Nhà Trần (1225 - 1400) - những điều thú vị!
Thứ Ba, 11/05/2010, 09:25 SA | Lượt xem: 574
Không làm vua nhưng làm Thái thượng hoàng, hai
người tài trong bộ ba tam khôi, kết hôn nội tộc, quân
sĩ xăm lên tay nhiều nhất, chống giặc mạnh nhất...là
những điều thú vị về Vương triều Trần trong Lịch sử
phong kiến Việt Nam.
Năm 1225 nhà Trần được lập nên. Xuất thân từ
những người làm nghề chài lưới, con cháu nhà
Trần từ phận “ngư, tiều” một nước tiến lên hàng
“công, khanh” tạo nên một trong những triều đại
huy hoàng nhất lịch sử Việt Nam. Với 175 năm
tồn tại xung quanh triều đại này có một số vấn đề
rất thú vị:
1. Không làm vua nhưng là Thái thượng hoàng
đầu tiên
Tháng 12 năm Ất Dậu (1225) Trần Cảnh được vợ
là vua Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi, trở thành vua
đầu tiên của nhà Trần, tức Trần Thái Tông. Cha Trần
Cảnh là Trần Thừa chưa một ngày làm vua nhưng
được Thái sư Trần Thủ Độ sắp xếp làm Thái thượng
hoàng giúp vua con trị nước. Ông là Thái thượng
hoàng đầu tiên của nhà Trần và của chế độ phong
kiến Việt Nam. Khi mất đi Trần Thừa được con
phong là Thái Tổ, nghiễm nhiên như “vua” sáng
nghiệp nhà Trần dù chưa an tọa ở bệ rồng bao giờ.
2. Hai người tài trong một bộ Tam khôi
Khoa thi Hội năm 1247 đời Trần Thái Tông, trong
hàng Tam khôi có Trạng nguyên Nguyễn Hiền 13
tuổi, Bảng nhãn Lê Văn Hưu 18 tuổi, Thám hoa Đặng
Ma La 14 tuổi. Đây là khoa thi mở đầu học vị Tam
khôi của khoa bảng Việt Nam và là khoa thi hàng
Tam khôi có ba người trẻ tuổi nhất. Đặc biệt Trạng
nguyên Nguyễn Hiền (1234-?) là trạng nguyên trẻ
nhất trong các trạng nguyên cổ kim đất Việt. Còn Lê
Văn Hưu được sử ghi danh là nhà sử học đầu tiên của
nước Nam với công trình Đại Việt sử ký năm 1272.
3. Kết hôn… kì cục
-Cuộc kết hôn của Lý Chiêu Hoàng và Trần Cảnh
là cuộc hôn nhân trẻ thơ nhất Việt Nam. Thường thì
“nữ thập tam, nam thập lục” có thể hôn phối, nhưng
lúc đó đôi trẻ này đều ở tuổi lên 7 (cùng sinh năm
1218). Thật là một cuộc tảo hôn.
-Tháng 8 năm Bính Tuất (1226) Thái sư Trần Thủ
Độ và cựu Hoàng hậu nhà Lý Trần Thị Dung cưới
nhau. Vốn Trần Thủ Độ là con chú, Trần Thị Dung là
con bác, theo lý Trần Thủ Độ gọi Trần Thị Dung là
chị, nhưng hai chị em lại có tình ý với nhau tuổi
thanh xuân nên sau khi nhà Lý đổ, vua Lý Huệ Tông
chồng Trần Thị Dung mất, mối lương duyên thuở xưa
mới được “cạp” lại.
-Công chúa Phật Kim (tức Lý Chiêu Hoàng) lấy
Trần Cảnh đã lâu không có con nối dõi. Năm 1237
Trần Thủ Độ ép Trần Cảnh lấy công chúa Thuận
Thiên vợ Trần Liễu làm vợ. Oái oăm ở chỗ Thuận
Thiên là chị ruột Phật Kim và Trần Liễu là anh ruột
Trần Cảnh. Xét hai bề Trần Cảnh lại lấy người vừa là
chị vợ, vừa là chị dâu của mình. Thật trái luân
thường.
4. Dùng tiền giấy đầu tiên
Theo Đại Việt sử ký toàn thư chép: “Mùa hạ, tháng
4, bắt đầu phát hành tiền giấy Thông bảo hội sao”.
Việc này diễn ra năm 1396 đời vua Trần Thuận
Tông. Tiền giấy Thông bảo hội sao có 7 loại mệnh
giá từ 10 đồng đến 1 quan. Triều Trần là triều đại đầu
tiên cho dùng tiền giấy ở Việt Nam và Việt Nam là
nước thứ hai trên thế giới sau nhà Minh (1368-1644)
Trung Quốc dùng tiền giấy .
5. Sính lễ cưới sang nhất
Theo lệ dân gian lễ cưới xin có cau trầu, lợn béo, gà
to, tiền cheo… nhưng bậc vua chúa kết hôn thì sính lễ
trên chẵng bõ bèn gì. Xem cuộc lương duyên xuyên
quốc gia của vua Chămpa Chế Mân với công chúa
Huyền Trân nhà Trần đủ rõ. Năm Bính Ngọ (1306)
ngoài lẽ vật dạm hỏi gồm hương liệu qúy, vàng bạc,
châu báu… vua Chế Mân hào phóng cắt luôn hai
châu Ô, Lý (tương ứng vùng đất Bắc Quảng Trị đến
Thừa Thiên-Huế nay) để có được công chúa cành
vàng lá ngọc. Một cuộc hôn nhân quá lời cho nhà
Trần, được rể qúy lại kéo dài được lãnh thổ về Nam.
6. Chống giặc mạnh nhất
Trong thời gian tồn tại của mình, nhà Trần 3 lần
liên tiếp đối mặt với vó ngựa Mông-Nguyên, một đội
quân xâm lược bất khả xâm phạm lúc bấy giờ, vó
ngựa của họ ruổi đến đâu cỏ không mọc được đến đó.
Lần lượt vùng Trung Á, đất Ba Tư đến Bắc Âu rồi
nước Kim, Hạ, Tống cúi rạp thần phục. Nhưng đội
quân là nỗi khiếp đảm của bất cứ quốc gia nào, đội
quân hùng mạnh nhất thế giới lúc đó lại dừng bước,
