những quận chúa nổi loạn: phần 2 - nxb Đà nẵng

Alexandre Dumas<br /> Những Quận Chúa Nổi Loạn<br /> Phần II:<br /> PHU NHÂN TỬ TƯỚC DE CAMBES<br /> Phần III - Chương 1<br /> Ngày hôm sau nữa, đoàn người đã đến gần Bordeaux, bây giờ đến vấn đề là sẽ vào thành<br /> phố bằng cách nào. Các ngài công tước cũng chỉ còn cách khoảng hai mươi dặm cùng với<br /> quân đội của họ, bởi vậy, có thể có hai cách để vào thành, hoặc hòa hưỡn hoặc là phải<br /> dùng đến vũ lực. Quan trọng nhất là phải biết chính mục tiêu nào là có lợi hơn cả: Cai trị<br /> Bordeaux hoặc tuân theo điều kiện của hội đồng thành phố. Phu nhân quận chúa tập hợp<br /> ban tham mưu của mình lại, gồm các bà De Tourville, Claire, các bà tùy tùng, và Lenet.<br /> Bà De Tourville, biết rõ kẻ đối lập với mình nên đã nhấn mạnh để ông ta không tham dự<br /> vào, viện lẽ đây là trận chiến trận mạc. Nhưng phu nhân quận chúa bảo rằng Lenet là do<br /> hoàng thân chồng bà chỉ định, nên không thể gạt ông ta ra khỏi cuộc biểu quyết, vả lại ở<br /> đây, sự có mặt của ông ta là không quan trọng lắm, vì như đã thỏa thuận trước rằng sẽ để<br /> mặc cho ông ta muốn nói gì thì nói, nhưng ý kiến của ông ta sẽ không được kể đến.<br /> Tánh cẩn trọng của bà Tourville không phải là vô ích, bà ta đã sử dụng hai ngày đi đường<br /> vừa qua để hướng tâm trí quận chúa phu nhân về những tư tưởng hiếu chiến mà bà này<br /> vốn có chiều hướng nghiêng theo, và bà ta sợ rằng Lenet sẽ lại phá hỏng cả công việc của<br /> bà ta đã cố công xây dựng.<br /> Thật vậy, khi mọi người đều đã họp lại, bà De Tourville trình bày kế hoạch của mình, sẽ<br /> kín đáo mời các ngài công tước cùng với quân đội của họ đến, sẽ trưng dụng, hoặc bằng<br /> vũ lực, hoặc với tính cách thỏa thuận một số tàu thuyền và vào Bordeaux theo đường sông<br /> với những tiếng hô hào - Hỡi dân chúng Bordeaux hãy về với chúng ta! Nhà Condé muôn<br /> năm! Đả đảo Mazarin!<br /> Như vậy cuộc nhập thành của phu nhân quận chúa hoàn toàn vinh quang và bà De<br /> Tourville, bằng cách đó cũng đã trở lại với dự định của mình là chiếm Bordeaux bằng vũ<br /> lực và như vậy sẽ làm cho hoàng hậu phải sợ hãi trước một đội quân lần ra trận đầu tiên đã<br /> là một chiến thắng huy hoàng.<br /> Lenet đều gật đầu đồng ý trước mọi vấn đề, cắt lời bà De Tourville bởi những tiếng kêu<br /> thán phục và sau khi bà ta trình bày xong kế hoạch của mình.<br /> - Thật là tuyệt, thưa bà! - Ông ta nói - Bây giờ xin bà rút gọn lại giùm cho.<br /> - Dễ thôi, tôi chỉ nói hai câu là đủ. - Bà phu nhân đắc thắng trả lời, bị kích động bởi chính<br /> những gì mình vừa nói ra - Giữa những làn đạn, những tiếng chuông, giữa những tiếng hò<br /> <br /> reo giận dữ hoặc ưu ái của dân chúng, mọi người sẽ được thấy những người phụ nữ yếu<br /> đuối, dũng cảm đeo đuổi sứ mệnh thiêng liêng của họ, mọi người sẽ được một đứa bé<br /> trong tay mẹ van nài hội đồng thành phố che chở cho mình. Cảnh tượng cảm động ấy sẽ<br /> không khỏi làm mềm lòng những con người điên cuồng nhất. Như vậy, chúng ta sẽ chiến<br /> thắng nửa bằng vũ lực, nửa bởi lẽ phải của sứ mạng chúng ta, mà theo tôi, đó là mục đích<br /> của phu nhân đáng kính.<br /> Câu tóm lược mang đến hiệu quả còn lớn hơn cả bài diễn văn, phu nhân quận chúa vỗ tay,<br /> Claire mà ý muốn được cử làm người đến đảo Saint-Georges điều đình mỗi lúc mỗi thêm<br /> thôi thúc, cũng vỗ tay, viên đội trưởng đội cận vệ với ý muốn tìm kiếm những cuộc đụng<br /> độ lớn, vỗ tay, cuối cùng Lenet không chỉ vỗ tay mà còn đến bắt tay bà De Tourville đầy<br /> kính cẩn.<br /> - Thưa bà - Ông ta kêu lên - Trước kia tôi chưa hiểu được hết đức tánh cẩn trọng của bà<br /> lớn đến dường nào, rằng bà am hiểu cặn kẽ, theo bản năng hoặc là do hiểu biết, điều này<br /> thì tôi không biết mà cũng chẳng cần quan tâm đến làm gì, vấn đề trọng đại là nội chiến và<br /> tình hình quân sự đang làm cho chúng ta phải bận tâm, giờ đây thì tôi đã hiểu rõ và xin<br /> nghiêng mình trước nữ cố vấn giỏi giang nhất mà phu nhân quận chúa có thể có được.<br /> - Có đúng không, ông Lenet? - Bà quận chúa nói - Có đúng đây là một điều rất hay<br /> không? Tôi cũng đã có ý định như vậy. Nào chúng ta hãy nhanh lên, Vialas, hãy mang đến<br /> cho quận công D Enghien thanh gươm nhỏ của ta đã đặt làm riêng cho cậu, cả bộ giáp của<br /> cậu nữa.<br /> - Phải đấy, nhanh lên Vialas, nhưng xin hãy để cho tôi nói thêm một câu nữa, thưa phu<br /> nhân. - Lenet nói, trong khi bà De Tourville đương ưỡn ngực lên vì kiêu hãnh, bắt đầu sầm<br /> mặt xuống vì biết rất rõ những thâm ý của ông ta đối với mình.<br /> - Sao? - Bà quận chúa nói - Lại còn gì nữa?<br /> - Chẳng còn gì, thưa phu nhân, chắc chắn là như vậy, bởi vì chưa bao giờ có ai trình bày<br /> một vấn đề thật phù hợp với tánh cách của một vị quận chúa như phu nhân, và những ý<br /> kiến như vậy chỉ có thể do gia đình phu nhân mà ra.<br /> Những lời đó khiến bà De Tourville phổng mũi thêm một lần nữa, và nụ cười trở lại đôi<br /> môi của bà. Quận chúa đang bắt đầu cau mày.<br /> - Nhưng, thưa phu nhân - Lenet tiếp tục nói, ánh mắt theo dõi phản ứng của tiếng “nhưng”<br /> đó trên gương mặt của kẻ thù không đội trời chung của mình - dù rất đồng ý, tôi xin nói<br /> thêm là một cách hết sức phấn khởi, kế hoạch đó, tôi xin đề nghị thêm một chút sửa đổi.<br /> Bà De Tourville quay mặt đi, khô khan, cứng cỏi, sẵn sàng phản công. Quận chúa phu<br /> nhân lại nhíu mày.<br /> Lenet cúi chào và đưa tay ra dấu xin phép được tiếp tục trình bày:<br /> <br /> - Tiếng chuông đổ, tiếng hò reo ưu ái của đám đông - Ông ta nói - từ bây giờ đã mang đến<br /> cho tôi một niềm vui khó tả. Nhưng tôi không an tâm lắm, mặc dù rất muốn, về những làn<br /> mưa đạn như bà vừa nói.<br /> Bà De Tourville ưỡn thẳng người lên, vẻ mặt đằng đằng sát khí. Lenet lại cúi chào thấp<br /> hơn và hơi hạ giọng xuống một chút.<br /> - Dĩ nhiên là không có gì đẹp hơn cảnh một người phụ nữ và một đứa trẻ, bình thản giữa<br /> những làn đạn thường tình để có thể làm cho ngay cả những người đàn ông cũng phải sợ<br /> hãi. Nhưng, tôi e rằng một trong những viên đạn vô tình đó sẽ sạt đến đích, như thường<br /> vẫn xảy ra với những vấn đề tàn bạo và ngu ngốc, sẽ làm cho ngài De Mazarin vô cùng<br /> hài lòng và làm hỏng kế hoạch của chúng ta vốn rất là tuyệt. Theo ý tôi, cũng như bà De<br /> Tourville đã trình bày một cách hết sức là uyên bác, là ta nên để hoàng thân nhỏ tuổi cùng<br /> với người mẹ cao cả của cậu mở một đường đến hội đồng thành phố, nhưng với van xin<br /> chứ không phải với vũ khí. Cuối cùng, tôi cho rằng tuyệt hơn cả là nên bằng cách đó, làm<br /> xiêu lòng những tâm hồn tàn bạo nhất hơn là chiến thắng những con tim cứng rắn nhất<br /> bằng một cách nào khác. Cuối cùng, tôi nghĩ rằng một trong hai phương cách đó, có nhiều<br /> may mắn thành công hơn cách kia, và vì mục đích của phu nhân, hơn tất cả mọi thứ khác,<br /> là vào thành phố Bordeaux. Thế nhưng, tôi cần phải nói thêm cuộc nhập thành này sẽ<br /> không có nhiều cơ may thành công lắm nếu chúng ta gây chiến…<br /> - Rồi phu nhân sẽ thấy - Bà De Tourville chua chát nói - là ông đây sẽ theo thói quen, phá<br /> vỡ từng bước kế hoạch của tôi và lẳng lặng thay vào đó kế hoạch của ông ta.<br /> - Tôi! - Lenet kêu lên trong khi vị phu nhân xoa dịu bà De Tourville bằng một nụ cười<br /> cùng với ánh mắt - Tôi, kẻ ngưỡng mộ bà nhiệt tình! Không, trăm ngàn lần không. Nhưng<br /> tôi biết rằng, từ Blaye, có một vị sĩ quan của đức hoàng thượng đã đến thành phố này,<br /> người đó tên là Dalvimat và có nhiệm vụ xúi giục các quan lại nội thành và dân chúng<br /> chống phu nhân. Và tôi xin nói thêm rằng, nếu ngài De Mazarin có cách nào đó để chấm<br /> dứt chiến tranh một cách nhanh chóng, ông ta sẽ thực hiện ngay, đó là lý do vì sao tôi e<br /> ngại những làn mưa đạn mà ban nãy bà De Tourville vừa nói đến, và trong đó có thể có<br /> nhiều đường đạn có mắt hơn là những đường đạn vô tình.<br /> Bài diễn văn ngắn ngủi lần này của Lenet dường như làm cho phu nhân quận chúa nghĩ<br /> lại.<br /> - Thưa ông Lenet, ông thì lúc nào cũng biết mọi chuyện. - Bà De Tourville nói với một<br /> giọng run lên vì giận dữ.<br /> - Thế nhưng có một cuộc đụng độ nho nhỏ thì cũng hay đấy - Viên đội trưởng đội cận vệ<br /> nói, vốn tin tưởng nhiều vào ý nghĩ sử dụng vũ lực và có thể là được thăng cấp nếu có.<br /> Lenet đá vào chân ông ta vừa nhìn ông ta với một nụ cười thân thiết.<br /> <br /> - Vâng thưa đại úy - Ông nói - nhưng có lẽ ông cũng nghĩ rằng ngài quận công D Enghien<br /> là rất cần thiết cho chúng ta và nếu ngài tử thương hoặc bị bắt, thì có khác nào vị nguyên<br /> soái đích thực của quân đội các hoàng thân bị bắt hoặc bị tử trận, có phải vậy không?<br /> Viên đại úy đội cận vệ biết rằng cách danh xưng nguyên soái nghe thật kêu của một ông<br /> hoàng bảy tuổi đó làm cho ông ta thực sự trở thành một vị tướng hàng đầu của quân đội<br /> nên hiểu ra điều sai sót của mình vừa phạm phải, và từ bỏ đề nghị của mình, ông ta nồng<br /> nhiệt hoan nghênh ý kiến của Lenet.<br /> Trong khi đó, bà De Tourville đã đến gần quận chúa phu nhân và nói nhỏ vào tai bà này.<br /> Lenet thấy rằng mình lại phải cầm cự thêm một lần nữa. Thật vậy, quay về phía ông, phu<br /> nhân nói một cách bực bội:<br /> - Thật là kỳ lạ khi lại cố sức phá hỏng những gì đã được xây dựng đẹp đẽ đến như vậy.<br /> - Thưa phu nhân, phu nhân lầm rồi. - Lenet nói - Chưa bao giờ tôi hoàn toàn quả quyết<br /> trong những lời khuyên mà tôi được hân hạnh trình bày lên phu nhân, và nếu tôi có phá<br /> hỏng, cũng là để xây dựng lại. Nếu mặc cho những lý lẽ mà tôi có được vinh dự trình bày<br /> phu nhân vẫn cứ khăng khăng muốn được biết chết cùng hoàng thân con trai người, thì<br /> phu nhân có toàn quyền, và chúng tôi cũng sẽ ngã xuống bên cạnh người. Điều này dễ<br /> thực hiện thôi, và bất cứ một tên người hầu nào trong đám tùy tùng của phu nhân hoặc bất<br /> cứ một tên vô lại nào cũng có thể làm được. Nhưng nếu chúng ta muốn thành công ngoài<br /> ý muốn của ngài De Mazarin, ngoài ý muốn của cô De Lartigues và cuối cùng, ngoài ý<br /> muốn của các rủi ro vẫn gắn liền với tình trạng yếu kém mà chúng ta lâm vào, thì đây, tôi<br /> tin rằng chúng ta chỉ còn mỗi một công việc phải làm.<br /> - Thưa ông - Bà De Tourville hùng hổ kêu lên, vớ ngay lấy câu cuối cùng của Lenet Thưa ông, nơi đâu vang danh nhà Condé thì ở đó không thể nào có tình trạng yếu kém<br /> được, ngoài ra còn có hai ngàn binh sĩ của những trận Rocroy, Nordlingen và Len kia mà,<br /> cho dù như vậy chúng ta vẫn còn yếu thế thì chúng ta chắc chắn phải thua rồi và không<br /> phải chính kế hoạch của ông, dù cho có hay ho đến đâu đi nữa, sẽ cứu được chúng ta.<br /> - Thưa bà - Lenet bình tĩnh trả lời, vừa quan tâm theo dõi hiệu quả của những gì mình sẽ<br /> nói trên gương mặt của quận chúa đang lắng nghe ông - Tôi được đọc biết rằng người vợ<br /> góa của một công dân nổi danh thành Rome dưới thời Tibere, bà Agrippine tốt lành mà sự<br /> sát hại đã cướp mất Germanieus chồng bà, một bà công chúa có thể xúi giục cả một quân<br /> đội vẫn luôn tưởng nhớ đến vị chủ tướng của mình nổi dậy, lại muốn mình vào thành<br /> Brindes, băng qua cả hai vùng Pouille và Campanie với hay tay hai đứa con, mình mặc đại<br /> tang, mắt đỏ vì khóc, cúi đầu thấy trong khi lũ con thì khóc lóc và đưa mắt van xin… Thế<br /> là tất cả những người nhìn thấy cảnh đó, có đến hai triệu dân từ Brindes cho đến Rome<br /> đều phải nhỏ lệ thương cảm, vùng lên giận dữ, và lẽ phải của người đàn bà đó đã chiến<br /> <br /> thắng, không chỉ ở thành Rome mà còn cả trong toàn nước Ý, không chỉ trước mắt những<br /> người đương thời với bà mà còn với cả hậu thế nữa, bởi vì bà không gặp bất cứ một sức<br /> kháng cự nào trước những tiếng khóc của mình, trong khi với ngọn giáo thì sẽ có ngọn<br /> thương để chống trả, và gươm sẽ đọ với gươm. Tôi tin rằng không có sự khác biệt nào<br /> giữa phu nhân và Agrippine, giữa hoàng thân và Germanieus và sau hết, giữa Pison, kẻ sát<br /> hại với ngài De Mazarin. Vậy, hoàn toàn không có sự khác biệt nào, cả hai tình thế cũng<br /> vậy và tôi yêu cầu bằng cách xử sự cũng nên như vậy, bởi vì theo ý tôi, không thể nào điều<br /> đã thành công ở thời xưa, lại không thành công vào thời khác…<br /> Một nụ cười tán thưởng nở rộng trên mặt vị phu nhân giúp cho Lenet hiểu rằng ông đã<br /> thành công. Bà De Tourville thụt lui vào trong một góc phòng, đóng một bộ mặt lạnh như<br /> tượng đá. Phu nhân De Cambes từ lâu đã tìm thấy nơi Lenet một người bạn, gật đầu đồng<br /> tình với ông, viên đội trưởng phát khóc vì cảm động và cậu quận công D Enghien nhỏ tuổi<br /> kêu lên:<br /> - Mẹ ơi, mẹ sẽ cho con mặc áo tang và mẹ sẽ nắm tay con hả mẹ?<br /> - Phải con ạ! - Vị phu nhân trả lời - Lenet à, ông cũng biết là tôi vẫn có ý định ra mắt dân<br /> chúng thành Bordeaux trong bộ y phục đen…<br /> - Vả lại - Phu nhân De Cambes nói - màu đen rất hợp với quận chúa.<br /> - Suỵt, cô em à - Quận chúa nói - bà De Tourville sẽ la to lên điều này chứ không như em<br /> nói nhỏ nhỏ đâu.<br /> Như vậy, chương trình nhập thành Bordeaux đã được quyết định theo đề nghị của Lenet.<br /> Các bà theo hầu được lệnh chuẩn bị. Cậu hoàng thân trẻ tuổi được mặc một chiếc áo trắng,<br /> có những đường thêu trắng và đen với một chiếc mũ cắm lông chim trắng, đen.<br /> Còn về phần quận chúa, để cho hoàn toàn giống với hình tượng Agrippine, bà sẽ ăn vận<br /> thật giản dị, toàn đen, và không một món trang sức nào cả.<br /> Lenet người tổ chức cuộc lễ, đã làm hết sức mình để nó được hoàn toàn rực rỡ. Ngôi nhà<br /> nơi ông ta ở, cách Bordeaux khoảng hai dặm, luôn luôn đầy nghẹt những người trung<br /> thành với phu nhân quận chúa, rất muốn biết là hài lòng với cách nhập thành nào. Lenet,<br /> chẳng khác gì một ông giám đốc nhà hát tân thời, khuyên họ nên có hoa, với những tiếng<br /> reo hò: “Quận chúa phu nhân muôn năm! Quận công D Enghien muôn năm!” và đã dùng<br /> rìu phá vỡ cả cổng thành, như vậy, gần như không có gì cản trở cuộc nhập thành hoàn toàn<br /> mang tính cách của một cuộc chiến thắng. Vả lại, những kẻ ngoại cuộc sẽ có dịp nhận xét<br /> qua những sự kiện đó lệnh chỉ huy của hai thủ lãnh hai phe nhóm đang ngự trị thành phố,<br /> bởi vì Lavie nhận lệnh thẳng từ ngài công tước D Epernon, còn dân chúng thì được Lenet<br /> xúi giục.<br /> Vì quận chúa vừa qua khỏi cổng thì vở diễn được chuẩn bị từ trước diễn ra với những kích<br /> <br />