
1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Chảy máu não tự phát (CMNTP) là sự thoát mạch tự phát, cấp
tính của máu vào nhu mô não, không do chấn thương. Khoảng 78 -
88% chảy máu não (CMN) bắt nguồn từ vỡ tự phát các tiểu động
mạch bị tổn thương do tăng huyết áp mạn tính hoặc bệnh thoái hóa
mạch máu não dạng bột, còn gọi là CMN nguyên phát. Bệnh lý này
có tỷ lệ tử vong, tàn phế cao; trong đó, vị trí trên lều chiếm ưu thế
hơn hẳn so với dưới lều, chiếm 80 - 90%. Về chẩn đoán, cắt lớp vi
tính (CLVT) là tiêu chuẩn vàng. Tuy nhiên, về điều trị, hiện chưa có
phương pháp nào chứng minh được hiệu quả ưu thế trong việc cải
thiện tỷ lệ tử vong cũng như phục hồi chức năng (PHCN) thần kinh
sau CMNTP. Trong đó, phẫu thuật (PT) với phương pháp chủ yếu là
mở sọ có thể mang lại các lợi ích như ngăn ngừa và dự phòng các tổn
thương thần kinh thứ phát do tăng áp lực nội sọ, do hiệu ứng đè ép
của khối máu tụ (KMT)... Tuy nhiên, PT mở sọ lại có nguy cơ gây
tổn thương não thứ phát, để lại các di chứng do chính PT gây ra.
Cuối những năm 1980 của thế kỷ XX, với sự ra đời của các
phương tiện hiện đại như kính vi phẫu, định vị thần kinh, nội soi…
Các kỹ thuật trong phẫu thuật CMNTP trên lều đã dịch chuyển sang
hướng áp dụng các phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (PTXLTT). Trong
đó, kết quả PT dẫn lưu KMT định vị kết hợp bơm chất tiêu sợi huyết
điều trị CMNTP trên lều, qua các thử nghiệm MISTIE, MISTIE
III…, mặc dù còn một số vấn đề chưa được như kỳ vọng song được
đánh giá là phương pháp có khả năng giúp làm giảm tỷ lệ tử vong và
góp phần mang lại kết quả PHCN tốt cho người bệnh (NB). Tại Việt
Nam, PT này chỉ mới được áp dụng tại một số Bệnh viện. Tuy nhiên,
các báo cáo mới chỉ dừng lại thông báo kết quả sớm sau PT.