NGƯỜI VỮNG TIN, YÊU QUÍ BẠN
BÈ, TRÂN TRỌNG TÀI NĂNG - TRI
THỨC - SÁNG TẠO
"Rằng tôi tin ở tình yêu con người Đó là
lời nói cuối cùng của tôi" Rabindranath
Tagore (1661-1941) (Giải thưởng Nobel
1913) Đây là lần thứ 3 Bùi Quang Ngọc
mang tranh từ Thành phố Hồ Chí Minh ra
Hà Nội triển lãm. Với ông, Hà Nội luôn là
nỗi nhớ, là cái nôi Văn hóa Hà Thành với
biết bao kỷ niệm vui buồn Với người cùng
thời, đã ăn sâu vào tiềm thức của chàng
thanh niên - sinh viên như ông, qua tu
luyện đã trưởng thành. Từ đây, đã chắp
cánh cho ngư
ời nghệ sĩ bay xa tới các chân
trời nghệ thuật.
Nhớ những người Bạn, người Thầy, người
Anh thân thiết của Đô Thành khói lửa
trong làng văn nghệ, mới ngày hôm qua, tuy trong số họ với ông có
khác nhau về tuổi tác, thế hệ. Nhưng có hề chi, khi những con tim đã
hòa chung nhịp đập lại gặp nhau nơi tận cùng của chân lý cái Đẹp. Cái
BÙI QUANG NGỌC-
Chân dung hoạ sĩ Bùi
Xuân Phái-Sơn dầu,
50x61cm,2002
Đẹp của chữ Nhân, chữ Trí, như lời triết gia Khổng Tử. Với ông, họ
thực sự là những bức chân dung lớn, xứng đáng tạc vào vách đá lịch sử
và thời gian trong ký ức đồng bào, đồng nghiệp, đồng loại. Ông đã vẽ
họ với tất cả tình yêu, tâm lực, trí lực của người nghệ sĩ. Đó là nhà văn
Nguyễn Tuân với Vang bóng một thời. Văn Cao với Thiên thai, Quốc
ca, Trịnh Công Sơn với Cát bụi; Thái Bá Vân Tiếp sức với nghệ thuật.
Các nhà thơ như Đoàn Phú Tứ với Màu thời gian; Trần Dần với Người
người lớp lớp; Lê Đạt với “Bài ca ghế đá, Phu chữ - Bóng chữ; Hữu
Loan với Màu tím hoa sim; Quang Dũng với Tây tiến, Hoàng Cầm với
Bên kia sông Đuống, Phùng Quán với Trăng Hoàng cung, Lời Mẹ dặn.
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí với Vườn xuân Trung Nam Bắc; B
ùi Xuân Phái
với Phố cổ Hà Nội; Hoàng Lập Ngôn với Mê ly - em Nhung - Bánh xe
phiêu lãng; Nguyễn Sáng với Thiếu nữ bên hoa sen; Nguyễn Tiến
Chung với Nguyễn Du đi câu; Triết gia Trần Đức Thảo: với Hégel và
hạt nhân duy lý; Kant với phê phán lí tính thực tiễn; nhà ngôn ngữ Cao
Xuân Hạo với Tiếng Việt trong cách nói và cách viết... Chỉ cần nghe
những cái tên tác giả - tác phẩm ấy thôi, thì lịch sử, tình yêu, tình ngư
ời
của triết lý nhân sinh đã vang vọng, loang thấm trong tâm hồn ta rồi.
Nó như những dòng suối mát, hay sự “cứu rỗi” phù trợ cho mỗi con
người trong buồn vui sự sống.
Còn không ít tên tuổi nữa. Nhưng Vẽ - Tạc họ vào lịch sử thời gian với
những đại diện xuất sắc ấy, cũng đã tạm đủ cho ta ngưỡng vọng họ. B
ùi
Quang Ngọc đã thuộc lớp người “Xưa nay hiếm” - Nhân sinh thất thập
cổ lai hy (Đỗ Phủ, Đường Thi). Sức khỏe đã hạn chế, không cho phép
ông tung hoành nhiều nữa như thời thanh xuân trai tráng trên bảng m
àu
nghệ thuật, dù tư duy đã chín, đã lắng đọng, lịch duyệt.
Kết thúc hội họa chân dung, là hội họa khỏa thân của Bùi Quang Ng
ọc:
“Đó là những vẻ đẹp chân thực, nguyên thuỷ, bền vững, con người đã
nối tiếp chuyển động như một khúc hoan ca, bi hài. Những vũ khúc đó,
bộc lộ các trạng thái tâm hồn con người với bảng màu nguyên chất”,
đúng như thuyết minh của tác giả. Phải chăng Bùi Quang Ngọc đã gặp
gỡ ý tưởng của điêu khắc gia Auguste Rodin (1840 - 1917): “Thân thể
con người trước hết là tấm gương của tâm hồn, và chính vì vậy, nó lại
càng đẹp đẽ”. Và “Mùa xuân vĩnh cửu” với Rodin “Vẫn dành cho các
ngây thơ dục vọng, chứ không đẩy thân xác con người đến tội lỗi, đọa
đầy như sách Thánh. Nó như có sự thiêng liêng cầu nguyện, mà vẫn là
chiến thắng của con người, của đời người” (Thái Bá Vân).
Với lý do cao đẹp ấy, dù ở thời đại nào, hoàn cảnh nào, người nghệ sĩ
cũng Viết, hay Vẽ - Tạc Chân dung con người với tất cả tình yêu, tình
người, đúng nghĩa Con Người. Bởi ông đã nhận thức đúng chân lý của
cái đẹp, của tồn tại. Cái đẹp tồn tại được trả về với tồn tại cuộc sống
của chính nó. Nó luôn tỏa ra như một vầng hào quang, giống như đôi
giày của Van Gogh vẽ. Nó còn hồn, có thần, không giống như đôi giày
thông thường mà ta đi. Như triết gia Heidegger (1889 - 1976) đã có lần
nói.
Triển lãm của Bùi Quang Ngọc đã thành công. Được sự hư
ởng ứng đầy
nhiệt tình của bè bạn, đồng nghiệp Hà Thành - những người mà ông
trân trọng, ngưỡng mộ. Họ đã trải qua và thấu hiểu hạnh phúc và nỗi
đau nhân thế, đã vì nghệ thuật mà sáng tạo không ngừng, hết mình, tr
ọn
đời, cho lý tưởng cái đẹp.
TRẦN THỨC