sở giáo dục và đào tạo thành phố hà nội
trường bồi dưỡng cán bộ giáo dục
-----***-----
Học viên: Hà Thị Hồng Thái
Đề tài:
kĩ năng giải toán đạt hiệu quả cao
cho học sinh lớp 3
(Khoá luận tốt nghiệp Bồi dưỡng tt CM trường Tiểu học)
Hà Nội - 2008
Lời cảm ơn
Qua thời gian được học tổ trưởng chuyên môn trường Tiểu học khoá 4, năm
học 2007- 2008 tại trường Bồi dưỡng cán bộ giáo dục Hà Nội, em vô cùng cảm
ơn các thầy cô giáo đã nhiệt tình giảng dạy ; đã kích thích cho em lòng ham học
hỏi và tạo cho em động lực để cố gắng vươn lên trong sự nghiệp giáo dục. Thời
gian học tại trường là quãng thời gian bổ ích giúp cho các giáo viên (khối trưởng
CM trường Tiểu học) được giao lưu,bàn bạc, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm của
thầy cô, của đồng nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn .
Phần 1: mở đầu
1
1. Lý do chọn đề tài:
Mỗi môn học ở bậc tiểu học đều góp phần vào việc hình thành và phát triển
những cơ sở bản đầu rất quan trọng của nhân cách con người Việt Nam.
- Trong các môn học ở Tiểu học, cùng với môn Tiếng Việt, môn Toán có vị
trí quan trọng, vì:
1.1 Các kiến thức, kĩ năng của môn Toán có nhiều ứng dụng trong đời sống,
chúng rất cần thiết cho người lao động, rất cần thiết để học các môn học khác ở
Tiểu học và học tập môn Toán ở các lớp trên.
1.2 Môn Toán giúp học sinh nhận biết những mối quan hệ về số lượng và
hình dạng không gian của thế giới hiện thực. Nhờ đó mà học sinh có phương
pháp nhận thức một số mặt của thế giới xung quanh và biết cách hoạt động có
hiệu quả trong đời sống.
1.3. Môn toán góp phần rất quan trọng trong việc rèn luyện phương pháp
suy nghĩ, phương pháp suy luận, phương pháp giải quyết vấn đề. Nó góp phần
phát triển trí thông minh, cách suy nghĩ độc lập, linh hoạt sáng tạo. Nó đóng góp
vào việc hình thành các phẩm chất cần thiềt và quan trọng của người lao động
như: cần cù, cẩn thận, có ý chí vượt khó, làm việc có kế hoạch, có nền nếp và tác
phong khoa học.
1.4. Môn Toán ở Tiêu học cung cấp cho học sinh những kĩ năng:
+ Kĩ năng tính (tính viết, tính nhẩm, tính bằng bàn tính).
+ Kỹ năng sử dụng các dụng vụ Toán học (thước kẻ, compa). Lĩ năng đọc,
vẽ hính.
+ Kĩ năng đo đạc (bằng dụng cụ), ước lượng (bằng mắt, bằng tày, bàng gang
tay, bước chân)
1.5. Nội dung môn Toán ở Tiểu học bao gồm các chủ đề kiến thức sau:
• Số học
• Đo đại lượng thông dụng
• Một số yếu tố ban đầu về đại số
• Một số yếu tố hình học
2
• Giải bài toán có lời văn
Các bài toán có lời văn dành cho học sinh tiểu học trong chương trình là
những vấn để trong thực tế cuộc sống kết sức phong phú và có cấu trúc đa dạng
khác nhau của cùng một phép tính (cộng, trừ, nhân, chia) đến những dạng toán
kết hợp của hai hay nhiều phép tính. Vì vậy, giải các bài toán có lời văn là dịp để
học sinh vận dụng một cách tổng hợp các tri thức và kĩ năng giải toán với kiến
thức cuộc sống.
Là giáo viên có nhiều năm giảng dạy ở lớp 3 tôi thấy năng lực giải toán có
lời văn của học sinh tiểu học còn bị hạn chế bởi một số nguyên nhân chính như
sau:
+ Thứ nhất, do các em ngại và chưa có thói quen đọc kĩ đề bài, phân tích
các yếu tố ngôn ngữ để nắm được nội dung bài toán.
+ Thứ hai, do kiến thức thực tế còn quá ít ỏi, nên nhiều khi học sinh không
nhận thấy những điều vô lí trong những kết quả sai của mình.
+ Thứ ba, do khả năng tư duy lô gíc chưa tốt, và đôi khi do không biết bắt
đầu từ đâu, nên con đường đến đáp số nhiều khi chỉ là một sự ước đoán, mò
mẫm.
+ Thứ tư, một phấn nữa là do tính vội vàng hấp tấp, muốn khám phả nhanh
đáp số bài toán.
Việc giúp học sinh khắc phục những hạn chế và những nguyên nhân nêu
trên khi học toán có lời văn là một trong những vấn đề cần được coi trọng. Nó
nhằm các mục đích sau:
• Củng cố và vận dụng những khái niệm, kĩ năng kĩ xảo đã được hình
thành.
• Phát triển tư duy lô gíc của học sinh.
2. Mục đích của đề tài:
Giải toán có lời văn là một trong năm mạch kiến thức ở lớp 3. Đây là mạch
kiến thức khó, đòi hỏi khả năng phân tích, tổng hợp của học sinh khi học tập.
3
Vậy làm thế nào để học sinh học tốt mạch kiến thức này? Học sinh chỉ dừng lại
biết giải bài toán có lời văn thôi thì cũng chưa đủ mà còn cấn học sinh nắm được
đặc trứng của từng loại dạng toán…Bởi chính vì mục đích này nên tôi mạnh dạn
trình báy một vài suy nghĩ của mình nhằm mục đích học sinh nắm chắc, nắm sâu
các bài toán có lời văn góp phần dạy học mạch toán có lời văn nói riêng và dạy
học toán nói chung có chất lượng vững chắc.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu:
3.1.Khách thể nghiên cứu: HĐ dạy học môn toán lớp 3 ở trường Tiểu học Nghĩ
Đô.
3.2.Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp giúp học sinh có kĩ năng giải toán
đạt hiệu quả cao cho học sinh lớp 3.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1 Nghiên cứu cơ sở lí luận liên quan đến việc cung cấp kĩ năng giải toán có lời
văn cho học sinh lớp 3. Lựa chọn những bài toán có nhiều cách giải.
4.2 Nghiên cứu thực tiễn giảng dạy toán ở trường Tiểu học Nghĩa Đô.
4.3. Nghiên cứu , đề xuất một số biện pháp chỉ đạo tổ chuyên môn khối 3 và các
hình thức tổ chức và thử nghiệm các biện pháp đó.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận:
- Đọc tài liệu: Bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Tiểu học chu kì III
(2003- 2007); tài liệu bồi dưỡng giáo viên dạy các môn học lớp 3; sách giáo viên;
sách giáo khoa toán.
- Phương pháp tổng hợp.
5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
+Phiếu bài tậph
+Phương pháp quan sát (thăm lớp, dự giờ)
+Phương pháp thử nghiệm (tổ chức hội vui học tập)
+ Phương pháp mô hình hoá kết quả thu được(biểu bảng)
4
6. Phạm vi, giới hạn nghiên cứu:
Nội dung môn Toán bao gồm 5 chủ đề kiến thức lớn, tôi đi sâu vào nghiên
cứu, trình bày phần : “Giải toán có lời văn”.
+Các bài toán trong chương trình lớp 3.
+Học sinh khối lớp 3(60 em) tường Tiểu học Nghĩa Đô, Quận Cầu Giấy,
Thành phố Hà Nội.
+Tập thể giáo viên tổ 3(2người)
7. Đóng góp mới của đề tài.
7.1. Thu thập, bổ sung nguồn tư liệu, đồ dùng cho môn toán lớp 3.
7.2. Thống nhất về nội dung, phương pháp dạy học giúp cho học sinh có kĩ
năng giải toán đạt hiệu quả cao.
