1
Một số phương pháp tập luyện nhằm nâng cao
thành tích môn nhảy xa cho học sinh nữ lớp 9
2
I. ĐẶT VẤN ĐỀ :( Lý do chọn đề tài )
Trong xã hội hiện đại, TDTT được coi là một trong những phương tiện quan
trọng nhất để phát triển con người một cách toàn diện ( Đức -Trí - Thể - Mỹ). Trong
những năm gần đây cùng với sự đổi mới của đất nước, ngành Thể dục thể thao Việt
Nam cũng có những thay đổi theo xu hướng phát triển của thời đại. Chúng ta đang
thực hiện công cuộc đổi mới công tác giáo dục và đào tạo để đáp ứng những yêu
cầu cấp bách của xã hội, phấn đấu Thể dục thể thao sớm thoát khỏi tình trạng lạc
hậu và yếu kém trong khu vực, tạo nền tảng cho sự phát triển nhanh và nhảy vọt.
Tại Đại hội X, Đại hội XI của Đảng tiếp tục khẳng định: “ Giáo dục và Đào
tạo là quốc sách hàng đầu. Phát triển Giáo dục là động lực quan trọng thúc đẩy sự
nghiệp CNH - HĐH đất nước. Là điều kiện để phát huy nguồn lực con người, yếu tố
cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế bền vững”.
Điều đó càng chứng tỏ trách nhiệm to lớn của ngành Giáo dục và Đào tạo,
của các nhà trường và toàn xã hội, phải đảm bảo phát triển con người một cách toàn
diện cả về thể chất lẫn trí tuệ. Giúp thế hệ trẻ có kiến thức ngang tầm với thời đại,
có tư duy sáng tạo và kĩ năng thực hành giỏi, có ý thức vươn lên trong học tập, có
sức khoẻ tốt để có thể làm chủ đất nước trong tương lai.
Chỉ thị 36-CT/TW ngày 24/03/1994 của Ban Chấp Hành TW Đảng Cộng
Sản Việt Nam về công tác giáo dục Thể dục thể thao đã nêu rõ: “ Mục tiêu cơ bản
và lâu dài của công tác giáo dục Thể dục thể thao là hình thành nền Thể dục thể
thao phát triển, tiến bộ. Góp phần nâng cao sức khoẻ thể lực, đáp ứng nhu cầu văn
hoá tinh thần của nhân dân, phấn đấu đạt vị trí xứng đáng trong hoạt động Thể thao
quốc tế, trước hết là khu vực Đông Nam Á”.
Do vậy, giáo dục sức khoẻ cho con người là một trong những nội dung quan
trọng không chỉ của ngành Giáo dục và Đào tạo mà còn là mối quan tâm của toàn
xã hội. Với mục đích: “Đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành một con người
mới, có sức khoẻ tốt, có thể lực cường tráng, có dũng khí kiên cường, để tiếp tục sự
nghiệp của Đảng một cách đắc lực và sống một cuộc sống vui tươi lành mạnh”.
Nắm bắt kịp thời ý nghĩa chiến lược trên, công tác Giáo dục và Đào tạo ở
nhiều nhà trường THCS đã kịp thời tìm ra những phương sách để thực hiện, đem lại
những đổi mới trong chương trình, hình thức và tổ chức quản lý cũng như sự thay
đổi về nội dung, cấu trúc hình thức học tập môn học TDTT.
3
Những năm qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã không ngừng cải tiến nội dung,
đổi mới phương pháp giảng dạy và tập luyện môn điền kinh nói chung và nội dung
nhảy xa nói riêng. Nhưng với thực tế tại trường THCS Vĩnh Thịnh, do cơ sở vật
chất còn hạn chế, đối tượng học sinh nữ đa phần là ngại học nội dung Nhảy xa. Đặc
biết là học sinh nữ lớp 9 ở lứa tuổi này các em đang có sự thay đổi, phát triển về
tâm sinh lý nên việc lựa chọn phương pháp tập luyện phù hợp cho học sinh nữ lớp 9
của nhà trường luôn làm tôi băn khoăn và trăn trở. Từ những lý do đó tôi đã mạnh
dạn chọn đề tài: “Một số phương pháp tập luyện nhằm nâng cao thành tích môn
nhảy xa cho học sinh nữ lớp 9 ”.
II. NỘI DUNG:
1/THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU:
Trong những năm học vừa qua tôi được nhà trường phân công giảng dạy
khối lớp 9 nhiều năm. Qua thực tế công tác tôi nhận thấy rằng thực trạng học sinh,
học môn thể dục nói chung và nội dung nhảy xa nói riêng, đa phần các em học sinh
nữ chưa tích cực tập luyện, chưa xem tập luyện Thể dục thể thao là cách tốt nhất để
rèn luyện sức khoẻ, phát triển thể lực. Đặc biệt là học sinh nữ ở lứa tuổi 14 - 15 các
em đang trong quá trình phát triển tâm sinh lý, vì thế các em hay e thẹn, rụt rè khi
tập luyện, hoặc ngại bẩn khi học nội dung nhảy xa. Mặt khác, cơ sở vật chất phục
vụ cho giảng dạy và học tập còn nhiều hạn chế nên kết quả học tập môn thể dục nói
chung và nội dung nhảy xa nói riêng chưa cao.
Năm học 2010 -2011 và năm học 2011-2012, kết quả kiểm tra đánh giá, quá
trình tập luyện nội dung nhảy xa kiểu “Ngồi” ở học sinh nữ khối lớp 9 chỉ có 75 -
80% số học sinh đạt còn lại là chưa đạt.
Nhận thức được tầm quan trọng của giáo dục thể chất. Là một giáo viên trực
tiếp giảng dạy, hướng dẫn các em rèn luyện phát triển thể chất, qua thực tế công tác
tại trường, tôi luôn trăn trở làm thế nào để các em học sinh nữ chủ động, sáng tạo,
tích cực tập luyện trở thành những người có sức khoẻ tốt, có tri thức, có đạo đức và
thành người có ích cho xã hội.
Từ thực trạng nêu trên, kết hợp với kiến thức và kinh nghiệm của bản thân,
của đồng nghiệp trong những năm học tập và công tác tại trường, để đưa chất lượng
giảng dạy và học tập môn thể dục nói chung và nội dung nhảy xa nói riêng tôi đã
4
mạnh dạn cải tiến phương pháp tập luyện để giúp học sinh học tập nội dung nhảy xa
đạt kết quả cao hơn.
2/ PHƯƠNG PHÁP VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
Để giải quyết đề tài trên bản thân tôi đi sâu vào nghiên cứu hai nhiệm vụ
chính là:
Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu thực trạng học sinh nữ khối lớp 9 trường THCS Vĩnh
Thịnh, tập luyện nội dung nhảy xa.
Nhiệm vụ 2: Phương pháp tập luyện và hiệu quả của phương pháp tập luyện
nội dung nhảy xa, của học sinh nữ khối lớp 9 trường THCS.
Để giải quyết các nhiệm vụ của đề tài, tôi sử dụng hai nhóm phương pháp
sau:
* Nhóm phương pháp lý thuyết:
- Phương pháp phân tích:
Trên cơ sở nhận xét thực trạng của học sinh nữ lớp 9 học nội dung nhảy xa ở
trường THCS Vĩnh Thịnh, sự góp ý của đồng nghiệp.
- Phương pháp tổng hợp tài liệu:
Tổng hợp các tài liệu nghiên cứu liên quan đến nội dung đề tài. Nhằm mục
đích tìm hiểu cơ sở lý luận tổng hợp ở tất cả các tài liệu cần thiết để đưa ra phương
hướng giải quyết đề tài.
* Nhóm phương pháp thực tiễn:
- Phương pháp quan sát sư phạm:
Để tiến hành đề tài này tôi đã quan sát sự phát triển thể lực của học sinh,
quan sát các buổi tập nhảy xa của học sinh nữ lớp 9A và 9B. Sử dụng phương pháp
này tôi có cơ sở để tìm ra được các bài tập và phương pháp hiệu quả nhất.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Sử dụng phương pháp này để kiểm tra đánh giá hiệu qủa trong quá trình thực
nghiệm các bài tập. Sau khi đã lựa chọn và xác định được các bài tập tôi đã tiến
hành phân nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm: 10 em học sinh nữ lớp 9A nhóm
đối chứng, 10 em học sinh nữ lớp 9B nhóm thực nghiệm.
- Phương pháp so sánh thống kê
Nhằm để xử lý số liệu đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ.
3/TỔ CHỨC THỰC HIỆN:
5
1. Thời gian thực hiện : 07 tuần trong học kì II - Năm học 2012-2013
2. Đối tượng nghiên cứu : Gồm 20 học sinh nữ , chia thành 2 nhóm
( Nhóm A1 đối chứng gồm 10 em lớp 9A, nhóm A2 thực nghiệm gồm 10 em lớp
9B).
3. Địa điểm thực hiện : Tại trường THCS Vĩnh Thịnh-Hòa Bình-Bạc Liêu.
4. CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN:
4.1. Điều tra thực trạng học sinh nữ học nội dung nhảy xa kiểu “Ngồi”.
Từ việc điều tra thực trạng của học sinh học nội dung nhảy xa như: Kỹ thuật
thực hiện động tác, thành tích đạt được trước khi nghiên cứu. Qua đó đưa ra nhận
định và phương pháp tập luyện cho học sinh thích hợp để đạt hiệu quả cao nhất.
4.2. Quan sát và trò chuyện cùng học sinh.
Quan sát học sinh tập luyện nội dung nhảy xa, trò chuyện cùng với học sinh. Từ đó
thấu hiểu tâm lý và sự quan tâm của các em về nội dung nhảy xa trước và sau khi
thực nghiệm.
4.3. Đưa các bài dạy thực nghiệm và đối chứng vào tiết dạy.
Thực hiện công việc này nhằm tìm ra được phương pháp dạy và học tập có
hiệu quả nhất, từ đó rút ra kết luận về việc áp dụng phương pháp đổi mới của bản
thân.
5. CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC THỰC HIỆN:
* Điều tra thực trạng học sinh học nội dung nhảy xa kiểu “Ngồi”.
Thực hiện được công việc này thực chất chúng ta đã giải quyết xong nhiệm
vụ 1. Nhảy xa là hoạt động hết sức cơ bản và rất cần thiết đối với cuộc sống con
người. Để phát triển thể chất cho con người, ngay từ thời xa xưa, người ta đã coi
nhảy xa là phương tiện giáo dục thể chất hết sức quan trọng. Tuy vậy, xuất phát từ
tình hình thực tế của nhà trường cũng như của học sinh hiện nay. Trong quá trình
giảng dạy và kiểm tra kỹ thuật nhảy xa kiểu “Ngồi”. Tôi thấy học sinh thường thực
hiện động tác mà không nắm vững cơ sở lý thuyết kỹ thuật, coi thường môn học, vì
thế kết quả đạt được chưa cao nếu không nói là còn thấp.
Vì vậy là một giáo viên dạy bộ môn Thể dục trong nhà trường, tôi luôn trăn
trở để tìm ra những phương pháp mới. Qua tham khảo tài liệu, học hỏi ở đồng
nghiệp và đặc biệt là qua thực tế giảng dạy tại trường tôi đã áp dụng một số phương
