Nội san khoa học: Số 03 năm học 2011-2012 - CĐYT Quảng Ninh

Chia sẻ: Nguyen Com | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

51
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trong số này: điều trị dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con; thực phẩm gây bệnh gout; xác định thủ phạm gây ung thư tủy xương; 05 biểu hiện báo hiệu ung thư dạ dày; vị thuốc Bạch phụ tử và lưu ý đặc biệt; tác hại từ thói quen gập cổ; nha đam độc khi sử dụng không đúng cách; 9 bệnh tự đoán qua đôi mắt;...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nội san khoa học: Số 03 năm học 2011-2012 - CĐYT Quảng Ninh

Trường CĐYT Quảng Ninh Nội san khoa học – Số 03 2
Trường CĐYT Quảng Ninh Chịu trách nhiệm phát hành: Trong số này: ThS. Nguyễn Mạnh Tuấn Điều trị dự phòng lây nhiễm HIV từ Chịu trách nhiệm nội dung: mẹ sang conError! Bookmark not defined. Thực phẩm gây bệnh gout .................. 4 ThS. Nguyễn Mạnh Tuấn Xác định thủ phạm gây ung thư tủy ThS. Phạm Hoài Thương xương.................................................. 5 Thư ký biên tập và trình bày: 05 biểu hiện báo hiệu ung thư dạ ThS. Phạm Hoài Thương dày ..................................................... 6 Vị thuốc Bạch phụ tử và lưu ý đặc CN. Phạm Thị Ngọc biệt .................................................... 7 CN. Nguyễn Diệu Khuyên Tác hại từ thói quen gập cổ ................ 8 Địa chỉ liên lạc: Nha đam độc khi sử dụng không Phòng NCKH – QHQT đúng cách ......................................... 10 9 bệnh tự đoàn qua đôi mắt .............. 12 Điện thoại: 033.3832 802 5 sai lầm thường gặp khi sử dụng E-mail: bình sữa ........................................... 14 phongnckh.cyq@moet.edu.vn Chế độ ăn uống trong điều trị bệnh Website: tiểu đường ........................................ 15 Không nên tắm nhiều vào mùa cdytquangninh.edu.vn đông................................................. 16 Phát hành theo Quyết định Tương kỵ trong thực phẩm ............... 18 số 03/QĐ-CĐYT, ngày 05/01/2010 Góc thư giãn .................................... 19 của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Quảng Ninh. Nội san khoa học – Số 03 1
Trường CĐYT Quảng Ninh Điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang Để con cái giảm thiểu nguy cơ mắc các trẻ sinh ra bị phơi nhiễm với HIV. Vì vậy điều bệnh về yếu tố di truyền, các bậc cha trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con sẽ mẹ cần lưu ý: làm giảm số trẻ sinh ra bị nhiễm HIV từ mẹ. Dịch HIV/AIDS từ khi được phát hiện Tại Việt Nam, theo số liệu giám sát trọng đầu tiên vào năm 1981, tới nay vẫn còn điểm, tỷ lệ nhiễm HIV ở phụ nữ mang thai là diễn biến hết sức phức tạp dù cả thế giới 0,4%, với số trẻ sinh ra hàng năm là 1,5 triệu đã có rất nhiều nỗ lực trong việc triển đến 2 triệu thì mỗi năm có khoảng 6000 trẻ khai nhiều hoạt động phòng, chống sinh ra có phơi nhiễm với HIV. Tỷ lệ lây HIV/AIDS cũng như chăm sóc và điều truyền HIV từ mẹ sang con nếu không có bất trị cho người nhiễm. Ðặc biệt là dự kỳ sự can thiệp nào để dự phòng là khoảng phòng lây truyền HIV 36% (25% - 40%). từ mẹ sang con. Việc đánh giá tình Những nguy cơ trạng lâm sàng, miễn dịch cho Dù các con đường lây người mẹ cũng như truyền HIV từ người theo dõi thai nghén này sang người khác định kỳ và chỉ định đã được xác định rõ, điều trị dự phòng nhưng sự lây truyền lây truyền HIV từ này vẫn còn nằm trong mẹ sang con phù vòng khó kiểm soát: tỷ hợp theo đúng hướng dẫn sẽ làm giảm thấp lệ sử dụng bao cao su trong quan hệ tình đáng kể nguy cơ lây truyền HIV cho trẻ. dục thấp, vẫn còn sử dụng chung bơm kim tiêm, vừa hoạt động bán dâm vừa Lây truyền HIV từ mẹ sang con (LTMC) xảy sử dụng ma túy, vợ - chồng – bạn tình ra ở cả 3 thời kỳ: 10% trong thời kỳ mang thai không biết tình trạng HIV của nhau nên (do máu mẹ qua màng rau thai bị tổn thương không thực hiện các biện pháp dự sang máu con, 15%-20% trong thời kỳ phòng lây nhiễm, có thai mới phát hiện chuyển dạ đẻ (tiếp xúc với máu, dịch cơ thể bị nhiễm HIV hoặc chủ động có thai khi của người mẹ chứa HIV), và 10% trong thời đã được xác định nhiễm HIV… Thực kỳ cho con bú (sữa mẹ có chứa HIV, núm vú trạng trên dẫn đến ngày càng có nhiều tổn thương có thể chảy máu...). phụ nữ bị nhiễm HIV mang thai, tiếp Biện pháp can thiệp tục thai kỳ và sinh nở, do đó có nhiều Nội san khoa học – Số 03 2
Trường CĐYT Quảng Ninh Tư vấn xét nghiệm HIV trước sinh: đóng Theo dõi, quản lý có hệ thống và đưa ra các vai trò vô cùng quan trọng trong việc đánh quyết định can thiệp phù hợp có hiệu quả cao giá tình trạng HIV của phụ nữ mang thai, làm giảm tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con. từ đó xác định các can thiệp phù hợp. Các can thiệp trước sinh: tư vấn xét nghiệm Những phụ nữ mang thai được tư vấn HIV, sàng lọc và điều trị các bệnh lây truyền xét nghiệm HIV có kết quả dương tính qua đường tình dục, bổ sung vitamin, sắt, dự cần được theo dõi liên tục và can thiệp phòng và điều trị nhiễm trùng cơ hội, sử dụng đúng quy trình nhằm làm giảm tới mức ARV để điều trị cho mẹ hoặc điều trị dự thấp nhất nguy cơ lây nhiễm HIV cho phòng LTMC… là những biện pháp hết sức những trẻ sinh ra từ các bà mẹ này: cần thiết và hiệu quả làm giảm tỷ lệ LTMC. - Được giới thiệu, chuyển gửi tới các cơ Các can thiệp trong khi sinh: với những phụ sở chăm sóc điều trị HIV/AIDS cho nữ chưa tiếp cận các can thiệp trước sinh, cần người lớn để đánh giá về lâm sàng tư vấn xét nghiệm nhanh HIV, nếu dương tính (nhiễm trùng cơ hội, giai đoạn lâm sàng) thì sử dụng phác đồ ARV dự phòng LTMC và xét nghiệm (đồng nhiễm viêm gan theo hướng dẫn, tránh các can thiệp như bấm B/C, các xét nghiệm cơ bản, số lượng tế ối, forcep, cắt tầng sinh môn… cân nhắc chỉ bào CD4). Nếu đủ tiêu chuẩn điều trị định mổ lấy thai, nhanh chóng lau sạch máu bằng thuốc kháng virus ARV theo Hướng và sản dịch cho trẻ sơ sinh. dẫn Quốc gia về chẩn đoán và điều trị Can thiệp sau sinh: chủ yếu là tư vấn cho nhiễm HIV/AIDS, tiến hành điều trị bằng người mẹ về những lợi ích và nguy cơ lây ARV cho những phụ nữ này (chú ý sử nhiễm HIV khi cho trẻ bú. Tốt nhất là nuôi trẻ dụng các thuốc không ảnh hưởng tới thai bằng sữa thay thế nếu có điều kiện. Trường nhi: ví dụ không sử dụng EFV, đặc biệt là hợp không có điều kiện sử dụng sữa thay thế, trong 3 tháng đầu của thai kỳ). cần hướng dẫn người mẹ cho bú hoàn toàn - Với những phụ nữ mang thai HIV(+), trong thời gian đầu, sau đó cai sữa sớm tình trạng lâm sàng và miễn dịch còn chuyển ăn dặm ngay khi có thể để giảm nguy tốt, cần tiến hành điều trị dự phòng bằng cơ lây truyền HIV cho trẻ. Trẻ cần được giới AZT liên tục cho đến khi chuyển dạ - thiệu và chuyển gửi tới các phòng khám ngoại dùng thêm liều đơn NVP 20mg vào trú cho trẻ em để theo dõi và điều trị ARV. tuần thai thứ 14 hoặc ngay sau khi phát Những bằng chứng về hiệu quả của các biện hiện nhiễm HIV sau tuần thứ 14. Đồng pháp can thiệp, điều trị dự phòng lây truyền thời, cứ 3 tháng một lần, kiểm tra CD4, HIV từ mẹ sang con đã làm thay đổi rất lớn nếu số lượng CD4 giảm < 350TB/mm3 quan điểm về mang thai và sinh sản ở phụ nữ thì bắt đầu điều trị ARV bằng phác đồ nhiễm HIV so với thời kỳ đầu đại dịch HIV AZT + 3TC + EFV. mới xuất hiện. Tuy nhiên, để đạt được những kết quả lớn hơn nữa, hoạt động dự phòng lây Nội san khoa học – Số 03 3
Trường CĐYT Quảng Ninh truyền HIV từ mẹ sang con cần tiếp tục muối tại khớp gây viêm khớp. Biểu hiện lâm triển khai rộng khắp, đúng quy trình, sàng đặc trưng thường là sưng tấy, nóng, đỏ, tăng cường khả năng tiếp cận cho phụ nữ đau dữ dội tại một hay nhiều khớp. mang thai nhiễm HIV, trên cơ sở giảm Ngón chân cái sẽ bị bệnh này tấn công dần và tiến đến xóa bỏ kỳ thị và phân đầu tiên và dần dần lan sang các khu vực biệt đối xử với người nhiễm HIV và như chân, đầu gối, mắt cá chân, cổ tay và bệnh nhân AIDS. cánh tay. Những người bị bệnh thận, khả Theo số liệu giám sát trọng điểm, tỷ lệ năng bị gout sẽ cao hơn nhiều lần. nhiễm HIV ở phụ nữ mang thai là 0,4%, Một số loại thực phẩm gây bệnh gout với số trẻ sinh ra hàng năm là 1,5 triệu Thịt: Hàm lượng protein, sắt và một số đến 2 triệu thì mỗi năm có khoảng 6000 khoáng chất khác có trong thịt khá cao. Tuy trẻ sinh ra có phơi nhiễm với HIV. Tỷ lệ nhiên, thịt lại có thể gây ra bệnh gout bởi lây truyền HIV từ mẹ sang con nếu thực phẩm nhiều protein thì tỷ lệ hợp chất không có bất kỳ sự can thiệp nào để dự purin lại cao. Một số loại thịt có thể kể tên phòng là khoảng 36% (25% - 40%). như thịt bò, thịt gà, gà tây, thịt lợn và thịt -Nguyễn Thúy Hường tổng hợp- thú rừng. Thịt đã qua chế biến, xử lý như thịt xông khói, xúc xích, pepperoni , lạp Thực phẩm gây bệnh gout xưởng cũng có thể gây ra chứng bệnh này. Ngoài ra, bất kỳ món ăn nào chế biến từ thịt như canh, xúp gà…đều nguy hiểm không kém. Gout là một loại bệnh viêm khớp Nội tạng động thường gặp ở nam vật: Không giới. Chúng ta có những thịt động thể bị gout hoặc vật có thể gây ra căn bệnh này sẽ bệnh gout mà nội nặng thêm bởi tạng động vật chính những loại như gan, thận, lá thực phẩm chúng lách, óc cũng ta ăn hàng ngày. chính là những tác nhân đáng Bệnh gout là gì? phải lưu ý. Gout là một bệnh Hải sản: Hải sản lý rối loạn chuyển cũng chứa hàm hóa purin làm tăng lượng cao protein axit uric máu dẫn đến ứ đọng tinh thể Nội san khoa học – Số 03 4
Trường CĐYT Quảng Ninh và purin - hợp chất gây bệnh gout. Có thể kể tên một số loại như cá trổng, cá Xác định thủ phạm dây hồi, cá trích, cá thu, cá mòi. Ngoài ra ung thư tủy xươngy còn phải kể tên một số loại giáp xác Trong một thành quả được xem là bước đột như cua, tôm, trai. phá quan trọng, các nhà khoa học đã xác Rau: Rau được xem như là loại thực định được các gien có thể làm tăng khoảng phẩm tốt cho cơ thể với hàm lượng 30% rủi ro mắc bệnh đa u tủy, dạng ung thư dinh dường cao và cung cấp đủ nước. tủy xương xâm lấn, theo báo Daily Mail. Tuy nhiên một số loại rau lại chứa Dù các thân nhân của những người bị căn hàm lượng purin khá cao nên chúng bệnh khó chữa nói trên có rủi ro mắc bệnh có thể là tác nhân gây ra các triệu tăng cao, nhưng cho đến nay giới khoa học chứng liên quan đến gout. Một số loại vẫn chưa tìm được gien gây bệnh. rau cần chú ý như nấm. đậu, súp lơ, Nay, một nhóm chuyên gia thuộc Viện cây đậu lăng, măng tây. Nghiên cứu Ung thư Anh (ICR) đã sử dụng Bia, rượu: Nếu uống bia rượu ở mức một kỹ thuật có tên gọi rà soát gien trong cơ độ vừa phải thì chúng lại có tác dụng thể (GWAS) để sao chụp ADN của 1.675 tích cực cho sức khỏe. Tuy nhiên, theo bệnh nhân đa u tủy. Quy trình này cũng các nghiên cứu, cồn rượu có thể kiềm được thực hiện trên 5.900 người khỏe mạnh. chế sự bài tiết axit uric gây ra các triệu Khi so sánh các kết quả, các nhà khoa học chứng gout nguy hiểm. Nếu bạn đã bị phát hiện 2 khu vực của ADN vốn thường bệnh gout, nên trán xa bia rượu. thấy hơn ở những người bị đa u tủy, có liên Bột nở: Bột nở được sử dụng trong quan đến sự tăng cao rủi ro mắc bệnh. lúc làm các đồ nướng. Nếu thực phẩm Giáo sư Gareth Morgan thuộc ICR nói phát nào chứa loại bột nở này cũng có hàm hiện trên đặc biệt quan trọng do bệnh ngày lượng purin cao. Bành mỳ, bánh bao, càng phổ biến ở nhóm người cao tuổi. bánh nướng, bánh mỳ vòng chính là “Đa u tủy là một căn bệnh ung thư xâm lấn những loại thực phẩm đáng lo ngại. với tỷ lệ sống sót rất thấp. Bằng việc hiểu biết nhiều hơn về tính chất sinh học của sự Chú ý: Trong khẩu phần ăn chúng ta phát triển bệnh đa u tủy, chúng tôi hy vọng hằng ngày đôi lúc vẫn không thể tìm được những phương pháp điều trị bệnh tránh khỏi những loại thực phẩm trên. hiệu quả hơn”, ông Morgan nói. Tuy nhiên, chúng ta cũng nên chú ý U tủy là một loại ung thư tủy xương tác để có chế độ ăn uống phù hợp và lành động đến các tế bào plasma bên trong tủy mạnh, giảm nguy cơ mắc căn bệnh xương, vốn là một phần quan trọng của hệ nguy hiểm này. miễn dịch. Thường nó không tồn tại dưới - Nguyễn Thúy Nga st- dạng khối u và chỉ khi nào xuất hiện các Nội san khoa học – Số 03 5
Trường CĐYT Quảng Ninh triệu chứng như đau và gãy xương thì thuốc như bismuthum (Bi) mà xuất hiện mới chẩn đoán được bệnh. phân đen khi đại tiện, cần sớm đến bệnh Hiện chưa có cách chữa trị dứt điểm viện kiểm tra. bệnh đa u tủy, nhưng liệu pháp hóa trị Mệt mỏi, giảm cân và thiếu máu và ghép tủy có thể khống chế đà tiến Đây là các triệu chứng ung thư dạ dày thông triển bệnh. thường không có gì khác biệt. Bệnh nhân - Lê Thị Hoa st- thường do chán ăn, mất máu đường tiêu hóa nên xuất hiện các triệu chứng suy nhược và mệt mỏi. 5 biểu hiện báo hiệu ung thư dạ dày Khi dạ dày đau, khu vực dạ dày hay đường tiêu hóa khó chịu, chúng ta nên kịp thời đi đến bệnh viện để kiểm tra nội soi để tìm rõ Ung thư dạ dày thời kỳ đầu đa phần nguyên nhân. Những người mà sinh hoạt không có biểu hiện gì hoặc chỉ có những không có quy luật, công việc căng thẳng, biểu hiện nhỏ. Khi các triệu chứng lâm bận rộn, thời gian dài ăn thực phẩm muối, sàng biểu hiện ra thì bệnh đã đến thời kỳ hun khói hoặc thực phẩm ẩm mốc thì càng cuối. 5 triệu chứng sau đây giúp chúng ta nên kịp thời kiểm tra sức khỏe định kỳ. không bỏ lỡ cơ hội chữa trị. Mặc dù có nhiều người khi đau dạ dày chỉ là Đau nhức phần bụng trên viêm dạ dày thông thường, nhưng cuối cùng Đây là triệu chứng phổ biến nhất của đã phát triển thành ung thư dạ dày, con số ung thư dạ dày. Bắt đầu đau âm ỉ liên này cũng không phải ít. Loét dạ dày, viêm tục, thường được chẩn đoán là viêm dạ dạ dày thu co, thịt thừa dạ dày hoặc một số dày hoặc loét dạ dày. bệnh dạ dày mạn tính khác hiện tại đã được Khó chịu phần bụng trên công nhận tiền ung thư. Chủ yếu là cảm giác no chướng bụng Điều này khuyến cáo các gia đình có tiền sử hoặc nóng bụng. Triệu chứng đó có thể về bệnh dạ dày, nếu xuất hiện các triệu hết tạm thời nhưng sẽ bộc phát lặp đi chứng đau dạ dày nhiều lần, nên thận trọng lặp lại. vì có thể sẽ dẫn đến ung thư dạ dày. Chán ăn, ợ hơi và triệu chứng khó - Nguyễn Bích Huyền st- tiêu khác Có cảm giác là sau khi ăn bụng đầy, chướng, khó chịu và chủ động hạn chế đồ ăn uống, thường kèm theo triệu chứng ợ hơi. Phân đen hoặc đại tiện kèm máu Nếu trong trường hợp bạn không ăn đậu phụ huyết, hoặc uống các loại Nội san khoa học – Số 03 6
Trường CĐYT Quảng Ninh bỏ vỏ, thái phiến dày 3mm theo chiều dọc. Vị thuốc bạch phụ tử và lưu ý đặc biệt Rửa nhiều lần bằng nước sạch tới hết vị cay tê. Hấp chín, phơi khô. Theo y học cổ truyền, bạch phụ tử có vị cay, ngọt, tính đại Trong thực tế có nhiều vị thuốc có nhiệt, có độc. Quy kinh tâm, thận, tỳ, có nguồn gốc khác nhau song lại mang công năng hồi dương cứu nghịch, khứ hàn tên giống nhau nên dễ dẫn đến lầm chỉ thống, ấm thận hành thủy. Bạch phụ tử lẫn khi sử dụng, sẽ không đạt được được dùng trong các trường hợp sau: hiệu quả trong điều trị. Trong số đó, - Hàn tà nhập lý, cần lưu ý tới một số vị thuốc và cây còn gọi là “trúng hàn”, cơ thể lạnh toát, thuốc mang tên bạch phụ tử. Sau đây chân tay co quắp, mạch nhỏ muốn tuyệt, vã xin giới thiệu 3 loại có tên bạch phụ mồ hôi, nôn nhiều, hoặc bất tỉnh nhân sự: tử nhưng cách bạch phụ tử chế biến khác 10g, can nhau và tác khương 5g, dụng chữa bệnh cam thảo 12g. khác nhau. Sắc uống ngày Vị bạch phụ 1 thang, chia 3 tử được chế biến lần. từ sinh phụ tử - Trị dương khí (các củ nhánh), bị hư hay diêm phụ, thoát, chân tay một sản phẩm co rút, đầu đau, trung gian khi chế khí đoản, vã mồ biến rễ cây ô đầu. hôi, mạch hư yếu: Ô đầu là cây có độc tính lớn. nhân sâm 12g, bạch phụ tử Tuy nhiên các sản phẩm đã qua bào 9g. Sắc uống ngày 1 thang. chế lại được sử dụng làm thuốc trừ - Trường hợp thận hư, người phù thũng, chân hàn có giá trị cao, được Đông y ghép tay giá lạnh: bạch phụ tử 6g, bạch linh, bạch vào một trong 4 dược liệu quý (sâm, thược, bạch truật, sinh khương mỗi vị 9g. Sắc nhung, quế, phụ). Để có vị bạch phụ uống ngày 1 thang. tử, người ta lấy các rễ củ, loại nhỏ, - Trị chứng vã mồ hôi không ngừng: phối rửa sạch, ngâm trong vại sành vài hợp bạch phụ tử với hoàng kỳ; hoặc trị tỳ vị ngày với các phụ liệu theo công thức: hư hàn, ra mồ hôi mà mạch nhỏ hư thoát, sinh phụ tử 100kg, Mg - clorid 40kg, phối hợp với bạch truật. Lưu ý: không dùng nước sạch 20 lít. Sau đó vớt ra, rồi lấy bạch phụ tử cho trẻ em dưới 15 tuổi, phụ nữ nước ngâm trên đun tới chín củ. Bóc có thai và đang cho con bú. Nội san khoa học – Số 03 7
Trường CĐYT Quảng Ninh Cây bạch phụ tử còn gọi là độc giác - Dùng ngoài, khi các hạch lâm ba ở cổ bị liên(Typhonium giganteum Enfl.), họ sưng đau, lấy thân rễ độc giác liên giã nát, ráy (Araceae). Bộ phận làm thuốc là băng vào chỗ sưng đau, ngày thay thuốc 1 thân, rễ. Sau khi chế biến bằng cách lần. ngâm 1.000g các - Trị đau dây thần phiến thuốc sống kinh ở mặt, đau nửa với nước vo gạo đầu, đau răng: độc vừa đủ trong 2 giác liên, tế tân, bạch ngày (mỗi ngày chỉ, cảo bản, lượng thay nước 1 lần, bằng nhau, nghiền bột quấy vài lần, vớt mịn, trộn mật ong, ra, rửa nhẹ đến làm hoàn. Ngày uống sạch. Ngâm tiếp 10g. Liều lượng trong nước phèn chung của vị thuốc là chua 2 ngày (100g 3 - 6g/ngày. phèn chua thêm 3 Lưu ý: không dùng lít nước, quấy tan), cho phụ nữ có thai. vớt ra rửa sạch, Ngoài ra cây san hô, phơi khô. Dùng cây dầu mè 100g gừng tươi, đỏ (Jatropha thái nhỏ, giã nát, multiphida L.), họ vắt lấy nước cốt thầu dầu (200ml). Trộn đều vào các phiến (Euphorbiaceae) cũng được gọi là bạch phụ thuốc trên. Ủ 1 giờ, sau đó sao vàng tử. Cây nhỡ, thân cành nhẵn, lá mọc so le, (sao với trấu) đến màu vàng đều. xẻ thùy chân vịt, các thùy có răng hẹp Theo Đông y, thuốc có vị cay, ngọt, nhọn. Hoa màu đỏ trông giống nhánh san tính ôn, có tác dụng khứ phong đờm, hô. Quả nang, hình trứng nhẵn. Cây san hô chỉ kinh, chỉ thống, giải độc, tán kết. được trồng ở nhiều địa phương nước ta để Độc giác liên được dùng trong các lấy rễ, lá, hạt, nhựa mủ làm thuốc và làm trường hợp: cảnh. Theo kinh nghiệm, nhựa mủ được - Trúng phong, đờm bế, miệng mắt dùng ngoài trị vết thương nhiễm khuẩn, trị méo xệch, đau nửa đầu, uốn lở loét vì nhựa mủ có tác dụng ức chế tụ ván: dùng tương tự với vị bạch phụ cầu vàng Staphylococcus aureus. Rễ khô trị tử. Có thể phối hợp với đởm nam khó tiêu, viêm tinh hoàn, đau nửa đầu, ngày tinh, bán hạ chế mỗi vị 8g. Sắc uống dùng 5 -10g dưới dạng thuốc sắc. ngày 1 thang. - Nguyễn Thị Lệ Dung tổng hợp- Nội san khoa học – Số 03 8
Trường CĐYT Quảng Ninh những thiết bị di động khác mà con người đang sử dụng mỗi ngày. Giới bác sĩ trước đây thường gọi tình trạng bệnh này dưới cái Tác hại từ thói quen gập cổ tên “tư thế đầu gập về phía trước”, nhưng Thói quen gập cổ để xem video trên ông Fishman nhận thấy bệnh nhân của mình máy tính bảng hoặc liên tục nhắn tin hiểu rõ hơn khi ông nói đến từ “đau cổ do điện thoại đang khiến nhiều người mê nhắn tin”. thiết bị di động khổ sở vì chứng đau cổ Richard Wells, giáo sư chuyên về khoa học và căng vai. ứng dụng thuộc Đại học Waterloo (Canada), Nhắn tin quá nhiều không những khiến cho biết ông lo lắng về ảnh hưởng của công mỏi tay mà cổ và vai đều đau nhức. nghệ đối với cơ thể con người. Để xác định Đôi khi, cơn đau này không chỉ dừng mức độ nghiêm trọng của vấn đề này, Wells lại ở đó mà còn lan xuống đã tiến hành cánh tay và bàn tay. Giới cuộc nghiên bác sĩ cảnh báo những cứu được động tác cúi đầu vào bàn cho là đầu phím hoặc màn hình thiết tiên trên thế bị di động có thể gây nên giới về hậu quả vĩnh viễn đối với chứng đau cơ thể con người. Đây là cổ do tin căn bệnh đang diễn ra nhắn. Kết trên toàn cầu, theo nhà vật lý trị liệu quả, những người bỏ hơn 3 giờ/ngày chúi Dean L.Fishman (Mỹ), thuộc Viện Đau đầu vào thiết bị công nghệ cầm tay đối mặt cổ do nhắn tin (Text Neck Institute). với nguy cơ cao gấp đôi bị đau cổ so với Sau khi nhận thấy đến 90% bệnh nhân những người ít dùng hơn, theo báo cáo trên than phiền về chứng đau nhức này, chuyên san Journal of Applied Ergonomics. Fishman quyết định đặt cái tên trên cho Để tránh những cơn đau khó chịu liên quan cơ sở trị liệu của mình. đến phần cổ, và thậm chí lan xuống vai, cánh Theo chuyên gia Fishman, đau cổ do tay, bàn tay, giới chuyên gia khuyên nên cố nhắn tin không phải mới xuất hiện gần gắng đừng gập cổ về phía trước trong lúc sử đây, nhưng hiện căn bệnh này lan dụng thiết bị cầm tay. Nên giữ đầu thẳng và nhanh với tốc độ chóng mặt trên phạm đưa thiết bị lên ngang tầm mắt. Nghe có vẻ kỳ vi toàn cầu, với độ tuổi bệnh nhân ngày quặc, nhưng động tác này có thể “cứu” cần cổ càng trẻ dần. Theo thống kê, có hơn 6 và cột sống của bạn. Tạm rời mắt khỏi màn tỉ điện thoại di động được kết nối trên hình mỗi 15 phút/lần và ngả đầu ra đằng sau toàn thế giới, đó là chưa kể các loại cũng có thể giúp giảm bớt những triệu chứng thiết bị đọc sách, máy tính bảng và khó chịu. Thường xuyên tập các tư thế kéo Nội san khoa học – Số 03 9
Trường CĐYT Quảng Ninh giãn cánh tay, bàn tay, siết quả bóng sàng trong nhiều năm đã chứng minh được nhỏ trong bàn tay và căng lồng ngực. hiệu quả của nha đam đối với sức khoẻ con Đối với những ai đang bị đau cổ và vai, người là rất lớn. cần đến ngay các cơ sở vật lý trị liệu để Kim cổ, Đông Tây đều khen bác sĩ có thể chẩn đoán và đưa ra những Theo y học cổ truyền, nha đam có vị đắng, liệu pháp trị liệu phù hợp, cũng như tính hàn, tác dụng sát trùng, thanh nhiệt, hướng dẫn những bài tập tại nhà. thông tiện, làm mát gan. Dùng để chữa các chứng rối loạn tiêu hoá, ăn uống không tiêu, - Nguyễn Diệu Khuyên tổng hợp- làm thuốc nhuận trường (với liều thấp 0,05 - 0,1g dạng nhựa khô màu đen), tẩy xổ (0,15 - 2g), trẻ con bị cam tích, táo bón. Nha đam còn có tác dụng thông mật, nhuận gan, kiện tỳ vị, chữa viêm loét dạ dày. Nha đam có nhiều vi Còn theo y chất tốt cho sức khỏe học hiện đại, nhưng sử dụng không thống kê các đúng cách sẽ gây ra kết quả nghiên những hậu quả không cứu cho thấy ngờ. nha đam có Nha đam (lô hội), tên các lợi ích như khoa học Aloe vera, sau: ức chế A. barbadensis, A. đau, dạng gel vulgaris là một chi thoa vào các gồm nhiều loài khác vùng bị nhau, nguồn gốc từ thương sẽ giúp Bắc Phi. Những dòng chữ tượng hình giảm viêm, và những hình vẽ còn lưu lại trên những giảm đau. Chống viêm và giải dị ứng, nhờ bức tường ở những đền đài Ai Cập cho chất glycoprotein giúp loại trừ bradykinin là thấy cây nha đam đã được biết đến và chất trung gian gây đau và viêm, nha đam sử dụng cách đây hơn 3.000 năm. Ngày còn ức chế các phản ứng histamine và giúp nay con người đã chứng minh và khẳng giải dị ứng nhanh chóng. Làm lành vết định được vai trò của cây nha đam trong thương và tẩy sạch các tế bào sừng trên da. lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm chức Kháng khuẩn và kháng nấm. Giúp tái sinh tế năng và mỹ phẩm. bào, loại bỏ tế bào già và giúp tái sinh các mô Một số nhà khoa học lớn tại Hoa Kỳ và mới. Kích thích tiêu hoá và nhuận tràng, chống Nhật Bản đã tiến hành nghiên cứu viêm ruột, táo bón, nhờ nha đam chứa nhiều chính thức trên thực nghiệm và lâm loại men tiêu hoá và nhóm hoạt chất emodin và Nội san khoa học – Số 03 10
Trường CĐYT Quảng Ninh aloin có tác dụng nhuận trường. Tăng Ngộ độc nếu sử dụng không đúng cường giải độc cơ thể, nhờ tăng cường Nha đam có nhiều loài, mỗi loài có sinh chuyển hoá tại gan, thận giúp loại trừ trưởng riêng và tuỳ theo thổ nhưỡng, khí hậu, độc tố tế bào, khi uống nha đam liều vùng đất mà hàm lượng và thời kỳ thu hái có thấp, có thể sẽ bị xổ nhẹ, nhờ đó giúp tẩy khác nhau, trong đó tốt nhất vẫn là A. vera và hết những vi khuẩn độc trong ruột. Đại A. barbadensis, cây cho chất lượng tốt nhất họcOklahoma (Mỹ) đã ứng dụng nha vẫn là từ 2 - 3 năm tuổi. đam trong nha khoa, và chế dạng kem Điều cần biết là nhựa cây nha đam nguyên đánh răng, dịch chiết nha đam giúp ngừa chất là một chất độc, khi để ra ngoài không chảy máu chân răng và viêm nướu, khí chất nhựa này dễ bị oxy hoá làm mất đi chống sâu răng và làm răng chắc khoẻ. một phần hoạt tính, do đó cần có quy trình Nhờ chứa nhiều chất bổ dưỡng cung chiết xuất đúng đắn để ổn định hoạt chất. cấp năng lượng cho tế bào, mà các thực Chất độc tố trong nha đam tuy không gây chết phẩm chức năng bào người nhưng có thể làm chế từ nhựa nha đam người ăn phải bị tiêu dạng uống còn chữa chảy, phụ nữ mang thai được chứng mất có thể sinh quái thai. ngủ, trầm cảm, viêm Tiêu hoá một lượng lớn đại tràng, tiêu hoá nha đam có thể gây co kém, tuần hoàn kém, thắt bụng, nôn mửa, bệnh viêm khớp… tiêu chảy, bên cạnh đó Nha đam được dùng nó còn bài tiết qua làm mỹ phẩm nhờ nước tiểu làm cho nước hai thành phần chính tiểu có màu như máu. là lignin và Phụ nữ đang cho con polysaccharide thấm sâu vào biểu bì, bú dùng cẩn thận vì trẻ có thể bị ngộ độc khi tẩy sạch các vi khuẩn và chất dầu bịt lỗ bú mẹ. chân lông. Nhờ các chất dinh dưỡng có Nếu dùng trong thời gian dài (3 – 6 tháng trong nha đam giúp tái sinh tế bào, làm dạng đã chế thành viên) có thể có hiện tượng lành vết thương, chữa mụn nám. Nha tích luỹ gây rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy. đam đã được chế thành các loại kem Người bị bệnh trĩ, viêm ruột không nên dùng giữ ẩm bù nước cho da, kem dưỡng da, vì anthraquinon trong nhựa nha đam gây lột da, chống nắng, bảo vệ da và kem sung huyết. mátxa toàn thân. Dạng gel bôi da còn Người hay lạnh, hư hàn, tiêu chảy, huyết áp được ứng dụng trong ngoại khoa để thấp cũng không dùng. Tốt nhất nên tham làm lành vết mổ và phòng chống nhiễm khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng để xạ. đảm bảo an toàn. Nội san khoa học – Số 03 11
Trường CĐYT Quảng Ninh Khi ăn nha đam, cần làm sạch lớp mủ màu vàng kế bên lớp thạch để tránh 9 bệnh tự đoán qua đôi mắt ngộ độc. Liều dùng lá tươi mỗi ngày từ 5-10g. Chọn những bẹ nhỏ, xanh nhạt, gọt bỏ lớp vỏ, rửa sạch dưới vòi nước, Đôi mắt không chỉ là “cửa sổ tâm hồn”, cắt nhỏ, ăn chung với yaourt, nấu với Andrew, giám đốc Hiệp hội các chuyên gia đậu xanh. Nhãn khoa Hoa Kỳ cho biết: bằng cách quan Dùng lâu dài với liều lượng thấp không sát mắt có thể biết được nhiều tình trạng sức có hại. Không nên bôi trực tiếp lên da khỏe mà không cần phải thông qua xét vì dễ bị kích ứng gây đỏ da và viêm nghiệm hay tiểu phẫu nào khác. loét. Đối với phụ nữ có da dễ nhạy 1. Lông mày mỏng: Cường giáp hoặc suy cảm, trước khi sử dụng cần phải test giáp trước để tránh làm sưng tấy và nhiễm Lông mày sẽ dần dần mỏng đi theo tuổi tác. trùng vùng da bị dị ứng. Tuy nhiên lông mày mỏng đi 1/3 là triệu Những hoạt chất có trong nha đam chứng một bệnh của tuyến giáp (cường giáp – Polysaccharid: cellulose, glucose, hoặc suy giáp). Khi có các biểu hiện này, rhamnose, aldopentose, galactose, xylose, bạn nên tìm đến cơ sở y tế để được thăm arabinose và acemannan, chính chất này khám trực tiếp để có kết luận chính xác. có tác dụng kháng virút và giúp tăng 2. Mụn lẹo trong mắt: Ung thư biểu mô cường hệ miễn dịch của cơ thể. tuyến bã – Prostaglandin và các axít béo chưa bão Nếu bạn có mụn lẹo xuất hiện bên trong và hoà như axít gama linolenic, nhóm chất ngoài mí mắt 3 tháng không biến mất hay này có tác dụng tiêu sưng, giải dị ứng và xuất hiện ở cùng một nơi thì đó có thể là làm lành vết thương, mau lên da non. biểu hiện của ung thư biểu mô tuyến bã. Cần – Nhiều men tiêu hoá giúp ăn ngon và phải có thăm khám đầy đủ để có chẩn đoán làm thuốc bổ. sớm hoặc phẫu thuật cắt bỏ. – Nhiều axít amin (gồm tối thiểu 23 3. Điểm vàng ở mí mắt: Cholesterol cao loại), vitamin (B1, B5, B6, B12, C, A, Điểm vàng hình thành trong mí mắt báo E), khoáng tố vi lượng (Ca, P, Cu, Fe, hiệu sự tích tụ chất béo và nồng độ Mn, Mg, Na, K). cholesterol cao. – Nhóm anthraglycoside có khả năng 4. Mờ mắt, chảy nước mắt: Hội chứng thị chống oxy hoá tế bào, nhuận trường, lực máy tính giải độc, chống táo bón gồm aloin, Sử dụng máy tính với tầm nhìn quá lâu sẽ bị barbaloin, emodin, aloe-emodin, ester mờ mắt, thậm chí chảy nước mắt sống và của axít cinnamic, axít hysophanic. cảm giác khó chịu khác, đó là Hội chứng thị -Hoàng Thanh Quỳnh st- lực máy tính. Để giảm thiểu bạn cần tránh phản chiếu từ màn hình và tầm mắt. Màn Nội san khoa học – Số 03 12
Trường CĐYT Quảng Ninh hình phẳng LCD tốt hơn so với màn bác sĩ. Nếu bị sốt kèm theo yếu cơ hoặc lời hình kiểu cũ. nói không rõ ràng bạn nên xem xét các nguy Các chuyên gia khuyên bạn: bước thứ cơ đột quỵ và nhanh chóng tìm kiếm đến cơ nhất trong hành trình bảo vệ mắt là hãy sở y tế để được điều trị. vận dụng nguyên tắc đơn giản 20-20- 7. Ngứa, đỏ mắt: dị ứng mắt 20. Cụ thể, sau khi dùng máy tính 20 Đỏ mắt có kèm theo ho, hắt hơi, sổ mũi phút, bạn phải nhìn ra xa khoảng 20 hoặc nghẹt mũi và các triệu chứng khác thì giây và nhìn tập trung tại môt điểm cố đó là dị ứng mắt. Chất gây dị ứng bao gồm: định cách xa 6m. Công cụ cài đặt một phấn hoa, bụi hoặc lông động vật,… Đề đồng hồ báo chuông trên mạng nghị tránh xa các chất gây dị ứng và sử dụng onlineclock.net sẽ giúp thuốc theo bạn tạo thói quen này. hướng dẫn Cũng giống như bất kỳ của bác sỹ. một bài tập nào, việc 8. Đột ngột luyện tập cho mắt này có thay đổi hình tác dụng tốt nhất nếu bạn ảnh, tối mắt: thực hiện đều đặn mỗi Đột quỵ ngày. Ngoài việc 5. Chảy nước mắt hoặc thay đổi hình khô mắt: Viêm mí mắt ảnh, các triệu chứng đột quỵ bao gồm: các Chảy nước mắt, khô mắt hay mụn chi hoặc mặt (đặc biệt là ở một bên) tê liệt mắt… là một loạt các triệu chứng liên đột ngột, đi lại khó khăn, chóng mặt, mất quan tới bệnh viêm mí mắt. Bạn cần thăng bằng, lời nói không rõ ràng hoặc đau có biện pháp giảm nhẹ triệu chứng đầu không chịu nổi thì đó là khuyến cáo bằng cách lau khô (chảy nước mắt) ngay lập tức cần được gọi cấp cứu để được hoặc bổ sung độ ẩm (khô mắt) khoảng giúp đỡ, xử trí. 5 phút/lần. Nếu không bạn cần phải 9. Sợ ánh sáng và khô mắt: hội chứng đến gặp bác sĩ. Sjogren 6. Xuất hiện điểm mù trong tầm Hội chứng Sjogren là một bệnh mạn tính có nhìn, lóa mắt hoặc các đường lượn hệ thống tự miễn dịch ngoại tiết, thường gặp sóng: Đau nửa đầu ở phụ nữ trên 40 tuổi bị viêm khớp dạng Thay đổi lưu lượng máu não là nguyên thấp hay bệnh lupus. Các triệu chứng sợ ánh nhân gây ra đau nửa đầu. Khi đang lái sáng, khô mắt và khô miệng thường xảy ra xe hay quan sát mà xuất hiện các triệu đồng thời. Đề nghị uống nhiều nước và tìm chứng trên thì ngay lập tức dừng lại để đến sự chăm sóc của cơ sở y tế ngay lập tức. nghỉ ngơi. Các triệu chứng trên xuất -Bùi Đức Thành- hiện nhiều hơn 1 giờ thì nên đi khám Nội san khoa học – Số 03 13
Trường CĐYT Quảng Ninh Pha sữa bột với nước quá nóng hoặc quá 5 sai lÇm thêng gÆp 5 sai lÇm thêng gÆp nguội 5 wqi lqqmr thường gặp khi sử dụng khi sö dông b×nh s÷a bình b×nh s÷a khi sö dôngsữa Thành phần của chất dinh dưỡng trong sữa được đo đạc và công bố khi sữa bột đã được Theo một nghiên cứu mới đây, phụ nữ pha hoàn tươi. Điều cần lưu ý là một số chất có thai có thể điều các nhiễm trùng dinh dưỡng như lysin, acid folic, các vitamin nướu mà không cần phải lo lắng việc đó nhóm B, … dễ bị hư hỏng, mất tác dụng ở có ảnh hưởng tới sức khỏe của em bé. nhiệt độ cao. Vì vậy, nếu bạn pha sữa nóng Pha sữa đặc hơn hơn nhiệt hoặc loãng hơn độ đã hướng dẫn hướng dẫn thì sẽ mất Một số người có ý pha chất. Pha sữa đặc để trẻ bú sữa với lượng ít nhưng nhận nước nguội được nhiều chất dinh thì sữa sẽ dưỡng, hoặc có người không tan lại pha loãng sữa để hết, sau khi “mau tiêu”, hạn chế trẻ bú sẽ thấy các cục sữa nhỏ đóng đầy trên tiêu chảy… Thật ra tất cả những điều thành bình mà không vào hết cho trẻ. trên đều không đúng. Các chuyên gia Thường nước ấm độ 40-600C là đủ, bạn có dinh dưỡng cũng như nhà sản xuất sữa thể pha 2/3 nước nguội với 1/3 nước sôi để đã có những nghiên cứu rất kỹ về sản có nhiệt độ trên, cho sữa vào và lắc bình phẩm sữa sau khi được pha. Nồng độ nhiều lần cho sữa tan hết (không thấy sữa thẩm thấu của sữa cũng như tỉ lệ cân đối đóng cục trên thành bình), để sữa nguội bớt giữa các thành phần trong sữa đã được và trẻ có thể bú ngay. tính toán gần đúng như sữa mẹ, sữa tươi để thuận lợi nhất cho sự tiêu hóa và hấp Vặn nắp bình sữa quá chặt khi cho trẻ bú thu hoàn toàn các chất dinh dưỡng vào Một nguyên tắc vật lý xảy ra khi sữa được cơ thể, kể cả thành phần nước. Vì vậy, mút từ bình vào miệng trẻ thì không khí từ sữa quá đặc sẽ “khó tiêu” và “tiêu bên ngoài phải đi vào trong bình sữa, tức là bé không hoàn toàn”, còn sữa loãng sẽ chỉ bú tốt khi thấy nhiều bọt sữa lớn trào lên không đủ dinh dưỡng để nuôi trẻ. trong bình. Nếu ta vặn nắp núm vú quá chặt Những trường hợp phải pha sữa khác thì bé sẽ phải mút rất mạnh mới lấy sữa ra với hướng dẫn phải có chỉ định của bác được, sẽ rất tốn sức, lại bú ít và bú chậm. sĩ, thường chỉ dùng trong thời gian ngắn Trước khi cho bú, bạn nên vặn nắp núm vú với sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ. lỏng ra hoàn toàn sau đó vặn ngược chiều lại Nội san khoa học – Số 03 14
Trường CĐYT Quảng Ninh vừa sít nhẹ là được. Dù trẻ bú còn ít nhưng không nên dùng bình sữa nhỏ xíu ChÕ ®é độ ănuèng trong Chế ¨n uống trong 60ml mà nên mua loại trung 140ml để ®iÒu trÞ trị bệnh tiểu đường điều bÖnh tiÓu ®êng trẻ dễ bú. Tiêm phòng ngừa ung thư cổ tử cung muộn Pha sẵn một bình đầy sữa để cho trẻ không làm cho mũi tiêm kém an toàn và bớt uống dần trong đêm hiệu quả. Cách này thì rất thuận tiện cho mẹ và Một cuộc nghiên cứu mới cho thấy thực cho... vi trùng, vì vậy sẽ không tốt cho hiện một chế độ ăn uống ít calo mỗi ngày con. Khi trẻ ngậm núm vú, nước miếng trong 4 tháng có thể chữa bệnh tiểu đường sẽ lưu lại trên núm và có thể vào trong týp 2, theo báo Daily Express. bình sữa, vì vậy sữa sẽ bị ôi thiu nhanh Những bệnh nhân tiểu đường týp 2 cắt giảm hơn là khi núm vú đã tiệt trùng chưa việc hấp thu calo có sự cải thiện đáng kể được ngậm. Sữa là một môi trường rất hơn về tình trạng bệnh và sức khỏe nói tốt để vi trùng phát triển nhanh chóng. chung hơn cả thuốc men. Chỉ cần 2 giờ, vi trùng sẽ sinh sản 210 Họ không còn phải lệ thuộc vào insulin, lớp lần. Tốt nhất là pha sữa vừa đủ với cữ mỡ bao quanh tim giảm đáng kể và chức năng tim được cải thiện. bú của trẻ và cho bú ngay sau khi pha. Bình sữa sau khi pha chỉ để tối đa 1-2 Trong cuộc nghiên cứu, tiến sĩ Sebastiaan Hammer và các cộng sự tại Trung tâm Y giờ với điều kiện luộc sôi bình, kỹ thuật khoa Đại học Leiden (Hà Lan) đã sử dụng pha sữa đúng và trẻ chưa mút vú. Nếu các bản scan và phân tích chức năng tim và trẻ đã ngậm vú thì phải bú hết trong mỡ ở màng ngoài tim ở 15 bệnh nhân, gồm vòng 15-30 phút. 7 đàn ông và 8 phụ nữ, bị bệnh tiểu đường Lưu trữ bình sữa trong tủ lạnh hoặc týp 2 trước và sau 4 tháng thực hiện chế độ dùng bình ủ ấm ăn uống với 500 calo mỗi ngày. Những thay đổi về chỉ số trọng lượng cơ thể Bình ủ ấm chỉ có tác dụng giữ ấm lâu (BMI) cũng được ghi nhận. Kết quả cho chứ không có tác dụng ngăn ngừa thấy việc hạn chế calo làm giảm BMI từ nhiễm trùng. Việc trữ sữa trong tủ lạnh 35,3 xuống 27,5 trong vòng 4 tháng. giúp kìm hãm sự phát triển của vi Lớp mỡ ở màng ngoài tim cũng giảm 1/3 và trùng, nhưng không nên để lâu quá 2-3 chức năng tim được cải thiện thấy rõ. giờ. Trước khi cho bú, bạn cần làm ấm Phát hiện trên có ý nghĩa quan trọng do lại bằng cách ngâm bình trong nước ấm. bệnh nhân tiểu đường và người bị béo phì Sữa là thực phẩm rất hoàn hảo, nhưng đặc biệt dễ bị đau tim hoặc một căn bệnh về đừng để chính bình sữa mang lại bệnh tim. tật cho trẻ. -Phạm Hoài Thương- -Hoàng Thị Nhung tổng hợp - Nội san khoa học – Số 03 15
Trường CĐYT Quảng Ninh Không nên tắm nhiều vào mùa đông vào mùa Đông, nhất là người già và trẻ sơ sinh thì chỉ nên tắm 1-2 lần/tuần. Không nên dùng các sản phẩm làm sạch da có độ kiềm cao như xà phòng mà nên dùng Các nhà khoa học khuyến cáo vào ít sữa tắm .Riêng đối với những người da mùa Đông không nên tắm quá nhiều, khô, tốt nhất không dùng sữa tắm mà chỉ đặc biệt là người già và trẻ em, để tắm bằng nước sạch. tránh tình trạng khô da và ngứa. Nước tắm cũng không nên quá nóng, bởi vì Mùa Đông là lúc thời tiết trở nên hanh sau khi tắm bằng nước nóng tuy có cảm giác khô, điều này khiến da của nhiều rất dễ chịu, song nước nóng sẽ khiến da khô người cũng trở nên căng, khô, thậm và ngứa. chí rất ngứa. Sau khi tắm Nguyên nhân là vào nên dùng kem mùa Đông nhiệt độ dưỡng da thảo giảm, để đảm bảo dược thiên giảm thiểu sự phân nhiên, tránh tán nhiệt lượng của dùng dầu cơ thể, một số mao khoáng chất. mạch trên da đóng Người già khi lại, lượng máu cung tắm có thể cho cấp cho da giảm, một ít bột lọc khả năng bài tiết mồ vào nước tắm, hôi và axít hữu cơ có tác dụng dưỡng da và làm dịu da khô. của da cũng giảm, khiến độ ẩm của da giảm xuống, hơn nữa, thời tiết hanh Đối với những người khi xuất hiện triệu khô càng dễ khiến da bị ngứa. chứng bị ngứa da, không nên gãi, bởi vì càng gãi sẽ càng ngứa, càng ngứa lại càng Khá nhiều thanh niên, nhất là giới gãi, từ đó tạo nên tuần hoàn ác tính, dẫn đến công sở, văn phòng, mặc dù trời lạnh triệu chứng ngứa ngáy kéo dài không khỏi. nhưng ngày nào cũng tắm, thậm chí mỗi ngày tắm 2-3 lần dẫn đến hậu quả Nhiều trường hợp nặng có thể làm tổn là chất axít hữu cơ do da tiết ra để giữ thương da, dẫn đến mẩn ngứa. Khi thấy hiện cho da trơn và mềm vốn đã ít lại bị rửa tượng ngứa da ngày càng nghiêm trọng, cần sạch, khiến da trở nên khô hơn và dễ phải điều trị kịp thời theo hướng dẫn của bị ngứa. bác sỹ. Chính vì như vậy nên các nhà khoa -Phạm Thị Mai Hương tổng hợp- học khuyến cáo không nên tắm nhiều Nội san khoa học – Số 03 16
Trường CĐYT Quảng Ninh TƯơng kỵ Có nhiều loại thực phẩm khí chế biến tạo ra phản ứng giữa tanin trong trà với cùng nhau đã trở thành tương kỵ, ảnh protein và salicilate trong thịt dê – chó hưởng không ít đến sức khỏe. tạo thành chất tanalbit. Chất này làm se niêm mạc ruột, giảm nhu động ruột, Gan heo trộn chung giá đậu: trong khiến ruột tích tụ nhiều chất có hại, dẫn gan heo hay gan động vật nói chung, đến táo bón hoặc có thể gây nguy cơ ung theo các nhà khoa học thì có hàm thư. lượng đồng, sắt và một số nguyên tố kim loại khác khá cao, khi kết hợp Dùng hải sản với một số loại hoa với giá đậu, trong giá đậu có chứa quả: các loại hải sản như tôm, cua rất nhiều vitamin C. Nếu xào giá cùng giàu protein và canxi, trong khi đó các với gan heo hay gan động vật khác, loại hoa quả như nho, cam, quýt, bưởi các ion kim loại trong gan sẽ bị lại rất nhiều acid tanic, vitamin C. Nếu vitamin C trong giá đậu oxy hóa làm dùng chung hai loại thực phẩm trên cùng mất hết công hiệu, từ đó giá đậu sẽ lúc, chất acid từ trái cây sẽ nhanh chóng biến thành chất bã và không còn giá phá hủy các thành phần dinh dưỡng trị dinh dưỡng nữa. trong hải sản; trở thành những độc chất có thể gây kích thích nhu động ruột, dẫn Mật ong với sữa đậu nành hay đến triệu chứng khó tiêu, đầy bụng, nặng đậu hũ non: trong mật ong chứa hơn là nôn ói… Ngoài ra, các loại động acid formic khi gặp đậu nành có vật có vỏ, sống dưới nước như tôm, cua, nhiều protein sẽ gây ra hiện tượng ốc, hến… có chứa rất nhiều chất asen kết tủa, dẫn đến tình trạng khó tiêu, hóa trị 5. Chất này không gây độc cho đầy bụng rất khó chịu. cơ thể, nhưng nếu ta ăn các loại thực Thịt gà trộn với rau kinh giới: khi phẩm này mà uống vitamin C hoặc ăn trộn món gỏi gà hay chế biến món các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C gà luộc ăn với rau kinh giới, người như cam, chanh, cà chua, nho... sẽ làm bệnh dễ bị chứng đầy bụng, khó cho asen hóa trị 5 chuyển thành asen hóa tiêu, nếu ăn thường xuyên có thể trị 3, tức là chất thạch tín, một độc chất khiến bị táo bón kéo dài. có thể gây chết người. Cho nên, khi ăn Ăn thịt dê hay thịt chó với uống các thức ăn hải sản nói trên khi cần dùng nước trà (chè): trong thịt dê và thịt các trái cây rau quả thì cần phải ít nhất chó có rất nhiều protein, nên sau sau 4 giờ. khi ăn mà uống nước trà ngay sẽ Nội san khoa học – Số 03 17
Trường CĐYT Quảng Ninh Hành với đậu hũ: trong hành có cả cà rốt và củ cải cũng vậy. Nguyên do chứa chất acid oxalic, và trong đậu là trong cà rốt có chứa một loại enzyme hũ có nhiều canxi. Nếu chúng ta ăn có tác dụng phân giải vitamin C, củ cải cùng một lúc thì các chất acid chứa hàm lượng vitamin C rất cao, do oxalic sẽ dễ dàng kết hợp với canxi vậy khi có mặt của cà rốt thì vitamin C để tạo thành oxalat calci, là chất cao trong củ cải sẽ bị phân hủy đi. Khi lắng đọng màu trắng mà cơ thể dùng các thực phẩm trên chung và kéo không sao hấp thụ được, dễ tạo nên dài thì cần chú ý bổ sung vitamin C cần bệnh sỏi thận. thiết cho cơ thể. Sữa với đường ở nhiệt độ Trứng gà với óc heo và sữa đậu cao: chất lysine trong sữa bò kết nành: trong sữa đậu nành chứa thành hợp với đường sẽ sinh ra lysine gốc phần trypsine có tính ức chế các protein glucose, chất này gây hại cho cơ trong trứng gà, gây chứng khó tiêu, đầy thể. Tuy nhiên, nếu đun sôi sữa bụng. Dùng trứng chung với óc heo sẽ trước, để nguội, rồi mới cho đường làm tăng cholesterol trong máu. vào thì phản ứng hóa học trên sẽ -Bùi Quỳnh Lan- không xảy ra. Khoai lang với quả hồng: trong quả hồng có chứa chất tanin và pectin; còn trong khoai lang thì chứa nhiều tinh bột và đường glucose. Nếu ta ăn nhiều khoai lang, sẽ kích thích dạ dày tiết nhiều acid clohydric; sau đó ta ăn quả hồng, khiến cho acid clohydric từ dạ dày tiết ra sẽ kết hợp với chất tanin và pectin trong quả hồng, sẽ hình thành sỏi lắng đọng lại ở dạ dày. Nếu nặng có thể gây loét và chảy máu dạ dày. Người bị đau dạ dày phải chú ý để tránh ăn cùng lúc những món này. Dưa leo với các món chứa nhiều vitamin C: trong dưa leo có chứa một loại men làm phân giải vitamin C, khi ta ăn dưa leo với các món có vị chua, chất men này sẽ làm mất lượng vitamin C nạp vào cơ thể, kể Nội san khoa học – Số 03 18