1
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Trong xu thế đổi mới và hội nhập quốc tế hiện nay của đất nước thì cần đổi
mới một cách toàn diện về kinh tế - xã hội trong đó ngành giáo dục luôn là vấn đề
được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội đặt lên hàng đầu. Tại Hội nghị Trung ương 8
khóa XI của Đảng đã ra Nghị quyết số 29-NQ/TW, ngày 4/11/2013 “Về đổi mới
căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại
hóa trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
quốc tế”. Đổi mới chương trình nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người học,
hài hòa đức, trí, thể, mỹ dạy người, dạy chữ, dạy nghề. Đổi mới nội dung giáo dục
theo hướng tinh giản, hiên đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ và ngành
nghề tăng thực hành,vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Trong khi đó,thực trạng và hiệu quả của dạy học truyền thống còn tồn tại
nhều hạn chế gây cản trở quá trình đổi mới giáo dục theo định hướng phát triển
phẩm chất và năng lực học sinh. Vì vậy, cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương
pháp dạy học và học theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kĩ năng của người học
khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều,ghi nhớ máy móc.Tập trung dạy cách
học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới
tri thức, kĩ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức
hình thức học tập đa dạng, chú ý hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa
học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học.
Trong chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018 và môn Địa lý cấp
THPT ban hành kèm theo Thông tư 32/TT-BGD-ĐT, chân dung người học với 5
phẩm chất và 10 năng lực đã được xác định một cách tường minh. Trong đó, năng
lực Địa lí là năng lực đặc thù được hình thành và phát triển qua quá trình học tập
môn Địa lí ở trường phổ thông. Trong hệ thống năng lực thành phần, năng lực tổ
chức học tập tại thực địa thuộc năng lực tìm hiểu địa lí trong chương trình hiện
hành chưa thực sự được chú trọng. Hơn nữa, học tập từ thực địa, trải nghiệm thực
tế, trải nghiệm sáng tạo là xu hướng, tiếp cận phù hợp với đặc thù môn học, tạo cơ
hội để tổ chức dạy học gắn với thực tiễn qua đó phát triển năng lực ở người học.
Qua thực tế, việc tổ chức dạy học gắn liền với thực tiễn chưa được tiếp cận
nhiều, chỉ một số trường vừa học vừa dạy nghề có gắn với thực tiễn, nhất là việc tổ
chức dạy học địa lí gắn liền với thực tiễn nhằm phát triển phẩm chất và năng lực
cho học sinh cấp THPT chưa nhiều và hiệu quả chưa cao. Trong khi đó việc trải
nghiệm trên các lĩnh vực giúp cho quá trình học tập của học sinh trở nên hấp dẫn
hơn, sâu sắc hơn, gắn lí thuyết với thực tiễn, giúp người học trải nghiệm sáng tạo,
hình thành một số phẩm chất, năng lực của học sinh, góp phần giáo dục định
hướng nghề nghiệp, phân luồng, cung cấp nhân lực cho địa phương. Từ những lí
do trên tôi thực hiện đề tài: “ Tổ chức dạy học gắn với trải nghiệm thực tiễn tại
