Nghiên cứu giá trị Creatine kinase trong chẩn đoán sớm, phát hiện dị hợp tử, bước đầu thăm dò ở mức độ gen của bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne ở trẻ em Việt Nam

Chia sẻ: Sunshine_6 Sunshine_6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

77
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu 112 bệnh nhân đ-ợc chẩn đoán là DMD tại Viện Nhi quốc gia dựa trên lâm sàng, xét nghiệm creatine kinase (CK) và tiền sử gia đình, 24 em trai của bệnh nhân ch-a rõ triệu chứng lâm sàng cũng đ-ợc xét nghiệm CK. Để nghiên cứu kh. năng phát hiện những bà mẹ dị hợp tử mang gen bệnh bằng định l-ợng CK: 68 bà mẹ bệnh nhân DMD và 34 bà mẹ bình th-ờng đ-ợc xét nghiệm CK. Mẹ bệnh nhân DMD đ-ợc chia làm 2 nhóm tiền sử di truyền (TSDT) rõ, và không rõ....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu giá trị Creatine kinase trong chẩn đoán sớm, phát hiện dị hợp tử, bước đầu thăm dò ở mức độ gen của bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne ở trẻ em Việt Nam

TCNCYH 23 (3) 2003 Nghiªn cøu gi¸ trÞ Creatine kinase trong chÈn ®o¸n sím, ph¸t hiÖn dÞ hîp tö, b−íc ®Çu th¨m dß ë møc ®é gen cña bÖnh lo¹n d−ìng c¬ Duchenne ë trÎ em ViÖt Nam NguyÔn ThÞ Trang1, NguyÔn ThÞ Ph−îng2, NguyÔn Thu Nh¹n2 1 Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, 2ViÖn Nhi quèc gia Nghiªn cøu 112 bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ DMD t¹i ViÖn Nhi quèc gia dùa trªn l©m sµng, xÐt nghiÖm creatine kinase (CK) vµ tiÒn sö gia ®×nh, 24 em trai cña bÖnh nh©n ch−a râ triÖu chøng l©m sµng còng ®−îc xÐt nghiÖm CK. §Ó nghiªn cøu kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn nh÷ng bµ mÑ dÞ hîp tö mang gen bÖnh b»ng ®Þnh l−îng CK: 68 bµ mÑ bÖnh nh©n DMD vµ 34 bµ mÑ b×nh th−êng ®−îc xÐt nghiÖm CK. MÑ bÖnh nh©n DMD ®−îc chia lµm 2 nhãm tiÒn sö di truyÒn (TSDT) râ, vµ kh«ng râ. ChiÕt t¸ch ADN vµ ch¹y PCR víi mét cÆp måi cña exon 48 cho 2 bÖnh nh©n DMD cã TSDT râ. NhËn xÐt vµ kÕt qu¶: - CK cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh bÖnh DMD: 100% bÖnh nh©n DMD cã møc CK t¨ng cao, trung b×nh lµ 4111±3154 IU/l gÊp 121±93 lÇn CK trung b×nh cña trÎ em b×nh th−êng. - CK cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD: 17 bÖnh nh©n DMD ch−a cã biÓu hiÖn triÖu chøng l©m sµng râ cã kÕt qu¶ CK trung b×nh lµ 6279±4114 IU/l cao h¬n h¼n CK trung b×nh cña trÎ em b×nh th−êng cã ý nghÜa thèng kª (p
TCNCYH 23 (3) 2003 ë ViÖt Nam DMD lµ bÖnh hay gÆp trªn l©m - Nhãm chøng gåm 34 bµ mÑ ®· sinh c¸c sµng, chÈn ®o¸n vµ ph¸t hiÖn dÞ hîp tö b»ng xÐt con khoÎ m¹nh, kh«ng bÞ c¸c bÖnh nhiÔm trïng nghiÖm ®Æc hiÖu ADN cßn gÆp khã kh¨n, v× cÊp tÝnh ®−îc xÐt nghiÖm CK. ph¶i ¸p dông nhiÒu ph−¬ng ph¸p di truyÒn ph©n 2. Ph−¬ng ph¸p tö víi ®ßi hái trang thiÕt bÞ vµ ho¸ chÊt ®ång bé míi ph¸t hiÖn ®−îc c¸c lo¹i ®ét biÕn gen nh−: - Thu thËp th«ng tin: C¸c bÖnh nh©n DMD mÊt ®o¹n, nh©n ®o¹n, chuyÓn ®o¹n hay ®ét ®−îc thu thËp th«ng tin theo mét mÉu bÖnh ¸n biÕn ®iÓm [2]. VËy lµm thÕ nµo cã thÓ chÈn thèng nhÊt. ®o¸n, ®Æc biÖt chÈn ®o¸n rÊt sím trÎ bÞ bÖnh - §Þnh l−îng CK toµn phÇn huyÕt thanh DMD ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn dÞ hîp tö cho nh÷ng ng−êi n÷ trong gia ®×nh ®Ó cho hä lêi khuyªn C¸c ®èi t−îng nghiªn cøu ®−îc xÐt nghiÖm khi hä x©y dùng gia ®×nh hoÆc muèn sinh con CK theo ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®éng häc tiÕp theo nh»m h¹n chÕ tû lÖ sinh con bÞ bÖnh enzym, sö dông c¸c kit thuèc thö cña h·ng DMD. Boeringer Mannheim (CHLB §øc), ®äc trªn m¸y quang phæ kÕ Hitachi cña NhËt cã hiÖn sè XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn nghiªn cøu nµy vµ ch−¬ng tr×nh ho¸ trong vïng tö ngo¹i, b−íc nh»m 2 môc tiªu: sãng 340 nm, ®iÒu kiÖn 250 C, råi tÝnh to¸n kÕt - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ creatine kinase trong qu¶. chÈn ®o¸n, ®Æc biÖt chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD TrÞ sè CK thu ®−îc tõ c¸c bÖnh nh©n DMD cho bÖnh nhi vµ ph¸t hiÖn n÷ dÞ hîp tö. vµ c¸c em trai, chÞ em g¸i cña bÖnh nh©n d−íi - B−íc ®Çu th¨m dß ë møc ®é gen mét sè 15 tuæi ®−îc so s¸nh víi h»ng sè sinh häc CK bÖnh nh©n DMD. huyÕt thanh cña trÎ em b×nh th−êng, ®−îc c«ng bè bëi H.V.S¬n vµ CS khoa Ho¸ sinh ViÖn Nhi II. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p Quèc gia. nghiªn cøu TrÞ sè CK thu ®−îc tõ c¸c mÑ bÖnh nh©n 1. §èi t−îng DMD ®−îc so s¸nhvíi kÕt qu¶ CK trung b×nh - 112 bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ DMD cña nhãm chøng lµ c¸c bµ mÑ b×nh th−êng. So t¹i viÖn Nhi Quèc gia b»ng ph©n tÝch kÕt qu¶ s¸nh kÕt qu¶ CK cña hai nhãm bµ mÑ ®Ó rót ra CK cã ®èi chiÕu víi giai ®o¹n l©m sµng, tiÒn nhËn xÐt. sö gia ®×nh , 24 em trai cña bÖnh nh©n DMD - Th¨m dß ph¶n øng PCR víi 1 cÆp måi cña còng ®−îc xÐt nghiÖm CK cho môc ®Ých chÈn exon 48 cho 2 gia ®×nh cã tiÒn sö di truyÒn ®o¸n sím. bÖnh DMD (chiÕt t¸ch ADN xö lý proteinase - 68 bµ mÑ bÖnh nh©n ®−îc chia lµm 2 K, ho¸ chÊt ch¹y PCR cña h·ng Sigma) nhãm: tiÒn sö di truyÒn (TSDT) râ vµ kh«ng râ. - C¸c kÕt qu¶ thu ®−îc, ®−îc xö lý theo c¸c - 18 chÞ em g¸i cña bÖnh nh©n DMD còng thuËt to¸n thèng kª. ®−îc chia lµm 2 nhãm TSDT râ vµ kh«ng râ. III. KÕt qu¶ 1. XÐt nghiÖm CK trong chÈn ®o¸n: 116
TCNCYH 23 (3) 2003 B¶ng 1. KÕt qu¶ xÐt nghiÖm CK trung b×nh cña bÖnh nh©n DMD KÕt qu¶ CK n Gi¸ trÞ CKTB (IU/l) Sè lÇn t¨ng trung b×nh P CKTB trÎ em bt (H.V. S¬n) 18 ± 16 P < 0,001 CKTB bÖnh nh©n 112 4111 ± 3154 121± 93 KÕt qu¶ CK trung b×nh cña 112 bÖnh nh©n t¨ng cao râ rÖt so víi CK trung b×nh cña trÎ em b×nh th−êng cã ý nghÜa thèng kª víi P< 0,001. KÕt qu¶ cña CK trong chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD. B¶ng 2. KÕt qu¶ xÐt nghiÖm CK cña c¸c bÖnh nh©n ë giai ®o¹n I. BÖnh nh©n DMD g/® I n=17 KÕt qu¶ CK (IU/l) CK tèi thiÓu 412,2 CK tèi ®a 12381 CK trung b×nh 6279,7 ± 4114,2 17 bÖnh nh©n giai ®o¹n I ch−a cã biÓu hiÖn triÖu chøng l©m sµng râ cã kÕt qu¶ xÐt nghiÖm CK t¨ng vät, trÞ sè CK trung b×nh lµ 6279,7 ± 4114,2 cao h¬n h¼n CK trung b×nh cña trÎ em b×nh th−êng cã ý nghÜa thèng kª (P< 0,001). B¶ng 3. KÕt qu¶ CK cña c¸c em trai bÖnh nh©n DMD Gi¸ trÞ CK Tæng sè CK t¨ng CK b×nh th−êng P Sè em trai BN DMD 24 11 13 CK t¨ng trung b×nh 11 7711,7±5291 P
TCNCYH 23 (3) 2003 82,3% c¸c bµ mÑ DHT b¾t buéc (Nhãm M1) cã CK t¨ng cao, cßn l¹i 17,7% c¸c bµ mÑ DHT b¾t buéc cã møc CK b×nh th−êng. Nhãm M2: Trong sè 51 bµ mÑ cã 18 bµ mÑ cã CK t¨ng (35,3%), sè nµy ®−îc xem lµ DHT ®· ®−îc ph¸t hiÖn. Cßn l¹i 33 bµ mÑ cã kÕt qu¶ CK b×nh th−êng (64,7%). B¶ng 5. TrÞ sè CK t¨ng trung b×nh vµ sè lÇn t¨ng trung b×nh cña nhãm bµ mÑ TSDT râ vµ TSDT kh«ng râ Nhãm n CK TB (IU/l) Sè lÇn t¨ng TB P Bµ mÑ nhãm chøng 34 26,9±9,8 CK t¨ng TB nhãm TSDT râ 14 272,7±164,6 7,4±4,5 P
TCNCYH 23 (3) 2003 ®· sinh tõ 2 con trë lªn bÞ bÖnh hoÆc cã 2 thÕ VI. §Ò xuÊt hÖ trë lªn cã ng−êi bÞ bÖnh, nh÷ng bµ mÑ nµy lµ dÞ hîp tö ch¾c ch¾n ®−îc xÐt nghiÖm CK, kÕt 1.Ph−¬ng ph¸p ®Þnh l−îng CK lµ ph−¬ng qu¶ 14/17 (82,3%) cã kÕt qu¶ CK t¨ng, víi ph¸p xÐt nghiÖm cho kÕt qu¶ nhanh vµ gi¸ thµnh kh«ng cao. V× vËy nªn ®−îc triÓn khai ¸p møc CK t¨ng trung b×nh lµ 272,7±164,6 IU/l dông cho nh÷ng ®èi t−îng trong chØ ®Þnh xÐt cao gÊp 7,4±4,5 lÇn so víi kÕt qu¶ CK cña c¸c nghiÖm ®Ó chÈn ®o¸n sím c¸c tr−êng hîp bµ mÑ b×nh th−êng cã ý nghÜa thèng kª DMD vµ ph¸t hiÖn dÞ hîp tö cho nh÷ng ng−êi (p
TCNCYH 23 (3) 2003 Monteray Mexico,Rev-Invest clin, jan-Mar, muscular dystrophy by levels of creatine kinase 42(1), pp. 39-45. and pyruvate kinase, J-neurol- Sci,62(1-3),pp. 171-80. 7. Falcao-conceicao DN. (1983), Detection of carriers of X-linke® gene for Duchenne Summary Value of creatine kinase in early diagnosis, detection of the heterozygotes, primary research gene level of Duchenne muscular dystrophy in vietnamese patients 112 patients were diagnose® DMD at the National institute of pediatrics based on clinic, family history, creatine kinase (CK) analysis. 24 patient's brothers who had not yet expressed clinical figures, examined CK for early detection of DMD. 68 DMD patient's mothers, 34 normal mothers were examined CK. Result: -Value of definitive diagnosis of CK test were 100%: CK levels of 112 patients were 4111±3154 IU/l higher than CK levels of normal children (p,0,001): 121±93 times higher. - The CK method can detect very early DMD even patients who were not yet clinical expression: CK results of 17 DMD patients of first stage were 6279±4114 IU/l higher than CK results of normal children (p