Nguồn lực văn hóa của Doanh nhân
Khi nói vai trò của văn hóa đối với doanh nhân trong
hội nhập là nói đến nguồn lực văn hóa trong sự phát
triển kinh tế - xã hội của các quốc gia, dân tộc trong
xu thế tòan cầu hóa, xu thế phát triển đa đạng của
nhân loại trong thời đại ngày nay.
Tổ chức Liên hợp quốc đã đề xướng “Thập kỷ thế
giới văn hóa vì phát triển” (1988-1997), người ta coi
“văn hóa đứng ở vị trí trung tâm và điều tiết xã hội”,
“văn hóa là nguồn cổ xúy trực tiếp cho phát triển và
phát triển được khởi đầu và truyền bá bởi văn hóa”.
Đồng thời, Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục
của Liên hợp quốc cũng đưa ra một quan niệm khái
quát và cô đọng về văn hóa: “Văn hóa là tổng thể
sống động các hoạt động sáng tạo của các cá nhân
và cộng đồng, trong quá khứ và trong hiện tại. Qua
các thế kỷ hoạt động sáng tạo ấy cũng đã hình thành
nên hệ thống giá trị, các truyền thống, thị hiếu - đặc
tính riêng của mỗi dân tộc”. Từ đó thấy rằng, văn hóa
thâm nhập vào tất cả các lĩnh vực hoạt động của con
người, trong đó có hoạt động kinh tế, sản xuất, kinh
doanh, giao lưu, buôn bán, hội nhập quốc tế.
Đối với hoạt động của doanh nhân trong quá trình hội
nhập, vai trò của văn hóa được biểu hiện như là: trí
thức, trí tuệ, phẩm chất tinh thần, nguồn lực cho quá
trình hội nhập, văn hóa tạo nên thương hiệu của các
doanh nghiệp – sức mạnh của hội nhập và văn hóa là
tiền đề cho sự hợp tác, giao lưu, liên kết trong quá
trình hội nhập. Trong bức thư Đại tướng Võ Nguyên
Giáp gửi Trung tâm Văn hóa doanh nhân Việt Nam,
ông đã khẳng định điều đó: “Văn hóa là nền tảng tinh
thần của dân tộc, là mục tiêu và động lực của sự phát
triển đất nước. Đội ngũ doanh nhân Việt Nam, với
tinh thần yêu nước – đổi mới – sáng tạo, có trách
nhiệm xây dựng nền văn hóa kinh doanh Việt nam
vừa phát huy bản sắc và truyền thống nhân văn của
dân tộc, vừa tiếp cận được với trình độ khoa học và
quản lý tiên tiến của thời đại. Nền văn hóa kinh doanh
ấy chính là động lực làm cho doanh nhân Việt Nam
không ngừng phát triển trở thành doanh nghiệp có uy
tín và tầm cỡ quốc tế trong tiến tình hội nhập tòan
cầu, đưa nước ta phát triển
nhanh và bền vững, sánh vai
cùng các cường quốc năm
châu như Bác Hồ hằng mong
muốn” (Tạp chí Văn hóa
doanh nhân, số 1+2 tháng
9/20005).
Văn hóa là nguồn lực của doanh nghiệp trong quá
trình hội nhập
Văn hóa là kết quả của sự tương tác giữa con người
với môi trường xã hội, “Văn hóa là tất cả những gì
không phải là tự nhiên, nghĩa là tất cả những gì do
con người, ở con người và liên quan trực tiếp đến
con người” (Phạm Văn Đồng: Văn hóa và đổi mới).
Văn hóa là đặc trưng bản chất của con người, của
loài người.
Văn hóa chính là con người, là sức mạnh bản chất
của con người, thể hiện trong hoạt động sống và
phương thức sống của con người, thể hiện trong bản
thân sự phát triển và tầm vóc của con người. Thực
chất văn hóa là một phạm trù đa diện, có biểu hiện bề
ngoài và chiều sâu bên trong, vừa là hiện tượng vừa
là bản chất, vừa là giá trị vừa là sức mạnh của con
người. Cần phải tiếp cận nội hàm khái niệm văn hóa
như một chỉnh thể với ba chiều cạnh cơ bản sau:
-Văn hóa là trình độ phát triển của con người, phát
triển xã hội - tiếp cận từ góc độ lịch sử.
- Văn hóa là toàn bộ giá trị tinh thần, giá trị vật chất
(cái tinh thần được vật thể hóa trong vật thể vật chất)
do con người sáng tạo ra - tiếp cận từ góc độ giá trị.
- Văn hóa là những năng lực, phẩm chất người - tiếp
cận từ góc độ nhân cách.
Tiếp cận toàn diện như vậy, chúng ta mới thấy văn
hóa thực sự là bản chất, đặc trưng, sức mạnh của
con người – chủ thể xã hội. Đồng thời con người vừa
là chủ thể, vừa là sản phẩm văn hóa, trong đó có hoạt
động sản xuất, kinh doanh (tổ chức, lãnh đạo, quản lý
quá trình sản xuất, kinh doanh), vừa biểu hiện trình
độ văn hóa, vừa biểu hiện phẩm chất văn hóa của
con người. Hiểu theo nghĩa rộng, văn hóa là trình độ
phát triển lịch sử nhất định của con người, tài năng và
sáng tạo của con người, cách tổ chức xã hội và hoạt
động xã hội: hoạt động sản xuất vật chất, tinh thần,
hoạt động tổ chức đời sống xã hội, đời sống cá
nhân… Từ đó ta mới có văn hóa sản xuất, văn hóa
kinh doanh, văn hóa chính trị, văn hóa lãnh đạo, văn
hóa quản lý, văn hóa ứng xử…
Văn hóa kinh doanh chính là trình độ năng lực, văn
hóa của các doanh nhân, người lãnh đạo, quản lý các
doanh nghiệp, thể hiện ở: Tâm, Tài, Chí, Tín –các
năng lực tinh thần hay chính là năng lực văn hóa,
thuộc tính văn hóa của con người.
Trong thời đại ngày nay, con người tiến lên không
phải chỉ nhờ vào sức mạnh cơ bắp mà tiến lên bằng
cái đầu thông tuệ của mình, các quốc gia dân tộc tác
