Ngưỡng giá trị 1025 của tỷ số số lượng tiểu cầu trên đường kính lách trong dự đoán giãn tĩnh mạch thực quản trên bệnh nhân xơ gan

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> NGƯỠNG GIÁ TRỊ 1025 CỦA TỶ SỐ SỐ LƯỢNG TIỂU CẦU<br /> TRÊN ĐƯỜNG KÍNH LÁCH TRONG DỰ ĐOÁN GIÃN TĨNH MẠCH<br /> THỰC QUẢN TRÊN BỆNH NHÂN XƠ GAN<br /> Mã Phước Nguyên*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục đích: Điều trị phòng ngừa tiên phát chảy máu tiêu hóa(CMTH) do giãn vỡ tĩnh mạch thực<br /> quản(TMTQ) được chỉ định trên những bệnh nhân xơ gan có giãn TMTQ lớn hoặc giãn TMTQ nhỏ có dấu đỏ.<br /> Dùng phương pháp không xâm nhập chẩn đoán giãn TMTQ có thể giảm được chi phi y tế và tình trạng quá tải.<br /> Mục tiêu của nghiên cứu này là đánh giá tỷ số số lượng tiểu cầu trên đường kính lách(TC/ĐKL) trong chẩn đoán<br /> không xâm nhập giãn TMTQ.<br /> Phương pháp: Chúng tôi đánh giá giãn TMTQ trên 166 bệnh nhân xơ gan. Lập tỷ số TC/ĐKL và đánh giá<br /> mức độ chính xác của chẩn đoán. Dựa vào kết quả nghiên cứu trước, ngưỡng giá 1025 của tỷ số TC/ĐKL được<br /> áp dụng cho dân số nghiên cứu.<br /> Kết quả: Tỷ lệ giãn TMTQ là 67,5%. Ngưỡng giá trị của tỷ số TC/ĐKL là 1025, độ nhạy 95%, độ đặc hiệu<br /> 65%, giá trị tiên đoán dương và âm tính là 85%.<br /> Kết luận: Tỷ số TC/ĐKL có thể được chấp nhận như là phương pháp an toàn và có giá trị trong sàng lọc<br /> những bệnh nhân xơ gan cần nội soi đường tiêu hóa để chẩn đoán giãn TMTQ.<br /> Từ khóa: chảy máu tiêu hóa;tĩnh mạch thực quản;số lượng tiểu cầu trên đường kính lách<br /> <br /> ABSTRACT<br /> A PLATELET COUNT/ SPLEEN DIAMETER RATIO CUT OFF VALUE 1025 FOR NONINVASIVE<br /> PREDICTION OF THE PRESENCE OF ESOPHAGEAL VARICES IN CIRRHOTIC PATIENTS<br /> Ma Phuoc Nguyen* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 1 - 2013: 142 - 146<br /> Background and aims: Prophylaxis therapy is indicated in cirrhotic patients with large esophageal varices<br /> or small varices with red wale signs. Noninvation assessment of esophageal varices (EV) may improve the<br /> management of patients with cirrhosis and decrease both the medical and financial burder related to screening. In<br /> this study, our aim was to prospectively validate the use of the platelet count/ spleen diameter ratio for the<br /> noninvasive diagnosis of EV.<br /> Methods: We retrospectively valuated the presence of esophageal varices in 166 cirrhotic patients. Platelet<br /> count/ spleen diameter ratio was assessed in all patients and its diagnostic accuracy was calculated. On the basis<br /> of previous results, a platelet count/ spleen diameter ratio cut off 1025 was applied to this population.<br /> Results: Prevalence of EV is 68%. The 1025 cut off has 95% sensitivity, 65% specificity, 85% positive<br /> predictive value, 85% negative predictive value.<br /> Conclusions: The platelet count/ spleen diameter ratio may be proposed as a safe and valuable means in<br /> screening in cirrhotic patients who need endoscopy for EV.<br /> Keywords: gastrointestinal bleeding, esophageal varices, portal vein.<br /> <br /> * Khoa Nội Tiêu hóa - BV Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: Ths.BS. Mã Phước Nguyên ĐT: 0918115966<br /> <br /> 142<br /> <br /> Email: phuocnguyenma2002@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Giãn tĩnh mạch thực quản (TMTQ) là một<br /> biến chứng thường gặp ở bệnh nhân xơ gan<br /> do hậu quả của tăng áp tĩnh mạch cửa. Tỷ lệ<br /> giãn TMTQ dao động trong khoảng: 40-80%(15).<br /> Năm 1996, Hiệp hội nghiên cứu bệnh lý gan<br /> mật tại Mỹ khuyến cáo tất cả bệnh nhân xơ<br /> gan nên được nội soi định kỳ đường tiêu hóa<br /> trên để phát hiện giãn TMTQ(7). Chẩn đoán<br /> giãn TMTQ qua nội soi đường tiêu hóa trên là<br /> phương tiện có độ nhạy và độ đặc hiệu cao,<br /> với tỷ lệ biến chứng thấp. Tuy nhiên, nội soi là<br /> phương pháp xâm nhập không phải ai cũng<br /> chấp nhận và khó thực hiện cho tất cả các<br /> bệnh nhân xơ gan. Để giảm chi phí y tế và<br /> tăng khả năng dự đoán giãn TMTQ trên bệnh<br /> nhân xơ gan, có rất nhiều nghiên cứu đưa ra<br /> các yếu tố dự đoán giãn TMTQ bằng phương<br /> pháp không xâm nhập. Theo nghiên cứu của<br /> Giannini E và cs(8) cho biết tỷ số số lượng tiểu<br /> cầu trên đường kính lách (TC/ĐKL) là yếu tố<br /> có giá trị nhất trong dự báo nguy cơ giãn<br /> TMTQ ở bệnh nhân xơ gan và giá trị này là:<br /> 909. Nghiên cứu tại Việt Nam nếu lấy giá trị<br /> 1025 này làm ngưỡng chẩn đoán dự báo giãn<br /> TMTQ thì kết quả cho biết: độ nhạy 100%, độ<br /> đặc hiệu 61% và giá trị dự báo test âm tính là<br /> 100%(12). Trong đề tài này, chúng tôi nghiên<br /> cứu trên số lượng bệnh nhân xơ gan nhiều<br /> hơn, với mục đích nghiên cứu cụ thể là: Giá<br /> trị của tỷ số: tiểu cầu/đường kính lách ở mốc<br /> 1025 trong dự báo nguy cơ giãn TMTQ ở bệnh<br /> nhân xơ gan.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> - Bệnh nhân từ chối nội soi dạ dày tá tràng.<br /> - Bệnh nhân đang CMTH hoặc tiền sử đã có<br /> CMTH do vỡ TMTQ.<br /> - Bệnh nhân xơ gan có giãn TMTQ được điều<br /> trị phòng bằng can thiệp nội soi, hoặc đã dùng<br /> thuốc chẹn Beta.<br /> - Bệnh nhân xơ gan có huyết khối tĩnh mạch<br /> cửa, hoặc kèm ung thư gan<br /> - Các bệnh lý khác phối hợp làm tăng hoặc<br /> giảm tiểu cầu.<br /> <br /> Phương pháp<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Nghiên cứu mô tả cắt ngang, tiến cứu.<br /> Phương tiện nghiên cứu<br /> Máy nội soi ống mềm hiệu Olympus (EVIS<br /> 160- Nhật Bản); Máy siêu âm Aloka; Máy đếm<br /> công thức máu CELL-DYN 3700.<br /> Lập hồ sơ nghiên cứu theo mẫu, bao gồm:<br /> Khám lâm sàng, cận lâm sàng, xét nghiệm huyết<br /> học, sinh hóa, miễn dịch học…. Siêu âm ổ bụng,<br /> bao gồm: gan, mật, tụy, lách, dịch ổ bụng… Đo<br /> đường kính lách: là đường kính ngang lớn nhất đi<br /> qua 2 cực của lách, được tính bằng mm. Phân loại<br /> mức độ xơ gan theo phân loại của Child-Pugh.<br /> Lập tỷ số số lượng tiểu cầu trên đường kính<br /> lách.<br /> Nội soi dạ dày tá tràng: để khảo sát giãn<br /> TMTQ. Mức độ giãn TMTQ được dựa trên phân<br /> loại của Hiệp hội tăng áp lực tĩnh mạch cửa và<br /> chia thành 3 độ: Độ I, độ II, độ III.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Đối tượng<br /> <br /> Bảng 1: Đặc điểm chung và các nguyên nhân gây xơ<br /> gan (n =166)<br /> <br /> Bệnh nhân trên 16 tuổi được chẩn đoán xơ<br /> gan, khám và điều trị tại phòng khám bệnh và<br /> khoa Nội tiêu hóa – Bệnh viện Chợ Rẫy trong<br /> thời gian: 11/2009-12/2010. Tiêu chuẩn chẩn<br /> đoán xơ gan: dựa vào lâm sàng, cận lâm sàng<br /> và thể hiện bằng các hội chứng: Hội chứng<br /> tăng áp lực tĩnh mạch cửa (TMC) và hội chứng<br /> suy chức năng gan.<br /> <br /> Nguyên nhân<br /> Virus viêm gan B<br /> Virus viêm gan C<br /> Virus viêm gan B+C<br /> Nghiện rượu<br /> Virus viêm gan B+ rượu<br /> Virus viêm gan C+ rượu<br /> Không xác định<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 61/166<br /> 45/166<br /> 4/166<br /> 25/166<br /> 9/166<br /> 6/166<br /> 16/166<br /> <br /> Tỷ lệ(%)<br /> 36,7%<br /> 27,1%<br /> 2,4%<br /> 15,0%<br /> 5,4%<br /> 3,6%<br /> 9,6%<br /> <br /> 143<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Nguyên nhân<br /> Tuổi trung bình<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 58,7<br /> <br /> Tỷ lệ(%)<br /> <br /> Tỷ lệ nam/nữ<br /> <br /> 102/64<br /> <br /> (1,6)<br /> <br /> Nhận xét: Số bệnh nhân xơ gan nhiễm virus<br /> viêm gan B và viêm gan C chiếm tỷ lệ cao nhất,<br /> tương ứng là: 38% và 27%. Tuổi trung bình:<br /> 58,7%; tỷ lệ: Nam/nữ: 1,6<br /> Bảng 2: Phân loại mức độ xơ gan theo Child-Pugh (n<br /> =166)<br /> Mức độ xơ gan<br /> Child-Pugh A<br /> Child-Pugh B<br /> Child-Pugh C<br /> Tổng<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 34/166<br /> 60/166<br /> 72/166<br /> 166/166<br /> <br /> Tỷ lệ(%)<br /> 20,5%<br /> 36,1%<br /> 43,4%<br /> 100%<br /> <br /> Nhận xét: Đa số bệnh nhân xơ gan trong<br /> nghiên cứu ở giai đoạn mất bù chiếm 79%, trong<br /> đó Child C chiếm 43,4%, Child B 36,1%.<br /> Bảng 3: Tỷ lệ giãn TMTQ và mức độ giãn TMTQ<br /> Tần suất giãn TMTQ<br /> Số bệnh nhân<br /> (n =166)<br /> Số bệnh nhân không giãn<br /> 54/166<br /> TMTQ<br /> Số bệnh nhân có giãn TMTQ<br /> 112/166<br /> Mức độ giãn TMTQ (n =112)<br /> Giãn TMTQ độ I<br /> Giãn TMTQ độ II<br /> Giãn TMTQ độ III<br /> <br /> 35/112<br /> 51/112<br /> 26/112<br /> <br /> Tỷ lệ(%)<br /> 32,5%<br /> 67,5%<br /> 31,3%<br /> 45,3%<br /> 23,4%<br /> <br /> Nhận xét: Số bệnh nhân có giãn TMTQ<br /> chiếm tỷ lệ là 67,5%. Trong 112 bệnh nhân giãn<br /> TMTQ, số bệnh nhân giãn TMTQ độ I, II, III<br /> tương ứng là: 31,3%; 45,3% và 23,4%<br /> Bảng 4. Giá trị dự đoán giãn TMTQ với ngưỡng giá<br /> trị 1025 tỷ số TC/ĐKL<br /> Tỷ số tiểu<br /> cầu/<br /> Đường<br /> kính lách<br /> < 1025<br /> < 1025<br /> Tổng<br /> <br /> Xơ gan có<br /> giãn TMTQ<br /> (n =112)<br /> <br /> Xơ gan không<br /> giãnTMTQ<br /> (n =54)<br /> <br /> Tổng<br /> <br /> 106<br /> 6<br /> 112<br /> <br /> 19<br /> 35<br /> 54<br /> <br /> 125<br /> 41<br /> 166<br /> <br /> Độ nhậy: 106/112 (94,6%). Độ đặc hiệu: 35/54<br /> (64,8%)<br /> Giá trị dự báo âm tính: 85%. Giá trị dự báo<br /> dương tính: 85%<br /> Nhận xét: Nếu lấy mốc tỷ số TC/ĐKL 1025 là<br /> mốc chẩn đoán, thì độ nhạy đạt 94,6%; tuy nhiên<br /> <br /> 144<br /> <br /> độ đặc hiệu chỉ đạt 65%. Giá trị dự báo của test<br /> dương tính và âm tính là 85%.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Tuổi, giới và các yếu tố nguy cơ<br /> Trong 1 năm nghiên cứu, chúng tôi đã thu<br /> nhận được 166 bệnh nhân xơ gan, với tuổi<br /> trung bình là 58,7 và số bệnh nhân nam nhiều<br /> hơn so với bệnh nhân nữ và tỷ lệ nam/nữ<br /> tương ứng: 1,6. Các kết quả nghiên cứu này<br /> cũng phù hợp các nghiên cứu khác trong nước<br /> và đều thấy rằng xơ gan phần lớn gặp ở bệnh<br /> nhân trung niên, nam giới mắc bệnh nhiều<br /> hơn nữ giới.<br /> Chúng tôi chỉ thống kê một số các yếu tố<br /> được coi là yếu tố nguy gây xơ gan. Trong<br /> bảng 1 cho biết: Số bệnh nhân xơ gan nhiễm<br /> virus viêm gan B và virus viêm gan C, chiếm<br /> tỷ lệ cao (65%), trong đó nhiễm virus viêm gan<br /> B (36,7%), nhiễm virus viêm gan C (27,1%).<br /> Các thống kê này đã cho thấy tỷ lệ nhiễm<br /> virus viêm gan C khá cao trong xơ gan. Các<br /> thống kê tại miền Nam và miền Bắc cho thấy<br /> có sự khác nhau về tỷ lệ nhiễm virus viêm gan<br /> C ở bệnh nhân gan mạn tính (viêm gan mạn,<br /> xơ gan): Tỷ lệ nhiễm virus viêm gan C ở Miền<br /> Nam bao giờ cũng lớn hơn so với Miền Bắc.<br /> Các thống kê trên thế giới cho thấy: Tỷ lệ<br /> nhiễm virus viêm gan C ở bệnh nhân xơ gan<br /> do rượu (Alcoholic liver disease: ALD) chiếm tỷ<br /> lệ giao động trong khoảng 14-36% và phần lớn<br /> bệnh nhân này có tiên lượng nặng, dễ chuyển<br /> sang ung thư biểu mô tế bào gan.<br /> Số bệnh nhân xơ gan có nhiễm virus viêm<br /> B hoặc C có nghiện rượu, tuy chiếm tỷ lệ<br /> không cao, nhưng phần lớn các bệnh nhân này<br /> khi vào viện đều ở mức nặng (xơ gan mất bù –<br /> giai đoạn Child C). Các nghiên cứu tại Đài<br /> Loan và tại Mỹ cho thấy với những bệnh nhân<br /> vừa nhiễm virus viêm gan B hoặc C có nghiện<br /> rượu thì tiên lượng bệnh nặng hơn so với với<br /> bệnh nhân xơ gan do rượu, nhưng không<br /> nhiễm virus viêm gan B hoặc C(4).<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> Mức độ xơ gan<br /> Để đánh giá mức độ xơ gan cần phải dựa<br /> trên thang điểm Child-Pugh. Trong nghiên cứu<br /> của chúng tôi trình bày bảng 2 cho biết: Số bệnh<br /> nhân xơ gan giai đoạn Child A, Child B và Child<br /> C tương ứng là: 20,5%; 36,1% và 43,4%. Như vậy,<br /> số bệnh nhân Child A chiếm tỷ lệ thấp (20,6%),<br /> số còn lại chủ yếu Child B và Child C. Các<br /> nghiên cứu trong các thập kỷ trước đã chỉ ra<br /> rằng mức độ nặng của xơ gan (Child C), lách to<br /> và giãn tĩnh mạch cửa (xác định trên siêu âm) là<br /> những yếu tố quan trọng giúp dự đoán về sự<br /> xuất hiện tĩnh mạch thực quản ở bệnh nhân xơ<br /> gan. Tuy nhiên, quan điểm này cũng chưa được<br /> thống nhất, bởi vì có những bệnh nhân xơ gan<br /> mất bù, nhưng không có giãn TMTQ(5).<br /> <br /> Mức độ giãn TMTQ<br /> Nội soi đường tiêu hóa trên là tiêu chuẩn<br /> vàng giúp chẩn đoán giãn TMTQ, nhằm đưa ra<br /> các biện pháp điều trị giúp ngăn ngừa nguyên<br /> phát CMTH(20). Đây là biện pháp có xâm phạm,<br /> nhưng hiệu quả cao và đánh giá đúng mức độ<br /> giãn TMTQ. Trong nghiên cứu của chúng tôi, tất<br /> cả các bệnh nhân này đều được nội soi dạ dày-tá<br /> tràng để đánh giá mức độ giãn TMTQ. Tuy<br /> nhiên, trong số 116 bệnh nhân (trình bày bảng 3)<br /> chỉ có 112/166 bệnh nhân (67,5%) có giãn TMTQ<br /> ở các mức khác nhau (độ I-III). Có 32,5% số bệnh<br /> nhân không có giãn TMTQ. Trong số 112 bệnh<br /> nhân giãn TMTQ, thì số bệnh nhân giãn độ II và<br /> độ III chiếm tỷ lệ tương ứng: 45,3% và 23,4%.<br /> <br /> Chỉ số tiểu cầu/đường kính lách trong dự<br /> báo giãn TMTQ ở bệnh nhân xơ gan<br /> Các nghiên cứu cho biết: tỷ số tiểu<br /> cầu/đường kính lách (TC/ĐKL) có giá trị nhất<br /> trong dự báo nguy cơ giãn TMTQ, gây ra do<br /> tăng áp tĩnh mạch cửa.<br /> Trong xơ gan giảm tiểu cầu phụ thuộc vào<br /> nhiều yếu tố trong đó quan trọng nhất là do hiện<br /> tượng tăng phá hủy và tập trung tiểu cầu trong<br /> lách do cường lách gây ra do hậu quả của tăng<br /> áp tĩnh mạch cửa. Xơ gan làm giảm sản xuất<br /> thrombopoietin là yếu tố kích thích sản xuất tiểu<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cầu ở tủy xương. Ngoài ra, tỷ lệ giảm tiểu cầu sẽ<br /> tăng nên do bệnh nhân nghiện rượu, thiếu axit<br /> folic, do virus viêm gan(8,16). Tuy nhiên, nếu chỉ<br /> dùng yếu tố tiểu cầm giảm để dự đoán giãn<br /> TMTQ là không chính xác, vì sẽ có tỷ lệ dương<br /> tính giả rất cao(18).<br /> Lách to cũng là hậu quả của hội chứng tăng<br /> áp tĩnh mạch cửa. Lách to rất khó xác định trên<br /> lâm sàng vì lách to có thể không phát triển<br /> xuống dưới mà ra phía sau. Vì vậy, chẩn đoán<br /> lách to chủ yếu dựa vào siêu âm bụng hay chụp<br /> cắt lớp ổ bụng. Tuy nhiên, trong nghiên cứu<br /> Gannini thì khi phân tích đa biến thấy rằng nếu<br /> lấy chỉ lấy lách to đơn thuần thì không thể là yếu<br /> tố dự báo giãn TMTQ ở bệnh nhân xơ gan.<br /> Gianini đã lấy tỷ số TC/ĐKL là yếu tố có<br /> giá trị trong dự đoán nguy cơ giãn TMTQ(12,8).<br /> Trong một nghiên cứu đa trung tâm, Giannini<br /> và cs đã lấy tỷ số TC/ĐKL là mốc chẩn đoán<br /> giãn TMTQ, thì độ nhạy 91,5%, độ đặc hiệu<br /> 67%, giá trị tiên đoán âm (87%) và giá trị dự<br /> đoán dương 76,6%(9). Năm 2005, qua khảo sát<br /> đa biến trên bệnh nhân xơ gan tại thành phố<br /> Hồ Chí Minh, chúng tôi đã lấy tỷ số TC/ĐKL<br /> với mốc 1025 là ngưỡng để dự đoán nguy cơ<br /> giãn TMTQ ở bệnh nhân xơ gan(12). Áp dụng<br /> mốc chẩn đoán này, chúng tôi đã nghiên cứu<br /> trên 166 bệnh nhân xơ gan (bảng 4) đã cho<br /> thấy: Độ nhạy 95%, độ đặc hiệu 65%, giá trị<br /> tiên đoán âm tính và giá trị dự đoán dương<br /> tính đều đạt 85%. Như vậy, với mốc chẩn<br /> đoán này thì cho độ nhậy rất cao, nhưng độ<br /> đặc hiệu còn thấp và chúng tôi cho rằng với<br /> điều kiện Việt Nam thì nên phối hợp nhiều<br /> phương pháp để giúp tiên lượng và đánh giá<br /> đúng mức độ giãn TMTQ để từ đó định<br /> hướng điều trị dự phòng được tốt hơn.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Tỷ số tiểu cầu/đường kính lách ở mốc 1025<br /> có giá trị trong dự báo giãn tĩnh mạch thực<br /> quản với độ nhậy, độ đặc hiệu, tỷ lệ dự báo<br /> của test âm tính và tỷ lệ dự báo của test dương<br /> tính là: 95%; 65%; 85% và 85%.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 145<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> 12.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> Boyer T (1997). Natural history of portal hypertension. Clin<br /> Liver Dis; 1; 31 44.<br /> Calés P, Desmorat H, Vinel JP et al (1990). Incidence of large<br /> esophageal varices in patients with cirrhosis: application to<br /> prophylaxis of first bleeding. Gut; 31;1298–302.<br /> Chalasani N, Imperiale TF, Ismail A et al (1999). Predictors of<br /> large esophageal varices in patients with cirrhosis. Am J<br /> Gastroenterol; 94; 3285–91.<br /> Chen CM, Yoon YH, Yi HY et al (2007). Alcohol and hepatis C<br /> mortality among males and females in the United States: A life<br /> table analysis. Alcohol Clin Exp Pres; 31; 285-292.<br /> D’Amico G, Garcia –Tsao G, Pagliaro (2006). Natural history<br /> and prognosis indicators of survival in cirrhosis. A systematic<br /> review of 118 studies. J. Hepatol; 44; 217-231.<br /> D’Amico G, Garcia-Tsao G, Calés P et al (2001). Diagnosis of<br /> portal hypertension: how and when. In: De Franchis R, ed.<br /> Proceedings of the Third Baveno International Consensus<br /> Workshop on Definitions, Methodology and Therapeutic<br /> Strategies. Oxford: Blackwell Science; 36–63.<br /> de Franchis R (2010). Revising consensus in portal<br /> hypertension: Report of the Baveno V consensus workshop on<br /> methodology of diagnosis and therapy in portal hypertension.<br /> Journal of hepatology.<br /> Giannini E, Botta F, Borro P et al (2003). Platele count/spleen<br /> diameter ratio: proposal and validation of a non-invasive<br /> parameter to predict the presence of oesophageal varices in<br /> patients with liver cirrhosis. Gut; Aug;52 (8); 1200-5.<br /> Giannini F, Zaman A, Anna K et al (2006). Platelet count/<br /> spleen diameter ratio for the noninvasive diagnosis of<br /> esophageal varices: results of a multicenter, prospective,<br /> validation study. Am J Gastroenterol. Nov; 101(11); 2520-2<br /> Grace ND, Groszmann RJ, Garcia-Tsao G et al (1998). Portal<br /> hypertension and variceal bleeding: an AASLD single topic<br /> symposium. Hepatology; 28; 868–80.<br /> Graham D, Smith JL (1981). The course of patients after variceal<br /> hemorrhage. Gastroenterology 1981; 80; 800 809.<br /> <br /> 146<br /> <br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> <br /> 15.<br /> <br /> 16.<br /> 17.<br /> <br /> 18.<br /> <br /> 19.<br /> <br /> 20.<br /> <br /> 21.<br /> <br /> 22.<br /> <br /> Mã Phước Nguyên (2005). Mối tương quan giữa tỷ lệ số lượng<br /> tiểu cầu trên đường kính lách với giãn tĩnh mạch thực quản<br /> trên bệnh nhân xơ gan. Luận văn Thạc sĩ y học. Đại học y dược<br /> TPHCM 2005.<br /> Madhotra R, Mulcahy HE, Willner I et al (2002). Prediction of<br /> esophageal varices in patients with cirrhosis. J Clin<br /> Gastroenterol 2002;34; 81–5.<br /> Ng FH, Wong SY, Loo CK, et al (1999). Prediction of<br /> oesophagogastric varices in patients with liver cirrhosis. J<br /> Gastroenterol Hepatol; 14; 785–90.<br /> Northern Italian Endoscopic Club (1988): for the Study and<br /> Treatment of esophageal varices on predict of the first variceal<br /> hemorrhage in patients with cirrhosis of the liver and<br /> esophageal varices: A prospective multicenter study. N Engl J<br /> Med; 319; 983 989.<br /> Peck-Radosavljevic M (2000). Thrombocytopenia in liver<br /> disease. Can J Gastroenterol; 14 (suppl); 60–64<br /> Pilette C, Oberti F, Aube C, et al (1999). Non-invasive diagnosis<br /> of esophageal varices in chronic liver diseases. J Hepatol; 31;<br /> 867–73.<br /> Qamar AA, Grace ND, Groszmann RJ et al (2008). Portal<br /> hypertension collaborative group. Platelet count is not a<br /> predictor of the presence of development of gastroesophageal<br /> varices in cirrhosis. Hepatology; 47; 153-159.<br /> Schepis F, Cammà C, Niceforo D et al (2001). Which patients<br /> should undergo endoscopic screening for esophageal varices<br /> detection? Hepatology; 33; 333–8.<br /> Schepis F, Camma C, Niceforo D et al (2001). Which patients<br /> with cirrhosis should undergo endoscopic screening for<br /> esophageal varices detection? Hepatology; 33; 333–8.<br /> Thomopoulos KC, Labropoulou-Karatza C, Mimidis KP et al<br /> (2003). Non-invasive predictors of the presence of large<br /> esophageal varices in patients with cirrhosis. Dig Liver Dis; 35;<br /> 473–8.<br /> Zaman A, Becker T, Lapidus et al (2001). Risk factors for the<br /> presence of varices in cirrhotic patients without a history of<br /> variceal hemorrhage. Arch Intern Med;161; 2564–70<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br />