BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƢỢC LÂM SÀNG 108
HOÀNG THỊ HOẠT
NGHI£N CøU VAI TRß CñA EPSTEIN BARR VIRUS, P53
Vµ HIÖU QU¶ §IÒU TRÞ BÖNH LICHEN X¥ TEO
SINH DôC B»NG B¤I CORTICOID Vµ TACROLIMUS
Chuyên ngành : Da liễu
Mã số : 62720152
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Phạm Thị Lan
2. PGS.TS. Nguyễn Duy Ánh
HÀ NỘI - 2022
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám Đốc, Ban Giám hiệu, Phòng Đào
tạo sau đại học, Bộ Môn Da Liễu Dị Ứng - Viện Nghiên cứu khoa học Y dược
Lâm Sàng 108, Ban Giám đốc, phòng Kế hoạch tổng hợp, phòng Đào tạo,
phòng Công nghệ thông tin Bệnh Viện Da Liễu Trung Ương, Khoa Giải Phẫu
bệnh, Khoa Da Liễu Bệnh Viện Bạch Mai đã tạo điều kiện thuận lợi và giúp
đỡ tôi trong quá trình học tập.
Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:
PGS.TS. Phạm Thị Lan, PGS.TS Nguyễn Duy Ánh – người Thầy đã tận
tình hướng dẫn, chỉ bảo, động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án,
bổ sung cho tôi nhiều kiến thức chuyên môn và những kinh nghiệm quý báu
trong nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:
PGS.TS Đặng Văn Em, PGS.TS Nguyễn Văn Thường, TS Bùi Thị Vân đã
đóng góp cho tôi nhiều ý kiến quý báu để tôi hoàn thành luận án này.
Các thầy cô, anh chị đồng nghiệp cùng toàn thể cán bộ nhân viên trong
Bộ môn Da Liễu Dị Ứng- Viện Y Dược lâm Sàng 108 đã nhiệt tình giảng dạy
và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học tập tại Bộ môn. Các đồng nghiệp tại
Khoa Giải Phẫu Bệnh – Bệnh Viện Bạch Mai, Bộ môn Sinh Lý Bệnh miễn
dịch Đại Học Y Hà Nội đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn, hỗ trợ, giúp đỡ tôi
thực hiện kỹ thuật trong phân tích xét nghiệm P53, EBV.
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn và chia sẻ thành quả nhỏ bé này
với tất cả những người thân trong gia đình tôi, bạn bè đã luôn động viên, giúp
đỡ, tạo những điều kiện tốt nhất để tôi hoàn thành tốt chương trình học tập và
thực hiện thành công luận án này. Đặc biệt tôi xin cảm ơn những bệnh nhân-
những người không may mắn bị mắc bệnh nhưng đã giúp tôi có được những
thông tin quý báu để tiến hành nghiên cứu này.
Hà Nội, ngày 10 tháng 06 năm 2022
HOÀNG THỊ HOẠT
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Hoàng Thị Hoạt, nghiên cứu sinh khóa 2 Viện Y Dược Lâm Sàng 108,
chuyên nghành Da Liễu xin cam đoan:
1. Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng
dẫn của cô Phạm Thị Lan và thầy Nguyễn Duy Ánh.
2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã
được công bố tại Việt Nam.
3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác,
trung thực, khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở
nghiên cứu.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này.
Hà Nội, ngày 10 tháng 06 năm 2022
Người viết cam đoan
HOÀNG THỊ HOẠT
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Tiếng Anh
Tiếng Việt
BMZ
: Basement memberane zone
Màng đáy
BN
Bệnh nhân
CP
: Clobetasol propionat
EBV
: Epstein-Barr Virus
GLS
: Genital lichen sclerosus
Lichen xơ teo sinh dục
HIV
: Human immunodeficiency
Virus gây suy giảm miễn
dịch ở người
HLA
: Human leukocyte antigen
Kháng nguyên bạch cầu
người
HMMD
Hóa mô miễn dịch
HPV
: Human papilloma virus
LP
: Lichen planus
Lichen phẳng
LS
: Lichen sclerosus
Lichen xơ teo
NRS
: Numerical Rating Scale
Thang điểm số
OCPs
: Oral contraceptives
Thuốc tránh thai đường
uống
PCR
: Polymerase chain reaction
Phản ứng khuếch đại
chuỗi
PDT
: Photodynamic therapy
PUVA
: Psoralen plus UVA Ultraviolet A
Tia cực tím tia A
SCC
: Squamous cell carcinoma
Ung thư tế bào vảy
TCIs
: Topical calcineurin inhibitors
Thuốc bôi tại chỗ
Calcinerin
UVB
: Ultraviolet B
Tia cực tím B
VIN
: vulvar intraepithelial neoplasia
Loạn sản nội mô âm hộ
VLS
: Vulvar lichen sclerosus
Lichen xơ teo âm hộ
vSCC
: vulvar squamous cell carcinoma
Ung thư tế bào vảy âm hộ
MỤC LỤC
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục ký hiệu, chữ viết tắt
Danh mục bảng
Danh mục biểu đồ
Danh mục hình
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU........................................................ 3
1.1. Bệnh lichen xơ teo sinh dục .................................................................. 3
1.1.1. Lịch sử bệnh lichen xơ teo sinh dục .............................................. 3
1.1.2. Tình hình bệnh ................................................................................ 3
1.1.3. Căn nguyên và cơ chế bệnh sinh lichen xơ teo sinh dục ................ 4
1.1.4. Lâm sàng bệnh lichen xơ teo sinh dục ............................................ 9
1.1.5. Chẩn đoán phân biệt ...................................................................... 19
1.1.6. Các phương pháp điều trị .............................................................. 20
1.2. Vai trò của EBV, p53 trong lichen xơ teo sinh dục ............................. 25
1.2.1. Nghiên cứu về EBV và lichen xơ teo sinh dục ............................. 25
1.2.2. Nghiên cứu về p53 và lichen xơ teo sinh dục ............................... 27
1.3. Corticoid và tacrolimus dạng bôi trong điều trị bệnh lichen xơ teo sinh
dục trên thế giới và Việt Nam ............................................................... 31
1.3.1. Nghiên cứu về sử dụng corticoid và tacrolimus dạng bôi trong điều
trị bệnh lichen xơ teo sinh dục trên thế giới ................................... 31
1.3.2. Nghiên cứu về sử dụng corticoid và tacrolimus dạng bôi trong điều
trị bệnh lichen xơ teo sinh dục tại Việt Nam .................................. 32
Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 33
2.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 33