Phát triển ngành cơ điện tử_ Nhu cầu của các ngành công nghiệp Việt nam

Chia sẻ: Do Xuan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

365
lượt xem 49
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

...Tương tự khi so sánh một hình nhân biết múa và phát ra tiếng nhạc là sản phẩm của ngành cơ khí chính xác thế kỷ 18- 19 và một robot tự biết nhận ra chướng ngại vật, địa hình để tự quyết định cách di chuyển của những năm cuối thế kỷ 20. Ngược lại, nếu một chương trình thực tế ảo nếu chỉ là san rphaamr đơn thuận của công nghệ thông tin thì không thể tạo được cảm giác " thật" khi thiếu hệ cơ khí.......

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phát triển ngành cơ điện tử_ Nhu cầu của các ngành công nghiệp Việt nam

PHAÙT TRIEÅN NGAØNH CÔ ÑIEÄN TÖÛ – NHU CAÀU CUÛA CAÙC NGAØNH COÂNG NGHIEÄP VIEÄT NAM TS. Döông Minh Taâm Uyû vieân Chöông trình KC-05 Toùm taét 1
- Maùy photocopy goàm caùc boä phaän: caùc maïch digital vaø analog, caùc caûm bieán, boä phaän ñieàu khieån- truyeàn ñoäng, vaø heä vi xöû lyù. - Quaù trình sao chuïp nhö sau: nguyeân baûn (hình aûnh 2 chieàu) ñöôïc ñöa vaøo naèm treân moät taám kính phaúng ! moät nguoàn saùng cöôøng ñoä cao queùt (scan) nguyeân baûn vaø chuyeån aûnh queùt ñeán phaân boá leân moät troáng in caûm quang ! Moät tôø giaáy traéng ñöôïc ñöa vaøo töø boä caáp giaáy (tröôùc ñaây phaûi laø giaáy nhieät ñeå nhaän möïc in, hieän chæ caàn giaáy thöôøng) ! hình aûnh cuûa nguyeân baûn ñöôïc in leân giaáy theo söï phaân boá tænh ñieän caùc haït möïc treân troáng in ! moät cô caáu ñöa tôø sao chuïp ra ngoaøi khay chöùa thaønh phaåm. Moät khaûo saùt khaùc: maùy giaët cô khí ñaõ xuaát hieän töø laâu vôùi thuøng giaët quay (hay moät ñaàu quay laøm nöôùc giaët chuyeån ñoäng xoaùy) vaø moät troáng ly taâm vaét nöôùc. Nhöng khi maùy giaët coù caùc chöùc naêng: töï ñoäng cho nöôùc ra – vaøo theo troïng löôïng quaàn aùo ñang giaët, töï ñoäng pha cheá boät giaët taåy theo chöông trình hay theo tín hieäu töø caùc caûm bieán, caùc chöùc naêng coù töø maïch fuzzy, vi xöû lyù,.. thì saûn phaåm naøy trôû thaønh ñoái töôïng nghieân cöùu hieån nhieân cuûa ngaønh cô ñieän töû hieän ñaïi. Töông töï khi so saùnh moät hình nhaân bieát muùa vaø phaùt ra tieáng nhaïc laø saûn phaåm cuûa ngaønh cô khí chính xaùc theá kyõ 18 -19 vaø moät robot töï bieát nhaän ra chöôùng ngaïi vaät, ñòa hình ñeå töï quyeát ñònh caùch di chuyeån cuûa nhöõng naêm cuoái theá kyõ 20. Ngöôïc laïi neáu moät chöông trình thöïc teá aûo neáu chæ laø saûn phaåm ñôn thuaàn cuûa coâng ngheä thoâng tin thì khoâng theå taïo ñöôïc caûm giaùc “thaät” khi thieáu heä cô khí (thí duï hexapod) hoã trôï veà taïo chuyeån ñoäng theo tình huoáng cuûa kòch baûn graphic ñang theå hieän treân maøn aûnh. Caùc MEMS (heä vi xöû lyù cô ñieän töû- möùc micro) vaø NEMS (heä vi xöû lyù cô ñieän töû- möùc nano) ñaõ laø boä phaän then choát cuûa caùc maùy in phun maøu (ñaàu phun möïc), in laser, thieát bò cheá taïo chip, linh kieän tröõ naêng löôïng vaø caùc heä thoáng, thieát bò ño trong caùc ngaønh coâng nghieäp,.. Toùm laïi neáu nhìn theo quan ñieåm saûn phaåm ñaàu ra cuûa ngaønh cô ñieän töû ta coù theå ñôn giaûn hoaù vieäc khaûo saùt qua sô ñoà hình 1 “Caáu thaønh cuûa moät saûn phaåm cô ñieän töû”. Moät thieát bò cô ñieän töû coù caùc boä phaän chuû yeáu sau ñaây: 1- Heä ñieàu khieån-taùc ñoäng (Actuator): Caùc loaïi cô caáu maùy cô khí; Heä thoáng thuyû löïc, khí neùn; Caùc cuoän daây caûm töø, caûm aâm; ñaàu phaùt tia laser; Ñoäng cô DC, ñoäng cô böôùc, servo,.. 2- Caûm bieán (Sensor): Quang ñieän töû; Coâng taéc töø, cô khí; Ño öùng suaát, theá naêng, gia toác, löu löôïng, nhieät..Caùc loaïi ghi-giaûi maõ kyõ thuaät soá (digital encoder); MEMs, NEMs 3- Heä giao tieáp vaø loïc tín hieäu ñaàu vaøo (Input Interfacing & Conditioning): Caùc boä khuyeách ñaïi tín hieäu; filters; baûng maïch ñieän thaønh phaàn; boä chuyeån heä A/D, D/D (analog-digital) 2
- HEÄ ÑIEÀU KHIEÅN – TRUYEÀN ÑOÄNG HEÄ CAÙC CAÛM BIEÁN (SENSORS) (ACTUATORS) - Quang ñieän töû - Coâng taéc töø, cô khí. - Ñoäng cô: DC, böôùc, servo - Ño öùng suaát, theá naêng, gia - Heä thoáng thuyû löïc, khí neùn toác, löu löôïng, nhieät.. - Caùc loaïi cô caáu maùy - Caùc loaïi ghi-giaûi maõ kyõ thuaät - Caùc cuoän daây caûm töø, caûm aâm soá (digital encoder) - MEMs, NEMs HEÄ GIAO TIEÁP VAØ LOÏC TÍN HIEÄU ÑAÀU VAØO (INTERFACING &CONDITIONING) - Caùc boä khuyeách ñaïi tín hieäu - Caùc boä loïc - Caùc baûng maïch ñieän thaønh phaàn. - Caùc chuyeån heä A/D, D/D (analog-digital) CÔ CAÁU ÑIEÀU KHIEÅN KYÕ THUAÄT SOÁ (DIGITAL CONTROL ARCHITECTURES) - PLC; SBC - Caùc heä logic vaø soá hoïc. - Heä thoáng vieãn thoâng-truyeàn tin. - Caùc boä ñeám taàn, thôøi gian. - Vi xöû lyù – microcontrollers HEÄ GIAO TIEÁP VAØ LOÏC TÍN HIEÄU ÑAÀU RA (INTERFACING &CONDITIONING) MAØN HÌNH HIEÅN THÒ - Caùc boä khuyeách ñaïi tín hieäu - LEDs; LCD; CRT - Caùc chuyeån heä A/D, D/D (analog-digital) - Digital displays - PWM - Powers Transistors; Op amps. Hình 1: Caùc thaønh phaàn caàu taïo cuûa moät thieát bò cô ñieän töû ñieån hình 3 H ÀU ÑIE – AØ THOÁ HEÄ NH NG CÔ
4- Caùc caáu truùc ñieàu khieån kyõ thuaät soá (Digital Controls Architectures): PLC; SBC; heä logic vaø soá hoïc; Heä thoáng vieãn thoâng-truyeàn tin.; boä ñeám taàn, thôøi gian; microcontrollers 5- Heä giao tieáp vaø loïc tín hieäu ñaàu ra (Output interfacing &conditioning): Caùc boä khuyeách ñaïi tín hieäu; Caùc chuyeån heä A/D, D/D ; PWM; Powers Transistors; Op amps. 6- Maøn hình hieån thò: LEDs; LCD; CRT; Digital displays. Nghieân cöùu trieån khai caùc saûn phaåm cô ñieän töû ôû nöôùc ta chæ ñang ôû giai ñoaïn tieáp caän vaø öùng duïng. Taïi caùc nhaø maùy (ña soá laø lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi hay coâng ty 100% voán FDI) trong caùc khu Coâng nghieäp saûn xuaát caùc saûn phaåm cô ñieän töû chuû yeáu laø laép raùp. Ngaønh coâng nghieäp cô ñieän töû Vieät Nam coù caùc ñaëc ñieåm: - Chöa xaây döïng coâng nghieäp hoã trôï (supporting industry) ñeå saûn xuaát caùc linh kieän cô baûn cho caùc thieát bò, maùy moùc: raát ít nhaø maùy saûn xuaát hoaøn chænh linh kieän trong caùc boä phaän cuûa moät heä thoáng cô ñieän töû ñieån hình neâu treân, ngoaøi tröø vaøi cô sôû laøm cuoän daây, quaït (Ñieän töû Bình Hoaø, Nidec Tosok)..), baûng maïch PLC ( Fujitsu vaø caùc cô sôû quy moâ nhoû), voõ maùy, maøn hình CRT.. - Caùc caáp chæ ñaïo ngaønh cô khí vaãn coøn quan nieäm taùch rôøi saûn xuaát thieát bò cô khí truyeàn thoáng (maùy coâng cuï, maùy cheá bieán noâng haûi saûn, ñoùng taøu, cheá taïo oâtoâ, xe gaén maùy, maùy xaây döïng,..) ra ngoaøi toång theå moät saûn phaåm cô ñieän töû, xem caùc chöùc naêng ñieàu khieån, töï ñoäng hoùa cuûa saûn phaåm laø phuï. Gaàn nhö khoâng coù döï aùn phaùt trieån ngaønh cô khí naøo ñeà caäp ñeán vieäc ñaàu tö cho caùc linh kieän, chöông trình phaàn meàm ñieàu khieån nghieâm tuùc. Ngaønh cô khí xem vieäc cheá taïo, saûn xuaát caùc boä phaän naøy laø cuûa caùc ngaønh khaùc! - Kinh phí nghieân cöùu-trieån khai coøn quaù thaáp so vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån (1.000 USD/ngöôøi nghieân cöùu/naêm so vôùi möùc trung bình 33.000 4
" Giaù trò saûn xuaát tieâu bieåu qua caùc naêm nhö sau: 1996: 75 trieäu USD;1998: 168 trieäu USD; 2000: 190 trieäu USD; 2003: 205 trieäu USD. B. Trình ñoä coâng ngheä " Loaïi tieân tieán, coâng ngheä ôû theá heä thöù nhaát: chieám tyû leä 30% " Loaïi trung bình: coâng ngheä theá heä tröôùc nhöng chöa laïc haäu: 61% " Loaïi laïc haäu: 9% C. Nhaân löïc " Coù khoaûng 7640 lao ñoäng thuoäc ngaønh ñieän töû thaønh phoá. Trong ñoù trình ñoä töø cao ñaúng trôû leân chieám khoaûng 14% toåâng soá lao ñoäng cuûa ngaønh. D. Naêng löïc saûn xuaát: o Saûn xuaát thieát bò ñieän töû daân duïng: # TV: 1.6 trieäu chieác/naêm # Radio casstte: 800 nghìn chieác/naêm o Thieát bò ñieän töû chuyeân duïng # Thieát bò Viba 1500 ñaàu maùy/naêm # Viba soá 34Mb/s: 20.000 ñv/naêm # Toång ñaøi 1000 Z10: 100.000 chieác/naêm o Ngaønh saûn xuaát thieát bò tin hoïc vaø linh phuï kieän ñieän töû : giaù trò coøn thaáp E. Döï kieán höôùng saûn xuaát trong giai ñoaïn 2001-2005 # Giaù trò saûn xuaát: 2,351 tyû USD # Toác ñoä taêng tröôûng trung bình/naêm: 30% F. Caùc döï aùn ñaõ vaø ñang ñaàu tö Nhaø Maùy thieát bò tin hoïc Trung taâm saûn xuaát phaàn meàm tin hoïc “Quang Trung Software Park” Nhaø maùy saûn xuaát maïch in nhieàu lôùp Nhaø maùy vaät lieäu linh kieän töø Nhaø maùy ñóa quang CD-DVD Tröôùc nay vaãn coù quan nieäm laø ngaønh ñieän töû chæ ñoùng vai troø caáp linh kieän cho ngaønh cheá taïo maùy. Thöïc teá cho thaáy trong töông lai ngaønh ñieän töû laø khaùch haøng lôùn cuûa ngaønh cheá taïo maùy vaø seõ gaén ngaøy caøng chaëc vôùi trình ñoä cheá taïo maùy hieän ñaïi cuûa nöôùc ta. C 2. Ngaønh Cô Khí A. Hieän traïng ngaønh cô khí thaønh phoá qua caùc naêm tieâu bieåu: 1996: 0,2 trieäu USD; 1998: 0,34 trieäu USD; 2000: 0,5 trieäu USD; 2003: 0,7 trieäu USD Trong toång theå caû nöôùc ngaønh cô khí thaønh phoá ñang ñöùng thöù 2 trong baûy ngaønh coù tyû troïng cao nhaát trong cô caáu ngaønh coâng nghieäp (14,5%) o Toác ñoä phaùt trieån bình quaân: # Giai ñoaïn (1991 – 1995): 22,8% # Giai ñoaïn (1996 – 2001): 24,6% 5
o Toång lao ñoäng ngaønh cô khí thaønh phoá 32.000 ngöôøi chieám 16% cuûa caû nöôùc. Trong ñoù: $ Lao ñoäng saûn xuaát tröïc tieáp chieám 61% $ Coâng nhaân baäc 4 chieám 42%. $ Caùn boä kyõ thuaät coù trình ñoä kyõ thuaät chieám 7,9% $ Trung caáp chieám 4,8%. $ Tieán só chieám 0,06%. o Maùy moùc thieát bò: o Maùy moùc & thieát bò coù ñoä tuoåi trung bình 30 naêm. Giaù trò coøn laïi khoaûng töø 30% - 40% o Coâng suaát söû duïng töø 20% - 25%, trong khi treân theá giôùi laø 80% o Tieâu thuï nguyeân lieäu vaø naêng löôïng vöôït ñònh möùc thieát keá, gaáp khoaûng 2 laàn cuûa theá giôùi. o Naêng xuaát lao ñoäng ñaït 20% so vôùi möùc trung bình cuûa theá giôùi $ Caùc ngaønh chính goàm: o Cheá taïo maùy ñoäng löïc, oâtoâ, xe maùy, phöông tieän giao thoâng vaän taûi o Cheá taïo maùy cheá bieán phuïc vuï noâng, laâm, haûi saûn vaø caây coâng nghieäp o Cheá taïo maùy coâng cuï, thieát bò ñoàng boä vaø thieát bò leû phuïc vuï caùc ngaønh kinh teá o Cheá taïo thieát bò vaø vaät lieäu kyõ thuaät ñieän o Coâng nghieäp ñoùng taøu o Cheá taïo maùy thi coâng caàu ñöôøng xaây döïng, keát caáu theùp o Cheá taïo saûn phaåm cô kim khí tieâu duøng o Coâng nghieäp cô khí quoác phoøng $ Hieän taïi -Saûn phaåm cô khí noäi ñòa cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh chæ ñaùp öùng 8-9% nhu caàu noäi ñòa, seõ taêng 40% naêm 2010 (khoûang 4,5-5 tyû USD). - Tyû leä xuaát khaåu khoâng ñaùng keå khoaûng 10 trieäu USD/naêm $ Döï baùo - Nhu caàu veà trang thieát bò maùy moùc trong giai ñoaïn 2001-2010 cuûa caû nöôùc khoaûng 21 tyû USD 3. Ngaønh coâng ngheä thoâng tin: 6
Coâng nghieäp thoâng tin Vieät Nam môùi baét ñaàu ñöôïc quan taâm phaùt trieån trong khoaûng 5 naêm gaàn ñaây (treân cô sôû Nghò ñònh 58/CP), nhöng ñaõ coù caùc thaønh quaû raát khaû quan: - Trong naêm 2003, toång doanh soá thieát bò phaàn cöùng ñaït 510 trieäu USD, saûn phaåm phaàn meàm saûn xuaát trong nöôùc vaø dòch vuï keøm theo ñaït 70 trieäu USD, , gia coâng phaàn meàm cho caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñaït 50 trieäu USD. Thaønh phoá Hoà Chí Minh chieám khoaûng 50 % caùc hoaït ñoäng treân. Trieån voïng phaùt trieån cuûa ngaønh coâng ngheä thoâng tin taïi Thaønh phoá cho thaáy ngaønh naày seõ trôû thaønh coâng nghieäp muûi nhoïn cuûa thaønh phoá trong töông lai gaàn. Caùc döï aùn thaønh phoá ñang ñaàu tö xaây döïng: Saigon Software Park, Coâng vieân phaàn meàm Quang Trung (dieän tích 40 ha, ñeán naêm 2003 ñaõ laáp ñaày vôùi 62 coâng ty vaø voán ñaàu tö khoaûng 700 tyû VNÑ), Unisoft, REE-E.Town..Hieän coù treân 180 coâng ty coâng ngheä thoâng tin trong vaø ngoaøi nöôùc hoaït ñoäng taïi thaønh phoá vôùi khoaûng 10.000 lao ñoäng, trong ñoù soá nhaân löïc laøm phaàn meàm khoaûng 4.000 ngöôøi. Moät soá döï aùn ñaùng chuù yù laø Trung taâm ñaøo taïo cuûa coâng ty Cadence (chuyeân veà thieát keá vi maïch), Sun Microsystem,.. Neáu vaán ñeà phaùt trieån ngaønh töï ñoäng hoaù hieän ñang taäp trung öùng duïng coâng ngheä maïng cho vieäc ñieàu khieån caùc thieát bò ñöôïc tích hôïp thì trong lónh vöïc cô ñieän töû ñaõ coù höôùng taäp trung veà cheá taïo caùc thieát bò coù khaû naêng xöû lyù ñoäc laäp vaø thao taùc chính xaùc phuïc vuï caùc ngaønh coâng ngheä micro vaø nano, coâng ngheä môùi (thí duï coâng ngheä vuõ truï, coâng ngheä thoâng tin, vaät lieäu,..). Tuy nhieân, vôùi hieän traïng khaûo saùt qua caùc soá lieäu treân, ngaønh cô ñieän töû nöôùc ta caàn coù caùc böôùc ñi thích hôïp vôùi khaû naêng vaø naêng löïc noäi sinh (con ngöôøi, moâi tröôøng ñaàu tö, thò tröôøng trong nöôùc vaø xuaát khaåu,..) Töø nhu caàu phaùt trieån ngaønh cô ñieän töû cho coâng nghieäp nöôùc ta caùc vaán ñeà sau ñöôïc xaùc ñònh caàn trieån khai: 1- Xaây döïng chieán löôïc quoác gia veà phaùt trieån saûn phaåm cô ñieän töû trong 10 naêm (2005-2015). 2- Chính saùch khuyeán khích caùc döï aùn ñaàu tö saûn phaåm, linh kieän phuï trôï cho ngaønh. 3- Caùc phoøng thí nghieäm troïng ñieåm coù chöông trình nghieân cöùu phaùt trieån thieát bò cô ñieän töû . 4- Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp cô ñieän töû (hieän taïi caùc khu coâng nghieäp caû nöôùc, ngaønh cô ñieän töû chieám khoaûng 20% döï aùn ñang ñaàu tö, tuy nhieân vaãn coøn phaân taùn vaø chöa coù ñuû nguoàn phuï kieän noäi ñòa cho caùc nhaø saûn xuaát, laép raùp). 5- Nhaân löïc cho ngaønh haøng naêm caàn khoaûng 200 kyõ sö vaø 1.200 kyõ thuaät vieân cho caùc doanh nghieäp, cô sôû nghieân cöùu thieát keá. Sau naêm 2008, nhu caàu nhaân löïc coù theå taêng gaáp ñoâi khi soá löôïng caùc nhaø maùy cheá taïo ñöôïc ñaàu tö ñi vaøo saûn xuaát. 6- Aùp duïng cô cheá quaûn lyù khoa hoïc-coâng ngheä môùi ñoái vôùi caùc ñeà taøi cô ñieän töû. Kinh phí nghieân cöùu coù söï trôï giuùp töø ngaân saùch vaø theo ñôn ñaët haøng cuûa caùc 7
ngaønh coâng nghieäp lôùn nhö: giao thoâng-vaän taûi, ñoùng taøu, coâng nghieäp nheï, cheá bieán, thieát bò xaây döïng. 8
9