Nhân 8 trường hợp cắt toàn bộ tiền liệt tuyến tận gốc tại Bệnh viện Việt Đức

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 3 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NHÂN 8 TRƯỜNG HỢP CẮT TOÀN BỘ TIỀN LIỆT TUYẾN TẬN GỐC TẠI<br /> BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC<br /> Vũ Nguyễn Khải Ca*, Hoàng Long*, Nguyễn Hoài Bắc*, Trần Quốc Hòa**, Nguyễn Đức Minh*,<br /> Chu Văn Lâm*, Lê Nguyên Vũ*, Trịnh Hoàng Giang*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Ung thư tiền liệt tuyến (UTLT) là một trong các loại ung thư tiết niệu thường gặp ở nam giới<br /> lớn tuổi. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có vai trò quan trọng trong việc giảm tỉ lệ tử vong.<br /> Mục tiêu: Rút kinh nghiệm bước đầu cho phẫu thuật cắt tiền liệt tuyến tận gốc trong ung thư tiền liệt<br /> tuyến.<br /> Đối tượng – phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu mô tả 8 trường hợp chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến và<br /> được phẫu thuật cắt tiền liệt tuyến tận gốc sau xương mu tại khoa Tiết niệu Bệnh viện Việt Đức trong năm 2010<br /> và 2011. Các bệnh nhân đều có kết quả giải phẫu bệnh trước mổ, được tiến hành phẫu thuật cắt toàn bộ TLT theo<br /> quy trình, có nạo vét hạch chậu bịt 2 bên. Các bệnh nhân được theo dõi định kỳ hàng tháng đánh giá lâm sàng,<br /> siêu âm, định lượng PSA.<br /> Kết quả: Các bệnh nhân đều dưới 70 tuổi, 7 bệnh nhân được cắt toàn bộ TLT tận gốc, 1 bệnh nhân phải cắt<br /> bàng quang toàn bộ kèm theo. Thời gian mổ 130-180 phút. Lượng máu mất trung bình 625ml, không có tai biến<br /> trong mổ. Thời gian nằm viện trung bình 10 ngày. Xét nghiệm PSA sau mổ giảm nhanh xuống mức 0,1 –<br /> 0,5ng/ml.<br /> Kết luận: Phẫu thuật cắt toàn bộ TLT tận gốc qua đường sau xương mu vẫn là phương pháp có thể dễ dàng<br /> tiến hành và triển khai vì ít tai biến, biến chứng.<br /> Từ khóa: Ung thư tuyến tiền liệt, cắt tuyến tiền liệt toàn bộ<br /> <br /> ABSTRACT<br /> RADICAL PROSTATECTOMY: THE INITIAL EXPERIENCES OF 8 CASES AT VIET DUC<br /> UNIVERSITY HOSPITAL<br /> Vu Nguyen Khai Ca, Hoang Long, Nguyen Hoai Bac, Tran Quoc Hoa, Nguyen Duc Minh,<br /> Chu Van Lam, Le Nguyen Vu, Trinh Hoang Giang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 3- 2012: 170 - 174<br /> Introduction: Prostatic cancer is one of the most prevalence urinary tract cancer. Eearly diagnosis and<br /> treatments are the most inportance factor to reduce the mortality rate.<br /> Objectives: we present our initial experience with radical prostatectomy for treatment of prostate cancer.<br /> Materials and methods: A retrospective review of 8 patients who underwent radical prostatectomy for<br /> treatment of prostate cancer at Viet Duc University Hospital within a period of 2010 and 2011 was performed.<br /> All patient were diagnosed pathologically prostatic cancer through biopsy test. They were underwent radical<br /> prostatectomy surgery in combination with bilateral pelvic ganglion lymph node dissection. The patients were<br /> monthly followed by clinical evaluation, ultrasound and PSA levels.<br /> Khoa Tiết niệu Bệnh viện Việt Đức<br /> Tác giả liên lạc: TS. Vũ Nguyễn Khải Ca<br /> *<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Khoa Ngoại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội<br /> ĐT: 0988068376<br /> Email: cakhanh2006@yahoo.com<br /> **<br /> <br /> 169<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 3 * 2012<br /> <br /> Results: The mean age is under 70 years old. 7 of them had alone radical prostatectomy, and the other had<br /> cystectomy in combination with. The means of surgerical time 130-180 minutes. The mean volume of lossed blood<br /> was 625ml and no complications were seen in this review. The means of hospital stay was 10 days. Postoperative<br /> PSA levels were rapidly decreased to 0.1 – 0.5 ng/ml.<br /> Conclusions: Radical prostatectomy is still playing an important role for treatment of prostatic cancer. This<br /> procedure could be carried out effectively and safely.<br /> Key words: Prostatic cancer, radical prostatectomy<br /> không như đái máu, bí đái…, thăm trực tràng<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> đánh giá tình trạng tuyến tiền liệt, các xét<br /> Ung thư tiền liệt tuyến (UTLT) đứng hàng<br /> nghiệm máu đánh giá chức năng thận và toàn<br /> thứ năm trên thế giới về ung thư ở nam giới.<br /> thân, xét nghiệm PSA. Nếu PSA tăng >20ng/ml<br /> Nhưng ở các nước Châu Âu như Pháp và Anh<br /> hoặc thăm trực tràng có nhân cứng ở 1 thùy TLT<br /> thì UTLT lại đứng hàng thứ nhất về các loại<br /> thì mặc dù PSA thấp, bệnh nhân được chỉ định<br /> ung thư ở nam giới và là nguyên nhân gây tử<br /> siêu âm qua trực tràng để làm sinh thiết tế bào<br /> vong hàng thứ hai sau ung thư phổi. Việc<br /> học. Nếu chẩn đoán giải phẫu bệnh là<br /> chẩn đoán UTLT nhờ vào việc tầm soát<br /> carcinoma, bệnh nhân tiếp tục được chụp MRI<br /> thường xuyên có định kỳ dựa vào thăm trực<br /> để đánh giá tổng thể hình ảnh hệ thống tiết<br /> tràng, siêu âm qua trực tràng, định lượng PSA<br /> niệu… Và trong một số trường hợp chúng tôi<br /> huyết thanh mới có thể phát hiện sớm những<br /> chỉ định chụp scintigraphie trước mổ để xác<br /> trường hợp bị UTLT. Nhờ vậy kết quả điều trị<br /> định đã có di căn xương chưa.<br /> mới đạt được kết quả cao khi khối u còn khu<br /> Phương pháp mổ<br /> trú trong vỏ bọc của tuyến tiền liệt. Mổ cắt<br /> Bệnh nhân được gây mê toàn thân, rạch da<br /> toàn bộ tuyến tiền liệt trong giai đoạn này<br /> theo<br /> đường trắng giữa từ rốn đến xương mu.<br /> được coi là tiêu chuẩn vàng, được chỉ định<br /> Sau khi bộc lộ nạo vét hạch chậu bịt 2 bên từ chỗ<br /> cho những bệnh nhân có kỳ vọng sống sau<br /> chia của động mạch chậu gốc đến cung đùi, tiến<br /> mổ còn trên 10 năm, có tuổi dưới 70. Trong<br /> hành bộc lộ cổ bàng quang và tuyến tiền liệt, mở<br /> giai đoạn từ 2010 đến 2012, khoa Tiết niệu<br /> cân chậu hai bên, bộc lộ tới chỗ tiếp giáp của<br /> Bệnh viện Việt Đức đã mổ cho 8 bệnh nhân<br /> TLT với niệu đạo sau. Tiếp đến ta tiến hành<br /> được chẩn đoán UTLT. Bài viết này chúng tôi<br /> khâu buộc đám rối tĩnh mạch santorinie đi vào<br /> muốn rút kinh nghiệm bước đầu khi tiến hành<br /> mặt trên của niệu đạo, bộc lộ để lộ ống thông<br /> phẫu thuật này.<br /> Foley đã được đặt trước mổ; cặp cắt ống thông<br /> ĐỐITƯỢNG–PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Foley, từ đó kéo ngược toàn bộ mỏm tuyến tiền<br /> liệt, cắt nửa còn lại của niệu đạo sau. Sau đó ta<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> tiếp tục bóc tách hai cánh của TLT tới túi tinh<br /> 8 bênh nhân được chẩn đoán UTLT trong<br /> hai bên, cặp cắt các mạch máu sau bên. Chú ý<br /> năm 2010 và năm 2011 được mổ mở cắt TLT tận<br /> luôn tôn trọng cân Denonviller vì đó là mặt<br /> gốc sau xương mu.<br /> trước của trực tràng. Tiến hành cắt toàn bộ TLT<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> + túi tinh theo ranh giới với cổ bàng quang, đặt<br /> Hồi cứu mô tả.<br /> lại ống thông Foley mới cỡ 24Ch. Tiếp theo ta<br /> tiến hành bóc tách đầu niệu đạo sau và kiểm tra<br /> Nội dung nghiên cứu<br /> khẩu kính của niệu đạo, khâu 6 mũi chờ quanh<br /> 8 bệnh nhân được làm bệnh án đầy đủ, được<br /> khẩu kính niệu đạo bằng các sợi chỉ liền kim<br /> thăm khám lâm sàng đánh giá tình trạng rối<br /> riêng biệt, kiểm tra lại cổ bàng quang và đánh<br /> loạn đường tiểu dưới (triệu chứng kích thích và<br /> giá 2 lỗ niệu quản để tránh khâu vào hai lỗ niệu<br /> triệu chứng tắc nghẽn), các biến chứng có hay<br /> <br /> 170<br /> <br /> Chuyên Đề Thận Niệu<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 3 * 2012<br /> quản. Tiến hành khâu nối cổ bàng quang vào<br /> niệu đạo từ dưới lên làm sao cho miệng nối giữa<br /> niệu đạo và cổ bàng quang không bị căng. Phần<br /> cổ bàng quang rộng sẽ được khâu hẹp lại ở các<br /> mũi chỉ riêng biệt phía trên bằng chỉ Vicryl 2/0.<br /> Cuối cùng đặt ống dẫn lưu khoang Retzius.<br /> Ống dẫn lưu khoang Retzius được rút sau<br /> 10 ngày. Ống thông tiểu được để sau 3 tuần.<br /> Chụp kiểm tra ngược dòng trước khi rút ống<br /> thông niệu đạo.<br /> Bệnh nhân được khám lại sau 1 tháng và<br /> định kỳ khám mỗi tháng một lần, đánh giá dựa<br /> trên lâm sàng (về tình trạng tiểu tiện có kiểm<br /> soát được hay không, tình trạng cương dương<br /> vât), và siêu âm kết hợp với định lượng PSA.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong 2 năm 2010 và 2011, đã có 8 bệnh<br /> nhân được mổ cắt toàn bộ TLT tận gốc. Năm<br /> 2010 có 2 bệnh nhân, năm 2011 có 6 bệnh nhân.<br /> <br /> Chẩn đoán giai đoạn bệnh theo TNM<br /> Có 1 bệnh nhân ở giai đoạn T1c, 6 bệnh<br /> nhân ở giai đoạn T3a, và 1 bệnh nhân ở giai<br /> đoạn T3b.<br /> Kết quả phẫu thuật<br /> Cả 8 bệnh nhân được mổ cắt toàn bộ TLT tận<br /> gốc qua đường sau xương mu và đều được nạo<br /> vét hạch theo quy ước. 7 bệnh nhân được cắt<br /> toàn bộ TLT tận gốc, 1 bệnh nhân phải cắt toàn<br /> bộ TLT kèm theo cắt bàng quang do khối u đã<br /> thâm nhiễm vào bàng quang, kèm theo phẫu<br /> thuật chuyển lưu dòng tiểu theo phương pháp<br /> Bricker.<br /> Kết quả giải phẫu bệnh sau mổ: Sau mổ cắt toàn<br /> bộ TLT cho thấy tất cả các bệnh nhân đều có chẩn<br /> đoán giải phẫu bệnh là carcinoma. Trong đó có 3<br /> bệnh nhân có kết quả giải phẫu bệnh cho thấy đã<br /> có di căn hạch chậu bịt một bên.<br /> Thời gian mổ nhanh nhất 130 phút, thời<br /> giam mổ dài nhất 180 phút.<br /> <br /> Lâm sàng<br /> Tất cả bệnh nhân có độ tuổi