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch dư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:116)nh (cid:255)(cid:1195)u
(cid:87)i(cid:114)n(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh d(cid:1193)(cid:88) (cid:69)ước ngo(cid:1211)t mới trong s(cid:1269) phát tri(cid:1223)n c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109)
không s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS, khi phân tích (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:1251) các nhóm b(cid:1227)nh nhân ASPECTS 0-4, 5-7 và 8-10 thì gi(cid:1267)a các
nhóm không th(cid:1193)y s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng so với tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, tuy nhiên trong 30 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS 0-4 ch(cid:1229) có duy nh(cid:1193)t 1 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày là 2 [128].
Nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA không áp d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS tuy nhiên l(cid:1189)i có tiêu chu(cid:1197)n th(cid:1223) tích (cid:1241) nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) dưới 70 ml trên
phim ch(cid:1257)(cid:83) (cid:87)ưới máu. Các nghiên c(cid:1261)u còn l(cid:1189)i như nghi(cid:114)n c(cid:1261)u ESCAPE,
REVASCAT, SWIFT PRIME l(cid:1193)(cid:92) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:149) (cid:25)(cid:17) (cid:43)ướng dẫn
(cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/ Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não
Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) [63] khuy(cid:1219)n cáo can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:149) (cid:25)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n l(cid:1269)a
chọn c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u chúng tôi l(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:149) (cid:25)(cid:17)
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121)
lớn nh(cid:1193)t là 10 và nh(cid:1235) nh(cid:1193)t là 6. Khi phân t(cid:1195)ng (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS, chúng tôi thu
(cid:255)ư(cid:1255)c 33 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:22)(cid:27)(cid:15)(cid:23)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS 6-7 và 53 b(cid:1227)nh nhân
(cid:11)(cid:25)(cid:20)(cid:15)(cid:25)(cid:22)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS 8-10. Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS
gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân.
(cid:264)i(cid:1223)m ASPECTS c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:105)c nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN,
ESCAPE, SWIFT PRIME khi có ASPECTS (cid:79)(cid:106) (cid:28)(cid:15) (cid:89)(cid:106) cao h(cid:1131)n nghi(cid:114)n c(cid:1261)u
REVASCAT khi có ASPECTS là 7. Tuy nhiên, trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng
tôi ch(cid:1229) có 38,3% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS 6-7.
118
4.1.10. Đánh giá tuần hoàn bàng hệ
Tình tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) liên quan rõ ràng với c(cid:1191)i thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng, gi(cid:1191)m th(cid:1223) tích (cid:1241) nh(cid:1239)i máu [129], [130] và gi(cid:1191)m xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n
d(cid:1189)ng sau tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t [131]. Thê(cid:80) (cid:89)(cid:106)o (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:80)(cid:1245)t s(cid:1237) b(cid:1205)ng ch(cid:1261)ng ch(cid:1229) ra m(cid:1237)i
liên quan gi(cid:1267)a tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) và t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông.
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có t(cid:1241)ng s(cid:1237) 42 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n hoàn
bàng h(cid:1227), có 24 b(cid:1227)nh nhân (57,1%) có tình tr(cid:1189)ng bàng h(cid:1227) t(cid:1237)t, 18 b(cid:1227)nh nhân
(42,9%) có tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) m(cid:1261)c trung bình, không có b(cid:1227)nh nhân nào có tình
tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) kém. Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân
v(cid:1221) m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227). K(cid:1219)t qu(cid:1191) này phù h(cid:1255)p với nghiên c(cid:1261)u ESCAPE khi
không thu tuy(cid:1223)n nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) kém.
Bang và c(cid:1245)ng s(cid:1269) nghiên c(cid:1261)u ti(cid:1219)n c(cid:1261)u 222 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1237)i
liên quan gi(cid:1267)a tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) và t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. T(cid:1229) l(cid:1227)
(cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng ho(cid:106)n (cid:87)o(cid:106)n (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:8)(cid:15) (cid:21)(cid:24)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:23)(cid:21)(cid:8) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng với m(cid:1261)c tu(cid:1195)n hoàn bàng
h(cid:1227) kém, trung bình và t(cid:1237)t, với p = 0,001 [130].
M(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra vai trò c(cid:1259)a CLVT m(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng
k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng d(cid:1269)a trên tình tr(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227). Menon và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:1221)
xu(cid:1193)(cid:87) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) màng não (rLMC score). Họ (cid:255)(cid:109) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng
(cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:117)nh (cid:87)(cid:85)(cid:1189)ng tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) c(cid:1259)a 138 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:48)(cid:20) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong(cid:17) (cid:51)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n, rLMC là
y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:21)(cid:12) (cid:87)(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày
(OR 16,7, 95% CI 2,9 - 97,4) [132](cid:17) (cid:55)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269), Lima và c(cid:1245)ng s(cid:1269) thu th(cid:1201)p ti(cid:1219)n
c(cid:1261)u 196 b(cid:1227)nh nhân và cho th(cid:1193)y tu(cid:1195)n hoàn bàng h(cid:1227) t(cid:1237)t là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t
c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t (OR 1,93, 95% CI 1,06 – 3,34, p = 0,03) [133].
4.1.11. Rung nhĩ
Chúng tôi xác nh(cid:1201)n (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)i(cid:80) (cid:79)(cid:126)c (cid:87)(cid:85)ước khi ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t và trong quá trình theo dõi n(cid:1219)u c(cid:1195)n. Vì v(cid:1201)y, nh(cid:1267)ng (cid:87)(cid:85)ường
119
h(cid:1255)(cid:83) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:1131)n c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) (cid:255)(cid:109) (cid:69)(cid:1231) b(cid:1235) qua n(cid:1219)u khi n(cid:1205)m vi(cid:1227)n kh(cid:123)ng (cid:255)ư(cid:1255)c ghi nh(cid:1201)n
(cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:255)i(cid:1227)n tim.
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có 24 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:21)(cid:26)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n
(cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239), k(cid:1219)t qu(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN
[5] có t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:79)(cid:106) (cid:21)(cid:27)(cid:15)(cid:22)(cid:8)(cid:15) (cid:87)h(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n nghi(cid:114)n c(cid:1261)u SWIFT PRIME là 39%,
nghiên c(cid:1261)u ESCAPE 37%. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi có l(cid:1217) (cid:79)(cid:106) do c(cid:105)ch (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh
(cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:1259)a chúng tôi có th(cid:1223) b(cid:1235) qua nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:1131)n(cid:17) (cid:264)(cid:1223)
kh(cid:1203)c ph(cid:1257)c (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) n(cid:106)(cid:92)(cid:15) (cid:43)o(cid:79)(cid:87)(cid:72)(cid:85) (cid:255)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1239) 24 giờ, 72 giờ ho(cid:1211)c th(cid:1201)(cid:80) ch(cid:116) (cid:79)(cid:107)(cid:88) h(cid:1131)n
có th(cid:1223) có ích nh(cid:1205)m phát hi(cid:1227)n các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:1131)n(cid:17)
4.1.12. Siêu âm tim và mạch cảnh
Suy tim và h(cid:1213)(cid:83) (cid:89)an hai (cid:79)(cid:105) (cid:255)ư(cid:1255)c coi là hai y(cid:1219)u t(cid:1237) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) h(cid:117)nh (cid:87)h(cid:106)nh
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i trong bu(cid:1239)ng tim và gây thuyên t(cid:1203)c m(cid:1189)ch não. Hai y(cid:1219)u t(cid:1237) n(cid:106)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c
x(cid:1219)p vào m(cid:1261)c ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:69)(cid:117)nh(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)(cid:17) (cid:55)(cid:85)(cid:114)n (cid:87)h(cid:1269)c t(cid:1219), ph(cid:1195)n lớn b(cid:1227)nh
nhân có h(cid:1213)(cid:83) (cid:89)an hai (cid:79)(cid:105) (cid:89)(cid:106) (cid:86)(cid:88)(cid:92) (cid:87)i(cid:80) (cid:87)hường c(cid:121) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) k(cid:1219)t h(cid:1255)p [134].
K(cid:1219)t qu(cid:1191) siêu âm tim c(cid:1259)a chúng tôi t(cid:1229) l(cid:1227) suy tim là 4,65%, t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1213)p van
hai lá là 17,44%. Theo Mai Duy Tôn [109], t(cid:1273) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân có b(cid:1227)nh lí van tim
nói chung là 10,3% và suy tim chi(cid:1219)m 6,9%.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) siêu âm m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:80)(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:255)o(cid:1189)n ngoài
sọ, có 3 b(cid:1227)nh nhân (3,49%) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ, 3 b(cid:1227)nh nhân
(3,39%) có h(cid:1213)p m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh t(cid:1263) 50-69% và 2 b(cid:1227)nh nhân (2,33%) h(cid:1213)p m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh
70-(cid:28)(cid:28)(cid:8)(cid:17) (cid:55)h(cid:72)o như kh(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n cáo hi(cid:1227)n t(cid:1189)i thì nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có h(cid:1213)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh ngo(cid:1189)i sọ trên 50% có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c cân nh(cid:1203)c can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh (m(cid:1241) bóc n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ho(cid:1211)c (cid:255)(cid:1211)(cid:87) (cid:86)(cid:87)(cid:72)n(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh).
4.1.13. Phân loại TOAST
Theo phân lo(cid:1189)i TOAST, nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có (cid:23)(cid:28) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n
(cid:11)(cid:24)(cid:26)(cid:8)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:79)ớn(cid:15) (cid:21)(cid:23) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:21)(cid:27)(cid:8)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n (cid:87)i(cid:80)
(cid:80)(cid:1189)ch (cid:89)(cid:106) (cid:20)(cid:26) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:20)(cid:26)(cid:8)(cid:12) nh(cid:121)(cid:80) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n kh(cid:105)c ho(cid:1211)c chưa (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh (cid:85)(cid:125)
nguyên nhân.
120
(cid:39)o (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m nhóm b(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a chúng tôi ch(cid:1229) chọn nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân
có t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước nên phân lo(cid:1189)i TOAST c(cid:1259)a chúng tôi có
khác với tác gi(cid:1191) Mai Duy Tôn [109] với t(cid:1229) l(cid:1227) m(cid:1189)ch máu lớn 30,3%, t(cid:1229) l(cid:1227)
nguyên nhân tim m(cid:1189)ch (cid:22)(cid:20)(cid:15)(cid:27)(cid:8)(cid:15) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n kh(cid:105)c(cid:18)kh(cid:123)ng (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh 1,52%.
Theo tác gi(cid:1191) Lê V(cid:259)n Thính [135], t(cid:1229) l(cid:1227) m(cid:1189)ch lớn 20%, t(cid:1263) tim 12,8%, không
(cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh 28,8% và nguyên nhân khác 11,2%.
17% nhóm nguyên nhân khác ho(cid:1211)c kh(cid:123)ng (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh c(cid:1259)a chúng tôi
(cid:87)hường (cid:85)(cid:1131)i (cid:89)(cid:106)o nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nhân tr(cid:1215) tu(cid:1241)i. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này cho th(cid:1193)y, vi(cid:1227)c (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh
nguyên nhân (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân tr(cid:1215) tu(cid:1241)i còn nhi(cid:1221)u khó kh(cid:259)n.
4.2. Kết quả và một số biến chứng của điều trị kết hợp tiêu sợi huyết tĩnh
mạch với lấy huyết khối cơ học đường động mạch
K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) thông qua 2 tiêu chí:
(1(cid:12) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n ch(cid:1261)c n(cid:259)ng h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng, tiêu chí chính là thang
(cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày, tiêu chí ph(cid:1257) là c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS sau 24 giờ, (2) (cid:255)ánh giá hình (cid:1191)nh học thông qua t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông sau can
thi(cid:1227)p (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m TICI, s(cid:1237) l(cid:1195)n l(cid:1193)y HK.
4.2.1. Đánh giá kết cục lâm sàng tốt tại thời điểm 90 ngày
(cid:55)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) chính c(cid:1259)a chúng tôi là t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c
lâm sàng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:84)(cid:88)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i. Tiêu chí thành
công là t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:87)i(cid:114)(cid:88)
chu(cid:1197)n (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng h(cid:1195)u h(cid:1219)t (cid:1251) các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) hi(cid:1227)n nay.
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u, có 60 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin
s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i ngày th(cid:1261) 90 là 0 – 2 chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 69,8%. Và t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng
t(cid:1237)(cid:87) n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)p nh(cid:1193)t (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong k(cid:1219)t h(cid:1255)p (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o
gi(cid:1267)a (62,5%) so với nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n (65%) và
nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (74%), tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) t(cid:1229)
l(cid:1227) này gi(cid:1267)a các nhóm.
121
K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng theo
(cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày c(cid:1259)a nhóm can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Hoàng Ngọc và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [73] là 58,7%, tác gi(cid:1191)
Nguy(cid:1225)n Quang Anh [74] là 66,7%, tác gi(cid:1191) Berkhemer trong nghiên c(cid:1261)u MR
CLEAN [5] là 33%, tác gi(cid:1191) Goyal trong nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] là 53%, tác
gi(cid:1191) Saver trong nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME [6] là 60%, tác gi(cid:1191) Jovin trong
nghiên c(cid:1261)u REVASCAT [8] (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:23)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191)
Campbell [7] trong nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA là 71%.
Thời Tiêu Trung Tiêu % tiêu chu(cid:1197)n gian Tác gi(cid:1191)/ Nghiên mRS ASPECTS s(cid:1255)i v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m tái c(cid:1261)u 0-2 huy(cid:1219)t NIHSS ASPECTS thông NIHSS
Nghiên c(cid:1261)u Không Không d(cid:1267) Không 71% 15 100% 248 EXTEND-IA [7] giới h(cid:1189)n giới h(cid:1189)n li(cid:1227)u
Không Nghiên c(cid:1261)u MR 33% (cid:149) (cid:21) 18 87% >260 9 giới h(cid:1189)n CLEAN [5]
Nghiên c(cid:1261)u 53% (cid:149) (cid:25) 17 (cid:149) (cid:25) 76% 241 9 ESCAPE [3]
Ngiên c(cid:1261)u
SWIFT PRIME 60% (cid:149) (cid:27) 17 (cid:149) (cid:25) 9 100% 252
[6]
Ngiên c(cid:1261)u 44% (cid:149) (cid:25) 17 (cid:149) (cid:25) 73% 355 7 REVASCAT [8]
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a 69,8% (cid:149) (cid:25) 15,5 (cid:149) (cid:25) 100% 251 8 chúng tôi
(cid:264)(cid:1223) lí gi(cid:1191)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u chúng tôi ti(cid:1219)n hành so sánh chi ti(cid:1219)t
t(cid:1263)ng nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:17)
122
(cid:264)(cid:1195)u tiên là nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Berkhemer và c(cid:1245)ng s(cid:1269)
[5], là nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) (cid:255)(cid:1195)u tiên ch(cid:1229) ra l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch
so với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)hường (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước.
Tuy nhiên t(cid:1229) l(cid:1227) mRS 0-2 c(cid:1259)a nhóm can thi(cid:1227)p c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) là 33%. M(cid:1245)t
s(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:48)(cid:53) (cid:38)(cid:47)(cid:40)(cid:36)N (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:255)(cid:1223) lí gi(cid:1191)i cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) này so
với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u khác: (1) không s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS, phân tích sau này ch(cid:1229) ra có tới 30 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS
0-4 và ch(cid:1229) duy nh(cid:1193)t 1 b(cid:1227)nh nhân có mRS 2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng [128](cid:15) (cid:11)(cid:21)(cid:12) (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n 18, (3) t(cid:1229) l(cid:1227) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t trong nghiên c(cid:1261)u 87%, (4) t(cid:1229) l(cid:1227)
s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) 2 ch(cid:1229) chi(cid:1219)m 81,5%, trong nghiên c(cid:1261)u này
vẫn còn có 10,3% s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:11)(cid:255)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) là lí
do ch(cid:1229) ra t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông th(cid:1193)p sau can thi(cid:1227)p s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c trình bày sau này), thời gian t(cid:1263)
khi kh(cid:1251)i phát tới khi tái thông kéo dài > 260 phút.
Nghiên c(cid:1261)u ESCAPE c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Goyal [3] có tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi với ASPECTS (cid:149) (cid:25)(cid:15) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:25)(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n
lí gi(cid:1191)i cho vi(cid:1227)c k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u c(cid:1259)a
chúng tôi có l(cid:1217) do: (1) thời gian thu tuy(cid:1223)n b(cid:1227)nh nhân kéo dài tới 12 giờ (trong
316 b(cid:1227)nh nhân có 49 b(cid:1227)nh nhân ngoài c(cid:1265)a s(cid:1241) 6 giờ(cid:12)(cid:15) (cid:11)(cid:21)(cid:12) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n cao h(cid:1131)n(cid:15) (cid:11)(cid:22)(cid:12) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t ph(cid:1237)i h(cid:1255)p 76%.
Nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Saver [6] (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch, 100% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, thời gian
(cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi là 252 phút tuy nhiên b(cid:1227)nh
nhân trong nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:54)(cid:58)(cid:44)(cid:41)(cid:55) (cid:51)(cid:53)(cid:44)(cid:48)(cid:40) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi ng(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 17,
cao h(cid:1131)n c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:24)(cid:15)(cid:24)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) là lí do gi(cid:1191)i thích t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c k(cid:1219)t
c(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng cao h(cid:1131)n(cid:17)
Nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Grotta [7] cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c
ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:79)(cid:106) (cid:26)(cid:20)(cid:8)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a
123
chúng tôi. Nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA là nghiên c(cid:1261)u áp d(cid:1257)ng ch(cid:1257)(cid:83) (cid:87)ưới máu
n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:79)(cid:125)i nh(cid:1239)i máu với tiêu chu(cid:1197)n thu tuy(cid:1223)n là th(cid:1223) tích lõi nh(cid:1239)i máu
dưới 70 ml (tha(cid:92) (cid:89)(cid:117) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS), t(cid:1229) l(cid:1227) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t nhóm can thi(cid:1227)p là
(cid:20)(cid:19)(cid:19)(cid:8)(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trong nghiên c(cid:1261)u này ch(cid:1229) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:24)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng
(cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi.
Nh(cid:1267)ng (cid:79)(cid:116) do (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:255)(cid:107)(cid:92) gi(cid:1191)i thích t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng trong nghiên c(cid:1261)u
c(cid:1259)a chúng tôi cao (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36)(cid:15) (cid:89)(cid:106) cao h(cid:1131)n c(cid:105)c
nghiên c(cid:1261)u khác. M(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1229) ra: (1) thời gian can thi(cid:1227)p và tái thông
ng(cid:1203)n(cid:15) (cid:11)(cid:21)(cid:12) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n(cid:15) (cid:11)(cid:22)(cid:12) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS, (4) t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, (5) m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông sau can thi(cid:1227)p (s(cid:1217) nói (cid:1251) ph(cid:1195)n sau).
4.2.2. Kết cục lâm sàng phân bố theo thang điểm Rankin tại thời điểm
90 ngày.
Trong 86 b(cid:1227)nh nhân theo phân b(cid:1237) mRS, có 13 b(cid:1227)nh nhân (15,12%)
mRS 0; 33 b(cid:1227)nh nhân (38,37%) mRS 1, 14 b(cid:1227)nh nhân (16,28%) mRS 2; 13
b(cid:1227)nh nhân (15,12%) mRS 3; 8 b(cid:1227)nh nhân (9,3%) mRS 4; 2 b(cid:1227)nh nhân
(2,33%) mRS 5 và 3 b(cid:1227)nh nhân (3,49%) mRS 6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. Không
có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) phân b(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m mRS gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nhân.
T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m mRS 0-1 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng
(cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:24)(cid:22)(cid:15)(cid:24)(cid:8)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA [7] (cid:79)(cid:106) (cid:24)(cid:20)(cid:8)(cid:15) cao h(cid:1131)n
nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5] là 11,6%. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này phù h(cid:1255)p với nh(cid:1267)ng lí do
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:109) nói (cid:1251) phía trên.
(cid:264)(cid:105)ng ch(cid:126) (cid:234) (cid:1251) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới mRS 6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m
90 ngày. T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong là m(cid:1245)t tiêu chí an toàn trong các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não.
Có 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:11)(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng mRS = 6) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày,
chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 3,49%. C(cid:1191) 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a, khi(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vọng c(cid:1259)a nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a lên tới 6%.
124
T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) trong nghiên c(cid:1261)u MR
CLEAN [5] là 18,9%, nghiên c(cid:1261)u ESCAPE là 10,4%, nghiên c(cid:1261)u SWIFT
PRIME là 9%, nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA là 9%. Có m(cid:1245)t s(cid:1237) lí do gi(cid:1191)i thích t(cid:1229) l(cid:1227)
t(cid:1265) vong th(cid:1193)p trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i(cid:15) ngo(cid:106)i c(cid:105)c (cid:79)(cid:116) do (cid:255)(cid:109) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:1251)
ph(cid:1195)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, (cid:87)h(cid:117) c(cid:122)n c(cid:105)c (cid:79)(cid:116) do như (cid:69)(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a chúng tôi có tu(cid:1241)i
trung bình th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:105)c nghi(cid:114)n c(cid:1261)u còn l(cid:1189)i,
Câu h(cid:1235)i (cid:255)(cid:1211)t ra trong k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi là t(cid:1189)i sao nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, có t(cid:1229) l(cid:1227) mRS 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày xu
hướng cao nh(cid:1193)t là 74% mà toàn b(cid:1245) 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) vong l(cid:1189)i (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c
nhóm này, làm cho t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong c(cid:1259)a nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a tới 6%.
(cid:264)(cid:1223) tr(cid:1191) lời câu h(cid:1235)i này chúng tôi ti(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) chi (cid:87)i(cid:1219)t 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265)
(cid:89)ong(cid:17) (cid:264)(cid:1195)u tiên c(cid:1191) 3 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u có b(cid:1227)nh lý tim m(cid:1189)ch và có rung
nh(cid:429) k(cid:113)(cid:80) (cid:87)h(cid:72)o (cid:89)(cid:106) (cid:255)ư(cid:1255)c phân lo(cid:1189)i c(cid:259)n ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n (cid:87)i(cid:80) (cid:80)(cid:1189)ch theo phân lo(cid:1189)i
TOAST, theo tác gi(cid:1191) Lin và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:80)(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245)
n(cid:1211)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (p = 0,048). T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong ngày th(cid:1261) 30 c(cid:1259)a nh(cid:121)(cid:80) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)
cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) kh(cid:123)ng (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) (cid:11)(cid:21)(cid:24)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:8)(cid:12)(cid:17) (cid:51)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n(cid:15) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)
liên quan với (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong ngày th(cid:1261) 30 OR 1,84 (95% CI 1,04 – 3,27)
[136]. Trong 3 b(cid:1227)nh nhân, r(cid:1193)(cid:87) (cid:255)(cid:105)ng (cid:87)i(cid:1219)c có 1 b(cid:1227)nh nhân Nguy(cid:1225)n Th(cid:1231) T.
ti(cid:1221)n s(cid:1265) (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429)(cid:15) h(cid:1213)(cid:83) hai (cid:79)(cid:105) kh(cid:116)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường khi ra vi(cid:1227)n(cid:18)(cid:26) ng(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1189)t
mRS 2, t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 28 ngày là mRS 1, b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:1269) phòng c(cid:1193)p 2
b(cid:1205)ng sintrom (m(cid:1257)c tiêu duy trì INR 2-3), tuy nhiên b(cid:1227)nh nhân quay l(cid:1189)i
vi(cid:1227)n vào ngày th(cid:1261) 42, trong tình tr(cid:1189)ng hôn mê, GCS 6d, ch(cid:1257)p CT sọ não:
t(cid:1257) (cid:80)(cid:105)(cid:88) dưới màng c(cid:1261)ng c(cid:1193)p tính và b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:1265) vong sau 24 giờ k(cid:1223)
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n l(cid:1195)n (cid:21)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) (cid:79)(cid:106) (cid:69)(cid:259)n kho(cid:259)n c(cid:458)ng như kh(cid:121) kh(cid:259)n c(cid:1259)a chúng
tôi khi còn r(cid:1193)t nhi(cid:1221)u b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) do (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) do (cid:69)(cid:1227)nh lý van tim
c(cid:1195)n (cid:255)ư(cid:1255)c u(cid:1237)ng thu(cid:1237)c ch(cid:1237)ng (cid:255)(cid:123)ng kh(cid:105)ng (cid:89)i(cid:87)a(cid:80)in (cid:46) (cid:89)(cid:106) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh này c(cid:1195)n
(cid:255)ư(cid:1255)c theo dõi và ki(cid:1223)m soát ch(cid:1211)t ch(cid:1217).
125
4.2.3. Thay đổi điểm NIHSS sau 24 giờ
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 15,5, cao nh(cid:1193)t là 24, th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là
(cid:27)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:89)(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh trong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a 18,5
c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nhóm t(cid:1203)c (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a (15) và nhóm t(cid:1203)c (cid:264)(cid:48)
c(cid:1191)nh trong (16). Tuy nhiên không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a gi(cid:1267)a các nhóm.
T(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ: trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS là 7, cao nh(cid:1193)t 35, th(cid:1193)p nh(cid:1193)t
(cid:19)(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n với p < 0,05. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] khi c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ trung v(cid:1231)
là 7, và th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5] là 13. So sánh v(cid:1221) tiêu chí
thu tuy(cid:1223)n b(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a chúng tôi với nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN, rõ ràng tiêu
chí c(cid:1259)a chúng tôi ch(cid:1211)t ch(cid:1217) và chi ti(cid:1219)(cid:87) h(cid:1131)n(cid:15) g(cid:121)(cid:83) (cid:83)h(cid:1195)n l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh nhân t(cid:1237)i ư(cid:88)
h(cid:1131)n (cid:255)(cid:1223) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch(cid:15) (cid:255)(cid:1193)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do (cid:80)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)p
h(cid:1131)n (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN.
C(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ: c(cid:1191) 3 nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1221)u
c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n, trong (cid:255)(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24
giờ l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t c(cid:1259)a các nhóm là: nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (15, 7, p < 0,05),
nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong (16, 6, p < 0,05) và nhóm (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48)
não gi(cid:1267)a (cid:11)(cid:20)(cid:27)(cid:15)(cid:24)(cid:15) (cid:20)(cid:23)(cid:15)(cid:24)(cid:15) (cid:83) (cid:31) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:24)(cid:12)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ gi(cid:1191)m trên 8
(cid:255)i(cid:1223)m g(cid:1211)p (cid:1251) 2 nhóm b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a và t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh
trong, trong khi nhóm b(cid:1227)nh nhân (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS 24 giờ gi(cid:1191)(cid:80) dưới (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m. T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh sớm trong nghiên
c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, với tiêu ch(cid:116) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m g(cid:1211)p (cid:1251) 48 b(cid:1227)nh
nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:24)(cid:24)(cid:15)(cid:27)(cid:8)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c d(cid:127)ng (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh
giá hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n th(cid:1195)n kinh sớm trong các nghiên c(cid:1261)u can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch g(cid:1195)n
(cid:255)(cid:107)(cid:92)(cid:15) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) này trong nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA [7] (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:19)(cid:8)(cid:17) (cid:264)(cid:1223) c(cid:121) (cid:255)ư(cid:1255)c k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1191)i thi(cid:1227)n ngo(cid:1189)n m(cid:1257)c như (cid:87)(cid:85)(cid:114)n(cid:15) (cid:87)h(cid:117) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36) (cid:255)(cid:109) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng
126
(cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) h(cid:117)nh (cid:1191)nh học nâng cao là ch(cid:1257)(cid:83) (cid:87)ưới máu não, với tiêu chí thu
tuy(cid:1223)n b(cid:1227)nh nhân khi lõi nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:31) (cid:26)(cid:19) (cid:80)(cid:79)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) (cid:79)(cid:106) (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:105)n gi(cid:126)(cid:83) (cid:79)(cid:1269)a
chọn b(cid:1227)nh nhân có l(cid:1255)i ích t(cid:1237)i ư(cid:88) cho can (cid:87)hi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, tuy nhiên các b(cid:1205)ng
ch(cid:1261)ng hi(cid:1227)n t(cid:1189)i (cid:255)(cid:1221)u không khuy(cid:1219)n cáo s(cid:1265) d(cid:1257)ng hình (cid:1191)nh học (cid:87)ưới máu não
trong 6 giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:255)(cid:1223) quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) m(cid:1245)(cid:87) c(cid:105)ch (cid:87)hường quy [67].
So sánh gi(cid:1267)a các nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n: (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n không
có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a các nhóm, tuy nhiên t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ thì nhóm b(cid:1227)nh
nhân (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:15)(cid:24) cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:234)
ngh(cid:429)a (cid:86)o (cid:89)ới nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (7) và nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh
trong (6), với p = 0,047.
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, thì c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong 24 giờ
(cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:79)(cid:106) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1219)t qu(cid:1191) ng(cid:1203)n h(cid:1189)n. K(cid:1219)t qu(cid:1191) trên cho th(cid:1193)y
hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)u th(cid:1193)p với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch giúp
c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ so với lúc nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n, t(cid:1229) l(cid:1227) khác bi(cid:1227)t
n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê.
T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh sớm trong nghiên c(cid:1261)u, với (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m g(cid:1211)p (cid:1251) 61 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 70,9%. T(cid:1229) l(cid:1227) n(cid:106)(cid:92) cao h(cid:1131)n (cid:86)o
với nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Mai Duy Tôn [109] với t(cid:1229) l(cid:1227) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
là 60%. S(cid:1251) d(cid:429) c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) khác bi(cid:1227)t này là do nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi thu tuy(cid:1223)n
nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) có t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn n(cid:114)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n c(cid:1259)a
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:24)(cid:15)(cid:24) cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) (cid:48)ai (cid:39)(cid:88)(cid:92) (cid:55)(cid:123)n (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:21)(cid:15) (cid:89)(cid:106) khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
(cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu h(cid:1255)p lý thì hi(cid:1227)u qu(cid:1191) th(cid:1223) hi(cid:1227)n qua t(cid:1229) l(cid:1227) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS.
4.2.4. Thay đổi điểm Glasgow sau 24 giờ
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 14, cao nh(cid:1193)t là 15 và th(cid:1193)p nh(cid:1193)t
(cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow khi
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:22)(cid:15) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng th(cid:1193)p h(cid:1131)n (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i, tuy nhiên không có s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a(cid:17)
127
(cid:264)i(cid:1223)m Glasgow trung v(cid:1231) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:24)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)h(cid:1193)p nh(cid:1193)t là
5 và cao nh(cid:1193)t là 15, và không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a 3 nhóm b(cid:1227)nh nhân.
Trung v(cid:1231) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng c(cid:1191)i thi(cid:1227)n so với lúc
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:86)a(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) có nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân có gi(cid:1191)(cid:80) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow,
có b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Glasgow th(cid:1193)p nh(cid:1193)t là 5 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106)
b(cid:1227)nh nhân có nh(cid:1239)i máu di(cid:1227)n r(cid:1245)ng ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n (cid:86)a(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) và b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:109)
t(cid:1265) vong sau 72 giờ nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n.
4.2.5. Thang điểm Barthel tại thời điểm 90 ngày
(cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:37)a(cid:85)(cid:87)h(cid:72)(cid:79) (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) kh(cid:1191) n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1269)c hi(cid:1227)n các
ho(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng cu(cid:1245)c s(cid:1237)ng (cid:87)hường ng(cid:106)(cid:92)(cid:17) (cid:264)ư(cid:1255)c chia (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:20)(cid:19) ho(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)hường
nh(cid:1201)t với t(cid:1241)ng (cid:255)i(cid:1223)m là 100. B(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Barthel t(cid:1263) 95-(cid:20)(cid:19)(cid:19) (cid:255)ư(cid:1255)c coi
như ho(cid:1189)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)ng ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ho(cid:106)n (cid:87)o(cid:106)n (cid:69)(cid:117)nh (cid:87)hường.
Có 83 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
Barthel (t(cid:1241)ng 86 b(cid:1227)nh nhân, có 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:24)(cid:24) (cid:69)(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:11)(cid:25)(cid:25)(cid:15)(cid:22)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m Barthel t(cid:1263) 95 – 100. Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t v(cid:1221) (cid:255)i(cid:1223)m
Barthel gi(cid:1267)a 3 nhóm. T(cid:1229) l(cid:1227) này c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u
ESCAPE [3] là 57,7% (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân can thi(cid:1227)p.
4.2.6. Đánh giá mức độ tái thông mạch não theo thang điểm TICI
N(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:22)(cid:15) hi(cid:1227)p h(cid:1245)i can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)i(cid:1227)n quang và h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1239)ng (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) k(cid:1275) thu(cid:1201)t
Hoa K(cid:484) v(cid:1221) can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) th(cid:1195)n kinh (cid:255)(cid:109) (cid:255)ưa (cid:85)a (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:105)i
(cid:87)ưới máu sau can thi(cid:1227)p d(cid:1269)a trên hình (cid:1191)nh ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch máu não b(cid:1205)ng thang
(cid:255)i(cid:1223)m TICI [101], [102](cid:17) (cid:55)hang (cid:255)i(cid:1223)m này chia ra 4 m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) d(cid:1269)a trên tình tr(cid:1189)ng
tái thông m(cid:1189)ch máu và m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu phía sau v(cid:1231) trí t(cid:1203)c (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)u. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) tái thông thành công sau can thi(cid:1227)p khi m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) tái thông tính theo thang
(cid:255)i(cid:1223)m TICI 2b và TICI 3.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi với t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
thành công TICI 2b-(cid:22) (cid:255)(cid:1189)(cid:87) (cid:28)(cid:20)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) TICI 3 là 52%, TICI 2b: 39%,
128
duy nh(cid:1193)t có 8 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:28)(cid:8)(cid:12) (cid:255)(cid:1189)t t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông TICI 0-(cid:21)a(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:20) (cid:69)(cid:1227)nh
nhân (1,2%) TICI 0, 1 b(cid:1227)nh nhân (1,2%) TICI 1, 6 b(cid:1227)nh nhân (6,9%) TICI 2a.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n nhi(cid:1221)u so với k(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông
c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u IMS III [137] là 38%, nghiên c(cid:1261)u MR RESCUE [4] là 27%.
(cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:21) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch công b(cid:1237) trước n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:22) (cid:89)(cid:106) (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c
nghiên c(cid:1261)u cho k(cid:1219)t qu(cid:1191) âm tính, khi phân tích lí do âm tính c(cid:1259)a 2 nghiên c(cid:1261)u
này, thì m(cid:1245)(cid:87) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)ưa (cid:85)a (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c nghi(cid:114)n c(cid:1261)u này có t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
th(cid:1193)p do s(cid:1265) d(cid:1257)ng các d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a
chúng tôi c(cid:458)ng cao h(cid:1131)n k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)(cid:109) c(cid:123)ng (cid:69)(cid:1237) trong nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5]
là 58%, nghiên c(cid:1261)u ESCAPE là 72%, nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:53)(cid:40)(cid:57)(cid:36)(cid:54)(cid:38)(cid:36)(cid:55) (cid:79)(cid:106) (cid:25)(cid:25)(cid:8)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106)
3 nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)h(cid:1193)y l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch so với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1245)i khoa
chu(cid:1197)n, tuy nhiên nhóm can thi(cid:1227)p c(cid:1259)a 3 nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) có t(cid:1229) l(cid:1227) s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t t(cid:1263) 70-80%, và vẫn có t(cid:1229) l(cid:1227) s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t
ho(cid:1211)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch như (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR CLEAN. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông trong nghiên c(cid:1261)u SWIFT
PRIME là 88% và nghiên c(cid:1261)u (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36) (cid:79)(cid:106) (cid:28)(cid:23)(cid:8)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:21) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u có t(cid:1229)
l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng khá cao, m(cid:1245)(cid:87) (cid:255)i(cid:1223)m chú ý trong nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch có
t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông cao này, ngoài vi(cid:1227)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) 2,
thì 100% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) với vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là vi(cid:1227)c ph(cid:1237)i h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t li(cid:1221)u 0,6 mg/kg c(cid:1259)a chúng tôi với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, cho t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng với các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) c(cid:123)ng (cid:69)(cid:1237) có s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t là 0,9 mg/kg.
Chính vì nh(cid:1267)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) và nguyên nhân phía trên, chúng tôi có th(cid:1223) lí
gi(cid:1191)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông khá cao trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106) (cid:11)(cid:20)(cid:12) (cid:86)(cid:1265)
d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) (cid:21)(cid:15) (cid:11)(cid:21)(cid:12) k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c c(cid:1191)i thi(cid:1227)n và
hoàn ch(cid:1229)nh, (3) ph(cid:1237)i h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch li(cid:1221)u th(cid:1193)p.
129
Khi các nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra l(cid:1255)i ích c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch so với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) n(cid:1245)i
khoa, thì m(cid:1245)t câu h(cid:1235)i (cid:255)(cid:1211)t ra li(cid:1227)u vai trò c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch có th(cid:1201)t s(cid:1269)
c(cid:1195)n thi(cid:1219)t (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn. Tuy nhiên qua t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
ta th(cid:1193)y rõ ràng nh(cid:1267)ng nghiên c(cid:1261)u có ph(cid:1237)i h(cid:1255)p với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229)
l(cid:1227) tái thông c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Vai trò tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch
(cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch giúp t(cid:1189)o thu(cid:1201)n l(cid:1255)i cho can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch,
(cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch với ít n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i h(cid:1131)n(cid:17) (cid:55)(cid:105)c d(cid:1257)ng c(cid:1259)a
thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t giúp li gi(cid:1191)i m(cid:1245)t ph(cid:1195)n huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i(cid:15) c(cid:458)ng như gi(cid:126)(cid:83) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t
kh(cid:1237)i d(cid:1225) dàng tách ra kh(cid:1235)i thành m(cid:1189)ch h(cid:1131)n [88], [89]. Theo tác gi(cid:1191) Hong –
Kyun Park và c(cid:1245)ng s(cid:1269) khi nghiên c(cid:1261)u 639 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não t(cid:1189)i Hàn
Qu(cid:1237)c (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch trong vòng 8 giờ, có 458 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. Tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i
m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:72)(cid:80) (cid:79)(cid:1189)i t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch cao h(cid:1131)n (cid:11)(cid:87)(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 1,96; kho(cid:1191)ng
tin c(cid:1201)y 95% CI 1,23 – 3,11), gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong trong vòng ba tháng (t(cid:1229) su(cid:1193)t
chênh OR 0,58; kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,35 – 0,97) và không có s(cid:1269) khác
bi(cid:1227)t v(cid:1221) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 0,96;
kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 0,48 – 1,93) [90].
4.2.7. Số lần lấy huyết khối
S(cid:1237) l(cid:1195)n n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i tới tái thông cho b(cid:1227)nh nhân (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới
thời gian tái thông và t(cid:1229) l(cid:1227) bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng th(cid:1259) thu(cid:1201)t.
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng dưới 2 l(cid:1195)n n(cid:1243)
l(cid:1269)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 74,4%, t(cid:1229) l(cid:1227) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a
Guedin [138] khi t(cid:1229) l(cid:1227) này (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch với nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 75% và 55%, k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:458)ng (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Rai [139] khi t(cid:1229) l(cid:1227) này
(cid:1251) 2 nhóm l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 73,7% và 67%. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này m(cid:1245)t l(cid:1195)n n(cid:1267)a cho th(cid:1193)y vai trò
c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)u th(cid:1193)p giúp cho can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch tái thông với ít n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i h(cid:1131)n(cid:17)
130
4.2.8. Tỉ lệ tái thông mạch vô nghĩa
M(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch c(cid:1259)a c(cid:105)c (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não là tái thông m(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:255)(cid:1223) c(cid:1261)(cid:88) (cid:89)(cid:127)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)(cid:17) (cid:55)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng
m(cid:1189)ch liên quan tới c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng nhưng kh(cid:123)ng (cid:83)h(cid:1191)i t(cid:1193)t c(cid:1191) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)ường
h(cid:1255)p tái thông m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1221)u c(cid:1191)i thi(cid:1227)n lâm sàng [2]. Tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a
(cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng nhưng không mang l(cid:1189)i hi(cid:1227)u
qu(cid:1191) lâm sàng.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có 78 b(cid:1227)nh nhân tái thông
m(cid:1189)ch não thành công với TICI 2b-(cid:22)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:21)(cid:22) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng là 3-6. T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a
trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi là 29,5%.
T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a kho(cid:1191)ng 50%, và các y(cid:1219)u t(cid:1237) liên quan (cid:255)(cid:1219)n
tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a như (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i cao(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS cao, thời gian (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) kéo
dài [140]. Trong nghiên c(cid:1261)u IMS II, 60% (33/55 b(cid:1227)nh nhân) tái thông m(cid:1189)ch,
nhưng ch(cid:1229) có 15 b(cid:1227)nh nhân (15/33 – (cid:24)(cid:24)(cid:8)(cid:12) (cid:255)(cid:1189)t mRS 0 – 2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3
tháng [137] . Trong nghiên c(cid:1261)u PROACT II, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông 66% trong khi t(cid:1229) l(cid:1227)
(cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t ch(cid:1229) 40% (ph(cid:1195)n b(cid:1193)(cid:87) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:91)(cid:1261)ng 26%) [141].
(cid:264)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) c(cid:458)ng như c(cid:105)c (cid:92)(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông
m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a(cid:15) ha(cid:92) hi(cid:1223)u m(cid:1245)(cid:87) c(cid:105)ch kh(cid:105)c (cid:79)(cid:106) (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh nhóm b(cid:1227)nh nhân nào
không có l(cid:1255)i (cid:116)ch (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng khi (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tái thông, Husein và c(cid:1245)ng s(cid:1269) ti(cid:1219)n hành
m(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p g(cid:1239)m 6 nghiên c(cid:1261)u, bao g(cid:1239)m 270 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u
(cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. 96 b(cid:1227)nh nhân trong 270 b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)ư(cid:1255)c tái thông m(cid:1189)ch sau can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, t(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:28)(cid:8)
(47/96 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:12)(cid:17) (cid:51)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)(cid:1131)n bi(cid:1219)n các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng, b(cid:1227)nh nhân có tái
thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a c(cid:121) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i cao h(cid:1131)n (cid:11)(cid:26)(cid:22) (cid:147) (cid:20)(cid:20) (cid:89)(cid:106) (cid:24)(cid:27) (cid:147) (cid:20)(cid:24)(cid:30) (cid:83) (cid:31) 0,05(cid:20)(cid:12)(cid:15) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) cao h(cid:1131)n (cid:11)(cid:20)(cid:28) (cid:89)(cid:106) (cid:20)(cid:23)(cid:30) (cid:83) (cid:31) 0,051), t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch thân n(cid:1221)n cao h(cid:1131)n
(17% và 4%, p = 0,049), t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:11)(cid:24)(cid:22)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:26)(cid:25)(cid:8)(cid:30)
131
p = 0,032) và không có s(cid:1269) khác nhau v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng (cid:11)(cid:21)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:28)(cid:8)(cid:15) (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:21)(cid:12)(cid:17) (cid:51)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n thì các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n tái
thông m(cid:1189)ch (cid:89)(cid:123) ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:88)(cid:1241)i > 70 (OR 4,4; 95% CI 1,9 – 10,5; p = 0,008),
(cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 10 – 19 (OR 3,8; 95% CI 1,7 – (cid:27)(cid:15)(cid:23)(cid:30) (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:19)(cid:20)(cid:12)(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
(cid:149) (cid:21)(cid:19) (cid:11)(cid:50)(cid:53) (cid:25)(cid:23)(cid:15)(cid:23)(cid:30) (cid:28)(cid:24)(cid:8) (cid:38)(cid:44) (cid:21)(cid:27)(cid:15)(cid:27) – 144; p < 0,051) [140].
4.2.9. Tỉ lệ suy giảm thần kinh sớm.
Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớm (END), c(cid:122)n (cid:255)ư(cid:1255)c bi(cid:1219)(cid:87) như (cid:179)(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n”,
(cid:179)(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) ti(cid:1219)n tri(cid:1223)n sớm”, g(cid:1211)p (cid:1251) 5 – 40% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não và
(cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tàn t(cid:1201)t và t(cid:1265) vong [142]. Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớ(cid:80) (cid:255)ư(cid:1255)c
(cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21) ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)m v(cid:1201)n (cid:255)(cid:1245)ng (cid:87)(cid:85)ong N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20)
trong tu(cid:1195)n (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a Geng và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [108].
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, t(cid:1229) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớm g(cid:1211)p (cid:1251) 8
b(cid:1227)nh nhân (9,3%). K(cid:1219)t qu(cid:1191) này th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới tác gi(cid:1191) Geng và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [108]
công b(cid:1237) t(cid:1229) l(cid:1227) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớ(cid:80) (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:21)(cid:8) khi (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:20)(cid:19)(cid:25)(cid:23) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não trong 1 tu(cid:1195)n. S(cid:1251) d(cid:429) k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:79)(cid:106) do
chúng tôi ch(cid:1229) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong 24 giờ, và t(cid:1193)t c(cid:1191) b(cid:1227)nh nhân
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:1221)u nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n sớ(cid:80) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới
máu h(cid:1255)p lý.
4.2.10. Tỉ lệ xuất huyết chuyển dạng và xuất huyết chuyển dạng có triệu chứng
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (XHCD) là m(cid:1245)t bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng nghiêm trọng sau
nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là các bi(cid:1227)n (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng như (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t
(cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch. Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:255)ư(cid:1255)c phân lo(cid:1189)i d(cid:1269)a
trên 2 tiêu chu(cid:1197)n chính: 1, tiêu chu(cid:1197)n hình (cid:1191)nh; 2, tiêu chu(cid:1197)n v(cid:1221) suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n
kinh [64].
Trong s(cid:1237) 86 b(cid:1227)nh nhân nghiên c(cid:1261)u, có 25 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n
d(cid:1189)ng theo các m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) khác nhau theo phân lo(cid:1189)i ECASS III chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 29%.
Trong s(cid:1237) 25 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng, có 7 b(cid:1227)nh nhân XHCD HI 1,
132
7 b(cid:1227)nh nhân XHCD HI 2, 6 b(cid:1227)nh nhân XHCD PH 1, 4 b(cid:1227)nh nhân XHCD PH
2 và có 1 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)(cid:87) dưới nh(cid:1227)n. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n
k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u Revascat [8] khi t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng là
21,4%. T(cid:1229) l(cid:1227) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223) lí gi(cid:1191)i do sau 24 giờ chúng tôi s(cid:1265)
d(cid:1257)ng ch(cid:1257)p c(cid:1245)ng hư(cid:1251)ng t(cid:1263) sọ n(cid:109)o (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng cho (cid:69)(cid:1227)nh nhân,
chính vì th(cid:1219) có th(cid:1223) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) phát hi(cid:1227)n bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là
d(cid:1189)ng HI 1 là th(cid:1223) XHCD khó phát hi(cid:1227)n trên c(cid:1203)t lớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh h(cid:1131)n (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n c(cid:1245)ng
hư(cid:1251)ng t(cid:1263). K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Arimura [143]
khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:48)(cid:53)(cid:44) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:69)i(cid:1219)n ch(cid:1261)ng XHCD trên 157 b(cid:1227)nh nhân can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch, t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng chi(cid:1219)m 36,3%, tuy nhiên t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD có
tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng trong nghiên c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) c(cid:458)ng ch(cid:1229) chi(cid:1219)m 4,5%.
(cid:264)(cid:105)ng ch(cid:126) (cid:234) (cid:87)(cid:85)ong k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi, t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có
tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng g(cid:1211)p (cid:1251) 5 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 5,8%. Trong 5 b(cid:1227)nh nhân này có 4
b(cid:1227)nh nhân XHCD PH 2 và 1 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)(cid:87) dưới nh(cid:1227)n. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t
huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n nghi(cid:114)n c(cid:1261)u MR
CLEAN [5] là 7,7%, tuy nhiên l(cid:1189)i cao h(cid:1131)n k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u
ESCAPE [3] là 3,6%, nghiên c(cid:1261)u REVASCAT [8] (cid:79)(cid:106) (cid:21)(cid:8)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:22) nghi(cid:114)n
c(cid:1261)u ph(cid:1237)i h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)u 0,9 mg/kg với can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch não. K(cid:1219)t qu(cid:1191)
này cho th(cid:1193)y tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t li(cid:1221)(cid:88) (cid:19)(cid:15)(cid:28) (cid:80)g(cid:18)kg ha(cid:92) (cid:19)(cid:15)(cid:25) (cid:80)g(cid:18)kg (cid:87)(cid:85)ước khi l(cid:1193)y huy(cid:1219)t
kh(cid:1237)i c(cid:1131) học thì không ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1269) khác nhau v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n
d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
N(cid:1219)u so với t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng trong các
nghiên c(cid:1261)u tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n, k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)t
qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u NINDS [47] là 6,4%, so với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u
ENCHANTED c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Anderson [144] khi t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t li(cid:1221)u 0,6 mg/kg và li(cid:1221)u 0,9 mg/kg l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 5,9% và 8,0%, thì k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:1251) nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n li(cid:1221)u 0,6 mg/kg.
133
Vi(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p gi(cid:1267)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t t(cid:429)nh m(cid:1189)ch và can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i
m(cid:1189)ch cho các b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn (cid:255)ang (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng (cid:87)hường quy
(cid:1251) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng không tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a
các nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:48)(cid:54)(cid:15) (cid:44)(cid:48)(cid:54) (cid:44)(cid:15) (cid:44)(cid:48)(cid:54) (cid:44)(cid:44)(cid:15) (cid:44)(cid:48)(cid:54) (cid:44)(cid:44)(cid:44) (cid:255)ư(cid:1255)c thông báo l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là
11,8%, 43%, (cid:22)(cid:21)(cid:15)(cid:20)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:21)(cid:26)(cid:15)(cid:23)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có
tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 23,5%; 6,3%; 9% và 6,2% [145]. M(cid:1245)(cid:87) (cid:255)i(cid:1221)u thú v(cid:1231) trong
các nghiên c(cid:1261)u này là t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a nhóm can thi(cid:1227)p
(cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng nh(cid:121)(cid:80) ch(cid:1261)ng, g(cid:1255)i ý không có s(cid:1269) liên quan c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ước can thi(cid:1227)p với t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
4.2.11. Các biến chứng khác trong nghiên cứu
Tổn thương thận cấp: Trong k(cid:1229) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu cho các
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não, thì vai trò c(cid:1259)a c(cid:105)c k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t hình (cid:1191)nh học nâng
cao như ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính m(cid:1189)ch não, ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)ưới máu não, ch(cid:1257)p
m(cid:1189)ch não s(cid:1237) hoá xoá n(cid:1221)n ngày càng quan trọng. T(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p sau s(cid:1265)
d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:79)(cid:88)(cid:123)n (cid:255)ư(cid:1255)c chú ý (cid:1251) nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch,
nhi(cid:1221)u trung tâm trên th(cid:1219) giới khuy(cid:1219)n cáo chờ (cid:255)(cid:1255)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:85)(cid:72)a(cid:87)inin (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước
khi ch(cid:1257)p CTA/CTP. Tuy nhiên, cùng với vi(cid:1227)c chờ (cid:255)(cid:1255)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n
s(cid:1217) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)hời gian chờ (cid:255)(cid:1255)i (cid:255)(cid:1223) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) c(cid:458)ng như (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng
không t(cid:1237)t tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng [146](cid:17) (cid:43)ướng dẫn c(cid:1259)a h(cid:1245)i tim m(cid:1189)ch/h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)
Hoa K(cid:484) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:27) kh(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n cáo với nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân nghi ngờ t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn,
không có ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh th(cid:1201)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) (cid:87)h(cid:117) kh(cid:123)ng c(cid:1195)n chờ (cid:255)(cid:1255)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n
(cid:87)(cid:85)ước khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n (cid:84)(cid:88)ang (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:80)(cid:1189)ch máu não [67].
K(cid:1219)t qu(cid:1191) trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, có 2 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n
t(cid:1241)n thư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p sau can thi(cid:1227)p, chi(cid:1219)m 2,3%. Tuy nhiên c(cid:1191) 2 b(cid:1227)nh nhân này
không có b(cid:1227)nh nhân nào c(cid:1195)n ph(cid:1191)i can thi(cid:1227)p lọc th(cid:1201)n c(cid:1193)p c(cid:1261)u. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) tác gi(cid:1191) Brinjikji và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [105] khi phân
tích 5727 b(cid:1227)nh nhân sau ch(cid:1257)p CTA/CTP t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)h(cid:1201)n c(cid:1193)p là 3% (95%
134
CI 2%-4%), t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i lọc máu c(cid:1193)p c(cid:1261)u là 0,07%. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a
chúng tôi m(cid:1245)t l(cid:1195)n n(cid:1267)a kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh vi(cid:1227)c ư(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n (cid:179)(cid:87)(cid:1219) (cid:69)(cid:106)o n(cid:109)o h(cid:1131)n (cid:87)(cid:1219) bào th(cid:1201)n”,
c(cid:458)ng như (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)h(cid:1269)c hành lâm sàng với nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân nghi ngờ t(cid:1203)c
(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn mà không có ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh th(cid:1201)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121)(cid:15) (cid:87)h(cid:117) ch(cid:126)ng (cid:87)a c(cid:121) (cid:87)h(cid:1223)
ti(cid:1219)n hành ch(cid:1257)(cid:83) (cid:38)(cid:55)(cid:36)(cid:18)(cid:38)(cid:55)(cid:36) (cid:87)(cid:85)ước khi có k(cid:1219)t qu(cid:1191) ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n.
Viêm phổi: Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có 6 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t hi(cid:1227)n
viêm ph(cid:1241)i (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) t(cid:1189)i vi(cid:1227)n, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:26)(cid:8)(cid:17) (cid:264)a (cid:83)h(cid:1195)n nh(cid:1267)ng
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS cao khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n ho(cid:1211)c có suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n
kinh (cid:86)a(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) mà c(cid:1195)n ph(cid:1191)i duy trì n(cid:1245)i khí qu(cid:1191)n và th(cid:1251) máy. T(cid:1229) l(cid:1227) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng
(cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới t(cid:1229) l(cid:1227) viêm ph(cid:1241)i (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)p trong nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN là
10,7% [5].
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, không có b(cid:1227)nh nhân nào có bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n
d(cid:1231) (cid:1261)ng thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang sau khi can thi(cid:1227)(cid:83)(cid:15) c(cid:458)ng như kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:69)(cid:1227)nh nhân nào
bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n ch(cid:1191)(cid:92) (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)ường tiêu hoá sau khi s(cid:1265) d(cid:1257)ng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t. Có 3
b(cid:1227)nh nhân xét nghi(cid:1227)(cid:80) nước ti(cid:1223)u sau khi can thi(cid:1227)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t và can thi(cid:1227)p
m(cid:1189)ch não có h(cid:1239)ng c(cid:1195)(cid:88)(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)(cid:83) n(cid:106)o c(cid:121) (cid:255)(cid:105)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:255)(cid:1189)i
th(cid:1223). M(cid:1245)t lí do có th(cid:1223) gi(cid:1191)i thích vi(cid:1227)c k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)(cid:105)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:89)i (cid:87)h(cid:1223) này là do m(cid:1245)t s(cid:1237)
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:255)(cid:1211)t sonde bàng quang, tuy nhiên c(cid:1191) 3 b(cid:1227)nh nhân này
(cid:255)(cid:1221)u không ph(cid:1191)i x(cid:1265) trí gì thêm.
15 b(cid:1227)nh nhân có bi(cid:1223)u hi(cid:1227)n t(cid:1257) máu v(cid:1231) trí chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:15) chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227)
17,4%, không có b(cid:1227)nh nhân nào ph(cid:1191)i x(cid:1265) trí máu t(cid:1257) t(cid:1189)i v(cid:1231) trí chọc(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121)
1 b(cid:1227)nh nhân có gi(cid:1191) (cid:83)h(cid:117)nh (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 1,2%, b(cid:1227)nh nhân này sau
(cid:255)(cid:121) (cid:83)h(cid:1191)i phẫu thu(cid:1201)t kh(cid:1237)i gi(cid:1191) phình, h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t sau 3 tháng với mRS
là 2. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Quang Anh [74] cho th(cid:1193)y t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1257) máu v(cid:1231) trí
chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) gi(cid:1191) (cid:83)h(cid:117)nh (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:79)(cid:106) (cid:19)(cid:8)(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:87)(cid:85)ong
nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Nguy(cid:1225)n Quang Anh ch(cid:1229) có s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân r(cid:1193)t nh(cid:1235)
là 14 b(cid:1227)nh nhân.
135
Tỉ lệ mở sọ: Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi ch(cid:1229) có 2 b(cid:1227)nh nhân ph(cid:1191)i
m(cid:1251) sọ gi(cid:1191)i áp, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 2,(cid:22)(cid:22)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:1191) 2 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c
nhóm t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a k(cid:1219)t h(cid:1255)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong, và c(cid:1191) 2 b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n n(cid:106)(cid:92) (cid:86)a(cid:88) khi (cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:255)(cid:1221)u có xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng. Không có b(cid:1227)nh nhân nào trong 2 b(cid:1227)nh nhân m(cid:1251) sọ t(cid:1265) vong trong vòng
3 tháng. Hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a vi(cid:1227)c m(cid:1251) sọ gi(cid:1191)i (cid:112)(cid:83) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c n(cid:121)i (cid:255)(cid:1219)n trong các nghiên
c(cid:1261)u qu(cid:1237)c t(cid:1219) như (cid:39)(cid:40)(cid:38)(cid:44)(cid:48)(cid:36)(cid:47) [147], DESTINY [148], HAMLET [149], t(cid:1189)i
trung tâm c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:458)ng (cid:255)ang (cid:87)i(cid:1219)n hành 1 nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) vai trò m(cid:1251) sọ
gi(cid:1191)i ép (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a ác tính và d(cid:1269)
(cid:255)(cid:1231)nh s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:89)(cid:106)o n(cid:259)(cid:80) (cid:86)a(cid:88)(cid:17)
4.3. Các yếu tố ảnh hưởng kết cục lâm sàng và quy trình điều trị trong
nghiên cứu
4.3.1. Đánh giá quy trình tiêu sợi huyết
Với kh(cid:1197)u hi(cid:1227)u “thời gian là não” thì vi(cid:1227)c phát hi(cid:1227)n sớm, ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:86)ớm
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) n(cid:109)o (cid:255)(cid:121)ng (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) (cid:84)(cid:88)an trọng(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)(cid:87) (cid:255)(cid:1237)i với h(cid:1227) th(cid:1237)ng c(cid:1193)p
c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n c(cid:458)ng như h(cid:1227) th(cid:1237)ng phân lo(cid:1189)i b(cid:1227)nh nhân(cid:15) (cid:87)hường chúng ta
s(cid:1217) s(cid:1265) d(cid:1257)ng m(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) như (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m FAST, CPSS... Khi b(cid:1227)nh nhân
tới vi(cid:1227)n, thì quy trình ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c
th(cid:1237)ng nh(cid:1193)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t với quy trình tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, tiêu chu(cid:1197)n th(cid:1237)ng
nh(cid:1193)t là thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – hình (cid:1191)nh học dưới 25 phút, và quan trọng
nh(cid:1193)t là thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) dưới 60 phút.
V(cid:1221) thời gian (cid:87)(cid:85)ước vi(cid:1227)n, k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c thời gian kh(cid:1251)i
phát – nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n là 129,2 ± 44,(cid:23) (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:86)ớ(cid:80) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:80)(cid:88)(cid:1245)n
nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:21)(cid:21)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191)
Ng(cid:88)(cid:92)(cid:1225)n (cid:52)(cid:88)ang (cid:36)nh [74] (cid:87)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:20)(cid:27) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) cao h(cid:1131)n
(cid:86)o (cid:89)ới (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:48)ai (cid:39)(cid:88)(cid:92) (cid:55)(cid:123)n [109] (cid:79)(cid:106) (cid:27)(cid:21)(cid:15)(cid:20) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) Ng(cid:88)(cid:92)(cid:1225)n (cid:52)(cid:88)ang (cid:55)h(cid:1203)ng
(cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:19)(cid:25) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:55)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:87)ới khi nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng
136
d(cid:106)i h(cid:1131)n(cid:15) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) (cid:79)(cid:106) do (cid:87)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) (cid:89)(cid:106) (cid:87)hời gian (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:1223)n c(cid:1259)a
ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:89)ới c(cid:105)c (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng
(cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:1193)(cid:92) (cid:87)o(cid:106)n (cid:69)(cid:1245) kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian (cid:87)(cid:85)ong ng(cid:106)(cid:92) (cid:11)g(cid:1239)(cid:80) c(cid:1191) (cid:87)(cid:85)ong giờ h(cid:106)nh ch(cid:116)nh (cid:89)(cid:106)
ngo(cid:106)i giờ h(cid:106)nh ch(cid:116)nh(cid:12) (cid:87)h(cid:117) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:48)ai (cid:39)(cid:88)(cid:92) (cid:55)(cid:123)n(cid:15) Ng(cid:88)(cid:92)(cid:1225)n
(cid:52)(cid:88)ang (cid:55)h(cid:1203)ng ch(cid:1229) (cid:87)h(cid:88) (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:1223)n (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:85)ong giờ h(cid:106)nh ch(cid:116)nh(cid:17)
(cid:55)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – (cid:255)(cid:1219)n nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)(cid:87) c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng(cid:15)
(cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i cao h(cid:1131)n nhi(cid:1221)(cid:88) (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:38)a(cid:80)(cid:83)(cid:69)(cid:72)(cid:79)(cid:79) (cid:89)(cid:106)
c(cid:1245)ng (cid:86)(cid:1269) [7] khi c(cid:123)ng (cid:69)(cid:1237) (cid:87)hời gian (cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)A là
(cid:27)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:55)h(cid:72)o (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:48)a(cid:87)(cid:86)(cid:88)o (cid:89)(cid:106) c(cid:1245)ng (cid:86)(cid:1269) [150](cid:15) khi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:80)(cid:1237)i (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an
c(cid:1259)a (cid:87)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – (cid:255)(cid:1219)n (cid:89)i(cid:1227)n (cid:83)h(cid:1191)n (cid:105)nh gi(cid:105)n (cid:87)i(cid:1219)(cid:83) ch(cid:1193)(cid:87) (cid:79)ư(cid:1255)ng c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88)
(cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n(cid:15) ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:85)(cid:1205)ng (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) (cid:255)(cid:1219)n (cid:89)i(cid:1227)n (cid:86)ớ(cid:80) (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:122)ng (cid:25) giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88)
(cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) (cid:83)h(cid:1257)c h(cid:1239)i (cid:87)h(cid:1195)n kinh (cid:87)(cid:1237)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n (cid:87)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227) (cid:255)(cid:1219)n (cid:89)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)ước (cid:21)
giờ (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) n(cid:106)(cid:92) c(cid:458)ng ch(cid:1229) chi(cid:1219)(cid:80) (cid:20)(cid:28)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:17) (cid:55)hời gian kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) – (cid:255)(cid:1219)n
(cid:89)i(cid:1227)n gi(cid:105)n (cid:87)i(cid:1219)(cid:83) (cid:83)h(cid:1191)n (cid:105)nh ch(cid:1193)(cid:87) (cid:79)ư(cid:1255)ng c(cid:1259)a c(cid:105)c chư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:85)ình gi(cid:105)o d(cid:1257)c c(cid:1245)ng (cid:255)(cid:1239)ng
nh(cid:1201)n (cid:87)h(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) n(cid:109)o (cid:89)(cid:106) (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) c(cid:1259)a c(cid:105)c (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:87)(cid:85)ong giai (cid:255)o(cid:1189)n
c(cid:1193)(cid:83) c(cid:458)ng như h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n(cid:17) (cid:55)(cid:1189)i (cid:57)i(cid:1227)(cid:87) Na(cid:80)(cid:15) (cid:80)(cid:1211)c d(cid:127) c(cid:122)n nhi(cid:1221)(cid:88)
kh(cid:121) kh(cid:259)n (cid:87)(cid:85)ong c(cid:123)ng (cid:87)(cid:105)c (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:114)n (cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:92)(cid:1221)n (cid:87)ới c(cid:1245)ng (cid:255)(cid:1239)ng (cid:89)(cid:106) h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88)
(cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:109) kh(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n c(cid:105)o (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:86)(cid:1237) gi(cid:1191)i (cid:83)h(cid:105)(cid:83): như (cid:89)ới c(cid:1245)ng
(cid:255)(cid:1239)ng ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)i(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:87)ờ (cid:85)(cid:1131)i giới (cid:87)hi(cid:1227)(cid:88) (cid:89)(cid:1221) c(cid:105)c (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)(cid:88) ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) n(cid:109)o(cid:15)
(cid:87)h(cid:123)ng (cid:84)(cid:88)a (cid:255)(cid:106)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:87)hanh(cid:15) (cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:92)(cid:1221)n h(cid:117)nh(cid:15) (cid:69)(cid:105)o ch(cid:116) (cid:89)(cid:106) c(cid:105) (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:84)(cid:88)a c(cid:1191) h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng (cid:79)oa
(cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:87)hanh c(cid:1259)a (cid:91)(cid:109)(cid:15) (cid:83)hường(cid:17)(cid:17)(cid:17) (cid:264)(cid:1237)i (cid:89)ới h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n(cid:15) ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i
kh(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n c(cid:105)o (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng c(cid:105)c (cid:69)(cid:1191)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) như (cid:38)(cid:51)(cid:54)(cid:54)(cid:15) (cid:41)(cid:36)(cid:54)(cid:55) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:1241) ch(cid:1261)c h(cid:1245)i (cid:87)h(cid:1191)o(cid:15) c(cid:105)c
(cid:69)(cid:88)(cid:1241)i h(cid:88)(cid:1193)n (cid:79)(cid:88)(cid:92)(cid:1227)n cho (cid:255)(cid:1245)i ng(cid:458) nh(cid:107)n (cid:89)i(cid:114)n c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước (cid:89)i(cid:1227)n c(cid:458)ng như h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng
(cid:92) (cid:87)(cid:1219) c(cid:1131) (cid:86)(cid:1251)(cid:17)
Thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – hình (cid:1191)nh học c(cid:1259)a chúng tôi là 18,5 ± 8,8,
k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i nhanh h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) Ng(cid:88)(cid:92)(cid:1225)n
Quang Anh [74] khi (cid:87)hời gian n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:22)(cid:15)(cid:23) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:54)(cid:1251) d(cid:429) c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) (cid:87)i(cid:1219)n (cid:69)(cid:1245) n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) do
(cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) c(cid:458)ng như (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:89)i(cid:1227)c nh(cid:121)(cid:80) gi(cid:1267)a c(cid:105)c ch(cid:88)(cid:92)(cid:114)n khoa
137
ng(cid:106)(cid:92) c(cid:106)ng ho(cid:106)n (cid:87)hi(cid:1227)n(cid:15) (cid:87)h(cid:1261) (cid:21) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) c(cid:121)
nh(cid:1267)ng (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:1257)(cid:83) h(cid:117)nh (cid:1191)nh học (cid:87)(cid:1263) c(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n (cid:87)(cid:85)ước n(cid:1131)i
chưa (cid:87)(cid:85)i(cid:1223)n khai (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:79)i(cid:114)n h(cid:1227) (cid:255)(cid:1219)n (cid:89)ới (cid:69)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i
(cid:255)(cid:1223) (cid:87)i(cid:1219)n h(cid:106)nh (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)(cid:1223) can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch(cid:17)
(cid:55)hời gian nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:25)(cid:15)(cid:21) (cid:147) (cid:20)(cid:22)(cid:15)(cid:27) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
N(cid:1219)(cid:88) (cid:86)o (cid:89)ới c(cid:105)c (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:87)(cid:85)ong nước kh(cid:105)c(cid:15) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i nhanh h(cid:1131)n (cid:85)(cid:1193)(cid:87)
nhi(cid:1221)(cid:88) (cid:86)o (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) Mai Duy Tôn [109] khi (cid:87)hời gian n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:26)(cid:19)
(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) (cid:83)h(cid:1191)n (cid:105)nh (cid:86)(cid:1269) (cid:87)i(cid:1219)n (cid:69)(cid:1245) (cid:87)(cid:85)ong c(cid:1191)i (cid:87)i(cid:1219)n (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)
(cid:87)(cid:1189)i (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i(cid:17) Nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:48)ai (cid:39)(cid:88)(cid:92) (cid:55)(cid:123)n (cid:255)ư(cid:1255)c c(cid:123)ng
(cid:69)(cid:1237) n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:15) (cid:86)a(cid:88) (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:255)(cid:1193)(cid:92)(cid:15) (cid:255)(cid:109) c(cid:121) (cid:85)(cid:1193)(cid:87) nhi(cid:1221)(cid:88) gi(cid:1191)i (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)ư(cid:1255)c ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:105)(cid:83)
d(cid:1257)ng (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:85)i(cid:1223)n khai nh(cid:1205)(cid:80) (cid:80)(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch (cid:85)(cid:126)(cid:87) ng(cid:1203)n (cid:87)hời gian nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n - (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i
h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) như: (cid:87)h(cid:123)ng (cid:69)(cid:105)o c(cid:1259)a c(cid:105)c (cid:69)(cid:1227)nh (cid:89)i(cid:1227)n (cid:87)(cid:88)(cid:92)(cid:1219)n (cid:87)(cid:85)ước/ h(cid:1227) (cid:87)h(cid:1237)ng c(cid:1193)(cid:83) c(cid:1261)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ước
(cid:89)i(cid:1227)n(cid:15) (cid:91)(cid:112)(cid:87) nghi(cid:1227)(cid:80) nhanh (cid:87)(cid:1189)i ch(cid:1243) (cid:11)(cid:255)(cid:1211)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:44)N(cid:53)(cid:12)(cid:15) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:83)h(cid:122)ng
ch(cid:1257)(cid:83) c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:11)(cid:87)h(cid:1201)(cid:80) ch(cid:116) (cid:87)(cid:1189)i (cid:83)h(cid:122)ng can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch khi (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:87)(cid:1203)c
(cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn c(cid:121) ch(cid:1229) (cid:255)(cid:1231)nh (cid:79)(cid:1193)(cid:92) h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) kh(cid:1237)i(cid:12)(cid:17)(cid:17)(cid:17) (cid:255)(cid:1211)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:86)(cid:1269) (cid:83)h(cid:1237)i h(cid:1255)(cid:83) gi(cid:1267)a c(cid:105)c
ch(cid:88)(cid:92)(cid:114)n khoa(cid:17) (cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:83)h(cid:127) h(cid:1255)(cid:83) (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:51)h(cid:1189)(cid:80)
(cid:51)hước (cid:54)(cid:88)ng [151] (cid:89)(cid:1263)a (cid:69)(cid:105)o c(cid:105)o (cid:87)h(cid:105)ng (cid:23)(cid:18)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28) khi (cid:87)h(cid:1193)(cid:92) (cid:87)hời gian nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n -
(cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:79)(cid:106) 43,6 ± 15,8 phút.
M(cid:1211)c dù v(cid:1201)y, so với các tác gi(cid:1191) nước ngoài thì thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)t c(cid:1259)a chúng tôi còn khá dài, theo tác gi(cid:1191) Caputo và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [152] thời
gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là 28 phút, tuy nhiên theo tác gi(cid:1191) Meretora và
c(cid:1245)ng s(cid:1269) [153] khi áp d(cid:1257)ng mô hình Helsinki tai b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n Royal Melbourne
(cid:255)(cid:109) gi(cid:1191)m thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t trong giờ hành chính tới 25 phút,
tuy nhiên thời gian này vào ngoài giờ hành chính vẫn là 62 phút. Tuy nhiên,
k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi l(cid:1189)i nhanh h(cid:1131)n nhi(cid:1221)u so với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Campbell
và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [7] khi thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là 74 phút. S(cid:1251) d(cid:429) c(cid:121) k(cid:1219)t
qu(cid:1191) này trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Campbell là do trong nghiên c(cid:1261)u
138
(cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36) (cid:255)(cid:109) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n ch(cid:1257)(cid:83) (cid:87)ưới (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:255)(cid:1223) l(cid:1269)a chọn b(cid:1227)nh
nh(cid:107)n(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do k(cid:112)o d(cid:106)i (cid:87)hời gian tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t. Quay l(cid:1189)i với nghiên c(cid:1261)u
c(cid:1259)a chúng tôi, m(cid:1211)c dù thời gian trung bình là 46 phút, tuy nhiên có b(cid:1227)nh nhân
kéo dài tới (cid:26)(cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) kh(cid:121) kh(cid:259)n c(cid:1259)a chúng tôi khi tri(cid:1223)n khai t(cid:1189)i
khoa C(cid:1193)p c(cid:1261)u, với (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân vào c(cid:1193)p c(cid:1261)u luôn quá t(cid:1191)i, nhân l(cid:1269)c còn
thi(cid:1219)(cid:88)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là nh(cid:1267)ng thời (cid:255)i(cid:1223)m ngoài giờ hành chính. Tuy nhiên khi xem
l(cid:1189)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Mai Duy Tôn [109] khi thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t dài nh(cid:1193)t lên tới (cid:20)(cid:24)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)h(cid:1193)y s(cid:1269) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n rõ r(cid:1227)t trong quy trình
c(cid:1193)(cid:83) c(cid:126)(cid:88) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t cho nh(cid:1239)i máu não c(cid:1259)a chúng tôi.
4.3.2. Đánh giá quy trình can thiệp mạch
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) “b(cid:1203)c c(cid:1195)u” tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch chia
ra làm 2 lo(cid:1189)i: (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) gi(cid:1191)i nguy - can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch s(cid:1217) (cid:255)ư(cid:1255)c ti(cid:1219)n hành khi
tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch th(cid:1193)t b(cid:1189)i (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p - can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch ti(cid:1219)n
hành ngay sau khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t càng sớm càng t(cid:1237)t mà không c(cid:1195)n chờ (cid:255)(cid:1255)i
(cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t. Hướng dẫn n(cid:259)(cid:80) (cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:24) c(cid:1259)a Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i tim
m(cid:1189)ch Hoa K(cid:484)/ Hi(cid:1227)p h(cid:1245)i (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não Hoa K(cid:484) (AHA/ASA) khuy(cid:1219)n cáo không nên
trì hoãn can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1223) chờ hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t [63].
Nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi là m(cid:1245)t nghiên c(cid:1261)u áp d(cid:1257)ng phư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u
tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p, vì v(cid:1201)(cid:92) (cid:255)(cid:1223) tránh ch(cid:1201)m tr(cid:1225) (cid:87)(cid:85)ong (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:458)ng như (cid:86)ai (cid:86)(cid:1237)
trong khi phân tích k(cid:1219)t qu(cid:1191), chúng tôi áp d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n thời gian tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t – chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i dưới 60 phút. 60 phút là kho(cid:1191)ng thời gian (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:1259)a
thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, vì v(cid:1201)y với tiêu chu(cid:1197)n này c(cid:1259)a chúng tôi h(cid:1189)n ch(cid:1219) t(cid:1237)i (cid:255)a
vi(cid:1227)c chờ (cid:255)(cid:1255)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch.
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, thời gian t(cid:1263) khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t tới khi
chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:20)(cid:15)(cid:20) (cid:147) (cid:20)(cid:23)(cid:15)(cid:28) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nhanh nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:21) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:89)(cid:106) ch(cid:1201)(cid:80)
nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:46)h(cid:123)ng c(cid:121) (cid:86)(cid:1269) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) gi(cid:1267)a c(cid:105)c nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:89)(cid:1221) (cid:87)hời gian
(cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t - chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i(cid:17) (cid:38)(cid:105) (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian (cid:87)i(cid:114)(cid:88)
139
(cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i ch(cid:1229) (cid:21) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) nh(cid:1267)ng (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:80)(cid:106) ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i
(cid:255)(cid:109) (cid:87)(cid:85)i(cid:1223)n khai (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) nga(cid:92) (cid:87)(cid:1189)i (cid:83)h(cid:122)ng can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:89)(cid:106) (cid:83)h(cid:1237)i h(cid:1255)(cid:83) (cid:89)ới can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83)
(cid:80)(cid:1189)ch nga(cid:92) (cid:79)(cid:1201)(cid:83) (cid:87)(cid:1261)c(cid:15) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:1191)(cid:80) (cid:69)(cid:1191)o (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:116) (cid:179)(cid:87)hời gian (cid:79)(cid:106) n(cid:109)o(cid:180)(cid:17)
Nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:54)(cid:38)(cid:36)(cid:51)(cid:40) [3] (cid:79)(cid:106) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:87)i(cid:114)n c(cid:123)ng
(cid:69)(cid:1237) cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92) (cid:79)(cid:1255)i (cid:116)ch c(cid:1259)a can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o nhanh (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1271) (cid:87)hi(cid:1219)(cid:88)
(cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o do (cid:87)(cid:1203)c c(cid:105)c (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)ớn h(cid:1227) (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n ho(cid:106)n (cid:87)(cid:85)ước(cid:17) (cid:51)(cid:85)o(cid:87)oco(cid:79) c(cid:1259)a nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:105)(cid:83)
d(cid:1257)ng (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:87)hời gian (cid:87)(cid:1263) c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:1223)
nh(cid:1193)n (cid:80)(cid:1189)nh (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) c(cid:1259)a c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh c(cid:458)ng như (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o
nhanh(cid:17) (cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) ch(cid:1229) (cid:85)a (cid:87)hời gian (cid:87)(cid:1263) ch(cid:1257)(cid:83) c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)ới chọc
(cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:79)(cid:106) (cid:24)(cid:20) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nhanh nh(cid:1193)(cid:87) (cid:22)(cid:20) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:79)(cid:107)(cid:88) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:25)(cid:27) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o c(cid:121) (cid:26)(cid:21)(cid:15)(cid:26)(cid:8) c(cid:121) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ước
(cid:255)(cid:121)(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)(cid:88) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227) (cid:86)(cid:1265) d(cid:1257)ng (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i
h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) (cid:20)(cid:19)(cid:19)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) ch(cid:88)(cid:1197)n (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:87)ha(cid:92) (cid:89)(cid:117)
ch(cid:1257)(cid:83) c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:57)ới (cid:89)i(cid:1227)c (cid:105)(cid:83) d(cid:1257)ng (cid:87)(cid:85)i(cid:1223)n
khai (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) nga(cid:92) (cid:87)(cid:1189)i (cid:83)h(cid:122)ng ch(cid:1257)(cid:83) c(cid:1203)(cid:87) (cid:79)ớ(cid:83) (cid:89)i (cid:87)(cid:116)nh(cid:15) (cid:87)h(cid:1201)(cid:80) ch(cid:116) nga(cid:92) (cid:87)(cid:1189)i
(cid:83)h(cid:122)ng can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)(cid:106) c(cid:105)c gi(cid:1191)i (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)(cid:1223) (cid:85)(cid:126)(cid:87) ng(cid:1203)n c(cid:105)c kho(cid:1191)ng (cid:87)hời gian nh(cid:1201)(cid:83)
(cid:89)i(cid:1227)n - (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)(cid:15) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n h(cid:117)nh (cid:1191)nh – (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87)(cid:15) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – can
(cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch(cid:15) (cid:87)(cid:88)(cid:92) nhi(cid:114)n ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i c(cid:122)n g(cid:1211)(cid:83) (cid:80)(cid:1245)(cid:87) (cid:86)(cid:1237) kh(cid:121) kh(cid:259)n (cid:89)(cid:1221) nh(cid:107)n (cid:79)(cid:1269)c (cid:87)(cid:85)i(cid:1223)n
khai(cid:15) (cid:89)(cid:1221) k(cid:116) ca(cid:80) k(cid:1219)(cid:87) c(cid:1259)a người nh(cid:106)(cid:17)(cid:17)(cid:17)
(cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i – (cid:255)(cid:1219)n khi (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88)
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i là 44,9 ± 25,(cid:28) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) nhanh nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:24) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) ch(cid:1201)(cid:80) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:38)a(cid:80)(cid:83)(cid:69)(cid:72)(cid:79)(cid:79) (cid:89)(cid:106) c(cid:1245)ng (cid:86)(cid:1269)
[7] khi (cid:87)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:22) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch
c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong k(cid:1219)(cid:87) h(cid:1255)(cid:83) (cid:89)ới (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng (cid:80)(cid:1189)ch n(cid:109)o gi(cid:1267)a c(cid:121) (cid:87)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:79)(cid:106) (cid:24)(cid:25)(cid:15)(cid:20)
(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng cao h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới (cid:21) nh(cid:121)(cid:80) c(cid:122)n (cid:79)(cid:1189)i(cid:17) (cid:55)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:79)(cid:107)(cid:88) nh(cid:1193)(cid:87) (cid:79)(cid:106)
(cid:20)(cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) c(cid:458)ng (cid:85)(cid:1131)i (cid:89)(cid:106)o nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh (cid:87)(cid:85)ong (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)(cid:88)
n(cid:106)(cid:92) cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92) nh(cid:121)(cid:80) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong ph(cid:1237)i h(cid:1255)p t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng
m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a g(cid:1211)p nhi(cid:1221)(cid:88) kh(cid:121) kh(cid:259)n (cid:87)(cid:85)ong k(cid:429) (cid:87)h(cid:88)(cid:1201)t l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học.
140
Thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i c(cid:1259)a chúng tôi là (cid:26)(cid:26)(cid:15)(cid:21) (cid:147) (cid:21)(cid:19)(cid:15)(cid:24)(cid:15) k(cid:1219)(cid:87)
(cid:84)(cid:88)(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) c(cid:458)ng nhanh h(cid:1131)n k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:38)a(cid:80)(cid:83)(cid:69)(cid:72)(cid:79)(cid:79) (cid:89)(cid:106) c(cid:1245)ng (cid:86)(cid:1269) [7] khi công
(cid:69)(cid:1237) (cid:87)hời gian n(cid:106)(cid:92) (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:20)(cid:22) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:40)(cid:59)(cid:55)(cid:40)N(cid:39) (cid:44)(cid:36)(cid:17)
4.3.3. Đánh giá các khoảng thời gian trong nghiên cứu
(cid:55)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p, tái thông m(cid:1189)ch não là m(cid:1257)c tiêu chính.
Tái thông m(cid:1189)ch não là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229)
l(cid:1227) t(cid:1265) vong [2]. M(cid:1237)i liên quan ch(cid:1211)t ch(cid:1217) gi(cid:1267)a tái thông m(cid:1189)ch và k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
sàng ph(cid:1257) thu(cid:1245)c thời gian [154]. Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n khi tái thông
m(cid:1189)ch quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t và t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. Thời gian tái thông
càng ng(cid:1203)n, k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng càng t(cid:1237)(cid:87) như gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p.
Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i phát tới khi tái thông trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng
tôi là 251,3 (cid:147) (cid:24)(cid:24)(cid:15)(cid:23) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3] là 241
phút, nghiên c(cid:1261)u EXTEND IA [7] là 248 phút, nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME
[6] là 252 phút và nhanh h(cid:1131)n (cid:86)o (cid:89)ới nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN [5] là 261 phút.
Thời gian t(cid:1263) khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t – can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch: trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a
chúng tôi có 51 b(cid:1227)nh nhân (59,3%) có thời gian n(cid:106)(cid:92) dưới (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:15) (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) k(cid:1219)t
qu(cid:1191) cho th(cid:1193)(cid:92) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) c(cid:458)ng như (cid:86)(cid:1269) ph(cid:1237)i h(cid:1255)p gi(cid:1267)a các chuyên khoa
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)ư(cid:1255)c c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:89)(cid:106) ng(cid:106)(cid:92) c(cid:106)ng (cid:255)ư(cid:1255)c rút ng(cid:1203)n.
Thời gian can thi(cid:1227)p: tính t(cid:1263) khi chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:87)ới khi tái thông, k(cid:1219)t qu(cid:1191)
c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c có 36 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:23)(cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) dưới 30 phút, 32 b(cid:1227)nh nhân
(37,2%) kéo dài t(cid:1263) 30 – 60 phút và ch(cid:1229) có 18 b(cid:1227)nh nhân (20,9%) có thời gian
can thi(cid:1227)p trên 60 phút.
4.3.4. Đánh giá kết cục lâm sàng theo điểm NIHSS khi nhập viện.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:79)ư(cid:1255)ng giá m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân,
góp ph(cid:1195)n (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng trong ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Adams và c(cid:1245)ng s(cid:1269)
(cid:255)(cid:109) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u TOAST [115], bao g(cid:1239)m 1281 b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lúc nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n, k(cid:1219)t qu(cid:1191) cho
141
th(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS (cid:149) (cid:20)(cid:25) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)ới (cid:87)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227) (cid:87)(cid:1265) (cid:89)ong (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:106)n (cid:83)h(cid:1219) cao(cid:17) (cid:46)(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191)
(cid:87)(cid:85)ong nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) k(cid:1219)(cid:87) (cid:84)(cid:88)(cid:1191) c(cid:1259)a (cid:87)(cid:105)c gi(cid:1191) (cid:36)da(cid:80)(cid:86) (cid:89)(cid:106) c(cid:1245)ng
s(cid:1269)(cid:15) khi ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i chia (cid:27)(cid:25) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:87)h(cid:106)nh (cid:21) nh(cid:121)(cid:80)(cid:15) nh(cid:121)(cid:80) (cid:20) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:31)
(cid:20)(cid:25) (cid:89)(cid:106) nh(cid:121)(cid:80) (cid:21) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20)(cid:25) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n(cid:17) (cid:55)(cid:1229) (cid:79)(cid:1227) h(cid:1239)i (cid:83)h(cid:1257)c
(cid:87)h(cid:1195)n kinh (cid:87)(cid:1237)(cid:87) (cid:87)(cid:1189)i (cid:87)hời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) nh(cid:121)(cid:80) (cid:20) (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:27)(cid:18)(cid:23)(cid:27) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:26)(cid:28)(cid:15)(cid:20)(cid:26)(cid:8)(cid:12) cao
h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:21) (cid:79)(cid:106) (cid:21)(cid:21)(cid:18)(cid:22)(cid:27) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:24)(cid:26)(cid:15)(cid:28)(cid:8))(cid:15) (cid:89)(cid:106) (cid:86)(cid:1269) kh(cid:105)c (cid:69)i(cid:1227)(cid:87) n(cid:106)(cid:92) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng
k(cid:114) (cid:89)ới (cid:83) (cid:32) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:22)(cid:22)(cid:17)
4.3.5. Ảnh hưởng thay đổi điểm NIHSS tới kết cục lâm sàng
Theo b(cid:1191)ng 3.24 v(cid:1221) phân lo(cid:1189)i k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng theo b(cid:1191)ng (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS,
nh(cid:121)(cid:80) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n dưới 16 có t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t
h(cid:1131)n nhớm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:25)(cid:17) (cid:38)(cid:458)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:69)(cid:1191)ng 3.14 thì có 61
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:26)(cid:19)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m và 48 b(cid:1227)nh nhân
(cid:11)(cid:24)(cid:24)(cid:15)(cid:27)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m.
(cid:264)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng,
qua b(cid:1191)ng 3.25 (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m (cid:1251) nhóm mRS 0 - (cid:21) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n c(cid:121)
(cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với nhóm mRS 3 - 6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày: 88,3% và
(cid:22)(cid:19)(cid:15)(cid:27)(cid:8)(cid:15) (cid:83) (cid:31) (cid:19)(cid:15)(cid:19)(cid:24)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m (cid:1251) nhóm mRS 0-(cid:21) (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n
c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với nhóm mRS 3-6 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày: 71,7% và
19,2%, p < 0,05.
K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) với k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)ư(cid:1255)c công b(cid:1237) trong
nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Wouters và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [155] khi (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) c(cid:1259)a
(cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:89)(cid:106) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong 24 giờ (cid:255)(cid:1195)u trong
(cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não. Nghiên c(cid:1261)u bao g(cid:1239)m 369 b(cid:1227)nh nhân (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não, k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n
liên quan tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t với OR 0,82, 95% CI 0,77 – 0,86.
(cid:57)(cid:106) (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trong 24 giờ c(cid:458)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng thới k(cid:1219)t c(cid:1257)c
h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t với OR 0,94, 95% CI 0,88 – 0,99.
142
Tuy nhiên các tác gi(cid:1191) c(cid:458)ng ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng m(cid:1237)i liên quan c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
với k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i theo thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Saver
và c(cid:1245)ng s(cid:1269) phân tích 312 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS trung v(cid:1231) c(cid:1191)i thi(cid:1227)n theo thời
gian trong su(cid:1237)t 90 ngày theo dõi, t(cid:1263) 15 (9,5 – 20) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 1-3 giờ, 12 (6
– 19) t(cid:1189)i 24 giờ, tới 7 (2 – 19) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. Gi(cid:1267)a thời (cid:255)i(cid:1223)m 1 – 3 giờ
tới 24 giờ, t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân c(cid:1191)i thi(cid:1227)n (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS: 39,1% và 17,6%, p < 0,001. M(cid:1237)i liên quan gi(cid:1267)a (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:89)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i c(cid:1191)i thi(cid:1227)n theo thời gian: t(cid:1263) 0,51 t(cid:1189)i 1 – 3 giờ, tới 0,72 t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ và tới 0,87 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày [156].
Frankel và c(cid:1245)ng s(cid:1269) khi phân tích l(cid:1189)i d(cid:1267) li(cid:1227)u trong nghiên c(cid:1261)u NINDS I
(cid:89)(cid:106) (cid:44)(cid:44) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)h(cid:1193)(cid:92) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n > 17 cùng với (cid:85)(cid:88)ng nh(cid:429) c(cid:121) gi(cid:105) (cid:87)(cid:85)(cid:1231)
(cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c x(cid:1193)u, với giá tr(cid:1231) ch(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n dư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:116)nh (cid:11)(cid:51)(cid:51)(cid:57)(cid:12) (cid:28)(cid:25)(cid:8) (cid:11)(cid:28)(cid:24)(cid:8) (cid:38)(cid:44)
88 – 100%). Giá tr(cid:1231) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c x(cid:1193)u t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ khi NIHSS >
22 (PPV 98%; 95% CI 93 – 100%) và t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 7 – 10 ngày khi NIHSS >
16 (PPV 92%, 95% CI 85 – 99%) [117]
4.3.6. Đánh giá kết cục lâm sàng theo phân loại TOAST
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:86)(cid:1269) ph(cid:1257)c h(cid:1239)i lâm sàng theo nhóm nguyên nhân d(cid:1269)a theo phân
lo(cid:1189)i TOAST, t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n lâm sàng (mRS 0-2) thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày nhóm
b(cid:1227)nh m(cid:1189)ch máu lớn chi(cid:1219)m 69,39%, nguyên nhân t(cid:1263) tim chi(cid:1219)m 70,83% và t(cid:1263)
ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n kh(cid:105)c(cid:18)kh(cid:123)ng (cid:91)(cid:105)c (cid:255)(cid:1231)nh chi(cid:1219)m 69,2%. Không có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t gi(cid:1267)a
các nhóm nguyên nhân v(cid:1221) t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng (cid:1251) thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày.
Tuy nhiên, 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) vong (mRS =6) t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:28)(cid:19) ng(cid:106)(cid:92) (cid:255)(cid:1221)u
thu(cid:1245)c nhóm nguyên nhân tim m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:109) (cid:255)ư(cid:1255)c phân tích (cid:1251) phía trên.
4.3.7. Ảnh hưởng của tuổi tới kết cục lâm sàng
S(cid:1269) gia (cid:87)(cid:259)ng (cid:89)(cid:1221) tu(cid:1241)i (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng x(cid:1193)(cid:88) (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và k(cid:1219)t c(cid:1257)c dài h(cid:1189)n
(cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Tu(cid:1241)i là m(cid:1245)t y(cid:1219)u t(cid:1237) d(cid:1269) báo k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng sau nh(cid:1239)i máu não,
các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:87)hường có tiêu chu(cid:1197)n v(cid:1221) giưới h(cid:1189)n trên c(cid:1259)a
tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nh(cid:107)n như trong nghiên c(cid:1261)u SWIFT PRIME [6], nghiên c(cid:1261)u
143
REVASCAT [8], nghiên c(cid:1261)u THRACE [66], nghiên c(cid:1261)u THERAPY giới h(cid:1189)n
tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nhân không quá 80, thì các nghiên c(cid:1261)u ESCAPE [3], MR CLEAN
[5] l(cid:1189)i không có giới h(cid:1189)n trên c(cid:1259)a tu(cid:1241)i b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:121) (cid:79)(cid:1217) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:79)(cid:116) do gi(cid:1191)i
thích vì sao k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (cid:86)a(cid:88) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng (cid:87)(cid:116)nh (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN và ESCAPE th(cid:1193)(cid:83) h(cid:1131)n c(cid:105)c nghi(cid:114)n
c(cid:1261)u còn l(cid:1189)i.
Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, không áp d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n giới h(cid:1189)n trên
v(cid:1221) tu(cid:1241)i, tuy nhiên trong 86 b(cid:1227)nh nhân ch(cid:1229) có 4 b(cid:1227)nh nhân trên 80 tu(cid:1241)i(cid:17) (cid:264)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh
giá s(cid:1269) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng v(cid:1221) tu(cid:1241)i chúng tôi chia b(cid:1227)nh nhân ra các nhóm tu(cid:1241)i khác nhau:
dưới 60 tu(cid:1241)i, 60-70 tu(cid:1241)i, trên 70 tu(cid:1241)i. Qua b(cid:1191)ng 3.28 chúng ta th(cid:1193)y tu(cid:1241)i không
ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng. T(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh
t(cid:1237)(cid:87) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2 (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n dưới 60 tu(cid:1241)i, 60 –
70 tu(cid:1241)i, trên 70 tu(cid:1241)i l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 22/32 (68,8%), 26/31 (83,9%) và 12/23
(52,2%). T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t qu(cid:1191) t(cid:1237)t c(cid:121) (cid:91)(cid:88) hướng cao nh(cid:1193)t (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân 60-70
tu(cid:1241)i, tuy nhiên s(cid:1269) khác bi(cid:1227)(cid:87) kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê.
Knoflach và c(cid:1245)ng s(cid:1269) phân tích m(cid:1237)i liên quan gi(cid:1267)a tu(cid:1241)i và k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:21)(cid:12) (cid:1251) 43.163 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não. T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t
c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:21)(cid:12) g(cid:1211)p (cid:1251) 88,2% b(cid:1227)nh nhân tr(cid:1215) tu(cid:1241)i (tu(cid:1241)i (cid:148) (cid:24)(cid:24)(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:88)(cid:1241)i
là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) khi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n v(cid:1221) m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t
qu(cid:1271)(cid:15) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87)(cid:15) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271), giới, các y(cid:1219)u t(cid:1237) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:89)(cid:106)
bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271). Khi l(cid:1193)y nhóm tu(cid:1241)i 56 – 65 làm m(cid:1237)c, t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh v(cid:1221) h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t là 3,4 (95% CI 1,9 – 6,4), 2,2 (95% CI 1,6 – 3,2) và
1,5 (95% CI 1,2 – (cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:12) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng với các m(cid:1237)c tu(cid:1241)i 18 - 35, 36 - 45 và 46 - 55;
và 0,7 (95% CI 0,6 - 0,81), 0,32 (95% CI 0,28 – 0,37) và 0,18 (95% CI 0,14 –
(cid:19)(cid:15)(cid:21)(cid:21)(cid:12) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng với nhóm tu(cid:1241)i 66 – 75, 76 – 85 và > 85 tu(cid:1241)i. T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng t(cid:1237)t cao nh(cid:1193)t (cid:1251) nhóm tu(cid:1241)i 18 – 35 tu(cid:1241)i và gi(cid:1191)m 3,1 – 4,2% m(cid:1243)i (cid:80)ười
n(cid:259)(cid:80) cho (cid:87)ới tu(cid:1241)i 75 [157].
144
4.3.8. Ảnh hưởng thời gian can thiệp tới kết cục lâm sàng
Khi phân tích thời gian can thi(cid:1227)p (t(cid:1263) khi chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:87)ới khi tái
thông) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, chúng tôi chia thời gian can thi(cid:1227)p ra
(cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:22) nh(cid:121)(cid:80): dưới 30 phút, 30 – 60 phút và trên 60 phút. T(cid:1229) l(cid:1227) k(cid:1219)t c(cid:1257)c h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày cao nh(cid:1193)t (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân có thời gian can
thi(cid:1227)(cid:83) dưới 30 phút, ti(cid:1219)p theo là nhớm có thời gian can thi(cid:1227)p t(cid:1263) 30 – 60 phút,
và cu(cid:1237)i cùng là nhóm trên 60 phút với t(cid:1229) l(cid:1227) l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 46,7%, 40 % và 13,3%.
So với nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) dưới 30 phút, nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) c(cid:121) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131)
có k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng không t(cid:1237)t cao g(cid:1193)p 4,3 l(cid:1195)n (OR 4,38, 95% CI 1,29 –
14,47). K(cid:1219)t qu(cid:1191) n(cid:106)(cid:92) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) với k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a tác gi(cid:1191) Spiotta và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [158]
khi th(cid:1193)y nhóm can thi(cid:1227)(cid:83) dưới (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t qu(cid:1191) t(cid:1237)(cid:87) h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) c(cid:121) (cid:87)hời gian
can thi(cid:1227)p trên 60 phút, với t(cid:1229) l(cid:1227) l(cid:1195)n lư(cid:1255)t là 53,6% và 30,8%, p = 0,009 .
4.3.9. Ảnh hưởng thời gian nhập viện – tái thông, khởi phát – tái thông
tới kết cục lâm sàng
K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u chúng tôi có 40 b(cid:1227)nh nhân có thời gian t(cid:1263) khi
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n tới khi tái thông trên 120 phút, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 46,5%. Thời gian nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n – tái thông (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng kém c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày với OR 3,03; 95% CI 1,16 – 7,94. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này m(cid:1245)t l(cid:1195)n n(cid:1267)a
kh(cid:1207)ng (cid:255)(cid:1231)nh vai trò c(cid:1259)a tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80)(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)(cid:87) (cid:79)(cid:106) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tái
thông m(cid:1189)ch sớm trong b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n(cid:17) (cid:264)(cid:1223) gi(cid:1191)m thời gian thái thông m(cid:1189)ch k(cid:1223) t(cid:1263)
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n(cid:15) ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:109) c(cid:121) (cid:84)(cid:88)(cid:92) (cid:87)(cid:85)(cid:117)nh (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1223) làm gi(cid:1191)m thời gian
t(cid:1263) khi vào vi(cid:1227)n tới khi dùng thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t, với (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p trong
nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi thì can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c th(cid:1269)c hi(cid:1227)n ngay sau khi tiêu
s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch là th(cid:1269)c h(cid:106)nh (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:255)ư(cid:1255)c áp d(cid:1257)ng t(cid:1189)i h(cid:1195)u h(cid:1219)t các trung
(cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1223) gi(cid:1191)m thời gian (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tái thông m(cid:1189)ch não trong b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n.
Trong k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a chúng tôi thì thời gian kh(cid:1251)i phát – (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng dưới 240
phút (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng kh(cid:123)ng c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng. S(cid:1251) d(cid:429) ch(cid:126)ng
145
tôi l(cid:1193)y m(cid:1237)c 240 phút do trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi thời gian tái thông
trung bình là 251 phút (140 – (cid:22)(cid:25)(cid:21)(cid:12)(cid:15) c(cid:458)ng (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:1269) thời gian c(cid:1259)a các nghiên
c(cid:1261)u khác, có thời gian tái thông xung quanh 240 – 250 phút.
(cid:55)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p, tái thông m(cid:1189)ch não là m(cid:1257)c tiêu chính.
Tái thông m(cid:1189)ch não là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1229)
l(cid:1227) t(cid:1265) vong [2]. M(cid:1237)i liên quan ch(cid:1211)t ch(cid:1217) gi(cid:1267)a tái thông m(cid:1189)ch và k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
sàng ph(cid:1257) thu(cid:1245)c thời gian [154]. Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n khi tái thông
m(cid:1189)ch quy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1231)nh k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t và t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong. Thời gian tái thông
càng ng(cid:1203)n, k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng càng t(cid:1237)(cid:87) như gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) (cid:89)ong(cid:15) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p.
Mazighi và c(cid:1245)ng s(cid:1269) phân tích g(cid:1245)p 7 nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch,
m(cid:1257)c (cid:255)(cid:116)ch (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)(cid:105)c (cid:255)(cid:1245)ng c(cid:1259)a thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n khi tái thông
tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng. Nghiên c(cid:1261)u g(cid:1239)m 480 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn
(cid:11)(cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong ho(cid:1211)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:12) (cid:255)ư(cid:1255)c tái thông thành công
trong 8 giờ (cid:255)(cid:1195)(cid:88)(cid:17) (cid:55)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:20)(cid:21)(cid:19) (cid:69)(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong và 360
b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a. Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i (cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n khi tái
(cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)(cid:259)ng (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t n(cid:1245)i sọ, gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:21) (cid:89)(cid:106) (cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:20)(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:1229) su(cid:1193)t chênh c(cid:1259)a thời gian kh(cid:1251)i phát
(cid:255)(cid:1219)n khi tái (cid:87)h(cid:123)ng (cid:87)(cid:259)ng (cid:80)(cid:1243)i 30 phút là 1,21 (95% CI 1,09 – 1,34; p < 0,001)
cho t(cid:1265) vong, 0,79 (95% CI 0,72 – 0,78) cho k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:21)(cid:12)(cid:15)
0,78 (95% CI 0,71 – 0,86) cho k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng hoàn h(cid:1191)o (cid:11)(cid:80)(cid:53)(cid:54) (cid:148) (cid:20)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:20)(cid:15)(cid:21)(cid:20)
(95% CI 1,1 – 1,33) cho xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t n(cid:1245)i sọ [159].
4.3.10. Ảnh hưởng ASPECTS tới kết cục lâm sàng
Thang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:255)ư(cid:1255)c s(cid:1265) d(cid:1257)ng trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi, với
tiêu chu(cid:1197)n l(cid:1269)a chọn là ASPECTS (cid:149) 6. Chúng tôi chia ra 2 nhóm b(cid:1227)nh nhân: 1
nhóm ASPECTS 6-7, 1 nhóm ASPECTS 8-(cid:20)(cid:19) (cid:255)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh giá (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c là
146
(cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới s(cid:1257) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm
sàng (cid:1251) thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t với các nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) vai
trò c(cid:1259)a (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS trong tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) c(cid:458)ng như can (cid:87)hi(cid:1227)p m(cid:1189)ch.
Trong tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)u v(cid:1221) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
ASPECTS g(cid:1239)m 156 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não do t(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng (cid:87)(cid:88)(cid:1195)n
ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:85)(cid:87)(cid:51)(cid:36) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:87)hang
(cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS b(cid:1205)ng CLVT không thu(cid:1237)c (cid:255)(cid:1237)i (cid:84)(cid:88)ang (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) [98]. K(cid:1219)t
qu(cid:1191) (cid:87)h(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c t(cid:1263) nghiên c(cid:1261)u bao g(cid:1239)(cid:80): (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS t(cid:1229) l(cid:1227) ngh(cid:1231)ch với
m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271)(cid:30) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS (cid:148) (cid:26) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)ới (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và tàn t(cid:1201)t
t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:22) (cid:87)h(cid:105)ng(cid:30) (cid:255)i(cid:1223)m ASPECTS d(cid:1269) (cid:255)o(cid:105)n (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t và
xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t n(cid:1245)i sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng(cid:15) (cid:255)(cid:1245) nh(cid:1189)(cid:92)(cid:15) (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:1211)c hi(cid:1227)(cid:88) (cid:87)(cid:85)ong (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng h(cid:1239)i
ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t là 0,78 và 0,96, trong xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t n(cid:1245)i sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng l(cid:1195)n
(cid:79)ư(cid:1255)t là 0,9 và 0,61.
Trong nghiên c(cid:1261)u v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch, nghiên c(cid:1261)u penumbra pivotal
Stroke [160] v(cid:1221) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch cho b(cid:1227)nh nhân t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n hoàn
(cid:87)(cid:85)ước, t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c th(cid:1195)n kinh (t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90
ngày) c(cid:1259)a nhóm b(cid:1227)nh nhân ASPECTS > 7 VÀ ASPECTS (cid:148) (cid:26) (cid:79)(cid:1195)(cid:80) (cid:79)ư(cid:1255)t là
50%, 15%, RR 3,3, 95% CI 1,6 – 6,8.
M(cid:1245)t lí do có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có l(cid:1217) là do
nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi có s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n chưa (cid:255)(cid:1259) lớn (cid:255)(cid:1223) ch(cid:1229) ra s(cid:1269)
khác bi(cid:1227)t trong vai trò c(cid:1259)a ASPECTS tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng.
4.3.11. Ảnh hưởng của đường máu tới kết cục lâm sàng
Kho(cid:1191)ng 60% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p c(cid:121) (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường
máu [122], [123](cid:17) (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong
và tàn ph(cid:1219) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) [124] (cid:89)(cid:106) (cid:87)hường do (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) (cid:80)(cid:106)
chưa (cid:255)ư(cid:1255)c phát hi(cid:1227)n(cid:17) (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)ường máu ph(cid:1191)n (cid:1261)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a (cid:79)(cid:106) (cid:87)(cid:117)nh
tr(cid:1189)ng (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu s(cid:1217) t(cid:1269) (cid:255)ư(cid:1255)c gi(cid:1191)i quy(cid:1219)(cid:87) (cid:86)a(cid:88) giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)p. M(cid:1245)(cid:87) (cid:89)(cid:106)i c(cid:1131)
147
ch(cid:1219) (cid:255)(cid:1223) gi(cid:1191)i thích (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, bao
g(cid:1239)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1241)n (cid:87)hư(cid:1131)ng h(cid:106)ng (cid:85)(cid:106)o (cid:80)(cid:105)(cid:88) – não dẫn (cid:255)(cid:1219)n (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t não
[126] ho(cid:1211)c (cid:87)(cid:259)ng acid lactic trong vùng nh(cid:1239)i máu dẫn (cid:255)(cid:1219)n k(cid:116)ch (cid:87)hước vùng
nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o (cid:87)o h(cid:1131)n [127].
(cid:264)(cid:1223) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng,
chúng tôi chia ra 3 nhóm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:25)(cid:25) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ường máu
dưới 7,8, 16 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ường máu t(cid:1263) 7,8 – 11,1 và ch(cid:1229) có 4 b(cid:1227)nh nhân có
(cid:255)ường máu trên 11,1. K(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng ch(cid:1229) s(cid:1237) (cid:255)ường máu
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n không ph(cid:1191)i là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng
ngày th(cid:1261) 90. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a chúng tôi có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t với các nghiên c(cid:1261)u
(cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121) như nghi(cid:114)n c(cid:1261)u c(cid:1259)a Desilles và c(cid:1245)ng s(cid:1269) [161] ti(cid:1219)n hành m(cid:1245)t phân
tích g(cid:1245)p g(cid:1239)(cid:80) (cid:24)(cid:23) (cid:69)(cid:105)o c(cid:105)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:121)(cid:17) (cid:264)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường liên quan với gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227)
(cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t (OR 0,76; 95% CI 0,73 – (cid:19)(cid:15)(cid:26)(cid:28)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t
huy(cid:1219)t n(cid:1245)i sọ có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (OR 1,38; 95% CI 1,21 – 1,56). Tuy nhiên
(cid:87)(cid:85)ong (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n (cid:87)h(cid:117) (cid:255)(cid:105)i (cid:87)h(cid:105)o (cid:255)ường liên quan gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c
lâm sàng t(cid:1237)t (OR 0,77, 95% CI 0,69 – (cid:19)(cid:15)(cid:27)(cid:26)(cid:12) nhưng kh(cid:123)ng (cid:79)i(cid:114)n (cid:84)(cid:88)an (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229)
l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t (OR 1,11; 95% CI 0,83 – (cid:20)(cid:15)(cid:23)(cid:27)(cid:12)(cid:17) (cid:55)(cid:259)ng (cid:255)ường huy(cid:1219)t lúc nh(cid:1201)p
vi(cid:1227)n liên quan gi(cid:1191)m t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng(cid:15) (cid:255)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:259)ng (cid:80)(cid:1243)i 1 mmol/L liên quan gi(cid:1191)m
k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t OR 0,92 (95% CI 0,9 – (cid:19)(cid:15)(cid:28)(cid:23)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng OR 1,09 (95% CI 1,04 – 1,14) [161].
Lí do c(cid:1259)a s(cid:1269) khác bi(cid:1227)t này có l(cid:1217) là do s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nhân c(cid:1259)a chúng
(cid:87)(cid:123)i chưa (cid:255)(cid:1259) lớn (cid:255)(cid:1223) ch(cid:1229) ra s(cid:1269) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)ường máu tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm
sàng, s(cid:1237) (cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)ường máu trên 7,8 ch(cid:1229) có 20 b(cid:1227)nh nhân,
(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) d(cid:88)(cid:92) nh(cid:1193)t 4 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)ường (cid:80)(cid:105)(cid:88) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:20)(cid:15)(cid:20)(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) c(cid:458)ng (cid:79)(cid:106) (cid:80)(cid:1245)t lí
do gi(cid:1191)i thích t(cid:1229) l(cid:1227) h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng cao trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi.
148
4.3.12. Ảnh hưởng của biến chứng xuất huyết tới kết cục lâm sàng
(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:105)i (cid:87)ưới máu trong nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o giai (cid:255)o(cid:1189)n c(cid:1193)p thì bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng
xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng (cid:79)(cid:88)(cid:123)n (cid:255)ư(cid:1255)c quan tâm(cid:15) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t là t(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) ch(cid:116)nh (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) tàn ph(cid:1219) c(cid:458)ng như (cid:87)(cid:1265)
vong. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i ph(cid:1257) thu(cid:1245)c vào s(cid:1237)
(cid:79)ư(cid:1255)ng b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1231)nh ngh(cid:429)a c(cid:1259)a t(cid:1263)ng nghiên c(cid:1261)(cid:88)(cid:15) nhưng dao (cid:255)(cid:1245)ng t(cid:1263) 2% -
7% [65]. Trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi s(cid:1265) d(cid:1257)ng tiêu chu(cid:1197)n xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u ECASS III [48]. Trong t(cid:1241)ng s(cid:1237) 86
b(cid:1227)nh nhân có 25 b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng, tuy nhiên ch(cid:1229) duy nh(cid:1193)t 5
b(cid:1227)nh nhân xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 5,8%.
(cid:264)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a bi(cid:1219)n ch(cid:1261)ng xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng (cid:255)(cid:1219)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng thông qua b(cid:1191)ng 3.33 chúng tôi th(cid:1193)y xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t
chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:1245)c l(cid:1201)p (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng
kém c(cid:1259)a b(cid:1227)nh nhân (mRS 3-(cid:25)(cid:12)(cid:15) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) mRS 3-6 t(cid:1189)i tháng th(cid:1261) (cid:22) (cid:79)(cid:114)n (cid:255)(cid:1219)n
11,25 l(cid:1195)n so với nhóm b(cid:1227)nh nhân không có XHCD (OR 11,25, 995% CI 1,1 –
108,3). K(cid:1219)t qu(cid:1191) này c(cid:1259)a ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:255)ư(cid:1131)ng (cid:89)ới k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a các nghiên
c(cid:1261)u tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch và nghiên c(cid:1261)u can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:105)nh giá (cid:1191)nh
hư(cid:1251)ng c(cid:1259)a XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng với k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng.
Với tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch, Whiteley và c(cid:1245)ng s(cid:1269) ti(cid:1219)n hành phân tích
g(cid:1245)p 9 nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:86)o (cid:86)(cid:105)nh (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:87)(cid:429)nh m(cid:1189)ch Alteplase và
nhóm ch(cid:1261)ng, bao g(cid:1239)m 6756 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não. Nghiên c(cid:1261)u phân chia
3 m(cid:1261)c (cid:255)(cid:1245) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105): (cid:20)(cid:15) (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) (cid:51)(cid:43)(cid:21) (cid:87)(cid:85)ong (cid:26) ng(cid:106)(cid:92)(cid:30) (cid:21)(cid:15) (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) (cid:54)(cid:44)(cid:54)(cid:55)-MOST
trong 24 – 36 giờ (cid:11)(cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) (cid:51)(cid:43)(cid:21) k(cid:113)(cid:80) (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)(cid:259)ng (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:23)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265)
vong do xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t trong 7 ngày. Alteplase là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)(cid:259)ng (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) (cid:51)(cid:43)(cid:21)(cid:15) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227)
XHCD PH2 (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t là 6,8% (231/3391 b(cid:1227)nh nhân) so với
nhóm ch(cid:1261)ng là 1,4% (44/3365 b(cid:1227)nh nhân), OR 5,55 (95% CI 4,01 – 7,70).
T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng SIST-MOST (cid:1251) nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t 3,7%
149
(124/3391 b(cid:1227)nh nhân) so với nhóm ch(cid:1261)ng là 0,6% (19/3365 b(cid:1227)nh nhân), OR
6,67 (95% CI 4,11 – 10,84). T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong do xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t, nhóm tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t 2,7% (91/3391), nhóm ch(cid:1261)ng 0,4% (13/3365) OR 7,14 (95% CI 3,98 –
12,79). M(cid:1245)t s(cid:1237) y(cid:1219)u t(cid:1241) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng bao g(cid:1239)m trì
ho(cid:109)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231), tu(cid:1241)i(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lúc nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n... (cid:264)(cid:1211)c bi(cid:1227)(cid:87) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lúc
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:259)ng ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) (cid:54)(cid:44)(cid:54)(cid:55)-MOST: t(cid:1263) 1,5% (0,8 – 2,6%) với
NIHSS 0 – (cid:23) (cid:87)(cid:259)ng (cid:79)(cid:114)n (cid:22)(cid:15)(cid:26)(cid:8) (cid:11)(cid:21)(cid:15)(cid:20) – 6,3%) với N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:21)(cid:21)(cid:12) [162].
Với can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch, Hao và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) (cid:83)hân tích 632 b(cid:1227)nh nhân
(cid:255)ư(cid:1255)c can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch t(cid:1189)i (cid:21)(cid:20) (cid:87)(cid:85)(cid:88)ng (cid:87)(cid:107)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:1251) Trung Qu(cid:1237)c. T(cid:1229) l(cid:1227) xu(cid:1193)t
huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng trong 72 giờ là 49,5% (313/632 b(cid:1227)nh nhân), tuy nhiên theo
phân lo(cid:1189)i Heidelberg, t(cid:1229) l(cid:1227) XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng ch(cid:1229) 16% (101/632 b(cid:1227)nh
nhân). V(cid:1221) phân b(cid:1237) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i, có s(cid:1269) khác bi(cid:1227)(cid:87) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a gi(cid:1267)a 2
nhóm b(cid:1227)nh nhân XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng và không XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (OR
1,45, 95% CI 1,01 – 1,81). T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong ngày th(cid:1261) 90 (cid:1251) nhóm XHCD có tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng (cid:79)(cid:106) cao h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) kh(cid:123)ng (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (65,3% và 18,8%;
p < 0,001). T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i (cid:148) (cid:21) (cid:1251) nhóm XHCD có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng th(cid:1193)p
h(cid:1131)n nh(cid:121)(cid:80) kh(cid:123)ng (cid:59)(cid:43)(cid:38)(cid:39) c(cid:121) (cid:87)(cid:85)i(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (8,9% và 51,2%; p < 0,001) [163].
4.3.13. Phân tích đa biến các yếu tố ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng
(cid:46)hi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)(cid:1131)n bi(cid:1219)n, các y(cid:1219)u t(cid:1237) có (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng
g(cid:1239)(cid:80): (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS > 16, (cid:87)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1239)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ so với khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n
(gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m, gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m), thời gian can thi(cid:1227)p trên 60 phút, XHCD
có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng.
(cid:46)hi (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n, theo b(cid:1191)ng 3.34 trong nghiên c(cid:1261)u c(cid:1259)a chúng tôi
ch(cid:1229) ra các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng x(cid:1193)u, bao g(cid:1239)m (1) (cid:255)i(cid:1223)m
NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:25)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) khi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 16-20 có t(cid:1229) su(cid:1193)t
chênh OR 7,9, với kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,24 – (cid:24)(cid:19)(cid:15)(cid:21)(cid:22)(cid:15) khi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 20-
24 có t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 15,09, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,5 3 – 149,16; (2) thời
gian tái thông mu(cid:1245)n sau 240 phút với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 6,6 với kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y
150
95% CI 1,09 – 46,88; (3) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng với OR
33,61, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,97 – 574,4.
V(cid:1221) vai (cid:87)(cid:85)(cid:122) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n, m(cid:1245)t s(cid:1237) nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:109) cho (cid:87)h(cid:1193)y
(cid:255)i(cid:1223)m NIHSS có giá tr(cid:1231) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t [115], [116], [117].
Adams và c(cid:1245)ng s(cid:1269) (cid:255)(cid:109) (cid:83)h(cid:107)n (cid:87)(cid:116)ch k(cid:1219)t qu(cid:1191) c(cid:1259)a nghiên c(cid:1261)u TOAST [115], bao
g(cid:1239)m 1281 b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)(cid:88) (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o(cid:15) (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS lúc
nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n. K(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:79)(cid:107)(cid:80) (cid:86)(cid:106)ng (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) (cid:89)(cid:106)o ng(cid:106)(cid:92) (cid:87)h(cid:1261) 7 và ngày th(cid:1261) 90
d(cid:1269)a (cid:89)(cid:106)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) (cid:37)a(cid:85)(cid:87)h(cid:72)(cid:79) (cid:89)(cid:106) (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m k(cid:1219)t c(cid:1257)c (cid:42)(cid:79)a(cid:86)go(cid:90)(cid:17) (cid:46)hi (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
(cid:87)(cid:259)ng (cid:87)h(cid:114)(cid:80) (cid:20) (cid:255)i(cid:1223)m thì gi(cid:1191)m 17% t(cid:1229) l(cid:1227) b(cid:1227)nh nhân h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời
(cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng. T(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 3 tháng, t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t c(cid:1259)a nhóm
b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 7 – 10 và 11 – (cid:20)(cid:24) (cid:87)ư(cid:1131)ng (cid:1261)ng (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:25)(cid:8) (cid:89)(cid:106) (cid:21)(cid:22)(cid:8)(cid:17) (cid:264)i(cid:1223)m
N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:148) (cid:25) c(cid:121) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)(cid:87)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong khi (cid:255)i(cid:1223)(cid:80) N(cid:44)(cid:43)(cid:54)(cid:54) (cid:149) (cid:20)(cid:25)
liên quan tới t(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong và tàn ph(cid:1219) cao.
V(cid:1221) vai trò c(cid:1259)a tái thông m(cid:1189)ch sớm, tái thông m(cid:1189)ch liên quan tới c(cid:1191)i
thi(cid:1227)n k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng. Zangerle và c(cid:1245)ng s(cid:1269) ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng 58,3% b(cid:1227)nh nhân tái
thông hoàn toàn có k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày, so sánh với
10% (cid:1251) nhóm tái thông m(cid:1245)t ph(cid:1195)n và 5-6% (cid:1251) nhóm không tái thông (p < 0,001)
[164]. Trong m(cid:1245)t phân tích g(cid:1245)p, Rha và Saver ch(cid:1229) ra tái thông m(cid:1189)ch c(cid:1191)i thi(cid:1227)n
k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày (OR 4,43; 95% CI 3,32 - 5,91) và t(cid:1229) l(cid:1227)
t(cid:1265) vong (OR 0,24, 95% CI 0,7 – 17,4) [2].
Khi phân tích s(cid:1269) thành công c(cid:1259)a các nghiên c(cid:1261)u can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch s(cid:1265)
d(cid:1257)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) 2 so với các k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u can
thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch s(cid:1265) d(cid:1257)ng th(cid:1219) h(cid:1227) th(cid:1261) nh(cid:1193)t, m(cid:1245)t y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:255)(cid:121)ng (cid:89)ai (cid:87)(cid:85)(cid:122) quan trọng (cid:255)(cid:121) (cid:79)(cid:106)
rút ng(cid:1203)n thời gian tái thông. Nhi(cid:1221)u tài li(cid:1227)(cid:88) (cid:255)(cid:109) ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i
(cid:83)h(cid:105)(cid:87) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) (cid:255)(cid:1219)n khi (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch càng sớm thì k(cid:1219)t
c(cid:1257)c lâm sàng càng t(cid:1237)t [49]. Phân tích k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u IMS ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng m(cid:1243)i
(cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:87)(cid:85)(cid:117) ho(cid:109)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thì t(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c t(cid:1237)t gi(cid:1191)m t(cid:1263) 12% - 14% [165],
151
[166](cid:17) (cid:43)(cid:1131)n n(cid:1267)a, trong nghiên c(cid:1261)u STAR ch(cid:1229) ra r(cid:1205)ng tái thông m(cid:1189)ch não càng
nhanh thì k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng c(cid:1191)ng t(cid:1237)t [167]. Thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i phát tri(cid:1227)u
ch(cid:1261)ng tới khi can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch trong nghiên c(cid:1261)u MR-RESCUE là 381 phút.
Trong nghiên c(cid:1261)u SYNTHESIS EXP và IMS III, thời gian t(cid:1263) khi kh(cid:1251)i phát
(cid:255)(cid:1219)n khi b(cid:1203)(cid:87) (cid:255)(cid:1195)u can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch là 225 phút và 240 phút. C(cid:1191) 3 nghiên c(cid:1261)u này
(cid:255)(cid:1221)u có thời gian trì hoãn can thi(cid:1227)p khá dài. Rút kinh nghi(cid:1227)m t(cid:1263) các nghiên
c(cid:1261)u này, các nghiên c(cid:1261)u g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92) nh(cid:1193)n m(cid:1189)nh vai trò c(cid:1259)a tái thông m(cid:1189)ch sớm,
quan trọng là thời gian t(cid:1263) khi (cid:255)(cid:1219)n vi(cid:1227)n - (cid:255)(cid:1219)n khi tái thông. Trong t(cid:1193)t c(cid:1191) các
nghiên c(cid:1261)u thành công g(cid:1195)n (cid:255)(cid:107)(cid:92) (cid:87)h(cid:117) nghi(cid:114)n c(cid:1261)u ESCAPE n(cid:1241)i b(cid:1201)t v(cid:1221) thời gian
tái thông sớ(cid:80)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) thời gian t(cid:1263) khi (cid:255)(cid:1219)n vi(cid:1227)n tới khi chọc m(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:31) (cid:25)(cid:19)
phút. Chính vi(cid:1227)c tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80) (cid:255)(cid:109) (cid:255)ưa (cid:79)(cid:1189)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) nghiên c(cid:1261)u r(cid:1193)t kh(cid:1191)
quan (mRS 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày nhóm can thi(cid:1227)p là 52%, so sánh với
nhóm tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1131)n (cid:87)h(cid:88)(cid:1195)n là 29%). So sánh với nghiên c(cid:1261)u MR CLEAN,
thời gian t(cid:1263) khi b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)(cid:1219)n khi (cid:255)ư(cid:1255)c phân ngẫu
nhiên là 114 phút, dẫn (cid:255)(cid:1219)n t(cid:1273) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t mRS 0-2 t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày là th(cid:1193)p, ch(cid:1229)
32% (cid:1251) nhóm can thi(cid:1227)p m(cid:1189)ch. K(cid:1219)t qu(cid:1191) này m(cid:1245)t l(cid:1195)n n(cid:1267)a cho th(cid:1193)(cid:92) ư(cid:88) (cid:255)i(cid:1223)m c(cid:1259)a
tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80) c(cid:458)ng như (cid:89)i(cid:1227)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t với can thi(cid:1227)p
n(cid:1245)i m(cid:1189)ch nga(cid:92) (cid:86)a(cid:88) (cid:255)(cid:1193)y nh(cid:1205)(cid:80) (cid:255)ưa (cid:79)(cid:1189)i k(cid:1219)t qu(cid:1191) tái thông m(cid:1189)ch nhanh nh(cid:1193)t.
152
KẾT LUẬN
Qua nghiên c(cid:1261)u 86 b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não do t(cid:1203)c các m(cid:1189)ch lớn
tu(cid:1195)n hoàn não trước (cid:255)ư(cid:1255)c (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trong 6 giờ (cid:255)(cid:1195)u, chúng tôi có m(cid:1245)t s(cid:1237)
k(cid:1219)t lu(cid:1201)n sau.
1. Kết quả và một số biến chứng của phương pháp điều trị tiêu sợi huyết
tĩnh mạch liều thấp với can thiệp nội mạch.
1.1. Hiệu quả lâm sàng
T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t ph(cid:1257)c h(cid:1239)i th(cid:1195)n kinh t(cid:1237)t t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày với (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m
Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1263) 0-2 là 69,8%.
T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t ph(cid:1257)c h(cid:1239)i th(cid:1195)n kinh hoàn toàn t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 90 ngày với thang
(cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i t(cid:1263) 0-1 là 53,5%.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ gi(cid:1191)(cid:80) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê so với (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n(cid:15) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n và sau 24 giờ l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 15,5; 7
và p < 0,05.
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ gi(cid:1191)(cid:80) c(cid:121) (cid:234) ngh(cid:429)a (cid:87)h(cid:1237)ng kê b(cid:1193)t k(cid:1223) v(cid:1231) trí m(cid:1189)ch t(cid:1203)c,
l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)(cid:87) c(cid:105)c nh(cid:121)(cid:80) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a(cid:15) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong, (cid:89)(cid:106) (cid:264)(cid:48) c(cid:1191)nh
trong k(cid:1219)t h(cid:1255)p (cid:264)(cid:48) n(cid:109)o gi(cid:1267)a là (15, 7, p < 0,05); (16, 6, p < 0,05); (18,5, 14,5,
p < 0,05).
T(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS 24 giờ gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:23) (cid:255)i(cid:1223)m và gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m so với
khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t là 70,9% và 55,8%.
1.2. Hiệu quả tái thông mạch
T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch (cid:87)h(cid:106)nh c(cid:123)ng (cid:87)h(cid:72)o (cid:87)hang (cid:255)i(cid:1223)m TICI 2b-3 là 91%,
(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) TICI 3 là 52%, TICI 2b là 39%.
T(cid:1229) l(cid:1227) tái thông m(cid:1189)ch dưới 2 l(cid:1195)n n(cid:1243) l(cid:1269)c l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 74,4%.
153
1.3. Một số biến chứng trong nghiên cứu
Suy gi(cid:1191)m th(cid:1195)n kinh sớm: có 8 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 9,3%.
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng: có 25 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m 29%.
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng: có 5 b(cid:1227)nh nhân, chi(cid:1219)m t(cid:1229) l(cid:1227) 5,8%.
T(cid:1229) l(cid:1227) t(cid:1265) vong chi(cid:1219)(cid:80) (cid:22)(cid:15)(cid:24)(cid:8)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:1191) 3 b(cid:1227)nh nhân t(cid:1265) (cid:89)ong (cid:255)(cid:1221)u thu(cid:1245)c nhóm
t(cid:1203)c m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a (cid:48)(cid:20) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1221)(cid:88) (cid:255)ư(cid:1255)c phân lo(cid:1189)i nhóm nguyên nhân tim m(cid:1189)ch.
2. Một số yếu tố ảnh hưởng tới kết cục lâm sàng và quy trình điều trị.
2.1. Đánh giá quy trình điều trị
Thời gian t(cid:1263) khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n – (cid:255)(cid:1219)n khi tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t 46,2 ± 13,8 (phút).
(cid:55)hời gian (cid:87)(cid:1263) khi (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i (cid:79)(cid:106) (cid:22)(cid:20)(cid:15)(cid:20) (cid:147) (cid:20)(cid:23)(cid:15)(cid:28) (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:15)
(cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:24)(cid:20) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:11)(cid:24)(cid:28)(cid:15)(cid:22)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:87)hời gian (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)(cid:87) – chọc (cid:80)(cid:1189)ch (cid:255)(cid:127)i
dưới (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:17)
(cid:55)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch (cid:79)(cid:106) (cid:23)(cid:23)(cid:15)(cid:28) (cid:147) (cid:21)(cid:24)(cid:15)(cid:28) (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12)(cid:15) (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)(cid:121) c(cid:121) (cid:22)(cid:25) (cid:69)(cid:1227)nh
nh(cid:107)n (cid:11)(cid:23)(cid:20)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:87)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) dưới (cid:22)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:89)(cid:106) ch(cid:1229) c(cid:121) (cid:20)(cid:27) (cid:69)(cid:1227)nh nh(cid:107)n
(cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:15)(cid:28)(cid:8)(cid:12) c(cid:121) (cid:87)hời gian can (cid:87)hi(cid:1227)(cid:83) (cid:80)(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:25)(cid:19) (cid:83)hút.
(cid:55)hời gian nh(cid:1201)(cid:83) (cid:89)i(cid:1227)n – (cid:87)(cid:105)i (cid:87)h(cid:123)ng (cid:79)(cid:106) (cid:20)(cid:21)(cid:21)(cid:15)(cid:20) (cid:147) (cid:22)(cid:22)(cid:15)(cid:23) (cid:11)(cid:83)h(cid:126)(cid:87)(cid:12) (cid:89)(cid:106) (cid:87)hời gian kh(cid:1251)i
phát – tái thông là 251,3 ± 55,4 (phút).
2.2. Các yếu tố ảnh hưởng lâm sàng
(cid:264)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n trên 16 có (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, t(cid:1229) l(cid:1227)
(cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2 c(cid:1259)a 2 nhó(cid:80) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS dưới 16 và trên 1 l(cid:1195)n (cid:79)ư(cid:1255)t
là 79,2% và 57,9%, p = 0,033.
(cid:55)ha(cid:92) (cid:255)(cid:1241)i (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS t(cid:1189)i thời (cid:255)i(cid:1223)m 24 giờ so với khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n có (cid:1191)nh
hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng, c(cid:1257) th(cid:1223) (cid:1251) nhóm b(cid:1227)nh nhân có h(cid:1239)i ph(cid:1257)c lâm sàng t(cid:1237)t
với (cid:255)i(cid:1223)m Rankin s(cid:1265)a (cid:255)(cid:1241)i 0-2: 88,3% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)m trên 4
(cid:255)i(cid:1223)m, và 71,7% b(cid:1227)nh nh(cid:107)n c(cid:121) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS gi(cid:1191)(cid:80) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:27) (cid:255)i(cid:1223)m.
Thòi gian can thi(cid:1227)(cid:83) (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:25)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng x(cid:1193)u
(mRS 3-6) với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 4,39, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,29 – 14,47.
154
Thời gian nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n (cid:87)(cid:85)(cid:114)n (cid:20)(cid:21)(cid:19) (cid:83)h(cid:126)(cid:87) (cid:79)(cid:106)(cid:80) (cid:87)(cid:259)ng (cid:87)(cid:1229) l(cid:1227) (cid:255)(cid:1189)t k(cid:1219)t c(cid:1257)c x(cid:1193)u với t(cid:1229)
su(cid:1193)t chênh OR 3,04, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI 1,16 – 7,94.
Xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng là y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng m(cid:1189)nh tới k(cid:1219)t
c(cid:1257)c lâm sàng, với t(cid:1229) su(cid:1193)t chênh OR 11,25, kho(cid:1191)ng tin c(cid:1201)y 95% CI: 1,17 – 108,3.
(cid:55)(cid:85)ong (cid:80)(cid:123) h(cid:117)nh (cid:255)a (cid:69)i(cid:1219)n, các y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:1191)nh hư(cid:1251)ng tới k(cid:1219)t c(cid:1257)c lâm sàng bao
g(cid:1239)m: (1) tái thông m(cid:1189)ch sớ(cid:80) (cid:87)(cid:85)ước 240 phút (OR 6,06, 95% CI 1,09 – 46,9),
(2) xu(cid:1193)t huy(cid:1219)t chuy(cid:1223)n d(cid:1189)ng có tri(cid:1227)u ch(cid:1261)ng (OR 33,6, 95% CI 1,97 – 574,4),
(cid:11)(cid:22)(cid:12) (cid:255)i(cid:1223)m NIHSS khi nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n 16 – 20 (OR 7,9, 95% CI 1,24 – 50,23), và (4)
(cid:255)i(cid:1223)m NIHSS nh(cid:1201)p vi(cid:1227)n 20 – 24 (OR 15,09, 95% CI 1,52 – 149,16).
155
KIẾN NGHỊ
Nên m(cid:1251) r(cid:1245)ng áp d(cid:1257)ng (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh
m(cid:1189)ch li(cid:1221)u th(cid:1193)p k(cid:1219)t h(cid:1255)p với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học cho b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u
máu não do t(cid:1203)c m(cid:1189)ch lớn tu(cid:1195)n ho(cid:106)n n(cid:109)o (cid:87)(cid:85)ước (cid:255)(cid:105)(cid:83) (cid:1261)ng (cid:255)(cid:1259) tiêu chu(cid:1197)n. M(cid:1251)
r(cid:1245)ng (cid:83)hư(cid:1131)ng (cid:83)h(cid:105)(cid:83) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1219)n các khu v(cid:1269)c c(cid:121) (cid:255)(cid:1259) (cid:255)i(cid:1221)u ki(cid:1227)n th(cid:1269)c hi(cid:1227)n, nh(cid:1193)t là
c(cid:105)c (cid:255)(cid:1131)n (cid:89)(cid:1231) tuy(cid:1219)n t(cid:1229)nh (cid:255)(cid:1223) có thêm b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)ư(cid:1255)c hư(cid:1251)ng l(cid:1255)i.
N(cid:114)n (cid:91)(cid:72)(cid:80) (cid:91)(cid:112)(cid:87) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:105)nh gi(cid:105) c(cid:105)c y(cid:1219)u t(cid:1237) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1223) có th(cid:1223)
giúp chọn l(cid:1269)a các b(cid:1227)nh nhân có nhi(cid:1221)u kh(cid:1191) n(cid:259)ng hư(cid:1251)ng l(cid:1255)i nh(cid:1193)t, nh(cid:1205)m làm gia
(cid:87)(cid:259)ng hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)(cid:15) (cid:255)(cid:1239)ng thời giúp h(cid:1189)n ch(cid:1219) các bi(cid:1219)n c(cid:1237) b(cid:1193)t l(cid:1255)i c(cid:1259)a (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231)
k(cid:1219)(cid:87) h(cid:1131)(cid:83) (cid:87)i(cid:114)(cid:88) (cid:86)(cid:1255)i huy(cid:1219)t (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học.
Trong th(cid:1269)c hành lâm sàng, với nh(cid:1267)ng b(cid:1227)nh nhân lâm sàng nghi ngờ t(cid:1203)c
m(cid:1189)ch lớn, không có ti(cid:1221)n s(cid:1265) b(cid:1227)nh th(cid:1201)n, có th(cid:1223) ti(cid:1219)n hành ch(cid:1257)p m(cid:1189)ch não có
thu(cid:1237)c c(cid:1191)n quang ngay mà không ph(cid:1191)i chờ (cid:255)(cid:1255)i ch(cid:1261)c n(cid:259)ng (cid:87)h(cid:1201)n nh(cid:1205)m rút ng(cid:1203)n
thời gian tái thông.
156
HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI
Vì lí do thời gian nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:89)(cid:106) (cid:255)(cid:1189)o (cid:255)(cid:1261)c trong nghiên c(cid:1261)u y học, chúng
(cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:109) kh(cid:123)ng chọn nhóm ch(cid:1261)ng trong nghiên c(cid:1261)u này.
(cid:264)(cid:107)(cid:92) (cid:79)(cid:106) nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1195)u tiên (cid:1251) Vi(cid:1227)t Nam s(cid:1265) d(cid:1257)ng li(cid:1221)u th(cid:1193)p thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i
huy(cid:1219)t k(cid:1219)t h(cid:1255)p với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học(cid:17) (cid:264)(cid:107)(cid:92) v(cid:1263)a (cid:79)(cid:106) (cid:255)i(cid:1223)m mới c(cid:1259)a (cid:255)(cid:1221) tài tuy
nhiên có r(cid:1193)t ít nghiên c(cid:1261)u liên quan với (cid:255)(cid:1221) tài này. Vì v(cid:1201)(cid:92)(cid:15) ch(cid:126)ng (cid:87)(cid:123)i (cid:255)(cid:109) g(cid:1211)p khó
kh(cid:259)n khi bàn lu(cid:1201)n(cid:15) (cid:255)(cid:1237)i chi(cid:1219)u k(cid:1219)t qu(cid:1191) với các nghiên c(cid:1261)u khác (cid:1251) Vi(cid:1227)t Nam.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
(cid:43)inh (cid:47)(cid:17) (cid:264)(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:19)(cid:12)(cid:17) (cid:38)h(cid:1197)n (cid:255)o(cid:105)n (cid:86)ớ(cid:80) c(cid:1131)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) não. Nội san Hội Thần kinh học Việt Nam, 6(1), tr.3-7. Rha J. H., Saver J. L. (2007). The impact of recanalization on ischemic stroke outcome: a meta-analysis. Stroke, 38(3), 967-973. Goyal M., Demchuk A. M., Menon B. K., et al. (2015). Randomized assessment of rapid endovascular treatment of ischemic stroke. N Engl J Med, 372(11), 1019-1030. Kidwell C. S., Jahan R., Gornbein J., et al. (2013). A trial of imaging selection and endovascular treatment for ischemic stroke. N Engl J Med, 368(10), 914-923. Berkhemer O. A., Fransen P. S., Beumer D., et al. (2015). A randomized trial of intraarterial treatment for acute ischemic stroke. N Engl J Med, 372(1), 11-20. Saver J. L., Goyal M., Bonafe A., et al. (2015). Stent-retriever thrombectomy after intravenous t-PA vs. t-PA alone in stroke. N Engl J Med, 372(24), 2285-2295. Campbell B. C., Mitchell P. J., Kleinig T. J., et al. (2015). Endovascular therapy for ischemic stroke with perfusion-imaging selection. N Engl J Med, 372(11), 1009-1018. Jovin T. G., Chamorro A., Cobo E., et al. (2015). Thrombectomy within 8 hours after symptom onset in ischemic stroke. N Engl J Med, 372(24), 2296-2306. Fransen P. S., Beumer D., Berkhemer O. A., et al. (2014). MR CLEAN, a multicenter randomized clinical trial of endovascular treatment for acute ischemic stroke in the Netherlands: study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 15, 343.
10. (cid:47)ư(cid:88) (cid:57)(cid:17) (cid:264)(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:12)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:69)an (cid:255)(cid:1195)(cid:88) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu não t(cid:1237)i c(cid:1193)p b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i Solitaire k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch: nh(cid:107)n (cid:21) (cid:87)(cid:85)ường h(cid:1255)p. Tạp chí điện quang Việt Nam, 08, tr. 254- 260.
11. El-Koussy M., Schroth G., Brekenfeld C., et al. (2014). Imaging of
acute ischemic stroke. Eur Neurol, 72(5-6), 309-316.
12. Donnan G. A., Davis S. M. (2002). Neuroimaging, the ischaemic penumbra, and selection of patients for acute stroke therapy. Lancet Neurol, 1(7), 417-425.
13. Ramos-Cabrer P., Campos F., Sobrino T., et al. (2011). Targeting the
ischemic penumbra. Stroke, 42(1 Suppl), S7-11.
14. Astrup J S. B., Symon L (1981). Thresholds in cerebral ischemia: The
ischemic penumbra. Stroke, 12, pp.723–725.
15. Alshekhlee A M. A., Mehta S, Edgell R.C, Vora N, Feen E, Kale S, Shakir Z.A, Cruz-Flores S (2010). Is thrombolysis safe in the elderly? StrokeI, 41, pp.2259-2264.
16. Kidwell C. S., Chalela J. A., Saver J. L., et al. (2004). Comparison of MRI and CT for detection of acute intracerebral hemorrhage. JAMA, 292(15), 1823-1830.
17. Hacke W., Kaste M., Fieschi C., et al. (1995). Intravenous thrombolysis with recombinant tissue plasminogen activator for acute hemispheric stroke. The European Cooperative Acute Stroke Study (ECASS). JAMA, 274(13), 1017-1025.
18. Ozdemir O., Leung A., Bussiere M., et al. (2008). Hyperdense internal carotid artery sign: a CT sign of acute ischemia. Stroke, 39(7), 2011- 2016.
19. Doãn Th(cid:1231) Huy(cid:1221)n L. V. T. (2009). Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng, hình (cid:1191)nh học th(cid:1195)n kinh (cid:89)(cid:106) (cid:87)i(cid:114)n (cid:79)ư(cid:1255)ng c(cid:1259)a nh(cid:1239)i máu não khu v(cid:1269)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não gi(cid:1267)a. Y học lâm sàng, 42, 7-14.
20. Thính L. V. (1995). Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng, ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính và ch(cid:1257)(cid:83) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch não c(cid:1259)a nh(cid:1239)i máu não h(cid:1227) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong. Luận án Tiến sĩ Y học, Học viện Quân Y, Hà Nội.
21. Srinivasan A., Goyal M., Al Azri F., et al. (2006). State-of-the-art
imaging of acute stroke. Radiographics, 26 Suppl 1, S75-95.
22. Unger E., Littlefield J., Gado M. (1988). Water content and water structure in CT and MR signal changes: possible influence in detection of early stroke. AJNR Am J Neuroradiol, 9(4), 687-691.
23. R. G. Gonzalez W. J. K., P. Schaefer (2006). Imaging of Acute Ischemic Stroke. Acute ischemic stroke imaging and intervention, Springer Berlin Heidelberg NewYork, Germany, 41-56.
24. Demchuk A. M., Hill M. D., Barber P. A., et al. (2005). Importance of early ischemic computed tomography changes using ASPECTS in NINDS rtPA Stroke Study. Stroke, 36(10), 2110-2115.
25. Hjort N., Butcher K., Davis S. M., et al. (2005). Magnetic resonance imaging criteria for thrombolysis in acute cerebral infarct. Stroke, 36(2), 388-397.
26. Gonzalez R. G. (2006). Imaging-guided acute ischemic stroke therapy: From "time is brain" to "physiology is brain". AJNR Am J Neuroradiol, 27(4), 728-735.
27. Hjort N., Christensen S., Solling C., et al. (2005). Ischemic injury detected by diffusion imaging 11 minutes after stroke. Ann Neurol, 58(3), 462-465.
28. Yoo A. J., Verduzco L. A., Schaefer P. W., et al. (2009). MRI-based selection for intra-arterial stroke therapy: value of pretreatment diffusion-weighted imaging lesion volume in selecting patients with acute stroke who will benefit from early recanalization. Stroke, 40(6), 2046-2054.
29. Menon B. K., Demchuk A. M. (2011). Computed Tomography the Assessment of Patients With Stroke/TIA.
Angiography in Neurohospitalist, 1(4), 187-199.
30. Bhatia R., Hill M. D., Shobha N., et al. (2010). Low rates of acute recanalization with tissue plasminogen intravenous recombinant activator in ischemic stroke: real-world experience and a call for action. Stroke, 41(10), 2254-2258.
31. Puetz V., Dzialowski I., Hill M. D., et al. (2008). Intracranial thrombus extent predicts clinical outcome, final infarct size and hemorrhagic transformation in ischemic stroke: the clot burden score. Int J Stroke, 3(4), 230-236.
32. Tan I. Y., Demchuk A. M., Hopyan J., et al. (2009). CT angiography clot burden score and collateral score: correlation with clinical and radiologic outcomes in acute middle cerebral artery infarct. AJNR Am J Neuroradiol, 30(3), 525-531.
recanalization by successful size:
33. Riedel C. H., Zimmermann P., Jensen-Kondering U., et al. (2011). The importance of intravenous thrombolysis in acute anterior stroke depends on thrombus length. Stroke, 42(6), 1775-1777.
34. Liebeskind D. S. (2003). Collateral circulation. Stroke, 34(9), 2279-
2284.
35. Daniel Kaiser1 J. C. G., Volker Puetz2 (2017). Role of Neuroimaging in Guiding Treatment Decisions on Endovascular Thrombectomy. Neurology International Open 2017; 1: E18–E27.
36. Menon B. K., D'esterre C. D., Qazi E. M., et al. (2015). Multiphase CT Angiography: A New Tool for the Imaging Triage of Patients with Acute Ischemic Stroke. Radiology, 275(2), 510-520.
37. Berkhemer O. A., Jansen I. G., Beumer D., et al. (2016). Collateral Status on Baseline Computed Tomographic Angiography and Intra- Arterial Treatment Effect in Patients With Proximal Anterior Circulation Stroke. Stroke, 47(3), 768-776.
38. Delgado Almandoz J. E., Romero J. M., Pomerantz S. R., et al. (2010). Computed tomography angiography of the carotid and cerebral circulation. Radiol Clin North Am, 48(2), 265-281, vii-viii.
39. Menon B. K., Hill M. D., Eesa M., et al. (2011). Initial experience with the Penumbra Stroke System for recanalization of large vessel occlusions in acute ischemic stroke. Neuroradiology, 53(4), 261-266.
40. Menon B. K., Kochar P., Ah-Seng A., et al. (2012). Initial experience with a self-expanding retrievable stent for recanalization of large vessel occlusions in acute ischemic stroke. Neuroradiology, 54(2), 147-154.
41. Nederkoorn P. J., Van Der Graaf Y., Eikelboom B. C., et al. (2002). Time-of-flight MR angiography of carotid artery stenosis: does a flow void represent severe stenosis? AJNR Am J Neuroradiol, 23(10), 1779- 1784.
42. Astrup J., Siesjo B. K., Symon L. (1981). Thresholds in cerebral
ischemia - the ischemic penumbra. Stroke, 12(6), 723-725.
43. Heiss W. D., Graf R. (1994). The ischemic penumbra. Curr Opin
Neurol, 7(1), 11-19.
44. Wintermark M., Reichhart M., Cuisenaire O., et al. (2002). Comparison of admission perfusion computed tomography and qualitative diffusion- and perfusion-weighted magnetic resonance imaging in acute stroke patients. Stroke, 33(8), 2025-2031.
45. Gj D. Z. (2010). Plasminogen activators in ischemic stroke. Stroke,
41(1), pp.39-41.
46. Meyer Js G. J., Barnhart Me Et Al (1964). Anticoagulants plus streptokinase therapy in progressive stroke JAMA, 40, pp.189-203. 47. National Institute of Neurological D., Stroke Rt P. a. S. S. G. (1995). Tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke. N Engl J Med, 333(24), 1581-1587.
48. Hacke W., Kaste M., Bluhmki E., et al. (2008). Thrombolysis with alteplase 3 to 4.5 hours after acute ischemic stroke. N Engl J Med, 359(13), 1317-1329.
49. Lees K. R., Bluhmki E., Von Kummer R., et al. (2010). Time to treatment with intravenous alteplase and outcome in stroke: an updated pooled analysis of ECASS, ATLANTIS, NINDS, and EPITHET trials. Lancet, 375(9727), 1695-1703.
50. Saver J. L., Fonarow G. C., Smith E. E., et al. (2013). Time to treatment with intravenous tissue plasminogen activator and outcome from acute ischemic stroke. JAMA, 309(23), 2480-2488.
51. Emberson J., Lees K. R., Lyden P., et al. (2014). Effect of treatment intravenous delay, age, and stroke severity on the effects of
thrombolysis with alteplase for acute ischaemic stroke: a meta-analysis of individual patient data from randomised trials. Lancet, 384(9958), 1929-1935.
52. Yamaguchi T., Mori E., Minematsu K., et al. (2006). Alteplase at 0.6 mg/kg for acute ischemic stroke within 3 hours of onset: Japan Alteplase Clinical Trial (J-ACT). Stroke, 37(7), 1810-1815.
53. Toyoda K., Koga M., Naganuma M., et al. (2009). Routine use of intravenous low-dose recombinant tissue plasminogen activator in Japanese patients: general outcomes and prognostic factors from the SAMURAI register. Stroke, 40(11), 3591-3595.
54. Mori E., Minematsu K., Nakagawara J., et al. (2010). Effects of 0.6 mg/kg intravenous alteplase on vascular and clinical outcomes in middle cerebral artery occlusion: Japan Alteplase Clinical Trial II (J- ACT II). Stroke, 41(3), 461-465.
55. Anderson C. S., Robinson T., Lindley R. I., et al. (2016). Low-Dose versus Standard-Dose Intravenous Alteplase in Acute Ischemic Stroke. New England Journal of Medicine, 374(24), 2313-2323.
56. Wang X., Robinson T. G., Lee T. H., et al. (2017). Low-Dose vs Standard-Dose Alteplase for Patients With Acute Ischemic Stroke: Secondary Analysis of the ENCHANTED Randomized Clinical Trial. JAMA Neurol, 74(11), 1328-1335.
58.
59.
57. Liu M. D., Ning W. D., Wang R. C., et al. (2015). Low-Dose Versus Standard-Dose Tissue Plasminogen Activator in Acute Ischemic Stroke in Asian Populations: A Meta-Analysis. Medicine (Baltimore), 94(52), e2412. Generalized efficacy of t-PA for acute stroke. Subgroup analysis of the NINDS t-PA Stroke Trial (1997). Stroke, 28(11), 2119-2125. Ingall T. J., O'fallon W. M., Asplund K., et al. (2004). Findings from the reanalysis of the NINDS tissue plasminogen activator for acute ischemic stroke treatment trial. Stroke, 35(10), 2418-2424.
60. Gonzalez R. G., Furie K. L., Goldmacher G. V., et al. (2013). Good outcome rate of 35% in IV-tPA-treated patients with computed tomography angiography confirmed severe anterior circulation occlusive stroke. Stroke, 44(11), 3109-3113.
62.
61. Broderick J. P., Palesch Y. Y., Demchuk A. M., et al. (2013). Endovascular therapy after intravenous t-PA versus t-PA alone for stroke. N Engl J Med, 368(10), 893-903. Jansen O., Von Kummer R., Forsting M., et al. (1995). Thrombolytic therapy in acute occlusion of the intracranial internal carotid artery bifurcation. AJNR Am J Neuroradiol, 16(10), 1977-1986.
Professionals American the
63. Powers W. J., Derdeyn C. P., Biller J., et al. (2015). 2015 American Heart Association/American Stroke Association Focused Update of the 2013 Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke Regarding Endovascular Treatment: A Guideline for Heart From Healthcare Association/American Stroke Association. Stroke, 46(10), 3020-3035.
64. Yaghi S., Willey J. Z., Cucchiara B., et al. (2017). Treatment and Outcome of Hemorrhagic Transformation After Intravenous Alteplase in Acute Ischemic Stroke: A Scientific Statement for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke, 48(12), e343-e361.
65. Seet R. C., Rabinstein A. A. (2012). Symptomatic intracranial hemorrhage following intravenous thrombolysis for acute ischemic stroke: a critical review of case definitions. Cerebrovasc Dis, 34(2), 106-114.
66. Bracard S., Ducrocq X., Mas J. L., et al. (2016). Mechanical thrombectomy after intravenous alteplase versus alteplase alone after stroke (THRACE): a randomised controlled trial. Lancet Neurol, 15(11), 1138-1147.
67. Powers W. J., Rabinstein A. A., Ackerson T., et al. (2018). 2018 Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke.
68. Wahlgren N., Moreira T., Michel P., et al. (2016). Mechanical thrombectomy in acute ischemic stroke: Consensus statement by ESO- Karolinska Stroke Update 2014/2015, supported by ESO, ESMINT, ESNR and EAN. Int J Stroke, 11(1), 134-147.
69. Costalat V., Machi P., Lobotesis K., et al. (2011). Rescue, combined, and stand-alone thrombectomy in the management of large vessel occlusion stroke using the solitaire device: a prospective 50-patient single-center study: timing, safety, and efficacy. Stroke, 42(7), 1929- 1935.
70. (cid:57)(cid:458) (cid:36)nh Nh(cid:1231) (cid:51)(cid:17) N(cid:17) (cid:37)(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:23)(cid:12)(cid:17) (cid:264)(cid:105)nh giá tính an toàn và hi(cid:1227)u qu(cid:1191) (cid:83)hư(cid:1131)ng pháp l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) c(cid:1131) học Solitaire (cid:1251) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não. Y học TP Hồ Chí Minh, T(cid:1201)p 18(Ph(cid:1257) b(cid:1191)n c(cid:1259)a s(cid:1237) 1), tr. 473 - 478.
71. Anh T. L. T. (2016). Điều trị can thiệp đường động mạch trên bệnh nhân thiếu máu não cục bộ cấp, Lu(cid:1201)n án ti(cid:1219)n (cid:86)(cid:429) (cid:92) học(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học (cid:60) (cid:39)ư(cid:1255)c Thành Ph(cid:1237) H(cid:1239) Chí Minh.
72. Nguy(cid:1225)n Trọng Tuy(cid:1223)n L. V. T., Nguy(cid:1225)n Kh(cid:1203)c Hoàng, (2017). Hi(cid:1227)u qu(cid:1191) c(cid:1259)a can thi(cid:1227)p n(cid:1245)i m(cid:1189)ch (cid:87)(cid:85)ong (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) nh(cid:1239)i máu não t(cid:1237)i c(cid:1193)p do nguyên nhân b(cid:1227)nh (cid:79)(cid:234) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trong (cid:255)o(cid:1189)n ngoài sọ. Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, T(cid:1201)(cid:83) (cid:20)(cid:21)(cid:11)(cid:86)(cid:121) (cid:255)(cid:1211)c bi(cid:1227)t 10/2017), tr. 78 - 84.
73. Nguy(cid:1225)n Hoàng Ngọc N. V. T., Nguy(cid:1225)n (cid:57)(cid:259)n (cid:51)hư(cid:1131)ng (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:26)(cid:12)(cid:17) (cid:46)(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i b(cid:1205)ng d(cid:1257)ng c(cid:1257) c(cid:1131) học (cid:1251) 138 b(cid:1227)nh nhân thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c nhánh lớn (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch n(cid:1245)i sọ. Tại chí Y Dược lâm sàng 108, T(cid:1201)p 12, tr 66-71.
74. Anh N. Q. (2015). Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh học và đánh giá hiệu quả bước đầu của kỹ thuật lấy huyết khối bằng stent Solitaire ở bệnh nhân nhồi máu não tối cấp., Lu(cid:1201)n án t(cid:1237)t nghi(cid:1227)(cid:83) (cid:69)(cid:105)c (cid:86)(cid:429) n(cid:1245)i trú b(cid:1227)nh vi(cid:1227)n(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học Y Hà N(cid:1245)i. p. 43-63.
75. Nhu P. N. (2017). Đánh giá kết quả điều trị nhồi máu não cấp do tắc mạch lớn bằng dụng cụ cơ học thì đầu tại bệnh viện Bạch Mai, Lu(cid:1201)n (cid:57)(cid:259)n (cid:55)h(cid:1189)c s(cid:1275) Y học(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học Y Hà N(cid:1245)i, tr 32 - 49.
76. Ciccone A., Valvassori L., Nichelatti M., et al. (2013). Endovascular
treatment for acute ischemic stroke. N Engl J Med, 368(10), 904-913.
77. Ferri C. P., Buehler A., Flato U. A., et al. (2016). Endovascular thrombectomy for the treatment of acute ischemic stroke. Arq Neuropsiquiatr, 74(1), 67-74.
78. Khandelwal P., Yavagal D. R., Sacco R. L. (2016). Acute Ischemic
Stroke Intervention. J Am Coll Cardiol, 67(22), 2631-2644.
79. Demchuk A. M., Goyal M., Menon B. K., et al. (2015). Endovascular treatment for Small Core and Anterior circulation Proximal occlusion with Emphasis on minimizing CT to recanalization times (ESCAPE) trial: methodology. Int J Stroke, 10(3), 429-438.
80. Campbell B. C., Mitchell P. J., Yan B., et al. (2014). A multicenter, randomized, controlled study to investigate EXtending the time for Thrombolysis in Emergency Neurological Deficits with Intra-Arterial therapy (EXTEND-IA). Int J Stroke, 9(1), 126-132.
81. Daou B., Chalouhi N., Starke R. M., et al. (2015). Predictors of Outcome, Complications, and Recanalization of the Solitaire Device: A Study of 89 Cases. Neurosurgery.
82. Saver J. L., Goyal M., Bonafe A., et al. (2015). Solitaire with the Intention for Thrombectomy as Primary Endovascular Treatment for trial: protocol for a Acute Ischemic Stroke (SWIFT PRIME) randomized, controlled, multicenter study comparing the Solitaire revascularization device with IV tPA with IV tPA alone in acute ischemic stroke. Int J Stroke, 10(3), 439-448.
83. Georgiadis A. L., Memon M. Z., Shah Q. A., et al. (2011). Comparison intravenous of partial (.6 mg/kg) versus full-dose (.9 mg/kg) recombinant tissue plasminogen activator followed by endovascular treatment for acute ischemic stroke: a meta-analysis. J Neuroimaging, 21(2), 113-120.
84. Kim J. S., Kim Y. J., Lee K. B., et al. (2018). Low- versus Standard- Dose Intravenous Alteplase in the Context of Bridging Therapy for Acute Ischemic Stroke: A Korean ENCHANTED Study. J Stroke, 20(1), 131-139.
85. Lin C. H., Liu C. H., Wang A. Y., et al. (2018). Recombinant Tissue Plasminogen Activator in Acute Ischemic Stroke Patients Receiving Thrombectomy: Standard or Low Dose Therapy? Curr Neurovasc Res, 15(3), 204-210.
86. Tajima Y., Hayasaka M., Ebihara K., et al. (2019). Effectiveness of Low-Dose Intravenous Tissue Plasminogen Activator before Stent Retriever or Aspiration Mechanical Thrombectomy. J Vasc Interv Radiol, 30(2), 134-140.
87. Campbell B. C. V., Donnan G. A., Lees K. R., et al. (2015). Endovascular stent thrombectomy: the new standard of care for large vessel ischaemic stroke. Lancet Neurol, 14(8), 846-854.
88. Grotta J. C., Hacke W. (2015). Stroke Neurologist's Perspective on the
New Endovascular Trials. Stroke, 46(6), 1447-1452.
89. Tsivgoulis G., Safouris A., Krogias C., et al. (2016). Endovascular reperfusion therapies for acute ischemic stroke: dissecting the evidence. Expert Rev Neurother, 16(5), 527-534.
90. Park H. K., Chung J. W., Hong J. H., et al. (2017). Preceding in Patients Receiving Endovascular
Intravenous Thrombolysis Therapy. Cerebrovasc Dis, 44(1-2), 51-58.
91. Ganesh A., Al-Ajlan F. S., Sabiq F., et al. (2016). Infarct in a New Territory After Treatment Administration in the ESCAPE Randomized Controlled Trial (Endovascular Treatment for Small Core and Anterior Circulation Proximal Occlusion With Emphasis on Minimizing CT to Recanalization Times). Stroke, 47(12), 2993-2998.
92. Tsivgoulis G., Katsanos A. H., Schellinger P. D., et al. (2018). Successful Reperfusion With Intravenous Thrombolysis Preceding Mechanical Thrombectomy in Large-Vessel Occlusions. Stroke, 49(1), 232-235.
93. Goyal M., Menon B. K., Van Zwam W. H., et al. (2016). Endovascular thrombectomy after large-vessel ischaemic stroke: a meta-analysis of
individual patient data from five randomised trials. Lancet, 387(10029), 1723-1731.
Intravenous
94. Broeg-Morvay A., Mordasini P., Bernasconi C., et al. (2016). Direct Mechanical and Intervention Versus Combined Mechanical Intervention in Large Artery Anterior Circulation Stroke: A Matched-Pairs Analysis. Stroke, 47(4), 1037-1044.
95. Fischer U., Kaesmacher J., Molina C. A., et al. (2018). Primary Thrombectomy in tPA (Tissue-Type Plasminogen Activator) Eligible Stroke Patients With Proximal Intracranial Occlusions. Stroke, 49(1), 265-269.
97.
96. Mistry E. A., Mistry A. M., Nakawah M. O., et al. (2017). Mechanical Thrombectomy Outcomes With and Without Intravenous Thrombolysis in Stroke Patients: A Meta-Analysis. Stroke, 48(9), 2450-2456. Jauch E. C., Saver J. L., Adams H. P., Jr., et al. (2013). Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke, 44(3), 870-947. 98. Barber P. A., Demchuk A. M., Zhang J., et al. (2000). Validity and reliability of a quantitative computed tomography score in predicting outcome of hyperacute stroke before thrombolytic therapy. ASPECTS Study Group. Alberta Stroke Programme Early CT Score. Lancet, 355(9216), 1670-1674.
99. Pexman J. H., Barber P. A., Hill M. D., et al. (2001). Use of the Alberta Stroke Program Early CT Score (ASPECTS) for assessing CT scans in patients with acute stroke. AJNR Am J Neuroradiol, 22(8), 1534-1542.
100. (cid:55)(cid:123)n (cid:48)(cid:17) (cid:39)(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:19)(cid:28)(cid:12)(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:87)(cid:259)ng h(cid:88)(cid:92)(cid:1219)t áp (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não
c(cid:1193)p. Y học lâm sàng, 38, tr.6-8.
101. Higashida R. T., Furlan A. J., Interventional F. T. T. a. C. O. T. a. S. O., et al. (2003). Trial Design and Reporting Standards for Intra- Arterial Cerebral Thrombolysis for Acute Ischemic Stroke. Stroke, 34(8), e109-e137.
102. Tomsick T. (2007). TIMI, TIBI, TICI: I Came, I Saw, I Got Confused.
American Journal of Neuroradiology, 28(2), 382-384.
103. Hacke W., Kaste M., Fieschi C., et al. (1995). Intravenous thrombolysis with recombinant tissue plasminogen activator for acute hemispheric stroke: The european cooperative acute stroke study (ecass). JAMA, 274(13), 1017-1025.
104. Berger C., Fiorelli M., Steiner T., et al. (2001). Hemorrhagic transformation of ischemic brain tissue: asymptomatic or symptomatic? Stroke, 32(6), 1330-1335.
105. Brinjikji W., Demchuk A. M., Murad M. H., et al. (2017). Neurons Over Nephrons: Systematic Review and Meta-Analysis of Contrast- Induced Nephropathy in Patients With Acute Stroke. Stroke, 48(7), 1862-1868.
106. Treadwell S. D., Thanvi B. (2010). Malignant middle cerebral artery infarction: pathophysiology, diagnosis and management.
(MCA) Postgrad Med J, 86(1014), 235-242.
107. Vahedi K., Hofmeijer J., Juettler E., et al. (2007). Early decompressive surgery in malignant infarction of the middle cerebral artery: a pooled analysis of three randomised controlled trials. Lancet Neurol, 6(3), 215- 222.
108. Geng H. H., Wang Q., Li B., et al. (2017). Early neurological deterioration during the acute phase as a predictor of long-term outcome after first-ever ischemic stroke. Medicine (Baltimore), 96(51), e9068.
109. Tôn M. D. (2012). Đánh giá hiệu quả điều trị đột quỵ nhồi máu não cấp trong vòng 3 giờ đầu bằng thuốc tiêu huyết khối đường tĩnh mạch Alteplase liều thấp(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học Y Hà N(cid:1245)i. p. 51 - 70.
110. (cid:43)(cid:88)(cid:92) (cid:55)(cid:17) N(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:22)(cid:12)(cid:17) (cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) thu(cid:1237)c tiêu s(cid:1255)i huy(cid:1219)(cid:87) (cid:85)(cid:87)(cid:51)(cid:36) (cid:255)ường (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch trên b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não c(cid:1193)p trong ba giờ (cid:255)(cid:1195)u. Luận án Tiến sĩ Y học(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học (cid:60) (cid:39)ư(cid:1255)c thành ph(cid:1237) H(cid:1239) Chí Minh, 52-83.
111. Weimar C., Konig I. R., Kraywinkel K., et al. (2004). Age and National Institutes of Health Stroke Scale Score within 6 hours after onset are accurate predictors of outcome after cerebral ischemia: development and external validation of prognostic models. Stroke, 35(1), 158-162.
112. Nakagawara J., Minematsu K., Okada Y., et al. (2010). Thrombolysis with 0.6 mg/kg intravenous alteplase for acute ischemic stroke in routine clinical practice: the Japan post-Marketing Alteplase Registration Study (J-MARS). Stroke, 41(9), 1984-1989.
113. (cid:47)(cid:114) (cid:57)(cid:259)n (cid:55)h(cid:116)nh (cid:47)(cid:17) (cid:264)(cid:17) (cid:43)(cid:17)(cid:15) (cid:43)o(cid:106)ng (cid:264)(cid:1261)c Ki(cid:1227)t (1996). M(cid:1245)t s(cid:1237) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng và ch(cid:1257)p c(cid:1203)t lớp vi tính (cid:1251) b(cid:1227)nh nhân nh(cid:1239)i máu não. Y học Việt Nam, S(cid:1237) 9(t(cid:1201)p 208), tr. 22 - 25.
114. Hoan N. C. (2009). Nghiên c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng, hình (cid:1191)nh học c(cid:1259)a nh(cid:1239)i (cid:80)(cid:105)(cid:88) n(cid:109)o do (cid:91)(cid:1131) (cid:89)(cid:1267)a h(cid:1227) (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch c(cid:1191)nh trong. Tạp chí Nghiên cứu Y học, s(cid:1237) 4(t(cid:1201)p 63), tr. 60 - 65.
115. Adams H. P., Jr., Davis P. H., Leira E. C., et al. (1999). Baseline NIH Stroke Scale score strongly predicts outcome after stroke: A report of the Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment (TOAST). Neurology, 53(1), 126-131.
116. Muir K. W., Weir C. J., Murray G. D., et al. (1996). Comparison of neurological scales and scoring systems for acute stroke prognosis. Stroke, 27(10), 1817-1820.
117. Frankel M. R., Morgenstern L. B., Kwiatkowski T., et al. (2000). Predicting prognosis after stroke: a placebo group analysis from the National Institute of Neurological Disorders and Stroke rt-PA Stroke Trial. Neurology, 55(7), 952-959.
118. Collins R., Peto R., Macmahon S., et al. (1990). Blood pressure, stroke, and coronary heart disease. Part 2, Short-term reductions in blood pressure: overview of randomised drug trials in their epidemiological context. Lancet, 335(8693), 827-838.
119. Rodgers A., Macmahon S., Gamble G., et al. (1996). Blood pressure and risk of stroke in patients with cerebrovascular disease. The United Kingdom Transient Ischaemic Attack Collaborative Group. Bmj, 313(7050), 147.
120. Carlberg B., Asplund K., Hagg E. (1993). The prognostic value of admission blood pressure in patients with acute stroke. Stroke, 24(9), 1372-1375.
121. Leonardi-Bee J., Bath P. M., Phillips S. J., et al. (2002). Blood pressure and clinical outcomes in the International Stroke Trial. Stroke, 33(5), 1315-1320.
122. Machumpurath B., Davis S. M., Yan B. (2011). Rapid neurological recovery after intravenous tissue plasminogen activator in stroke: prognostic factors and outcome. Cerebrovasc Dis, 31(3), 278-283. 123. Topakian R., Strasak A. M., Nussbaumer K., et al. (2008). Prognostic value of admission C-reactive protein in stroke patients undergoing iv thrombolysis. J Neurol, 255(8), 1190-1196.
124. Poppe A. Y., Majumdar S. R., Jeerakathil T., et al. (2009). Admission hyperglycemia predicts a worse outcome in stroke patients treated with intravenous thrombolysis. Diabetes Care, 32(4), 617-622.
125. Woo J., Lam C. W. K., Kay R., et al. (1990). The Influence of Hyperglycemia and Diabetes Mellitus on Immediate and 3-Month Morbidity and Mortality After Acute Stroke. JAMA Neurology, 47(11), 1174-1177.
126. Saposnik G., Di Legge S., Webster F., et al. (2005). Predictors of major neurologic improvement after thrombolysis in acute stroke. Neurology, 65(8), 1169-1174.
127. Bodenant M., Leys D., Debette S., et al. (2010). Intravenous thrombolysis for acute cerebral ischaemia: comparison of outcomes
treated at working versus nonworking hours.
between patients Cerebrovasc Dis, 30(2), 148-156.
128. Yoo A. J., Berkhemer O. A., Fransen P. S. S., et al. (2016). Effect of baseline Alberta Stroke Program Early CT Score on safety and efficacy of intra-arterial treatment: a subgroup analysis of a randomised phase 3 trial (MR CLEAN). The Lancet Neurology, 15(7), 685-694.
129. Kucinski T., Koch C., Eckert B., et al. (2003). Collateral circulation is an independent radiological predictor of outcome after thrombolysis in acute ischaemic stroke. Neuroradiology, 45(1), 11-18.
130. Bang O. Y., Saver J. L., Kim S. J., et al. (2011). Collateral flow predicts response to endovascular therapy for acute ischemic stroke. Stroke, 42(3), 693-699.
131. Christoforidis G. A., Karakasis C., Mohammad Y., et al. (2009). Predictors of hemorrhage following intra-arterial thrombolysis for acute ischemic stroke: the role of pial collateral formation. AJNR Am J Neuroradiol, 30(1), 165-170.
132. Menon B. K., Smith E. E., Modi J., et al. (2011). Regional leptomeningeal score on CT angiography predicts clinical and imaging outcomes in patients with acute anterior circulation occlusions. AJNR Am J Neuroradiol, 32(9), 1640-1645.
133. Lima F. O., Furie K. L., Silva G. S., et al. (2010). The pattern of leptomeningeal collaterals on CT angiography is a strong predictor of long-term functional outcome in stroke patients with large vessel intracranial occlusion. Stroke, 41(10), 2316-2322.
134. Doufekias E., Segal A. Z., Kizer J. R. (2008). Cardiogenic and aortogenic brain embolism. J Am Coll Cardiol, 51(11), 1049-1059. 135. (cid:47)(cid:114) (cid:57)(cid:259)n (cid:55)h(cid:116)nh (cid:57)(cid:17) (cid:38)(cid:17) (cid:54)(cid:17) (cid:11)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:21)(cid:12)(cid:17) Nghi(cid:114)n c(cid:1261)(cid:88) (cid:255)(cid:1211)c (cid:255)i(cid:1223)m lâm sàng, y(cid:1219)u t(cid:1237) ng(cid:88)(cid:92) c(cid:1131) (cid:89)(cid:106) ng(cid:88)(cid:92)(cid:114)n nh(cid:107)n nh(cid:1239)i máu não (cid:1251) b(cid:1227)nh nh(cid:107)n dưới 50 tu(cid:1241)i. Y học thực hành, K(cid:1273) y(cid:1219)u H(cid:1245)i ngh(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) l(cid:1195)n th(cid:1261) III(811), 106 - 115. 136. Lin H. J., Wolf P. A., Kelly-Hayes M., et al. (1996). Stroke severity in
atrial fibrillation. The Framingham Study. Stroke, 27(10), 1760-1764.
137. Investigators I. I. T. (2007). The Interventional Management of Stroke
(IMS) II Study. Stroke, 38(7), 2127-2135.
138. Guedin P., Larcher A., Decroix J. P., et al. (2015). Prior IV Thrombolysis Facilitates Mechanical Thrombectomy in Acute Ischemic Stroke. J Stroke Cerebrovasc Dis, 24(5), 952-957.
139. Rai A. T., Boo S., Buseman C., et al. (2018). Intravenous thrombolysis before endovascular therapy for large vessel strokes can lead to significantly higher hospital costs without improving outcomes. J Neurointerv Surg, 10(1), 17-21.
recanalization futile
140. Hussein H. M., Georgiadis A. L., Vazquez G., et al. (2010). following Occurrence and predictors of endovascular treatment among patients with acute ischemic stroke: a multicenter study. AJNR Am J Neuroradiol, 31(3), 454-458.
controlled Prolyse trial.
141. Furlan A., Higashida R., Wechsler L., et al. (1999). Intra-arterial prourokinase for acute ischemic stroke. The PROACT II study: a randomized in Acute Cerebral Thromboembolism. JAMA, 282(21), 2003-2011.
142. Thanvi B., Treadwell S., Robinson T. (2008). Early neurological deterioration in acute ischaemic stroke: predictors, mechanisms and management. Postgrad Med J, 84(994), 412-417.
143. Arimura K., Imamura H., Todo K., et al. (2017). Intracranial Hemorrhage after Endovascular Revascularization for Acute Ischemic Stroke.
144. Anderson C. S., Robinson T., Lindley R. I., et al. (2016). Low-Dose versus Standard-Dose Intravenous Alteplase in Acute Ischemic Stroke. N Engl J Med, 374(24), 2313-2323.
145. Sussman E. S., Connolly E. S., Jr. (2013). Hemorrhagic transformation: a review of the rate of hemorrhage in the major clinical trials of acute ischemic stroke. Front Neurol, 4, 69.
146. Menon B. K., Sajobi T. T., Zhang Y., et al. (2016). Analysis of Workflow and Time to Treatment on Thrombectomy Outcome in the Endovascular Treatment for Small Core and Proximal Occlusion Ischemic Stroke (ESCAPE) Randomized, Controlled Trial. Circulation, 133(23), 2279-2286.
147. Vahedi K., Vicaut E., Mateo J., et al. (2007). Sequential-design, multicenter, randomized, controlled trial of early decompressive craniectomy in malignant middle cerebral artery infarction (DECIMAL Trial). Stroke, 38(9), 2506-2517.
148. Juttler E., Schwab S., Schmiedek P., et al. (2007). Decompressive Surgery for the Treatment of Malignant Infarction of the Middle Cerebral Artery (DESTINY): a randomized, controlled trial. Stroke, 38(9), 2518-2525.
infarction cerebral for
149. Hofmeijer J., Kappelle L. J., Algra A., et al. (2009). Surgical decompression (the space-occupying Hemicraniectomy After Middle Cerebral Artery infarction with Life- threatening Edema Trial [HAMLET]): a multicentre, open, randomised trial. Lancet Neurol, 8(4), 326-333.
150. Matsuo R., Yamaguchi Y., Matsushita T., et al. (2017). Association Between Onset-to-Door Time and Clinical Outcomes After Ischemic Stroke. Stroke, 48(11), 3049-3056.
151. Sung P. P. (2019). Kết quả điều trị nhồi máu não trong giai đoạn từ 3 đến 4,5 giờ bằng thuốc tiêu huyết khối Alteplase liều thấp(cid:15) (cid:264)(cid:1189)i học Y Hà N(cid:1245)i. p. 70 - 109.
152. Caputo L. M., Jensen J., Whaley M., et al. (2017). How a CT-Direct Protocol at an American Comprehensive Stroke Center Led to Door-to- Needle Times Less Than 30 Minutes. Neurohospitalist, 7(2), 70-73. 153. Meretoja A., Weir L., Ugalde M., et al. (2013). Helsinki model cut stroke thrombolysis delays to 25 minutes in Melbourne in only 4 months. Neurology, 81(12), 1071-1076.
154. Khatri P., Abruzzo T., Yeatts S. D., et al. (2009). Good clinical outcome after ischemic stroke with successful revascularization is time- dependent. Neurology, 73(13), 1066-1072.
155. Wouters A., Nysten C., Thijs V., et al. (2018). Prediction of Outcome in Patients With Acute Ischemic Stroke Based on Initial Severity and Improvement in the First 24 h. Front Neurol, 9, 308.
156. Saver J. L., Altman H. (2012). Relationship between neurologic deficit severity and final functional outcome shifts and strengthens during first hours after onset. Stroke, 43(6), 1537-1541.
157. Knoflach M., Matosevic B., Rucker M., et al. (2012). Functional recovery after ischemic stroke--a matter of age: data from the Austrian Stroke Unit Registry. Neurology, 78(4), 279-285.
158. Spiotta A. M., Vargas J., Turner R., et al. (2014). The golden hour of stroke intervention: effect of thrombectomy procedural time in acute ischemic stroke on outcome. J Neurointerv Surg, 6(7), 511-516. 159. Mazighi M., Chaudhry S. A., Ribo M., et al. (2013). Impact of onset- to-reperfusion time on stroke mortality: a collaborative pooled analysis. Circulation, 127(19), 1980-1985.
160. Penumbra Pivotal Stroke Trial I. (2009). The penumbra pivotal stroke trial: safety and effectiveness of a new generation of mechanical devices for clot removal in intracranial large vessel occlusive disease. Stroke, 40(8), 2761-2768.
161. Desilles J. P., Meseguer E., Labreuche J., et al. (2013). Diabetes mellitus, admission glucose, and outcomes after stroke thrombolysis: a registry and systematic review. Stroke, 44(7), 1915-1923.
162. Whiteley W. N., Emberson J., Lees K. R., et al. (2016). Risk of intracerebral haemorrhage with alteplase after acute ischaemic stroke: a
secondary analysis of an individual patient data meta-analysis. Lancet Neurol, 15(9), 925-933.
163. Hao Y., Yang D., Wang H., et al. (2017). Predictors for Symptomatic Intracranial Hemorrhage After Endovascular Treatment of Acute Ischemic Stroke. Stroke, 48(5), 1203-1209.
164. Zangerle A., Kiechl S., Spiegel M., et al. (2007). Recanalization after thrombolysis in stroke patients: predictors and prognostic implications. Neurology, 68(1), 39-44.
165. Khatri P., Yeatts S. D., Mazighi M., et al. (2014). Time to angiographic reperfusion and clinical outcome after acute ischaemic stroke: an analysis of data from the Interventional Management of Stroke (IMS III) phase 3 trial. Lancet Neurol, 13(6), 567-574.
166. Khatri P., Abruzzo T., Yeatts S. D., et al. (2009). Good clinical outcome after ischemic stroke with successful revascularization is time- dependent. Neurology, 73(13), 1066-1072.
167. Menon B. K., Almekhlafi M. A., Pereira V. M., et al. (2014). Optimal workflow and process-based performance measures for endovascular therapy in acute ischemic stroke: analysis of the Solitaire FR thrombectomy for acute revascularization study. Stroke, 45(7), 2024- 2029.
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
1. Đào Việt Phương, Nguyễn Văn Chi (2016), (cid:179)(cid:264)i(cid:1221)u tr(cid:1231) k(cid:1219)t h(cid:1255)p tiêu
huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i (cid:87)(cid:429)nh (cid:80)(cid:1189)ch với l(cid:1193)y huy(cid:1219)t kh(cid:1237)i c(cid:1131) học (cid:255)ường (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch trong
(cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p”. T(cid:1189)p chí Y học Vi(cid:1227)t Nam, t(cid:1201)p 449 (02)
2/2016, tr 81-85.
2. Đào Việt Phương, Nguyễn Văn Chi, Vũ Đăng Lưu (2019), “Các y(cid:1219)u t(cid:1237)
(cid:1191)nh hư(cid:1251)ng k(cid:1219)t qu(cid:1191) (cid:255)i(cid:1221)u tr(cid:1231) (cid:255)(cid:1245)t qu(cid:1271) thi(cid:1219)u máu não c(cid:1193)p do t(cid:1203)c (cid:255)(cid:1245)ng m(cid:1189)ch
lớn”. T(cid:1189)p chí Y học Vi(cid:1227)t Nam, t(cid:1201)p 476 (01&02) 3/2019, tr 156-160.
3. Đào Việt Phương, Nguyễn Văn Chi, Vũ Đăng Lưu (2019), “Điều trị kết
hợp tiêu sợi huyết tĩnh mạch liều thấp với lấy huyết khối cơ học đường
động mạch trong đột quỵ thiếu máu não cấp”(cid:17) (cid:55)(cid:1189)(cid:83) ch(cid:116) (cid:60) học (cid:57)i(cid:1227)(cid:87) Na(cid:80)(cid:15)
(cid:87)(cid:1201)(cid:83) (cid:23)(cid:27)(cid:19) (cid:11)(cid:19)(cid:20)(cid:9)(cid:19)(cid:21)(cid:12) (cid:26)(cid:18)(cid:21)(cid:19)(cid:20)(cid:28)(cid:15) (cid:87)(cid:85) (cid:20)(cid:28)(cid:28)-203.