Quá trình chiếm hữu và thực thi chủ quyền của Việt Nam tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa – Thực tế, không gián đoạn, hòa bình và minh bạch

QU¸ TR×NH CHIÕM H÷U Vµ THùC THI CHñ QUYÒN CñA VIÖT NAM<br /> T¹I HAI QUÇN §¶O HOµNG SA Vµ TR¦êNG SA -<br /> THùC TÕ, KH¤NG GI¸N §O¹N, HßA B×NH Vµ MINH B¹CH<br /> <br /> <br /> Hå SÜ Quý(*)<br /> <br /> Chñ quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi hai quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa ®−îc c¸c<br /> triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam thùc thi tõ rÊt sím. Râ nhÊt lµ tõ ®Çu thÕ kû XVII<br /> vµ liªn tôc ®Õn n¨m 1932, khi n−íc Ph¸p chÝnh thøc tuyªn bè kÕ thõa vµ tiÕp tôc<br /> ®¹i diÖn cho ViÖt Nam thùc thi chñ quyÒn t¹i hai quÇn ®¶o nµy. Trong ChiÕn<br /> tranh thÕ giíi II, hai quÇn ®¶o nµy bÞ NhËt b¶n chiÕm ®ãng tr¸i phÐp. Nh−ng<br /> ngay sau ®ã, n¨m 1951, t¹i Héi nghÞ San Francisco, ®¹i diÖn chÝnh phñ ViÖt<br /> Nam ®· long träng kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi hai quÇn ®¶o<br /> nµy vµ ®−îc céng ®ång quèc tÕ ghi trong Hßa −íc San Francisco 8.9.1951.<br /> N¨m 1956 Trung Quèc chiÕm ®ãng tr¸i phÐp ®¶o Phó L©m thuéc quÇn ®¶o<br /> Hoµng Sa. N¨m 1974 Trung Quèc dïng vò lùc tÊn c«ng chiÕm ®ãng toµn bé<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa. N¨m 1988 Trung Quèc l¹i vò lùc tÊn c«ng chiÕm ®ãng 3<br /> b·i ®¸ thuéc quÇn ®¶o Tr−êng sa. Tuy nhiªn, theo luËt ph¸p quèc tÕ, do ®−îc<br /> ®¶m b¶o b»ng yÕu tè tinh thÇn (Animus), nªn kh«ng v× thÕ mµ qu¸ tr×nh thùc thi<br /> chñ quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi hai quÇn ®¶o nµy bÞ gi¸n ®o¹n.<br /> Suèt tõ thÕ kû XVII ®Õn nay, b»ng nhiÒu ph−¬ng thøc h÷u hiÖu c¶ vÒ chÝnh trÞ,<br /> ph¸p lý, qu©n sù, kinh tÕ, v¨n hãa... qu¸ tr×nh chiÕm lÜnh vµ thùc thi chñ quyÒn<br /> cña ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa diÔn ra mét c¸ch thùc<br /> tÕ, kh«ng gi¸n ®o¹n, hßa b×nh vµ minh b¹ch.<br /> <br /> <br /> I. Ýt nhÊt, tõ thÕ kû XVII, Hoµng Sa kh«ng ph¶i lµ lµ biÓn T©y Philippines, West Philippine<br /> l·nh thæ v« chñ (Terra Nullius) Sea; quÇn ®¶o Hoµng Sa ®−îc ng−êi<br /> Trung Quèc gäi lµ 西沙<br /> T©y Sa, tiÕng<br /> Sö s¸ch Trung Hoa suèt tõ c¸c ®êi Anh: Paracels vµ Tr−êng Sa ®−îc ng−êi<br /> TÇn, H¸n ®Õn tËn sau ThÕ chiÕn thø II, Trung Quèc gäi lµ 南沙<br /> Nam Sa, tiÕng<br /> kh«ng cã tµi liÖu nµo x¸c nhËn, BiÓn (*)<br /> Anh: Spratlys). Trong khi ®ã, kh«ng Ýt<br /> §«ng víi quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa th− tÞch cæ Trung Hoa, do chÝnh ng−êi<br /> thuéc chñ quyÒn cña Trung Quèc (BiÓn Trung Hoa viÕt l¹i ®· thõa nhËn Hoµng<br /> §«ng ®−îc ng−êi Trung Quèc vµ giíi Sa vµ Tr−êng Sa thuéc chñ quyÒn cña<br /> hµng h¶i gäi lµ 中国南海 Trung Quèc ViÖt Nam (Xem: L−u V¨n Lîi, 1995).<br /> Nam H¶i, 花南 Hoa Nam, South China<br /> Sea, ng−êi Philippines tõ n¨m 2012 gäi (*)<br /> GS.TS., ViÖn Th«ng tin KHXH.<br /> 4 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> PhÝa Trung Quèc th−êng tuyªn Philippines, ViÖt Nam... còng cã mÆt ë<br /> truyÒn chñ quyÒn cña hä ®èi víi biÓn nhiÒu vïng trªn Th¸i B×nh D−¬ng vµ<br /> §«ng cã tõ h¬n 2000 n¨m tr−íc. Nh−ng Ên §é D−¬ng. Ph−¬ng §«ng kh«ng cã<br /> nh÷ng chøng cø chñ yÕu l¹i chØ lµ c¸c Viking, Ýt c¸c nhµ th¸m hiÓm nªn<br /> nh÷ng ghi chÐp cña ng−êi ®−¬ng thêi vµ ng−êi ph−¬ng §«ng cã mÆt trªn biÓn<br /> ng−êi ®êi sau vÒ c¸c con ®−êng hµng h¶i chñ yÕu lµ bu«n b¸n, lµm ¨n, ®¸nh c¸...<br /> tõ Trung Quèc ra n−íc ngoµi, c¸c ho¹t<br /> GÇn ®©y, phÝa Trung Quèc cßn ®−a<br /> ®éng th¸m hiÓm, bu«n b¸n, ®¸nh c¸...<br /> thªm nhµ th¸m hiÓm ng−êi Håi lµ TrÞnh<br /> vµ qua ®ã cã ghi chÐp vÒ ®Þa lý, lÞch sö,<br /> Hßa vµo hå s¬ tranh chÊp biÓn ®¶o.<br /> phong tôc... ë c¸c vïng mµ nh÷ng ng−êi<br /> Nh−ng thùc ra TrÞnh Hßa chØ ®i ngang<br /> chøng kiÕn ®· ®i qua. Còng cã tµi liÖu<br /> qua biÓn §«ng vµ c¸c ghi chÐp vÒ 7<br /> nãi ng−êi ®¸nh c¸ Trung Hoa, NhËt<br /> chuyÕn ®i cña «ng còng kh«ng thÊy nãi<br /> B¶n, ViÖt Nam vµ c¸c n−íc kh¸c khi<br /> g× ®Õn Hoµng Sa, Tr−êng Sa: Tõ n¨m<br /> bu«n b¸n, ®¸nh c¸ hoÆc gÆp thiªn tai<br /> 1405-1433, Minh Thµnh Tæ cö §« ®èc<br /> trªn biÓn... ®· tõng sèng trªn c¸c ®¶o<br /> Th¸i gi¸m TrÞnh Hßa chØ huy ®oµn<br /> tuú theo mïa vô, nh−ng cô thÓ tõ khi<br /> th¸m hiÓm “h¹ T©y d−¬ng” 7 lÇn ®Õn Ên<br /> nµo vµ mïa vô lµ bao nhiªu l©u th× ch−a<br /> §é D−¬ng vµ biÓn ¶ RËp nh»m thiÕt lËp<br /> thÊy tµi liÖu nµo ghi chÐp thËt râ (Xem:<br /> bang giao víi trªn 30 quèc gia duyªn<br /> Keith Johnson, 2014), vµ chØ riªng ®iÒu<br /> h¶i, triÓn khai Con ®−êng T¬ lôa trªn<br /> ®ã th× còng kh«ng cã ý nghÜa vÒ mÆt chñ<br /> biÓn t¹i Ên §é, Phi Ch©u vµ Trung<br /> quyÒn. ë ®©y c¸c nhµ nghiªn cøu ®«i<br /> §«ng. Nh÷ng chuyÕn h¶i hµnh cña<br /> khi b¾t gÆp cã sù nhÇm lÉn hoÆc cè t×nh<br /> TrÞnh Hßa trªn thùc tÕ kh«ng hÒ dõng ë<br /> nhÇm lÉn cña nh÷ng ng−êi lµm sö thiÕu<br /> biÓn §«ng. Tr¹m tró ch©n duy nhÊt cña<br /> kh¸ch quan. Theo luËt ph¸p quèc tÕ,<br /> ®oµn trong khu vùc nµy lµ §å Bµn<br /> viÖc thùc thi chñ quyÒn vµ quyÒn chñ<br /> (Chaban) thñ phñ Chiªm Thµnh bÊy<br /> quyÒn trªn c¸c vïng biÓn ®¶o, ngµy nay,<br /> giê. Sau khi Minh Thµnh Tæ mÊt, triÒu<br /> kh«ng phô thuéc vµo viÖc ph¸t hiÖn,<br /> Minh ®· phª ph¸n nh÷ng cuéc h¶i tr×nh<br /> th¸m hiÓm hay thùc thi bu«n b¸n, lµm<br /> nµy chØ lµ ph« diÔn vµ lµm suy yÕu kinh<br /> ¨n trªn biÓn. Còng kh«ng phô thuéc vµo<br /> tÕ quèc gia (Xem: M¹nh Kim, 2014).<br /> sù hiÓu biÕt cña ng−êi quan s¸t vÒ biÓn<br /> ®¶o. Tõ thÕ kû thø VIII, ng−êi B¾c ¢u, Trªn thùc tÕ, kÓ tõ §Þnh −íc Berlin<br /> Hµ Lan, T©y Ban Nha, Anh... ®· cã n¨m 1885, nguyªn t¾c “quyÒn ph¸t<br /> tiÕng lµ nh÷ng Viking(*) gåm nh÷ng nhµ hiÖn” vµ nguyªn t¾c “chñ quyÒn lÞch sö”<br /> th¸m hiÓm, nhµ bu«n, chiÕn binh, vµ c¶ ®· kh«ng cßn phï hîp vµ ®· bÞ thay thÕ<br /> nh÷ng h¶i tÆc ®· tung hoµnh trªn nhiÒu bëi nguyªn t¾c “chiÕm h÷u thùc sù” vµ<br /> vïng biÓn cña ®Þa cÇu. Nh÷ng ghi chÐp “cã hiÖu lùc”. Ngµy nay, nguyªn t¾c<br /> cña ng−êi Anglo-Saxon vÒ h¶i d−¬ng tõ chiÕm h÷u biÓn ®¶o cßn ®−îc quy ®Þnh<br /> l©u ®· lµ nguån tra cøu phong phó vµ chÆt chÏ h¬n: thùc sù, kh«ng gi¸n ®o¹n,<br /> quý gi¸ cña nh©n lo¹i. TiÕp theo lµ hßa b×nh vµ minh b¹ch (Xem: Vò Quang<br /> nh÷ng ng−êi Ên §é, Trung Quèc, ViÖt, 2010). NghÜa lµ, nÕu gi¶ sö luËt<br /> ph¸p quèc tÕ vÉn cßn c¨n cø vµo luËn<br /> (*)<br /> Viking: thuËt ng÷ chØ nh÷ng nhµ th¸m hiÓm<br /> thuyÕt chñ quyÒn lÞch sö hay sù ph¸t<br /> tµi ba, phiªu l−u trªn biÓn. hiÖn biÓn ®¶o ®Ó x¸c ®Þnh chñ quyÒn<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 5<br /> <br /> th× quyÒn chiÕm h÷u vµ së h÷u c¸c N¨m 1698, Hoµng Sa trë thµnh ®Þa<br /> ch©u lôc ngµy nay hÇu hÕt ®· thuéc vÒ danh næi tiÕng ®−îc c¸c nhµ hµng h¶i<br /> c¸c Viking, c¸c nhµ th¸m hiÓm hoÆc c¸c ph−¬ng T©y biÕt ®Õn qua c¸c biªn niªn<br /> tay c−íp biÓn T©y ¢u. sö hµng h¶i víi c¸c vô m¾c c¹n cña tµu<br /> Chñ quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi hai l’Amphitrite d−íi thêi vua Louis XIV<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa ®−îc khi ®i tõ Ph¸p sang Trung Quèc (Xem:<br /> c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam thùc Fran#ois Froger. Relation du premier<br /> thi tõ rÊt sím. Cã tµi liÖu nãi tõ thÕ kû<br /> Th−” hay “To¶n TËp An Nam Lé” do §ç B¸ C«ng<br /> XV. Nh−ng râ nhÊt lµ tõ ®Çu thÕ kû §¹o so¹n vµo n¨m ChÝnh Hoµ thø 7 (1686), trong<br /> XVII ®Õn tËn n¨m 1932, khi Ph¸p chÝnh ®ã Hoµng Sa, Tr−êng Sa ®−îc thÓ hiÖn víi tªn gäi<br /> thøc tuyªn bè kÕ thõa vµ tiÕp tôc chñ chung lµ “B·i C¸t Vµng”. NghÜa lµ, 2 quÇn ®¶o<br /> Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa ®· ®−îc thÓ hiÖn trªn<br /> quyÒn t¹i hai quÇn ®¶o nµy, c¸c triÒu c¸c b¶n ®å ViÖt Nam c¸ch ®©y kho¶ng 500 - 600<br /> ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam ®Òu ®· chiÕm n¨m (Xem: Vâ Long Tª, 1974). Les archipels de<br /> Hoµng - Sa et de Tr−êng - Sa selon les anciens<br /> h÷u vµ thùc thi chñ quyÒn thùc tÕ ®èi<br /> ouvrages Vietnamiens d’ histoire et de<br /> víi Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. Qu¸ tr×nh gÐographie. Ministere de la Culture, de l’<br /> nµy diÔn ra mét c¸ch liªn tôc, víi nh÷ng E’ducation et de la Jeunesse. Sµi Gßn. tr. 33-43<br /> vµ Phô lôc). Tr−íc thêi Minh M¹ng, hai quÇn ®¶o<br /> ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi rÊt hßa b×nh Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa ®−îc xem nh− mét quÇn<br /> vµ lóc ®ã còng ch−a hÒ cã tranh chÊp(*). ®¶o, nªn gäi lµ Hoµng Sa, hoÆc V¹n Lý Tr−êng<br /> VÒ mÆt ph¸p lý, Ýt nhÊt tõ thÕ kû XVII, Sa. Nh−ng sau cuéc th¸m s¸t thêi Vua Minh<br /> M¹ng, vµ cuéc th¸m s¸t cña Kergariou-Locmaria<br /> Hoµng Sa ®· kh«ng cßn lµ l·nh thæ v« n¨m 1787 - 1788, vÞ trÝ quÇn ®¶o Hoµng Sa míi<br /> chñ n÷a (Terra Nullius)(**). ®−îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh− hiÖn nay. Tõ ®ã<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa míi ®−îc ph©n biÖt víi quÇn<br /> ®¶o Tr−êng Sa ë phÝa Nam. B¶n ®å “§¹i Nam<br /> (*)<br /> NhiÒu tµi liÖu ®· m« t¶ kü qu¸ tr×nh nµy. Míi nhÊt thèng toµn ®å” ®−îc vÏ sau ®ã ®· ghi râ hai<br /> ®©y, TS. TrÇn C«ng Trôc mét lÇn n÷a m« t¶ chi tªn kh¸c nhau cho hai quÇn ®¶o (Xem: Tõ §Æng<br /> tiÕt lÞch sö chiÕm h÷u vµ kh¼ng ®Þnh, Nhµ n−íc Minh Thu, 2007).<br /> phong kiÕn ViÖt Nam suèt tõ thêi chóa NguyÔn, NhiÒu tµi liÖu ®· m« t¶ kü qu¸ tr×nh thùc thi chñ<br /> qua thêi T©y S¬n ®Õn thêi c¸c triÒu NguyÔn, víi 3 quyÒn cña ViÖt Nam. Míi ®©y, TS. TrÇn C«ng<br /> triÒu ®¹i kh¸c nhau, ®Òu ®· thùc hiÖn sø mÖnh Trôc mét lÇn n÷a m« t¶ chi tiÕt lÞch sö chiÕm<br /> thiªng liªng víi t− c¸ch Nhµ n−íc §¹i ViÖt, tiÕn h÷u vµ kh¼ng ®Þnh, Nhµ n−íc phong kiÕn ViÖt<br /> hµnh chiÕm h÷u vµ thùc thi chñ quyÒn ViÖt Nam Nam suèt tõ thêi chóa NguyÔn, qua thêi T©y S¬n<br /> ®èi víi quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa (Xem: ®Õn thêi c¸c triÒu NguyÔn, víi 3 triÒu ®¹i kh¸c<br /> TrÇn C«ng Trôc, 2014). nhau, ®Òu ®· thùc hiÖn sø mÖnh thiªng liªng víi<br /> t− c¸ch Nhµ n−íc §¹i ViÖt, tiÕn hµnh chiÕm h÷u<br /> VÒ ®iÒu nµy, s¸ch tr¾ng cña ViÖt Nam c«ng bè vµ thùc thi chñ quyÒn ViÖt Nam ®èi víi quÇn ®¶o<br /> n¨m 1988 “C¸c quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa vµ Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa (Xem: TrÇn C«ng Trôc,<br /> luËt ph¸p quèc tÕ” còng ®· dÉn c¸c nguån tµi liÖu 2014).<br /> cã gi¸ trÞ nh− §¹i Nam thùc lôc tiÒn biªn (1600- Còng vÒ qu¸ tr×nh nµy, s¸ch tr¾ng cña ViÖt Nam<br /> 1775), To¶n tËp Thiªn Nam tø chÝ lé ®å th− (1630- “C¸c quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa vµ luËt<br /> 1653), Phñ biªn t¹p lôc (1776), §¹i Nam thùc lôc ph¸p quèc tÕ” c«ng bè 1988 còng ®· dÉn c¸c<br /> chÝnh biªn (1848), §¹i Nam NhÊt Thèng ChÝ (bé nguån tµi liÖu cã gi¸ trÞ nh− §¹i Nam thùc lôc<br /> s¸ch ®Þa lý lÞch sö chung cña §¹i Nam 1865- tiÒn biªn (1600-1775), To¶n tËp Thiªn Nam tø<br /> 1882), LÞch triÒu hiÕn ch−¬ng lo¹i chÝ (1821), chÝ lé ®å th− (1630-1653), Phñ biªn t¹p lôc<br /> Hoµng ViÖt ®Þa d− chÝ (1833), ViÖt sö c−¬ng gi¸m (1776), §¹i Nam thùc lôc chÝnh biªn (1848), §¹i<br /> kh¶o l−îc (1876), c¸c ch©u b¶n triÒu NguyÔn vÒ Nam NhÊt Thèng ChÝ (bé s¸ch ®Þa lý lÞch sö<br /> c¸c b¶n tÊu, phóc tÊu, c¸c dô cña c¸c Vua vµ hµng chung cña §¹i Nam 1865-1882), LÞch triÒu hiÕn<br /> lo¹t b¶n ®å, tµi liÖu... cña n−íc ngoµi. ch−¬ng lo¹i chÝ (1821), Hoµng ViÖt ®Þa d− chÝ<br /> Nh÷ng b¶n ®å sím nhÊt vÏ Hoµng Sa, Tr−êng<br /> (**)<br /> (1833), ViÖt sö c−¬ng gi¸m kh¶o l−îc (1876), c¸c<br /> Sa lµ “Hång §øc b¶n ®å” vÏ n¨m Hång §øc thø ch©u b¶n triÒu NguyÔn vÒ c¸c b¶n tÊu, phóc tÊu,<br /> 21 (Canh tuÊt, 1490) d−íi triÒu Lª Th¸nh T«ng c¸c dô cña c¸c Vua, vµ hµng lo¹t b¶n ®å, tµi<br /> vµ bé b¶n ®å trong “Thiªn Nam Tø ChÝ Lé §å liÖu... cña n−íc ngoµi.<br /> 6 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> voyage des François µ la Chine fait en Nam, ch©u Liªm. Ng−êi ®i thuyÒn<br /> 1698, 1699 et 1700 sur le vaisseau th−êng gÆp ng−êi B¾c quèc (Trung<br /> “l'Amphitrite”, herausgegeben von E. A. Quèc) ®¸nh c¸ ngoµi biÓn, hái th¨m th×<br /> Voretzsch, ®−îc biÕt hä lµ ng−êi huyÖn V¨n X−¬ng,<br /> http://www.persee.fr/web/revues/home/p Quúnh Ch©u. Quan ChÝnh ®−êng s−u<br /> rescript/article/jds_0021- tra c«ng v¨n trong ®ã kÓ r»ng vµo th¸ng<br /> 8103_1929_num_6_1_2305). 7 n¨m Cµn Long thø 18 (1753), 10 ng−êi<br /> Thêi c¸c Chóa NguyÔn, tøc lµ tõ lÝnh thuéc ®éi C¸t Liªm, x· An B×nh,<br /> gi÷a thÕ kû XVI cho ®Õn khi T©y S¬n huyÖn Ch−¬ng NghÜa (Qu¶ng Ng·i ngµy<br /> chiÕn th¾ng n¨m 1777, hµng n¨m c¸c nay) ®Õn V¹n Lý Tr−êng Sa 萬里長沙 thu<br /> Chóa nguyÔn ®Òu ph¸i ng−êi ra Hoµng thËp c¸c vËt, 8 tªn lÝnh lªn bê thu thËp,<br /> Sa lµm nhiÖm vô trªn ®¶o nh»m thùc chØ cã 2 ng−êi l−u l¹i gi÷ thuyÒn. Chît<br /> thi chñ quyÒn vµ thu ho¹ch s¶n vËt trªn cuång phong nçi lªn, ®Èy thuyÒn xa ®Õn<br /> ®¶o cïng nh÷ng s¶n vËt cña c¸c tµu bÞ c¶ng Thanh Lan 青瀾港 (H¶i Nam,<br /> ®¾m tr«i d¹t vµo ®¶o. Trong s¸ch “LÞch Trung Quèc). Viªn quan t¹i ®©y ®iÒu tra<br /> triÒu HiÕn ch−¬ng lo¹i chÝ” QuyÓn “chi sù thùc bÌn cho ¸p gi¶i trë vÒ. NguyÔn<br /> Ngò d− ®Þa chÝ”, trang 11a, 12a, Phan Phóc Chu sai Cai b¹ ThuËn Hãa Thøc<br /> Huy Chó ghi chÐp: “C¸c v−¬ng triÒu l−îng hÇu göi th− phóc ®¸p (TrÝch theo:<br /> tr−íc (thêi c¸c Chóa NguyÔn) ®Æt ®éi Vâ Long Tª, 1974). Sù kiÖn nµy còng lµ<br /> Hoµng Sa 70 suÊt, ng−êi x· An VÜnh mét dÊu hiÖu vÒ viÖc ng−êi Trung Quèc<br /> lu©n phiªn ®i. Hµng n¨m vµo th¸ng 3 kh«ng coi Hoµng Sa lµ cña m×nh.<br /> nhËn chØ thÞ sai ®i, mang 6 th¸ng l−¬ng, N¨m 1816, vua Gia Long chÝnh thøc<br /> dïng 5 chiÕc thuyÒn nhá, tr−¬ng buåm chiÕm h÷u ®¶o Hoµng Sa, ra lÖnh c¾m<br /> xuÊt d−¬ng, 3 ngµy 3 ®ªm ®Õn ®¶o. §Õn cê trªn ®¶o vµ ®o thuû tr×nh. Kh©m sø<br /> ®©y mÆc t×nh ®¸nh b¾t c¸ ¨n, ®−îc ®å Ph¸p t¹i §«ng D−¬ng Jules Brevie ®· ra<br /> quÝ khÝ vËt trªn thuyÒn rÊt nhiÒu, l¹i lÖnh thµnh lËp c¬ quan hµnh chÝnh<br /> lÊy ®−îc h¶i s¶n rÊt nhiÒu. Th¸ng 8 trë qu¶n lý quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ cho dùng<br /> vÒ, vµo cöa Eo (ThuËn An) ®Ó ®Õn thµnh trªn quÇn ®¶o mét tÊm bia cã dßng ch÷<br /> Phó Xu©n(*). “Céng hßa Ph¸p - V−¬ng quèc An Nam -<br /> N¨m 1753, mét sù kiÖn cã liªn quan quÇn ®¶o Hoµng Sa, 1816” (Xem: Vâ<br /> ®Õn chñ quyÒn Hoµng sa x¶y ra víi Long Tª, 1974; Вьетнамцы никогда не<br /> nh÷ng ng−êi lÝnh cña §éi B¾c H¶i ®· смирятся. газета.ru 1/6/2014,<br /> ®−îc Lª Quý §«n ghi chÐp kh¸ kü trong http://www.gazeta.ru/science/2014/06/01<br /> “Phñ biªn t¹p lôc”: “Hoµng Sa gÇn H¶i _a_6054413.shtml).<br /> <br /> (*)<br /> N¨m 1835, vua Minh M¹ng cho x©y<br /> Nguyªn v¨n: “TiÒn v−¬ng lÞch triÒu tri Hoµng<br /> Sa ®éi thÊt thËp suÊt, dÜ An vÜnh nh©n lu©n ®Òn, ®Æt bia ®¸, ®ãng cäc vµ trång c©y.<br /> phiªn th¸i thñ. TuÕ dÜ tam nguyÖt thô thÞ hµnh §éi Hoµng Sa vµ §éi B¾c H¶i ®−îc trao<br /> sai, tÖ lôc nguyÖt l−¬ng, gi¸ tiÓu thuyÒn ngò nhiÖm vô khai th¸c, tuÇn tiÔu, thu<br /> chÝch, xuÊt d−¬ng tam nhËt tam d¹ thØ chÝ thö<br /> ®¶o c− tø t×nh th¸i thñ, bæ ng− vi thùc, së ®¾c tµo thuÕ trªn ®¶o, vµ nhiÖm vô biªn phßng<br /> vËt khÝ böu thËm chóng, d÷ th¸i thñ h¶i (vËt) b¶o vÖ hai quÇn ®¶o. Hai ®éi nµy tiÕp<br /> ph¶ ®a, dÜ b¸t nguyÖt håi nhËp yªu m«n tùu Phó<br /> – xu©n thµnh. (pp. 11a. 12a) (TrÝch theo: Vâ Long<br /> tôc ho¹t ®éng cho ®Õn khi ng−êi Ph¸p<br /> Tª (1974). vµo §«ng D−¬ng. Tõ ®ã ®Õn n¨m 1847-<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 7<br /> <br /> 1848, viÖc qu¶n lý hµnh chÝnh c¸c ®¶o tuyªn bè hay hµnh vi cña Ph¸p vÒ<br /> nµy ®−îc triÒu NguyÔn duy tr× nh»m Hoµng Sa, Tr−êng Sa, ®−îc hiÓu lµ vµ<br /> gióp ®ì c¸c cuéc h¶i tr×nh vµ còng ®Ó trªn thùc tÕ lµ, ®¹i diÖn cho ViÖt Nam,<br /> thu thuÕ ng− d©n trong vïng (Xem: cña ViÖt Nam.<br /> L−u V¨n Lîi, 1995). N¨m 1895 con tµu La Bellona vµ<br /> Theo nhµ nghiªn cøu Vò Quang n¨m 1896 con tµu Imeji Maru bÞ ®¾m<br /> ViÖt, c¸c d÷ kiÖn lÞch sö chiÕm h÷u gÇn Hoµng Sa. Nh÷ng ng−êi ®¸nh c¸ ë<br /> Hoµng Sa cho thÊy “ViÖt Nam ®· cã H¶i Nam ®Õn thu l−îm ®ång tõ hai<br /> tuyªn bè râ rµng vµ thùc thi quyÒn cña chiÕc tµu ®¾m nµy. C¸c c«ng ty b¶o<br /> m×nh ë Paracels Ýt nhÊt suèt 70 n¨m tõ hiÓm cña hai con tµu nµy ph¶n ®èi<br /> tr−íc 1770 cho tíi khi vua Gia Long chÝnh quyÒn Trung Hoa. ChÝnh quyÒn<br /> chÝnh thøc kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn n¨m Trung Hoa tr¶ lêi lµ kh«ng chÞu tr¸ch<br /> 1816, vµ tiÕp tôc cho ®Õn thêi Minh nhiÖm, lÊy lý do lµ Hoµng Sa kh«ng<br /> M¹ng ®−îc ghi râ rµng trong chÝnh sö ph¶i lµ l·nh thæ cña Trung Hoa, còng<br /> ViÖt Nam cho ®Õn 1837... Thêi gian cã kh«ng ph¶i lµ l·nh thæ ViÖt Nam (Xem:<br /> mÆt cña ViÖt Nam ë Paracels nh− thÕ L’Ðveil Ðconomique de l’Indochine sè<br /> kÐo dµi liªn tôc Ýt nhÊt lµ 74 n¨m tõ 741).<br /> 1774 tíi Ýt nhÊt lµ (tõ lóc Lª QuÝ §«n N¨m 1899, Toµn quyÒn Paul<br /> nãi vÒ chuyÕn ®i Hoµng Sa cho tíi n¨m Doumer ®Ò nghÞ ChÝnh phñ Ph¸p x©y<br /> sau khi Minh M¹ng ra lÖnh vÏ b¶n ®å), ngän h¶i ®¨ng nh−ng viÖc nµy kh«ng<br /> thêi gian nµy ®−îc ghi nhËn trong chÝnh thµnh v× lý do tµi chÝnh.<br /> sö. ý chÝ vµ hµnh ®éng nh»m kh¼ng<br /> Vµo n¨m 1909, Tæng ®èc L−ìng<br /> ®Þnh chñ quyÒn ®−îc vua Gia Long vµ<br /> Qu¶ng ra lÖnh cho ®« ®èc Lý ChuÈn ®æ<br /> vua Minh M¹ng ®· thÓ hiÖn trong v¨n<br /> bé lªn quÇn ®¶o Hoµng Sa. Cuéc ®æ bé<br /> b¶n. C¸c chuyÕn ra ®¶o dï chØ kÐo dµi<br /> kh«ng qu¸ 24 giê. Hä kÐo cê vµ b¾n sóng<br /> nhiÒu nhÊt lµ s¸u th¸ng nh−ng liªn tôc<br /> ®Ó biÓu thÞ chñ quyÒn cña Trung Quèc.<br /> n¨m nµy qua n¨m kh¸c. Vµ nh− thÕ lµ<br /> Sù kiÖn nµy kh«ng g©y ra ph¶n øng g×<br /> ®ñ” (Vò Quang ViÖt, 2010).<br /> cña c¸c n−íc, kÓ c¶ n−íc Ph¸p ®¹i diÖn<br /> II. N−íc Ph¸p c«ng nhËn viÖc thùc thi chñ quyÒn cho An Nam v× cho r»ng ®ã chØ lµ mét<br /> cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam t¹i hai nghi thøc h¶i qu©n nh©n chuyÕn th¸m<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa, Tr−êng Sa vµ chÞu tr¸ch s¸t ®¶o xa (Duy ChiÕn, 2009). Sù kiÖn<br /> nhiÖm kÕ thõa nµy còng lµm lé ra m©u thuÉn trong lËp<br /> N¨m 1884, HiÖp −íc Patenotre HuÕ luËn cña Trung Quèc. NÕu quÇn ®¶o<br /> ¸p ®Æt chÕ ®é thuéc ®Þa, n−íc Ph¸p cã Hoµng Sa ®· ®−îc Trung Quèc chiÕm cø<br /> nghÜa vô b¶o hé, gi÷ g×n sù toµn vÑn thùc sù tõ l©u, th× t¹i sao Lý ChuÈn l¹i<br /> l·nh thæ xø An Nam. Ngµy 9/6/1885, kh«ng biÕt ®iÒu nµy vµ hµnh xö víi t−<br /> HiÖp −íc Ph¸p - Thanh t¹i Thiªn T©n c¸ch lµ ng−êi lÇn ®Çu tiªn ph¸t hiÖn ra<br /> chÊm døt xung ®ét Ph¸p Thanh; ViÖt quÇn ®¶o.<br /> Nam vÜnh viÔn tho¸t khái chÕ ®é phªn N¨m 1920, mét c«ng ty NhËt B¶n lµ<br /> thuéc. Ngµy 26/6/1887, HiÖp −íc Ph¸p - Mitsui Busan Kaisha xin phÐp Ph¸p<br /> Thanh Ên ®Þnh biªn giíi gi÷a ViÖt Nam khai th¸c quÇn ®¶o Hoµng Sa, Ph¸p tõ<br /> vµ Trung Hoa. NghÜa lµ tõ ®©y, mäi chèi. Còng b¾t ®Çu n¨m 1920, Ph¸p<br /> 8 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> kiÓm so¸t quan thuÕ vµ tuÇn tiÔu trªn N¨m 1932, Ph¸p chÝnh thøc tuyªn<br /> ®¶o. bè An Nam cã chñ quyÒn lÞch sö l©u ®êi<br /> trªn quÇn ®¶o Hoµng Sa, s¸t nhËp quÇn<br /> Ngµy 30/3/1921, Tæng ®èc L−ìng<br /> ®¶o Hoµng Sa víi tØnh Thõa Thiªn.<br /> Qu¶ng tuyªn bè s¸t nhËp Hoµng Sa víi<br /> NghÜa lµ Ph¸p c«ng nhËn vµ chÞu tr¸ch<br /> H¶i Nam, Ph¸p kh«ng ph¶n ®èi. Ngay<br /> nhiÖm kÕ thõa chñ quyÒn cña ViÖt Nam<br /> sau ®ã c¸c nhµ nghiªn cøu vµ ho¹t ®éng<br /> tõ tr−íc ®ã, tiÕp tôc thùc thi chñ quyÒn<br /> x· héi ng−êi Ph¸p ë Hµ Néi ®· chØ trÝch<br /> t¹i hai quÇn ®¶o nµy. §©y lµ mét b−íc<br /> Toµn quyÒn §«ng D−¬ng vÒ th¸i ®é nµy.<br /> ®i quan träng vµ lµ sù kiÖn ®Æc biÖt cã ý<br /> Ngµy 8/3/1925 Toµn quyÒn §«ng D−¬ng<br /> nghÜa trong viÖc chiÕm h÷u vµ thùc thi<br /> lµ Martial Henri Merlin long träng ra<br /> chñ quyÒn mét c¸ch liªn tôc ®èi víi l·nh<br /> tuyªn bè quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−¬ng<br /> thæ quèc gia.<br /> Sa lµ l·nh thæ cña Ph¸p. ChÝnh phñ b¶o<br /> hé nhËn tr¸ch nhiÖm vÒ chñ quyÒn cña N¨m 1933, quÇn ®¶o Tr−êng Sa<br /> m×nh ë Hoµng Sa, Tr−êng Sa vµ ®Èy ®−îc s¸p nhËp víi tØnh Bµ RÞa. Ngµy<br /> m¹nh c¸c ho¹t ®éng tuÇn tra, kiÓm so¸t 26/7/1933 n−íc Ph¸p ra th«ng b¸o chÝnh<br /> vµ nghiªn cøu khoa häc. thøc vÒ sù chiÕm h÷u c¸c ®¶o Tr−êng Sa<br /> trªn nhËt b¸o cña Ph¸p. Ph¸p còng ®Ò<br /> Còng b¾t ®Çu tõ n¨m 1925, ViÖn nghÞ víi Trung Hoa ®−a vÊn ®Ò ra Toµ<br /> H¶i d−¬ng häc Nha Trang tiÕn hµnh ¸n Quèc tÕ, nh−ng Trung Hoa tõ chèi.<br /> nh÷ng thÝ nghiÖm khoa häc trªn ®¶o<br /> ViÖc thuyÕt phôc nhµ cÇm quyÒn<br /> Hoµng Sa do tiÕn sü Krempt tæ chøc.<br /> Ph¸p t¹i §«ng D−¬ng quan t©m ngµy<br /> N¨m 1927, Tµu De Lanessan viÕng cµng thiÕt thùc h¬n ®Õn chñ quyÒn cña<br /> th¨m quÇn ®¶o Tr−êng Sa. ViÖt Nam t¹i hai quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ<br /> Tr−êng Sa vµo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû<br /> §Çu n¨m 1930, Ba tµu Ph¸p La<br /> XX, nªn hiÓu lµ mét qu¸ tr×nh kh«ng<br /> Malicieuse, L’Alerte vµ L’Astrobale ®·<br /> ®¬n gi¶n. Lóc ®ã, kh¸c víi ngµy nay,<br /> kh¶o s¸t chuÈn bÞ cho viÖc chiÕm h÷u<br /> viÖc chiÕm h÷u c¸c ®¶o xa mang l¹i tèn<br /> quÇn ®¶o Tr−êng Sa. Ngµy 14/3/1930,<br /> kÐm, phøc t¹p, nguy hiÓm nhiÒu h¬n lµ<br /> trªn mét hßn ®¶o thuéc Tr−êng Sa, ®¹i<br /> lîi Ých. ChÝnh chñ quyÒn hiÓn nhiªn ®·<br /> óy h¶i qu©n De Lattrie ®· nh©n danh<br /> cã tõ l©u trong lÞch sö cña c¸c v−¬ng<br /> n−íc Ph¸p kÐo cê vµ b¾n 21 lo¹t ®¹i b¸c<br /> triÒu An Nam ®èi víi biÓn ®¶o míi lµ<br /> tuyªn bè chiÕm h÷u quÇn ®¶o Tr−êng<br /> nguyªn nh©n chñ yÕu thóc ®Èy c¸c quan<br /> Sa vµ c¸c vïng biÓn phô cËn. V¨n b¶n<br /> chøc Ph¸p t¹i Hµ Néi thiÕt tha h¬n vµ<br /> b¸o c¸o ghi râ, Tr−êng Sa n»m ë 8039 ®é<br /> c¶m thÊy tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ h¬n víi<br /> vÜ B¾c vµ 111055 kinh ®«ng. Ngµy<br /> Hoµng Sa, Tr−êng Sa. C«ng ®Çu trong<br /> 23/9/1930 Ph¸p göi th«ng b¸o ngo¹i giao<br /> viÖc nµy thuéc vÒ tê tuÇn b¸o Thøc tØnh<br /> tíi c¸c n−íc cã liªn quan vÒ chñ quyÒn<br /> kinh tÕ §«ng D−¬ng (L’Ðveil Ðconomique<br /> cña Ph¸p trªn ®¶o Tr−êng Sa.<br /> de l’Indochine).<br /> N¨m 1931, Trung Hoa ra lÖnh khai TuÇn b¸o L’Ðveil Ðconomique de<br /> th¸c ph©n chim t¹i quÇn ®¶o Hoµng Sa, l’Indochine ra sè ®Çu tiªn vµo thø b¶y,<br /> b¸n quyÒn khai th¸c cho C«ng ty Anglo ngµy 16/6/1917 vµ sè cuèi cïng vµo n¨m<br /> - Chinese Development. Ph¸p ph¶n ®èi. 1934. Ng−êi s¸ng lËp, lµ Chñ bót vµ<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 9<br /> <br /> còng lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu bµi viÕt trong nhê ®ã, c¸c chÝnh kh¸ch ®· quan t©m<br /> tuÇn b¸o nµy lµ Henri Cucheroussset ®Õn vÊn ®Ò quÇn ®¶o Hoµng Sa nh−<br /> (1879 - 1934, «ng qua ®êi t¹i Hµ Néi vµ Th−îng nghÞ sÜ Albert Sarraut, NghÞ sÜ<br /> còng lµ ng−êi ®Æc biÖt yªu mÕn Hoµng Ernest Outrey, Th−îng nghÞ sÜ<br /> Sa, chiÕn ®Êu kh«ng mÖt mái cho chñ Bergeon... vµ ®Ò nghÞ tæ chøc mét héi<br /> quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi Hoµng Sa, nghÞ vÒ quÇn ®¶o nµy t¹i Luxembourg<br /> Tr−êng Sa). Trong 835 sè tuÇn b¸o, (Th−îng nghÞ viÖn Ph¸p) vµ l©u ®µi<br /> ChÝnh phñ Ph¸p vµ An Nam ®· triÖt ®Ó Bourbon (H¹ nghÞ viÖn Ph¸p).<br /> gi¶i quyÕt tranh chÊp Hoµng Sa víi<br /> - VØa phèt ph¸t cã diÖn tÝch kho¶ng<br /> chÝnh quyÒn Qu¶ng §«ng (lóc ®ã ly khai<br /> 4 triÖu m2, cã ®é dµy trung b×nh 2m, tøc<br /> khái Trung Quèc vµ còng kh«ng ®−îc<br /> 8 triÖu m3 vµ cã thÓ thu ®−îc 2 tÊn/m3<br /> Trung Quèc vµ c¸c n−íc kh¸c thõa<br /> phèt ph¸t tøc 16 triÖu tÊn. Phèt ph¸t ë<br /> nhËn). ¤ng Henri Cucheroussset ®· ®−a<br /> Hoµng Sa. Tuy nhiªn, chÝnh quyÒn qu¶n<br /> vÊn ®Ò ra Th−îng viÖn vµ H¹ viÖn Ph¸p,<br /> lý l¬ lµ ®Ó NhËt B¶n vµ Trung Quèc<br /> v× lý do Toµn quyÒn §«ng D−¬ng ë Hµ<br /> khai th¸c bÊt hîp ph¸p, kh«ng mang l¹i<br /> Néi kh«ng ®ñ nç lùc quan t©m ®Õn vÊn<br /> lîi Ých nµo cho An Nam.<br /> ®Ò. Trªn tê t¹p chÝ nµy, c¸c sù kiÖn sau<br /> ®©y ®· ®−îc ph¶n ¸nh: - B»ng con tµu Malicieuse, ngµy<br /> 13/4/1930, n−íc Ph¸p ®· chÝnh thøc ®Æt<br /> - C¸c ®Ò nghÞ ®èi víi chÝnh chñ quyÒn cña An Nam d−íi sù b¶o hé<br /> quyÒn b¶o hé: §Æt tr¹m h¶i ®¨ng, tr¹m cña Ph¸p ®èi víi quÇn ®¶o Tr−êng Sa<br /> khÝ t−îng, tr¹m ph¸t sãng cùc ng¾n, c¸c (L’Ðveil Ðconomique de l’Indochine, ngµy<br /> phao ®Ìn vµ cäc tiªu, vÏ c¸c b¶n ®å quÇn 4/5/1930, No 672, tr.18).<br /> ®¶o Hoµng Sa: tû lÖ 1:200.000, vµ<br /> 1:25.000; X©y dùng c¶ng c¸ vµ tæ chøc - ChÝnh quyÒn Ph¸p vµ An Nam ®·<br /> n¬i tró Èn cho ng− d©n, ph¸t triÓn c«ng dùng bia chñ quyÒn cho quÇn ®¶o<br /> nghiÖp c¸, ph¸t triÓn c¸c tµu ®¸nh c¸ cã Hoµng Sa trªn ®¶o Pattle (®¶o Hoµng<br /> thÓ ®¸nh b¾t xa bê tõ 2 ®Õn 300 km; Sa) víi dßng ch÷: RÐpublique française -<br /> ThiÕt lËp hÖ thèng hµnh chÝnh trªn hai Royaume d'Annam - Archipel des<br /> quÇn ®¶o vµ cÇn thiÕt cã qu©n ®éi Paracels 1816 - île Pattle - 1938 (Céng<br /> th−êng tró b¶o vÖ vµ tuÇn tra khu vùc hßa Ph¸p - V−¬ng quèc An Nam - QuÇn<br /> (L’Ðveil Ðconomique de l’Indochine, sè ®¶o Paracels 1816 - ®¶o Pattle 1938).<br /> 394, 398, 491, 602, 627, 644...). ChÝnh quyÒn Ph¸p ®· lÇn l−ît ®Æt hai<br /> tr¹m khÝ t−îng trªn ®¶o BoisÐe (Phó<br /> - Tr¸ch nhiÖm cña n−íc Ph¸p vµ c¸c L©m) vµ trªn ®¶o Pattle. Tr−íc ®ã, vµo<br /> quan chøc Ph¸p t¹i §«ng D−¬ng: T¸c n¨m 1933, quÇn ®¶o Tr−êng Sa ®· ®−îc<br /> gi¶ tr¸ch cø mét sè quan chøc §«ng s¸t nhËp víi tØnh Bµ RÞa.<br /> D−¬ng v« tr¸ch nhiÖm ®èi víi chñ<br /> quyÒn quÇn ®¶o Hoµng Sa nh− ¤ng III. ViÖt Nam “x¸c nhËn chñ quyÒn ®· cã tõ l©u ®êi<br /> Monguillot (Thèng sø B¾c Kú, cã lóc trªn quÇn ®¶o Tr−êng Sa vµ Hoµng Sa” tr−íc céng<br /> ®−îc cö lµm quyÒn Toµn quyÒn §«ng ®ång quèc tÕ t¹i San Francisco n¨m 1951<br /> D−¬ng), Trung t¸ RÐmy (H¹m tr−ëng N¨m 1937, bÊt chÊp sù ph¶n ®èi cña<br /> H¶i qu©n Ph¸p t¹i Sµi Gßn) vµ ®Æc biÖt Ph¸p, NhËt chiÕm c¸c ®¶o n»m ngoµi<br /> lµ «ng Toµn quyÒn PiÌre Pasquier. Vµ kh¬i §«ng D−¬ng, ®æi tªn thµnh<br /> 10 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> Shinnan Gunto (T©n Nam QuÇn §¶o) vµ T−ëng Giíi Th¹ch kh¼ng ®Þnh c¸c<br /> vµ ®Æt d−íi quyÒn tµi ph¸n cña Cao §iÒu kho¶n cña Tuyªn bè Cairo sÏ ®−îc<br /> Hïng (§µi Loan). Trong suèt thêi gian thùc hiÖn. Tuyªn bè Potsdam vÒ “c¸c<br /> ThÕ chiÕn II, c¸c quÇn ®¶o bÞ NhËt ®iÒu kiÖn ®Þnh cho sù ®Çu hµng cña<br /> tuyªn bè lµ bÞ chiÕm ®ãng. NhËt” t−¬ng tù nh− mét tèi hËu th− ®èi<br /> víi NhËt B¶n. Sù thùc th× lóc ®ã Trung<br /> N¨m 1938, Ph¸p cho ®Æt bia ®¸, x©y<br /> Quèc còng tháa m·n víi mét kh¼ng<br /> h¶i ®¨ng, ®µi khÝ t−îng vµ ®−a ®éi biªn<br /> ®Þnh kh«ng cã Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa<br /> phßng ng−êi ViÖt ra ®Ó b¶o vÖ ®¶o<br /> trong phÇn th−ëng hËu chiÕn.<br /> Pattle cña quÇn ®¶o Hoµng Sa. Ngµy<br /> 4/4/1939, chÝnh phñ Ph¸p göi C«ng hµm Ngµy 15/8/1945, NhËt B¶n thua trËn<br /> ph¶n ®èi c¸c quyÕt ®Þnh cña NhËt vµ rót khái §«ng D−¬ng vµ ngµy 26/8/1945,<br /> b¶o l−u chñ quyÒn cña Ph¸p t¹i hai qu©n ®éi NhËt rót khái Hoµng Sa vµ<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. Ngµy Tr−êng Sa. Th¸ng 6/1946, Ph¸p kh«i<br /> 5/5/1939, Toµn quyÒn §«ng D−¬ng J. phôc l¹i sù cã mÆt cña m×nh t¹i Hoµng<br /> Brevie ký NghÞ ®Þnh sè 3282 t¸ch ®¬n vÞ Sa t¹i ®¶o An VÜnh, nh−ng ngay sau ®ã<br /> hµnh chÝnh Hoµng Sa thµnh 2 ®¬n vÞ: ph¶i rót v× lý do chi viÖn cho chiÕn cuéc<br /> “Croissant vµ c¸c ®¶o phô thuéc”, ®ang c¨ng th¼ng ë B¾c ViÖt Nam.<br /> “Amphitrite vµ c¸c ®¶o phô thuéc”. Suèt chiÒu dµi lÞch sö cho ®Õn tËn<br /> Khi ChiÕn tranh ThÕ giíi II s¾p kÕt n¨m 1945, ngoµi nç lùc thÞ uy cña chÝnh<br /> thóc, ba c−êng quèc Anh - Mü - Trung quyÒn Qu¶ng §«ng n¨m 1909, Trung<br /> Quèc kh«ng hÒ cã sù chiÕm cø thùc sù,<br /> (lóc ®ã T−ëng Giíi Th¹ch ®¹i diÖn cho<br /> liªn tôc hay sù qu¶n lý hµnh chÝnh thùc<br /> Trung Quèc) ®· nhãm häp t¹i Cairo, Ai<br /> CËp ngµy 27/11/1943 ®Ó bµn vÒ nh÷ng tÕ nµo trªn c¸c ®¶o ë biÓn §«ng.<br /> quyÕt ®Þnh hËu chiÕn vµ ra Tuyªn bè Cuèi n¨m 1946, Trung Quèc (lóc ®ã<br /> Cairo. VÒ biÓn ®¶o ë Th¸i B×nh D−¬ng, lµ qu©n cña T−ëng Giíi Th¹ch) ®−a<br /> Tuyªn bè viÕt râ: “NhËt B¶n ph¶i bÞ lo¹i qu©n chiÕm ®ãng ®¶o Ba B×nh (quÇn<br /> ra khái tÊt c¶ c¸c ®¶o ë Th¸i B×nh ®¶o Tr−êng Sa), sau khi Ph¸p ®Æt bia<br /> D−¬ng mµ NhËt ®· c−íp hoÆc chiÕm chñ quyÒn ë ®ã. Th¸ng 1/1947, Trung<br /> ®ãng tõ khi b¾t ®Çu ChiÕn tranh thÕ Quèc ®æ bé lªn ®¶o Woody (Phó L©m)<br /> giíi I n¨m 1914 vµ tÊt c¶ nh÷ng l·nh cña quÇn ®¶o Hoµng Sa. Ph¸p lËp tøc<br /> thæ mµ NhËt ®· chiÕm cña Trung Quèc ph¶n ®èi viÖc chiÕm h÷u tr¸i phÐp nµy<br /> nh− M·n Ch©u Lý, §µi Loan vµ Bµnh cña Trung Quèc vµ cö mét ph©n ®éi ra<br /> Hå sÏ ®−îc tr¶ l¹i cho Céng hßa Trung quÇn ®¶o Hoµng Sa, lËp ®ån binh vµ x©y<br /> Hoa”. Kh«ng cã g× liªn quan ®Õn hai tr¹m khÝ t−îng. C¸c tr¹m khÝ t−îng nµy<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa ë ®©y. ho¹t ®éng trong suèt 26 n¨m víi nh÷ng<br /> §iÒu nµy cã nghÜa r»ng, Tuyªn bè Cairo nh©n viªn ViÖt Nam cÇn mÉn cho ®Õn<br /> kh¼ng ®Þnh c¸c l·nh thæ mµ NhËt B¶n khi Trung Hoa ®¹i lôc c−ìng chiÕm<br /> ®· chiÕm cña Trung Quèc chØ cã “M·n b»ng qu©n sù vµo n¨m 1974. Ngµy nay<br /> Ch©u Lý, §µi Loan vµ Bµnh Hå”. Vµ th«ng tin vÒ khÝ t−îng thñy v¨n ph¸t ®i<br /> ngµy 26/7/1945, t¹i Posdam cña n−íc tõ Hoµng Sa vÉn ®−îc toµn thÕ giíi biÕt<br /> §øc b¹i trËn, c¸c nguyªn thñ quèc gia ®Õn víi danh nghÜa mét tr¹m khÝ t−îng<br /> gåm Harry Truman, Winston Churchill cña mét hßn ®¶o nhiÖt ®íi ViÖt Nam.<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 11<br /> <br /> Hai bªn ®µm ph¸n t¹i Paris. Còng n¨m phiÕu thuËn(*). Danh nghÜa chñ quyÒn<br /> 1947, Ph¸p ®Ò nghÞ ®−a vÊn ®Ò tranh Trung Quèc ®èi víi c¸c quÇn ®¶o ngoµi<br /> chÊp ra Träng tµi quèc tÕ nh−ng Trung kh¬i BiÓn §«ng ®· bÞ céng ®ång quèc tÕ<br /> Hoa tõ chèi. b¸c bá râ rµng trong khu«n khæ cña mét<br /> héi nghÞ quèc tÕ.<br /> Th¸ng 10/1949, Céng hßa Nh©n d©n<br /> Ngµy 7/9/1951, còng t¹i héi nghÞ,<br /> Trung Hoa ra ®êi, ChÝnh phñ Trung<br /> Thñ t−íng kiªm Ngo¹i tr−ëng TrÇn V¨n<br /> Hoa D©n quèc ch¹y ra ®¶o §µi Loan.<br /> H÷u cña ChÝnh phñ B¶o §¹i ®· long<br /> Th¸ng 5/1950, Qu©n ®éi Quèc d©n §¶ng<br /> träng tuyªn bè, hai quÇn ®¶o Hoµng Sa<br /> ph¶i rót khái c¸c ®¶o Phó L©m (quÇn<br /> vµ Tr−êng Sa lµ l·nh thæ cña ViÖt Nam:<br /> ®¶o Hoµng Sa) vµ Ba B×nh (quÇn ®¶o<br /> “CÇn ph¶i thµnh thËt lîi dông tÊt c¶<br /> Tr−êng Sa). C¸c tr¹i ®ån tró cña Ph¸p<br /> mäi c¬ héi ®Ó dËp t¾t c¸c mÇm mèng<br /> vÉn ®−îc tiÕp tôc duy tr× ë Hoµng<br /> tranh chÊp sau nµy, chóng t«i x¸c nhËn<br /> Sa. Ngµy 14/10/1950, ChÝnh phñ Ph¸p<br /> chñ quyÒn ®· cã tõ l©u ®êi cña chóng t«i<br /> chÝnh thøc chuyÓn giao cho ChÝnh phñ<br /> trªn quÇn ®¶o Tr−êng Sa vµ Hoµng<br /> B¶o §¹i quyÒn qu¶n lý quÇn ®¶o nµy.<br /> Sa”(**). KÕt thóc héi nghÞ lµ viÖc ký kÕt<br /> Thñ hiÕn Trung phÇn ViÖt Nam lóc bÊy<br /> Hßa −íc víi NhËt ngµy 8/9/1951. Trong<br /> giê lµ Phan V¨n Gi¸o ®· chñ täa viÖc<br /> Hßa −íc nµy, ë §iÒu 2, ®o¹n F, ghi râ:<br /> chuyÓn giao quyÒn hµnh qu¶n lý quÇn<br /> “NhËt B¶n kh−íc tõ mäi chñ quyÒn vµ<br /> ®¶o Hoµng Sa. Mét n¨m sau ®ã, víi thÕ<br /> ®ßi hái ®èi víi c¸c quÇn ®¶o Tr−êng Sa<br /> giíi vµ víi Hoµng Sa - Tr−êng Sa, ®·<br /> vµ Hoµng Sa”. 50 ph¸i ®oµn yªn lÆng<br /> diÔn ra mét sù kiÖn quan träng, ®ã lµ<br /> nghe lêi tuyªn bè cña ph¸i ®oµn ViÖt<br /> héi nghÞ San Francisco, California (Mü)<br /> Nam, kh«ng quèc gia nµo ph¶n ®èi(***).<br /> gi÷a lùc l−îng §ång minh víi NhËt B¶n.<br /> Trung Quèc ®¹i lôc sau ®ã ®· ph¶n øng<br /> Héi nghÞ San Francisco diÔn ra tõ b»ng c¸ch tuyªn bè b¶o l−u yªu s¸ch<br /> ngµy 5/9 ®Õn 8/9/1951, cã ph¸i ®oµn cña<br /> 51 quèc gia tham dù ®Ó th¶o luËn vÒ (*)<br /> Theo s¸ch tr¾ng cña Bé Ngo¹i giao ViÖt Nam<br /> vÊn ®Ò chÊm døt chiÕn tranh t¹i ch©u ¸ Céng hoµ (1975). Xem: RÐpublique du Vietnam,<br /> MinistÌre des affaires ÐtrangÌres. Saigon, 1975.<br /> - Th¸i B×nh D−¬ng vµ më ra quan hÖ víi<br /> Livre blanc sur Hoang SA (Paracel) et des #les<br /> NhËt B¶n thêi hËu chiÕn. Trong héi de Truong SA (Spratly).<br /> nghÞ nµy, Trung Hoa §¹i lôc vµ Trung http://saigonfilms.com/official_documents_rvn/Li<br /> vre%20blanc%20sur%20Hoang%20SA.htm. //<br /> Hoa D©n quèc kh«ng ®−îc mêi tham dù B¶n tiÕng Anh: White Paper on the Hoang Sa<br /> do gi÷a Mü vµ Liªn X« kh«ng thèng (Paracel) and Truong Sa (Spratly) Islands.<br /> nhÊt ®−îc ai lµ ng−êi ®¹i diÖn chÝnh http://www.spratlys.org/collection/claims/vietna<br /> m/vietnam2a.htm // Ph¹m Ngäc B¶o Liªm (2010).<br /> thøc cho quyÒn lîi cña Trung Hoa. Héi nghÞ San Francisco víi vÊn ®Ò chñ quyÒn cña<br /> ViÖt Nam ®èi víi quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng<br /> Ngµy 5/9/1951, Ngo¹i tr−ëng Liªn Sa. T¹p chÝ X−a vµ Nay, Sè 360, 7/2010 (tµi liÖu<br /> nµy ghi 48 phiÕu chèng, 3 phiÕu thuËn).<br /> X« Gromyko ®· ®Ò nghÞ 13 kho¶n tu (**)<br /> Les Ðtats AssociÐs µ la conference de San<br /> chÝnh. Trong ®ã, cã kho¶n tu chÝnh liªn Francisco. les 6 et 7 Septembre 1951: Viet-nam<br /> quan ®Õn viÖc NhËt B¶n nh×n nhËn chñ Declaration du PrÐsident TrÇn V¨n H÷u, France-<br /> quyÒn cña Trung Hoa ®¹i lôc ®èi víi Asie – Saigon, 1951, 6o annÐe, tome VII, 66-67<br /> (DÐc. 1951), pp. 502-505.<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa. Héi nghÞ b¸c bá víi (***)<br /> S¸ch tr¾ng cña Bé Ngo¹i giao ViÖt Nam Céng<br /> 48 phiÕu chèng, 1 phiÕu tr¾ng vµ 2 hßa (1975); Ph¹m Ngäc B¶o Liªm (2010).<br /> 12 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> cña hä ®èi víi c¸c quÇn ®¶o qua tuyªn quÇn ®¶o nµy mét x· lÊy danh lµ x·<br /> bè cña Bé tr−ëng Ngo¹i giao Chu ¢n Lai §Þnh H¶i thuéc quËn Hoµ Vang(*).<br /> ngµy 15/8/1951. Nh−ng chÝnh quyÒn IV. ViÖc Trung Quèc sö dông vò lùc c−ìng chiÕm<br /> T−ëng Giíi Th¹ch th× kh«ng ph¶n øng toµn bé Hoµng Sa vµ mét sè ®¶o ë Tr−êng Sa lµ<br /> g×. Lóc ®ã, ®a sè c¸c n−íc vÉn c«ng nhËn tr¾ng trîn vi ph¹m tuyªn ng«n n¨m 1970 cña §¹i<br /> ChÝnh phñ Trung Hoa D©n quèc cña Héi ®ång Liªn Hîp Quèc<br /> T−ëng Giíi Th¹ch lµ ®¹i diÖn chÝnh thøc<br /> Ngµy 4/9/1958, Trung Quèc ra tuyªn<br /> cho Trung Quèc.<br /> bè vÒ h¶i phËn 12 h¶i lý, ¸p dông cho c¶<br /> c¸c quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa.<br /> Ngµy 14/9/1958 Thñ t−íng ChÝnh phñ<br /> Sau Héi nghÞ San Francisco, hai<br /> ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa Ph¹m V¨n<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa vÉn<br /> §ång göi c«ng th− cho Thñ t−íng Quèc<br /> do ChÝnh quyÒn B¶o §¹i qu¶n lý. §Õn<br /> vô viÖn Trung Quèc Chu ¢n Lai th«ng<br /> n¨m 1954, hai quÇn ®¶o nµy ®−îc ®Æt<br /> b¸o “t¸n thµnh” vµ “t«n träng” quyÕt<br /> d−íi sù qu¶n lý cña ChÝnh quyÒn ViÖt<br /> ®Þnh vÒ h¶i phËn 12 h¶i lý cña Trung<br /> Nam Céng hßa.<br /> Quèc. C«ng th− kh«ng nãi g× vÒ Hoµng<br /> Sa Tr−êng Sa.<br /> <br /> Th¸ng 4/1956, qu©n ®éi viÔn chinh N¨m 1961, quÇn ®¶o Hoµng Sa<br /> Ph¸p rót khái §«ng D−¬ng, ®éi tuÇn tra thuéc quyÒn qu¶n lý cña tØnh Qu¶ng<br /> cña Ph¸p trªn ®¶o Hoµng Sa ®−îc thay Nam. N¨m 1973, thuéc tØnh Ph−íc Tuy.<br /> thÕ bëi ®éi tuÇn tra cña ChÝnh phñ ViÖt Th¸ng 1/1974, Trung Quèc dïng vò<br /> Nam Céng hßa. Nh−ng khi ®ã chÝnh lùc chiÕm c¸c ®¶o do qu©n ®éi ViÖt Nam<br /> quyÒn Trung Quèc ®¹i lôc ®· bÝ mËt cho Céng hoµ ®ãng, 64 sÜ quan vµ binh sÜ<br /> qu©n ®æ bé chiÕm phÇn phÝa §«ng cña Sµi Gßn hy sinh, Trung Quèc chiÕm<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa (côm An VÜnh, tiÕng toµn bé quÇn ®¶o Hoµng Sa. NghÜa lµ kÓ<br /> Anh: Amphitrite Group, tiÕng Hoa: tõ n¨m 1974, trong vÊn ®Ò chñ quyÒn<br /> 宣德群岛 , Tuyªn §øc quÇn ®¶o). Trong Hoµng Sa, ViÖt Nam ®· bÞ t−íc mÊt yÕu<br /> khi phÝa T©y, nhãm L−ìi LiÒm, cßn gäi tè vËt chÊt (Corpus), nh−ng chñ quyÒn<br /> lµ NguyÖt thiÒm (tiÕng Anh: Crescent cña ViÖt Nam vÉn kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n<br /> Group, tiÕng Hoa: 永乐群岛 , VÜnh L¹c do ®−îc ®¶m b¶o b»ng yÕu tè tinh<br /> quÇn ®¶o) vÉn do qu©n ®éi ViÖt Nam thÇn (Animus). Th¸ng 12/1982, huyÖn<br /> ®ãng trªn ®¶o Pattle n¾m gi÷. Ngµy Hoµng Sa trùc thuéc tØnh Qu¶ng Nam -<br /> 1/6/1956, Ngo¹i tr−ëng ViÖt Nam Céng §µ N½ng ®−îc thµnh lËp. Nh−ng ®iÒu<br /> hoµ Vò V¨n MÉu x¸c nhËn l¹i chñ quyÒn quan träng h¬n, theo luËt quèc tÕ, tõ<br /> cña ViÖt Nam trªn c¶ hai quÇn ®¶o.<br /> Ngµy 22/8/1956, mét ®¬n vÞ h¶i qu©n cña S¾c lÖnh nµy in trong C«ng b¸o ViÖt Nam Céng<br /> (*)<br /> <br /> ViÖt Nam Céng hoµ c¾m cê trªn quÇn Hoµ, sè ra ngµy 29/7/1961, tr. 2695, cét 1, chôp<br /> tõ microfilm kÝ hiÖu "Film S 3419 1961: no.25-58<br /> ®¶o Tr−êng Sa vµ dùng bia ®¸. Ngµy<br /> (June-Dec.) reel 13", barcode: HX7G6V, Th− viÖn<br /> 13/7/1961, Tæng thèng ViÖt Nam Céng Lamont, §¹i häc Harvard; Xem: NguyÔn TuÊn<br /> Hoµ Ng« §×nh DiÖm ký s¾c lÖnh sè 174- C−êng (2014) S¾c lÖnh 1961 cña ViÖt Nam céng<br /> hßa vÒ quÇn ®¶o Hoµng Sa.<br /> NV vÒ viÖc ®Æt quÇn ®¶o Hoµng Sa http://boxitvn.blogspot.com/2014/01/sac-lenh-<br /> thuéc tØnh Qu¶ng Nam vµ thµnh lËp t¹i nam-1961-cua-viet-nam-cong-hoa.html<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 13<br /> <br /> ®Çu thÕ kû XX viÖc dïng vò lùc ®Ó ®¶o Hoµng Sa vµ quÇn ®¶o Tr−êng<br /> chinh phôc mét l·nh thæ ®· bÞ lªn ¸n Sa(***).<br /> vµ kh«ng ®−îc chÊp nhËn. NghÞ quyÕt Th¸ng 5/1975, ViÖt Nam thèng<br /> cña §¹i Héi ®ång Liªn Hîp Quèc ngµy nhÊt, Qu©n ®éi Nh©n d©n ViÖt Nam<br /> 24/10/1970 ghi râ: “L·nh thæ cña mét thay thÕ qu©n ®éi ViÖt Nam Céng hoµ<br /> quèc gia kh«ng thÓ lµ ®èi t−îng cña t¹i quÇn ®¶o Tr−êng Sa. N¨m 1977,<br /> mét sù chiÕm ®ãng qu©n sù, kÕt qu¶ ViÖt Nam ra tuyªn bè l·nh h¶i ®Êt n−íc,<br /> cña viÖc sö dông vò lùc tr¸i víi c¸c kÓ c¶ l·nh h¶i cña c¸c ®¶o. Kho¶ng thêi<br /> ®iÒu kho¶n cña HiÕn ch−¬ng Liªn Hîp gian nµy, mét sè quèc gia §«ng Nam ¸<br /> Quèc. L·nh thæ cña mét quèc gia kh«ng kh¸c còng ®· chiÕm mét sè ®¶o cña<br /> thÓ lµ mét ®èi t−îng thô ®¾c bëi mét quÇn ®¶o Tr−êng Sa.<br /> quèc gia kh¸c do ®e däa sö dông vò lùc<br /> Th¸ng 3/1988, lÇn ®Çu tiªn Trung<br /> hoÆc sö dông vò lùc. BÊt kú sù thô ®¾c<br /> Quèc cã mÆt trªn quÇn ®¶o Tr−êng Sa<br /> l·nh thæ nµo b»ng sù ®e däa sö dông<br /> b»ng c¸ch ®−a qu©n tíi x©m l−îc b·i ®¸<br /> vò lùc hoÆc sö dông vò lùc ®Òu lµ bÊt<br /> C« Lin, Len §ao vµ G¹c Ma, do ba b·i<br /> hîp ph¸p”(*). Do ®ã, c¸c hµnh ®éng dïng<br /> ®¸ nµy kh«ng cã qu©n ®éi ®ån tró nªn<br /> vò lùc tr¸i ng−îc víi luËt quèc tÕ cña<br /> H¶i qu©n ViÖt Nam ph¶i ®−a qu©n ra<br /> Trung Quèc kh«ng thÓ mang l¹i danh<br /> b¶o vÖ. Ngµy 11/3/1988, tµu HQ 604 (L÷<br /> nghÜa ph¸p lý cho n−íc nµy ®èi víi<br /> ®oµn 125) cña thuyÒn tr−ëng Vò Phi<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa.<br /> Trõ xuÊt ph¸t tõ Cam Ranh víi 70 bé<br /> §èi víi quÇn ®¶o Tr−êng Sa, theo ®éi c«ng binh cña Trung ®oµn 83 vµ 22<br /> Jan Rowiński, cho ®Õn thêi ®iÓm th¸ng bé ®éi cña L÷ ®oµn 146 ra x©y dùng côm<br /> 1/1974 “Trung Quèc kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¶o G¹c Ma. Khi ®ang chuyÓn vËt liÖu<br /> g©y ¶nh h−ëng ®èi víi khu vùc quÇn ®¶o lªn ®¶o th× ba tµu chiÕn Trung Quèc ¸p<br /> Tr−êng Sa, chø ch−a nãi g× ®Õn chuyÖn s¸t, giËt cê, n· sóng x©m chiÕm ®¶o G¹c<br /> kiÓm so¸t nã”(**). Ma tr¸i phÐp. Sau ®ã, tµu Trung Quèc<br /> Ngµy 14/2/1975, ChÝnh phñ ViÖt tiÕp tôc tÊn c«ng tµu HQ 605 ®ang b¶o<br /> Nam Céng hßa c«ng bè S¸ch tr¾ng vÒ vÖ vµ x©y dùng ®¶o Len §ao vµ tµu HQ<br /> chñ quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi quÇn 505 canh gi÷ C« Lin. TrËn xung ®ét ®·<br /> lµm hai tµu cña ViÖt Nam bÞ ch×m, mét<br /> tµu háng, 64 sü quan vµ chiÕn sÜ hy<br /> sinh, 9 ng−êi bÞ phÝa Trung Quèc b¾t<br /> lµm tï binh. Trung Quèc cßn chÆn<br /> kh«ng cho tµu mang cê Ch÷ ThËp §á ra<br /> (*)<br /> Declaration on Princ Ples of International Law<br /> Concerning Friendly Relations and Co-operation<br /> among States in Accordance with the Charter of<br /> The United Nations. United Nations General<br /> (***)<br /> RÐpublique du Vietnam, MinistÌre des<br /> Assembly Resolution 2625 (XXV), 24th October affaires ÐtrangÌres. Saigon, 1975.<br /> 1970. Livre blanc sur Hoang SA (Paracel) et des #les de<br /> (**)<br /> Rowiński Jan (1990). BiÓn §«ng, khu vùc tiÒm Truong SA (Spratly)<br /> tµng tranh chÊp ë ch©u ¸, Warszawa. (TrÝch theo: http://saigonfilms.com/official_documents_rvn/Li<br /> NguyÔn Th¸i Linh (2014). Tranh chÊp Hoµng Sa, vre%20blanc%20sur%20Hoang%20SA.htm.<br /> Tr−êng Sa vµ luËt ph¸p quèc tÕ. B¶n tiÕng Anh:<br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=62&Ca http://www.spratlys.org/collection/claims/vietna<br /> tegoryID=42&News=4605). m/vietnam2a.htm<br /> 14 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> cøu hé. Trung Quèc bÞ h− h¹i tµu chiÕn, Haiyang Shiyou 981 cïng víi hµng chôc<br /> th−¬ng vong 24 thñy binh. KÓ tõ ®ã m¸y bay chiÕn ®Êu, hµng tr¨m tµu b¸n<br /> Trung Quèc chiÕm ®ãng G¹c Ma. qu©n sù vµ qu©n sù vµo thÒm lôc ®Þa vµ<br /> Th¸ng 4/1988, Trung Quèc thµnh lËp vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ cña ViÖt Nam.<br /> tØnh thø 33 bao gåm ®¶o H¶i Nam vµ hai Ngµy 26/5/2014, tµu Trung Quèc sè<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. 11209 ®· ®©m ch×m tµu c¸ §Na 90152<br /> cña ng− d©n §µ N½ng trong ng− tr−êng<br /> Th¸ng 5/1989, Trung Quèc chiÕm truyÒn thèng cña ViÖt Nam ë vÞ trÝ c¸ch<br /> thªm mét ®¶o nhá trªn quÇn ®¶o giµn khoan nµy 17 h¶i lý. Th¸ng 6/2014<br /> Tr−êng Sa. Trung Quèc ®−a tiÕp nhiÒu giµn khoan<br /> N¨m 1990, Trung Quèc ®Ò nghÞ khai kh¸c xuèng biÓn §«ng, trong ®ã giµn<br /> th¸c chung quÇn ®¶o Tr−êng Sa. khoan Nam H¶i 09 h¹ ®Æt ngay t¹i cöa<br /> vÞnh B¾c Bé, n¬i ®ang chê ®−îc ph©n<br /> N¨m 1992, Trung Quèc chiÕm thªm<br /> ®Þnh gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc.<br /> mét sè ®¶o n÷a.<br /> Thùc chÊt ®©y lµ mét cuéc x©m l¨ng víi<br /> N¨m 1994, ®ông ®é gi÷a ViÖt Nam tÊt c¶ c¸c dÊu hiÖu võa “cæ ®iÓn” võa<br /> vµ mét chiÕc tµu Trung Quèc nghiªn ch−a cã tiÒn lÖ cña nã. Cæ ®iÓn v× ®·<br /> cøu cho C«ng ty Crestone. v−ît biªn giíi, cã vò khÝ, hµnh ®éng ®¬n<br /> Th¸ng 2/1995, Trung Quèc chiÕm ph−¬ng víi m−u ®å c−ìng chiÕm l·nh<br /> b·i ®¸ Vµnh Kh¨n, mét ®¶o ®¸ nhá do thæ vµ th«n tÝnh dµi l©u. Nh−ng l¹i ch−a<br /> Philippines qu¶n lý trªn quÇn ®¶o cã tiÒn lÖ v× sö dông “l·nh thæ di ®éng”,<br /> Tr−êng Sa. ch−a næ sóng vµ cã thÓ kh«ng næ sóng<br /> nh−ng vÉn cã kh¶ n¨ng biÕn l·nh thæ<br /> HiÖn nay Trung Quèc kiÓm so¸t<br /> quèc gia kh¸c thµnh vïng tranh chÊp<br /> toµn bé quÇn ®¶o Hoµng Sa. Cßn quÇn<br /> råi míi c−ìng ®o¹t. GiÊc méng Trung<br /> ®¶o Tr−êng Sa th× do s¸u quèc gia vµ<br /> Hoa trªn thùc tÕ ®· dÇn trót bá “l¸ nho<br /> vïng l·nh thæ chiÕm gi÷ lµ ViÖt Nam,<br /> che ®Ëy kh«ng kÐm phÇn tr¬ trÏn” cña<br /> Trung Quèc, §µi Loan, Philippines,<br /> nã(*).<br /> Malaysia vµ Brunei.<br /> “Nh÷ng g× mµ Trung Quèc ®ang lµm<br /> * * *<br /> kh¸c rÊt xa nh÷ng g× mµ Trung Quèc<br /> Nh÷ng sù kiÖn võa dÉn ra ë trªn nãi”, ®©y lµ nhËn ®Þnh cña Thñ t−íng<br /> cho thÊy ý ®å vµ b−íc ®i cña nhµ cÇm NguyÔn TÊn Dòng t¹i cuéc häp b¸o<br /> quyÒn Trung Quèc trong nhiÒu thÕ kû ngµy 22/5/2014 t¹i Manila, nh©n chuyÕn<br /> qua ®· diÔn ra theo mét logic ®¸ng ng¹i<br /> cho hßa b×nh vµ c«ng ph¸p quèc tÕ. (*)<br /> (同主题阅读: [ZGPT]未来50年中国的六场<br /> Nh−ng kh«ng dõng ë ®ã, ngµy 26/5/2011 战争：将彻底打破世界格局).<br /> http://www.mitbbs.com/article_t/MiscNews/3120<br /> vµ nµy 30/11/2012 tµu Trung Quèc ®· 7047.html (Website Chinanew nãi vÒ 6 cuéc<br /> vµo tËn khu vùc thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam chiÕn tranh mµ Trung Quèc sÏ tiÕn hµnh ®Ó thùc<br /> vµ vïng ®Æc quyÒn kinh tÕ cña ViÖt hiÖn GiÊc méng Trung Hoa trong 50 n¨m tíi: 1/<br /> §µi Loan 2020-2025; 2/ BiÓn §«ng 2025-2030; 3/<br /> Nam c¾t c¸p ®Þa chÊn, c¸p thu tÝn hiÖu T©y t¹ng 2035-2040; 4/ §iÕu Ng−-L−u CÇu<br /> cña tµu Binh Minh 02 thuéc TËp ®oµn 2040-2045; 5/ Ngo¹i M«ng 2045-2050; Nga 2055-<br /> 2060. Tõ n¨m 2011 ®Õn nay, 6/2014, bµi viÕt nµy<br /> PetroViÖt Nam. Th¸ng 5/2014 Trung ®· bÞ ph¶n ®èi gay g¾t trªn kh¾p thÕ giíi. Nh−ng<br /> Quèc ®· ®−a giµn khoan khæng lå Trung Quèc vÉn kh«ng chÞu gì bá).<br /> Qu¸ tr×nh chiÕm h÷u… 15<br /> <br /> viÕng th¨m cÊp quèc gia cña «ng t¹i 4. François Froger (...), Relation du<br /> Philippines vµ tham dù DiÔn ®µn Kinh premier voyage des Fran#ois µ la<br /> tÕ ThÕ giíi vÒ §«ng ¸ 2014. T¹i cuéc Chine fait en 1698, 1699 et 1700 sur<br /> häp b¸o nµy, ng−êi ®øng ®Çu ChÝnh phñ le vaisseau # l'Amphitrite #,<br /> ViÖt Nam ®· nãi râ: “Chñ quyÒn l·nh herausgegeben von E. A. Voretzsch.<br /> thæ, chñ quyÒn biÓn ®¶o lµ thiªng liªng. http://www.persee.fr/web/revues/h<br /> ViÖt Nam lu«n mong muèn cã hßa b×nh, ome/prescript/article/jds_0021-<br /> h÷u nghÞ nh−ng ph¶i trªn c¬ së b¶o ®¶m 8103_1929_num_6_1_2305.<br /> ®éc lËp, tù chñ, chñ quyÒn, toµn vÑn 5. TrÇn Xu©n HiÕn (2014), T− liÖu<br /> l·nh thæ, vïng biÓn. NhÊt ®Þnh ViÖt Hoµng sa Tr−êng sa trong th− tÞch cæ<br /> Nam kh«ng chÊp nhËn ®¸nh ®æi ®iÒu Trung Quèc (Tµi liÖu ViÖn Th«ng tin<br /> thiªng liªng nµy ®Ó nhËn lÊy mét thø KHXH).<br /> hßa b×nh, h÷u nghÞ viÓn v«ng, lÖ thuéc<br /> 6. Johnson, Keith (2014), Lord of the<br /> nµo ®ã”(*).<br /> Sea, Foreign Policy, 2014, May 16.<br /> §iÒu Thñ t−íng nãi chÝnh lµ ®iÒu http://www.foreignpolicy.com/article<br /> thuéc vÒ ý nguyÖn cña nh©n d©n
s/2014/05/16/lord_of_the_sea<br /> 7. M¹nh Kim (2014), Sù thËt vÒ c¸c<br /> Tµi liÖu tham kh¶o chuyÕn T©y D−¬ng cña th¸i gi¸m<br /> TrÞnh Hßa.<br /> 1. Duy ChiÕn. Chñ quyÒn Hoµng Sa<br /> http://petrotimes.vn/news/vn/quoc-<br /> thêi Ph¸p thuéc.<br /> te/the-gioi-phang/su-that-ve-cac-<br /> http://vietnamnet.vn/vn/tuanvietna<br /> chuyen-tay-duong-cua-thai-giam-<br /> m/180461/chu-quyen-hoang-sa-thoi-<br /> trinh-hoa-183257.html<br /> phap-thuoc.html<br /> 8. “Les Ðtats AssociÐs µ la conference<br /> 2. NguyÔn TuÊn C−êng (2014), S¾c<br /> de San Francisco. les 6 et 7<br /> lÖnh 1961 cña ViÖt Nam céng hßa vÒ<br /> Septembre 1951: Viet-nam<br /> quÇn ®¶o Hoµng Sa.<br /> Declaration du PrÐsident TrÇn V¨n<br /> http://boxitvn.blogspot.com/2014/01/s<br /> H÷u”, France-Asie – Saigon, 1951,<br /> ac-lenh-nam-1961-cua-viet-nam-<br /> 6o annÐe, tome VII, 66-67 (DÐc.<br /> cong-hoa.html<br /> 1951), pp. 502-505.<br /> 3. Declaration on Princ Ples of<br /> International Law Concerning 9. L’Ðveil Ðconomique de l’Indochine<br /> Friendly Relations and Co-operation No: 394, 398, 491, 602, 627, 644,<br /> among States in Accordance with the 672, 741.<br /> Charter of The United Nations. United 10. NguyÔn Th¸i Linh (2014), Tranh chÊp<br /> Nations General Assembly Resolution Hoµng Sa, Tr−êng Sa vµ luËt ph¸p<br /> 2625 (XXV), 24th October 1970. quèc tÕ.<br /> http://tiasang.com.vn/Default.aspx?ta<br /> bid=62&CategoryID=42&News=460.<br /> Thñ t−íng: Kh«ng ®¸nh ®æi chñ quyÒn lÊy h÷u<br /> (*)<br /> 11. Ph¹m Ngäc B¶o Liªm (2010), “Héi<br /> nghÞ viÓn v«ng. http://vnexpress.net/tin-tuc/the-<br /> gioi/thu-tuong-khong-danh-doi-chu-quyen-lay-<br /> nghÞ San Francisco víi vÊn ®Ò chñ<br /> huu-nghi-vien-vong-2994075.html quyÒn cña ViÖt Nam ®èi víi quÇn<br /> 16 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 6.2014<br /> <br /> <br /> ®¶o Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa”, T¹p Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. Thö ph©n<br /> chÝ X−a vµ Nay, Sè 360, 7/2010. tÝch lËp luËn cña ViÖt Nam vµ Trung<br /> 12. L−u V¨n Lîi (1995), Cuéc tranh Quèc.<br /> chÊp ViÖt-Trung vÒ hai quÇn ®¶o http://www.tapchithoidai.org/ThoiD<br /> Hoµng Sa vµ Tr−êng Sa. Nxb. C«ng ai11/200711_TuDangMinhThu.htm.<br /> an nh©n d©n. 18. Thñ t−íng: Kh«ng ®¸nh ®æi chñ<br /> quyÒn lÊy h÷u nghÞ viÓn v«ng.<br /> 13. NguyÔn Nh· (2009), Hoµn c¶nh lÞch<br /> http://vnexpress.net/tin-tuc/the-<br /> sö dÉn ®Õn tranh chÊp chñ quyÒn<br /> gioi/thu-tuong-khong-danh-doi-chu-<br /> cña ViÖt Nam ë hai quÇn ®¶o Hoµng<br /> quyen-lay-huu-nghi-vien-vong-<br /> Sa vµ Tr−êng Sa: Nguyªn nh©n vµ<br /> 2994075.html).<br /> gi¶i ph¸p. Héi th¶o ViÖt Nam häc<br /> lÇn thø III. Hµ Néi 2009. TiÓu ban 1. 19. Th− tÞch cæ Trung Hoa thõa nhËn<br /> Hoµng Sa, Tr−êng Sa thuéc ViÖt<br /> 14. Ph¹m Hoµng Qu©n (2013), Ph©n tÝch Nam.<br /> tæng quan nguån sö liÖu Trung Hoa http://www.biendong.net/hoang-sa-<br /> liªn quan ®Õn biÓn §«ng ViÖt Nam. truong-sa/372-th-tch-trung-hoa-<br /> http://www.tiasang.com.vn/Default.a tha-nhn-hoang-sa-trng-sa-thuc-vit-<br /> spx?tabid=116&News=6363&Catego nam.html.<br /> ryID=42.<br /> 20. TrÇn C«ng Trôc (2014), Hoµng Sa,<br /> 15. S¸ch tr¾ng cña Bé Ngo¹i giao ViÖt<br /> Tr−êng Sa ch−a tõng thuéc vÒ Trung<br /> Nam Céng hßa (1975), trong<br /> Quèc. http://dantri.com.vn/chinh-<br /> RÐpublique du Vietnam, MinistÌre<br /> tri/ky-2-chu-quyen-lich-su-khong-<br /> des affaires ÐtrangÌres. Saigon,<br /> phai-de-chung-minh-chu-quyen-<br /> 1975. Livre blanc sur Hoang SA<br /> 881793.htm<br /> (Paracel) et des #les de Truong SA<br /> (Spratly). 21. Vò Quang ViÖt (2010), Tranh chÊp<br /> http://saigonfilms.com/official_docum BiÓn §«ng Nam ¸: ®i t×m gi¶i ph¸p<br /> ents_rvn/Livre%20blanc%20sur%20 hßa b×nh vµ c«ng lý dùa trªn chøng cø<br /> Hoang%20SA.htm. // B¶n tiÕng Anh: lÞch sö vµ luËt ph¸p quèc tÕ. T¹p chÝ<br /> Whit