1
Chương
Chương 8
8
Nh
Nhữ
ững
ng th
thấ
ất
tb
bạ
ại
ic
củ
ủa
ath
thị
ịtrư
trườ
ờng
ng
Th
Thấ
ất
tb
bạ
ại
ic
củ
ủa
ath
thị
ịtrư
trườ
ờng
ng
• Thếnào là sựthất bại (trục trặc) của thị
trường?
Sựthất bại của thịtrường là thuật ngữ để
chỉcác tình huống trong đó, điểm cân
bằng trên các thịtrường tựdo cạnh tranh
không đạtđược sựphân bốhiệu quả.
Hay nói cách khác, ngăn cản “bàn tay vô
hình” phân bốcác nguồn lực có hiệu quả.
Chuẩn mực chung là hiệu quảPareto
Một sựphân bốlà hiệu quảPareto, đối với
một tập hợp nhấtđịnh các sởthích của
người tiêu dùng, các nguồn lực và công
nghệ, nếu không có khảnăng dịch chuyển
tới một sựphân bốkhác có thểlàm cho
một sốngười giàu lên mà không có ai
nghèo đi.
C
Cá
ác
cnguy
nguyên
ên nhân
nhân
1. Tình trạng cạnh tranh không hoàn hảo,
độc quyền và sức mạnh thịtrường
2. Các ngoạiứng
3. Việc cung cấp các sản phẩm công cộng
4. Việc bảođảm sựcông bằng xã hội
2
1.
1. T
Tì
ình
nh tr
trạ
ạng
ng c
cạ
ạnh
nh tranh
tranh không
không ho
hoà
àn
nh
hả
ảo
o,
,
đ
độ
ộc
cquy
quyề
ền
nv
và
às
sứ
ức
cm
mạ
ạnh
nh th
thị
ịtrư
trườ
ờng
ng
• Cạnh tranh hoàn
hảo
P = MC
• Cạnh tranh không
hoàn hảo
P > MR = MC
Pc
PM
QMQc
MC
D
MR
DWL
Q
2.
2. Ả
Ảnh
nh hư
hưở
ởng
ng c
củ
ủa
ac
cá
ác
cngo
ngoạ
ại
iứ
ứng
ng
• Một ngoạiứng xuất hiện khi nào một quyếtđịnh
sản xuất hoặc tiêu dùng của cá nhân này, ảnh
hưởng trực tiếpđến việc sản xuất hoặc tiêu
dùng của những người khác mà không thông
qua giá cảthịtrường
• Một ngoạiứng có thểphát sinh giữa người sản
xuất với nhau; giữa người tiêu dùng với nhau;
hoặc giữa người sản xuất với người tiêu dùng
• Ví dụ:
– Một nhà máy đổ chất thải xuống sông
– Một hộgia đình xây bồn hoa làm đẹp khu phố
• Ngoạiứng tiêu cực – khi hành động của
bên này gây chi phí cho bên kia
• Ngoạiứng tích cực – khi hành động của
bên này đem lại lợi ích cho bên kia
MSC = MPC + MEC
MB
MPC
MSC
Q
$
Q*Q’
E
E’
F
DWL
Ngoại ứng
tiêu cực
3
Ngo
Ngoạ
ại
iứ
ứng
ng
t
tí
ích
ch c
cự
ực
c
Q
MPB
MSB
MPC,MSC
Q’
E
E’
F
Mất
không
3.
3. Cung
Cung c
cấ
ấp
pc
cá
ác
ch
hà
àng
ng ho
hoá
ácông
công c
cộ
ộng
ng
• Các đặc tính của hàng hoá
1. Tính cạnh tranh: sựhưởng thụcủa người này
làm giảm khảnăng hưởng thụcủa người
khác
• Không có tính cạnh tranh: sựhưởng thụcủa
người này không làm giảm khảnăng hưởng thụ
của người khác
2. Tính loại trừ: Người ta có ngăn ngừa người
khác hưởng thụmột hàng hoá nào đó
• Tính không loại trừ: Không có khảnăng ngăn
ngừa người khác hưởng thụmột hàng hoá nào đó
1. Hàng hoá công cộng: không có tính cạnh
tranh & không có tính loại trừ
2. Hàng hoá cá nhân: có tính cạnh tranh &
có tính loại trừ
3. Tài sản chung: có tính cạnh tranh &
không có tính loại trừ
4. Độc quyền tựnhiên: có tính loại trừ&
không có tính cạnh tranh
Hàng hoá
HH
công cộng
HH
cá nhân
Tài sản
chung
Độc quyền
tự nhiên
CC & LT KCC & KLT CC & KLT KCC & LT